1. Davida naaikutwa cwañi ka za Jehova, mi taba yeo nei mususuelize kuezañi?

MULENA DAVIDA naañozi kuli: “Jehova ki yomutuna mi uswanelwa hahulu kulumbekwa.” (Samu 145:3) Davida naalata Jehova, mi lilato leo neli mususuelize kulumbeka Mulimu “mwahalaa puteho.” (Samu 22:22; 40:5) Kusina kukakanya, ni mina mwalata Jehova mi muikutwa sina mwanaaikutwezi Davida, yanaaize: “Wena Jehova Mulimu wa Isilaele ndataa luna, ulumbekwe kamita ni kuya kuile.”—1 Makol. 29:10-13.

2. (a) Lukona kulumbeka cwañi Jehova? (b) Ki butata mañi bobakopana ni bona mizwale ni likaizeli baluna babañwi, mi lukanyakisisañi?

² Nzila yeñwi yelukona kulumbeka Jehova ka yona kacenu, ki ka kualabanga haluli kwa mikopano ya puteho. Niteñi, mizwale ni likaizeli baluna babañata kubabelanga taata kueza cwalo. Batabelanga kualaba kwa mikopano, kono bapalelwanga kueza cwalo bakeñisa sabo. Ki lika mañi zekona kubatusa kufelisa sabo yeo? Mi ki lika mañi zekona kutusa mañi ni mañi waluna kuli afange likalabo zesusueza? Lusika alaba kale lipuzo zeo, halunyakisiseñi mabaka amane halualabanga kwa mikopano ya puteho.

3-5. (a) Ka kuya ka liñolo la Maheberu 13:15, ki kabakalañi halualabanga kwa mikopano ya puteho? (b) Kana kaufelaa luna luswanela kualabanga ka mukwa oswana? Mufe mutala.

³ Jehova ufile mañi ni mañi waluna tohonolo ya kumulumbeka. (Samu 119:108) Nzila yeñwi yelukona kufa “sitabelo sa milumbeko” ku Jehova haluli kwa mikopano ya puteho ki ka kualabanga, mi hakuna mutu yakona kuluezeza cwalo. (Mubale Maheberu 13:15.) Kana Jehova ubata kuli kaufelaa luna lufange  sitabelo sesiswana kamba kualaba ka mukwa oswana? Batili!

⁴ Jehova waziba kuli buikoneli bwaluna bwashutana, ni kuli miinelo yaluna haiswani, mi uitebuha hahulu matabelo elukona kumufa. Ka mutala, munyakisise matabelo ene bamufanga Maisilaele anaaamuhelanga. Maisilaele babañwi nebakona kufa ngu kamba puli. Kono Maisilaele bane bashebile bona nebakona kufa “maiba amabeli kamba tunkwilimba twabana totubeli.” Mi haiba Muisilaele naasina linyunywani zepeli zeo, Jehova naaamuhelanga “fulaulo yenekile, yeeza kalulo iliñwi ya tikanyo yeya halishumi mwa efa.” (Liv. 5:7, 11) Nihaike kuli fulaulo neicipile, Jehova naaitebuha nubu yeo, ibile feela neli “fulaulo yenekile.”

⁵ Ni kacenu, Mulimu waluna yasishemo waitebuha matabelo elu mufa. Habatangi kuli halualaba kwa mikopano ya puteho, kaufelaa luna lube likwala kwa kubulela sina mwanaainezi Apolosi kamba kuli lufe likalabo zekolwisa sina zanaafanga Paulusi. (Lik. 18:24; 26:28) Jehova yena ubata feela kuli lufe likalabo zelukona. Muhupule mutala wa mbelwa yanaafile nubu ya tusheleñi totubeli twa muwayawaya. Jehova naaitebuhile nubu yahae bakeñisa kuli naafile sanaanani sona kaufela.—Luka 21:1-4.

6. (a) Ka kuya ka liñolo la Maheberu 10:24, 25, likalabo zebafa babañwi kwa mikopano ya puteho likona kulutusa cwañi? (b) Mukona kubonisa cwañi kuli mwaitebuha likalabo zende zebafanga babañwi?

⁶ Halualaba kwa mikopano ya puteho, lususueza babañwi. (Mubale Maheberu 10:24, 25.) Kaufelaa luna lwasusuezwangwa haluutwa likalabo zeshutana-shutana zebafa mizwale ni likaizeli baluna. Lwatabanga kuutwa banana habafa likalabo zende zekuswani zezwelela kwa pilu. Lwasusuezwangwa halubona tabo yebabanga ni yona mizwale ni likaizeli baluna habafa likalabo ka za litaba zenca zebaitutile hane baeza lipatisiso. Mi lwasusuezwangwa kubona mizwale ni likaizeli baluna hababonisa “bundume” ka kufa likalabo, nihaike kuli ki batu babanani maswabi kamba basaituta puo yaluna. (1 Mates. 2:2) Lukona kubonisa cwañi kuli lwaitebuha buikatazo bwabona? Luswanela kuitumela ku bona hamulaho wa mikopano kabakala likalabo zende zebafile. Nzila yeñwi hape yelukona kubonisa ka yona kuli lwaitebuha likalabo zabona ki ka kufa likalabo ni luna. Haiba lueza cwalo, fo haki luna feela babaka susuezwa haluli kwa mikopano ya puteho, kono ni luna lukasusueza babañwi.—Maro. 1:11, 12.

7. Lutusiwanga cwañi halualaba kwa mikopano ya puteho?

 ⁷ Halualaba kwa mikopano ya puteho, luitusa ili luna. (Isa. 48:17) Ka mukwa ufi? Sapili, halulela kuyo alaba kwa mukopano wa puteho, luitukisezanga hande mukopano wo. Mi haluitukiseza hande mikopano, lukaekeza kwa kutwisiso yaluna ya Linzwi la Mulimu. Mi haluutwisisa hande Linzwi la Mulimu, lukakona hande kusebelisa litaba zeluituta. Sabubeli, halualaba kwa mukopano wa puteho, lukaikola hahulu ona bakeñisa kuli ni luna lutusa kuli mukopano wo uzamaye hande. Sabulaalu, bakeñisa buikatazo boluezanga kuli lualabe kwa mikopano ya puteho, hañata lwahupulanga likalabo zene lufile nihaiba hamulaho wa nako yetelele kuzwa folubela ni mukopano wo.

8-9. (a) Ka kuya ka liñolo la Malaki 3:16, Jehova uikutwanga cwañi halualaba kwa mikopano ya puteho? (b) Ki butata mañi bobakopananga ni bona mizwale ni likaizeli baluna babañwi?

⁸ Lutabisa Jehova halutalusa za lika zelulumela. Lunani buikolwiso bwa kuli Jehova wateelezanga kwa likalabo zaluna mi uitebuha hahulu buikatazo boluezanga kuli lualabe kwa mikopano ya puteho. (Mubale Malaki 3:16.) Ubonisanga kuli waitebuha buikatazo boluezanga kuli lumutabise ka kulufa limbuyoti zeñata.—Mala. 3:10.

⁹ Kaniti luli, kualaba haluli kwa mikopano ya puteho ki kwa butokwa. Niteñi, babañwi bakona kusaba kuyemisa lizoho labona kuli baalabe. Haiba ni mina mwasabanga kuyemisa lizoho, musike mwazwafa. Halunyakisiseñi likuka za mwa Bibele lisikai, mitala ya batu babañwi, ni liakalezo zeñwi zekona kutusa kaufelaa luna kuli lualabange hahulu kwa mikopano ya puteho.

10. (a) Buñata bwaluna luikalelwangañi? (b) Ki kabakalañi kuba ni sabo ya kualaba hakukona kubonisa kuli lunani moya omunde?

¹⁰ Kana muikutwanga kuli pilu yamina yatula-tula nako kaufela hamubata kuyemisa lizoho kuli mualabe kwa mikopano ya puteho? Haiba ki cwalo, muzibe kuli haki mina munosi. Kaufelaa luna lwaikalelwanga halubata kualaba. Kono  kuli mufelisa sabo yemubanga ni yona, mutokwa kuziba libaka hamubanga ni sabo yeo. Kana sesitahisa sabo yeo kikuli mwasabanga kuli mukalibala zemubata kubulela kamba kuli mukaeza mafosisa? Kana muikalelwanga kuli likalabo zamina halina kuba zende sina molibelanga za babañwi? Mane, kuba ni maikuto acwalo kubonisa kuli munani moya omunde. Maikuto acwalo abonisa kuli mwaikokobeza mi muunga babañwi kuli bamifita. Jehova ulata batu babaikokobeza. (Samu 138:6; Mafil. 2:3) Kono Jehova hape ubata kuli mumulumbeke ni kususueza mizwale ni likaizeli bamina hamuli kwa mikopano. (1 Mates. 5:11) Wamilata mi uka mitusa kuba ni bundume.

11. Ki likuka mañi za mwa Bibele zekona kulutusa?

¹¹ Halunyakisiseñi likuka za mwa Bibele lisikai. Bibele ibonisa kuli kaufelaa luna lwaezanga mafosisa mwa lipulelo zaluna. (Jak. 3:2) Jehova waziba kuli halusika petahala, mi mizwale ni likaizeli baluna ni bona baziba cwalo. (Samu 103:12-14) Mizwale ni likaizeli baluna ki lubasi lwaluna lwa kwa moya mi balulata. (Mare. 10:29, 30; Joa. 13:35) Bautwisisa kuli fokuñwi halualabangi sina mone lubatela.

12-13. Luitutañi kwa mutala wa Nehemia ni wa Jonasi?

¹² Munyakisise mitala ya batu bababulezwi mwa Bibele yekona kumitusa kufelisa sabo yamina. Mutala wapili ki wa Nehemia. Nehemia neli sikombwa mwa kuta ya mulena yamaata. Naalembwalile hahulu hanaautwile kuli mamota ni minyako ya Jerusalema nelisinyehile. (Neh. 1:1-4) Munahane feela sabo yetuna yanaabile ni yona, mulena hanaa mubuzize libaka hanaabonahala kuzwafa hahulu cwalo! Honafo, Nehemia alapela mi kihona aalaba mulena. Mi mulena aanga muhato one utusize batu ba Mulimu. (Neh. 2:1-8) Mutala wabubeli ki wa Jonasi. Jehova hanaa mulumile kuisa lushango kwa batu ba kwa Ninive, Jonasi naasabile hahulu kuli mane asabela kwa naha isili. (Jona. 1:1-3) Kono ka tuso ya Jehova, Jonasi naakonile kueza musebezi wanaafilwe. Mi lushango lwahae nelupilisize batu ba mwa Ninive. (Jona. 3:5-10) Mutala wa Nehemia ululuta kuli ki kwa butokwa kulapelanga lusika alaba kale. Mi mutala wa Jonasi ululuta kuli Jehova wakona kulutusa kumusebeleza kusina taba ni sabo yetuna yelunani yona. Luitumela hahulu kuli kualaba kwa mikopano hakusabisi hahulu sina musebezi wanaafilwe Jonasi wa kushaela kwa batu ba mwa Ninive.

¹³ Ki liakalezo mañi zekona kumitusa kufa likalabo zesusueza hamuli kwa mikopano ya puteho? Halunyakisiseñi zeñwi za liakalezo zeo.

14. Ki kabakalañi haluswanela kuitukiseza hande mikopano yaluna, mi ki lili folukona kuezeza cwalo?

¹⁴ Muitukisezange hande mikopano kaufela. Hamuitukiseza hande mikopano, hamuna kusaba kualaba. (Liprov. 21:5) Kono niti kikuli, haluitukisezangi mikopano ka nako yeswana. Bo Eloise, limbelwa baba mwa lilimo za ma 80 bakalanga kuitukiseza Tuto ya Tawala ya Mulibeleli isali kwa makalelo a sunda. Batalusa kuli: “Kuitukiseza mikopano  kutahisanga kuli niikole hahulu yona.” Bo Joy, babapatehanga hahulu kwa mubeleko wabona mwahalaa sunda, baitukisezanga Tawala ya Mulibeleli la Mukibelo. Batalusa kuli: “Nibatanga kuli haluyo ituta Tawala ya Mulibeleli kwa mikopano, nisahupula litaba zene niitukiseza.” Bo Ike babali mapaina ni babasebeza sina muuna-muhulu mwa puteho, batalusa kuli: “Nilemuhile kuli nikonanga hande kuitukiseza mikopano hanyinyani-hanyinyani mwahalaa sunda kaufela kufita kuitukiseza yona ka nako iliñwi.”

15. Mukona kuitukiseza cwañi hande mikopano ya puteho?

¹⁵ Mukona kuitukiseza cwañi hande mikopano ya puteho? Mukalange ka kukupa Jehova ka tapelo kuli amife moya okenile. (Luka 11:13; 1 Joa. 5:14) Munyakisise litaba zemuka ituta. Mubone toho ya taba, tutoho twa taba, maswaniso, ni tumbokisi totuzamaelela ni taba yekaitutiwa yeo. Hamunze muitukiseza paragilafu ni paragilafu, mulike ka momukonela kaufela kubala mañolo abonisizwe. Munahanisise litaba zemubala, sihulu lisupo zemuka tabela kuyo alaba. Haiba muitukiseza hande mukopano, mukatuseha hahulu mi kuka mibela hahulu bunolo kualaba hamuli kwa mikopano.—2 Makor. 9:6.

16. Ki liitusiso mañi zemukona kuitusisa hamuitukiseza mikopano ya puteho, mi muitusisanga cwañi zona?

¹⁶ Haiba kukonahala, muitusise lisebeliso za fa tupangaliko zelukisizwe ki kopano yaluna zefumaneha mwa puo yamina. Jehova uitusisa kopano yahae kulukisa liprogilamu zelukona kuitusisa fa tupangaliko ni webusaiti yaluna, kuli lilutuse kuitukiseza mikopano. Progilamu ya JW Library^® ilutusa kuikungela lihatiso za kuituta ni kulibeya fa kapangaliko kaluna. Mi hase luezize cwalo, lwakona kuitukiseza mukopano ka kubala kamba kuteeleza litaba zeo ka nako ifi kamba ifi, koluinzi kaufela. Babañwi baitusisanga progilamu ya JW Library kuitukiseza mukopano habapumula hanyinyani musihali kwa mubeleko, kamba kwa sikolo, ni habaya kwa sibaka sesiñwi. Liitusiso zecwale ka Sifalana sa Lihatiso za Watchtower ni SIFALANA SA FA INTANETI^™ sa Watchtower, litusa kuli kulubele bunolo kueza lipatisiso mwa lihatiso fa taba yeñwi yelubata kuziba hande.

17. (a) Ki kabakalañi hakuli kokunde kuitukisezanga likalabo zeñata? (b) Muitutileñi mwa vidio ya Mube Mulikanaa Jehova—Muitukiseze Kalabo?

¹⁷ Haiba kukonahala, muitukisezange likalabo zeñata. Kabakalañi? Kakuli fokuñwi mwendi hamuna kusupiwa musayemisa feela lizoho. Babañwi mwendi bakayemisa lizoho ka nako yeswana yeo, mi mwendi yazamaisa tuto ukasupa yomuñwi ku bona. Mi fokuñwi, yazamaisa tuto mwendi ukasupa feela basikai ilikuli mukopano usike wafitelela nako yetomilwe. Kacwalo, musike mwabilaela kamba kuzwafa haiba musasupiwi musayemisa feela lizoho. Haiba muitukiseza kualaba mwa maparagilafu amañata, mukaba ni kolo ya kualaba. Mwakona kuitukiseza kubala  liñolo. Kono haiba mwakona, muitukiseze kualaba kusina kubala likalabo mwa hatiso. *

18. Ki kabakalañi hamuswanela kufanga likalabo zekuswani?

¹⁸ Mufange likalabo zekuswani. Hañata, likalabo zesusueza ki zekuswani ni zebunolo. Kacwalo, mufange likalabo zekuswani. Mulike kufanga likalabo zamina mwa lisekondi zebato ba ze 30. (Liprov. 10:19; 15:23) Haiba mu bakale mwa kopano, mi mutwaezi kufanga likalabo kwa mikopano, muswanela kutomela babañwi mutala ka kufanga likalabo zekuswani. Haiba mufa likalabo zetelele-telele, babañwi bakona kusaba kufa likalabo kabakala kuli baikutwa kuli habakoni kufa likalabo zetelele sina momuezeza mina. Hape, hamufa likalabo zekuswani, mukatusa kuli babañwi ni bona babe ni kolo ya kualaba. Mi haiba ki mina bapili kusupiwa, mufe kalabo yenongile, ili yebunolo, yealaba puzo yebuzizwe. Musike mwakwahela lisupo kaufela zebulezwi mwa paragilafu. Sisupo sesituna mwa paragilafu hase sialabilwe, mwakona kuama kwa lisupo zeñwi.—Mubone mbokisi yeli, “ Zemukona Kuama ku Zona Hamualaba.”

19. Ki lika mañi zemukona kukupa yazamaisa tuto, kono muswanela kuezañi?

¹⁹ Muzibise yazamaisa tuto kuli mubata kualaba mwa paragilafu yeñwi. Haiba mubata kueza cwalo, mumuatumele pili mukopano usika kalisa kale. Hase mufitile fa paragilafu yeo, muyemise kapili lizoho lamina mwahalimu ilikuli yazamaisa tuto amibone.

20. Mikopano ya puteho iswana cwañi ni kakiti kemueza ni balikani bamina bomulata?

²⁰ Mikopano ya puteho iswana sina kakiti kemueza ni balikani bamina bomulata. Luungeñi kuli mizwale ni likaizeli mwa puteho bamimemile kwa kakiti kao, mi bamikupile kulukisa tuco totuñwi. Mukaikutwa cwañi? Mwendi mukaikalelwa, kono mukaeza momukonela kaufela kuli mulukise lico zekatabelwa ki mañi ni mañi. Jehova, yena yalumemelanga kwa mikopano, ulukisanga lico zeñata zende za kwa moya. (Samu 23:5; Mat. 24:45) Mi watabanga kulubona halutisa mpo yelukona kufa kaufela, nihaiba yenyinyani. Kacwalo, muitukisezange hande, mi mulukuluhe kualabanga ka momukonela kaufela. Hamuka eza cwalo, hamuna kuca feela kwa tafule ya Jehova kono ni mina mukatisa mpo yekatusa babañwi mwa puteho.