ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

ဖဲ​န​တူၢ်ဘၣ် တၢ်ဆူး​တၢ်ဆါ နး​ဒိၣ်မး​အခါ

ဖဲ​န​တူၢ်ဘၣ် တၢ်ဆူး​တၢ်ဆါ နး​ဒိၣ်မး​အခါ

လ့​ဒၤ လၢ​အသး​အိၣ်​ ၇၁ နံၣ်​ တဂၤ တဲဝဲ​လၢ “ဖဲ​ယ​သ့ၣ်ညါ​လၢ ယ​ဘၣ်​ ခဲစၢၣ်​တၢ်ဆါ (Cancer) လၢ​ယ​ပသိၣ်​ ဒီး​ယ​ပှံာ်​ပှၢ်​အခါ ယ​ဆိကမိၣ်​ လၢ​ယ​က​သံ​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ. ဖဲ​ယ​ထံၣ်​လိာ်သး​ဒီး ကသံၣ်​သရၣ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ​န့ၣ်​ ယ​က့ၤ​လၢ​ယ​ဟံၣ်​ ဒီး​ယ​ဆိကမိၣ်​လၢ ယ​တ​မုၢ်လၢ်​လၢ တၢ်​က​ကဲထီၣ်​အသး​ဒီး​ယၤ​ဒ်အံၤ​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယ​က​ဘၣ်​ဃုကျဲ ဒ်သိး​ယ​လဲၤခီဖျိ​အီၤ​က​န့ၢ်​အဂီၢ်​လီၤ.”

အလံၤ(စ်) လၢ​အသး​အိၣ်​ ၄၉ နံၣ်​တဂၤ တဲဝဲ​လၢ “ယ​မဲာ်သၣ်​လၢ​အစ့ၣ်​တပၤ​န့ၣ်​ ဘၣ်​ဝဲ ထူၣ်​ပျၢ်​ဂံၢ်စၢ်​တၢ်ဆါ​လီၤ. တဘျီတခီၣ်​ မ့ၢ်​လၢ​အ​ဆါဝဲ​နးမး​အဃိ တၢ်​သးဟးဂီၤ​တၢ်ဆါ (Depression) ဘၣ်​ယၤ​လီၤ. ဒီး​ဖဲ​ယ​အိၣ်​ထဲ​တဂၤဧိၤ​အခါ အါ​ဘျီ​ယ​တူၢ်ဘၣ်​လၢ ယ​အဲၣ်ဒိး​မၤသံ​လီၤ​ယ​သးလီၤ.”

နၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢ​န​အဲၣ်​ ဘၣ်​အီၤ​တဂၤ မ့ၢ်​အိၣ်ဒီး​တၢ်ဆါ လၢ​အ​မၤသံ​ပှၤကညီ​သ့​န့ၣ်​ တၢ်​သူၣ်ကိၢ်​သးဂီၤ က​ဘၣ်​နၤ​ထဲလဲၣ်​န့ၣ်​န​သ့ၣ်ညါ​လီၤ. တမ့ၢ်​ထဲ​လၢ န​ဘၣ်​တူၢ် တၢ်ဆါ​နးမး​တခါ​အံၤ​ဘၣ်​ န​က​တူၢ်ဘၣ်​လၢ နၤ​ဒီး​န​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ အသး​ဂံၢ်ဘါ​လီၤစၢ်​စ့ၢ်ကီး​န့ၣ်​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ န​က​ဘၣ်​လဲၤ​ထံၣ်​လိာ်သး ဒီး​ကသံၣ်​က​ရၣ်, န​က​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​တၢ်​ကူစါ​ယါဘျါ ကကီ​ဝဲ​လၢ​နဂီၢ် မ့တမ့ၢ် ကသံၣ်ကသီ​လၢ​န​အီၣ်​တဖၣ်​ က​မၤဘၣ်ဒိ​က့ၤ​နၤ​သ့​လၢ ကျဲ​အဂၤ​တဖၣ်​အဃိ တၢ်ပျံၤ​တၢ်ဖုး​ဒီး​တၢ်​သူၣ်ကိၢ်​သးဂီၤ​တဖၣ်​ က​အါထီၣ်​ဝဲ​လီၤ. န​မ့ၢ်​အိၣ်ဒီး တၢ်ဆူး​တၢ်ဆါ​လၢ​အ​နး​တခါ​န့ၣ်​ န​ကအိၣ်​စ့ၢ်ကီး​ဒီး​တၢ်ကိၢ်​တၢ်ဂီၤ သပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ. ဒီး​ခီဖျိ​လၢ တၢ်ကိၢ်​တၢ်ဂီၤ​တဖၣ်​အံၤ​အဃိ န​က​ဆိကမိၣ်​လၢ န​ဆဲး​တူၢ်​တၢ်​တ​န့ၢ်​လၢၤဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ.

န​ဒိးန့ၢ်​တၢ်မၤစၢၤ​က​သ့​ဖဲလဲၣ်. ပှၤ​အါဂၤ​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ တၢ်​မၤမုာ်​ထီၣ်​က့ၤ ခီဖျိ​အဝဲသ့ၣ်​သန့ၤ အသး​လၢ​ယွၤ​အ​အိၣ်​လၢ တၢ်​ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​ ဒီး​တၢ်ဖး​လံာ်စီဆှံ​အဃိ​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​တၢ်မၤစၢၤ​အဂၤ​တခါ​န့ၣ်​ က​ဟဲ​လၢ န​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ ဒီး​န​တံၤသကိး​တဖၣ်​ အ​တၢ်အဲၣ်​ဒီး​အ​တၢ်​ဆီၣ်ထွဲ​မၤစၢၤ​န့ၣ်​လီၤ.

ပှၤ​တနီၤ လဲၤခီဖျိ​ဝဲ​န့ၢ်​ဒ်လဲၣ်

ရီ​ဘၢၤ လၢ​အသး​အိၣ်​ ၅၈ နံၣ်​ဟ့ၣ်ကူၣ်​ဝဲ​ဒ်အံၤ “အိၣ်ဒီး​တၢ်နာ်​ကစၢ်​ယွၤ ဒ်သိး​အ​က​မၤစၢၤ​နၤ​လၢ န​ဆဲး​တူၢ်​တၢ်​က​ကဲ​အဂီၢ် ဒီး​ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​အိၣ်​လီၤ. န​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​အိၣ်​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ ဒုး​သ့ၣ်ညါ​ကစၢ်​ယွၤ ဒီး​ဃ့​အသး​စီဆှံ​တက့ၢ်. ဒီး​ဃ့​ကစၢ်​ယွၤ​တၢ်မၤစၢၤ​လၢ ဒ်သိး​န​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ န​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​က​သ့​အဂီၢ် တကးဒံးဘၣ်​ ဒ်သိး​န​ဆဲး​တူၢ်​တၢ်ဆါ​လၢ တၢ်သးစူၤ​ပူၤ​က​န့ၢ်​အဂီၢ်​တက့ၢ်.”

“ဖဲ​န​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ နၢ်ပၢၢ်စၢၤ​န​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​အခါ ကဲဘျုး​ဒိၣ်မး​န့ၣ်​လီၤ.” “ဒီး​ကိးနံၤဒဲး​န့ၣ်​ ပှၤ​ကိး​ယၤ​လၢ​လီ​တဲဆိ ဒီး​က​သံကွၢ်​ယၤ​လၢ ‘မ့ၢ်​န​အိၣ်ဆူၣ်​ဧါ.’ အဃိ ယ​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ တၢ်​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​လၢ ယ​သကိး​တဖၣ်​အ​အိၣ်​လီၤ. မ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်​ဆူၣ်​ထီၣ်​ယ​ဂံၢ်​ယ​ဘါ​အဃိ မၤစၢၤ​ယၤ​လၢ ယ​ဆဲး​တူၢ်​တၢ်​က​န့ၢ်​အဂီၢ်​လီၤ.”

န​မ့ၢ်​လဲၤ​အိၣ်သကိး န​တံၤသကိး​လၢ အ​အိၣ်​တ​ဆူၣ်​တ​ချ့​ဘၣ်​တဂၤ​န့ၣ်​ လ့​ဒၤ တဲဝဲ​ဒ်အံၤ “သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ ပှၤလၢ​အ​ဆိးက့​တဂၤ​န့ၣ်​ က​အဲၣ်ဒိး​အိၣ်မူဝဲ​ဒ်​ပှၤဂၤ​အသိး​စ့ၢ်ကီး အဃိ​တမ့ၢ်​လၢ​အ​က​အဲၣ်ဒိး တဲတၢ်​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်ဆူး​တၢ်ဆါ​အဂ့ၢ်​ထီဘိ​ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်​အလီၢ် မ့ၢ်​သ့​န့ၣ်​တဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ​န​ညီနုၢ်​တဲ​အီၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်.”

ပ​မ့ၢ်​တူၢ်ဘၣ် တၢ်ဆူး​တၢ်ဆါ​လၢ​အ​နး​ဒိၣ်မး သနာ်က့ ခီဖျိ​လၢ​ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ, တၢ်​မၤမုာ်​ထီၣ်​က့ၤ​ဟဲ​လၢ လံာ်စီဆှံ​အ​ပူၤ ဒီး​တၢ်မၤစၢၤ​လၢ ပ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​ဒီး​ပ​တံၤသကိး​တဖၣ်​အ​အိၣ်​အဃိ ပ​နာ်​သ့​လၢ ပ​တၢ်အိၣ်မူ​န့ၣ်​ အလုၢ်​အပှ့ၤ​အိၣ်​ဒံးဝဲ​လီၤ.