Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 2

Saŋgala Chɛhowa o Bɔŋaŋnda Naalaŋ

Saŋgala Chɛhowa o Bɔŋaŋnda Naalaŋ

“Te a chuuŋgiaŋ le num sooluuwo pɛ, I sim niŋ nda tɛɛŋ mi lisa num.”​—SAM 22:​22.

CHONDII 59 Piɛi Chɛhowa a Ya Latulu

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Vɛɛ Deeve ndoo yiyaŋ yɛ a Chɛhowa okɔɔ, nduyɛ yɛɛ hei ndii nyindu yɛ ndu le tosaa?

MI MASAA Deeve poonyiaa aa, “Mɛlɛka Yaawɛɛ a cho o bɛndu, a cho o bɛndu le ma sɔla saŋgalaa.” (Sam 145:​3) Ndoo kaala Chɛhowa, nduyɛ kaala koŋ ndoo nyindu ndu ni le Mɛlɛka saŋgalaa te ndaa “chuuŋgiaŋ” pɛ. (Sam 22:​22; 40:​5) I cho tonya maa a kaala Chɛhowa, nduyɛ a chɛl nyɛ Deeve dimi wo aa, “I saŋgala num Mɛlɛka Yaawɛɛ, Mɛlɛka Isɔluɛiya, le fɛɛŋ a fɛɛŋ.”—1 Kolo. 29:​10-13.

2. (a) Vɛɛ naŋ saŋgala yɛ Chɛhowa? (b) Yɛɛ puaapiliaa a ndepiliaa bɔɔbɔɔ che yɛ ikala le tosaa, nduyɛ yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa?

2 Hau, nɛiyo opilɛ o naŋ saŋgala Chɛhowa wo cho mulilaŋ yɔŋgoo o bɔŋaŋnda leKilisiɔŋndaŋ ni. Kɛ, mi puaapiliaa a ndepiliaa naa bɔɔbɔɔ che ndi ikala le hei tosaa. Ma yeema mulilaŋ yɔŋgoo o bɔŋaŋndaŋ, kɛ mi siooŋnde tosa a yɔŋgu la muli le. Vɛɛ nda nɔla yɛ ma tiu siooŋii keŋ ba? Nduyɛ, yɛɛ mala yɛ naa kpou miŋ yɔŋgu mulila kɔl dɛɛniaalaŋ o bɔŋaŋndaŋ? Tuupa miŋ muli nyunalaŋ ndaŋ, ŋ yaasiaŋndɔ fɛŋ sabula kpeekpeilaŋ la hiɔɔlu le sabu naŋ yɔŋgu mulioo o bɔŋaŋndaŋ ndo.

SABU NAŊ YƆŊNGU MULILAŊ O BƆŊAŊNDA NAALAŊ NDO

3-5. (a) A mɛɛ Hibuluiya 13:​15 tɛɛsiaa yɛ, le yɛɛ naŋ yɔŋgu yɛ mulilaŋ o bɔŋaŋndaŋ? (b) Baa naa kpou nɔ pa miŋ yɔŋgu mulila pilɛlaŋ kpe? Tɛɛsiaawɔ.

3 Chɛhowa ke naa kpou dikeŋnaŋndo le ndu saŋgalaa. (Sam 119:​108) Nduyɛ mulila naŋ yɔŋgu laŋ la cho pɛllo opilɛ o ‘sala naŋ yɔŋgu Mɛlɛka’ le ndu saŋgalaa wo tɛɛŋ, nduyɛ wana o wana yɔŋgu sala koŋ o Mɛlɛka lo le naa le. (Nuawɔ Hibuluiya 13:​15.) Baa dimioo Chɛhowa cho ni maa naa kpou nɔ miŋ yɔŋgu salalaŋ ɔɔ mulila pilɛlaŋ kpe? Sako, o cho keŋ te Chɛhowa yeema le!

4 Chɛhowa sina nyɛ naa kpou nɔla tosaa wo, nduyɛ o sina maa naa kpou nɔ bahawɛila teŋgeŋ teŋgeŋndaŋ. Mbo chɔm balika melaa tau le salala naŋ nɔla soliŋndo le ndu laŋ. Yiyaŋndɔ a salala suu ndoo chɛl Isɔluɛiya o ba laŋ. Apum ndaa nɔla ma yɔŋgu saa ɔɔ chuiŋndo maa sala. Kɛ Isɔluɛiyaa bala fonduaa ndaa nɔla ma yɔŋgu “piiŋnda a ŋiɔɔŋ ɔɔ kaŋgbuaa a ŋiɔɔŋ.” Nduyɛ te Isɔluɛinɔɔ ndoo nɔla mbo sɔla piiŋnda a ŋiɔɔŋ te, mi Chɛhowa ndoo chɛl “kolo nda toosiaa beediiyo wo o kɛndɛ kɛndɔɔ paŋndaŋ la tiɔɔŋ.” (Lɛvi. 5:​7, 11) Kolo ndaa toosiaa beediiyo wo ndoo nɔ baa bɔɔ le, kɛ mi Chɛhowa ndoo chɛl sala koŋ, te ndoo wa pɛ “kolo . . . kɛndɛ kɛndɔɔ.”

5 Hau bɛɛ, Mɛlɛka naa siŋga wɔ yiyaŋ ndɔɔ le. Te o wa pɛ miŋ yɔŋgu mulilaŋ, o cho naa maa mɛɛ mi naa kpou chaa suɛi maa Apɔlɔɔ ɔɔ mɛɛ Pɔɔl ndoo chaa suɛi le yiyaŋnda waŋnda siŋgaa yɛ le. (Walta. 18:​24; 26:​28) Nyɛ Chɛhowa yeema naa o ba kinɛiyo cho mulila kɛndɛlaŋ yɔŋgoo ni, mɛɛ naŋ nɔla yɛ. Loonuŋ a chua pɔnɔ ndɔ ndoo vi wo, o yɔŋgu kaniŋ pɔmbɔŋ ŋmuuŋ ndo. Mi Chɛhowa cha maa chua koŋ wa wana sɔvɛ kanifuule, mbo yɔŋgu nyɛ ndoo tiuba le yɔŋgoo wo.—Luku 21:​1-4.

Mulilaŋ yɔŋgoo chuu naa tɔnɔɔ vɛlɛ a wanaa yaŋ nilaŋ nda (Tofa Pɛlta 6-7) *

6. (a) A mɛɛ Hibuluiya 10:​24, 25 chɔm yɛ, vɛɛ mulila naŋ tuɛi o bɔŋaŋnda naalaŋndo la piiliaŋ yɛ naa? (b) Vɛɛ ŋ chɔm yɛ balika melaa le mulila dɛɛniaa num kɔllo laŋ?

6 Miŋ dɛɛniaŋ vellaa velle a mulila naŋ yɔŋgu laŋ. (Nuawɔ Hibuluiya 10:​24, 25.) Naa kpou, miŋ tuei mulila yɛ yɛla yɔŋguŋ o bɔŋaŋnda naalaŋndo yeela. Miŋ tuei muli chuaambɔ pɔmbɔɔ yɔŋgu o diomnda tɛtɛlɛ laŋ niŋndo yeela. Nduyɛ miŋ sɔla kɔl dɛɛniaa tau o muli waŋndo yɔŋgu o diomnde nyaale leŋ niŋ te o saaluŋ pɛ tonya sɛnɛiyo wo. Miŋ hɛnaŋ a wanaa nɔ “kɔl simulaa” le mulioo yɔŋgoo wa, mi che bɛɛ a nɔ siɔmbulaŋ ɔɔ a kandu suɛi nɛi maŋgalɛi pɛɛkoo sɛnɛi. (1 Tɛsa. 2:​2) Vɛɛ naŋ chɔm yɛ nda balika melaa le yoomuma nda cho dɔwɔɔ waŋ? Ŋ nɔla miŋ yil nda balikaa le muli kɔl dɛɛniaa nda yɔŋgu wo, te bɔŋaŋndo chuu pɛ. Nɛi cheleŋ naŋ chɔm balika melaa le nda wo cho ni, te o yɔŋ pɛ mi naa bɛɛ yɔŋgu mulioo. Okoŋ, ŋ ve ko kɔl dɛɛniaa sɔlaa o bɔŋaŋnda naalaŋ te, kɛ mi naa bɛɛ wa acheleŋnda kɔl dɛɛniaa kioo.—Luomaŋ. 1:​11, 12.

7. Vɛɛ naŋ sɔla yɛ tɔnɔɔ te o yɔŋ pɛ miŋ yɔŋgu mulioo?

7 Mi naapila sɔla tɔnɔɔ te ŋ yɔŋgu pɛ mulioo. (Aisaya 48:​17) Vɛɛnɛ? O tasoo, te ŋ nɔ pɛ yeemɛi le mulioo yɔŋgoo, keŋ nyindu naa miŋ bɛɛndiaŋ nyɛkɛndɛi le bɔŋaŋnda naalaŋ. Nduyɛ, te ŋ bɛɛndiaŋ pɛ nyɛkɛndɛi, miŋ chɔɔlu sinapɛŋgoo o Diom Mɛlɛkaa niŋ sɔla. Nduyɛ pɛɛŋ, mɛɛ sinapɛŋgu naa yiŋgila fau yɛ, lende koni naŋ duau nyɛ naŋ pɛɛku wo o wali niŋ ni. O diiŋndɔɔ, miŋ tuei bɔŋaŋndaŋ yeela tau kanifuule naa bɛɛ cho wa nyunalaŋ mulioo. O yaandɔɔ, le mɛɛ naŋ duau sɛmbɔɔ le mulioo yɔŋgoo yɛ, miŋ loonuŋ nyɛ naŋ dimi wo le teleŋ vilɛi o yɔŋ bɛɛ mi bɔŋaŋndo malnuŋ.

8-9. (a) A mɛɛ Malakai 3:​16 chɔm yɛ, vɛɛ Chɛhowa yiyaŋ yɛ a mulila naŋ yɔŋgu laŋ? (b) Yɛɛ cheleŋ apum yɔŋ yɛ siooŋnde le tosaa?

8 Miŋ nɛŋi Chɛhowa kɔl te ŋ soo pɛ a tiindaŋ naa okɔɔ. Ŋ nɔ tiindaŋndo maa mi Chɛhowa yaŋ naa nilaŋ, nduyɛ mbo chɔm balika melaa yiŋgoloŋndo le yoomuma naŋ duau le mulilaŋ yɔŋgoo o bɔŋaŋndaŋ ndo. (Nuawɔ Malakai 3:​16.) Mbo chɔm balika melaa ndɔɔ le naa a mɛɛ o duau naa sala yɛ te ŋ kindiŋ pɛ kpoke le ndu kɔllo nɛŋioo.—Mal. 3:​10.

9 Ŋ che kpendekele maa, ŋ nɔ sabula sɔvɛlaŋ le mulioo yɔŋgoo o bɔŋaŋnda naalaŋ. A koŋ kpou, mi apum yɔŋ siooŋnde le baa heeloo. Te lende ŋ yiyaŋ ni, tambu kɔl te. Ŋ yaasiaŋndɔ sawala mandaala Baabuilaŋ lapum, taamaseliilaŋ latiŋ, vɛlɛ a sɔɔŋ kulloŋ ŋpum ŋ nɔla miŋ mala naa le mulilaŋ yɔŋgoo tau o bɔŋaŋndaŋ ndo.

MƐƐ NAŊ BII SIOOŊNDE YƐ

10. (a) Siooŋii kuɛɛ naa bɔɔbɔɔ nɔ yɛ? (b) Te siooŋnde wa num pɛ le mulioo yɔŋgoo, suliŋ kɛndɛ kuɛɛ ŋ nɔ yɛ naapum?

10 Baa mi baa lusul num pa kpiliŋ le ndu heeloo le mulioo yɔŋgoo o bɔŋaŋndaŋ? Te lende icho ni, a cho numpilɛ le. Tonyaa cho ni maa, naa bɔɔbɔɔ miŋ wa tiŋ a siooŋnde le mulioo yɔŋgoo. Le ma tiu siooŋii wa num le mulioo yɔŋgoo wo ba, a nɔ fɛŋ ma sina nyɛ tosa ma nɔ siooŋnde wo. Baa siooŋnde wa num ni maa a cho puɛɛnɔŋ nyɛ ŋ tuu le dimioo wo ɔɔ a cho muli wɔɔŋndo yɔŋgu? Baa buulaŋndo ŋ wa ni maa muli numndo ve niŋ o kɛndɛ maa la chaaŋnda le? A tonya, siooŋii waa naa wɔu le. Hei chɔm maa wana tusiaŋndo ŋ cho ni, nduyɛ maa a che acheleŋnda maa nda hiou bɛnda a num. Chɛhowa kaala kaa tusiaŋ waa lende. (Sam 138:​6; Filipi. 2:​3) Kɛ, Chɛhowa yeema num vɛlɛ ma saŋgala ndu, nduyɛ ma dɛɛniaa puaapiliaa a ndepiliaa numnda kɔltaŋ o bɔŋaŋndaŋ. (1 Tɛsa. 5:​11) O kaala num, nduyɛ o cho num ke kɔl sikpa ŋ yeema wo.

11. Sɔɔŋ kuɛɛ Baabuiyo dimi yɛ ŋ mala naa woŋ?

11 Tofawɔ sɔɔŋ ŋtiŋ ŋ Baabuiyo dimi a hei okɔɔ wo. Baabuiyo dimi maa naa kpou tosa biondɔŋndaŋ o nyɛ naŋ dimi wo niŋ, vɛlɛ a mɛɛ naŋ dimi ndu yɛ. (Chemi. 3:​2) Chɛhowa sina maa ŋ cho walaŋ te, nduyɛ puaapiliaa a ndepiliaa naa bɛɛ sina keŋ walaŋ. (Sam 103:​12-14) Yuŋgu naŋ cho Mɛlɛka piɛiyo latulu wo nda cho ni, nduyɛ a kaala naa. (Maki 10:​29, 30; Chɔŋ 13:​35) A nɔ sinapɛŋgoo maa teleŋndaŋ lapum, mulila naŋ yɔŋgu laŋ la ve nyɛ naŋ yiyaŋ le dimioo wo le.

12-13. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o taamaselii Nɛhimaya nda Chona wo niŋ?

12 Yiyaŋndɔ a taamaseliilaŋ lapum o Baabuiyo niŋ la mala num le siooŋii numnde chɔulabaa wo. Loonuŋndɔ a Nɛhimaya okɔɔ. O wa wallo tosaa o chiɛi masa kpaaya bɛndoo niŋ. Nduyɛ, o wa a kɔl tambɛiyo mɛɛ o tuei maa saasaa Chulusɛlɛm a diola saasa koŋ la wa latambɛi. (Nɛhi. 1:​1-4) Yiyaŋndɔ mɛɛ o wa a siooŋnde yɛ mɛɛ masaa nyuna ndu le mbo chɔm sabu o ve a kɔl kɛndɛ le wo! Mi Nɛhimaya piɛi chɔ chɔ, nduyɛ mbo yɔŋgu muli ndɔɔ. O hei niŋ, mi masaa tosa tau le wanaa Mɛlɛkaa malaa. (Nɛhi. 2:​1-8) Yiyaŋndɔ vɛlɛ a Chona okɔɔ. Mɛɛ Chɛhowa dimul ndu le mbo kɔ soo o waŋnda Ninivɛɛ lo, mi siooŋnde hiu ndu biyɔɔ. Okoŋ, mbo nyaanuŋ, nduyɛ mbo kuaŋnuŋ o fondɛi cheleŋ. (Chona 1:​1-3) Kɛ a mala Chɛhowaa, mi Chona kua Ninivɛɛ, nduyɛ mbo kɔ dimul waŋnda yooŋgu Mɛlɛkaa. Mi diomnda o dimi laŋ la mala waŋnda Ninivɛɛ tau. (Chona 3:​5-10) O taamaselii Nɛhimaya wo niŋ, ŋ pɛɛku le sabu icho suɛi sɔvɛ le piɛileŋ fɛlɛŋ tuupa miŋ yɔŋgu mulioo wo. Nduyɛ o taamaselii Chona wo niŋ, ŋ pɛɛku maa Chɛhowa mala naa miŋ piɛi ndu o yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ siooŋnde tau. A tonya, baa mulioo yɔŋgoo o kundaa niŋ cho pa o kala mbo hiau waŋnda yooŋgu kɔɔsɔɔ dimullo maa waŋnda Ninivɛɛ?

13 Sɔɔŋ kuluŋ kuɛɛ mala yɛ num le mulila kɔl dɛɛniaalaŋ yɔŋgoo o bɔŋaŋndaŋ? Ŋ tofaŋndɔ kɛɛsiaalaŋ lapum.

14. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ bɛɛndiaŋ nyɛkɛndɛi le bɔŋaŋnda naalaŋ, nduyɛ teleŋ kuɛɛ bɛnda yɛ miŋ tosa hei?

14 Bɛɛndiaŋ le bɔŋaŋ kɛ kɛ. Te a keleŋa pɛ kɛɛsiaa tosa nduyɛ ma bɛɛndiaŋ nyɛkɛndɛi, a cho wa fɛɛsɛŋ le mulioo yɔŋgoo. (Pulɔ. 21:​5) A tonya, naa kpou nɔ kɛɛsiaalaŋ yɛ yɛ le bɛɛndiaŋndo le bɔŋaŋndaŋ. Ɛlowisi vii pɔnɔɔ, nduyɛ mbo hiau niŋ wɔsilaŋ 80 wo kandu bɛɛndiaŋndo le pɛɛku Bandu Mɛŋgɛlaa te lɔɔ kanduŋ dɔɔ pɛ. Mbo dimi aa, “Mi tuei bɔŋaŋndaŋ yeela tau te o yɔŋ pɛ mi keleŋa bɛɛndiaŋ le laŋ.” Mi Chɔɔi tosa wallo lepaa o lepaa wo, kɛsi teleŋndo o Ndaamalaŋ choo le mbo pɛɛku Bandu Mɛŋgɛlaa ndɔɔ. Mbo dimi aa, “I wa tɛtɛlɛ le mi loonuŋ nyɛ naŋ cho pɛɛku wo te o wa pɛ mi pɛɛku o Ndaamaa choo.” Mi Ike, bɛndu kunda cho kpɔndi kpɔndi nduyɛ mbo wa vɛlɛ kɔɔfaleŋ tosaa wo dimi aa, “I saaluŋ maa o bɛnda mi wa pɛɛkoo o pɔmpɔmbɔ le teleŋ biŋgi o lɔɔ bɛŋgu, mbo hiau challe mi chua teleŋndo tau.”

15. Vɛɛ ŋ bɛɛndiaŋ yɛ nyɛkɛndɛi le bɔŋaŋndo?

15 Yɛɛ yeemaŋ yɛ le bɛɛndiaŋndo nyɛkɛndɛi le bɔŋaŋndo? Tuupa ma kandu pɛɛkoo, nyuna fɛŋ Chɛhowa le mbo ke num nyina ndɔ diandaa. (Luku 11:​13; 1 Chɔŋ 5:​14) Tofa buŋgɛi keŋ le teleŋ biŋgi. Mɛɛndaŋ suɛi lebolle, sɔɔŋ lebolluŋ pɔmbɔŋ, fotueilaŋ, nduyɛ a kɔfulaŋ. Te a kandu pɛ pɛl kɛ kɛ pɛɛkoo, veelu diomndaŋ o bolii Baabui cho o pɛl koŋ niŋnde mɛɛ ŋ nɔla yɛ. Yiyaŋ o nyɛ ŋ cho pɛɛkoo wo choo, nduyɛ ma handu kɔllo o nyɛ ŋ yeema dimioo wo choo. Mɛɛ ŋ chaa bɛɛndiaŋndo fau yɛ, lende koni ŋ sɔla tɔnɔɔ ni, nduyɛ i wa tɛtɛlɛ le ma yɔŋgu mulioo.—2 Kɔliŋ. 9:​6.

16. Nyɛm waliŋ kuɛɛ ŋ nɔ yɛ, nduyɛ vɛɛ ŋ soliŋ yɛ muŋ kpeku?

16 Te o bɛnda pɛ, soliŋ nyɛm mapuuluŋ cho o suɛi maŋgalɛi ŋ sina ve niŋndo kpeku. Sanaa a kɔɔna ndɔɔ, Chɛhowa ke naa nyɛm mapuuloŋ tau le naa malaa miŋ bɛɛndiaŋ le bɔŋaŋndaŋ. JW Library® app mala naa le miŋ hivi yaula naŋ pɛɛku o bɔŋaŋndaŋ ndo o nyɛm mapuuluŋ naŋ niŋ. Okoŋ, ŋ nɔla miŋ pɛɛku, veelu diomndaŋ, ɔɔ yaŋ nilaŋ o laŋ teleŋ o teleŋ a ba o ba naŋ wa pɛ. Mi apum soliŋ JW Library® app kpeku le pɛɛkoo te a wa pɛ pɛŋgi pɔmbɔɔ o wallo niŋ ɔɔ o sukuu ɔɔ te a wa pɛ kɔlaŋ o nyɛ nyaanaŋndo niŋ. Watchtower Library vɛlɛ a Watchtower ONLINE LIBRARYtosa ndi tɛtɛlɛ le yaasiaa tosaa o buŋgɛi naŋ yeema pɛɛkoo nyɛkɛndɛiye choo.

Teleŋ kuɛɛ ŋ nuuviaa yɛ teleŋndo le bɛɛndiaŋndo le bɔŋaŋndaŋ? (Tofa Pɛlta 14-16) *

17. (a) Le sabu yɛɛ o bɛnda yɛ ma bɛɛndiaa mulilaŋ tau? (b) Yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o vidueiyo hoo niŋ, Simnuŋ Chaaŋ O Chɛhowa—Bɛɛndiaa Muli Numndo?

17 Te o bɛnda pɛ, bɛɛndiaa mulilaŋ tau le buŋgɛi kɛ kɛ. Le yɛɛ? Kanifuule, naapum o cho teleŋ o teleŋ te ŋ heelu baa le nyunaa mulioo le nda veelu num te. Naapum acheleŋnda cho balaŋ heelu a teleŋ pilɔɔ kpe, nduyɛ mi wana cho buŋgɛi yaasiaa wo hɛli wana pilɛ le nyunaa mulioo. Le mi bɔŋaŋndo chuu a teleŋndo, wana cho buŋgɛi yaasiaa wo nɔ mbo sina mɛɛ kpɛ waŋnda nɔ ma muli le pɛl kɛ kɛ yɛ. Lelaŋ, duaunuŋ tumbe ɔɔ ma tambu kɔl te o keleŋa num veelu o pɛɛkoo kandɔŋndo le. Te o yɔŋ pɛ ma bɛɛndiaa mulilaŋ tau, a cho dioo sɔla le mulila cheleŋ yɔŋgoo teleŋ nya cho wa buŋgɛi pɛɛkoo wo. Naapum, a bɛɛndiaŋ vɛlɛ le diomndaŋ veeloo o bolle Baabuileŋ niŋ. Kɛ te a nɔla pɛ, bɛɛndiaa le mulioo yɔŋgoo, kɛ o wa diomndaŋ veeloo tulumasaa mɛɛ la cho o yauwo choo yɛ le. *

18. Le sabu yɛɛ o bɛnda yɛ mi mulila numndaŋ la wa la biŋgi?

18 Mulila numndaŋ la wa la biŋgi. Teleŋnda bɔɔbɔɔ, mulila biŋgilaŋ a la tɛtɛlɛlaŋ la dɛɛniaa waŋnda kɔltaŋ ni. Lelaŋ, kɛsi kpeleŋndo le mulila biŋgilaŋ yɔŋgoo. Kindiŋ mi mulila numndaŋ la wa o kpɛkpɛla 30 bɛŋgu. (Pulɔ. 10:​19; 15:​23) Te a viou niŋ pɛ mulilaŋ yɔŋgoo o bɔŋaŋndaŋ le wɔsila bɔɔbɔɔ, mɛɛ o cho isɔvɛ ma kɛsi taamasi kɛndɔɔ le mi mulila numndaŋ la wa la biŋgi. Te muli numndo bandu pɛ nduyɛ ma soo a sɔɔŋ bɔɔbɔɔ okɔɔ, koŋ tosa mi siooŋnde bii acheleŋnda, nduyɛ ma yiyaŋ pɛɛŋ maa a nɔla ma chaa mulioo yɔŋgoo maa num te. Kɛ te mulilaŋ la wa la biŋgi pɛ, koŋ tosa mi wanaa bɔɔbɔɔ sɔla teleŋndo le mulilaŋ yɔŋgoo a teleŋ bɔŋaŋndo. Taama taama te num cho wana tase nda veelu le nyunaa mulioo wo ni, o bɛnda bɔɔ ma yɔŋgu muli tɛtɛlɔɔ, nduyɛ mbo wa sanaa a mɛɛ nyunaa fula yɛ. Kindiŋ ma soo o sɔɔŋ cho o pɛllo niŋndoŋ choo kpou le. Te suɛi kulle o pɛllo niŋ i chuu yaasiaa pɛ, a yɔŋgu mulioo o sɔɔŋ cheleŋ choo.—Tofa kɔfoo hoo, “ A Yɛɛ Okɔɔ Ya Nɔ Yɛ Mi Yɔŋgu Mulioo?

19. Vɛɛ wana cho buŋgɛi yaasiaa wo mala yɛ num, nduyɛ yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa?

19 Dimul wana cho buŋgɛi yaasiaa wo maa a yeema ma yɔŋgu mulioo o pɛl ŋ hɛli wo niŋ. Te a yeema pɛ le hei tosaa, a komal wana cho buŋgɛi yaasiaa wo tuupa mi bɔŋaŋndo kanduŋ. Te teleŋndo fuuluu pɛ le mulioo yɔŋgoo o pɛl koŋ choo, keleŋa ba numndo heelu, nduyɛ ma heelu ndu choo choo pɔ le mi wana cho buŋgɛi yaasiaa wo che ba numndo.

20. Vɛɛ bɔŋaŋnda leKilisiɔŋndaŋ la cho yɛ maa nyɛdiaa ŋ dia a chaaŋaa numnda wo?

20 Chɔ bɔŋaŋnda leKilisiɔŋndaŋ mɛɛ ŋ dia naa nyɛdiaa a chaaŋaa numaa kɛndiaa yɛ. Yiyaŋndɔ maa chaaŋaa numnda apum o kundaa niŋ toosiaa nyɛdiaa ma veelu num le ndu dioo, kɛ ma dimul num maa huŋ a nyɛdiaa pɔmbɔ o ba. Vɛɛ kɔllo wa yɛ num? Naapum ma wa tiŋ buulaŋndo, kɛ ma kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le nyɛdiaa wana o wana tuɛi niŋ yeela wo bɛɛndiaa. Chɛhowa, wana veelu naa le nyɛdiaa wo, bɛɛndiaa nyɛm kɛndɛ kɛndɔŋ mbo kɛsi o tibiiyo choo le naa o bɔŋaŋnda naalaŋ. (Sam 23:​5; Maa. 24:​45) Nduyɛ, mbo naŋ kɔl te ŋ hiŋ pɛ a ke taaniŋndo, o naŋ nɔla miŋ yɔŋgu wo. Lelaŋ, bɛɛndiaŋ nyɛkɛndɛi nduyɛ ma wa fɛɛsɛŋ le mulilaŋ yɔŋgoo a mɛɛ ŋ tiuba yɛ. O nɛiyo hoo choo, o cho ko nyɛdiaa le ŋ cho hunɔɔ dioo o tibii Chɛhowaa choo le, kɛ a cho hunɔɔ a kioo o ba le piɔuwo o kundaa niŋ.

CHONDII 2 Diola Numndaŋ La Cho Chɛhowa Ni

^ pɛl. 5 Maa wana ŋchondoo Deeve, naa kpou kaala Chɛhowa nduyɛ miŋ tuei ndu saŋgalaa yeela. Ŋ nɔ dikeŋnaŋ teŋgeŋndo le miŋ chɔm kaala naa le Mɛlɛka te o yɔŋ pɛ miŋ chuuŋgiaŋ o kundala naalaŋ niŋ le ndu piɛiyo. Kɛ naa pumnda, miŋ che ndi ikala le mulilaŋ yɔŋgoo o bɔŋaŋnda naalaŋ. Te i wa num pɛ ikala o ba le mulilaŋ yɔŋgoo, buŋgɛi hei cho num mala ma sina le sabu ŋ nɔ siooŋnde wo, vɛlɛ a mɛɛ ŋ nɔla ma tiu ndi ba yɛ.

^ pɛl. 17 O jw.org, a nɔla ma tofa vidueiyo hoo Simnuŋ Chaaŋ O Chɛhowa—Bɛɛndiaa Muli Numndo. Tofa VIDUEILAŊ > CHUAAMBUAA.

^ pɛl. 63 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Kundaa kpou cho a nyaale le mulilaŋ yɔŋgoo o pɛɛku Bandu mɛŋgɛlaa.

^ pɛl. 65 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Waŋnda apum o kundaa niŋ a naŋ che ma wa mulilaŋ yɔŋgoo o pɛɛku Bandu mɛŋgɛlaa wa. Mi che bɛɛ nda pilɛŋ pilɛŋnda kpou nɔ bahawɛila teŋgeŋndaŋ, kɛ mi o kɛ kɛ kɛsi teleŋndo le buŋgaŋ cho le bɔŋaŋndo woŋ pɛɛkoo.