Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

LESEN 6

Kosap Fangetá Pwúngún Enletin Óm Tuppwél!

Kosap Fangetá Pwúngún Enletin Óm Tuppwél!

“Tori ai máló, usap fangetá ai tuppwél.”​—HIOP 27:5, NW.

KÉL 29 Feffetäl Lon Tuppwöl

MINNE SIPWELE KÁÉ *

1. Ifa usun ekkewe úlúmén Chón Pwáraatá Jiowa lón ei parakraf ra tuppwél ngeni Jiowa?

ANCHANGEI ekkeei pwóróus mi fis ngeni úlúmén Chón Pwáraatá Jiowa. (1) Eú rán, ewe sense a ereni meinisin néún kewe chón sukul ar repwe fiti eú holiday, nge emén kúkkún nengngin a silei pwe ena holiday ese apwapwaai Kot, iwe fán súfél, ese fiti apwapwaan ena rán. (2) Emén át mi kan nisássáw a afalafal imw me imw. Iwe, a esilla pwe ewe imw epwele pwere ngeni, ina imwen emén chienan chón sukul mi esiita Chón Pwáraatá Jiowa. Nge ena át a chék ló ren ena imw me fichifich inaamwo ika a silei ena. (3) Emén mwán mi angang weires le atufichi an famili, nge eú rán, néún we boss a ereni an epwe féri met mi tunosolá are atai allúkún mwú. Inaamwo ika ewe mwán a tongeni towu seni an we angang, nge a áweweei pwe mi lamot an epwe chék wenechar me pwal álleasochisi allúkún mwú pún ina letipen an we Kot.​—Rom 13:1-4; Ipru 13:18.

2. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe ekiekiir, me pwata?

2 Menni napanap ka esilla me wóón ekkena úlúmén? Neman ka esilla fitu napanap ra pwári, áwewe chék ren tipepwora me wenechar. Nge eú napanap mi kkóló aúchean ra pwári, ina pwúngún enletin ar tuppwél. Emén me emén leir ra tuppwél ngeni Jiowa. Ra úppós ar resap atai án Jiowa kewe allúk. Ra féri ena pokiten pwúngún enletin ar tuppwél. Ese wor tipemwaramwar pwe Jiowa a pwapwa ren emén me emén leir ren ar pwári ena napanap. Pwal kich sia mochen pwe Semach we lón láng epwe pwapwa rech. Iwe, sipwe ekieki ekkeei úlúngát kapas eis: Met weween pwúngún enletin tuppwél? Pwata mi lamot ngenikich? Ifa usun sipwe tongeni etipeppósakich le tuttuppwél lón ekkeei fansoun mi áweires?

MET WEWEEN PWÚNGÚN ENLETIN TUPPWÉL?

3. (a) Met weween pwúngún enletin tuppwél? (b) Ikkefa ekkóch pwóróus mi pwári pwe sia aúcheani met mi unus are ese wor terin?

3 Ifa usun néún Kot kewe chón angang ra pwári pwúngún enletin ar tuppwél? Ren ar eáni ewe esin tong fán iten Jiowa mi núkúchar seni unusen letiper, iwe ra chék féri met mi apwapwaai i. Ekieki ekkóch pwóróus usun ewe napanap pwúngún enletin tuppwél. Ewe kapasen Ipru fán iten pwúngún enletin tuppwél, a tongeni wewe ngeni unus, are ese wor terin. Áwewe chék, ekkewe chón Israel ra kan asor man ngeni Jiowa, me ewe Allúk a erá pwe ekkewe man repwe “mürina.” * (Lif. 22:21, 22) Jiowa ese mut ngeni néún kewe aramas ar repwe eáni asor emén man ese wor efóch pechen, eú selingan, are eféú mesan, nge rese pwal tongeni eáni asor emén man mi samau. Jiowa a mochen pwe ewe man epwe unus, esap wor terin. (Mal. 1:6-9) Sia tongeni weweiti pwata Jiowa a ekieki usun án och mettóch epwe unus. Lupwen sia mééni och mettóch, áwewe chék ren eféú féún irá, eú puk, are och pisekin angang, sise mochen mééni ika a wor watteen pwang wóón are ese unus. Sia mochen mééni met mi unus are ese wor terin. Jiowa a pwal mochen an epwe ina usun ach tong ngeni me tuppwél ngeni. Epwe chék ukkunus, esap tter.

4. (a) Pwata emén ese unuséch a tongeni enletin tuppwél? (b) Me ren Kölfel 103:12-14, met Jiowa a chechchemeni usuch?

4 Itá mi pwal lamot án emén epwe unuséch pwe epwe tongeni pwári pwúngún enletin tuppwél? Neman sia meefi pwe a chómmóng mwáállich, usun nge sia tter. Nge ekieki ekkeei ruu popun ach sisap lólilen. Áeúin, Jiowa ese nefótófót wóón mwáállich kewe. An we Kapas a erenikich: “Are en, äm Samol mi Lapalap, kopwe maketiu äm kewe tipis, iö epwe tongeni manau?” (Kölf. 130:3) Jiowa a silei pwe sise unuséch, iwe a tipemecheres le omusaaló tipisich. (Kölf. 86:5) Oruuan, Jiowa a silei úkúkún ach tufich, iwe ese erenikich ach sipwe féri minne mi lap seni ach tufich. (Álleani Kölfel 103:12-14.) Nge ifa usun sipwe tongeni unus are ifa usun an esap wor terich mwen mesen Kot?

5. Me ren néún Jiowa kewe chón angang, pwata tong ina lóngólóngun pwúngún enletin ar tuppwél?

5 Án néún Jiowa kewe chón angang tuppwél a lóngólóng wóón tong. A lamot pwe ach tong ngeni Semach we lón láng me ach mochen unusen fitipachei i epwe chék ukkunus me esap wor terin. Ika ach tong ngeni epwe chék ikkina usun pwal mwo nge fán sóssót, iwe sia pwári pwúngún enletin ach tuppwél. (1 Kron. 28:9; Mat. 22:37) Ekieki usun ekkewe úlúmén Chón Pwáraatá sia fós usur lepoputáán ei lesen. Pwata ra féri ekkewe mettóch? Itá ewe nengngin a oput an epwe fiti apwapwa lón an we sukul, are ewe át a sani an epwe kúna esiitan atun a afalafal, are ewe mwán a mochen katowu seni an angang? Aapw. Nge ekkena úlúmén ra silei pwe a wor án Kot kewe allúk, me ra nefótófót wóón minne epwe apwapwaai Semer we lón láng. Ar tong ngeni a amwékútúúr ar repwe akkomwa i lón ar kewe kefil. Ren ar féri ena, ra ánneta pwúngún enletin ar tuppwél.

POPUN A LAMOT NGENIKICH PWÚNGÚN ENLETIN TUPPWÉL

6. (a) Pwata a lamot ngonuk pwúngún enletin tuppwél? (b) Ifa usun Atam me Efa rese pwári pwúngún enletin ar tuppwél?

6 Pwata a lamot ngenikich meinisin pwúngún enletin tuppwél? A lamot pokiten Satan a fen appélúwa Jiowa, me pwal kich. Pokiten ena chónláng a ú ngeni Jiowa lón ewe tánipiin Eten, a wiliti Satan, are “Chón Ú Ngeni.” A eitengawa iten Jiowa we ren an ámmeef ngeni aramas pwe Kot i emén Sounemenem mi ngaw, tunosolá, me ekieki chék pwisin i. A mmen solap pwe Atam me Efa ra fiti Satan le ú ngeni Jiowa. (Ken. 3:1-6) Manawer lón ewe Eten a suuki ngeniir chómmóng alen ar repwe tongeni apéchékkúla ar tong ngeni Jiowa. Nge lupwen Satan a appélúwa Jiowa, iwe ar tong lón ena atun ese unus nge a tter. A pwal ppiitá eú kapas eis: Epwe wor chókkewe repwe tuppwél ngeni Jiowa Kot pokiten ar tongei? Are pwal lón eú itiitin, mi tufich ngeni aramas ar repwe enletin tuppwél? Ina ewe kapas eis a ppiitá lón manawen Hiop.

7. Met meefien Jiowa usun án Hiop tuppwél me ren Hiop 1:8-11, nge met meefien Satan?

7 Hiop a manaw leatun án ekkewe chón Israel we nóm Isip. Ese wor emén mi eáni ewe esin tuppwél a eáni. I ese unuséch, usun chék kich. A kan mwáálliló. Iwe nge, Jiowa a tongei Hiop pokiten an tuppwél. Ese mwáál, Satan a fen esiita Jiowa ren an erá pwe aramas rese tongeni tuppwél ngeni. Iwe, Jiowa a pani iten Hiop atun iir me Satan ra fósfengen. Pwóróusen manawen ena mwán a pwáraatá pwe Satan i emén mi chofona. Satan a mochen pwe Hiop epwe kúna sóssótun an tuppwél. Jiowa a lúkúlúk wóón Hiop chienan na, me A mut ngeni Satan an epwe sótuni i.​—Álleani Hiop 1:8-11.

8. Ifa usun Satan a eriáfféwú Hiop?

8 Satan a kirikiringaw, me i emén chón nieló aramas. A angei seni Hiop minne mi nóm ren, a angei seni wéún, néún kewe chón angang, me etikingawa lón leenian we. A angei seni chón an we famili, ren an angealó néún kewe engol mi áchengicheng me ren. Mwirin, a angei seni péchékkúlen inisin, pún a esemweni ren mmach mi ámmetek seni mékúran tori pechen. Pwúlúwen Hiop we a fókkun letipeta me chúúpwúl, me a pesei Hiop an epwele chék fangetá, amamesini Kot, me máló. Hiop a pwal mochen máló, nge inaamwo, a chék tuttuppwél. Mwirin, Satan a pwal sótuni eú sóssót. A néúnéú úlúmén mwán iir chienen Hiop. Ra ló ren me chuuri ren fitu rán, nge rese oururu. Nge ra fen esiita fán kirikiringaw. Ra erá pwe Kot ewe a efisi an riáfféú me ese ekieki an tuppwél. Ra pwal mwo nge ámmeef ngeni Hiop pwe i emén mwán mi ngaw me a fich ngeni ekkewe riáfféú a tori!​—Hiop 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Lupwen a tori Hiop sóssót, met ese féri?

9 Met Hiop a féri lupwen a kúna ekkena riáfféú? I ese unuséch. A song me apwúngú chienan kewe mi tipin oururu, me ekkóch ekkewe mettóch a apasa lón ena atun, a erá mwirin pwe ra umwes. A kon menlapei an pwúng lap seni pwúngún Kot. (Hiop 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Iwe nge, Hiop ese kul seni Jiowa Kot pwal mwo nge lón ekkewe atun mi kon ssenúk eriáfféún. Ese fókkun lúkú kapas chofonan chienan kewe. A erá: “Esap fókkun tufich ai upwe apasa pwe oua pwúng. Tori ai máló, usap fangetá ai tuppwél.” (Hiop 27:5NW) A fókkun aúchea alon na. Hiop ese fangetá, iwe kich sia pwal tongeni ina usun.

10. Ifa usun minne Satan a erá usun Hiop a pwal weneitikich?

10 Minne Satan a erá usun Hiop a pwal erá usun emén me emén leich. Ifa usun? Usun itá a erá pwe kese enletin tongei Jiowa Kot, kopwe úkkú seni óm angang ngeni pwe kete máló, me óm tuppwél mi chék mwaken! (Hiop 2:4, 5; Pwär. 12:10) Met meefiom ren ena? Mi eletipengaw, ika met? Iwe nge, ekieki ei mettóch: Jiowa a lúkúlúk wóóm me a suuki ngonuk och mettóch mi fókkun aúchea. Jiowa a mut ngeni Satan an epwe sótuni óm tuppwél. A lúkúlúk pwe ka tongeni enletin tuppwél me álisi le ánneta pwe Satan emén mi chofona. Me a pwon ngonuk pwe epwe álisuk le féri ena. (Ipru 13:6) A ifan me feiéchúch án ewe Sounemenemen unuselapen láng me fénúfan lúkúlúk wóóch. Ka kúna pwata a kon lamot pwúngún enletin óm tuppwél? A atufichuk le ánneta mwáállin án Satan kapas chofona me penaatá itéchún Semach we me an nemenem. Ifa usun sia tongeni apéchékkúla ena napanap mi kon lamot?

IFA USUN SIA TONGENI TUTTUPPWÉL LÓN EI FANSOUN?

11. Met sia tongeni káé seni Hiop?

11 Satan a alapaaló an sótunikich lón ekkeei “ränin lesopolan.” (2 Tim. 3:1) Lón ekkeei fansoun mi áweires, ifa usun sia tongeni apéchékkúlakich le tuttuppwél? Sia pwal tongeni káé seni Hiop. Fansoun langattam me mwen án Hiop kewe sóssót, fán chómmóng a fen amwéchú pwúngún enletin an tuppwél. Sipwe ppii úlúngát lesen sia tongeni káé seni ren ach sipwe apéchékkúlakich le amwéchú pwúngún enletin ach tuppwél.

Ikkefa ekkóch alen ach sipwe apéchékkúlakich le tuttuppwél? (Ppii parakraf 12) *

12. (a) Me ren Hiop 26:7, 8, 14, ifa usun Hiop a ámááraatá an ingemwareiti me menniniiti Jiowa? (b) Ifa usun sia tongeni ámááraatá ach ingemwareiti Kot?

12 Hiop a apéchékkúla an tongei Kot ren an ámááraatá an ingemwareiti i. Hiop a awora fansoun le ekilonei férien Jiowa kewe mi amwarar. (Álleani Hiop 26:7, 8, 14.) A fókkun mwaar lupwen a ekieki usun fénúfan, fán láng, ekkewe kuchu, me ewe chopulap, nge a mirititi pwe a fókkun kisikis minne a silei usun férien Jiowa kewe. A pwal mwaar ren alon Jiowa kewe, me iei met a erá usun: “Üa iseis an kewe kapas lon letipei.” (Hiop 23:12) Hiop a fókkun mwaar me menniniiti Jiowa. A tongei Seman we me mochen apwapwaai i. Pokiten ena, a péchékkúleló an tipeppós le tuttuppwél ngeni. A lamot ach sipwe féri met Hiop a pwal féri. A fen kon lap ach weweiti ekkewe mettóch mi amwarar lein férien Jiowa kewe lap seni aramas lemanawen Hiop we. Me a nóm rech unusen ewe Paipel, ewe mi mak fán emmwenien án Kot we manaman mi fel, me a álisikich le silei ika met sókkun Kot Jiowa. Ekkewe mettóch sia káé ra tongeni álisikich le ingemwareiti ach we Kot. Mwirin, ach ingemwareiti me menniniiti Jiowa epwe amwékútúkich le tongei me álleasochisi i me ámááraatá ach mochen tuttuppwél ngeni.​—Hiop 28:28.

Sia apéchékkúlakich le chék tuttuppwél ren ach ttiisenikich sasingin me kachitoon kapasingaw (Ppii parakraf 13) *

13-14. (a) Me ren Hiop 31:1, ifa usun Hiop a pwári pwe a álleasochis? (b) Ifa usun sia tongeni áppirú Hiop?

13 Án Hiop ákkálleasochisi Kot iteitan a álisi an epwe chék tuttuppwél. Hiop a silei pwe ren an epwe tuppwél, a lamot epwe álleasochis. Pwúngún, pún iteitan sia álleasochisi Kot, a apéchékkúlaló ach tipeppós le tuppwél. Hiop a angang weires le álleasochisi Kot lón manawan rán me rán. Áwewe chék, a túmúnúéchú féfférún ngeni fefin. (Álleani Hiop 31:1.) Hiop mi pwúpwúlú, iwe a silei pwe ese fókkun éch an epwe eáni ngeni pwal emén ewe sókkun riri a eáni ngeni pwúlúwan we. A kan fiffis ngenikich sóssótun sikepwach lón ei fénúfan sia nóm lón. Itá sipwe usun chék Hiop le túmúnú féfférúch me ach kapas ngeni emén esap pwúlúwach, me pwal ttiisenikich ach sisap katol meinisin sókkun sasingin are videon sikepwach are kapasingaw? (Mat. 5:28) Ika sia achocho le nemenifichi pwisinkich iteiten rán, iwe, epwe álisikich ach sipwe chék tuttuppwél.

Sia apéchékkúlakich le chék tuttuppwél ren ach eáni ekiek pwúng usun moni me pisek (Ppii parakraf 14) *

14 Hiop a pwal álleasochisi Jiowa ren an eáni ekiek mi pwúng usun pisek me wéú. Hiop a mirititi pwe ika a lúkúlúk wóón met mi nóm ren, iwe ina eú watteen tipis a tongeni kapwúng ren. (Hiop 31:24, 25, 28) Ei fénúfan sia nóm lón, aramas ra fókkun ekilapei moni me pisek. Ika sia eáni ekiek mi pwúng usun moni me pisek usun met Paipel a pese ngenikich, iwe epwe apéchékkúla ach tipeppós le tuttuppwél ngeni Kot.​—SalF. 30:8, 9; Mat. 6:19-21.

Sia apéchékkúlakich le chék tuttuppwél ren ach nefótófót wóón ach ápilúkúlúk (Ppii parakraf 15) *

15. (a) Ifa ewe feiéch Hiop a ápilúkúlúkú mi álisi le chék tuttuppwél? (b) Pwata ach chechchemeni ewe ápilúkúlúk Jiowa a ngenikich epwe tongeni álisikich?

15 Hiop a amwéchú an tuppwél ren an nefótófót wóón an ápilúkúlúk pwe Kot epwe efeiéchú. A lúkú pwe Kot a aúcheani pwúngún enletin an tuppwél. (Hiop 31:6) Inaamwo ika a kúna sóssót, nge a lúkúlúk pwe mwirin, Jiowa epwe efeiéchú. Ese mwáál, an na lúkúlúk a apéchékkúla an epwe chék tuttuppwél. Jiowa a fókkun pwapwa ren án Hiop tuppwél, iwe a fókkun efeiéchú i inaamwo ika a chúen aramas tipis! (Hiop 42:12-17; Jas. 5:11) Nge epwe fen kon lapóló feiéchún Hiop lón mwachkkan. A núkúchar óm ápilúkúlúk pwe Jiowa epwe efeiéchú óm tuppwél? Ach we Kot ese siwil. (Mal. 3:6) Ika sia chechchemeni pwe a fókkun aúcheani ach tuppwél, iwe epwe péchékkúleló ach ápilúkúlúkú ekkewe feiéch sipwap kúna lón mwachkkan.​—1 Tes. 5:8, 9.

16. Met sipwe tipeppós le féri?

16 Iwe, kopwe tipeppós óm kosap fókkun fangetááni pwúngún enletin óm tuppwél! Neman epwe wor atun ka meefi pwe ka áláeménúló lón óm féri ena, nge ren enletin, kese fókkun áláemén. A wor fite million chienom wóón unusen fénúfan iir mi pwal tuttuppwél. A pwal wor chómmóng mwán me fefin lóóm lóóm iir mi pwal tuttuppwél, pwal mwo nge fán núrún máló. (Ipru 11:36-38; 12:1) Amwo oukich meinisin sipwe tipeppós le usun chék Hiop, ewe mi erá: “Usap fangetá ai tuppwél.” Amwo pwúngún enletin ach tuppwél epwe elingaaló Jiowa tori feilfeiló chék!

KÉL 18 Än Kot Tong Enlet

^ par. 5 Met weween pwúngún enletin tuppwél? Pwata Jiowa a aúcheani ena napanap ren néún kewe aramas? Pwata a lamot ngeni emén me emén leich? Ei lesen epwe álisikich le kúna pélúwen ekkena kapas eis me ren ewe Paipel. Epwe pwal álisikich le kúnaéchú ifa usun sipwe tongeni apéchékkúlakich le tuttuppwél rán me rán. Ach féri ena epwe atoto chómmóng feiéch.

^ par. 3 Ewe kapasen Ipru mi afféú ngeni “mürina” fán iten emén man, a riri ngeni ewe kapas fán iten pwúngún enletin tuppwél mi weneiti aramas.

^ par. 50 ÁWEWEEN SASING: Iei i Hiop lealúwélún we, a asukula ekkóch néún kewe usun amwararen férien Jiowa kewe.

^ par. 52 ÁWEWEEN SASING: Emén mwán Chón Kraist ese fiti chienan kewe chón angang le katol sasingin me kachitoon kapasingaw.

^ par. 54 ÁWEWEEN SASING: Emén mwán Chón Kraist ese mééni eú watteen TV mi mémmóng pún ese lamot ngeni me ese naf ngeni.

^ par. 56 ÁWEWEEN SASING: Emén mwán Chón Kraist awora fansoun le ekilon fiti iótek wóón ewe ápilúkúlúkún manaw lón Paratis.