Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 6

Lo o Pimbi Num Simiaa Choo!

Lo o Pimbi Num Simiaa Choo!

“I wu lende, I feŋaŋ o pimbi ni simiaa choo le!”​—CHOOBU 27:​5, NW.

CHONDII 34 Loo o Pimbi Simiaa Choo

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Vɛɛ Seiyaa Chɛhowaa yaawa haa o pɛllo hoo niŋ chɔm yɛ lo lechoo wo o Chɛhowa lo?

YIYAŊNDƆ a sɔɔŋ ŋgaa yɔŋnuŋ muŋ Seiyaa Chɛhowaa woŋ. (1) Paale pilɛ, chuaambɔ feleŋgɔnɔɔ wa o sukuu, mi wana nda pɛɛkaa dimul nda kpou le ma biilu dunyɛi pum. Nduyɛ, chuaambɔɔ hoo ndoo sina maa dunyɛi hei biiloo nɛŋi Mɛlɛka kɔl kposoŋ te. Le hei, mbo dimul wana nda pɛɛkaa o nɛi lebɛɛ niŋ maa o cho laba wou leniŋ te. (2) Po feleŋgɔnɔ pilɛ nɔ siɔmbulaŋ tau wo wa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo chiɛiyo a chiɛiyo. Okoŋ, mbo saaluŋ maa chaŋ ndɔ nda kua o sukuu pilɔɔ wo cho o chiɛiyo opilɔɔ niŋ. Nduyɛ chaŋ ndɔ koŋ bii niŋ Seiyaa Chɛhowaa mamɔɔ. Kɛ a koŋ kpou, mi po feleŋgɔnɔɔ hoo kua mbo kɔ kundu dio ndaa. (3) Poo cho wallo tosaa kekelee le mbo ke yuŋgu ndɔɔ nyɛm nda hau ba woŋ. Nduyɛ paale pilɛ, mi wana ndɔ banaa dimul ndu le mbo wou balaŋ o kafalaŋ niŋ. Mi che bɛɛ ndoo sina maa te o kɛɛ pɛ a cho ndu soli o wallo niŋ, kɛ mbo tɛɛsial wana ndɔ banaa maa, o nɔ mbo wa sakpo nduyɛ mbo diikuŋ sawaa kanifuule, keŋ Mɛlɛka yeema buɛiyaa nduaa o ba ni.—Luomaŋ. 13:​1-4; Hibu. 13:​18.

2. Nyunala kuɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa, nduyɛ le yɛɛ?

2 Suliŋ kuɛɛ ŋ che yɛ mi wanaa yaawa haa chɔm? Naapum, ma cha suliŋnda bɔɔbɔɔ mɛɛ kɔl sikpaa, vɛlɛ a sandei cho naa yɛ. Kɛ suliŋ sɔvɛ pilɛ cho o nda kpou chɔmndo. Ndu cho pimbi simiaa ni. Mi nda yaa kpou chɔm lo lechoo wo o Chɛhowa lo. Mi o kɛ kɛ kɛɛ le sawala Mɛlɛkalaŋ tɛɛmbuuwo. Nduyɛ, pimbi simiaa nyindu nda ni le keŋ tosaa. Chɛhowa wa bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ nda kpou chɔm suliŋ sɔvɛ koŋ yɛ. Naa bɛɛ yeema miŋ nɛŋi Finya naa cho o choo choo niŋndo kɔllo. Lelaŋ, ŋ yaasiaŋndɔ nyunalaŋ ndaŋ. Yɛɛ cho yɛ pimbi simiaa? Le sabu yɛɛ naŋ yeema yɛ pimbi simiaa? Nduyɛ, vɛɛ naŋ hiau yɛ lachi a loo o pimbi naa simiaa choo o teleŋnda kala kalalaŋ ndaŋ niŋ?

YƐƐ CHO YƐ PIMBI SIMIAA?

3. (a) Vɛɛ buɛiyaa Mɛlɛkaa chɔm yɛ pimbi simiaa? (b) Taamaseliila kuɛɛ mala yɛ naa le miŋ bii bila nyɛ pimbi simiaa sim ndo?

3 Vɛɛ buɛiyaa Mɛlɛkaa chɔm yɛ pimbi simiaa? A tosa hei a mɛɛ nda chɔm kaala yiŋgoloŋndo le Chɛhowa vɛlɛ a ndu piɛiyo a kɔl ndaa kpou yɛ. Nduyɛ fulamakɔɔlioo cho wa ni, a cho wa hɛnaŋ Chɛhowaa tosaa teleŋ o teleŋ. Tofawɔ nyɛ diomndo hoo “pimbi simiaa” o Baabuiyo niŋ simndo. Diom maHibuluiyo le pimbi simiaa cho ni, kpou, kpede ɔɔ nyɛ nɔ sɔŋ te wo. Le taamaseliiyo, mi Isɔluɛiya ndaa soli chɔluaa sala o Chɛhowa lo, nduyɛ sawaa ndoo dimi maa chɔluaa kaŋ ndaa nɔ ma nɔ sɔŋ o sɔŋ te. * (Lɛvi. 22:​21, 22) Wanaa Mɛlɛkaa ndaa nɔ ma yɔŋgu chɔlu ndoo nɔ pelei, nileŋ ɔɔ hɔlteŋ lepilɛ wo maa sala le. Nduyɛ, pesiŋ bɛɛ ndaa nɔ vɛlɛ ma yɔŋgu chɔlu ndoo wa a naa wo le. Chɛhowa ndoo che ndi isɔvɛ le mi chɔlu koŋ ndoo wa kpou, kpede ɔɔ o nɔ sɔŋ te wo. (Mal. 1:​6-9) Ŋ nɔla miŋ bii bila le sabu Chɛhowa ndoo buulaŋ a nyɛ wa kpou ɔɔ o nɔ sɔŋ te wo yɛ. Te ŋ pendu pɛ nyɛ, o wa nyɛdiaa, yauwo ɔɔ nyɛ wallo, ŋ yeema ndu mbo nɔ sɔŋ o sɔŋ te. Ŋ yeema mbo wa kpou, kpede ɔɔ o nɔ sɔŋ o sɔŋ te. Lende koni Chɛhowa yiyaŋ a kaala naŋ nɔ le ndu wo ni, ndu cho yɛ lo lechoo naa ni. Lo lechoo naa nɔ mbo wa kpou, kpede ɔɔ o nɔ mbo nɔ sɔŋ o sɔŋ te.

4. (a) Le yɛɛ wana hakioo nɔla yɛ mbo chɔm pimbi simiaa? (b) A mɛɛ Sam 103:​12-14 dimi yɛ, yɛɛ Chɛhowa yeema yɛ naa o ba?

4 Baa ŋ nɔ miŋ yiyaŋ maa mɛɛ miŋ wa fɛŋ walaŋ malaŋ naŋ chɔm pimbi simiaa? Lepum miŋ yiyaŋ maa miŋ tosa biondɔŋndaŋ tau. Kɛ tofawɔ sabulaŋ latiɔɔŋ le nyɛ naŋ nɔ miŋ yiyaŋ kposoŋ maa ŋ nɔ fɛŋ miŋ wa walaŋ malaŋ naŋ chɔm pimbi simiaa le wo. O tasoo, Chɛhowa kɛsi kɔllo o biondɔŋnda naŋ tosalaŋ choo le. Diom ndɔɔ dimul naa aa, “Mɛlɛka Yaawɛɛ, te num oo wa yɔŋnda naala wɔɔŋndaŋ poonyiaa pɛ ma kɛsi kona koŋ, o nɛɛnɛ ndu oo nɔla yɛ mi ndu oo fula leniŋ?” (Sam 130:​3) O sina maa wanaa lahakiaa naŋ cho ni, nduyɛ mbo mal naa haki fasɛi le yɔŋnda naala wɔɔŋndaŋ. (Sam 86:​5) O diiŋndɔ, Chɛhowa sina nyɛ naŋ tiuba le tosaa wo. Nduyɛ, o ve naa kɔl le miŋ tosa mbo hiou o naŋ tiuba le tosaa wo le. (Nuawɔ Sam 103:​12-14.) O nɛi kuɛɛ choo naŋ wa yɛ kpou, kpede ɔɔ ŋ nɔ sɔŋ o sɔŋ Chɛhowa o hɔl te?

5. Le yɛɛ buɛiyaa Chɛhowaa nɔ yɛ ma nɔ kaalaa le pimbi simiaa chɔmndo?

5 Le buɛiyaa Chɛhowaa, o kaalaa choo pimbi simiaa tɔlnuŋ ni. Kaala naa le Mɛlɛka nduyɛ a yɔŋgɔŋ naa o ndulo maa Finya naa o choo choo niŋ nɔ mbo wa kpou, kpede ɔɔ o nɔ mbo nɔ sɔŋ o sɔŋ te. Nduyɛ te kaala naa le ndu lo pɛ o kala poŋ o yɔŋ bɛɛ miŋ wa o tɔɔndaŋndaŋ bɛŋgu, mɛɛ pimbi simiaa naŋ wa koŋ chɔmndo ni. (1 Kolo. 28:​9; Maa. 22:​37) Yiyaŋndɔ vɛlɛ a Seiyaa Chɛhowaa yaa naŋ soo suŋ a nda okɔɔ wa. Le yɛɛ ndaa tosa yɛ lende? Baa chuaambɔ feleŋgɔnɔ koŋ ndoo yeema lapisul o sukuu le, ɔɔ baa po feleŋgɔnɔ koŋ ndoo yeema ma tusi ndu siɔmbulaŋ o dio koŋ, ɔɔ baa po leyuŋgu koŋ ndoo yeema mi ndaa soli ndu o wallo niŋ? Sako bɛɛ! Ndaa sina maa Chɛhowa nɔ sawala sakpolaŋ. Nduyɛ, ma handu kɔlta ndalaŋ o nyɛ nɛŋi Finya nda cho o choo choo niŋndo kɔllo wo choo. Kaala ndaa nɔ le ndu wo tosa ni ma yiyaŋ a ndu okɔɔ tuupa ma tosa kɛɛsiaa kɛ kɛ. O nɛiyo hoo choo, ma lo o pimbi nda simiaa choo.

LE SABU NAŊ YEEMA PIMBI SIMIAA WO

6. (a) Le sabu yɛɛ naŋ yeema yɛ pimbi simiaa? (b) Vɛɛ Adam nda Ifi kɛɛ yɛ pimbi nda simiaa chɔmndo?

6 Le yɛɛ ŋ yeema yɛ pimbi simiaa? A yeema pimbi simiaa kanifuule, Setana simul Chɛhowa nduyɛ num bɛɛ cho o simul koŋ bɛŋgu. Mi maalikɛinɔ nila kalu koŋ siiŋguŋ ndupila Setana ɔɔ “Wana Simul Waŋndo Wo” o kpeloo niŋ Idɛŋ. Mbo tɛɛmbuu diola Chɛhowalaŋ maa wana wɔɔŋndo Mɛlɛka cho ni, wana ikaayioo, nduyɛ maa Masa lakafaa o cho ni. I cho suɛi imɔnɔ le sinaa maa mi Adam nda Ifi tual Setana kɔɔli le Chɛhowa nila kalulaŋ tosallo. (Chɛ. 3:​1-6) Yoomu nda wa tueiyɔɔ yeela o kpeloo niŋ Idɛŋndo, ndoo ke nda sabulaŋ tau le ma kindi kaala ndaa le Chɛhowa. Kɛ teleŋ Setana simul Mɛlɛka wo, kaala ndaa le Mɛlɛka ve kpou ɔɔ kpede le, nduyɛ ndoo nɔ sɔŋndo. Le hei, nyunaa hoo ndoo nɔ mbo sɔla mulioo. Baa wanachiee kɛ kɛ wa niŋ pa mbo chɔm lo lechoo wo o Chɛhowa lo, nduyɛ mbo kaala ndu a kɔl ndɔɔ kpou? O dimi niŋ, baa waŋchieeya nɔla pa ma lo o pimbi nda simiaa choo? Mi nyuna waa naa fula a Choobu okɔɔ.

7. A mɛɛ Choobu 1:​8-11 chɔm yɛ, vɛɛ Chɛhowa ndoo yiyaŋ yɛ a pimbi simiaa Choobu wo okɔɔ, nduyɛ vɛɛ Setana bɛɛ ndoo yiyaŋ yɛ a ndu okɔɔ?

7 Choobu wa achal teleŋ Isɔluɛiya wa o Ichipi niŋndo. Nduyɛ teleŋ o wa achallo, wana o wana ndoo nɔ pimbi simiaa maa ndu le. Ndu bɛɛ wana hakioo o wa ni maa naa. Nduyɛ mi ndoo tosa biondɔŋndaŋ. A koŋ kpou, mi Chɛhowa kaala Choobu le pimbi ndɔ simiaa. Wana che pɛ maa Setana ndoo chua niŋ Chɛhowa chɔdɔ a pimbi simiaa waŋchieeya okɔɔ. Le hei, mi Chɛhowa dimul Setana a pimbi simiaa Choobu wa chɔmndo wo okɔɔ. Nduyɛ, nɛi Choobu tol kɔɔli o yoomu ndɔɔ niŋndo chɔm kpendekele maa wana lachoowaa Setana cho ni! Mi Setana dimul Chɛhowa maa o ke ndu fondaa le mbo tɔɔndaŋ Choobu. Chɛhowa ndoo nɔ tiindaŋndo o chaŋ ndɔ niŋ. Le hei, mbo chɛl le mi Setana tɔɔndaŋ ndu.—Nuawɔ Choobu 1:​8-11.

8. Vɛɛ Setana ndoo simullɛ Choobu?

8 Wana dɛnɛ wɔɔŋndo Setana cho ni, nduyɛ wana diyaa o cho ni. Mbo poondiaa nyɛm Choobu woŋ, sulta ndɔlaŋ, buɛiyaa nduaa, nduyɛ mbo tɛɛmbuu ndu tɔɔ. Mbo del yuŋgu ndɔɔ choo, okoŋ mbo diu chuauwaa nduaa tɔ wa kpou. Mbo del vɛlɛ Choobu pila choo, nduyɛ mbo tosa mi Choobu del a naa mi pauve i tiu Choobu lekɔɔ chɔŋ a bolleŋ mbo tual a peloŋ di. Mi lanɔɔ Choobu tambu kɔllo tau a mɔnɛi wa ndu ve. Mbo dimul Choobu le mbo mal pimbi ndɔ simiaa, nduyɛ le mbo yei Mɛlɛka mbo vi. Choobu pila ndoo yeema le piɔmndo, kɛ mbo lo o pimbi ndɔ simiaa choo. Mi Setana soliŋ vɛlɛ nɛi cheleŋ kpeku le Choobu tɔɔndaŋndo. Mbo soliŋ chaaŋaa Choobu wa a yaa kpeku. Ma kua Choobu yilɔɔ le palɛi i tiŋ, kɛ kposoŋ bɛɛ a ke ndu kɔl dɛɛniaa le. Ma hɛɛnduu Choobu sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ choo. Ma dimi maa Mɛlɛka tosa ni mi kpundɛlaŋ la komal ndu, nduyɛ maa o buulaŋ a pimbi ndɔ simiaa le. Ma dimi vɛlɛ pɛɛŋ maa, wana dɛnɛ wɔɔŋndo Choobu wa ni, nduyɛ maa le sabu koŋ sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ wa ndu komallo ni!—Choobu 1:​13-22; 2:​7-11; 15:​4, 5; 22:​3-6; 25:​4-6.

9. Mi che bɛɛ mi tɔɔndaŋndaŋ la komal Choobu, kɛ yɛɛ o kɛɛ yɛ le tosaa?

9 Vɛɛ Choobu ndoo bii yɛ simul koŋ? O ve wana walaŋ te. Nduyɛ a kɔl tuuwo, mbo miŋgi chaaŋaa nduaa lachoowaa kuɛ ndu kɔl dɛɛniaa kioo wa o nɛi. Mbo dimi sɔɔŋ o ve kɔl le dimi le woŋ. Mbo kindiŋ le sakpoyɛi nduɛi dioo kioo mbo hiau i Mɛlɛka ve. (Choobu 6:​3; 13:​4, 5; 32:​2; 34:​5) A tɔɔndaŋnda komal Choobu laŋ kpou, o mel Chɛhowa Mɛlɛka le. Mbo kɛɛ choola chaaŋaa nduaa yaawa dimul ndu laŋ laalaŋndo. Mbo dimi aa, “Mɛlɛka tuɛi bɛɛ le, le ya mi ke nya di. I wu lende, I feŋaŋ o pimbi ni simiaa choo le.” (Choobu 27:​5, NW) Diomndaŋ ndaŋ la chɔm maa, Choobu ndoo yeema loo o pimbi ndɔ simiaa choo mɛɛ mɛɛ sɔɔŋ muŋ komal ndu. Mi Choobu kɛɛ le pimbi ndɔ simiaa malɔɔ, nduyɛ naa bɛɛ ŋ nɔla miŋ tosa maa ndu.

10. Vɛɛ nyɛ Setana dimi a Choobu okɔɔ wo piiliaŋ yɛ num?

10 Vɛɛ nyɛ Setana dimi a Choobu okɔɔ wo piiliaŋ yɛ num? O dimi niŋ, Setana dimi maa a kaala Chɛhowa Mɛlɛka kpeekpei le, nduyɛ maa a cho ndu pɛŋgi piɛiyo le yoomu numndo piŋioo. O dimi vɛlɛ maa a nɔla ma lo o pimbi num simiaa choo le. (Choobu 2:​4, 5; Sɔɔŋ. 12:​10) Vɛɛ ŋ yiyaŋ yɛ a hei? Baa hei cho suɛi pala num tau le? Kɛ a koŋ kpou, yiyaŋndɔ a hei okɔɔ. Chɛhowa nɔ tiindaŋndo o num niŋ tau, okoŋ mbo ke num dioo le ma chɔm pimbi num simiaa. Chɛhowa cho Setana chɛlɔɔ le mbo tofa pimbi simiaa numndo. O nɔ tiindaŋndo kɛsɛ o num niŋ maa a nɔla ma lo o pimbi simiaa numndo choo, nduyɛ ma siiŋguu Setana wana lachoowaa. Nduyɛ, o mɛi lediom maa o cho num mala le keŋ tosaa. (Hibu. 13:​6) Nuawɔ se dikeŋnaŋ sɔvɛ le mi Kpuluŋgumaa le chieeŋndo tiindaŋ o num niŋ! A che le sabu pimbi simiaa cho nyɛ sɔvɛ bɛndu wo? O mala naa le choola Setanalaŋ kiɔɔ, nduyɛ miŋ toolu diola kɛndɛla Finya naa, miŋ chɛl masale ndɔleŋ. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le loo o pimbi naa simiaa choo?

MƐƐ NAŊ LO O PIMBI NAA SIMIAA CHOO A TELEŊNDO HOO YƐ

11. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ Choobu o ba?

11 Setana cho hiouwɔɔ lachi a wanaa Chɛhowaa tɔɔndaŋndaŋ handɔɔ choo o “palɛi mɛɛlɛi” hei niŋ. (2 Timo. 3:​1) O teleŋnda wɔɔŋnda waa naa niŋ, vɛɛ naŋ kindi yɛ naapila le loo o pimbi naa simiaa choo? O hei niŋ, ŋ nɔla vɛlɛ miŋ pɛɛku Choobu o ba tau. Tuupa pɛɛŋ mi tɔɔndaŋnda ndɔlaŋ la kanduŋ, Choobu ndoo lo niŋ o pimbi ndɔ simiaa choo le teleŋnda bɔɔbɔɔ. Ŋ yaasiaŋndɔ sɔɔŋ sala yaa ŋ naŋ pɛɛku Choobu o ba woŋ a mɛɛ naŋ kindi pimbi naa simiaa yɛ.

Ɔɔ nɛilaŋ lapum la naŋ kindi naapila le loo o pimbi naa simiaa choo wo? (Tofa pɛl 12) *

12. (a) A mɛɛ Choobu 26:​7, 8, 14 chɔm yɛ, vɛɛ Choobu looku yɛ siooŋnde vɛlɛ a bɛɛleŋ nɔ le Chɛhowa? (b) Vɛɛ naa bɛɛ chɔm yɛ siooŋnde vɛlɛ a bɛɛleŋ le Chɛhowa o kɔl naa niŋ?

12 Mi Choobu kindi kaala ndɔɔ le Mɛlɛka a mɛɛ o chɔɔlu siooŋnde nɔ le Chɛhowa yɛ. Mi Choobu chua teleŋndo tau le yiyaŋndo a nyɛm kɔndɔfiliŋ Chɛhowa toosiaa woŋ okɔɔ. (Nuawɔ Choobu 26:​7, 8, 14.) Mi kɔndɔfillo bii ndu mɛɛ o yiyaŋ a chieeŋndo, choo choo, halaa, vɛlɛ a taŋndaŋ okɔɔ. Nduyɛ, mbo cha maa nyɛɛmbui nii koni o sina a nyɛm Chɛhowa toosiaa woŋ okɔɔ ni. Mbo chua diomnda Chɛhowalaŋ nyɛ sɔvɛ bɛndu. Mi Choobu dimi a diomnda Mɛlɛkalaŋ okɔɔ aa, “Nyɛ o nyɛ o dimul la, o cho ya o kɔl kpou.” (Choobu 23:​12) Mi kɔndɔfillo bii Choobu le walta Mɛlɛkalaŋ, nduyɛ mi hei tosa mbo chɔɔlu bɛɛleŋ nɔ tau le ndu. Ndoo kaala Finya ndɔ, nduyɛ ndoo yeema le ndu kɔllo nɛŋioo. Mi yeemɛi Choobu ndoo nɔ le loo o pimbi ndɔ simiaa choo wo chɔɔlu kalu poŋ. Naa bɛɛ nɔ miŋ tosa maa Choobu. Ŋ sina hau sɔɔŋ tau a nyɛm kɔndɔfiliŋ Mɛlɛka toosiaa woŋ okɔɔ mbo hiau waŋnda o teleŋ Choobu wo niŋ. Nduyɛ, ŋ nɔ Baabuiyo fulaa Mɛlɛka o ba le naa malaa miŋ sina wana kpeekpei Chɛhowa cho wo. Nyɛ o nyɛ naŋ pɛɛku a ndu okɔɔ mala naa miŋ nɔ siooŋnde le ndu. Siooŋii naŋ nɔ le Chɛhowa vɛlɛ a bɛɛle naŋ nɔ le ndu leŋ, nyindu naa le ndu kaalaa vɛlɛ a ndu diikɔŋndo. Nduyɛ, hei tosa miŋ chɔɔlu yeemɛi nɔ le loo o pimbi naa simiaa choo.—Choobu 28:​28.

Ŋ kindi naapila le loo o pimbi naa simiaa choo te ŋ kɛɛ pɛ le wunduma tumfonduaŋ nuaa (Tofa pɛl 13) *

13-14. (a) A mɛɛ Choobu 31:​1 chɔm yɛ, vɛɛ Choobu ndoo chɔm yɛ maa o wa wana diikaŋ? (b) Vɛɛ naŋ tuallɛ taamasi Choobu wo kɔɔli?

13 Kaa diikaŋ Choobu chɔm o nyɛ o nyɛ niŋndo mala ndu ni le loo o pimbi ndɔ simiaa choo. Choobu ndoo sina maa, le loo o pimbi simiaa choo ndoo nɔ mbo diikuŋ Chɛhowa. Nduyɛ pɛɛŋ, teleŋ kɛ kɛ naŋ chɔm pɛ kaa diikaŋndo, koŋ kindi yeemɛi nɛi le loo o pimbi naa simiaa choo. Mi Choobu tosa wallo kekelee le Mɛlɛka diikɔŋndo lepaa o lepaa o yoomu ndɔɔ niŋ. Le taamaseliiyo, o wa yekeŋ bɛndu le holiaŋndo a waŋlaanduaa. (Nuawɔ Choobu 31:​1.) Maa wana ndoo nɔ lanɔɔ wo, Choobu ndoo sina maa i bɛnda kposoŋ le i tɛfɛlɛkɛlɛɛ ve tosaa a wana lanɔ cheleŋ te mɛɛ laanum. Hau, ŋ cho o chieeŋ wɔɔŋ cho hiouwɔɔ lachi a kaa ihini nɔɔlɛiyo pɛŋgɛlaa wo niŋ. Maa Choobu, ŋ cho pa kɛɛ i tɛfɛlɛkɛlɛɛ ve tosaa a wana naŋ cho o nɔ niŋ te wo? Baa ŋ cho pa kiɔɔ wunduma tumfondoma kɛ kɛ nuaa? (Maa. 5:​28) Te ŋ wa pɛ kɔl naa baa tiuwo lepaa o lepaa, mɛɛ ŋ cho wa naapila kindioo le pimbi naa simiaa chɔmndo.

Ŋ kindi naapila le loo o pimbi naa simiaa choo te miŋ nɔ yiyaŋ kpeŋ kpeŋndo a nyɛm kiɔɔŋ okɔɔ (Tofa pɛl 14) *

14 Mi Choobu diikuŋ vɛlɛ Chɛhowa a mɛɛ ndoo che nyɛm kiɔɔŋ yɛ. Mi Choobu sina maa te ndoo dɔu pɛ tiindaŋndo o nyɛm kɛŋ ndɔŋ niŋ, o wa haki wɔɔŋ wɔɔŋndo tosa nduyɛ mi ndoo sɔla saŋgaa. (Choobu 31:​24, 25, 28) Ŋ cho hau achal o chieeŋ waŋnda nɔ yeemɛi tau le nyɛm kiɔɔŋ ndo niŋ. Te ŋ nɔ pɛ yiyaŋ kpeŋ kpeŋndo a kaniei vɛlɛ a nyɛm kiɔɔŋ okɔɔ a mɛɛ Baabuiyo dimul naa le tosaa yɛ, ŋ cho yeemɛi naŋ nɔ le loo o pimbi naa simiaa choo wo kindi poŋ.—Pulɔ. 30:​8, 9; Maa. 6:​19-21.

Ŋ kindi naapila le loo o pimbi naa simiaa choo te miŋ wa yiyaŋndo a tiindaŋ naa okɔɔ (Tofa pɛl 15) *

15. (a) Yɛɛ mala yɛ Choobu mbo lo o pimbi ndɔ simiaa choo? (b) Vɛɛ hei mala yɛ naa le miŋ kɛsiŋ tiindaŋ Chɛhowa ke naa wo o kɔl?

15 Tiindaŋ Choobu ndoo nɔ maa Mɛlɛka cho ndu fanda wo, mala ndu ni le loo o pimbi ndɔ simiaa choo. Mbo laalaŋ maa Mɛlɛka buulaŋ a pimbi ndɔ simiaa. (Choobu 31:​6) A simulta komal ndu laŋ kpou, Choobu ndoo nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho ndu fanda o mɛɛlulaŋ. Tiindaŋndo hoo mala ndu ni mbo lo o pimbi ndɔ simiaa choo. Mi Chɛhowa naŋ kɔl tau a pimbi simiaa Choobu chɔmndo. Lelaŋ, mi che bɛɛ wana hakioo o wa ni, kɛ mbo fanda ndu a sullo tau! (Choobu 42:​12-17; Chemi. 5:​11) O chilaŋ niŋ bɛɛ, Choobu cho hunɔɔ fanda sɔvɛ sɔviɔɔ sɔla. A nɔ pa tiindaŋndo o kala kala maa Chɛhowa cho hunɔɔ pimbi num simiaa dɔwɔɔ sala? Mɛlɛka naa siŋgaŋ ndɔ le. (Mal. 3:​6) Te ŋ loonuŋ pɛ maa o che pimbi naa simiaa o sɔvɛ, ŋ nɔla miŋ kɛsi tiindaŋ sɔvɛ naŋ nɔ le chilaŋndo o kɔlta naalaŋ niŋ.—1 Tɛsa. 5:​8, 9.

16. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsiŋ o kɔl?

16 Ŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl le hiouwɔɔ lachi a loo o pimbi naa simiaa choo! Lepum, ma yiyaŋ maa numpilɛ kpe cho pimbi simiaa chɔmndo ni, kɛ fɛɛŋ bɛɛ a cho wa numpilɛ le. A cho wa wanaa laalaŋaa cho loo o pimbi nda simiaa choo chieeŋndo balɔɔ silɔ wa tɛɛŋ. Nduyɛ, a cho vɛlɛ wa puaa a waŋlaanduaa lo o pimbi nda simiaa choo o tɔɔndaŋndaŋ bɛŋgu o paandoo niŋnda tɛɛŋ. (Hibu. 11:​36-38; 12:​1) Maa naa kpou ŋ hiounuŋ lachi a pimbi naa simiaa chɔmndo maa Choobu. Mbo dimi aa, “I feŋaŋ o pimbi ni simiaa choo le.” Nduyɛ maa pimbi naa simiaa saŋgala Chɛhowa lefafɛɛŋ!

CHONDII 124 Lo lechoo Wo

^ pɛl. 5 Yɛɛ cho yɛ pimbi simiaa? Le yɛɛ Chɛhowa che yɛ suliŋndo hoo o sɔvɛ bɛndu le mi buɛiyaa nduaa nɔ ndu? Le yɛɛ pimbi simiaa cho yɛ suliŋ sɔvɛ bɛndu le naa pilɛŋ pilɛŋnda kpou? Buŋgɛi hei cho naa mala miŋ saaluŋ mulilaŋ le nyunalaŋ ndaŋ. I cho naa vɛlɛ mala miŋ che kpendekele mɛɛ naŋ hiau lachi a loo o pimbi simiaa choo lepaa o lepaa yɛ. Hei tosaa chuu naa salalaŋ tau.

^ pɛl. 3 Diom maHibuluiyo le “nyɛ nɔ sɔŋ te wo” a chɔloo okɔɔ, chɛlaŋ a diom cho le “pimbi simiaa” wo, o nda soliŋ kpeku le waŋchieeya wo.

^ pɛl. 50 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Ŋ cho chɔɔ Choobu maa finya feleŋgɔnɔɔ, nduyɛ mbo wa chuauwaa nduaa atiŋ pɛɛkoo a nyɛm kɔndɔfiliŋ Chɛhowa toosiaa woŋ okɔɔ.

^ pɛl. 52 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔɔ kɛɛ kpooŋ le wunduma tumfonduaŋ nuaa latulu nda wanaa nda tosa wallo wa

^ pɛl. 54 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔɔ kɛɛ le tɛlivisiɔŋ bɛndu baa kala o heuba le ndu ɔɔ nɔla piondɔɔ le wo piondɔɔ.

^ pɛl. 56 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔɔ chua teleŋndo le yiyaŋndo yiŋgoloŋ o tiindaŋ o nɔ le Kpele Hɛnɛkiɔɔ wo choo.