Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

EXPERIENSIA

Jeoba méntkisïjtsïni kánikua sési kámasti

Jeoba méntkisïjtsïni kánikua sési kámasti

JUCHITI uarhiiti Danièle ka ji apenasichi kʼamaraspka rejistrarikuarhini otelirhu engajtsïni jamberi arhipka resepsionirhu: “Tata, ¿uátsï sáni uandajpani polisia fronterisani?”. Máru jandora tátsekua, Gabón niáraspkachi enga oeste de África ísï jaka. Ka desde 1970 ísï, jimajtsïni no jurajkusïrendi parachi eianhpini.

Danièle sóntku kurhangusïrendi iámindu ambe ka exeni ambe úni, ka arhindikusptirini: “Ásteru uandajpaia, ixúksï jarhastia”. Ka otelirhu, jiáni meru anhaxurhispti karru ma polisieri. Ka ísï ma ratu jimbojtsïni jupikaspti. Peru jimbokarini juchiti uarhiiti sóntku eianguspka, úspka íntsaani máru sïrandechani erachini ma.

Engajtsïni páni japkia ónhani, eratsispka: “¡Kʼéri kóntperata máesti témbani ma kámani enga xáni balori jukaka ka espiritualini!”. Uánikua ambechi nitamakuarhispka ka i jindespti ma ambe engachi májku kʼéri orhepani uérakupka Danièle jingoni. Peru jurajkuksïni eianguni nénachi niáraspi imani lugaricharhu engachi no uénga eianhpini.

JORHENGUARHISÏNGA JURHIMBIKUERI AMBE JEOBAERI UÉKPERAKUA JIMBO

Andajpenuska 1930 jini Croix ireta sapichu ma enga norte de Francia jaka. Juchiti familia kánikua katolikespti. Mándani semanechanchi nirasïrenga misa ka juchiti táti mámaru ambe jimbo jarhuajpisïrendi iglesiarhu. Peru engani 14 ísï jatiripka, úkuarhispti ambe ma engani jimbo kuenta íntskukuarhipka eskaksï iglesiaeri anapuecha no jurhimbitku ambe úsïrenga.

Enga ejersitu Aleman inchakupka Francia jiáni enga Segunda Guerra Mundiali jarhani japka, saserdoti enga juchari iglesiarhu arhijtsïkpienga, uénaspti apoiarini gobiernu Vichy anapuni —engaksï nasichepka—. Imeri arhijtsïkperatechajtsïni chérasïrendi. Ísï eska xáni uánikua fransesicha, juchiti familia sïpatikuarku kurhasïrendi radiuni BBC, nani enga aianhperanhenga né enga xáni apoiarini japka guerrani. Peru septiembri de 1944, saserdoti máteru grupu jingoni úkuarhispti ka tánguarhikua ma úspti para diosmeiamukua íntskuntani Tata Diosïni engaksï andani japka imecha engaksï xáni apoiarini japka guerrani. ¡Ji no úsïrenga jakajkuni! Uénaspka nóteruni xáni jakajkunia juchiti relijionini.

Juchiti táti jiáni uarhispti enga guerra na kʼamakurhipkia ka jiájkanisï juchiti pirenchi enga kʼéripka, Simone, uambuchasptia ka Bélgica irekaxapti. Ísï jimbo, ísï pʼikuarheraspka eskani iásï ji kuidaripiringia juchiti nándini. Ánchikuarhita ma konseguirispka empresarhu ma jimbo enga takusï ambe únhenga ka ísï xarharasïrendi enajkirini sési nichepirini. Peru komu juchiti jefi ka imeri uájpechaksï kánikua katolikuepka, no ióndaspka jatsini kʼéri tsʼéjkukua ma.

Simone, Jeobaeri testigu úkuarhisptia ka jurhasptijtsïni pʼorhembini 1953 jimbo. Úraparini imeri Bibliani, eiangusptijtsïni eska chkuanderakua ambeska eska ma parti juchari kuerpueri tsípiti pakarasïnga, infiernueri ambe ka Trinidadi. Arhispka eska imeri Biblia no katolikespka, peruni no ióndaspka kuenta íntskukuarhini eska ima jatsispka rasoni. Ísï tátsekua, juachiasptirini uánikua ióntki anapu rebistechani Aianhpiri, engani ji sóntkuni arhiatenga chúrikuechani. No ióndaspka kuenta íntskukuarhini eskani exentaspkia jurhimbikuani. Peruni chésïrenga tsïtani ánchikuarhitani engani Testigu úkuarhipiringa.

Seguirispka jandiajkuni estudiarini Bibliani ka rebistani Aianhpiri máru mesicha jimbo, astakani niárapka nirani Kʼumanchikua Reinuerirhu. Mintsitarhurini niárachespti uékperakua engajtsïni erachicha xarhatachepka. Erachi ma enga ióni marhuakupkia Jeobani jorhendasptirini Bibliaeri ambe seisi mesi jimbo ka itsï atakurhispka septiembrini de 1954. Ísï tátsekua, kánikua tsípispka engani exepka eskaksï ístu juchiti nándi ka pirenchi enga sapichuepka Testigu úkuarhispka.

ENGACHI TIEMPU KOMPLETUERI MARHUANI JAPKA, JEOBANI MINTSINHARHIPARINI MINTSITA JINGONI

Niraspka kʼéri tánguarhikua internasionali jimbo enga úkuarhipka 1958 jimbo jini Nueva York, peru xáni no sési enga juchiti nándi máru semana antesi uarhipka. Engani kʼuanhatsintapka kʼumanchikuarhu, nóteruni jatsispkia parani nemani kuidarini, jimbosïni jurajkupka ánchikuarhitani ka prekursori úkuarhispka. Jiánisï, mítispka Danièle Delieni, prekursora ma enga kánikua tsípikua jingoni aianhpienga ka ísï tátsekua arhispka para uambuchani jíndeni jingoni. Maiuni de 1959 jimbochi tembuperaspka.

Danièle uénaspti marhuani tiempu kompletueri ireta sapirhaticha jimbo engaksï iauani japka imeo uératini jini Bretaña. Jatsispti para balori jukani para úni imani lugari jimbo aianhpini enga xáni katolikuenhapka ka para bisikleta jimbo nirani jimesïsï. Ísï eska ji, imajtu pʼikuarherasïrendi eska uétarhisïrenga kókuani predikarikuani kʼuiripuechani. Tsimarhanchi ísï exesïrenga eska parhakpini sóntku kʼamajkunhapiringia (Mat. 25:13). Enga Danièle ísï xáni tekantstipka, jarhuatasptijtsïni parachi seguirini tiempu kompletueri marhuani.

Máru jurhiatikuecha jimbo enga nitamapkia juchari boda, arhinhaspkachi para sirkuitueri orhejtsïkutini. Jatsispkachi para pʼindeni arisku sáni irekani. Primeru kúnguarhikuani engachi pʼorhembipka 14 eianhpirichaksï jarhaspti ka komu erachichaksï no jatsipka nani engachi úpiringa pakarani, kolchonichantsïni máru pérachiaspti Kʼumanchikua Reinuerirhu. Kama no sáni kuatapispti, peruri sési pʼikuaparhasïrenga.

Pʼorhembiasïrengachi kúnguarhikuechani karru sapichu ma jingoni.

Nájkirukachi kánikua okupadu jarhenga, Danièle no úkua jukanchasïrendi para sóntku pʼindeni. Enga uétarhipiringa parani tánguarhintani orhejtsïkuticha jingoni, imarini juchari karru sapichurhu erontani jarhasïrendi ka no méni uandasïrendi ambe ma. Solu tsimani uéxurhinkuchi marhuaspka sirkuiturhu, peru imani tiempu jimbo, jorhenguarhispkachi eska temungurhirikuarhu kánikua jukaparhakueska jurhimbitku uandontskuarhini ka jarhuajperani (Ecl. 4:9).

JIMBANHI KA AMBAKITI ASIGNASIONICHA

Uéxurhini 1962 jimbochi pʼímarhinhaspka Brooklyn (Nueva York) parachi klase 37 jimbo jarhani Eskuela Galaadirhu. Klasichaksï diesi mesi durarisïrendi. Sieni estudiantispkachi, peru no iámindu temungurhirichaksï úspti márku nirani. Solu 13 temungurhirichespkachi. ¡Kʼéri kóntperata máespti! Útasïni miásïnga ambakiti ambe engachi nitamakuarhipka imani xáni ambakiti erachicha jingoni komu Frederick Franz, Ulysses Glass ka Alexander Macmillan.

Kánikuachi tsípispka engachi úpka májku kʼéri nirani Eskuela Galaadirhu.

Imani klasicha jimbo, exespkachi na enga xáni jukaparhakueka jorhenani iámindu ambe exeni. Máru sábaduechani jimbo engachi na jatsiauengia klasichani, pánhasïrengachi siudadi de Nueva York parachi miiuni. Ísï lunesïchani jimbo, arhinhasïrengachi eskachi karapiringa imani ambe engachi xáni exenga siudadirhu. Kánikuachi kuatarasïrenga imani biajicha jimbo, peru betelita engajtsïni páenga, úchiasïrendijtsïni kurhamarhikuechani parachi miántani ambe enga sánderu jukaparhakuepiringa para eksameni. Ma sábadu jimbo, ma inchatiruchi jámaspka siusadirhu. Niáraspkachi obserbatoriu ma jimbo nani engachi jorhenguarhipka eska no májkueniska meteoru ma ka meteoritu ma, ka museurhu enga naturaleseri ambe inbestigarijka, eiangusptijtsïni néna mítintani nákiski kaimani ma ka kokodrilu ma. Engachi Beteli japkia, betelitajtsïni kurhamarhispti: “¿Miáxakijtsï andisï no májkueni meteoru ma ka meteoritu ma?”. Danièle xáni kuataratixapti enga jamberi mókukuntapka: “Jo, meteoritu ma sánderu kʼérati sïnichani jukaasti”.

Kánikuachi sési nitamakuarhispka erachicha jingoni jarhani jini África.

Engachi na graduarikuarhipka, ískuchi pakaraspka engachi mítipka eskachi sukursali de Francia axanhaspka, nani engachi jukari sinkuentaitresi uéxurhini marhuapka tsimarhani. Uéxurhini 1976 jimbo, arhinhaspka parani orhejtsïkuni Komite de Sukursalini. Ístu, ménisï axanhasïrenga parani pʼorhembiani África ka Oriente Medio anapu paisichani nani engachi no sésikua jatsipka para predikarini. Ísï jimbochisï niárapka Gabón, nani enga úkuarhipka ima ambe engani uénani jámani uandantaka. Jiókuarhisïnga eskani ménisï no xáni listu jarhasïrenga para ima ambe engani jatsipiringa para úni. Peru Danièle méntkisïrini jarhuataspti parani úni kumplirini juchiti ánchikuarhita jingoni.

Úspka tradusirini erachi Theodore Jaracziri diskursuni kʼéri tánguarhikuarhu “Justicia Divina” (París, 1988).

TSIMARHANCHI ORHEPANI UÉRAKUSÏNGA KʼÉRI UANDANHIATANI MA

Desde engachi uénapka Beteli marhuani kánikuachi tsitispka. Antesi dechi Galaadi nirani, Danièle solu sinku mesi jimbo jorhenguarhispti inglesi uandani ka ísï tátsekua niáraspti ambakiti traduktora máeni juchari publikasionicheri. Ambe engachi Beteli uénga kánikuajtsïni sési pʼikuastasïrendi ka májku kʼéri ánchikuarhini kúnguarhikuarhu anapu erachicha jingoni, úsïrendi eskachi sánderu sési pʼikuarherapiringa. Danièle ka ji metru jimbochi nirasïrenga para Bibliaeri ambe jorhentpini. Miásïnga eskachi chúrinani kʼuanhatsintasïrenga kuataratini, peru tsípikua jingoni jimbokachi jarhuatasïrenga kʼuiripuni paraksï Jeobani mítini. Peru xáni no sési enga ma repentku Danièle pʼamenchapka ka nóteru úni xáni sési marhuani eska ima na uékapiringa.

Uéxurhini 1993 jimbo, kanseri exeminhantaspti (canser de mama). Kánikua kómu nitamakuarhispti tratamientu jimbo enga intsïnhapka, jimbokaksï jatsispka para operarini ka kimioterapia úkunksï. Kinse uéxurhini tátsekua ménderu pʼiraspti kanseri, peru ini jimbo sánderu uinhamu pʼirasptia. Ima xáni jukaparharasïrendi ánchikuarhitani komu traduktora enga jánguarhintenga para seguirini tradusirini jiáni enga úpiringa.

Kanseri kánikua no sési úkuspti Danièleni, peru nochi méni eratsispka Beteli uéntani. Ísïsti eska úkua jukasïnga pʼamenchakua ma kámani ka Beteli jarhani, sánderia engaksï máteruecha no mítijka na enga xáni úkua jukaka chíti pʼamenchakua (Prov. 14:13). Nájkiruka kanseri pʼamenchenga ka sáno 80 jatirinia, Danièle útasï kánikua sési jáxespti ka enga xáni sési tsípinharhienga, úsïrendi eska no xárharapiringa na enga xáni pʼamenchani japka. Enbesi de pʼamojkukuarhini ima mismu, jánguarhintasïrendi para máteruechani jarhuataani. Sési mítispti na enga xáni marhuajka engakini nema kurhajchajka ka kurhanguchini (Prov. 17:17). Danièle úrasïrendi ambe enga ima nitamakuarhini japka para jarhuataani máteru pirenchichani paraksï balori jingoni orhepani uérakuni kanserini.

Ístuchi jatsispka para pʼindeni nóteru xáni uánikua ambe únia. Enga Danièle nóteru úpkia xáni ánchikuarhini, jánguarhintaspti úni ambe enga xáni úpiringa pararini apoiarini ka úni eskani ji no xáni uánikua ambe úpiringa. Inde amberini jarhuataspti parani úni marhuani treintaisiete uéxurhini komu orhejtsïkuti Komite de Sukursalirhu. Por ejemplu, teruxutini, asegurarikuarisïrendi eskachi úpiringa sési tʼireni juchari kuarturhu ka úni sáni mintsikuarhini (Prov. 18:22).

PAUANI PAUANCHI JÁNGUARHINTASÏRENGA ORHEPANI UÉRAKUANI UANDANHIATECHANI

Danièle méntkisï jánguarhintaspti para no xáni uandanhiani jarhani ka xarhatasïrendi eska uékasïrenga ióni irekani. Kimioterapia ka radioterapia úsïrendiksï eska Danièle nóteru jatsipiringia uinhapikua. Afuersa xanharasïrendi. Asta úkua jukanchasïrendi uandani na enga pʼikuarherani jarharenga. Ísï exeni, kánikua no sési pʼikuarherasïrenga jimbokani eratsisïrenga na enga xáni ambakiti traduktora máepka.

Ménichanchi ísï pʼikuarherasïrenga enajkichi nóteru úpirinia, peru nochi jurajkuspka kómarhini. Seguruchi jarhaspka eska Jeoba no méni jurajkupiringa eskachi jukari kómu nitamakuarhipiringa engachi no úpiringa tekantani (1 Kor. 10:13). Jánguarhintasïrengachi seguirini jukaparharani na engajtsïni xáni jarhuatenga imeri Karakata jimbo, doktoricha jimbo engajtsïni Beteli atenderiuenga ka erachicha jimbo.

Engachi no mítienga náki tratamientu erákuni, Jeobanchi kurhakusïrenga eskajtsïni jarhuatapiringa. Ma xanhari ísï xarharasïrendi enajkichi no ma ambe úpirini úni jimboka Danièle méni mirikurhisïrenga enga kimioterapia úminhenga. Doktori —enga beintitresi uéxurhini atenderipkia— no mítispti andisï ísï mirikurieni ni ambeteru únia. Jandiajkuchi pʼikuarherasïrenga. Jiájkani exentaspkachi doktorini ma (oncólogo) enga uékapka Danièleni atenderini. Exespkachi eskajtsïni Jeoba jarhuataxapka.

Jánguarhintasïrengachi no uandanhiani jarhani pauani anapu ambe jimbo. Ísï eska na uandapka Jesusi: “Jimboka pauantu jauaka mískuarhita o uandanhiata ambe” (Mat. 6:34). Tsípini ka no xáni uandanhiani jarhani ístu jarhuajpisïndi. Por ejemplu enga Danièle no úminhapka kimioterapia tsimani kutsï jimbo, tsípiparindini arhisïrendi: “¡Kánikua sési pʼikuarheraxaka!” (Prov. 17:22). Ka nájkiruka no sési pʼikuarherani jarhenga, kánikua tsitisïrendi uinhachaparini pireani jimbanhi pirekuechani para jorhenguarhiani.

Na enga xáni jánguarhintenga Danièle, jarhuatasptirini para jíjtuni orhepani uérani. Arini 57 uéxurhini engachi májku kʼéri japka, méntkisï imarinisï kuidariti jíndeni. ¡Nirini uékapi jorhendani parani blankiu ma tʼimani! Ísï jimbo, enga ima pʼamenchapka, jatsispka parani platuechani jupanhantaani, jupani ka arisku jásï tʼirekua ambe úntani. Kʼepekuaspka máru basuechani, peruni kánikua sési pʼikuarherasïrenga úni ambe ma imani jimbo. *

¡XÁNI ENGANI AGRADESERIJKA NA ENGA JEOBA XÁNI AMBAKITIKA!

Uánikua ambe jorhenguarhiska engachi Danièle ka ji nóteru úpkia xáni uánikua ambe úni pʼamenchakua jimbo ka engachi jatiripkia. Perikari no jatsipiringa parari xáni okupadu jarhani parari úni chíti uarhiitini o achatini kurhajchani ka xarhatakuni xénchperakua enga jukanchaka. Jo, uétarhisïndi sési aprobecharini imani tiempuni engari sési jarhajka parari imecha jingoni jarhani engari xáni uéajka (Ecl. 9:9). Ístu, engari jukari uandanhiaska ambe engari xáni pauani pauani nitamakuarhijka, uákari mirikurhiani imani kóntperatechani engari intsïnhakia (Prov. 15:15).

Engani eratsintajka imani uéxurhinicha jimbo engachi Danièle ka ji marhuapka tiempu kompletueri, exesïnga eskajtsïni Jeoba sánderu uánikua kóntperatechani íntsaaska ka eska engachi úpiringa eranhaskaani. Ísï eska ima enga karaka Salmo 116, exesïnga eska Jeoba méntkisï kánikua ambakitiska para jíndeni jingoni (Sal. 116:7).

^ párr. 32 Pirenchi Danièle Bockaert 78 jatiri uarhisti.