1. Ere kaka Joneno adek ma owuoye e paragrafni nyiso ni gimakore gi Jehova?

TEM ane paro weche ma luwogi ma yudo Joneno mag Jehova. (1) Nyako moro matin nie klas sama japuonj nyiso nyithindo duto mondo otim nyasi moro ma otudore gi lamo mag miriambo. Nyakono ong’eyo maber ni nyasino ok mor Jehova, omiyo, otamore timo nyasino. (2) Wuoyi moro ma rawera kendo ma luor-luor ni e tij lendo ot ka ot. Ofwenyo ni nyathi skundgi odak mana e ot ma luwo to ohero ahinya jaro Joneno mag Jehova. Kata kamano, bedone ma luor ok mone lendo e odgi nyathi skundgino. (3) Dichwo moro tiyo matek mondo oyud kaka onyalo pidho joode. Kata kamano, chieng’ moro jatende e tich kwaye ni mondo otim gimoro ma otudore gi mibadhi kata gima chik tich okwero. Ong’eyo maber ni tich nyalo kethorene ka ok oluwo kaka jatende dwaro. Kata kamano, onyiso jatende gimomiyo nyaka obed jaratiro kendo oluw chike moketi nikech Nyasaye dwaro ni jotichne otim kamano.​—Rumi 13:1-4; Hib. 13:18.

2. Gin penjo mage ma wadwa nono, to nikech ang’o?

² En kido mane ma Jonenogo nigo? Samoro inyalo neno kido mang’eny kuomgi kaka chir kod bedo joratiro. Kata kamano, gima duong’ie moloyo en ni giduto ginyiso ni gimakore gi Jehova. Giduto gitamore ketho chike Nyasaye. Giduto gikawo okang’ mowinjore nikech gimakore gi Jehova. Onge kiawa ni Jehova mor kodgi ahinya. Wan bende wadwaro timo gik ma miyo Wuonwa ma ni e polo bedo ma mor. Omiyo, we wanon penjo ma luwogi: Wanyalo nyiso nade ni wamakore gi Jehova? Ang’o momiyo dwarore ni wamakre gi Jehova? To ang’o ma wanyalo timo mondo wamed siko ka wamakore gi Jehova e kinde matekgi?

3. (a) Wanyalo nyiso nade ni wamakore gi Jehova? (b) Gin ranyisi mage ma nyiso ni hera ma waherogo Jehova kod makruok ma wamakorego kode ok onego obed morem?

³ Wanyalo nyiso nade ni wamakore gi Jehova? En kuom here gi chunywa te kendo timo gik ma more kinde duto. E Muma, wach ma yudore e dho Hibrania ma ilokoga ni “makruok gi Jehova,” seche moko itiyogo kiwuoyo kuom gima ok ong’ol, kata ma ok orem e yo moro amora. Kuom ranyisi, ka ne Jo-Israel golo ne Jehova misengni mag le, Chik ne dwaro ni gigol le ma onge ng’ol moro amora. (Lawi 22:21, 22) Ne ok oyienegi golo le ma tiende otur, ma ite ochot, ma wang’e otho, kata ma tuo. Jehova ne dwaro ni le ma gigolo obed le ma ngimane ber chuth. (Mal. 1:6-9) Ne ane ranyisi ma konyowa ng’eyo gimomiyo Jehova ok dwar ni wamiye gik morem. Sama wanyiewo gimoro kaka olemo kata buk, ok dwaher nyiewo olemo ma bathe otop kata buk ma iye moko opudhore. Wadwaro nyiewo gima ber chuth ma onge rem moro amora. Omiyo, hera ma waherogo Jehova kod makruok ma wamakorego kode ok onego obed morem kata matin. Nyaka wahere gi chunywa duto.

4. (a) Ang’o momiyo ng’at monyuol e richo pod nyalo makore gi Jehova? (b) Ka luwore gi Zaburi 103:12-14, en ang’o ma Jehova ok dwar ni watim?

⁴ Be mano nyiso ni nyaka wabed joma onge richo kata matin e ka wamakre gi Jehova? Ooyo, wabothga e yore mathoth. To ne ane weche moko ariyo ma konyowa neno gimomiyo ok onego waluor. Mokwongo, Jehova ok ket pache mana kuom ketho matindo tindo ma watimo. Muma nyisowa niya: “A Jehova, ka da irango tim mamono, A Ruoth, ng’a ma dibedi maler e nyimi?” (Zab. 130:3) Jehova ong’eyo ni wan dhano morem, omiyo, oikore weyonwa richowa. (Zab. 86:5) Mar ariyo, Jehova ong’eyo nyalowa, omiyo, ok odwar ni watim gik ma ohingowa. (Som Zaburi 103:12-14.) Kuom mano, ere kaka wanyalo bedo joma timo gik moko e yo ma Nyasaye dwaro?

5. Ang’o momiyo hera dwarore ahinya mondo jotich Jehova omakre kode?

⁵ Hera e gima duong’ ma miyo jotich Jehova makore kode. Nyaka waher Jehova kendo wachiwrene gi chunywa duto. Ka wahero Jehova, wabiro makore kode kata sama wakalo e tembe. (1 We. 28:9; Mat. 22:37) Wane ane ranyisi mar Joneno adek ma ne wasewuoyo kuomgi e paragraf mokwongo. Ang’o momiyo gitimo yiero mowinjore? Be dibed ni nyakocha ok dwar bedo ma mor e skul, kata wuoyicha dwaro ni jaskundgi ojare, kata dichwocha dwaro lalo tich? Ooyo, ok en kamano. Kar mano, ging’eyo ni Jehova nigi chike makare ma odwaro ni ji oluw kendo giketo pachgi kuom timo gik ma more. Hera ma giherogo Jehova miyo giketo dwache bedo mokwongo sama gitimo yiero moro amora. Mano miyo gitimo gik ma nyiso ni gimakore gi Jehova.

6. (a) Ang’o momiyo dwarore ni wamakre gi Jehova? (b) Adam gi Hawa nonyiso nade ni ne ok gimakore gi Jehova?

⁶ Ang’o momiyo dwarore ahinya ni ng’ato ka ng’ato kuomwa omakre gi Jehova? En nikech Satan kwedo Jehova, to wan bende okwedowa. Malaika ma nong’anyono nobedo Satan kata Jakwede e puodho mar Eden. Ne oketho nying Jehova kuom wacho ni Jehova en Nyasaye marach, ma tuono ji gik ma beyo, kendo Jaloch marach. Gima lit en ni Adam gi Hawa ne  oriwo Satan lwedo ma ging’anyo ne Jehova. (Cha. 3:1-6) Ka ne pod gin e puodho mar Eden, ne gin gi thuolo mang’eny mar medo tego hera ma ne giherogo Jehova. Kata kamano, e kinde ma ne Satan ketho nying Jehova, noyudo ka hera ma Adam gi Hawa noherogo Jehova nosedok chien. Mano nonyuolo penjo moro: Be nitie dhano moro amora ma ne nyalo makore gi Jehova nikech ohere? Wane ane gima notimore e ndalo Ayub.

7. Weche ma ni e Ayub 1:8-11 nyiso ni Jehova ne neno nade makruok ma Ayub nomakorego kode, to Satan ne nigi paro mane?

⁷ Ayub nodak e ndalo ma Jo-Israel ne ni e piny Misri. Makruokne gi Jehova ne en gima kende. Ne en ng’at morem mana kaka wan. En bende nobothga. Kata kamano, Jehova nohero Ayub nikech Ayub nomakore kode. Nyalo bedo ni Satan nosechako thiano ne Jehova chon ni onge dhano moro amora ma ne nyalo makore kode. Omiyo, Jehova nonyiso Satan ni Ayub to ne nyalo timo kamano. Weche ma noluwo nonyiso ni Satan en jamiriambo. Satan nonyiso Jehova ni ka Ayub ne nyalo yudo tembe, ne odhi weyo makore kode. Jehova nong’eyo ni Ayub ne ok nyal weye, omiyo, noyie mondo Satan oteme.​—Som Ayub 1:8-11.

8. Gin gik mage ma Satan ne otimo ne Ayub?

⁸ Satan rach malich kendo en janek. Ne oketho mwandu Ayub duto, ne onego jotichne, kendo ne oketho nying maber ma Ayub ne nigo e gweng’. E wi mano, nodonjo nyaka e od Ayub monego nyithinde te. Gikone, nogoyo Ayub gi buche chakre wiye nyaka e i tiende. Gik ma notimorego  nochando chi Ayub kendo ne okelone kuyo mang’eny mochopo kama nonyiso Ayub ni Ayub oyany Nyasaye mondo otho. Ayub nogombo mana tho, kata kamano, nodhi nyime makore gi Jehova. Kae to Satan notiyo gi yo machielo mar monje. Notiyo gi chwo moko adek ma ne luongore ni osiepe Ayub. Ne gidhi limo Ayub kuom ndalo mogwaro. To e kindeno te ne ok gihoye. Kar mano, ne gidhawone kendo ne gijare. Ne giwacho ni Nyasaye e ma nokelo ne Ayub chandruok kendo ni Nyasaye ne ok dew yo ma nomakore kode. Bende, ne giwacho ni Ayub ne en ng’at marach ahinya kendo ni masiche ma noyudogo ne owinjore kode!​—Ayub 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Ayub ne ok otimo ang’o e kinde ma ne masiche oyude?

⁹ Ayub notimo nang’o e kinde ma ne oyudo masichego? En be ne en dhano monyuol e richo. Iye nowang’ gi osiepenego ma owuok mager kodgi, kendo norikni wacho weche moko ma ok oparo maber. Noramo ni ne en ng’at makare moloyo kata mana Nyasaye. (Ayub 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Kata obedo ni wechego ne tek kamano, Ayub ne ok oweyo Jehova Nyasaye. Ne ok oyie kata matin gi miriambo mag osiepenego. Nowacho kama: “Ok nyalre ngang’ mondo awach ni un jo makare! Nyaka thona, abiro siko ka an ng’at matir!” (Ayub 27:5, NW) Wechego nyiso ni Ayub noramo ni nodhi dhi nyime makore gi Jehova kata bed ni ang’o ma timore, to wan bende wanyalo timo kamano.

10. Wach ma Satan nowacho e wi Ayub omaki nade?

¹⁰ Wach ma Satan nowacho e wi Ayub e ma pod owacho kuomwa. Otimo kamano nade? Owacho ni ok ihero Jehova gadier kendo ni ka masira moro oyudi, to iweyo lame! (Ayub 2:4, 5; Fwe. 12:10) Mano miyo iwinjo nade? Donge mano gima lit ndi? Par ane wachni: Jehova ogeni ahinya, to mano e momiyo oweyo mondo Satan otemi. Omiyi thuolo mar nyiso ni Satan en jamiriambo. En gadier ni inyalo siko ka imakori kode kata weche tek ma chalo nade, kendo osingo ni obiro konyi timo kamano. (Hib. 13:6) To mano kaka en gima ber miwuoro ka Jaloch mar polo gi piny ogeni kamano! Be ineno gimomiyo makruok gi Jehova en gima duong’? Mano miyo wakwedo miriambo mag Satan, wating’o nying Wuonwa malo, kendo wariwo lochne lwedo. Wanyalo timo ang’o mondo wadhi nyime makore gi Jehova?

11. Ranyisi mar Ayub nyalo konyowa nade?

¹¹ E ‘ndalo mag gikogi,’ Satan medo monjo jotich Nyasaye e okang’ malach. (2 Tim. 3:1) E kinde matek kaka magi, wanyalo timo ang’o mondo wamed makore motegno gi Jehova? Ranyisi mar Ayub pod nyalo konyowa. Ayub nosebedo komakore gi Jehova kuom kinde malach kata ka ne masiche pok oyude. Ne ane puonj moko adek e wi ranyisi mar Ayub ma nyalo konyowa siko ka wamakore gi Jehova.

12. (a) Ka luwore gi Ayub 26:7, 8, 14, ang’o ma nokonyo Ayub mondo omi Jehova luor matut? (b) Ere kaka wan be wanyalo timo kamano?

¹² Hera ma Ayub noherogo Jehova nomedore bang’ neno gik ma Jehova notimo. Ayub ne kawoga thuolo mondo opar matut kuom gik ma Jehova nochueyo. (Som Ayub 26:7, 8, 14.) Nowuoro ahinya e wi chuech mag Jehova kaka piny, polo, boche, kaachiel gi mor polo. Nofwenyo ni ne ok ong’eyo gik moko duto e wi chuech. Weche moa e dho  Jehova bende nomoro Ayub mi nowacho kuomgi kama: “Aserito weche me dhoge.” (Ayub 23:12) Weche Jehova kod gik ma ne ochueyo nomiyo Ayub omiye luor matut. Nohero Jehova kendo nodwaro more. Mano nomiyo omedo dhi nyime makore gi Jehova. Wan bende onego watim mana kaka Ayub notimo. Wang’eyo gik mathoth e wi chuech moloyo kata mana joma nodak e kinde Ayub. E wi mano, wan gi Muma ma konyowa ng’eyo Jehova e okang’ maber moloyo. Gik moko duto ma wapuonjore kuome pong’o chunywa gi mor. Mor ma wan-gono kod luor matut ma wamiyo Jehova chwalowa mondo wahere, wawinje, kendo wabed gi gombo mar dhi nyime makore kode.​—Ayub 28:28.

13-14. Ndiko mar Ayub 31:1 nyiso nade ni Ayub ne winjo Jehova? (b) Wanyalo luwo ranyisine e yo mane?

¹³ Winjo Jehova e weche duto nokonyo Ayub mondo osik komakore gi Jehova. Ayub nong’eyo ni mondo nomakore gi Jehova, ne nyaka owinje. Sa asaya ma watimo gik ma Jehova dwaro, mano jiwowa mondo wamed makore kode. Ayub notimo kinda mondo owinj Nyasaye kinde duto. Kuom ranyisi, noketo tong’ mowinjore sama notudore gi joma mon. (Som Ayub 31:1.) Nikech nosekendo, nong’eyo maber ni ok nonego orang dhako moro amora mopogore gi chiege ka ogombo terore kode. E kindegi, wadak e piny mopong’ gi gik ma nyalo miyo wadonj e terruok. Mana kaka Ayub, be wabiro temo matek mondo kik wabed gi gombo mar terore gi ng’at ma ok wakendorego? E wi mano, be wabiro temo matek mondo kik wang’i piche mochido kata ponografi e yo moro amora? (Mat. 5:28) Ka watimo kinda mondo wawere gi gik ma kamago, mano biro konyowa mondo wadhi nyime makore gi Jehova.

¹⁴ Ayub nowinjo Jehova kuom bedo gi paro mowinjore e wi mwandu. Nong’eyo ni  ka dine oketo pache duto e mwandu ma ne en-go, mano dine obedo richo maduong’ mowinjore gi kum. (Ayub 31:24, 25, 28) Wan bende wadak e kinde ma ji ohero mwandu ahinya. Ka wabedo gi paro mowinjore e wi mwandu mana kaka Muma jiwowa ni watim, mano biro konyowa mondo wadhi nyime makore gi Jehova.​—Nge. 30:8, 9; Mat. 6:19-21.

15. (a) En ang’o ma Ayub noketo e pache ma nokonye dhi nyime makore gi Jehova? (b) Keto pachwa kuom gik ma Jehova osingo nyalo konyowa nade?

¹⁵ Ayub noketo pache kuom gueth ma Jehova ne dhi miye, to mano nokonye dhi nyime makore kode. Nong’eyo ni Nyasaye mor gi kaka nomakore kode. (Ayub 31:6) Kata obedo ni ne okalo e tem mager, ne en gadier ni Jehova ne dhi guedhe bang’e. Adiera ma ne en-gono nokonye makore gi Jehova chuth. Jehova ne mor ahinya gi Ayub mi noguedhe gi gueth mokalo awacha ka ne pok otho! (Ayub 42:12-17; Jak. 5:11) To pod nitie gueth mathoth ma Ayub biro yudo e kinde mabiro. Be in gadier ni Jehova biro guedhi nikech imakori kode? Jehova pok olokore. (Mal. 3:6) Ng’eyo ni ohero ahinya joma omakore kode jiwowa mondo wamed bedo gi geno motegno sama warito gik ma osingonwa.​—1 The. 5:8, 9.

16. En ang’o monego wadhi nyime timo?

¹⁶ Kik iol; tem atema matek mondo idhi nyime makori gi Jehova. Samoro chunyi nyalo nyosore kiparo ni in kendi e ma imakori gi Jehova e alworau. Kata kamano, wiyi kik wil ni in e kind Joneno tara gi tara ma omakore gi Jehova e piny mangima. In bende ibiro chalo gi jotich Jehova machon ma ne nigi yie motegno kendo ma ne omakore kode kata obedo ni timo kamano ne nyalo miyo oneggi. (Hib. 11:36-38; 12:1) Kuom mano, waduto waramuru mana kaka Ayub noramo niya: “Nyaka thona, abiro siko ka an ng’at matir!” Ee, wadhiuru nyime makore gi Jehova mondo oyud duong’ nyaka chieng’!