1. ¿Baʼax ku yuʼubik David yoʼolal Jéeoba, yéetel baʼax péeksaʼab u beete?

REY DAVIDEʼ tu yaʼalaj: «Minaʼan uláakʼ máax jeʼex Jéeobaeʼ, le oʼolal jach ku merecertik u alabartaʼal» (Sal. 145:3). Letiʼeʼ jach u yaabiltmaj Jéeoba, leloʼ le péeks utiaʼal u kiʼikiʼtʼantik tu táan u maasil (Sal. 22:​22; 40:5). Toʼon xaaneʼ k-yaabiltmaj Jéeoba, le oʼolal k-tuukul jeʼex tuukulnajik Davidoʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Jéeoba, u Dios k-taata Israel, alabartaʼakech utiaʼal mantatsʼ» (1 Cró. 29:10-13).

2. 1) ¿Máakalmáak junpʼéel bix jeʼel k-kiʼikiʼtʼantik Jéeobaeʼ? 2) ¿Baʼax ku yúuchul tiʼ jujuntúul sukuʼunoʼob, yéetel baʼax ken k-xakʼalte?

² Junpʼéel bix jeʼel k-kiʼikiʼtʼantik Jéeoba teʼ kʼiinoʼobaʼ letiʼe kéen k-núuk le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Baʼaleʼ yaʼab sukuʼunoʼobeʼ talam u yilik u beetkoʼob. Ku taaktal u núukikoʼob le kʼáatchiʼoboʼ, baʼaleʼ maʼ tu tichʼik u kʼaboʼob. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼob utiaʼal ka xuʼuluk u sajaktaloʼobeʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-líiʼsik u yóol u maasil kéen k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ? Yaan k-ilkeʼex u núukil le kʼáatchiʼobaʼ, baʼaleʼ táanileʼ koʼoneʼex xakʼaltik kanpʼéel baʼax oʼolal k-núukik le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ.

3-5. 1) Jeʼex u yaʼalik Hebreoʼob 13:15, ¿baʼaxten k-núukik le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? 2) ¿Bix k-ojéeltik Jéeobaeʼ maʼatech u páaʼtik junpʼéeliliʼ bix ka k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ?

³ Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon u páajtalil k-kiʼikiʼtʼantik (Sal. 119:108). Kéen k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ «bey junpʼéel sacrificio táan k-kʼubik tiʼ Dioseʼ», lelaʼ mix máak jeʼel u páajtal u beetik t-oʼolaleʼ  (xok Hebreos 13:15). ¿Ku kʼáatik wa toʼon Jéeoba ka k-núuk junpʼéeliliʼ bix le kʼáatchiʼoboʼ? Maʼatech.

⁴ Letiʼeʼ u yojel maʼ tu páajtal k-beetik le bukaʼaj ku páajtal u beetik u maasiloʼ, le oʼolal jach ku kiʼimaktal u yóol kéen k-tsʼáa le bukaʼaj ku páajtal tiʼeʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ le jejeláas siibaloʼob ku kʼamik kaʼach tiʼ le israelitaʼoboʼ. Yaan máaxeʼ ku páajtal u síik juntúul chan taman wa juntúul x-chiva. Le óotsiloʼoboʼ jeʼel u páajtal u kʼubkoʼob «kaʼatúul mukuyoʼob wa kaʼatúul mejen palomaʼob [wa sakpakal]». Baʼaleʼ wa yaan máax maʼ tu páajtal u manik kaʼatúul sakpakaleʼ, jeʼel u béeytal u tsʼáaik «junpʼéel omer maʼalob harina[eʼ]» (Lev. 5:7, 11). Kex le harina maʼ koʼojoʼ, Dioseʼ jach ku kiʼimaktal u yóol kéen u yil letiʼe u maas maʼalobil ku tsʼaʼabaltiʼoʼ.

⁵ Jéeobaeʼ láayliʼ bey u tuukul tak bejlaʼoʼ. Kéen k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ, maʼatech u páaʼtik ka k-beet jeʼex Apolos yéetel Pabloeʼ, letiʼobeʼ jach maʼalob j-kaʼansajoʼob (Hech. 18:24; 26:28). Chéen baʼax ku kʼáatiktoʼoneʼ ka k-beet u maas maʼalobil ku páajtal. Kʼaʼajaktoʼon le koʼolel kimen u yíicham tu síiaj kaʼapʼéel mejen taakʼinoʼ. Jéeobaeʼ tu kʼamaj, tumen tu tsʼáaj tuláakal le yaantiʼoʼ (Luc. 21:1-4).

6. 1) Jeʼex u yaʼalik Hebreos 10:24 yéetel 25, ¿bix u yáantkoʼon k-uʼuyik bix u núukaʼal le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? 2) ¿Bix jeʼel k-eʼesik nojoch baʼal k-ilik u núukaʼal le kʼáatchiʼob tumen le sukuʼunoʼoboʼ?

⁶ Kéen k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ k-paklan k-líiʼsik k-óol (xok Hebreos 10:24, 25). Tuláakloʼon jatsʼuts k-uʼuyik le jejeláas bix u núukaʼal le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Jeʼex le baʼax ku yaʼalik juntúul chan paal kéen u núuk le kʼáatchiʼ tu jaajil u yóoloʼ. Jatsʼuts xan k-uʼuyik bix u tsoʼolol tumen wa máax junpʼéel baʼax túumben tu yilaj ka xakʼalxooknaji. Tsʼoʼoleʼ ku kiʼimaktal k-óol kéen núukaʼak le kʼáatchiʼob tumen juntúul máax suʼlak bey xan juntúul máax táan u kanik u tʼan k-idioma (1 Tes. 2:2). ¿Bix jeʼel k-eʼesik jach nojoch baʼal k-ilik le baʼax ku beetkoʼoboʼ? Junpʼéel bixeʼ letiʼe ka k-tsʼáa u diosboʼotikil tiʼob kéen tsʼoʼokok le muchʼtáambaloʼ yéetel k-aʼaliktiʼob jach tu líiʼsaj k-óol le baʼax tu yaʼaloʼoboʼ. Uláakʼ bixeʼ letiʼe k-núukik xan le kʼáatchiʼoboʼ. Beyoʼ maʼ chéen kun líiʼsbil k-óoliʼ, baʼaxeʼ yaan xan k-líiʼsik u yóol u maasil (Rom. 1:11, 12).

7. ¿Baʼax utsiloʼob ku taasik k-núukik le kʼáatchiʼoboʼ?

 ⁷ K-núukik le kʼáatchiʼoboʼ ku taasiktoʼon utsiloʼob (Isa. 48:17). ¿Baʼax utsiloʼob? Yáaxeʼ, wa k-tuklik yaan k-núukik junpʼéel kʼáatchiʼeʼ yaan k-líiʼsikba tubeel utiaʼal le muchʼtáambaloʼ, yaan k-maas naʼatik baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ yéetel yaan k-ilik k-tsʼáaik ichil k-kuxtal. U kaʼapʼéeleʼ, maʼ xaaneʼ maas maʼ kun náakal k-óol teʼ muchʼtáambaloʼ, tumen yaan k-táakpajliʼ. U yóoxpʼéeleʼ, le baʼaxoʼob ken k-aʼal kéen k-núuk le kʼáatchiʼoʼ yaan u pʼáatal t-tuukul.

8, 9. 1) Jeʼex u yaʼalik Malaquías 3:16, ¿bix u yilik Jéeoba le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal k-núukik le kʼáatchiʼoboʼ? 2) Kex beyoʼ, ¿bix u yuʼubikuba jujuntúul sukuʼunoʼob?

⁸ Jéeobaeʼ ku kiʼimaktal u yóol kéen tʼaanakoʼon tiʼ k-fe. Jach k-ojel letiʼeʼ ku yuʼubik le baʼaxoʼob k-aʼalikoʼ yéetel nojoch baʼal u yilik k-líiʼsikba utiaʼal k-núukik le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ (xok Malaquías 3:16). Tsʼoʼoleʼ ku yeʼesik nojoch baʼal u yilik kéen u bendecirtoʼon (Mal. 3:10).

⁹ Bey túunoʼ jach yaan baʼax oʼolal k-táakpajal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Kex beyoʼ, maʼ xaaneʼ yaan máaxeʼ láayliʼ ku sajaktal u núuk le kʼáatchiʼoboʼ. Wa bey u yúuchultechoʼ maʼ u lúubul a wóol. Koʼoneʼex ilik jujunpʼéel baʼax ku yaʼalik le Biblia jeʼel u yáantkoʼonoʼ.

10. 1) ¿Bix k-uʼuyikba cada ken k-óot táakpajal teʼ muchʼtáambaloʼ? 2) ¿Baʼaxten k-aʼalik maʼ kʼaas k-uʼuyikba beyoʼ?

¹⁰ ¿Ka sajaktal wa cada kéen a wóot a tichʼ a kʼab utiaʼal a núukik le kʼáatchiʼoboʼ? Wa beyoʼ maʼ chéen tiʼ teech ku yúuchliʼ. U jaajileʼ u maas yaʼabil tiʼ toʼoneʼ k-sajaktal. Baʼaleʼ wa bey a wuʼuyikabaoʼ kʼaʼabéet a wilik baʼaxten ku yúuchultech beyoʼ. ¿Saajkech wa u tuʼubultech baʼax ken a waʼale? ¿Saajkech wa a waʼalik junpʼéel baʼax maʼ unajiʼ, wa suʼlakech tumen u maasil sukuʼunoʼoboʼ jach u yojel u núukoʼob le kʼáatchiʼoboʼ? U jaajileʼ maʼ kʼaas a wuʼuyikaba beyoʼ, tumen leloʼ ku yeʼesikeʼ kabal a wóol yéetel ka wilik u maasil bey maas kʼaʼanaʼanoʼob tiʼ techeʼ. Jéeobaeʼ ku kiʼimaktal u yóol kéen u yil kabal k-óol (Sal. 138:6; Fili. 2:3). Baʼaleʼ letiʼeʼ  u kʼáat ka a kiʼikiʼtʼante yéetel ka a líiʼs u yóol le sukuʼunoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ (1 Tes. 5:11). Letiʼeʼ u yaabiltmech yéetel yaan u yáantkech utiaʼal u xuʼulul a sajaktal.

11. ¿Baʼaxoʼob ku yaʼalik le Biblia jeʼel u yáantkoʼonoʼ?

¹¹ Koʼoneʼex ilik jujunpʼéel baʼax jeʼel u yáantkoʼoneʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ tuláakloʼon k-tʼóochpajal kéen tʼaanakoʼon (Sant. 3:2). Jéeobaeʼ maʼatech u páaʼtik ka k-aʼal tuláakal baʼal jach maʼalob, mix le sukuʼunoʼob páaʼtikoʼ (Sal. 103:12-14). Letiʼobeʼ u yaabiltmoʼonoʼob, tumen beyoʼob k-familiaeʼ (Mar. 10:29, 30; Juan 13:35). U yojloʼob yaan horaeʼ maʼatech k-kanik k-aʼal tubeel le baʼax taak k-aʼalikoʼ.

12, 13. ¿Baʼax k-kanik tiʼ Nehemías yéetel tiʼ Jonás?

¹² Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj jujuntúul máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakil, lelaʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u xuʼulul k-sajaktaleʼ. Le yáax juntúuloʼ Nehemías, letiʼeʼ ku meyaj kaʼach tu palacio juntúul rey jach yaan u páajtalil. Ka tu yojéeltaj juʼujut u baʼpakʼiloʼob yéetel u joonajiloʼob Jerusaleneʼ jach yaachaj u yóol (Neh. 1:1-4). Chéen tukult bix sajakchajik ka aʼalaʼabtiʼ tumen le rey ka u tsol baʼaxten jach lubaʼan u yóoloʼ. Táanil tiʼ u núukikeʼ Nehemíaseʼ tu séebaʼanil orarnaj tiʼ Jéeoba. Yoʼolal le baʼax tu yaʼaloʼ, le reyoʼ jach tu yáantaj u kaajal Dios (Neh. 2:1-8). Le baʼax tu beetaj Nehemíasoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ jach unaj k-orar táanil tiʼ k-núukik junpʼéel kʼáatchiʼ. Tuukulnakoʼon xan tiʼ Jonás. Ka aʼalaʼabtiʼ tumen Jéeoba ka u tʼan u kajnáaliloʼob Níniveeʼ, jach sajakchajeʼ ka bin táanxel tuʼux (Jon. 1:1-3). Baʼaleʼ yéetel u yáantaj Dioseʼ tu beetaj le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ. Bey túunoʼ le baʼax tu yaʼaloʼ jach tu yáantaj u kajnáaliloʼob Nínive (Jon. 3:5-10). Le baʼax úuch tiʼ Jonasoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ, Jéeobaeʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-meyajtik kex jeʼel bukaʼaj saajkiloʼoneʼ. Tsʼoʼoleʼ le sukuʼunoʼoboʼ maas maʼ tu beetkoʼob k-sajaktal jeʼex u kajnáaliloʼob Nínive kaʼacheʼ.

¹³ ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-núuk le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼob utiaʼal k-líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ? Koʼoneʼex ilik.

14. 1) ¿Baʼaxten unaj k-líiʼsikba tubeel utiaʼal le muchʼtáambaloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax kʼiin jeʼel u páajtal k-líiʼsikbaeʼ?

¹⁴ Unaj k-líiʼsikba utiaʼal tuláakal le muchʼtáambaloʼoboʼ. Wa k-jóoʼsik u tiempoil utiaʼal k-líiʼsikba tubeeleʼ maas maʼ ken sajaktal táakpajal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ (Pro. 21:5). U jaajileʼ jejeláas bix jeʼel u páajtal k-beetkeʼ. Eloise, juntúul kiik kimen u yíicham yaan maas tiʼ 80 años tiʼeʼ, ku káajal u líiʼskuba yéetel U Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan tu káajbal semanaoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maas kin jóoʼsik u yutsil le muchʼtáambal wa kin líiʼskinba wa jaypʼéel kʼiinoʼob táanil tiʼ u beetaʼaloʼ». Joy, juntúul kiik ku meyaj bul semanaeʼ, ku líiʼskuba yéetel U Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan junpʼéel kʼiin táanil tiʼ le muchʼtáambaloʼ, ku yaʼalikeʼ beyoʼ maas kʼajaʼantiʼ tiʼ baʼax kun tʼaan le xookoʼ. Ike, juntúul anciano jach yaʼab  meyaj ku beetik teʼ múuchʼulil yéetel precursoreʼ, ku yaʼalik: «Tsʼoʼok in wilkeʼ maas maʼalob ka xooknaken jujunpʼíitil sáamsamal, ke ka in xok junpuul tuláakal».

15. ¿Bix jeʼel k-líiʼsikba tubeel utiaʼal le muchʼtáambaloʼoboʼ?

¹⁵ ¿Bix jeʼel k-líiʼsikba tubeel utiaʼal le muchʼtáambaloʼoboʼ? Yáaxeʼ unaj k-kʼáatik u kiliʼich muukʼ Jéeoba (Luc. 11:13; 1 Juan 5:14). Tsʼoʼoleʼ unaj k-jóoʼsik u chan súutuk utiaʼal k-ilik tiʼ baʼax kun tʼaan le xookoʼ. Unaj k-xakʼaltik u kʼaabaʼ le xookoʼ, u joʼol xookiloʼob, le fotoʼob wa le dibujoʼob ku taaskoʼ bey xan u cuadroiloʼob. Kéen tsʼoʼokkeʼ k-káajsik k-xakʼaltik cada junpʼéel tiʼ le xóotʼoloʼoboʼ, tsʼoʼoleʼ unaj k-ilik k-xokik tuláakal le tekstoʼob ku taaskoʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax k-xokikoʼ, maases tiʼ le xóotʼoloʼob tuʼux k-kʼáat táakpajloʼ. Wa k-líiʼsikba tubeeleʼ maas yaan k-jóoʼsik u yutsil le muchʼtáambaloʼ, tsʼoʼoleʼ maas maʼ ken sajaktal táakpajliʼ (2 Cor. 9:6).

16. ¿Baʼax nuʼukuliloʼob yaantech utiaʼal a xakʼalxook, yéetel bix u meyajtech?

¹⁶ Meyajnaktoʼon le nuʼukuloʼob yaantoʼonoʼ. U kaajal Jéeobaeʼ tsʼoʼok u tsʼáaiktoʼon jejeláas nuʼukuloʼob utiaʼal k-líiʼsikba tubeel. Teʼ aplicación JW Library^® yaantoʼonoʼ jeʼel u páajtal k-éemsik t-celular wa t-tablet le publicacionoʼob kun xokbil teʼ muchʼtáambaloʼ. Beyoʼ jeʼel u páajtal k-xakʼalxoktik wa k-uʼuyik u xookil jeʼel baʼaxak kʼiineʼ yéetel jeʼel tuʼuxak yanoʼoneʼ. Yaan máaxeʼ ku meyajtiʼ le aplicación utiaʼal u xakʼalxook kéen jeʼelek tu meyajoʼ, tu escuela wa kéen viajarnak. Tsʼoʼoleʼ le Watchtower Library yéetel le BIBLIOTECA ICH INTERNET tiʼ le Watchtower^™ xanoʼ, jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-maas xakʼalxoktik wa baʼaxeʼ.

17. 1) ¿Baʼaxten unaj k-líiʼsikba yéetel jejeláas xóotʼoloʼob? 2) ¿Baʼax ta kanaj tiʼ le video Beetaba u amigo Jéeoba: Líiʼsaba utiaʼal a comentar?

¹⁷ Wa ku páajtaleʼ unaj k-líiʼsikba utiaʼal k-núukik jejeláas kʼáatchiʼob. ¿Baʼaxten? Tumen maʼ xaaneʼ maʼ kun tsʼaabiltoʼon le yáax kéen k-tichʼ k-kʼaboʼ. Maʼ xaaneʼ yaan uláakʼ sukuʼunoʼob ken u tichʼ u kʼaboʼob le kéen k-tichʼ k-kʼaboʼ, le oʼolal maʼ xaaneʼ letiʼob kun núukik le kʼáatchiʼoʼ. Tsʼoʼoleʼ le sukuʼun nuʼuktik le xookoʼ ku kanáantik jaytúul kun táakpajloʼob teʼ muchʼtáambal utiaʼal maʼ u máan u tiempoiloʼ. Le oʼolaleʼ maʼ unaj k-tsʼíikil mix u lúubul k-óol wa maʼ tu béeytal k-táakpajal teʼ yáax xóotʼoloʼoboʼ. K-líiʼsikba yéetel jejeláas xóotʼoloʼobeʼ jeʼel u tsʼáaik tuʼux k-maas táakpajleʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel u páajtal k-tichʼik k-kʼab utiaʼal k-xokik junpʼéel tekstoeʼ. Baʼaleʼ wa ku páajtaleʼ, unaj k-tichʼik utiaʼal tsolik chéen ichil k-tʼaanoʼob kéen k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ. *

18. ¿Baʼaxten maʼ unaj u xáantal táan k-tʼaan kéen k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ?

 ¹⁸ Maʼ u xáantal táan k-tʼaan. Wa maas maʼ yaʼab baʼax k-aʼalikeʼ maas jeʼel k-líiʼsik u yóol u maasileʼ. Le oʼolal kéen k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ unaj k-ilik u xáantal kex treinta segundos (Pro. 10:19; 15:23). Le máaxoʼob úuch káajak u táakpajloʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ unaj u yilik u beetkoʼob beyoʼ. Wa ku xáantal maas tiʼ junpʼéel minuto táan u tʼaanoʼobeʼ, maʼ xaaneʼ u maasileʼ maʼ ken u tichʼ u kʼaboʼob, tumen yaan u tuklikoʼob maʼ kun páajtal u beetkoʼob jeʼex letiʼoboʼ. Baʼaleʼ wa mix treinta segundos ku xáantal máakeʼ maas yaʼab sukuʼunoʼob kun béeytal u táakpajloʼobiʼ. Wa toʼon ken yáax núukik le kʼáatchiʼ ku taasik le xóotʼoloʼ juntaatsʼ unaj k-núukik, maʼ unaj k-láaj tsolik tuláakal le baʼax ku yaʼalik le xóotʼoloʼ. Kéen tsʼoʼokok u núukaʼal le kʼáatchiʼ ku taasik le xóotʼoloʼ, jeʼel u páajtal u tsoʼolol uláakʼ baʼaloʼobeʼ (Ilawil le cuadro « ¿Baʼax jeʼel u páajtal in waʼalik kéen táakpajkeneʼ?»).

19. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon le sukuʼun nuʼuktik le muchʼtáambaloʼ, baʼaleʼ baʼax unaj k-beetik?

¹⁹ Unaj k-aʼalik tiʼ le sukuʼun baʼax xóotʼolil k-kʼáat táakpajloʼ. Wa taak k-beetik lelaʼ, unaj k-tʼaan yéetel le sukuʼun táanil tiʼ u káajal le muchʼtáambaloʼ. Kéen xoʼokok le xóotʼol tuʼux k-kʼáat táakpajloʼ tu séebaʼanil unaj k-tichʼik k-kʼab utiaʼal ka u yiloʼon.

20. ¿Baʼaxten ku keʼetel le muchʼtáambaloʼob yéetel u múuchʼ janal le máaxoʼob ku biskubaʼoboʼ?

²⁰ Le muchʼtáambaloʼoboʼ jeʼel u páajtal u keʼetel yéetel u múuchʼ janal máaxoʼob ku biskubaʼobeʼ. Wa k-invitartaʼal janal tumen junjaats sukuʼunoʼob, baʼaleʼ ku yaʼalikoʼobtoʼon ka k-bis wa baʼaxeʼ ¿baʼax ken k-beete? Maʼ xaaneʼ tu káajbaleʼ k-chan sajaktal, baʼaleʼ k-ilik k-beetik junpʼéel janal kiʼ utiaʼal k-jaant tu yéeteloʼob. Teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, Jéeoba, le máax invitartikoʼonoʼ, u tsʼaamaj junpʼéel mesa chuup yéetel kiʼikiʼ janal (Sal. 23:5; Mat. 24:45). Baʼaleʼ letiʼeʼ u kʼáat ka áantajnakoʼon yéetel le ku páajtaleʼ. Le oʼolaleʼ unaj k-líiʼsikba tubeel yéetel unaj k-táakpajal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Beyoʼ maʼ chéen ken janal tu mesa Jéeobaiʼ, baʼaxeʼ yaan k-áantaj utiaʼal ka páajchajak u janal xan u maasiliʼ.