Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 6

Ðɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ!

Ðɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ!

“Pɩkɔɔ pɩtalɩ man-sɩm wiye lɛ, maakaɣ yebu man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.”​—YƆƆB 27:5, nwt.

HENDU 34 Ðɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ

LƖMAƔZA SƆSƆNA *

1. Ɛzɩma tɩyɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa naadozo mba pɔyɔɔdɩ pɔ-tɔm tayʋʋ taa yɔ, pawɩlaa se pɛwɛ siɣsiɣ Yehowa ɛsɩndaa?

MAƔZƖ wɛtʋ naadozo ndʋ tɩkɔŋ yɔ tɩ-yɔɔ. Titukuuni Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa. (1) Pɩɣa peleɣa nakɛyɛ wɛ sukuli taa kɩyakʋ nakʋyʋ lɛ, wɩlɩyʋ pɔzɩ ko-sukuli ɖaŋ taa sukulibiya tɩŋa se pɔtɔɔ kazandʋ natʋyʋ. Halɩbɩɣa ŋga kanawa se kazandʋ ndʋ tɩ-tɔm tɩkɛdɩnɩ Ɛsɔ, pʋyɔɔ kekizini ñamtʋ se kaatɔkɩ-tʋ. (2) Pɩɣa evelaɣ nakɛyɛ wɛ fɛyɛ siŋŋ, nɛ keɖiɣni tɔm susuu kpaɣ ɖɩɣa nɛ ŋwolo ɖɩɣa lɛ, keɖiɣzina se ko-sukuli taa sukulibɩɣa nakɛyɛ ɖɩɣa taa kacaɣ sʋʋ. Sukulibɩɣa ŋga, kaatɛm woŋuu Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa nɛ pɩɖɛɛ. Paa mbʋ yɔ, pɩɣa evelaɣ ŋga kañaɣ pana nɛ kasʋʋ ɖɩɣa ŋga ka-taa. (3) Abalʋ nɔɔyʋ lakɩ tʋmɩyɛ siŋŋ se ɛcɔnɩ ɛ-hɔʋ kɩcɛyɩm ɖeɖe. Kɩyakʋ nakʋyʋ lɛ, ɛ-tʋmɩyɛ ñʋʋdʋ heyi-i se ɛcɛtɩ yaa ɛla mbʋ pɩkaɖɩɣnɩ paɣtʋ yɔ. Paa ɛpɩzaɣ se elesi ɛ-tʋmɩyɛ yɔ, eheyi ɛ-tʋmɩyɛ ñʋʋdʋ se pɩwɛɛ se ɛnʋ ɛwɛɛ toovenim nɛ ɛña paɣtʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ Ɛsɔ pɔzʋʋ ɛ-sɛyaa se pala.​—Roma 13:1-4; Ebr. 13:18.

2. (a) Tɔm pɔzʋʋ mbʋ taa ɖɩkaɣ tazʋʋ? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ?

2 Wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ ɛyaa mba pa-naadozo pɛwɛna? Pʋtɔma yɔ, ŋyʋsɩ wɛtʋ kɩbandʋ sakɩyɛ ɛzɩ abalɩtʋ nɛ toovenim wɛʋ mbʋ yɔ. Ɛlɛ pawɩlɩ wɛtʋ kɩbandʋ natʋyʋ ndʋ tɩ-tɔm cɛyaa siŋŋ yɔ. Ndʋ lɛ cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Pa-naadozo pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa ɛsɩndaa. Pa-taa paa weyi kizaa se ɛɛmaɣnɩ Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔ. Cɩŋgɩlɩm wɛtʋ seɣtini ɛyaa mba se pala mbʋ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se Yehowa taa labɩ-wɛ nɛ leleŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ. Ða ɖɔɖɔ ɖɩsɔɔlaa se ɖɩla nɛ ɖa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ ɛ-taa labɩ-ɖʋ nɛ leleŋ. Pʋyɔɔ lɛ, iyele nɛ ɖɩtazɩ tɔm pɔzʋʋ pʋnɛ pɩ-taa: Ɛbɛ cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kɛnaa? Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? Nɛ ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩɖɔkʋʋ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kaɖɛ alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa?

ƐBƐ CƖŊGƖLƖM WƐTƲ KƐNAA?

3. (a) Ɛzɩma Ɛsɔ sɛyaa wɩlɩɣ se pɔɖɔkʋʋ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? (b) Kɩɖaŋ weyi pɩzɩɣ nɛ ɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩnɩɩ mbʋ payaɣ se cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ pɩ-taa camɩyɛ?

3 Ɛzɩma Ɛsɔ sɛyaa wɩlɩɣ se pɔɖɔkʋʋ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? Ye pɔsɔɔlɩ Yehowa nɛ pɔñɔʋnɩ-ɩ nɛ pa-laŋɩyɛ pilim yɔ, pawɩlɩɣ se pɔɖɔkɩ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ; nɛ mbʋ yekina nɛ paa ɛzɩmtaa lɛ palakɩ mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ. Iyele nɛ ɖɩna ɛzɩma palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm pee “cɩŋgɩlɩm wɛtʋ” Bibl taa yɔ. Bibl taa Ebree tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzaa se “cɩŋgɩlɩm wɛtʋ” yɔ, ɖɩ-tɔbʋʋ lɛ se pilim, yaa mbʋ pɩfɛyɩnɩ ɛjandʋ natʋyʋ yɔ. Ðɩkpaɣ kɩɖaʋ nakʋyʋ. Izrayɛɛlɩ mba kpakaɣ kpɩna nɛ palaɣ Yehowa; nɛ paɣtʋ kaayɔɔdaa se pɩwɛɛ se kpɩna ana ataawɛɛnɩ ɛjandʋ natʋyʋ. (Lev. 22:21, 22) Pɩtaamʋna se Ɛsɔ samaɣ ɛlaa kpɩnɛ nɖɩ pɩcamɩ ɖɩ-nɩŋgbaŋaɣ, ɖɩ-nɩŋgbaŋʋʋ yaa ɖɩ-ɛsɩyɛ yɔ; pɩtaamʋna ɖɔɖɔ se palaa kpɩnɛ nɖɩ pɩwɩɣ-ɖɩ yɔ. Yehowa ɛsɩndaa lɛ, pɩɩcɛyaa se kpɩnɛ nɖɩ ɖɩwɛɛ pilim yaa ɖɩtaawɛɛnɩ ɛjandʋ natʋyʋ. (Mal. 1:6-9) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ mbʋ pʋyɔɔ Yehowa sɔɔlaa se nabʋyʋ ɛwɛɛ pilim yaa pɩtaawɛɛnɩ ɛjandʋ natʋyʋ yɔ pɩ-taa. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩñɩnɩɣ yabʋ nabʋyʋ, paa pɩtɩɩkɛ tɩʋ piye naɖɩyɛ, takayaɣ nakɛyɛ yaa tʋmɩyɛ wonuu nakʋyʋ yɔ, ɖɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩya tɩʋ piye nɖɩ ɖɩtʋlɩ pɔʋ yɔ, nɛ ɖɩtɩsɔɔlɩ ɖɔɖɔ se ɖɩya takayaɣ yaa tʋmɩyɛ wonuu ŋgʋ kɩ-hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ fɛyɩ yɔ. Ðɩsɔɔlɩ wondu ndʋ tɩwɛ pilim nɛ tɩfɛyɩnɩ ɛjandʋ natʋyʋ yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ, Yehowa ñɩnɩɣ se sɔɔlɩm mbʋ ɖɩsɔɔlɩnɩ-ɩ nɛ siɣsiɣ wɛtʋ ndʋ ɖɩwɛna yɔ, pɛwɛɛ pilim nɛ pɩtaawɛɛnɩ ɛjandʋ natʋyʋ.

4. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɔtɔŋ se ɛyʋ weyi ɛtɩtalɩ pilim yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? (b) Ɛzɩ Keɣa 102:12-14 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ Yehowa ɛɛpɔzʋʋ-ɖʋ?

4 Ɛzɩ pɩwɛɛ se ɖɩmaɣzɩ se pɩcɛyaa se ɖɩtalɩ pilim pʋcɔ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ na? Pɩkɛ toovenim se pɩyʋsʋʋnɩ-ɖʋ tam sakɩyɛ nɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɖɩla mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ. Iyele nɛ ɖɩna lɩmaɣza naalɛ wena a-yɔɔ pɩtɩmʋna se sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ yɔ. Kajalaɣ lɛ, Yehowa ɛɛkaŋ ɛ-lɩmaɣza ɖɛ-ɛjandʋ yɔɔ. Ɛ-tɔm heyiɣ-ɖʋ se: “Ye ŋŋkeŋaɣ kɩwɛɛkɩm cɔlɔ, [Yehowa], aapɩzaa nɛ ɛtasɩ wɛʋ, [Yehowa]?” (Keɣa 129:3) Ɛnawa se ɖɩtɩtalɩ pilim, ɖɩkɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa nɛ ekpeɣu-ɖʋ faaa. (Keɣa 85:5) Nabʋlɛ lɛ, Yehowa sɩm ɖo-ɖoŋ kamaɣ nɛ ɛɛpɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩla mbʋ pɩcɛzɩ ɖo-ɖoŋ ɖeɖe yɔ. (Kalɩ Keɣa 102:12-14.) Ye mbʋ, ɛzɩma tɩyɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩfɛyɩnɩ ɛjandʋ natʋyʋ ɛ-ɛsɩndaa?

5. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se Yehowa sɛyaa ɩwɛɛnɩ sɔɔlɩm pʋcɔ nɛ papɩzɩ nɛ pɔɖɔkɩ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ?

5 Pʋcɔ nɛ Yehowa sɛyaa pɩzɩ nɛ pɔɖɔkɩ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ lɛ, pɩwɛɛ se pɛwɛɛnɩ sɔɔlɩm. Pɩpɔzaa se sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ Ɛsɔ yɔɔ, nɛ ɛzɩma ɖɩñɔnɩ ɖa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ, pɩwɛɛ pilim nɛ pɩtaawɛɛnɩ ɛjandʋ natʋyʋ. Ye ɖɔ-sɔɔlɩm ɛwɛ mbʋ, halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩtakɩɣ-ɖʋ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛ cɩŋgɩlɩm. (3 Aw. 28:9; Mat. 22:37) Ðɩtasɩ maɣzʋʋ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa naadozo mba ɖɩyɔɔdɩ pɔ-tɔm kiɖe tɛɛ yɔ pɔ-yɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ palɩzaa se palakɩ ɛzɩ palabʋ yɔ? Ɛzɩ pɩɣa peleɣa ŋga, kataasɔɔlɩ leɣyuu sukuli taa? Pɩɣa evelaɣ ŋga, kaasɔɔlaa se pohoŋ-kɛ ɖɩɣa nakɛyɛ taa? Yaa hɔʋ ñʋʋdʋ ɛnʋ ɛɛsɔɔlaa se elesi ɛ-tʋmɩyɛ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se aayɩ. Ɛlɛ panawa se Yehowa ɖʋ paɣtʋ ndʋ yɔ tɩwɛ siɣsiɣ; nɛ paakam pa-lɩmaɣza mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ pa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ pɩ-yɔɔ. Sɔɔlɩm mbʋ pɛwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ, mbʋ tuzini-wɛ se pamaɣzɩ ɛ-yɔɔ pʋcɔ nɛ pakpaɣ lɩmaɣzɩyɛ. Piyeba nɛ pɔɖɔkɩ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.

ƐBƐ YƆƆ PƖCƐYAA SE ÐƖÐƆKƖ ÐA-CƖŊGƖLƖM WƐTƲ?

6. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ŋɖɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? (b) Ɛbɛ yeba nɛ Aɖam nɛ Ɛva patɩɖɔkɩ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ?

6 Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa kpem se ɖa-tɩŋa ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? Pɩcɛyaa se ŋɖɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Sataŋ kʋyɩ Yehowa yɔɔ, nɛ ɛkʋyɩ ñɔ-yɔɔ ɖɔɖɔ. Tiyiyu kaañamtʋ tʋ ɛnʋ ɛpɩsɩ ɛ-tɩ Sataŋ yaa “Kaɖɩnɩyʋ” ɖooo Edɛɛnɩ kaɖaɣ taa. Episi Yehowa hɩɖɛ kɩbanɖɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛyɔɔdaa se Ɛsɔ kɛ Ðiyiyu kɩdɛkɛdʋ, piɖeni men-ɖeke tʋ nɛ weyi ɛfɛyɩ toovenim yɔ. Pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se Aɖam nɛ Ɛva patɩnɩ Sataŋ yɔɔ nɛ pakaɖɩnɩ Yehowa. (Kiɖe 3:1-6) Paawɛnɩ wala sakɩyɛ Edɛɛnɩ kaɖaɣ taa se patɩŋnɩ a-yɔɔ nɛ pakpazɩ ɖoŋ sɔɔlɩm mbʋ paawɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ. Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ Sataŋ kaapeɣzi-wɛ yɔ, pɔ-sɔɔlɩm taawɛɛ pilim. Pʋyɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ tɔm tʋnɛ: Ye ɛyʋ nɔɔyʋ ɛsɔɔlɩ Yehowa Ɛsɔ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛɖɔkɩ e-siɣsiɣ wɛtʋ ɛ-ɛsɩndaa? Tobi lɛ, ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ na? Iyele nɛ ɖɩna mbʋ pɩtalɩ Yɔɔb yɔ.

7. (a) Ɛzɩ Yɔɔb 1:8-11 yɔɔdʋʋ yɔ, suwe Yehowa maɣzaɣ Yɔɔb cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔɔ? (b) Nɛ suwe Sataŋ ñamaɣzaɣ tɩ-yɔɔ?

7 Yɔɔb kaacaɣ wezuu alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ piya kaawɛ Ejipiti yɔ. Ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kaawɛ ŋgee kpem. Ɛzɩma ɛtaatalɩ pilim ɛzɩ ɖa ɖɔɖɔ yɔ, picoɖaɣ-ɩ. Paa mbʋ yɔ Yehowa kaasɔɔlɩ Yɔɔb, ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔɔ. Pɩwɛ ɛzɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Sataŋ kaatɛm heyuu Yehowa se, kaɖɛ alɩwaatʋ taa lɛ, ɛyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ. Mbʋ yebina nɛ Yehowa hɔ Sataŋ lɩmaɣza nɛ ewoni Yɔɔb yɔɔ. Yɔɔb wezuu caɣʋ wɩlaɣ se Sataŋ fɛyɩnɩ toovenim. Sataŋ pɔzɩ Yehowa se ɛha-ɩ nʋmɔʋ nɛ ɛtakɩ Yɔɔb cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Yehowa taɣaɣ ɛ-taabalʋ Yɔɔb liu pʋyɔɔ ɛha Sataŋ nʋmɔʋ se ɛtakɩ-ɩ.​—Kalɩ Yɔɔb 1:8-11.

8. Kala wena Sataŋ kɔnɩ Yɔɔb yɔɔ?

8 Sataŋ wɛ kañatʋ, nɛ ɛkɛ ɖɔɖɔ ɛyaa kʋyʋ. Ɛɛwɛɛkɩ mbʋ payɩ Yɔɔb kaawɛna yɔ, ɛla nɛ ɛ-ñɩm ɖʋ lɩm, ɛkʋ ɛ-lɩmɖʋyaa, nɛ episi hɩɖɛ kɩbanɖɛ nɖɩ ɛɛwɛnɩ ɛ-samaɣ taa mba hɛkʋ taa yɔ. Ɛkʋ Yɔɔb piya kʋsɔɔlɩsɩ hiu nɛ pɩkɔnɩ Yɔɔb hɔʋ kaɖɛ. Pʋwayɩ lɛ, ɛkɔnɩ kaɖɛ Yɔɔb tomnaɣ yɔɔ: Eyeba nɛ mʋya lɩɩ ɛ-yɔɔ kpaɣnɩ ɛ-ñʋʋ taa nɛ pitii ɛ-nɩŋgbanzɩ tɛɛ nɛ Yɔɔb nɩɩ siziŋ siŋŋ. Yɔɔb halʋ kaanɩ siziŋ nɛ ɛ-laŋɩyɛ wɛɛkɩ siŋŋ, pʋyɔɔ eseɣti ɛ-walʋ se ɛlɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ Ɛsɔ yɔɔ nɛ ɛsɩ. Yɔɔb maɣmaɣ kaasɔɔlaa se ɛsɩ, paa mbʋ yɔ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ mbʋ. Peeɖe Sataŋ ñaɣ pana se ɛtɩŋnɩ nʋmɔʋ lɛɛkʋ yɔɔ nɛ ɛtakɩ-ɩ. Ɛtɩŋnɩ Yɔɔb taabalaa naadozo yɔɔ. Pɔkɔm nɛ pacaɣ Yɔɔb cɔlɔ kɩyakɩŋ sakɩyɛ ɛlɛ patɩhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ. Halɩ pakʋ ɛ-tɔm kɩkʋʋ nɛ pakalɩ-ɩ siŋŋ. Pɔyɔɔdaa se Ɛsɔ cɔlɔ ɛ-kʋñɔmɩŋ lɩnaa nɛ Ɛsɔ paa fɛyɩnɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Halɩ patasɩ yɔɔdʋʋ se Yɔɔb kɛ ɛyʋ kɩdɛkɛdʋ nɛ pɩɩmʋnɩ mbʋ se wɛtʋ kɩdɛkɛdɩtʋ ndʋ tɩtalɩ-ɩ.​—Yɔɔb 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Paa Yɔɔb kaakatɩ kala yɔ, ɛbɛ ekizaa se ɛɛlakɩ?

9 Ɛbɛ Yɔɔb labɩ kala ana a-tɩŋa a-taa? Ɛtaatalɩ pilim. Ɛkalɩ laŋɩyɛ hɛzɩyaa kɩdɛkɛdaa mba nɛ pana nɛ ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ ɛ-maɣmaɣ ɛkɔm nɛ eɖiɣzina pʋwayɩ se tɩkɛ kɩmɛlɛndʋ tɔm yɔ. Ɛlʋbɩ ɛ-maɣmaɣ e-siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ Ɛsɔ ñɩndʋ yɔɔ. (Yɔɔb 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Paa mbʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛ kaɖɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, ekizaa se ɛɛhaɣ Yehowa Ɛsɔ siɣye. Ekizaa se eetisiɣ cɛtɩm tɔm ndʋ ɛ-taabalaa kɩdɛkɛdaa mba pɔyɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Maakaɣ tisuu kaaʋ se mɩ-tɔm ɖewa; [pɩkɔɔ pɩtalɩ man-sɩm wiye lɛ, maakaɣ yebu man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ, nwt.]” (Yɔɔb 27:5) Tɔm ndʋ, tɩwɩlɩɣ se Yɔɔb kaatɛm ɛ-taa se ɛɖɔkʋʋ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ paa ɛbɛ ɛtɩɩlakɩ yɔ. Yɔɔb kizaa se eeyeki ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ; ɖa ɖɔɖɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla mbʋ.

10. Tɔm ndʋ Sataŋ yɔɔdɩ Yɔɔb yɔɔ yɔ, ɛzɩma titukuuni-ŋ?

10 Sataŋ yɔɔdʋʋ tɔm kʋɖʋmtʋ ndʋ ɖa-taa paa weyi lɛ ɛ-yɔɔ ɖɔɖɔ. Ɛzɩma tɩyɛ? Ɛmaɣzɩɣ se toovenim taa lɛ, ŋtɩsɔɔlɩ Yehowa Ɛsɔ, ŋkaɣ-ɩ yebu sɛʋ se pɩsa nɛ ŋya ña-ñʋʋ alɩwaatʋ ndʋ ŋkatɩɣ kaɖɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ yɔ, nɛ ɛmaɣzɩɣ ɖɔɖɔ se ŋŋkaɣ ɖɔkʋʋ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. (Yɔɔb 2:4, 5; Nat 12:10) Tɔm ndʋ, ɛzɩma tɩlakɩ-ŋ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se tɩɖʋʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ. Ɛlɛ maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Yehowa taɣ-ŋ liu siŋŋ nɛ halɩ pʋyɔɔ lɛ, ɛha-ŋ waɖɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ. Yehowa haɣ Sataŋ nʋmɔʋ se ɛtakɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Ɛtaɣ liu se ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ nɛ ŋyele nɛ patɩlɩ se Sataŋ kɛ cɛtɩyʋ. Nɛ eheyiɣ-ŋ se ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋpɩzɩ nɛ ŋla mbʋ. (Ebr 13:6) Pɩkɛnɩ waɖɛ sɔsɔɖɛ siŋŋ se kedeŋa kpeekpe Kɩlɩm taɣ-ŋ liu! Ŋnaɣ mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ? Pɩhaɣ-ɖʋ waɖɛ se ɖɩwɩlɩ se Sataŋ kɛ cɛtɩyʋ, piyeki ɖɔɖɔ se ɖɩlʋ ɖa-Caa hɩɖɛ kɩbanɖɛ yɔɔ nɛ ɖɩtɩnɩ e-kewiyitu tɔɔʋ yɔɔ. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kpam?

ƐZƖMA ÐƖPƖZƖƔ NƐ ÐƖÐƆKƖ ÐA-CƖŊGƖLƖM WƐTƲ ALƖWAATƲ TƲNƐ TƖ-TAA?

11. Ɛbɛ Yɔɔb kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

11 Kala wena Sataŋ kɔŋnɩ Ɛsɔ sɛyaa yɔɔ “kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ” kɩdɛkɛdɩŋ ɩnɛ ɩ-taa yɔ, awɛɛ nɛ akpaɣ ɖoŋ kɩkpaʋ. (2 Tim. 3:1) Kaɖɛ Kɩyakɩŋ ɩnɛ ɩ-taa, ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? Yɔɔb kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩtasɩ-ɖʋ kpɛlɩkʋʋ lɔŋ sakɩyɛ. Alɩwaatʋ sakɩyɛ pʋcɔ nɛ ɛkatɩ takɩm lɛ, ɛɛtɛm ɖɔkʋʋ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ tam sakɩyɛ. Iyele nɛ ɖɩtazɩ lɔŋ naadozo weyi ɛ-kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩkpɛlɩkɩ-ɖʋ yɔ ɩ-taa. Pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.

Mbʋ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ pɩ-taa nabʋyʋ lɛ mbʋ? (Cɔnɩ tayʋʋ 12) *

12. (a) Ɛzɩ Yɔɔb 26:7, 8, 14 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ Yɔɔb laba nɛ pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛna Yehowa piti lakasɩ nɛ ɛsɔɔlɩ-ɩ nɛ pɩkɩlɩ? (b) Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ ñamtʋ Yehowa yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ?

12 Mbʋ payɩ Yehowa lɩzaa yɔ, pɩɩɖɩɣzɩ Yɔɔb siŋŋ nɛ piyele nɛ sɔɔlɩm mbʋ ɛɛwɛnɩ Ɛsɔ yɔɔ yɔ, pɩkpa ɖoŋ nɛ pɩkɩlɩ. Yɔɔb kaakpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛzɩma Yehowa wondu kɩlɩzɩtʋ kaawɛ kajʋka pɩdɩɩfɛyɩ yɔ. (Kalɩ Yɔɔb 26:7, 8, 14.) Alɩwaatʋ ndʋ ɛmaɣzaɣ tɛtʋ, ɛsɔdaa, mɩndʋ, nɛ tɛʋ nazʋʋ pɔ-yɔɔ yɔ pɩɖɩɣzaɣ-ɩ pɩdɩɩfɛyɩ; ɛlɛ ɛɛnawa se ɛtaatɩlɩ mbʋ payɩ Yehowa lɩzaa yɔ pɩtɩŋa. Yehowa tɔm kaamʋ ñɩm ɛ-ɛsɩndaa ɖɔɖɔ. Yɔɔb yɔɔdɩ Ɛsɔtɔm yɔɔ se: “Mansɩ ma-laŋɩyɛ taa ɛ-nɔɔ taa tɔm.” (Yɔɔb 23:12) Yehowa wondu kɩlɩzɩtʋ lakaɣ Yɔɔb piti. Nɛ ɛɛwɛnɩ ñamtʋ Yehowa yɔɔ siŋŋ. Piyeba nɛ ɛsɔɔlɩ ɛ-Caa nɛ ɛñɩnɩɣ se ɛ-tɔm ɛkɛdɩnɩ-ɩ. Piyeba ɖɔɖɔ nɛ Yɔɔb tɛ ɛ-taa se ɛɖɔkʋʋ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ nɛ pɩkɩlɩ. Pɩcɛyaa se ɖɩla ɛzɩ Yɔɔb kaalabʋ yɔ. Tɔm ndʋ ɖɩsɩm Yehowa wondu kɩlɩzɩtʋ yɔɔ yɔ, tɩɖɔwa nɛ pɩkpaɖɩ ndʋ ɛyaa kaasɩm Yɔɔb alɩwaatʋ taa yɔ. Nɛ ɖɩwɛnɩ Bibl tɩŋa se kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɩlɩ Yehowa camɩyɛ. Mbʋ payɩ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛɛnɩ ñamtʋ Yehowa yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ. Nɛ ñamtʋ ndʋ ɖɩwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ, tɩkaɣ-ɖʋ tuzuu se ɖɩsɔɔlɩ-ɩ nɛ ɖɩla mbʋ ɛpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ nɛ ɖɩsɔɔlɩ siŋŋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.​—Yɔɔb 28:28.

Ye ɖikiziɣ kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ cɔnʋʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ (Cɔnɩ tayʋʋ 13) *

13-14. (a) Ɛzɩ Yɔɔb 31:1 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛzɩma Yɔɔb wɩlaa se ɛñaŋ Yehowa? (b) Nɛ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Yɔɔb kɩɖaʋ?

13 Yɔɔb ñaŋaɣ Yehowa pɩtɩŋa pɩ-taa, nɛ mbʋ sɩnɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Yɔɔb kaanawa se pʋcɔ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɛña Yehowa. Toovenim taa lɛ, ñamtʋ lakasɩ nzɩ ɖɩwɛna yɔ, siyeki se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩɖɔkʋʋ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Yɔɔb ñaɣ pana siŋŋ nɛ ɛñaŋ Ɛsɔ paa evemiye nɖɩ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ɛñakaɣ pana se ɛwɛɛnɩ wɛtʋ ndʋ tɩmʋnaa yɔ mba ɛ nɛ wɛ patɩkaa kʋzʋʋ piliŋa yɔ pɔ-yɔɔ. (Kalɩ Yɔɔb 31:1.) Ɛɛɖɔkɩ nesi nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɛnawa se pɩtɩmʋna se ɛwɛɛnɩ kʋzʋʋ lɩmaɣza halʋ nɔɔyʋ yɔɔ nɛ pɩtasɩnɩ ɛ-halʋ. Sɔnɔ ɖɩwɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ-ɖʋ kɛlɛʋ kʋzʋʋ nʋmɔʋ taa yɔ. Ɛzɩ Yɔɔb yɔ, ɖɩkaɣ kizuu se ɖɩɩwɛɣnɩ kʋzʋʋ lɩmaɣza weyi ɖa nɛ ɩ ɖɩtɩɖɔkɩ nesi yɔ ɛ-yɔɔ? Pɩtasɩ lɛ, ɖɩkaɣ kizuu se ɖɩɩcɔŋnɩ kɩlɛmɩŋ weyi ɩtɩmʋna yɔ yaa kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ, paa le ɖɩtɩɩlɩ ɩ-yɔɔ yɔ? (Mat. 5:28) Ye ɖɩɖɔkʋʋ ɖa-tɩ mbʋ paa evemiye nɖɩ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.

Ye ɖɩwɛnɩ lɩmaɣza kɩbana tomnaɣ yɔɔ wondu yɔɔ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ (Cɔnɩ tayʋʋ 14) *

14 Yɔɔb ñaŋaɣ Yehowa ɖɔɖɔ tomnaɣ yɔɔ wondu ñɩnʋʋ hɔɔlʋʋ taa. Yɔɔb kaanawa se ye ɛtaɣ liu mbʋ ɛwɛna yɔ, ɛkaɣ labʋ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nɛ pɩkaɣ pɔzʋʋ se pɔhɔ ɛ-nɩŋgbaaŋ. (Yɔɔb 31:24, 25, 28) Sɔnɔ ɖɩwɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa ɛyaa sɔɔlɩ tomnaɣ yɔɔ ñɩm kadadayaɣ yɔ. Ye ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana liidiye nɛ ñɩm pɔ-yɔɔ, ɛzɩ Bibl pɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩla yɔ, pɩkaɣ yebu nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩɖɔkʋʋ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.​—Adu. 30:8, 9; Mat. 6:19-21.

Ye ɖɩɖɔkʋʋ ɖe-lidaʋ kpam yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ (Cɔnɩ tayʋʋ 15) *

15. (a) Lidaʋ ŋgʋ sɩnɩ Yɔɔb nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? (b) Ɛbɛ lidaʋ ŋgʋ kɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩla?

15 Yɔɔb kam ɛ-lɩmaɣza lidaʋ ŋgʋ ɛɛwɛna se Ɛsɔ kaɣ-ɩ wazʋʋ yɔ kɩ-yɔɔ nɛ mbʋ sɩnɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Ɛɛnawa se ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ tɔm cɛyɩ Ɛsɔ ɛsɩndaa. (Yɔɔb 31:6) Paa Yɔɔb ɛɛkatɩ takɩm yɔ, ɛɛwɛnɩ lidaʋ se Yehowa kaɣ-ɩ wazʋʋ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se lidaʋ ŋgʋ kɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. Yehowa taa kaalabɩ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ nɛ Yɔɔb cɩŋgɩlɩm wɛtʋ, pʋyɔɔ ɛwazɩ-ɩ siŋŋ paa ɛlɛ kaakɛ ɛyʋ weyi ɛtɩtalɩ pilim yɔ! (Yɔɔb 42:12-17; Yak. 5:11) Nɛ halɩ wazasɩ sɔsɔsɩ ɖaŋ Yɔɔb nɛ ɛsɩndaa. Ŋwɛnɩ lidaʋ siŋŋ se Yehowa kaɣ-ŋ wazʋʋ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔɔ? Ðɛ-Ɛsɔ tɩlɛɣzɩ. (Mal. 3:6) Ye ɖɩtɔzʋʋ se Yehowa wazɩɣ mba pɔɖɔkʋʋ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ, ɖɩkaɣ ñaɣʋ pana nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ, nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩkaɣ wɛnʋʋ cee wayɩ kɩbaŋʋ.​—1 Tes. 5:8, 9.

16. Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩlakɩ?

16 Ye mbʋ, tɛ ña-taa se ŋŋkaɣ yebu ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kpa. Nabʋyʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ŋ ɛzɩ ñe-ɖeke ŋwɛna nɛ ŋñakɩ pana se ŋɖɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ, ɛlɛ toovenim taa ŋfɛyɩ ñe-ɖeke. Ŋwɛ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa miiliyɔɔwaa mba pɔɖɔkʋʋ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ pa-taa. Ŋkaɣ sɔzʋʋ ɖɔɖɔ abalaa nɛ halaa mba paawɛnɩ tisuu caanaʋ taa pɔ-yɔɔ. Paaɖɔkɩ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ halɩ pɩkpɛndɩnɩ kala wena apɩzaɣ se akɔnɩ-wɛ sɩm yɔ a-taa. (Ebr. 11:36-38; 12:1) Ða-tɩŋa ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩɖɔŋ Yɔɔb tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: “Maakaɣ yebu man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.” Tɛtɛ nɛ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ sa Yehowa tam tam!

HENDU 124 Ðɩwɛɛ siɣsiɣ paa ɛzɩmtaa

^ tay. 5 Ɛbɛ cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kɛnaa? Ɛbɛ yɔɔ Yehowa sɔɔlaa se ɛ-sɛyaa ɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ? Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖa-taa paa weyi ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ? Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩna ɛzɩma Bibl cosuu tɔm pɔzʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ. Kɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ ɖɔɖɔ nɛ ɖɩna kpayɩ kpayɩ mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ paa evemiye nɖɩ yɔ. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, ɖɩkaɣ hiɣu wazasɩ sakɩyɛ.

^ tay. 49 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: Ðɩnaɣ Yɔɔb alɩwaatʋ ndʋ ɛtɩkpadɩyɩta yɔ, ɛwɛɛ nɛ ɛwɩlɩɣ e-piya nasɩyɩ ɛzɩma Yehowa wondu kɩlɩzɩtʋ wɛ kajʋka yɔ.

^ tay. 51 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: Koobu nɔɔyʋ kizaa se ɛɛkpɛndɩɣ ɛ nɛ mba palakɩ tʋmɩyɛ yɔ pɔ-yɔɔ nɛ pɔcɔnɩ kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ.

^ tay. 53 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: Alɩwaatʋ ndʋ peseɣti koobu nɔɔyʋ se ɛya teelee sɔsɔʋ ŋgʋ kɩwɛ liidiye pɩdɩɩfɛyɩ yɔ, ekizaa mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtaacɛyɩ se ɛwɛɛnɩ-kʋ; halɩ ɛtaawɛɛnɩ liidiye se ɛyabɩ-kʋ.

^ tay. 55 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: Koobu nɔɔyʋ kpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɛtɩmɩɣ nɛ ɛmaɣzɩɣ ɖɔɖɔ paradisuu lidaʋ yɔɔ.