Rhie riẹ irhomẹmro re havwiẹ

Rhie riẹ eghwẹmro re havwiẹ

URHOMU-ẸMRO UYONO 6

Sẹrorẹ Emevigbanhon Ọnọ!

Sẹrorẹ Emevigbanhon Ọnọ!

“Bọmọke mi ne hwu, mi na sẹrorẹ emevigbanhon mẹ!”—JOB 27:5.

IJORO 34 Mi Na Nya Izede Ọnọ

ẸZẸKOKO *

1. Marhẹ Iseri Jehova awansa re dje udje kpahen na i ru sẹrorẹ emevigbanhon aye kpahen i Jehova?

RORO kpahen erhirhiẹ esa enana ri sekpahen Iseri Jehova. (1) Ibiẹ ọgbọtọ owu ọ ha isukuru ẹdukwẹdẹ, ọro yono aye nọ ta rẹn aye ephian uvuẹn iklasi na nẹ aye i vwobọrhọ irueruo akpẹriọ ro vwo serhọ. Ọgbọtọ na o rheri taghene orẹ na ọ vwọ merhen Osolobrugwẹ oma-a, omarana nọ tenren izede ro dje ọghọ phia. (2) Idama owu rọ zofa o ghwoghwo nẹ oghwa riẹ oghwa. Nọ mẹrẹnvwrurhe taghene ohworho rọ ha isukuru ọnẹyen rọ jeghwai ha Iseri Jehova djechẹẹ, o rhirhiẹ uvuẹn oghwa rọ samọ ghwoghwo te na. Ọrẹn idama na no fiudugbere hobọ fomu ighwe na. (3) Ọhworhare owu ọ wian gbangbanhon nọ sabu hẹrote ekrun ọnẹyen, ọrẹn ẹdukwẹdẹ ọga ye nọ ta riẹn taghene o fiobọrhọ irueruo rọ sọre. Dedevwo iruo yi ọnọ sabu va ye obọ, ọrẹn ọhworhare na o fiudugbere ta rẹn ọga ye taghene ọye ọnọ vi ta urhomẹmro jeghwai huvwele urhi Osolobrugwẹ fọkime ọrana yẹ oborẹ Osolobrugwẹ ọ guọlọre.—Rom. 13:1-4; Heb. 13:18.

2. Enọ ego ye ne yono kpahen, mesoriẹ?

2 Uruemru ọgo yẹ awansa ra hunute na i djephia? Ọkezẹko wu djokarhọ uduefigbere, uruemru ra ta urhomẹmro ọrhẹ erọrọ. Ọrẹn, aye ephian i dje uruemru ọghoghanren owu phia nọyẹ, emevigbanhon. Aye awansa i dje atamwu phia kpahen i Jehova. Aye e kwe tiẹn emevigbanhon aye-e. Emevigbanhon aye yọ lẹrherẹ aye fiudugbere. Itiọrurhomẹmro, oma ọnọ merhen i Jehova kpahen aye fọkiẹ emevigbanhon aye i djephia. Ọwan i ji guọlọ nẹ oma ọ merhen i Jehova kpahen ọwan. Omarana, jene yono kpahen enọ esa enana: Me yẹ emevigbanhon? Mesoriẹ a guọlọ emevigbanhon? Marhẹ ene ru sabu ruẹ omwemẹ ra na sẹrorẹ emevigbanhon ọwan nọ gbanhonrhọ uvuẹn ọke ebẹnbẹn enana?

ME YẸ EMEVIGBANHON?

3. (a) Me yẹ emevigbanhon o mevirhọ rẹn ọwan? (b) Idje ego yi djerie phia taghene oborẹ ọgbare, yanghene oborẹ o rhiẹ ọsoso ọ ghanranren harẹn ọwan?

3 Harẹn idibo Osolobrugwẹ, emevigbanhon o mevirhọ ẹguọlọ ọrhẹ ogame ro nẹ ẹhẹn rhe ra ha vwe i Jehova, rọ nọ lẹrhẹ aye rhe ruẹ oborẹ ọ merhiẹn oma. Roro kpahen erhirhiẹ enana. Uvuẹn i Baibol na, “emevigbanhon” o mevirhọ: oborẹ ọgbare, ro serhọ, ro rhiẹ ọsoso. Jerẹ udje, emọ Israel a ha eranmo ze izobo rẹn i Jehova, habaye urhi na ọ tare taghene eranmo na i rhiẹ eri serhọ. * (Lev. 22:21, 22) O fo nẹ ihworho Osolobrugwẹ i ha eranmo ri kraghwẹ, eri vwe vwo erhọ, eri vwe vwo ukẹro yanghene eri vwo emiamo ze izobo-o. O fori nẹ aye i ha eranmo ri dabu gba, ri serhọ, ri ji rhiẹ ọsoso ze izobo rẹn i Jehova. (Mal. 1:6-9) Ana sabu vwẹruọ oborẹ ọsoriẹ i Jehova o vwo ọdamẹ kpahen oborẹ ọgbare yanghene ro rhiẹ ọsoso. Arha ya dẹ ekwakwa ra ria, ọbe, yanghene oborẹ a ha wian owian, ọwan i vwa dẹ ọrẹ o vwo ophiọ yanghene ọrẹ o biomu ne-e. Fọkime ọwan i guọlọ oborẹ ọgbare, ro serhọ, ro ji rhiẹ ọsoso. Aruẹ ukẹro ọrana yi Jehova ọ ji ha ni ẹguọlọ ọrhẹ atamwu re dje kpahiẹn. Ọnọ vi gba, yanghene rhiẹ ọsoso.

4. (a) Mesoriẹ ohworho rọ vwọ gba ọnọ sabu sẹrorẹ emevigbanhon? (b) Sekpahen Psalm 103:12-14, me yi Jehova ọ guọlọ mie ọwan?

4 O fori ne roro taghene ene rhiẹ ihworho ri gbare na ki sabu sẹrorẹ emevigbanhon? Ana sabu rhe roro taghene a sabu ruẹ oborẹ oserhọ-ọ, fọkime ọwan iruedandan. Roro kpahen iroro eva ri soriẹ o fo na ja rha zofẹn. Ọrukaro, Jehova ọ vwọ tẹnrovi orusọ ọwa-an. Baibol na ọrhọ ta: “Orhianẹ orusọ yẹ oborẹ we nẹ, O Jah, ọrọmo, O Jehova, yọ nọ sabu mevi?” (Ps. 130:3) Jehova o rheri taghene ọwan ihworho ri vwa gba, habaye ọ harhomẹ ghwologhwolo. (Ps. 86:5) Ọreva, Jehova o rhe ekete omẹgbanhon ọwan o teri, omarana, o vwo fiẹrorhọ taghene e ruẹ oborẹ ọ vrẹn omẹgbanhon ọwa-an. (Se Psalm 103:12-14.) Omarana, izede ọgo yẹ ọwan ine ru sabu gba, yanghene rhiẹ ihworho ọsoso uvuẹn ukẹro ọnẹyen?

5. Mesoriẹ o fo nẹ idibo i Jehova i vwo ẹguọlọ nẹ aye i ki sabu sẹrorẹ emevigbanhon aye?

5 Ẹguọlọ yo mwu idibo i Jehova sẹrorẹ emevigbanhon aye. O fori nẹ ẹguọlọ re vwo kpahen Osolobrugwẹ ọrhẹ ẹga ro nẹ ẹhẹn rhe ra na harẹn Ọsẹ ọwan obẹ odjuwu nọ gba, jeghwai rhiẹ ọrẹ ọsoso. Arha sẹrorẹ aruẹ ẹguọlọ ọrana udabọ edamuni, nọyẹ e vwo emevigbanhon. (1 Chron. 28:9; Matt. 22:37) Rharhumu ha ẹhẹn roro kpahen Iseri Jehova awansa ra tẹmro kpahen uvuẹn ọtonrhọ na. Mesoriẹ aye e brorhiẹn erana? Ọrana no mevirhọ taghene ibiẹ ọgbọtọ na o vwo utuoma kpahen akpẹriọ obẹ isukuru, gbinẹ idama na ọ guọlọre na ta erharhere ẹmro riẹn uvuẹn anurẹsẹ na, yanghene ọhworhare ro rhiẹ urhomu ekrun na ọ guọlọre nẹ iruo yi ọ va ye obọ? Ẹjo. Ukpomaran, aye i rheri taghene irhi Jehova i gbare, omarana, aye ni tẹnrovi oborẹ aye ine ru ruẹ oborẹ ọ merhen i Jehova oma. Ẹguọlọ aye i vwo kpahiẹn nọ lẹrherẹ aye brorhiẹn ro serhọ. Nyoma ọnana aye ni dje emevigbanhon aye phia nyoma irueruo aye.

OBORẸ ỌSORIẸ A GUỌLỌ EMEVIGBANHON

6. (a) Mesoriẹ a guọlọ emevigbanhon? (b) Mesoriẹ Adam ọrhẹ Eve i vwa sabu sẹrorẹ emevigbanhon aye?

6 Mesoriẹ o fo nẹ ọwan ephian i dje emevigbanhon phia? A guọlọ emevigbanhon fọkime Echu ọ haso i Jehova ọrhẹ ọwan. Uvuẹn ogba Eden, ọmakashe ọrana no ruẹ omayen rhiẹ Echu yanghene “Ọrọ kparahasua.” Echu o biomu odẹ i Jehova nyoma rọ ta taghene Osolobrugwẹ ọvwọkon, rọ vwọ damerhọ awọrọ, ro ji rhiẹ orharhere Osun. Ọrẹ omemwurhọ, Adam ọrhẹ Eve ni hobọtua Echu kparehaso i Jehova. (Gen. 3:1-6) Akpenyerẹn uvuẹn i Eden ọ yẹ Adam ọrhẹ Eve uphẹn aye ine ruẹ ẹguọlọ aye kpahen i Jehova kodorhọ. Ọrẹn, uvwre ọke Echu ọ kparehaso i Jehova, ẹguọlọ aye ọrhọ gba jeghwai rhiẹ ọsoso-o. Onọ ọrọrọ nọ homaphia: Onyakpọ owuorowu ọnọ sabu fuevwan kpahen i Jehova Osolobrugwẹ fọkiẹ ẹguọlọ ro vwo kpahiẹn? Nọyẹ, ituakpọ ina sabu sẹrorẹ emevigbanhon aye? Onọ ọrana ọ homaphia uvuẹn erhirhiẹ i Job.

7. Jerẹ oborẹ Job 1:8-11 o djephia, ukẹro ọgo yi Jehova ọrhẹ Echu i ha ni emevigbanhon i Job?

7 Job o nyerẹnren ọke emọ Israel a ha uvuẹn Egypt. Ọ sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen izede oghẹnrensan. Ọye ohworho rọ vwọ gba jerẹ ọwan. O ji ruẹ sọ. Ọrẹn, Jehova o vwo ẹguọlọ kpahen i Job fọkiẹ emevigbanhon ọnẹyen. Ọ họhọre taghene Echu ọ ha i Jehova djechẹẹ fọkiẹ emevigbanhon ituakpọ bi ne. Omarana, Jehova nọ rionbọrhọ i Job rọ sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen. Akpenyerẹn i Job o dje Echu rhiẹ ọmọrenfian! Echu nọ ta rẹn i Jehova nọ ha uphẹn riẹn neneyo ọ damu emevigbanhon i Job ni. Jehova ọ hẹroso i Job ro rhiẹ ugbehian ye, omarana nọ ha uphẹn rẹn Echu nọ damiẹ ni.—Se Job 1:8-11.

8. Marhẹ Echu o ru kparehaso i Job?

8 Echu ọvwọkon, ọye jeghwai ozighẹ. Ọ ghwọghọ akpenyerẹn i Job, efe yi, idibo yi, nọ jeghwai biomu omamọ odẹ ro vwori. Ọ kparehaso ekrun i Job, jeghwai kpe emọyen awan ikpe. Ọke oru, nọ ha emiamo ọgbogbanhon mwu i Job. Ẹhẹn ane i Job no seriotọre omamọ te erhirhiẹ rọ ta rẹn i Job taghene o phien Osolobrugwẹ neneyo o hwu. Job ọ tobọ vwo ẹhẹn ro no hwu, ọrẹn ọ ji sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen. Omarana, Echu nọ ha izede ọrọrọ kparehaso i Job. Nọ ha igbehian i Job awansa ruiruo. Igbehian yen ni daji kẹriẹ ẹdẹ ezẹko, ọrẹn aye a ha urhebro owuorowu riẹ-ẹn. Ukpomaran, aye na ta erharhere ẹmro riẹn jeghwai ghwọghwie. Aye na ta taghene Osolobrugwẹ yọ suẹ ebẹnbẹn i Job, habaye o vwo ọdamẹ kpahen emevigbanhon ọnẹye-en. Aye i tobọ ta taghene i Job ọvwọkon rọ rioja fọkiẹ oborẹ o ruru!—Job 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Me yi Job o vwo kwe ru udabọ ebẹnbẹn rọ dẹrughwaroghwu?

9 Marhẹ i Job ọ kpahenrhọ edamuni Echu lele? Job ọ gba-a. Nọ tuekwẹre ghwọghwu ibrurhe efian ri brurie rhe na, nọ ji ta taghene ọye ọ tẹmro ri vwe serhọ. No dje omayen rhiẹ ohworho ọsoso ukperẹ ono rhiẹ Osolobrugwẹ. (Job 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Ọrẹn, udabọ erhirhiẹ ọgbogbanhon ọnana, Job ọ kparehaso i Jehova-a. O kwerhọ efian rẹ igbehian yen i tare-e. Nọ tare: “Mi sabu se are evwata-a! Bọmọke mi ne hwu, mi na sẹrorẹ emevigbanhon mẹ!” (Job 27:5) Ẹmro ọnana ọghanranren omamọ. Job ọ tiẹn emevigbanhon ọnẹye-en; ana ji sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọwan.

10. Marhẹ ẹmro i Echu ọ ta kpahen i Job o ru sekpahuọn?

10 Echu ọ ji mọrenfian banren ọwan. Marhẹ o ru sekpahuọn? Echu nọ haye ta taghene we ghini vwo ẹguọlọ kpahen i Jehova-a, wu na sẹrerhumuji Jehova ne wu sabu simi arhọ ọnọ, habaye, wu sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọnọ wu rha dẹrughwaroghwu ebẹnbẹ-ẹn! (Job 2:4, 5; Rev. 12:10) Me wu roro kpahen ọrana? Itiọrurhomẹmro, ọ miamoma omamọ. Ọrẹn, roro kpahen ọnana: Jehova ọ hẹrosuọ te erhirhiẹ rọ yọ uphẹn ọduado ọnana. Jehova ọ ha uphẹn rẹn Echu nọ damu emevigbanhon ọnọ ni. O mwu i Jehova ẹro taghene wu na sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọnọ jeghwai dje Echu rhiẹ ọmọrenfian. Jehova o ji ve taghene ọnọ ha userhumu wẹn. (Heb. 13:6) Itiọrurhomẹmro, ghini uphẹn ọduado rẹ Osuinsuesun akpọ ephian ọnọ hẹroso ọwan! Wu mẹrẹn oborẹ ọsoriẹ emevigbanhon ọ ghanren omamọ? Ọ ha userhumu rẹn ọwan sabu tiẹn efian Echu jeghwai hobọtua Usun ọrhẹ omamọ odẹ Ọsẹ ọwan ro rhiẹ i Jehova. Marhẹ ene ru sabu ruẹ emevigbanhon ọwan gbanhonrhọ?

OBORẸ ENE RU SABU SẸRORẸ EMEVIGBANHON ỌWAN ỌKE ỌNANA

11. Me yẹ ọwan ina sabu yono mie i Job?

11 Echu o ruẹ ẹkparehaso ọnẹyen gbanhanrhọ maido uvuẹn “ẹdẹ ri koba na.” (2 Tim. 3:1) Marhẹ ene ru sabu ruẹ emevigbanhon ọwan gbanhonrhọ ọke ọnana? Ana ji sabu yono mie i Job. A ki damu i Job ni, ọye ọ sẹrorẹ emevigbanhon ro vwo kpahen Osolobrugwẹ ọke jijiri ne. Jene yono kpahen ekwakwa esa ra na sabu yono mie i Job sekpahen oborẹ ene ru sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọwan.

Izede ego ye ne ru sabu ruẹ omwemẹ ra na sẹrorẹ emevigbanhon ọwan gbanhonrhọ? (Ni udjoghwẹ 12) *

12. (a) Jerẹ oborẹ a hunute uvuẹn Job 26:7, 8, 14, marhẹ i Job o ru vwo ọdaremẹro jeghwai họghọ rẹn i Jehova? (b) Marhẹ ene ru họghọ rẹn Osolobrugwẹ?

12 Job o ruẹ ẹguọlọ ro vwo kpahen Osolobrugwẹ gbanhonrhọ nyoma rọ họghọ rẹn i Jehova. Job ọ dabu ghwọghọ ọke roro kodo kpahen emama igbevwunu i Jehova. (Se Job 26:7, 8, 14.) Oborẹ a ma otọrakpọ na, ivwrevwrede na, aruọke na ọrhẹ agbranran na lele o gberie unu, udabọ ọrana, nọ mẹrẹnvwrurhe taghene oborẹ ọye o rhe kpahen emama i Jehova e bu-un. O ji dje ọdaremẹro phia kpahen ẹmro i Jehova. Job nọ tare, “Mi ha ukẹro ọghoghanren ni ẹmro enẹyen.” (Job 23:12) Job o vwo ọdaremẹro kpahen emama i Jehova, ọnana no mwurien họghọ riẹn. O vwo ẹguọlọ kpahen i Jehova nọ ji damoma ruẹ oborẹ ọnọ merhiẹn oma. Omwemẹ ọnana nọ lẹrhẹ emevigbanhon i Job gbanhonrhọ. O fori na hẹrokele i Job. Vwana e rhe ekwakwa buebun kpahen emama i Jehova ghwẹ ihworho ri nyerẹnren ọke i Job. Habaye e ji vwo ọsoso i Baibol na rọ nọ ha userhumu rẹn ọwan dabu rhe i Jehova fiotọre. Kemru kemru re yonorin ọnọ sabu lẹrhẹ ọwan họghọ rẹn i Jehova. Ọdaremẹro ọrhẹ ọghọ re vwo kpahen i Jehova no no mwu ọwan huvwele yi jeghwai vwo ẹguọlọ kpahiẹn, ọnọ ji lẹrhẹ ọwan vwo omwemẹ ra na sẹrorẹ emevigbanhon ọwan.—Job 28:28.

Ọwan e ruẹ emevigbanhon ọwan gbanhanrhọ nyoma ra tiẹn ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ (Ni udjoghwẹ 13) *

13-14. Jerẹ oborẹ a djokarhọ uvuẹn Job 31:1, marhẹ i Job o ru djephia taghene o vwo uruemru ra huvwele? (b) Marhẹ ene ru hẹrokele udje i Job?

13 Job ọ sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen nime o vwo uruemru ra huvwele. Job o rheri taghene nọ sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen, ọnọ vi huvwele i Jehova. Itiọrurhomẹmro, uvwele ẹha ọ lẹrhẹ ọwan vwo omwemẹ ra na sẹrorẹ emevigbanhon ọwan. Job ọ damoma huvwele Osolobrugwẹ kẹdẹkẹdẹ uvuẹn akpenyerẹn yen. Jerẹ udje, ọ ha ukẹro ro serhọ ni emẹse ri vwe rhiẹ aniẹ. (Se Job 31:1.) Ri Job o rhiẹ ohworho rọ rọnmọ ne na, o rheri taghene ọ sọre rọ nọ ha ukẹro rọ sọre ni ọmase ọrọrọ ro vwo rhiẹ aniẹ. Inyenana, ọwan e nyerẹn uvuẹn akpọ rọ vuọnren rhẹ irueruo ọfanrhiẹn. Jerẹ i Job, e vwo omwemẹ ra na kẹnoma rẹn uruemru ra ha ukẹro rọ sọre ni ohworho ro vwo rhiẹ esa yanghene ane ọwan? E ji vwo omwemẹ ra na kẹnoma rẹn ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ? (Matt. 5:28) Erhe dje omerhesun phia kẹdẹkẹdẹ, ana sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọwan.

Ọwan e ruẹ emevigbanhon ọwan gbanhanrhọ nyoma ra ha ukẹro ro serhọ ni ekwakwa ugboma (Ni udjoghwẹ 14) *

14 Job ọ ji huvwele i Jehova sekpahen ukẹro rọ ha ni ekwakwa ugboma. Job o rheri taghene ọrhọ hẹroso ekwakwa ro vwori, ono ruẹ ọdandan rọ nọ sabu suẹ ojẹriọ riẹn. (Job 31:24, 25, 28) Inyenana, ọwan e nyerẹn uvuẹn akpọ rẹ ihworho a hatua ekwakwa ugboma. Arha ha ukẹro ro serhọ ni igho ọrhẹ ekwakwa ugboma jerẹ oborẹ i Baibol na o jiririẹ rẹn ọwan, ana sabu ruẹ omwemẹ ana sẹrorẹ emevigbanhon ọwan gbanhonrhọ.—Prov. 30:8, 9; Matt. 6:19-21.

Ọwan e ruẹ emevigbanhon ọwan gbanhanrhọ nyoma ra sẹrorẹ ifiẹrorhọ ọwan (Ni udjoghwẹ 15) *

15. (a) Ifiẹrorhọ ọgo yọ lẹrhẹ i Job sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen? (b) Ifiẹrorhọ ọgo yọ nọ ha userhumu rẹn ọwan sẹrorẹ emevigbanhon ọwan?

15 Job ọ sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen nyoma rọ tẹnrovi ifiẹrorhọ na taghene Osolobrugwẹ ọnọ kwosa riẹn. O mwu i Job ẹro taghene i Jehova o vwo ọdaremẹro kpahen emevigbanhon ọnẹyen. (Job 31:6) Udabọ edamuni enẹyen, Job o ji vwo imwẹro taghene i Jehova ọnọ ha ebrurhọ riẹn. Imwẹro ọnana yọ ha userhumu riẹn sẹrorẹ emevigbanhon ọnẹyen. Oma ọ merhen i Jehova kpahen emevigbanhon i Job te erhirhiẹ rọ ha ebrurhọ riẹn vuọnvuọn, dedevwo ọye ohworho rọ vwọ gba! (Job 42:12-17; Jas. 5:11) Habaye, Job ọnọ mẹrẹn ebrurhọ buebun obaro na. Wu vwo imwẹro ọgbogbanhon taghene i Jehova ọnọ ha ebrurhọ wẹn fọkiẹ emevigbanhon ọnọ? Osolobrugwẹ ọwan o ji wene-e. (Mal. 3:6) Arha karorhọ taghene ọ ha ebrurhọ rẹn ihworho ri sẹrorẹ emevigbanhon aye, ono mwu ọwan sabu sẹrorẹ emevigbanhon ọwan jeghwai vwo imwẹro taghene ene nyerẹn omamọ akpọ obaro na.—1 Thess. 5:8, 9.

16. Me yo fori ne brorhiẹn yen?

16 Brorhiẹn wu na sẹrorẹ emevigbanhon ọnọ ọke ephian! Ọkezẹko, wu na sabu dẹrughwaroghwu ebẹnbẹn, ọrẹn Jehova ọnọ ha userhumu wẹn. Wu ne rhiẹ owuọwan usuẹn iduduru imizu ra sẹrorẹ emevigbanhon aye uvuẹn akpọ na. Ene ji keluo ba ehworhare ọrhẹ emẹse ri dje esegburhomẹmro ọrhẹ emevigbanhon phia ọke ahwanren udabọ erhirhiẹ uhwu. (Heb. 11:36-38; 12:1) Jenẹ ọwan ephian i brorhiẹn ra na hẹrokele i Job, rọ tare: “Mi na sẹrorẹ emevigbanhon mẹ!” Jenẹ emevigbanhon ọwan họghọ rẹn i Jehova bẹmẹdẹ!

IJORO 124 Rhe Vwo Atamwu

^ Udjoghwẹmro 5 Me yẹ emevigbanhon? Mesoriẹ i Jehova o ni uruemru ọrana ghanghanren uvuẹn oma idibo yi? Mesoriẹ emevigbanhon ọ ghanren rẹn ọwan? Urhomu-ẹmro ọnana ọnọ ha userhumu rẹn ọwan mẹrẹn oborẹ i Baibol na ọ kpahenrhọ enọ enana lele. Ọnọ ji ha userhumu rẹn ọwan rhe oborẹ ene ru sẹrorẹ emevigbanhon ọwan kẹdẹkẹdẹ. Erhe ruẹ ọnana, ana mẹrẹn ebrurhọ buebun.

^ Udjoghwẹmro 3 Ẹmro i Hebrew re seri “serhọ” ro sekpahen aranmo na, o surhobọmwu “emevigbanhon” ra ha ruiruo sekpahen ituakpọ.

^ Udjoghwẹmro 50 IDJEDJE IFOTO: Job ro yono emọyen ezẹko kpahen igbevwunu emama i Jehova.

^ Udjoghwẹmro 52 IDJEDJE IFOTO: Omizu ọhworhare ro vwo kwe kuomakugbe ihworho ro lele wian ni ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ.

^ Udjoghwẹmro 54 IDJEDJE IFOTO: Omizu ọhworhare rọ kẹnoma rẹn uhrun rọ nọ dẹ ekpetughe ọduado rọ ghanranren omamọ fọkime orhiẹ emru ọdamẹ riẹ-ẹn, habaye o vwo igho rọ nọ dẹ ye-e.

^ Udjoghwẹmro 56 IDJEDJE IFOTO: Omizu ọhworhare rọ ha ọke roro kodo jeghwai nẹrhomo kpahen ifiẹrorhọ i Paradais na.