1. Xana Timbhoni ta Yehovha tinharhu leti hlamuseriweke eka ndzimana leyi ti swi kotise ku yini ku tshama ti tshembekile eka Yehovha?

EHLEKETA hi swikombiso swinharhu leswi landzelaka swa Timbhoni ta Yehovha. (1) Siku rin’wana loko xinhwanyetana xi ri exikolweni, mudyondzisi u kombele swichudeni hinkwaswo etlilasini leswaku swi tlangela holideyi yo karhi. A xi swi tiva leswaku holideyi leyi Xikwembu a xi yi tsakeli, hiloko xi ala ku yi tlangela hi ndlela ya xichavo. (2) Jaha leri nga ni tingana ri chumayela hi yindlu ni yindlu. Hiloko ri xiya leswaku eka yindlu leyi landzelaka ku tshama xichudenikuloni lexi tshameke xi endla xihlekiso hi Timbhoni ta Yehovha. Jaha rero leri nga ni tingana a ri swi pfumelelanga ku chava ku ri sivela ku chumayela endlwini yoleyo. (3) Wanuna loyi a tirhaka hi matimba leswaku a wundla ndyangu wakwe, u komberiwe hi muthori wakwe leswaku a endla nchumu lowu kombisaka ku nga tshembeki kumbe lowu nga riki enawini. Hambileswi a a ta heleriwa hi ntirho, wanuna loyi u vule leswaku u fanele a tshembeka ni ku yingisa nawu hikuva Xikwembu xi lava leswaku malandza ya xona ma endla tano.—Rhom. 13:1-4; Hev. 13:18.

2. Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta bula ha swona, naswona hikwalaho ka yini?

² Hi yihi mfanelo leyi u yi vonaka eka vanhu volavo vanharhu? Swi nga ha endleka u xiya to hlayanyana, to tanihi xivindzi ni ku tshembeka. Kambe hinkwavo ka vona va kombise mfanelo yin’we leyi nga ya nkoka swinene, ku nga ku tshembeka. Va kombise ku tshembeka eka Yehovha. Un’wana ni un’wana wa vona u ale ku tlula milawu ya Xikwembu. Va endle tano hileswi va lavaka ku tshama va tshembekile. Hakunene Yehovha wa tinyungubyisa hileswi un’wana ni un’wana wa vona a kombiseke mfanelo yoleyo. Hilaha ku fanaka, hi lava leswaku Tata wa hina wa le tilweni a tinyungubyisa ha hina. Kutani a hi buleni hi swivutiso leswi: I yini ku tshembeka? Hikwalaho ka yini hi fanele hi tshembeka? Naswona hi nga tshama  hi tshembekile hi ndlela yihi emikarhini leyi yo tika?

3. (a) Xana malandza ya Xikwembu ma swi kombisa njhani leswaku ma tshembeka? (b) Hi swihi swikombiso leswi nga hi pfunaka ku twisisa leswi ku helela kumbe ku pfumala xisandzu swi vulaka swona?

³ Xana malandza ya Xikwembu ma swi kombisa njhani leswaku ma tshembeka? Hi ku rhandza Yehovha hi mbilu hinkwayo naswona sweswo swi endla leswaku mikarhi hinkwayo ma endla leswi a swi tsakelaka. Xiya ndlela leyi rito ku tshembeka ri tirhisiweke ha yona eBibeleni. EBibeleni, rito ra Xiheveru leri hundzuluxeriweke ri va “vutshembeki” ri vula ku helela kumbe ku pfumala xisandzu. Hi xikombiso, Vaisrayele va endlele Yehovha magandzelo hi ku tirhisa swifuwo naswona Nawu a wu vula leswaku swifuwo sweswo swi fanele swi va leswi hanyeke kahle. * (Lev. 22:21, 22) Vanhu va Xikwembu a va nga pfumeleriwi ku nyikela hi xifuwo lexi nga riki na nenge, ndleve kumbe tihlo hambi ku ri lexi vabyaka. A swi ri swa nkoka eka Yehovha leswaku xifuwo lexi a xi nyikeriwa xi va lexi heleleke, lexi hanyeke kahle ni ku pfumala xisandzu. (Mal. 1:6-9) Swi le rivaleni leswaku hikwalaho ka yini Yehovha a khathala hi mhaka ya ku va xifuwo xi va lexi hanyeke kahle kumbe lexi heleleke. Loko hi xava nchumu wo karhi, ku nga khathariseki leswaku i mihandzu, buku kumbe xitirho, a hi nge lavi lexi boxekeke kumbe lexi nga helelangiki. Hi lava lexi heleleke. Yoleyo hi yona ndlela leyi Yehovha a titwaka ha yona hi rirhandzu ni ku tshembeka ka hina eka yena. Hi fanele hi kombisa rirhandzu ni ku tshembeka ka hina eka yena hilaha ku heleleke.

4. (a) Hi swi tiva njhani leswaku munhu loyi a nga hetisekangiki a nga swi kota ku tshembeka? (b) Hi ku ya hi Pisalema 103:12-14, i yini leswi Yehovha a swi languteleke eka hina?

⁴ Xana hi fanele hi va lava hetisekeke leswaku hi tshembeka? Nkarhi wun’wana hi nga ha vona onge hi endla swihoxo swo tala. Xiya swivangelo swimbirhi swa leswaku hikwalaho ka yini hi nga fanelanga hi ehleketa leswaku hi fanele hi va lava hetisekeke leswaku hi tshembeka. Xo sungula, Yehovha a nga xopaxopi swihoxo swa hina. Rito rakwe ri hi byela leswi: “Loko a wu languta swihoxo, Wena Yah, Oho Yehovha, i mani loyi a a ta yima?” (Ps. 130:3) Wa swi tiva leswaku a hi hetisekanga, hi vanhu lava dyohaka kutani u hi rivalela hi musa. (Ps. 86:5) Xa vumbirhi, Yehovha u tiva ku tsana ka hina naswona a nga langutelanga leswaku hi endla leswi hi nga ta ka hi nga koti ku swi endla. (Hlaya Pisalema 103:12-14.) Kutani hi nga endla swilo hi ndlela leyi heleleke kumbe leyi pfumalaka xisandzu ematihlweni yakwe hi ndlela yihi?

5. Hikwalaho ka yini malandza ya Yehovha ma fanele ma va ni rirhandzu leswaku ma tshembeka?

⁵ Lexi lavekaka leswaku malandza ya Yehovha ma kota ku tshama ma tshembekile i rirhandzu. Rirhandzu ra hina eka Xikwembu ni ku tinyiketela ka hina eka xona tanihi Tata wa hina wa le tilweni, swi fanele swi va leswi heleleke. Loko rirhandzu ra hina ri nga heli hambiloko hi ringiwa, swi vula leswaku ha tshembeka. (1 Tikr. 28:9; Mat. 22:37) Nakambe ehleketa hi Timbhoni tinharhu leti ku buriweke ha tona eku sunguleni ka xihloko. Hikwalaho ka yini ti endle hilaha ti endleke hakona? Xana xinhwanyetana a xi nga swi lavi ku tiphina exikolweni kumbe, xana jaha a ri navela ku khomisiwa tingana enyangweni kumbe, xana wanuna loyi a nga ni ndyangu a lava ku heleriwa hi ntirho? Nikatsongo. Ematshan’weni ya sweswo, va swi tiva leswaku milawu ya Yehovha yi lulamile naswona va tiyimisele ku tsakisa Tata wa vona wa le tilweni. Rirhandzu ra vona eka yena ri endla leswaku mikarhi hinkwayo va ehleketa hi yena va nga si endla swiboho. Loko va endla tano, va kombisa leswaku va tshembeka.

6. (a) Hikwalaho ka yini hi fanele hi tshembeka? (b) I yini lexi endleke leswaku Adamu na Evha va nga tshembeki?

⁶ Hikwalaho ka yini hinkwerhu hi fanele hi  tshembeka? Hi fanele hi tshembeka hikuva Sathana u tlhontlhe Yehovha naswona na hina u hi tlhontlhile. Ntsumi yoleyo leyi xandzukeke yi tiendle Sathana kumbe Mukaneti entangeni wa Edeni. Yi ringete ku onha Yehovha vito hi ku vula leswaku i Mufumi wo biha, loyi a nga na vutianakanyi tlhelo la nga tshembekiki. Lexi twisaka ku vava, Adamu na Evha va seketele Sathana kutani va xandzukela Yehovha. (Gen. 3:1-6) Vutomi bya le Edeni a byi endla leswaku va va ni nkarhi wo tala wo tiyisa rirhandzu ra vona eka Yehovha. Kambe hi nkarhi lowu Sathana a va ringeke ha wona, rirhandzu ra vona eka Yehovha a ri nga ha helelanga. Kutani ku tlakuka xivutiso lexi landzelaka: Xana u kona munhu loyi a nga ta tshama a tshembekile eka Yehovha Xikwembu hikwalaho ka leswi a n’wi rhandzaka? Hi marito man’wana, xana vanhu va nga swi kota ku tshama va tshembekile? Xivutiso xexo xi vutisiwe hikwalaho ka leswi Yobo a a tshembekile.

7. Hilaha swi kombisiweke hakona eka Yobo 1:8-11, xana Yehovha a a titwa njhani hi ku tshembeka ka Yobo kambe Sathana a a titwa njhani?

⁷ Yobo u hanye hi nkarhi lowu Vaisrayele a va ri eEgipta. Hi nkarhi lowu a hanyeke ha wona, ku hava munhu loyi a tshembekile ku fana na yena. A a nga hetisekanga ku fana na hina. U endle swihoxo. Hambiswiritano, Yehovha u rhandze Yobo hikwalaho ka ku tshembeka kakwe. Swi tikomba onge Sathana se a tlhontlhe Yehovha mayelana ni ku tshembeka ka vanhu. Hikwalaho, Yehovha u byele Sathana hi ku tshembeka ka Yobo. Mahanyelo ya wanuna yoloye ma paluxe Sathana tanihi muhembi! Sathana u kombele Yehovha leswaku a n’wi pfumelela a ringa ku tshembeka ka Yobo. Yehovha a a n’wi tshemba munghana wakwe Yobo hiloko A pfumelela Sathana leswaku a n’wi ringa.—Hlaya Yobo 1:8-11.

8. Sathana u n’wi hlasele njhani Yobo?

⁸ Sathana u ni tihanyi naswona i mudlayi. U hlasele  swilo hinkwaswo leswi Yobo a a ri na swona, u herise rifuwo rakwe, a dlaya malandza yakwe ni ku n’wi onha ndhuma. U hlasele ndyangu wa Yobo kutani a dlaya vana vakwe va khume lava Yobo a va rhandzaka. Sathana u hlasele miri wa Yobo, u endle leswaku a huma marhumba lama nga ni khombo ku sukela enhlokweni ku ya fikela enkondzweni. Nsati wa Yobo u ve ni gome hiloko a n’wi sindzisa leswaku a tshika ku tshembeka eka Xikwembu, a xi rhukana kutani a fa. Yobo na yena a a swi navela ku fa, kambe u ye emahlweni a tshembeka. Sathana u te ni rhengu rin’wana leswaku a n’wi hlasela. U tirhise vavanuna vanharhu lava a va ri vanghana va Yobo. Vavanuna volavo va endzele Yobo ku ringana masiku yo hlayanyana, kambe a va n’wi chavelelanga. Ematshan’weni ya sweswo, va n’wi holoverile. Va vule leswaku Xikwembu hi xona xi n’wi vangelaka maxangu naswona a xi na mhaka na ku tshembeka kakwe. Va tlhele va vula leswaku Yobo a a ri wanuna wo homboloka loyi a a faneriwa hi swilo swo biha leswi a swi n’wi humelela!—Yobo 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Ku nga khathariseki maxangu lama weleke Yobo, i yini leswi a aleke ku swi endla?

⁹ Xana Yobo u endle yini loko a weriwa hi maxangu? A a nga hetisekanga. Hi ku hlundzuka, u tshinye vachaveleri volavo va mavunwa ivi a vula swilo leswi eku heteleleni a tisoleke ha swona. U yimelele ku lulama kakwe ku tlula ka Xikwembu. (Yobo 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Hambiloko xiyimo xakwe xi nyanya ku biha, Yobo a nga n’wi fularhelanga Yehovha Xikwembu. U ale ku xiseteriwa hi vanghana volavo va mavunwa. U te: “A ndzi nge pfuki ndzi mi vule lava lulameke! Ndzi nga ka ndzi nga tshiki vutshembeki bya mina kukondza ndzi timeka!” (Yobo 27:5) Marito wolawo a ma kombisa leswaku Yobo a a tiyimisele ku tshama a tshembekile hambi ko ba lexi dumaka. Yobo a nga tshikanga ku tshembeka ka yena kutani na hina hi nga endla tano.

10. Xana u katseka njhani eka leswi Sathana a hehleke Yobo ha swona?

¹⁰ Sathana u tirhisa marhengu lama fanaka na le ka hina. Xana u katseka njhani eka leswi Sathana a hehleke Yobo ha swona? Hi marito man’wana Sathana u ri a wu n’wi rhandzi Yehovha Xikwembu naswona u ta tshika ku n’wi gandzela leswaku u tiponisa ni leswaku a wu nge swi koti ku tshama u tshembekile! (Yobo 2:4, 5; Nhlav. 12:10) Xana sweswo swi ku endla u titwa njhani? Swa vavisa hakunene! Nilokoswiritano, ehleketa hi leswi: Yehovha wa ku tshemba swinene lerova u ku nyika lunghelo ro hlamarisa. Yehovha u pfumelela Sathana leswaku a ringa ku tshembeka ka wena. Yehovha wa swi tiva leswaku u nga swi kota ku tshama u tshembekile kutani u paluxa mavunwa ya Sathana. U ku tshembisa leswaku u ta ku pfuna ku endla sweswo. (Hev. 13:6) Mawaku lunghelo ronghasi ro tshembiwa hi Muvumbi wa vuako hinkwabyo! Xana wa swi xiya leswaku hikwalaho ka yini ku tshembeka ku ri ka nkoka swinene? Ku hi pfuna leswaku hi lwisana ni mavunwa ya Sathana ni ku seketela vito lerinene ra Tata wa hina ni ndlela leyi a fumaka ha yona. Hi nga endla yini leswaku hi tshama hi tshembekile?

11. Hi nga dyondza yini eka Yobo?

¹¹ Sathana u ya a ma hlasela swinene malandza ya Xikwembu “emasikwini [lawa] yo hetelela.” (2 Tim. 3:1) Emasikwini wolawo yo tika, hi nga endla yini leswaku hi tshama hi tshembekile? Hi nga dyondza swo tala eka Yobo. Yobo u tshame a tshembekile eka Yehovha ku ringana mikarhi yo tala. Xiya tinhla tinharhu leti hi nga dyondzaka eka yena leswaku hi tshama hi tshembekile.

12. (a) Hilaha swi boxiweke hakona eka Yobo 26:7, 8, 14, xana Yobo u swi hlakulele njhani ku va ni xichavo eka Yehovha? (b) Hi nga endla yini leswaku hi va ni xichavo eka Yehovha?

¹² Yobo u tiyise rirhandzu rakwe eka Yehovha hi ku va a hlakulela xichavo eka Yena. Yobo u hete nkarhi a ri karhi a anakanyisisa hi ntumbuluko wa Yehovha lowu hlamarisaka. (Hlaya Yobo 26:7, 8, 14.) U hlamarile loko a ri karhi a ehleketa hi misava, matilo, mapapa ni ku dzindza ka tilo,  kambe u swi twisisile leswaku a a nga tivi swo tala hi swilo leswi Yehovha a swi tumbuluxeke. U tlhele a tlangela marito ya Xikwembu. U te: “Ndzi teka marito ya nomu wa xona ma ri ni ntikelo.” (Yobo 23:12) Yobo u hlamarisiwe hi Yehovha naswona a a n’wi xixima swinene. A n’wi rhandza Tata wakwe naswona a lava ku n’wi tsakisa. Sweswo swi endle leswaku Yobo a tiyimisela ku tshama a tshembekile eka Xikwembu. Hi fanele hi endla hilaha Yobo a endleke hakona. Hi tiva swilo swo tala leswi hlamarisaka hi ntumbuluko wa Yehovha ku tlula vanhu va le nkarhini wa Yobo. Hi ni Bibele leyi heleleke leyi hi pfunaka ku tiva Yehovha. Hinkwaswo leswi hi swi dyondzaka swi nga hi khumba mbilu. Sweswo swi hi susumetela ku endla ku rhandza ka Yehovha ni ku n’wi yingisa kutani swi hi pfuna ku tshama hi tshembekile.—Yobo 28:28.

13-14. (a) Hilaha swi kombisiweke hakona eka Yobo 31:1, xana Yobo u swi kombise hi ndlela yihi leswaku wa yingisa? (b) Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa Yobo?

¹³ Ku yingisa ka Yobo eka swilo hinkwaswo ku n’wi pfune leswaku a kota ku tshama a tshembekile. Yobo a a swi tiva leswaku loko a lava ku tshembeka, a a fanele a yingisa Yehovha. Loko hi yingisa swi endla leswaku hi tshama hi tshembekile. Yobo u tirhe hi matimba leswaku a yingisa Xikwembu siku ni siku. Hi xikombiso, a a tikhoma hi ndlela leyi baseke loko a ri ni vanhu vaxisati. (Hlaya Yobo 31:1.) Tanihi wanuna loyi a tekeke, a a swi tiva leswaku a nga fanelanga a navela wansati loyi a nga riki nsati wakwe. Namuntlha, hi hanya emisaveni leyi taleke hi swilo leswi nga hi ringaka leswaku hi navela ku endla timhaka ta masangu. Ku fana na Yobo, xana hi ta papalata ku navela munhu loyi hi nga tekanangiki na yena? Xana hi ta tlhela hi papalata ku languta swifaniso swa vanhu lava nga ambalangiki? (Mat. 5:28) Loko hi tiyimisela ku tikhoma hi ndlela yoleyo siku ni siku, hi ta tshama hi tshembekile.

¹⁴ Yobo u tlhele a yingisa Yehovha loko swi ta eka ndlela leyi a ri languta ha yona rifuwo. Yobo a a swi tiva leswaku loko a tshembela eka rifuwo rakwe, a a ta endla xidyoho lexikulu naswona a a ta xupuriwa. (Yobo 31:24, 25, 28) Namuntlha hi  hanya emisaveni leyi hlongorisaka rifuwo. Loko hi va ni langutelo lerinene hi mali swin’we ni rifuwo, hilaha Bibele yi hi khutazaka hakona, hi ta tshama hi tshembekile.—Swiv. 30:8, 9; Mat. 6:19-21.

15. (a) Hi yihi mikateko leyi pfuneke Yobo leswaku a tshama a tshembekile? (b) Hikwalaho ka yini swi pfuna ku tshama hi ri karhi hi tsundzuka mikateko leyi Yehovha a nga ta hi nyika yona?

¹⁵ Yobo u tshame a tshembekile eka Xikwembu hikuva a dzikisa mianakanyo yakwe eka mikateko leyi a xi ta n’wi nyika yona. A a tshemba leswaku Xikwembu xa khathala hi ku tshembeka kakwe. (Yobo 31:6) Ku nga khathariseki miringo leyi a yi n’wi wela, Yobo a a tiyiseka leswaku Yehovha a a ta n’wi katekisa. A swi kanakanisi leswaku leswi swi n’wi pfunile leswaku a tshama a tshembekile. Yehovha u tsakisiwe swinene hi ku tshembeka ka Yobo lerova A n’wi katekisa swinene hambileswi a a nga hetisekanga! (Yobo 42:12-17; Yak. 5:11) Yobo u ta tlhela a katekisiwa swinene enkarhini lowu taka. Xana wa tshemba leswaku Yehovha u ta ku katekisa hikwalaho ka leswi u tshembekaka? Xikwembu xa hina a xi si cinca. (Mal. 3:6) Loko hi tsundzuka leswaku xa khathala hi ku tshembeka ka hina, hi ta tshama hi ri ni langutelo lerinene hi vumundzuku.—1 Tes. 5:8, 9.

16. Hi fanele hi tiyimisela ku endla yini?

¹⁶ Hikwalaho, tiyimisele ku tshama u tshembekile! Mikarhi yin’wana u nga ha vona onge ku hava munhu loyi a tshembekaka, kambe a swi tano. U ta va exikarhi ka vanhu va timiliyoni lava tshamaka va tshembekile emisaveni hinkwayo. U ta tlhela u fana ni vavanuna ni vavasati va ripfumelo lava tshameke va tshembekile enkarhini lowu hundzeke hambiloko va xungetiwa hi rifu. (Hev. 11:36-38; 12:1) Onge hinkwerhu hi nga tiyimisela ku tshama hi tshembekile ku fana na Yobo, loyi a nga te: “Ndzi nga ka ndzi nga tshiki vutshembeki bya mina.” Onge ku tshembeka ka hina ku nga vangamisa Yehovha hilaha ku nga heriki!