Morwa mukadange kwa kere gokuvangarara, ta wowotere nge asi: “Neisi no belela vaporosi, vana ya siki nare!” Makura etuwa ta li ya sikama pohotera, ano konyima zonominute dongandi, tava tu kwata vakwayita. Nye morwa erondoro eli ga pere nge Danièle, ame na gwene siruwo sokutambeka yidokumente yomulyo kwamunazinyetu gomugara ogu twa kere nendi.

Ngomu va tu twere kosasiyona zovaporosi, ame kwa hefe kweyi na kwara mukadi gouradi ga kura pampepo. Esi kapisi yiso sikando sokuhova name namukandange twa ruganene kumwe. Tanko ni mu simwitire ko eyi ya tu ninikisire, tu ka zuvhisire moyirongo omu va silika sirugana setu sokuzuvhisa.

Ame kwa hampuruka nge mo-1930 mepata lyoVakatolika, modoropagona Croix ezi za kara komuzogo gwaFransa. Ose ngatu zi nkenye sivike kongereka, ntani otate kwa lituliremo unene. Eyi ya horokere apa na kere koyiha yononomvhura 14, kwa vaterere nge ni mone uyilipaki wongereka ozo.

Sirongo saFransa kwa kere mepangero lyoVandovesi posiruwo soyita yauvali youzuni. Muruti nga tu korangeda nkenye apa tu kwatese ko epangero lyoVanazi. Yiuyungwa yendi nga yi tu tetukisa. Nose ngatu purakene mokahorehore kositasi zoBBC ngwendi sinzi soVafransa. Ako ngava saya ko mbudi ezi ngazi tundu koyirongo eyi ya lipakerere mokuhagekesa po yita. Apa ga yi zuvhire muruti, ta hageke kukwatesa ko mbunga zaNazi nokutulisa po silika mokupandura yirongo eyi ya lipakerere kumwe mwaSitarara 1944. Eyi kwa tetukisire nge. Kapi na huguvarere hena movaruti kutunda ezuva olyo.

Apa tupu ya hege yita, otate tava dogoroka. Posiruwo oso mukurwange gomukadi Simone age ana kwara nare ntani kwa tungire moBelgium. Yipo nye, na hepere kupakera mbili onane. Makura tani gwana yirugana yoyiwa. Muhona gwange novana vendi wovamati kwa kere Vakatolika wovanene. Nampili ngomu na haferere yirugana yange, konyima na ya ligwanekerere neheteko.

Mo-1953 Simone kwa ya tu dingwire, age opo ana kara Mbangi zaJehova. Age kwa ruganesere Bibeli mokutura poruzera marongo goVakatolika  goyimpempa ngwendi mundiro gwanarunye, karunga mutatu-gumwe ntani mwenyo gwa ha fu. Pomuhowo, ame kwa mu patanesere morwa kapi ga ruganesere Bibeli zoVakatolika, nye konyima tani ya dimburura asi eyi ga uyungire usili. Age kwa reterere nge maRuhungu gonomvhura danare, ame ngani ga resa masiku apa ngani rara. Na ya dimbwilire asi awo usili, nye ame kwa tjilire asi tava tjida nge moyirugana nsene ni karera Jehova.

Ame ngani lirongo Bibeli ntani yirongwa yomoRuhungu pwanyamwange ure womakwedi gongandi. Yipo na tokwere kuza koSinyanga soUhompa. Nkareso zongwa zava womombungakriste kwa tetukisire nge. Ame kwa gwene ekuho mwaSitarara 1954, konyima zokuronga nge Bibeli makwedi ntazimwe. Ayo kwa hafesere nge apa onane namumbyange gomukadona va ya kere Nombangi.

Onane kwa dogorokere yivike yongandi komeho zosigongi somazuva gatatu esi sa karerere mositata saNew York mo-1958. Konyima zosigongi, ame kwa hagekere yirugana morwa kapi na kere hena nogu nani pakera mbili. Makura tani tameke uzuvhisi wokukarerera. Ano konyima yipo twa ka lisikisire naDanièle Delie, muzuvhisi gokukarerera gomupampi. Ose kwa likwere mwaKudumonkuru 1959.

Danièle kwa tamekere kurugana uzuvhisi wokukarerera moBrittania. Ga hepere uradi mokuzuvhisira momukunda omu mwa kere Vakatolika wovanzi ntani nga singi mbasikora a ka dingure nomukunda dapeke. Nage kwa litulire mo unene morwa natuvenye kapi twa divire asi siruwoke ngau wiza uhura. (Mat. 25:13) Elizambero lyendi kwa tu vaterere tu twikire mosirugana setu sosiruwo nasinye.

Konyima zomazuva gongandi kutunda apa twa likwere, tava tu tumu mosirugana sokudingura nombungakriste. Yipo twa tokwere kurerupika eparu lyetu. Mbungakriste zokuhova twa ka dingwire kwa kere novazuvhisi 14 nye vanavazinyetu kapi ya va tompokere mokutupa mararo. Yipo twa rere moSinyanga soUhompa kositantara. Kapi twa rere nawa nye ayo kwa vaterere tu yure yisupa yetu.

Nampili ngomu ngatu rugana unene, Danièle ga ya yikire sirugana setu sokudingura. Apa ngani kara mepongo lyovakuronambunga, age kapi nga sivana, rorunzi nga ndindire nge mokatuwa ketu. Ose kwa rugene sirugana esi ure wonomvhura mbali ntani twa lirongere omu ya kara nomulyo kovalikwali mokuuyunga nokuruganena kumwe nkenye apa.—Muud. 4:9.

Momvhura 1962 kwa tu zigidire koSikora zaGiliyata moBrooklyn, New York ezi nga zi gusa makwedi murongo. Sivaro sovarongwa kwa kere 100, ano valikwali kwa kere mo 13. Ame simpe kudiworoka omu twa ka haferere novanavazinyetu vepuro lyokupama ngwendi Frederick Franz naUlysses Glass ntani Alexander H. Macmillan.

Ose kwa tu korangedere tu lironge kunomena nawa yininke. Poyiruwo yimwe moMapeu apa ngatu pwaga, ngatu zi tu ka tare mavango gomawa  moNew York. Konyima, ose ngatu lizuvhu eroroko, nye munazinyetu gomoBeteli ogu ngatu twara ko, nga tu pura mapuro mokutuvatera tu diworoke morwa moMandaha ngatu tjanga makonakono kuhamena mavango ogo. Ezuva limwe moMapeu ose kwa ka dingwire mositata sitenguko nasinye. Ose kwa zire kevango oku twa ka lirongere kuhamena mamanya aga aga gu keguru. Ntani twa zire hena konzugo zokupungwira yininke, oku twa ka lirongere kuhamena marudi govangandu. Apa ngatu siki poBeteli, munazinyetu ogu ga tu twere ko ta tu pura asi: “Malisigo musinke ga kara po pokatji komamanya aga tuna lirongo naina?” Daniele kwa rorokere unene nokugazara asi walye kuna mu pura kuhamena vangandu makura ta limburura asi: “Ago kwa kara nomazego gomare!”

Konyima zosikora, kwa tu tumine koBeteli zaFransa, oku twa ka kere ure wokupitakana ponomvhura 53. Mo-1976 yipo va tulire nge ni kare Muwapaiki gomokomitiye zoBeteli ntani ngava tu tumu tu ka dingure yirongo yomoAfrika naAsia omu va silikire sirugana setu. Twa ka dingwire hena sirongo saGabon, omu ya ka tu horokerere eyi tuna tumbura ketameko. Ngani lizuvhu asi yitumbukira eyi ngava pe nge kapi ya fililire nge. Nye Danièle kwa vaterere nge ni yi sikise mo.

Ose kwa haferere sirugana setu moBeteli. Danièle ogu ga lirongere Ruingilisa momakwedi gatano komeho tu ze koSikora zaGiliyata, kwa ya kere mutoroki gomuwa. Sirugana setu somoBeteli kwa tu reterere ruhafo nye kuvatera mombungakriste kwa gwederere koruhafo rwetu. Tani diworoka ngurova zimwe twa ka tundire kovalirongi vetu, ose kwa rorokere nye twa hefe sili. Nye konyima, mukadange Danièle kapi ga lihamekere mo unene ngamoomu ga here morwa kwa ya tamekere kuvera.

Mo-1993 tava ya mu kwateke kankera zokomavere. Age kwa mu tawire ntani ngava mu pe nomutji dononkondo. Konyima zonomvhura 15, tava mu kwateke hena kankera zonene kupita zomuhowo. Nampili ngoso, age kwa here unene sirugana sendi sokutoroka ntani nga twikire nkenye apa nga lizuvhu ko hansa.

Nampili ngomu nga vera-vera mukadange, ose kapi twa gazarere kutunda moBeteli. Udigu kukara koBeteli nsene ove kuveravera, unene po nsene wopeke kapi vana kukukwata egano. (Yis. 14:13) Nampili apa mukadange ga kere nonomvhura dokupitakana po-75, emenyuno nouwa wendi kapi ya likidire ukaro woudona ou ga pitire. Age kapi ga demenenene koudigu wendi, nye age kwa lituliremo mokuvatera wopeke. Ntani ga dimbwilire asi vantu ava va kara nomaudigu kwa hepa muntu ogu na purakena komaudigu gawo. (Yis. 17:17) Ukaro wendi wa mu vaterere a vhure kuvatera vanavazinyetukadi wovanzi va dire kutjira kankera.

Twa hepere kulididimikira maudigu gamwe hena. Apa mukadange ya dilire kumutompoka kurugana nkenye ezuva, age nga vatere nge mononkedi dapeke. Age kwa rerupikire eparu lyange mononkedi dononzi, eyi kwa vatera nge ni twikire kukara Muwapaiki gomokomitiye zoBeteli ure  wonomvhura 37. Pasihonena, nkenye ezuva age nga wapaike muzuhwa yipo tu lye kumwe nokupwizumuka po.—Yis. 18:22.

Mukadange Danièle nga hafere sili eparu. Makura tava mu kwateke hena kankera sikando sautatu. Eyi kwa tu guvisire sili unene. Apa mukadange ngava mu pe nomutji nokumutura komahina, age nga zumbanesa nonkondo ntani pamwe kapi nga vhuru kugenda. Ayo kwa guvisire nge unene apa mukadange, ogu ga kere mutoroki gomuwa ya mu digoperere kuuyunga.

Nampili ngomu twa zumbanesere nonkondo, ose kwa twikilire kukanderera ntani twa divire asi Jehova kapi nga tu sigilira ga tu gwane maheteko aga natu dira kuvhura kulididimikira. (1 Kol. 10:13) Ngatu pandura Jehova kevatero lyomoNonkango dendi nokovanavazinyetu ntani kombunga zouhaku moBeteli.

Komeho zokutambura uhaku, ose nkenye apa nga tu kanderere kwaJehova a tu vatere tu horowore nawa uhaku. Posiruwo simwe kapi twa gwene uhaku. Ndokotora ogu nga vatere mukadange ure wonomvhura 23 kapi ga vhulire hena kufaturura eyi mukadange nga pwililire nkenye apa konyima zokumupa uhaku. Kwato uhaku wapeke ou ga vhulire kumupa. Ose kwa lizuvhire ngwendi kuna tu siglilire ntani kwa lipulire omu ngayi fana yininke komeho. Konyima tatu ya gwana ndokotora gwapeke ogu ga vhulire kuvatera mukadange. Ose kwa lizuvhire ngwendi Jehova kuna kutuvatera tu lididimikire yinka yetu.

Twa lirongere kudira kukara nosinka seyi ngayi horoka ezuva lyokukwama ko. Jesus kwa tente asi: ‘Nkenye ezuva kwa kara noyinka yalyo.’ (Mat. 6:34) Kukara nomutaro gomuwa nokuzoragana nkenye apa kwa tu vaterere. Pasihonena, apa Danièle ga dilire kugwana uhaku ure womakwedi gavali, age kwa menywine nokutantera nge asi: “Ngesi kuna kulizuvha hansa ko!” (Yis. 17:22) Nampili ngomu nga vere unene, age nga hafere kuliyomberesa nonsumo doUhompa donompe nezwi lyokudameka.

Mukadange kwa kere nonkareso zongwa, age nga vatere nge nkenye apa. Monomvhura nadinye 57 edi twa kara kumwe mononkwara, age nga pakere mbili yihepwa yange. Kapi na divire nampili kukanga mauta. Apa uvera wendi wa didire, na hepere kulironga kukuhwa yiyaha noyidwara ntani kutereka. Ame kwa hefe pokuruganena mukadange yininke eyi yipo ni mu hafese nampili ngomu ngani taura maharase gomanzi gokunwina. *

Ame na lirongera ko yoyinzi komaudigu aga twa ligwanekera nago morwa ukurupe nouvera. Sokuhova, twa hepa kulitulira po siruwo sokukara kumwe novalikwali vetu. Twa hepa kuruganesa nawa siruwo setu paapa tuna kara noukanguki wouwa yipo tu pakere mbili valikwali vetu. (Muud. 9:9) Sauvali, kapisi tu lipakere sinka unene kuhamena yininke yoyinunu morwa ngayi tu ninkisa tu dire kumona mauwa aga atu gwana nkenye ezuva.—Yis. 15:15.

Apa ani diworoka eparu lyetu mosirugana sosiruwo nasinye, ame kulizuvha nawa-nawa asi Jehova kwa tu tungika kupitakana omu twa yi gazarere. Ame kulizuvha ngwendi mutjangi gEpisarome ogu ga tente asi: “HOMPA ana rugana nge yoyiwa.”—Epis. 116:7.