Thiĩ harĩ ũhoro

Thiĩ harĩ ũhoro ũrĩa wĩ thĩinĩ

GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI GĨA 2

Gooca Jehova ũrĩ Thĩinĩ wa Kĩũngano

Gooca Jehova ũrĩ Thĩinĩ wa Kĩũngano

“Nĩ ngũkũgooca ndĩ thĩinĩ wa kĩũngano.” —THAB. 22:22.

RWĨMBO NA. 59 Tũgooce Jehova

GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ *

1. Daudi aaiguaga atĩa kwerekera Jehova, na ũndũ ũcio wamũtindĩkire gwĩka atĩa?

MŨTHAMAKI DAUDI aandĩkire ũũ: “Jehova nĩ mũnene na nĩ agĩrĩire mũno kũgoocagwo.” (Thab. 145:3) Nĩ eendete Jehova, na wendo nĩguo watũmaga agooce Ngai “thĩinĩ wa kĩũngano.” (Thab. 22:22; 40:5) Hatarĩ nganja o nawe nĩ wendete Jehova na nĩ wĩtĩkanĩtie na ciugo ici cia Daudi: “Ũrogoocwo, wee Jehova Ngai wa Isiraeli ithe witũ, tene na tene.”—1 Maũ. 29:10-13.

2. (a) Tũngĩgooca Jehova na njĩra ĩrĩkũ? (b) Andũ amwe makoragwo na thĩna ũrĩkũ, na tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ?

2 Matukũ-inĩ maya, njĩra ĩmwe tũgoocaga Jehova nayo nĩ gũcokia ciũria thĩinĩ wa mĩcemanio. O na kũrĩ ũguo, nĩ harĩ thĩna ũmwe aarĩ na ariũ a Ithe witũ amwe makoragwo naguo. Nĩ makoragwo na wendi wa gũcokia ciũria mĩcemanio-inĩ, ĩndĩ makaremwo nĩ ũndũ wa guoya. Mangĩka atĩa nĩguo matoorie guoya ũcio? Na nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩtũteithia ithuothe gũcokagia macokio ma gwĩkĩra ngoro? Tũtanacokia ciũria icio, rekei twambe twarĩrĩrie itũmi inya cia bata iria itũmaga tũcokie ciũria mĩcemanio-inĩ.

KĨRĨA GĨTŨMAGA TŨRUTE MACOKIO MĨCEMANIO-INĨ

3-5. (a) Ta ũrĩa Ahibirania 13:15 ĩtaaragĩria-rĩ, nĩ kĩĩ gĩtũmaga tũrute macokio mĩcemanio-inĩ? (b) Hihi ithuothe twagĩrĩirũo kũruta macokio mahaanaine? Taarĩria.

3 Jehova nĩ atũheete ithuothe gĩtĩo gĩa kũmũgooca. (Thab. 119:108) Macokio marĩa tũrutaga mĩcemanio-inĩ nĩ gĩcunjĩ kĩmwe kĩa “igongona rĩa kũgooca,” na gũtirĩ mũndũ ũngĩ ũngĩtũrutĩra igongona rĩu. (Thoma Ahibirania 13:15.) Hihi Jehova erĩgagĩrĩra ithuothe tũrute igongona kana macokio mahaanaine? Aca, tiguo erĩgagĩrĩra!

4 Jehova nĩ oĩ atĩ ũhoti witũ ndũiganaine na maũndũ maitũ matihaanaine, na nĩ akenaga mũno rĩrĩa twamũrutĩra magongona marĩa tũngĩhota. Ta wĩcirie ũhoro wa magongona marĩa Aisiraeli maamũrutagĩra. Aisiraeli amwe nĩ maahotaga kũruta kagondu kana mbũri. No Mũisiraeli mũthĩni nĩ angĩarutire “ndutura igĩrĩ kana njui igĩrĩ cia ndirahũgĩ.” Na Mũisiraeli angĩaremirũo kũruta tũnyoni twĩrĩ, Jehova nĩ eetĩkagĩra arute “mũtu mũhinyu gĩcunjĩ kĩmwe harĩ ikũmi kĩa eba.” (Alaw. 5:7, 11) O na gũtuĩka mũtu ndwarĩ wa goro, Jehova no aawĩtĩkagĩra, bata ũkorũo ũrĩ “mũtu mũhinyu.”

5 Ũguo noguo Ngai witũ ũrĩ wendo arũmbũyanagia na ithuĩ ũmũthĩ. Rĩrĩa tũraruta macokio, Jehova nderĩgagĩrĩra ithuothe tũkorũo na ũhoti mwega wa kwaria ta Apolo, kana ũhoti wa kũiguithia andũ ta Paulo. (Atũm. 18:24; 26:28) Ũndũ ũrĩa Jehova endaga nĩ tũrute macokio mega kũringana na ũhoti witũ. Hihi nĩ ũraririkana mũtumia wa ndigwa ũrĩa warutire tũthendi twĩrĩ? Aakenirie Jehova tondũ aarutire kĩrĩa kĩega biũ aarĩ nakĩo.—Luk. 21:1-4.

Kũruta macokio gũtũgunaga na gũkaguna arĩa maratũthikĩrĩria (Rora kĩbungo gĩa 6-7) *

6. (a) Kũringana na Ahibirania 10:24, 25, macokio marĩa tũiguaga mĩcemanio-inĩ mangĩtũhutia atĩa? (b) Tũngĩonania ngatho atĩa nĩ ũndũ wa macokio ma arĩa angĩ ma gũtwĩkĩra ngoro?

6 Nĩ twĩkĩranaga ngoro kũgerera macokio maitũ. (Thoma Ahibirania 10:24, 25.) Ithuothe nĩ tũkenaga kũigua macokio mwanya mwanya rĩrĩa tũrĩ mĩcemanio-inĩ. Nĩ tũkenagĩra macokio mahũthũ marutĩtwo kuuma ngoro nĩ kaana. Nĩ twĩkagĩrũo ngoro nĩ mũndũ ũraria na mũgambo ũrĩ na gĩkeno akiuga kaũndũ kerũ karĩa erutĩte. Ningĩ nĩ tũkenagio nĩ arĩa ‘magĩaga na ũmĩrĩru’ wa gũcokia, o na gũtuĩka nĩ marĩ thoni kana nĩ hingo mareruta rũthiomi rwitũ. (1 Thes. 2:2, kohoro ka magũrũ-inĩ) Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ tũkenagio nĩ kĩyo kĩao? No tũmacokerie ngatho thutha wa mĩcemanio nĩ ũndũ wa macokio mao ma gwĩkĩra ngoro. Ũndũ ũngĩ tũngĩka nĩ kũruta macokio o na ithuĩ. Tweka ũguo to ithuĩ tũrĩkagĩrũo ngoro mĩcemanio-inĩ, no o na ithuĩ nĩ tũrĩkagĩra arĩa angĩ ngoro.—Rom. 1:11, 12.

7. Tũgunĩkaga atĩa rĩrĩa twaruta macokio?

7 Nĩ tũgunĩkaga ithuĩ ene rĩrĩa twaruta macokio. (Isa. 48:17) Na njĩra ĩrĩkũ? Wa mbere, rĩrĩa twabanga kũruta macokio, ũndũ ũcio nĩ ũtũtindĩkaga kũhaarĩria mĩcemanio wega. O ũrĩa twahaarĩria wega, noguo tũtaũkagĩrũo makĩria nĩ Kiugo kĩa Ngai. Na o ũrĩa twataũkĩrũo makĩria, noguo tũhotaga kũhũthĩra maũndũ marĩa tweruta na njĩra njega makĩria. Wa kerĩ, no tũkenere mĩcemanio makĩria tondũ o na ithuĩ nĩ tũranyita itemi kũruta macokio. Wa gatatũ, tondũ mũndũ abataraga kwĩrutanĩria nĩguo ahote gũcokia, kaingĩ mũndũ nĩ aririkanaga ũndũ ũrĩa acokirie ihinda iraihu thutha wa mũcemanio gũthira.

8-9. (a) Ta ũrĩa Malaki 3:16 yonanĩtie-rĩ, Jehova aiguaga atĩa rĩrĩa tũraruta macokio? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩ andũ amwe metigagĩra gwĩka?

8 Nĩ tũkenagia Jehova rĩrĩa twaria ũhoro wa wĩtĩkio witũ. Nĩ tũkoragwo na ma atĩ Jehova nĩ atũthikagĩrĩria na nĩ akenagio mũno nĩ kĩyo kĩrĩa twĩkĩraga nĩguo tũrute macokio mĩcemanio-inĩ. (Thoma Malaki 3:16.) Onanagia atĩ nĩ akenagio nĩ ithuĩ na njĩra ya gũtũrathima rĩrĩa twerutanĩria biũ kũmũkenia.—Mal. 3:10.

9 Hatarĩ nganja tũrĩ na itũmi njega cia kũruta macokio mĩcemanio-inĩ. O na kũrĩ ũguo, amwe no metigĩre kuoya guoko igũrũ. Angĩkorũo nĩ wĩtigagĩra, ndũgakue ngoro. Rekei twarĩrĩrie motaaro mamwe ma Bibilia, ngerekano cigana ũna, na maũndũ mangĩhũthĩka marĩa mangĩtũteithia ithuothe kũruta macokio mĩcemanio-inĩ.

ŨRĨA TŨNGĨTOORIA GUOYA

10. (a) Nĩ guoya ũrĩkũ andũ aingĩ makoragwo naguo? (b) Gwĩtigĩra gũcokia kuonanagia ũndũ ũrĩkũ wa bata?

10 Hihi nĩ ũiguaga waiyũra maĩ nda rĩrĩa rĩothe weciria kuoya guoko na igũrũ nĩguo ũrute macokio? Angĩkorũo nĩ ũiguaga ũguo, ndũrĩ wiki. Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ aingĩ aitũ nĩ tũiguaga guoya rĩrĩa tũraruta macokio. Nĩguo ũhote gũtooria guoya ũrĩa ũtũmaga ũremwo gũcokia, ũrabatara kũmenya kĩrĩa gĩtũmaga wĩtigĩre. Hihi wĩtigagĩra tondũ wahota kũriganĩrũo nĩ ũrĩa ũrenda kuuga kana uuge ũndũ ũrĩa ũtarĩ guo? Hihi wĩtigagĩra gũcokia tondũ ũrona macokio maku ta mategũkorũo marĩ mega ta ma andũ arĩa angĩ? Guoya ta ũcio nĩ wonanagia ũndũ ũmwe wa bata. Nĩ wonanagia atĩ ũrĩ mwĩnyihia na atĩ nĩ wonaga andũ arĩa angĩ marĩ a bata gũgũkĩra. Jehova nĩ endete ngumo ĩyo ya wĩnyihia. (Thab. 138:6; Afil. 2:3) No ningĩ, Jehova nĩ endaga ũmũgooce ũrĩ mĩcemanio-inĩ na wĩkĩre aarĩ na ariũ a Ithe witũ ngoro. (1 Thes. 5:11) Nĩ akwendete na nĩ arĩkũheaga ũmĩrĩru ũrĩa ũrabatara.

11. Nĩ iririkania irĩkũ cia Kĩĩmandĩko ingĩtũteithia?

11 Ta wĩcirie ũhoro wa iririkania imwe cia Kĩĩmandĩko. Bibilia yugaga atĩ ithuothe nĩ tũhĩtagia kũgerera maũndũ marĩa tũroiga, na njĩra ĩrĩa tũramoiga nayo. (Jak. 3:2) Jehova o hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ matiĩrĩgagĩrĩra tũkorũo tũrĩ akinyanĩru. (Thab. 103:12-14) Nĩ matwendete tondũ tũrĩ a famĩlĩ ĩmwe ya kĩĩroho. (Mar. 10:29, 30; Joh. 13:35) Nĩ mataũkagĩrũo atĩ ti hĩndĩ ciothe macokio maitũ moimagĩra ũrĩa tũrenda.

12-13. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũreruta kuumana na Nehemia na Jona?

12 Ta wĩcirie ngerekano imwe irĩ thĩinĩ wa Bibilia ingĩgũteithia gũtooria guoya. Ririkana Nehemia, ũrĩa watungataga nyũmba-inĩ ya mũthamaki ũmwe warĩ hinya. Nehemia aarĩ na kĩeha, tondũ nĩ aaiguĩte atĩ thingo na ihingo cia Jerusalemu ciarĩ thũkangu. (Neh. 1:1-4) Ta hũũra mbica ũrĩa angĩkorũo aamakire rĩrĩa mũthamaki aamwĩrire ataarĩrie kĩrĩa gĩatũmĩte akorũo na kĩeha. Nehemia aahoire na ihenya agĩcoka akĩmũcokeria. Mũthamaki nĩ aamũthikĩrĩirie na agĩteithia andũ a Ngai na njĩra nene. (Neh. 2:1-8) Wĩcirie ningĩ ũhoro wa Jona. Rĩrĩa Jehova aamwĩrire akahunjĩrie andũ a Nineve, Jona aaiguire guoya nginya akĩũrĩra mwena ũngĩ. (Jona 1:1-3) No Jehova nĩ aateithirie Jona na akĩhingia wĩra ũrĩa aamũhete. Na ndũmĩrĩri yake nĩ yateithirie andũ a Nineve mũno. (Jona 3:5-10) Kĩonereria kĩa Nehemia nĩ kĩratũruta bata wa kũhoya tũtanacokia. Nakĩo kĩonereria kĩa Jona kĩratũruta atĩ Jehova no atũteithie kũmũtungatĩra gũtekũmakania guoya witũ ũigana atĩa. Kwaria ma-rĩ, gũcokia ciũria mĩcemanio-inĩ no kũringithanio na kũhunjĩria andũ oru a Nineve?

13 Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩgũteithia kũruta macokio ma gwĩkĩra ngoro mĩcemanio-inĩ? Rekei twarĩrĩrie maũndũ maigana ũna.

14. Nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo kũhaarĩria mĩcemanio wega, na nĩ rĩ tũngĩka ũguo?

14 Haaragĩria mĩcemanio yothe. Ũngĩbangaga kabere na ũkahaarĩria wega, nĩ ũrĩkoragwo na ũmĩrĩru wa kũruta macokio. (Thim. 21:5) Ũhoro wa ma nĩ atĩ ithuothe tũkoragwo tũbangĩte ihinda ngũrani rĩa kũhaarĩria mĩcemanio. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wa ndigwa ũrĩ na mĩaka 80 na kĩndũ wĩtagwo Eloise, ambagĩrĩria kũhaarĩria Mũrangĩri kĩambĩrĩria-inĩ gĩa kiumia. Ooigire ũũ: “Nĩ ngenagĩra mĩcemanio mũno rĩrĩa ndahaarĩria tene.” Nake Joy ũrĩa ũkoragwo wĩra-inĩ mahinda marĩa maingĩ, akoragwo aigĩte ihinda mũthenya wa Njuuma rĩa kũhaarĩria Mũrangĩri. Ooigire ũũ: “Nyendaga ũhoro ũcio ũgakorũo ũrĩ o meciria-inĩ makwa.” Mũthuri ũmwe wa kĩũngano ũtungataga arĩ painia wĩtagwo Ike ooigire ũũ: “Nyonaga arĩ wega gũthoma o kwa ihinda inini mĩthenya yothe ya kiumia handũ ha gũthoma ũhoro mũingĩ ihinda rĩmwe.”

15. Nĩ atĩa ũngĩĩhaarĩria wega nĩ ũndũ wa mĩcemanio?

15 Hihi kũhaarĩria mĩcemanio wega kũhutĩtie maũndũ marĩkũ? Hĩndĩ ciothe ũrenda kwĩruta, ambagĩrĩria na kũhoya Jehova akũhe roho mũtheru. (Luk. 11:13; 1 Joh. 5:14) Ũcoke ũhũthĩre ndagĩka nini kũrora gĩcunjĩ kĩu kĩrĩ gĩothe, na njĩra ya kũhĩtũkĩra kĩongo, ciongo nini, mbica, na tũthandũkũ. Ũkĩhaarĩria o kĩbungo, thoma Maandĩko maingĩ o ũrĩa ũngĩhota harĩ marĩa monanĩtio. Wĩcũranie ũhoro ũcio, na makĩria harĩa ũbangĩte gũgaacokia. O ũrĩa ũkũhaarĩria wega, noguo ũkũgunĩka makĩria, na noguo ũgũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ harĩ we gũcokia.—2 Kor. 9:6.

16. Nĩ indo irĩkũ tũrĩ nacio cia gũtũteithia, na wee hihi ũcihũthagĩra atĩa?

16 Angĩkorũo no ũhote, hũthagĩra indo iria tũrĩ nacio cia kũhũthĩra na thimũ kana tablet na rũthiomi rũrĩa ũĩ wega. Jehova akĩhũthĩra ithondeka rĩake nĩ atũheete indo cia kĩĩrĩu iria itũteithagia kũhaarĩria mĩcemanio. Programu ya JW Library® nĩ ĩtũhotithagia gwĩkĩra mabuku ma kwĩruta thĩinĩ wa indo ta thimũ kana tablet. Na njĩra ĩyo no tũhote gũthoma kana gũthikĩrĩria kĩndũ o gĩothe tũngĩkorũo nakĩo ihinda o rĩothe tũrĩ handũ o hothe. Andũ amwe nĩ mahũthagĩra programu ĩyo kwĩruta rĩrĩa mahurũkĩte wĩra-inĩ, marĩ cukuru, kana marĩ thabarĩ-inĩ. Programu ya Watchtower Library, na Ũthuthuria INTANETI-INĨ nĩ itũmaga ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ gũthuthuria ũndũ mũna tũngĩenda kwĩruta makĩria.

Wee ũhaaragĩria mĩcemanio hĩndĩ ĩrĩkũ? (Rora kĩbungo gĩa 14-16) *

17. (a) Nĩkĩ nĩ ũndũ mwega kũhaarĩria macokio maigana ũna? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũrerutire kuumana na video ya Tuĩka Mũrata wa Jehova—Haarĩria Ũrĩa Ũgacokia?

17 Kũngĩhoteka haarĩria macokio maigana ũna. Nĩkĩ? Tondũ rĩmwe no wage kũheo mweke wa gũcokia woya guoko. No kũhoteke nĩ harĩ angĩ mangĩkorũo moete guoko ihinda-inĩ o rĩu na ũmwe wao aheo mweke wa gũcokia. Nĩgetha mĩcemanio ĩrĩke ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire, ũrĩa ũratongoria no age kũhe andũ aingĩ mweke wa kwarĩrĩria ũndũ mũna. Kwoguo ndũkarakare kana ũkue ngoro ũngĩaga kũheo mweke wa gũcokia. Ũngĩhaarĩria macokio maigana ũna no ũkorũo na mĩeke makĩria ya kũruta macokio. Icokio rĩmwe ũngĩhaarĩria nĩ gũthoma rĩandĩko. No ũngĩhota, ningĩ no ũhaarĩrie kũruta macokio ũkĩhũthĩra ciugo ciaku mwene. *

18. Twagĩrĩirũo gũcokia macokio makuhĩ nĩkĩ?

18 Ruta macokio makuhĩ. Kaingĩ macokio marĩa mekĩraga ngoro mũno nĩ marĩa makuhĩ na mahũthũ. Kwoguo wĩrutanagĩrie gũcokia macokio makuhĩ. Geragia macokio maku matigakĩragie sekondi 30. (Thim. 10:19; 15:23) Angĩkorũo ũkoretwo ũkĩruta macokio mĩcemanio-inĩ mĩaka mĩingĩ, no ũhingie itemi rĩa bata rĩa kũigĩra arĩa angĩ kĩonereria kĩega na njĩra ya kũruta macokio makuhĩ. Ũngĩruta macokio maritũ ma ndagĩka cigana ũna, wahota gũtũma andũ arĩa angĩ metigĩre gũcokia magĩciria atĩ matingĩhota gũcokia tawe. Ningĩ macokio makuhĩ nĩ mahotithagia andũ aingĩ kũruta macokio mĩcemanio-inĩ. Ũngĩheo mweke wa gũcokia ũrĩ wa mbere, cokia na njĩra hũthũ na ya ĩmwe kwa ĩmwe. Ndũkarĩrĩrie maũndũ mothe thĩinĩ wa kĩbungo. Ũndũ ũrĩa mũnene thĩinĩ wa kĩbungo warĩkia kwarĩrĩrio, no warĩrĩrie maũndũ macio mangĩ.—Rora gathandũkũ, “ Nĩ Macokio Marĩkũ Ingĩruta?

19. Ũrĩa ũratongoria angĩgũteithia atĩa, no ũrabatara gwĩka atĩa?

19 Menyithia ũrĩa ũratongoria atĩ no wende kũruta macokio ma kĩbungo kĩna. Ũngĩthuura gwĩka ũguo, wagĩrĩirũo kũmenyithia ũrĩa ũratongoria mbere ya mũcemanio kwambĩrĩria. Kĩũria gĩa kĩbungo kĩu kĩorio, wagĩrĩirũo kuoya guoko o na ihenya na ũkuoe igũrũ biũ nĩguo ũrĩa ũratongoria akuone wega.

20. Mĩcemanio ĩkoragwo ĩhaana ta kũrĩanĩra irio hamwe na arata na njĩra ĩrĩkũ?

20 Mĩcemanio ĩkoragwo ĩhaana ta kũrĩanĩra irio hamwe na arata ega. Ta hũũra mbica andũ amwe thĩinĩ wa kĩũngano mabangĩte gũgaacemania handũ marĩanĩre na ũnyitwo ũgeni wĩrũo ũhaarĩrie kĩndũ kĩnini gĩa kũrĩa ũgoka nakĩo. Ũngĩka atĩa? No wĩkore ũkĩigua guoya hanini, ĩndĩ no kũhoteke ũngĩka ũrĩa wothe ũngĩhota kũrehe kĩndũ gĩgũkenerũo nĩ andũ othe. Jehova atũnyitaga ũgeni mĩcemanio-inĩ na akoragwo ahaarĩirie indo nyingĩ njega nĩ ũndũ witũ. (Thab. 23:5; Mat. 24:45) Na nĩ akenaga rĩrĩa twarehe kĩheo kĩraringana na ũhoti witũ o na kĩngĩkorũo kĩrĩ kĩnini. Kwoguo wĩhaaragĩrie wega na ũgacokia maita maingĩ o ũrĩa ũngĩhota. Weka ũguo to kũrĩa ũrĩrĩagĩra metha-inĩ ya Jehova, no ningĩ nĩ ũrĩkoragwo ũrehete kĩheo gĩa kũgayana na kĩũngano gĩothe.

RWĨMBO NA. 2 Wĩtagwo Jehova

^ kĩb. 5 O ta Daudi mwandĩki wa Thaburi, ithuothe nĩ twendete Jehova na nĩ twendete kũmũgooca. Nĩ tũkoragwo na mweke wa mwanya wa kuonania wendo witũ harĩ Ngai rĩrĩa twacemania ciũngano-inĩ citũ nĩ ũndũ wa ũthathaiya. No andũ amwe nĩ monaga arĩ hinya gũcokia ciũria mĩcemanio-inĩ itũ. Angĩkorũo ũrĩ ũmwe wao, gĩcunjĩ gĩkĩ nĩ gĩgũgũteithia gũtaũkĩrũo kĩrĩa gĩtũmaga ũigue guoya na ũrĩa ũngĩtooria guoya ũcio.

^ kĩb. 17 Wĩrorere video ya Tuĩka Mũrata wa Jehova​—Haarĩria Ũrĩa Ũgacokia thĩinĩ wa jw.org/ki. Rora rungu rwa MORUTANI MA BIBILIA > CIANA.

^ kĩb. 63 GŨTAARĨRIA MBICA: Andũ thĩinĩ wa kĩũngano makĩnyitanĩra wĩruti-inĩ wa Mũrangĩri makenete.

^ kĩb. 65 GŨTAARĨRIA MBICA: Aarĩ na ariũ a Ithe witũ amwe arĩa mekuonanĩtio makĩnyitanĩra wĩruti-inĩ wa Mũrangĩri. O na gũtuĩka maũndũ mao nĩ ngũrani, o ũmwe wao nĩ aracaria mahinda ma kwĩruta gĩcunjĩ kĩrĩa gĩkaarĩrĩrio mĩcemanio-inĩ.