Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 6

Maan e nanti seiin titi!

Maan e nanti seiin titi!

“N su yaciman kɛ: ‘M’an yoman sa’n’ i selɛ le naan m’an fa wu.”—ZƆB 27:5.

JUE 34 Ń nánti seiin titi

I SU FITILƐ *

1. ?Wafa sɛ yɛ Zoova i sufuɛ nga e kannin be ndɛ lɛ’n, be kle kɛ be nin i nanti klanman-ɔn?

MAAN e bu sa nsan nga’m be akunndan. (1) Talua kun ti Zoova i Lalofuɛ. Cɛn kun’n, be like klefuɛ’n seli be kɛ be di cɛn. Talua sɔ’n si kɛ cɛn sɔ’n i dilɛ’n jɔman Zoova klun. I sɔ’n ti’n, ɔ kan kleli be like klefuɛ’n amanniɛn su kɛ ɔ su diman cɛn’n wie. (2) Gbanflɛn kun m’ɔ sa ɲan’n, ɔ su bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun. Ɔ si kɛ awlo nga be su wa wlu nun lɛ’n, i wiengu suklu ba kun m’ɔ yo Zoova i Lalofuɛ’m be fiaan’n, ɔ tran lɔ. Sanngɛ, gbanflɛn’n ko boboli be anuan’n. (3) Bian kun miɛn i ɲin di junman kekle naan w’a kwla niɛn i awlofuɛ’m be lika. Cɛn kun’n, be junman su kpɛn’n seli i kɛ ɔ yo like kun m’ɔ timan su-ɔ. Ɔ si kɛ sɛ w’a kplinman su’n, i junman’n kwla fi i sa. Sanngɛ ɔ seli i junman su kpɛn’n kɛ ɔ su kwlá diman ndrunmun. Afin Ɲanmiɛn klo kɛ i sufuɛ’m be nanti mmla nga awa kpɛ be’n, be su.—Rɔm. 13:1-4; Ebr. 13:18.

2. (1) ?Kosan benin mun yɛ é wá tɛ́ be su like suanlɛ nga nun-ɔn? (2) ?Ngue ti-ɔ?

2 ?Nzuɛn benin yɛ aniaan nsan nga e kannin be ndɛ’n be yili i nglo-ɔ? E kwla kan nzuɛn kpanngban ndɛ. I wie yɛle kɛ be ti yakpafuɛ kpɛkun be ti nanwlɛfuɛ. Sanngɛ be kwlakwla be yili nzuɛn cinnjin kpa kun i nglo. Nzuɛn sɔ’n yɛle seiin nantilɛ’n. Be tinuntinun be kleli kɛ be nin Zoova nanti klanman. Be nun wie fi w’a kplinman su kɛ ɔ́ fɔ́n Zoova i mmla’n. Afin be kunndɛ titi kɛ bé nánti seiin. Kɛ Zoova wun kɛ be nanti seiin’n, i klun jɔ be wun dan. E kusu e kunndɛ kɛ é yó naan e Si Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun wie. ?Sanngɛ, kɛ be se kɛ sran kun nanti seiin’n, i bo yɛle benin? ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e nanti seiin-ɔn? ?Blɛ kekle nga nun’n, é yó sɛ naan y’a kwla nanti seiin titi?

?KƐ BE SE KƐ SRAN KUN NANTI SEIIN’N, I BO YƐLE BENIN?

3. (1) ?Kɛ be se kɛ Zoova i sufuɛ kun nanti seiin’n, i bo yɛle benin? (2) ?Sunnzun ase benin yɛ ɔ kwla uka e naan y’a wun i wlɛ-ɔ?

3 Kɛ be se kɛ Zoova i sufuɛ kun nanti seiin’n, yɛle kɛ ɔ klo Zoova tankaan kpa. Kpɛkun ɔ fɛ i sulɛ’n sie i like kwlaa ɲrun. Ebre nun ndɛ mma nga be kacili i Wawle nun kɛ seiin nantilɛ’n, be kwla fa kan like kun mɔ fiɛn annzɛ lɛ kaan sa nunmɛn i wun’n, i ndɛ. I nun mɔ Izraɛlifuɛ’m be yi tɛ be man Zoova’n, Mmla’n se kɛ maan be fa nnɛn nga lɛ kaan sa nunmɛn i wun’n. (Sau. 22:21, 22) Ɔ fataman kɛ be fa nnɛn nga i ɲin w’a si’n, annzɛ nga i ja annzɛ i sa ti sin’n, annzɛ nga tukpacɛ wie o i kplo’n su’n. Afin sɛ be fɛ i sɔ nnɛn’n, Zoova su sɔman nun. (Mal. 1:6-9) Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun sa nga ti yɛ i sɔ’n ti cinnjin Zoova ɲrun’n, maan e fa sunnzun ase kun. Wienun-ɔn, y’a wɔ amanngo annzɛ like uflɛ wie tolɛ. ?Sɛ é nían naan like sɔ’n i bue kun timan kpa’n, é tó? Ɔ si’ɛ mlɔnmlɔn. Saan nga i wunmuan’n ti kpa mɔ i lika fi w’a saciman’n, yɛ é tó-ɔ. I wafa kunngba’n, yɛle Zoova liɛ’n. Ɔ kunndɛman kɛ sulɛ nga e su i’n, ɔ yo kun nin bue. Ɔ kunndɛ kɛ e klo i kpa, yɛ e nin i e nanti klanman titi.

4. (1) ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ sran nga fɔ o i nun’n, ɔ kwla nanti seiin titi-ɔ? (2) ?Kɛ nga Jue Mun 103:12-14 fa kan sa’n, ngue yɛ Zoova kunndɛ kɛ e yo-ɔ?

4 ?Sran mɔ fɔ o i nun’n, ɔ kwla nanti seiin titi? Ɛɛn. Kannzɛ fɔ o e nun’n, sanngɛ e kwla nanti seiin titi. Sa nɲɔn ti yɛ e se sɔ-ɔ. I klikli’n yɛle kɛ Zoova fɛmɛn i ɲin siemɛn i fɔ m’ɔ o e nun’n i su. Biblu’n se kɛ: “?Anannganman, sɛ ɔ waan á nían tɛ nga e yo’n, wan cɛ yɛ ɔ ka lɛ-ɔ ɔ́ yó ye-ɔ?” (Jue. 130:3) Ɔ yaci sa tɛ nga e yo be’n cɛ e. (Jue. 86:5) Sa i nɲɔn su’n yɛle kɛ Zoova si like nga e kwla yo’n, nin nga e kwlá yoman’n. Yɛ ɔ su seman e le kɛ e yo like nga e kwlá yoman’n. (An kanngan Jue Mun 103:12-14 nun.) ?Ɔ maan, wafa sɛ yɛ e kwla nanti seiin Zoova ɲrun-ɔn?

5. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e klo Zoova naan y’a kwla nanti seiin-ɔn?

5 Sɛ Zoova i sufuɛ kun waan ɔ́ nánti seiin titi’n, ɔ fata kɛ ɔ klo Zoova. Sɛ e klo Zoova kpa’n, e nin i é nánti klanman titi yɛ sulɛ nga e su i’n, ɔ su yoman kun nin bue. Yɛ kɛ blɛ kekle nun bɔbɔ’n klolɛ mɔ e klo i’n ɔ kpɔnzɔman’n, i lɛ nun yɛ e kwla se kɛ e nanti seiin-ɔn. (1 Nyo. 28:9; Mat. 22:37) Maan e fa e ɲin e sie i Zoova i sufuɛ nsan nga e kannin be ndɛ’n, be su ekun. ?Ngue ti yɛ talua kan’n w’a kplinman su kɛ ɔ́ dí cɛn’n wie-ɔ? ?Ɔ kloman kɛ ɔ́ yíyí i ɲin su ti-ɔ? ?Gbanflɛn kan’n klo kɛ i wiengu suklu ba’n yo i fiaan ti yɛ ɔ ko boboli i anuan-ɔn? ?Yɛ awlobo kpɛn’n nin? ?Sɛ be tu i junman nun’n, ɔ́ yó i fɛ ti yɛ w’a yoman like nga i junman su kpɛn’n seli i kɛ ɔ yo’n niɔn? Cɛcɛ. Aniaan sɔ’m be si kɛ Zoova i mmla’m be ti kpa dan. I sɔ’n ti’n, like nga be ko yo naan e Si Ɲanmiɛn i klun w’a jɔ be wun’n, yɛ ɔ yoli be cinnjin-ɔn. Klolɛ mɔ be klo i’n ti’n, be kunndɛli kɛ bé dún mmua yó i klun sa’n. I lɛ nun’n, be yili i nglo kɛ be nanti seiin.

?NGUE TI YƐ Ɔ TI CINNJIN KƐ E NANTI SEIIN-ƆN?

6. (1) ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e nanti seiin-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ Adan nin Ɛvu b’a kwlá nantiman seiin kun-ɔn?

6 Like nga ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e tinuntinun e yi i nglo kɛ e nanti seiin’n, yɛle kɛ Satan tɔnnin Zoova nin klɔ sran’m be kwlaa be suɛn. Satan i dunman’n, i bo yɛle kɛ “Ɲrun tanndanfuɛ.” Kɛ ɔ yoli ɲin kekle Ɲanmiɛn su Edɛnin fie’n nun lɔ’n, yɛ be flɛli i sɔ-ɔ. Ɔ sacili Zoova i dunman. I waan i klun yo wi, ɔ bu i ngunmin i wun akunndan yɛ ɔ siman sran’m be sie. Adan nin Ɛvu be jrannin Satan sin. Kpɛkun, be yoli ɲin kekle Zoova su. (Bob. 3:1-6) Sɛ ɔ ti kɛ be buli ninnge kpanngban nga Zoova fa mannin be Edɛnin fie’n nun lɔ’n i akunndan’n, nn be kloli Zoova tankaan kpa. Sanngɛ i nun mɔ Satan láka be’n, nn klolɛ mɔ be klo Zoova’n, ɔ timan tankaan kpa. Ɔ maan e kwla usa e wun kɛ: ?Klɔ sran kun sa’n, ɔ kwla nanti seiin lele guɛ i ti nin i bo? Zɔbu i su ndɛ’n wá úka e naan y’a wun kosan sɔ’n i su tɛlɛ’n.

7. (1) ?Kɛ Zoova wun kɛ Zɔbu nanti seiin’n, wafa sɛ yɛ i sɔ’n yo i-ɔ? (2) ?Yɛ Satan li?

7 I nun mɔ Zɔbu sú Zoova’n, nn Izraɛlifuɛ’m be o Ezipti lɔ. Blɛ sɔ nun’n, sran fi nantiman seiin kɛ i sa. Fɔ o Zɔbu nun kɛ e sa. Ɔ maan, ɔ yoli sa wie m’ɔ timan su-ɔ. Ɔ nin i sɔ ngba’n, Zoova klo i sa. Atrɛkpa’n, Satan w’a dun mmua w’a se Zoova kɛ sran fi su nantiman seiin. I sɔ’n ti’n, Zoova kannin Zɔbu i ndɛ kleli Satan. Afin, Zɔbu i ayeliɛ’n kle weiin kɛ Satan ti gblɛfuɛ. Satan seli Zoova kɛ ɔ mɛn i atin naan ɔ́ sá Zɔbu nían, sɛ ɔ nanti seiin sakpa o. Kɛ mɔ Zoova lafi i janvuɛ Zɔbu su ti’n, ɔ kplinnin su.—An kanngan Zɔb 1:8-11 nun.

8. ?Wafa sɛ yɛ Satan kleli Zɔbu i yalɛ-ɔ?

8 Satan i klun yo wi, yɛ ɔ ti sran kunfuɛ. Ɔ sacili Zɔbu i sa nun ninnge’n kwlaa. Ɔ kunnin i sufuɛ mun yɛ ɔ yoli maan i dunman’n sacili. Ɔ sacili i awlobo’n, ɔ kunnin i mma blu mun. Ɔ fali tukpacɛ tɛ wie guɛli i wunnɛn’n su. Tukpacɛ sɔ’n ɔ yoli i ja’n bo lele fa juli i ti’n su. Zɔbu i yi’n i wla boli i wun dan. I ti’n, ɔ seli Zɔbu kɛ ɔ kpɛ Ɲanmiɛn i nzowa naan ɔ wu. Zɔbu bɔbɔ sun flɛli wie’n. Sanngɛ, ɔ nantili seiin titi. Kɛ mɔ ninnge klikli nga Satan yoli’n, ɔ kpili ase’n ti’n, ɔ wa fali ajalɛ uflɛ. Yɛle kɛ ɔ sinnin Zɔbu i janvuɛ nsan be lika naan be bubu i sa sin. Be sran nsan sɔ’m be cɛli Zɔbu i wun lɛ kpa, sanngɛ b’a kwlá fɔnvɔmɛn i. I kpa bɔbɔ’n, ndɛ tɛtɛ yɛ be kan kleli i-ɔ. Be waan Ɲanmiɛn yɛ ɔ fali ɲrɛnnɛn dan sɔ’n yili i Zɔbu su-ɔ, naan sɛ Zɔbu nanti seiin o, ɔ nantiman seiin o, Ɲanmiɛn i ndɛ nunman nun. Be seli ekun kɛ Zɔbu i klun yo wi naan sa tɛtɛ ng’ɔ yo be’n, i ti yɛ ɔ su fɛ-ɔ.—Zɔb 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. ?Kɛ ɲrɛnnɛn’n yoli dan Zɔbu su bɔbɔ’n, ngue yɛ w’a yoman-ɔn?

9 ?Kɛ Zɔbu wún ɲrɛnnɛn’n, ngue yɛ ɔ yoli-ɔ? Ɔ kannin ndɛ ya su kleli i janvuɛ nga be tɔnnin be wun suɛn kɛ be bɛli i fɔnvɔlɛ’n. Kpɛkun, ɔ kannin ndɛ wie mun mɔ kasiɛn su’n, be wa yoli i nsisɔ-ɔ. Ɔ kannin ndɛ wie mɔ be kle kɛ ɔ bu i wun sɛsɛfuɛ dan-ɔn. Ɔ maan, w’a kleman kɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ yo sa i nuan su-ɔ. (Zɔb 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Sanngɛ, kɛ i ɲin bloli kpa bɔbɔ’n, w’a kacimɛn i sin w’a siman Zoova. I kunngba’n, w’a fɛmɛn i janvuɛ’m be ato ndɛ nga be kannin’n su. Ɔ seli kɛ: “N su seman kɛ amun ndɛ yo fɛ le. N su yaciman kɛ: ‘M’an yoman sa’n’ i selɛ le naan m’an fa wu.” (Zɔb 27:5) Ɲrɛnnɛn ng’ɔ o Zɔbu su’n timan aɔwi. Sanngɛ ndɛ ng’ɔ kannin’n kle kɛ ɔ fuali kpa kɛ ɔ́ nánti seiin titi. Zɔbu nin Ɲanmiɛn be nantili klanman. E kusu, e kwla yo sɔ wie.

10. ?Ngue ti yɛ ndɛ nga Satan kan wɔli Zɔbu’n, ɔ ti klɔ sran’m be kwlakwla be liɛ wie-ɔ?

10 Ndɛ nga Satan kan wɔli Zɔbu’n, ɔ ti klɔ sran’m be kwlakwla be liɛ wie. Satan tɔnnin e tinuntinun e suɛn kɛ e kloman Ɲanmiɛn sakpa, naan sɛ sa kekle wie tɔ e su’n, e su nantiman seiin kun. Kpɛkun, é yáci Ɲanmiɛn i sulɛ. (Zɔb 2:4, 5; Ngl. 12:10) ?Kɛ e ti i sɔ ndɛ liɛ’n, wafa sɛ yɛ i sɔ’n yo e-ɔ? Nanwlɛ, i sɔ’n yo e ya dan. Kɛ mɔ Zoova lafi e su ti’n, ɔ man e atin kɛ e kle kɛ Satan ti ato buafuɛ. I wie yɛle kɛ, ɔ yaci Satan nun naan ɔ sa e nian. Sanngɛ, ɔ yaciman e lɛ sa ngbɛn. Ɔ uka e naan y’a kwla nanti seiin titi. (Ebr. 13:6) Kɛ e si kɛ Ɲanmiɛn m’ɔ sie nglo nin asiɛ’n lafi e su’n, ɔ yo e fɛ dan. Ɔ ti cinnjin kɛ e nanti seiin. Afin, kɛ e yo sɔ’n e kle kɛ Satan ti ato buafuɛ. Asa ekun’n, e yo maan be bo Ɲanmiɛn i dunman fɛ kpɛkun e kle kɛ e suɛn i famiɛn dilɛ’n, i bo. ?Ngue yɛ é yó naan y’a nanti seiin titi-ɔ?

?WAFA SƐ YƐ E KWLA NANTI SEIIN DƆ NGA SU-Ɔ?

11. ?Ngue yɛ Zɔbu i su ndɛ’n kle e-ɔ?

11 “Mɛn’n i awieliɛ blɛ” nga nun’n, Satan wlɛ i wun ase kpa kle Ɲanmiɛn sufuɛ’m be yalɛ. (2 Tim. 3:1) ?É yó sɛ naan y’a nanti seiin titi? Zɔbu i su ndɛ’n kle e like nga e kwla yo’n. Kwlaa naan ɲrɛnnɛn w’a tɔ Zɔbu su’n, ɔ nin Zoova be nantili klanman titi. Maan e fa e ɲin sie i ninnge nsan mɔ Zɔbu yoli be naan w’a kwla nanti seiin titi’n, be su.

?Ninnge benin mun yɛ be kwla uka e naan y’a nanti seiin titi-ɔ? (An nian ndɛ kpɔlɛ 12 nun.) *

12. (1) ?Kɛ nga Zɔb 26:7, 8, 14 fa kan sa’n, ngue ti yɛ Zɔbu i ɲin yili Zoova titi-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ e kusu e kwla yo naan e ɲin w’a yi Ɲanmiɛn-ɔn?

12 Zɔbu i ɲin yili Ɲanmiɛn, yɛ ɔ kloli i kpa. Blɛ sunman’n, Zɔbu fɛli i ɲin sieli i ninnge nga Zoova yili be’n, be su kpa. (An kanngan Zɔb 26:7, 8, 14 nun.) Ninnge sɔ’m be nun wie yɛle asiɛ’n, nin ɲanmiɛn m’ɔ la nglo lɔ plaii’n, yɛ angblannan’n. Kɛ ɔ buli ninnge sɔ’m be akunndan’n, ɔ wunnin i wlɛ kɛ ninnge nga Ɲanmiɛn yili be’n, be bue kaan sa yɛ ɔ si i-ɔ. Ndɛ nga Zoova kan be’n, be yoli Zɔbu i cinnjin wie. Ɔ maan, ɔ seli kɛ: “[Ɲanmiɛn] i nuan nun ndɛ’m be yoli cinnjin min sa nun.” (Zɔb 23:12) Zɔbu i ɲin yili Zoova dan. Afin ninnge nga Zoova yo be’n, be ti abonuan. Ɔ kloli Zoova kpa, yɛ ɔ kunndɛli kɛ i klun jɔ i wun. I agualiɛ su’n, ɔ fuali kpa kɛ ɔ́ nánti seiin titi. Maan e yo kɛ Zɔbu sa. Andɛ’n, e si ninnge nga Ɲanmiɛn yili be’n, be su like kpanngban tra Zɔbu. Asa ekun’n, Biblu’n mɔ e le i ti’n, e kwla si Zoova kpa. Ninnge nga e si i Zoova su ti’n, e ɲin yi i. Yɛ e klo i kpa. Yɛ e kunndɛ kɛ é yó like kwlaa nga e kwla yo naan y’a nanti seiin titi’n.—Zɔb 28:28.

Sɛ e waan é nánti seiin titi’n, ɔ fataman kɛ e nian bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n. (An nian ndɛ kpɔlɛ 13 nun.) *

13-14. (1) ?Kɛ nga Zɔb 31:1 fa kan sa’n, wafa sɛ yɛ Zɔbu kleli kɛ i ɲin yi Ɲanmiɛn-ɔn? (2) ?Wafa sɛ yɛ e kwla niɛn i ajalɛ’n su-ɔ?

13 Zɔbu i ɲin yili Zoova. I sɔ’n ti’n, ɔ kwla nantili seiin. Zɔbu wunnin i wlɛ kɛ sɛ ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ nánti seiin’n, ɔ fata kɛ i ɲin yi Zoova. Sɛ sa’n kwlaa nun e ɲin yi Zoova’n, i sɔ’n úka e naan y’a nanti seiin titi. Kɛ ɔ ko yo naan Zɔbu i ɲin w’a yi Zoova’n, ɔ miɛnnin i ɲin kpa. I wie yɛle kɛ ɔ niɛnnin i wun su naan ɔ nin bla wie b’a traman ndalie. (An kanngan Zɔb 31:1 nun.) Zɔbu w’a fɛmɛn i ɲin w’a siemɛn i bla uflɛ su le. Andɛ’n, ninnge nga be kwla fa sran’m be ɲin sie i bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku su’n, be diman be yalɛ. ?Sɛ e le bla annzɛ bian, annzɛ kusu e leman wie o, e mian e ɲin e nian Zɔbu i ayeliɛ’n su? ?E mian e ɲin naan y’a nianman bla annzɛ bian kunndɛlɛ nga be fa fite nzra nun’n? (Mat. 5:28) Sɛ e nian e wun su cɛn kwlakwla’n, e kwla nanti seiin titi.

Sɛ e waan é nánti seiin titi’n, Maan e bu aɲanbeun ninnge mun kɛ nga Zoova fa bu be’n sa. (An nian ndɛ kpɔlɛ 14 nun.) *

14 Zɔbu buli aɲanbeun ninnge mun kɛ nga Zoova fa bu be’n sa. I lɛ nun’n, i ɲin yili Zoova. Zɔbu wunnin i wlɛ kɛ sɛ ɔ fɛ i wla’n guɛ i aɲanbeun ninnge’m be su’n, nn w’a yo sa tɛ dan kpa kun. Ɔ maan, jɔlɛ difuɛ’m bé tú i fɔ. (Zɔb 31:24, 25, 28) Andɛ’n, sran’m be klo aɲanbeun ninnge’m be dan. Biblu’n se kɛ nán e fa aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n e fa cici e ti. Sɛ e mian e ɲin e nanti ndɛ sɔ’n su’n, é nánti seiin titi.—Nya. 30:8, 9; Mat. 6:19-21.

Sɛ e waan é nánti seiin titi’n, maan e fa e wla e guɛ i ninnge nga é wá ɲán be cɛn wie lele’n, be su. (An nian ndɛ kpɔlɛ 15 nun.) *

15. (1) ?Ngue su yɛ Zɔbu fɛli i ɲin sieli mɔ i ti yɛ ɔ nantili seiin-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e wla fi su le kɛ Zoova yrá e su-ɔ?

15 Zɔbu lafili su kɛ Ɲanmiɛn wá yrɛ́ i su. I sɔ’n yoli maan ɔ nantili seiin. Zɔbu si kɛ Ɲanmiɛn klo kɛ ɔ nanti seiin. (Zɔb 31:6) Kannzɛ sa kekle o i su’n, sanngɛ ɔ lafili su kɛ i agualiɛ su’n Zoova yrɛ́ i su. I sɔ’n ti’n, ɔ kwla trɛli i awlɛn suli Zoova. Zoova i klun jɔli Zɔbu i wun dan. I ti’n, ɔ yrɛli i su sakpa. (Zɔb 42:12-17; Zak. 5:11) E si kɛ cɛn wie lele’n, Zoova wá yrá Zɔbu su trá laa liɛ’n. ?E lafi su kpa kɛ sɛ e nanti seiin’n, Zoova yrá e su wie? Ɲanmiɛn w’a kaciman. (Mal. 3:6) Nán e wla fi su le kɛ, kɛ e nanti seiin’n, Zoova bu i sɔ liɛ’n i like cinnjin. I liɛ’n, e kwla lafi su kɛ, kɛ Ɲanmiɛn wá yrá sran’m be su’n, ɔ́ yrá e su wie.—1 Tɛs. 5: 8, 9.

16. ?Ngue yɛ w’a fua kpa kɛ á yó-ɔ?

16 Maan e fua kpa kɛ é nánti seiin titi. Ɔ ju wie’n, ɔ kwla yo e kɛ e ngunmin yɛ e mian e ɲin e nanti seiin-ɔn. Sanngɛ nán e bu i sɔ. Afin mɛn wunmuan nun’n, sran miliɔn kpanngban be mian be ɲin be nanti seiin titi kɛ e sa. Asa ekun’n, Biblu’n kan sran wie mɔ be nantili seiin’n, be ndɛ. Sran sɔ’m be nun wie mun bɔbɔ’n, be kpɔfuɛ’m be kunnin be. (Ebr. 11:36-38; 12:1) Zɔbu fuali kpa kɛ ɔ́ nánti seiin titi. Maan e tinuntinun e fua kpa sɔ wie. Sɛ e nanti seiin titi’n, Zoova ɲán ɲrun tititi.

JUE 124 Maan e yo ndɛnmanfuɛ titi

^ ndɛ kpɔlɛ 5 ?Kɛ be se kɛ sran kun nanti seiin’n, i bo yɛle benin? ?Ngue ti yɛ Zoova klo kɛ i sufuɛ’m be nanti seiin-ɔn? ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e tinuntinun e nanti seiin-ɔn? Like suanlɛ nga nun’n, é wá wún wafa nga Biblu’n tɛ kosan sɔ’m be su’n. Asa ekun’n, ɔ́ wá úka e naan y’a si like nga e kwla yo naan y’a nanti seiin titi’n. Sɛ e yo sɔ’n, é ɲán su mmlusuɛ kpanngban.

^ ndɛ kpɔlɛ 49 FOTO NIN DESƐN’M BE SU NDƐ’N: Zɔbu su kan ninnge nga Zoova yili be’n, be ndɛ kle i mma wie mun. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n nn ɔ nin a yoman oke.

^ ndɛ kpɔlɛ 51 FOTO NIN DESƐN’M BE SU NDƐ’N: Aniaan bian kun i wiengu junman difuɛ’m be su nian bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n. Kpɛkun be se aniaan kɛ ɔ wa nian wie. Sanngɛ w’a kpliman su.

^ ndɛ kpɔlɛ 53 FOTO NIN DESƐN’M BE SU NDƐ’N: Like atɛ yofuɛ kun su se aniaan bian’n kɛ ɔ to televiziɔn danfuɛ’n. Sanngɛ, aniaan liɛ’n i waan saan kaanfuɛ’n yɛ ɔ́ tó-ɔ.

^ ndɛ kpɔlɛ 55 FOTO NIN DESƐN’M BE SU NDƐ’N: Aniaan bian’n su bu mɛn klanman’n i nun tranlɛ’n i akunndan.