Danièle pojënë ijty tijaty tpëky kuentë, tats ojts xytyatskmëgäjpxë: “Këdii xyˈokmëgäjpxnë, tyää ja të nyajäjnëdë”. Ets meerë mä duˈun jyënaˈany, ta ja polisiyë kyarrë tmëjwiˈtpejty mä ja hotel. Jantsy jeˈeyë nyaxy tuk minutë majtsk minutë, tats nyajmäjtstë. Per mët kotsë Danièle xytyukˈawäˈänë, tats nˈakmooy tuˈuk majtskë neky ja nmëguˈukˈäjtëm diˈibë nety jap yajpatp.

Mäts jamë polisiyë xymyënëjkxtë, tats nwinmääy: “¡Jantsy oytyëm kots nmëdaty tuˈugë ngudëjk diˈib jantsy jotmëk ets diˈib myëmaapy myëdajpyë Jyobaa kyäjpn!”. Tyäˈädë yëˈë tuˈugë jotmay diˈibëts nimajtsk nwinguwäˈkëdë. Per minëts nˈoknimaytyaˈaky tikots ojts nëjkxtë mä tuˈugë paˈis mä nety kyubokyë Diosë tyuunk.

Jats nmaxuˈunkˈäjty mä jëmëjt 1930, mä tuˈugë käjpnnuˈunk diˈib xyëwˈäjtypy Croix, Francia. Ja nfamilyëts jantsy katolikë ijty, sëmään sëmäänëts nëjkxtë misˈäjtpë ets ja ndeetyëts tiiyëm jap yajtuktuump. Per kotsë njëmëjt 14, tats nbëjkyë kuentë ko pënaty jap yoˈoytyëp kyaj tkuytyundë.

Ja soldäädëtëjk diˈib Alemania jyaˈˈabëjktë Francia mä Segunda Guerra Mundial. Ta ja teety diˈibë nety tuump mäts nˈyoˈoytyë tpuwäˈkë ja nazis, ets ojts tpuˈëw tpukäjpxë mä myiisëtuny, jantsy axëëgëmëts nmëdoowdë. Nimayë jäˈäy diˈib Francia etsëts ja nfamilyë yëˈëtsë nety nmëdoowˈijttëp ayuˈutsyë ja raadyë BBC, mä nyaxy ja notisyë tijatyë nety tyuundëp ja soldäädëtëjk diˈib yaˈˈawäˈätspëtsëmandëbë Francia. Per septiembrë 1944, ta ja teety tpuwäˈkë tyäˈädë soldäädëtëjk, ets ttuuny tuˈugë miisë parë tmooyë dyoskujuyëmë Dios mët ko tamë nety kujk tijaty ttundë. Duˈunyëts ojts nwëˈëmë ets nyajtëgooyëts ja nmëbëjkën diˈibëtsë nety nmëdäjtypy mä ja tsäjptëjk.

Ko ja tsip nyajxy, tatsë ndeety yˈoˈky, ja ntsëˈëjëts Simone të nety pyëjknë ets jamë nety tsyënääynyë Bélgica. Päätyëts nwinmääy ko ëjts nikëjxmˈäjtypy parëts nguentˈatëdë ndääk. Tats ndëjkë tuumbë mä wit kyojy, ets nwinmääyëts ko meenybyäädäämbëts jam. Per kom ja nwintsënëts mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk jantsy katolikë, nbatëts jam ja jotmay.

Mä jëmëjt 1953, tatsë Simone ojts xykyuˈixëdë, yëˈë Testiigë netynyë. Tats xytyukˈijxy mëdë Biiblyë ko kyaj tyëyˈäjtënëty ko jäˈäy tyukniˈˈixëdë ko ta ayoowdakn, ko nidëgëëgë Dios ets ko anmë kyaj yˈooky. Tats nˈanmääy ko kyaj yëˈë dyajtunyë katolikë Biiblyë, per netyëts nbëjkyë kuentë ko tëyˈäjtën extëm jyënaˈany. Ok, tats xymyooy kanäägë  rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm, diˈib tëëyëp pëtsëëmp, ets koots kootsëts njantsy kyäjpxtäˈäy. Ko waanë yˈijty, tats njënany ko tëtsë nety nbääty ja tëyˈäjtën. Per tsëˈkëts kots nyajpëjkëdë nduunk mët kots nDestiigëty.

Naytyuˈugëts kanäk poˈo nˈëxpëjkyë Biiblyë etsë rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm, per tatsë nwinmäˈäny nbëjtaky nëjkxäˈäny mä yˈëxpëktë. Xyˈajäjt xyjotjäjtëts kots nˈijxy wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm nyaytsyokëdë. Yëˈëts xyyaˈëxpëjk tëdujk poˈo tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈibë nety jeky të Dios mëduunë, ets jats nnëbejty septiembrë 1954. Ok, jantsy jotkujkëts nnayjyäˈäwë kots nˈijxy ja ndääk etsëts ja nˈutsy nanduˈun nyëbattë.

Mä jëmëjt 1958 tyuunë asamblee internasional jap Nueva York. Jawaanë nety yˈaktëgoyˈaty kotsë ndääk yˈoˈky, ets mëkëts xyyajmoony xyyajtujky. Ojtsëts jap nˈasambleeˈaty, kots njëmbijty, tats nmastuty ja nduunk etsëts ndëjkë tuumbë prekursoor, pes tëtsë nety ja ndääk yˈoˈknë. Mä tadë tiempë, tats nˈixyˈajtyë Danièle Delie, tuˈugë prekursoora diˈib jantsy tyukxondakypyë Diosë tyuunk. Ok, tats nˈanmääy kots nbëkäˈäny, ets jats nbëjktë, mayë 1959.

Danièle të nety tyëkë tuumbë prekursoora jap Bretaña, mä tuˈugë käjpnnuˈunk diˈib jantsy jagam wëˈëmp mä nety tsyëënë. Tsojkëbë nety yˈitët jotmëk parë kyäjpxwäˈkxët mä tadë it lugäär, pes ja jäˈäyëty jantsy katolikëty ets bisikletëkëjxy ttukˈyoˈoy ja it lugäär. Ets duˈun extëm ëjts, Danièle jyantsy tyukjotëgooybyë netyë Dios tyuunk. Pes duˈunëtsë nety nwinmaytyë ko ja ayoˈon mbäät jyaˈty ajotkumonë (Mat. 25:13). Ets mët ko duˈun wyinmääy, tats nduunˈadëtstë prekursoor.

Ko waanë tiempë nyajxy mätsë nety të nbëktë, tats nduundëjkëdë sirkuitë. Jantsy adëyëtsë njukyˈäjtën ojts nyajnëjkxtë. Ja tim jawyiimbë tuˈukmujkën diˈibëts nguˈijxëdë, jeˈeyë nety jyapˈaty 14 nmëguˈukˈäjtëm diˈib käjpxwäˈkxtëp. Kom kyaj mä tpattë ja lugäär mäts xyyajjäjtäˈäktët, tats njäjtaktë mä nety yˈëxpëktë, jam ja koltsyoon tkëxkëëytyë mä plataformë. Naa juun wanaty, per kyajts wiˈixë njëxk tjäˈäwëdë.

Oyëtsë nety jantsy mayë tuunk nmëdattë, Danièle pojën ojts tˈijxwëˈëmy. Koogoots ijty nwëˈëmdë mëdë mëjjäˈäytyëjk parëts tijaty nimaytyäˈäktë, Danièle japëts ijty xyˈawixy karroty ets ninäˈä kyaˈˈabejty kyakutujky. Jeˈeyëts majtsk jëmëjt nduundë sirkuitë, per nuˈunëts duˈun nduundë, xytyukniˈˈijxëdëts ko mä jäˈäy kyasäädëˈaty, jëjpˈam tijaty nyaytyukmëtmaytyäˈägëdët ets tuˈugyë tyundët (Ecl. 4:9).

Mä jëmëjt 1962, tats nyajwoowdë mä Eskuelë diˈib Galaad clase 37, jap Brooklyn (Nueva York). Ja ijtyë tyäˈädë ëxpëjkënë jyeky mäjk poˈo, ets jats niwinëˈäjttë 100, tam ja kasäädë jäˈäy diˈib kyaj ojts nyëjkxtë mëdë jyamyëët. Jeˈeyëts nimäjk tëgëk kasäädë nˈojtstë. ¡Mëjwiin kajaats nmëjjäˈäwë tyäˈädë eskuelë! Axtë tyambäädëts njamyetsy wiˈixëts tuˈugyë nyajpattë mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈibë nety jantsy mëkë myëbëjkënëty, extëmë Frederick Franz, Ulysses Glass etsë Alexander Macmillan.

Mäts nˈëxpëjktë mäjk poˈo, yajnimaytyak nuˈunën jyëjpˈamëty nyajˈyoˈoyëmë jot winmäˈäny ko tijaty nˈijxëm. Näˈäty, yajwootsoˈondëts sääbëdë tsuu ko ja ëxpëjkënë kyexy parëts nëjkx nˈixyˈattë ja it lugäär  jap Nueva York. Ets lunës, tats ijty nyajtuktundë tuˈugë eksamen mä tijatyëtsë nety të nˈixtë. Jantsy anuˈkxëdëbëts ijty kots duˈun nëjkx njëdittë, per ja diˈibë Betel tyuknipëjk parëts nëjkx xywyoojëdittë, xyyajtëëwdëbëts ijty tijaty parëts njamyatstët diˈib minäämp mä ja eksamen. Mä tuˈugë sääbëdë, tukujkxyëëwëts ojts nduˈuyoˈoytyë. Nˈojtstëts mä tuˈugë lugäär mä jäˈäy tpatˈixtë mëtsäˈä ets japëts ojts nyajtukmëtmaytyäˈäktë ko jam tsäjpotm tamë tsääjë mëjatypyë ets ko ta diˈib käˈäp yä Naxwiiny. Nan ojtsëts nyajwoownëjkxtë mä wiinkpë lugäär mäts nyajtukniˈˈijxëdë ko kanäk nax jyaˈˈatyë kokodrilë. Kots ojts njëmbijnëdë Betel, tats xyyajtëëwdë ja diˈibëtsë nety ojts të xywyoojëdittë: “¿Mjamyajtstëp ko jam tsäjpotm tamë tsääjë mëjatypyë ets ko ta diˈib käˈäp yä Naxwiiny?”. Komë Danièle të nety jyantsy yˈanuˈkxënë, ta tˈatsooy: “Njamyejtsypyëts, tadë tsääjë mëjatypyë, jantsy mëjatyë tyëts”.

Kots nbëtsëëmdë mä Eskuelë diˈib Galaad, tats nyajkajxtë mä Betel diˈib Francia, mäts të ndundë naxy 53 jëmëjt. Mä jëmëjt 1976, tats nyajtuunkmooy parëts ndukniwitsëdë tuunk diˈib tyuundëbë Komitee diˈib mä Sukursal. Yajkajxtëts näˈäty parëts nëjkx nguˈixëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib África ets diˈib Oriente Medio mä Diosë tyuunk kyuboky. Duˈuntsën njäjtë Gabón extëmëts të nˈoknimaytyakpë. Näˈäty, winmääyëts ko wiˈixëts nˈoknikëjxmˈatëdë tadë tuunk, perë Danièle yëˈëts diˈib xëmë xypyudëjkë parë nduuny tijatyëts tim yajtuknipëjk.

Desde kots njäjttë Betel jantsy jotkujkëts nayjyäˈäwëdë. Danièle ja jeˈeyë tjäjtyë inglés mëgoxk poˈo mätsë nety nganëjkxtënëm Galaad, ets ok, jantsy oy tyuuny mä yajkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn. Ja tuunk diˈibëts nduundë Betel, jantsy jotkujkëts xyyajnayjyäˈäwëdë, per diˈib yajmëjwindëjkëdëtsë njotkujkˈäjtën, yëˈë kots ijty nëjkx ndundë mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈibëts mëët nduˈukmuktë. Yëˈëts ijty nmäjtstëbë metrë parëts nëjkxë jäˈäy nyaˈëxpëktë, jantsy anuˈkxëts njäjnëdë koots, per jantsy jotkujkëts ijty nnayjyawëdë kots ja jäˈäy nbudëkëdë parë tˈixyˈattëdë Jyobaa. Per jotmaymyëëdëts njënäˈäny ko ajotkumonë Danièle pyatë tuˈugë päˈäm diˈib kyaj tnekynyasˈijxë parë tyunët extëmë nety tjatsojkënyëˈaty.

Mä jëmëjt 1993, ta yajpatyë kanser mätsë ngudëjkë tsyiˈtsk. Jyantsy myëˈayoow wixaty ja doktoor yajtsoybyajtë, pes ojts yajtsuky ets yajmooyë kimioterapyë. Ojts yˈokˈagëdaˈaky, per ko nyajxy 15 jëmëjt, ta jatëgok pyatë kanser diˈib mas mëk. Kom jyantsy yajtsobatypyë nety ja tyuunk mä tkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn, tuunˈadëts ko oy nyayjyäˈäwë.

Danièle mëk yaˈˈayoowë kanser, per ninäˈäts ngawinmääytyë nbëtsëmäˈändë Betel. Yajwinguwäˈkëbë amay jotmay Betel ko mbëky mˈixyëty, ets mas niˈigyë ko ja nmëguˈukˈäjtëm tkanijawëdë nuˈun myëjwiin kyajaajëty ja mˈyuu mbäˈäm (Prov. 14:13). Oyë netyë Danièle tmëdatyë kanser etsë jyëmëjt myäjtäˈpxënë, duˈunyëm yajpaty agujk jotkujk ets xyiky xyoony, kyaj ttim yajnigëxëˈky ko pëjk ijxëp. En lugäär këˈëm nyaybyaˈˈayowëdët, niˈigyë tpudëjkë ja myëguˈuktëjk. Nyijäˈäwëbë nety nuˈunën jyotkujkmoˈoyëty tuˈugë jäˈäy ko nmëdoowˈijtëm wiˈix jyënaˈany ets ko njaygyujkëm wiˈix nyayjyawëty (Prov. 17:17). Danièle nyijäˈäwëbë nety wiˈix yˈixëtyë tyäˈädë päˈäm, pääty tpudëjkë ja myëguˈuktëjk diˈibë nety myëdäjttëbë duˈumbë päˈäm parë kyaj tsyëˈëk jyawëdët.

 Nan ojtsëts nˈijxwëˈëmdë kots ja njukyˈäjtën tyëgäjtstë. Ko Danièle kyaj mbäät nyekytyuuny xëëˈam, ta tˈijxy wixatyëts mbäät xypyudëkë parëts kyaj mëk xytyukkëdäˈägët. Duˈuntsoo, nduunyëts 37 jëmëjt mäts ndukniwitsë tijaty tyuundëbë Komitee diˈib mä Sukursal. Ko agujkxyëëw tpääty, Danièle yëˈë ijty yˈijxtaapy tijaty parëts kyaj jäjt oˈkp ngaytyët ets parëts nboˈkxët waanë (Prov. 18:22).

Danièle ninäˈä kyatsijpë jyukyˈäjtën, xëmë yajpaty agujk jotkujk. Pääty ko pyatë myëdëgëkˈok ja kanser, jantsy axëëgëts nayjyäˈäwëdë. Yajmëjääwgugëjxëp ijty ko yajmoˈoyë kimyoterapyë etsë radioterapyë, ets apenë yˈakˈyoˈoy. Ets kots nwinmääy wiˈix ijty tpäätyë ääw ayuk ko tyuny mä yajkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn ets nˈixyëtsë net ko kyaj nekypyaatyë ääw ayuk, winxaˈaduˈutypyëmts njäˈäwë njot ngorasoon.

Näˈäty, nnayjyäˈäwëdëts ko këjxnëdëbëts ja njot nmëjääw, per tats njantsy nyuˈkxtaktë. Ijttëbëtsë nety seguurë ko Jyobaa kyaj tnasˈixëyaˈany parëts niˈigyë nˈayowdët (1 Cor. 10:13, TNM). Xëmëts nmëjjäˈäwëdë ja naybyudëkëdë diˈibëts nˈaxäjëdë mä Diosë yˈAyuk, wiˈixëts xypyudëjkëdë ja doktoortëjk diˈib tuundëp Betel ets ja naybyudëkë diˈibëts xymyooytyë niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm.

Xëmëts nˈamdoowdë Jyobaa nyaybyudëkë parëts tyuˈumoˈoytyët kots nganijäˈäwëdë ti tsooyëts ngupëktëp. Jäjtë tiempë mäts nˈijxtë ko kyaj jyawë tii tnekytsyooyˈatäˈänyë Daniéle, pes ojts tyëgooynyë jyot wyinmäˈäny koogoo yajmooyë kimyoterapyë. Ets ja doktoor diˈibë nety të yajtsoybyetyëty 23 jëmëjt, kyaj tnijäˈäwë tiko duˈun jyaty ets ti mbäät tˈaktuny. Kyajts nekynyijäˈäwëdë pënëts xypyudëkëdëp, per tats nbattë jatuˈugë doktoor diˈib jënan ko yajtsoybyatanëp. Duˈunëts njäˈäwëdë ko yëˈëtsë Jyobaa diˈibëts xypyudëjkëdë.

Njäjttëts parëts yëˈëyë nmëmay nmëdäjtët ja jotmay diˈibëtsë nety nmëdatandëp mä tuˈukpë xëëw. Duˈun extëm Jesus jyënany ko “tuˈuk tuˈugë xëë”, taˈˈatäämp diˈib nmëmayäˈän nmëdäjäˈänëm (Mat. 6:34). Nan xypyudëjkëdëts kots nwinmääytyë diˈib oy ets kots nxik nxoondë. Extëm ko nyajxy majtsk poˈo mä Daniéle kyaj nyekyˈyajmooyë kimyoterapyë, tats ijty xymyëtxiˈiky, ets xyˈanëëmëts: “¡Ninäˈänëmëts duˈun oy njanayjawëty extëm tyam!” (Prov. 17:22). Ets oyë nety nuˈun dyajnaxyë pëjk adoˈonën, ta ijty jyantsy tyëkë ëëwbë mëk parë tjaty ja jembyë ëynyeky.

Ko duˈunë Daniéle jyaˈayˈajty, xypyudëjkëts parëts nwinguwäˈägët diˈibëts njäˈäwë ko kyajts mbäät nduny. Nuˈunëts ngasäädëˈäjttë 57 jëmëjt, yëˈëts xëmë xyˈijxˈijt xykyuentˈäjt. ¡Nijeˈeyëts xykyatukniˈˈixëyany wiˈix yˈondëˈëtsyë këtseytyääy! Pääty ko pyäˈämbejty, kuanëts ko njäjty ndexypyujët, nwitpujët ets nyaˈoyëdëtsë käˈäy ukën. Ojtsëts nbuˈuy tuˈuk majtskë basë, per agujk jotkujkëts nnayjyäˈäwë kots jam ti ndukpudëjkë. *

Mëjwiin kajaats tijaty të xytyukniˈˈixëdë mäts të nwinguwäˈägëdë yuu päˈäm ets ja mëjjäˈäyˈat. Myëduˈuk, yëˈë ko ninäˈä mbäät ngawinmäˈäyëm ko kyaj tiempë nmëdäjtëm parë nguentˈäjtëm ja jamyëët extëm pyaaty nyitëkëty ets ndukˈijxëm ko ntsojkëm. Myentrës oy mëk nyajpatëm, oy ko nyajnäjxëmë tiempë mëdë jäˈäy diˈib ntsojkëm (Ecl. 9:9). Ets myëmajtsk, pën nëgooyë nmëmäˈäy nmëdäjënë ja amay jotmay diˈib nbatëm tuˈuk tuˈugë xëëw, ta kyaj nëjkx nˈokmëjpëjtakënë ja kunuˈkxën diˈib nˈaxäjëm (Prov. 15:15).

Kots nwinmay nuˈunëts mëdë Daniéle të nyajtundë aduˈugë xëëw tiempë mä Diosë tyuunk, tats yajxon nˈixy ko Jyobaa mas niˈigyëtsë kunuˈkxën të xymyoˈoy extëmëts ninäˈä ngawinmääy. Ets nanduˈunëts njënäˈäny extëm diˈib jyaayë Salmo 116 ko Jyobaa të jyantsy yˈoyjyaˈaytyaˈaky parë mët ëjts (Sal. 116:7).