1. Ṱhanzi tharu dzo ṱaluswaho kha phara dzo dzula hani dzi tshi fulufhedzea kha Yehova?

EDZANI u humbula zwiitea zwiraru zwi tevhelaho zwi katelaho Ṱhanzi dza Yehova. (1) Ḽiṅwe ḓuvha muṅwe musidzana e tshikoloni, mudededzi u humbela vhagudiswa vhoṱhe vha re kilasini uri vha pembelele holodei. Onoyo musidzana u a zwi ḓivha uri Mudzimu ha takaleli yeneyi holodei, nga zwenezwo, u amba nga nḓila ya ṱhonifho uri a nga si kone u vha tshipiḓa tshazwo. (2) Muṅwe muṱhannga ane a vha na ṱhoni u huwelela nnḓu nga nnḓu. U ṱhogomela uri muṅwe mugudiswa ane a dzhena nae tshikolo we a holedza Ṱhanzi dza Yehova tshifhingani tsho fhiraho u dzula kha muḓi wo no khou tevhela. Fhedzi onoyo muṱhannga u dzhena henefho muḓini nahone a khokhonya. (3) Muṅwe munna u shuma nga nungo dzoṱhe u itela u ṱunḓela muṱa wawe nahone ḽiṅwe ḓuvha mutholi wawe u mu humbela uri a ite zwithu zwo khakheaho kana zwi si ho mulayoni. Naho onoyo munna a tshi nga xelelwa nga mushumo, u ṱalutshedza uri u fanela u fulufhedzea na u thetshelesa mulayo we Mudzimu a ṋea vhashumeli vhawe.—Vharoma 13:1-4; Vhaheb. 13:18.

2. Ndi mbudziso dzifhio dzine ra ḓo dzi ṱolisisa, nahone ndi ngani?

² Ndi pfaneleo ifhio ine na i vhona kha vhenevho vhathu vhararu? Ni nga vha no ṱhogomela dzi si gathi, dzi ngaho tshivhindi na u fulufhedzea. Fhedzi pfaneleo yo khetheaho ye vha i sumbedza—ndi u fulufhedzea. Vhuraru havho vho sumbedza u fulufhedzea kha Yehova. Muṅwe na muṅwe wavho ho ngo ṱoḓa u vunḓa milayo ya Mudzimu. U fulufhedzea ho vha ṱuṱuwedza uri vha ḓifare nga yeneyo nḓila. Yehova u ḓo ḓirwa khana nga muṅwe na muṅwe wavho nge a sumbedza yeneyo pfaneleo. Nga nḓila i fanaho, na riṋe ri ṱoḓa Khotsi ashu wa ṱaḓulu a tshi ḓirwa khana nga riṋe. Nga zwenezwo, kha ri haseledze mbudziso dzi tevhelaho: U fulufhedzea ndi mini? Ndi ngani ri tshi tea u fulufhedzea? Ri nga ḓiimisela hani u dzula ri tshi fulufhedzea kha zwino zwifhinga zwi lemelaho?

3. (a) Vhashumeli vha Mudzimu vha sumbedza hani u fulufhedzea? (b) Ndi tsumbo dzifhio dzine dza nga ri thusa u pfesesa uri u fulufhedzea zwi amba mini?

³ Vhashumeli vha Mudzimu vha sumbedza hani u fulufhedzea? Vha zwi sumbedza nga u funa Yehova nga mbilu yavho yoṱhe na u ita zwine zwa mu takadza tshifhinga tshoṱhe. Ṱhogomelani nḓila ye ipfi u fulufhedzea ḽa vha ḽi tshi shumiswa ngayo Bivhilini. Bivhilini, ipfi ḽa Luheberu ḽo ṱalutshedzelwaho ngauri “u fulufhedzea” ḽi ambela kha: tshithu tsho fhelelaho, tshi re na mutakalo wavhuḓi kana tshi si na tshinyalo. Sa tsumbo, musi Vhaisiraele vha tshi ṋekedza zwiṱhavhelo kha Yehova, Mulayo wo vha u tshi ri vha ṋekedze zwipuka zwi re na mutakalo wavhuḓi. * (Lev. 22:21, 22) Vhathu vha Mudzimu vho vha vha songo tendelwa u ṋekedza tshipuka tshi si na mulenzhe, nḓevhe, ḽiṱo kana tshine tsha khou lwala. Zwo vha zwi zwa ndeme kha Yehova uri tshipuka tshi vhe tsho fhelelaho, tshi vhe na mutakalo wavhuḓi nahone tshi si na tshinyalo. (Mal. 1:6-9) Ri nga kona u pfesesa uri ndi ngani Yehova a na ndavha na u fhelela ha tshithu kana u vha na mutakalo wavhuḓi. Musi ri tshi renga tshiṅwe tshithu, hu nga vha hu mutshelo, bugu kana tshishumiswa, a ri ṱoḓi tsho tshinyalaho kana tshi si na zwiṅwe zwipiḓa. Ri ṱoḓa tsho fhelelaho kana tshi re na mutakalo wavhuḓi. Yehova u ḓipfa nga nḓila i fanaho musi zwi tshi ḓa kha u mu funa na u fulufhedzea hashu. Zwi fanela u vha nga nḓila yo fhelelaho na zwi sa solei.

4. (a) Ndi ngani muthu a songo fhelelaho a tshi nga kona u fulufhedzea? (b) U ya nga Psalme ya 103:12-14, ndi mini zwine Yehova a zwi lavhelela kha riṋe?

⁴ Naa ri nga phetha nga ḽa uri ri fanela u vha vhathu vho fhelelaho uri ri kone u fulufhedzea? Ngoho ndi ya uri ri nga pfa u nga ri ita vhukhakhi vhunzhi. Ṱhogomelani zwiitisi zwivhili zwine zwa sumbedza uri ri nga kona u fulufhedzea naho ri songo fhelela. Tsha u thoma, Yehova ha livhisi ṱhogomelo kha vhukhakhi hashu. Bivhili i ri: “Arali Iwe Yehova wá vhilá mulandu, ndi nnyi ane a ḓo ima.” (Ps. 130:3) U a zwi ḓivha uri a ro ngo fhelela, ri a khakha nahone u ri hangwela nga mbilu yoṱhe. (Ps. 86:5) Tsha vhuvhili, Yehova u a ḓivha vhushayanungo hashu nahone ha lavheleli uri ri ite zwithu zwine ri nga si kone u zwi ita. (Vhalani Psalme ya 103:12-14.) Nga zwenezwo, ri nga vha vha sa solei na vho fhelelaho kha Yehova nga nḓila-ḓe?

5. Ndi ngani vhashumeli vha Yehova vha tshi fanela u vha na lufuno u itela u fulufhedzea?

⁵ Lufuno ndi lwone lune lwa ita uri vhashumeli vha Yehova vha fulufhedzee. U funa hashu Mudzimu na u ḓikumedzela tshoṱhe khae sa Khotsi ashu wa ṱaḓulu zwi fanela u vha nga nḓila yo fhelelaho nahone zwi sa solei. Arali lufuno lwashu lwa dzula lu nga yeneyi nḓila na musi ri tshi sedzana na milingo, ri ḓo vha ri vhathu vha fulufhedzeaho. (1 Koron. 28:9; Mat. 22:37) Dovhani ni humbule nga ha Ṱhanzi tharu dze ra haseledza nga hadzo mathomoni. Ndi ngani vho ita zwe vha zwi ita? Naa musidzana u tou vha a sa ṱoḓi u ḓitakadza tshikoloni kana naa muṱhannga u khou ṱoḓa u shoniswa muṋangoni kana naa munna u khou ṱoḓa u xelelwa nga mushumo wawe? Na khathihi. Fhedzi vha a zwi ḓivha uri Yehova u na zwilinganyo zwo lugaho nahone vha livhisa ṱhogomelo kha u ṱoḓa u takadza Khotsi avho wa ṱaḓulu. U mu funa havho zwo vha ṱuṱuwedza uri vha mu rangise u thoma musi vha tshi dzhia phetho. Nga zwenezwo, vha sumbedza uri vha a fulufhedzea.

6. (a) Ndi ngani ni tshi fanela u fulufhedzea? (b) Adamu na Eva vho kundelwa hani u fulufhedzea?

⁶ Ndi ngani zwi zwa ndeme uri muṅwe na muṅwe washu a dzule a tshi fulufhedzea? Ni fanela  u fulufhedzea ngauri Sathane o itela Yehova khaedu u katela na inwi. Onoyo muruṅwa wa ḽishandukwa o ḓiita Sathane kana “Muhanedzi” ngei tsimuni ya Edeni. O sema dzina ḽa Yehova ḽavhuḓi nga u amba uri Mudzimu ndi muvhi, u humbulela ene muṋe fhedzi nahone ndi Muvhusi a sa fulufhedzei. Zwi ṱungufhadzaho ndi uri Adamu na Eva vho tikedza Sathane nahone vha shandukela Yehova. (Gen. 3:1-6) Ho vha hu na zwibuli zwo vhalaho ngei Edeni zwa uri vha fune Yehova nga ho engedzeaho. Fhedzi musi Sathane a tshi ita khaedu yawe, lufuno lwavho lwo vha lu songo fhelela. Nga murahu, hu takuwa mbudziso i tevhelaho: Naa hu ḓo vhuya ha vha na vhathu vhane vha ḓo dzula vha tshi fulufhedzea kha Yehova nga nṱhani ha uri vha a mu funa? Nga maṅwe maipfi, naa vhathu vha nga kona u dzula vha tshi fulufhedzea? Yeneyo mbudziso yo vhudziswa kha mafhungo a Yobo.

7. Samusi zwo sumbedzwa kha Yobo 1:8-11, Yehova o ḓipfa hani nga u fulufhedzea ha Yobo, nahone Sathane o ḓipfa hani?

⁷ Yobo o tshila nga tshifhinga tsha musi Vhaisiraele vhe ngei Egipita. U fulufhedzea ha Yobo ho vha ho khethea. O vha a songo fhelela u fana na riṋe. O vha a tshi khakha. Naho zwo ralo, Yehova o funa Yobo ngauri o vha a tshi fulufhedzea. Zwi vhonala u nga Sathane o vha o no holedza Yehova nga ha u fulufhedzea ha vhathu. Nga zwenezwo, Yehova o sumbedza Sathane tsumbo ya Yobo. Vhutshilo hawe ho bvisela khagala uri Sathane ndi muzwifhi! Sathane o amba uri Yehova kha mu tendele uri a linge u fulufhedzea ha Yobo. Yehova o vha a tshi fulufhela Yobo khonani yawe, nga zwenezwo, O tendela Sathane a tshi mu linga.—Vhalani Yobo 1:8-11.

8. Sathane o ṱhasela hani Yobo?

⁸ Sathane u na tshiṱuhu nahone ndi muvhulayi.  O dzhia lupfumo lwoṱhe lwa Yobo, a vhulaya vhashumi vhawe na u tshinya dzina ḽawe. O ṱhasela muṱa wa Yobo nahone a vhulaya vhana vhawe vha fumi. Nga murahu, a ita uri a lwale vhukuma nga u bviwa nga zwilonda zwi vhavhaho muvhili woṱhe. Zwenezwo zwo tsikeledza mufumakadzi wa Yobo lwe a mu ṱuṱuwedza uri a fulufhuwe, a seme Mudzimu nahone a fe. Na Yobo o vhona zwi khwine uri a fe, fhedzi o bvela phanḓa a tshi fulufhedzea. Nga zwenezwo, Sathane o lingedza u mu ṱhasela nga iṅwe nḓila. O shumisa vhanna vhararu vhe vha vha vhe khonani dza Yobo. Vhenevho vhanna vho dalela Yobo lwa maḓuvha, fhedzi a vho ngo vhuya vha mu khuthadza. Nṱhani hazwo, vho mu sasaladza nga nḓila ya tshiṱuhu. Vho amba uri ndi Mudzimu ane a khou mu ḓisela thaidzo nahone ha na ndavha na u fulufhedzea hawe. Vho dovha vha amba uri Yobo ndi muthu muvhi nahone zwine a khou ṱangana nazwo zwo mu fanela!—Yobo 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Ndi mini zwe Yobo a si zwi ite musi o sedzana na milingo?

⁹ Yobo o ita mini musi e kha honoho vhuimo vhu konḓaho? O vha a songo fhelela. O sinyutshela vhenevho vhakhuthadzi vhawe vha khole nahone a amba zwithu zwe nga murahu a tenda uri zwo vha zwi si zwavhuḓi. O imelela u luga hawe, u fhira u luga ha Mudzimu. (Yobo 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Naho zwo ralo, musi e kha vhuimo vhu konḓaho vhukuma, o hana u shandukela Yehova Mudzimu. Ho ngo tenda mazwifhi a khonani dzawe dzi si dza vhukuma. O ri: ‘Ndi kule na u tenda zwe inwi na amba; ndi fa na ḽeneḽo ḽa u ri: Ndi ḓo dzula ndi tshi fulufhedzea!’ (Yobo 27:5) Enea maipfi a sumbedza uri Yobo o vha o ḓiimisela u dzula a tshi fulufhedzea hu sa londwi zwe zwa vha zwi tshi nga itea khae. Yobo o dzula a tshi fulufhedzea; na riṋe ri nga ita zwi fanaho.

10. Zwe Sathane a zwi amba nga ha u fulufhedzea ha Yobo zwi ni kwama hani?

¹⁰ Zwe Sathane a zwi amba nga ha u fulufhedzea ha Yobo zwi ni kwama hani? Sathane o amba uri a ni funi Yehova Mudzimu, ni ḓo litsha u mu shumela u itela u ḓitshidza nahone ni nga si dzule ni tshi fulufhedzea! (Yobo 2:4, 5; Nzumb. 12:10) Zwenezwo zwi ita uri ni ḓipfe hani? Naa a zwi ni vhaisi? Naho zwo ralo, humbulani nga hezwi: Yehova u a ni fulufhela lune a ni ṋea tshibuli tshavhuḓisa. Yehova u a tendela Sathane a tshi linga u fulufhedzea haṋu. Yehova u fulufhela uri ni ḓo dzula ni tshi fulufhedzea na u sumbedza uri Sathane ndi muzwifhi. Nahone u ni fulufhedzisa uri u ḓo ni thusa u ita zwenezwo. (Vhaheb. 13:6) Ndi ndugelo khulwane vhukuma u fulufhelwa nga Muvhusi wa fhethu hoṱhe! Naa ni a kona u vhona uri ndi ngani u fulufhedzea zwi zwa ndeme? Zwi ita uri ri kone u sumbedza uri Sathane ndi muzwifhi na u tikedza dzina ḽa Khotsi ashu ḽavhuḓi na nḓila ine a vhusa ngayo. Ri nga ita mini u itela u dzula ri tshi fulufhedzea?

11. Ri nga guda mini kha Yobo?

¹¹ Kha ano ‘maḓuvha a vhufhelo,’ Sathane u khou vutshela vhathu vha Mudzimu nga nḓila yo kalulaho vhukuma. (2 Tim. 3:1) Kha tshino tshifhinga tshi konḓaho, ri nga dzula hani ri tshi fulufhedzea? Ri nga dovha ra guda zwinzhi kha Yobo. Yobo o dzula a tshi fulufhedzea kha Yehova na musi a sa athu lingwa. Ṱhogomelani ngudo tharu dzine ra nga dzi guda khae dza u dzula ro ḓiimisela u fulufhedzea.

12. (a) Samusi zwo sumbedzwa kha Yobo 26:7, 8, 14, ndi mini zwe zwa ita uri Yobo a ofhe na u ṱhonifha Yehova? (b) Ndi mini zwine zwa nga ri thusa uri ri ofhe Mudzimu?

¹² Yobo o khwaṱhisa lufuno lwawe kha Mudzimu nga u ofha Yehova. Yobo o fhedza tshifhinga a tshi khou ṱhogomela tsiko ya Yehova i mangadzaho. (Vhalani Yobo 26:7, 8, 14.) O mangadzwa vhukuma musi a tshi guda nga ha ḽifhasi, lutombo, makole na lupenyo. Naho zwo ralo, o pfesesa uri hu na zwinzhi zwe Yehova a  zwi sika zwine a si zwi pfesese. O dovha a dzhiela nṱha milayo ya Yehova. Yobo o ri: “Zwe a amba ndo dzula ndó zwi vhulunga mbiluni.” (Yobo 23:12) Yobo o mangadzwa nga tsiko ya Yehova nahone a mu ṱhonifha nga ho dzikaho. O vha a tshi funa Khotsi awe na u ṱoḓa u mu takadza. Nga zwenezwo, Yobo o bvela phanḓa o ḓiimisela u dzula a tshi fulufhedzea. Ri fanela u edzisa tsumbo yawe. Ri ḓivha zwinzhi nga ha tsiko u fhira vhathu vha misini ya Yobo. Zwiṅwe hafhu, ri na Bivhili yo fhelelaho ine ya ri thusa uri ri kone u ḓivha zwine Yehova a vha zwone zwa vhukuma. Zwoṱhe zwine ra zwi guda zwi nga ri thusa uri ri ofhe Mudzimu zwi tshi bva mbiluni. U ofha hashu Yehova na u mu ṱhonifha, zwi ḓo ri sudzulusela uri ri mu fune, u mu thetshelesa na u khwaṱhisa lutamo lwashu lwa u dzula ri tshi fulufhedzea.—Yobo 28:28.

13, 14. (a) Samusi zwo sumbedzwa kha Yobo 31:1, Yobo o sumbedza hani uri u a thetshelesa? (b) Ri nga edzisa hani tsumbo ya Yobo?

¹³ U thetshelesa kha zwoṱhe zwo thusa Yobo uri a dzule a tshi fulufhedzea. O vha a tshi zwi ḓivha uri o vha a tshi fanela uri a thetshelese Yehova uri a kone u dzula a tshi fulufhedzea. Ngoho ndi ya uri u thetshelesa zwi ita uri ri ḓiimisele u dzula ri tshi fulufhedzea. Yobo o ita zwoṱhe zwe a vha a tshi nga kona u itela uri a dzule a tshi thetshelesa Mudzimu ḓuvha na ḓuvha. Sa tsumbo, o vha a tshi ṱhogomela nḓila ine a ḓifara ngayo na vhathu vha mbeu i sa fani na yawe. (Vhalani Yobo 31:1.) Sa munna o vhingaho, o vha a tshi zwi ḓivha uri a zwo ngo tea u sumbedza maḓipfele a lufuno kha muṅwe mufumakadzi nga nnḓa ha mufumakadzi wawe. Ṋamusi ri tshila kha shango ḽine ḽa ri ṱuṱuwedza u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani. U fana na Yobo, naa ri ḓo iledza u livhisa ṱhogomelo kha muthu ane a ro ngo vhingana nae? Naa ri ḓo iledza u ṱalela zwifanyiso zwa vhathu vha songo ambaraho (pornography) nga nḓila naho i ifhio? (Mat. 5:28) Arali ra ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri ḓifare nga yeneyo nḓila ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, ri ḓo ḓiimisela u dzula ri tshi fulufhedzea.

¹⁴ Yobo o dovha a sumbedza uri u thetshelesa  Yehova nga nḓila ye a vha a tshi dzhia ngayo zwithu zwi vhonalaho. Yobo o pfesesa uri arali a fulufhela zwine a vha nazwo, u ḓo ita vhukhakhi vhuhulwane nahone a ṱarafelwa hone. (Yobo 31:24, 25, 28) Ṋamusi ri tshila kha shango ḽine zwithu zwi vhonalaho zwa dzhielwa nṱha vhukuma. Bivhili i ṱuṱuwedza uri ri vhe na mavhonele o teaho nga ha tshelede na zwithu zwi vhonalaho nahone u tevhela yeneyo nyeletshedzo zwi ḓo ita uri ri ḓiimisele u dzula ri tshi fulufhedzea.—Mir. 30:8, 9; Mat. 6:19-21.

15. (a) Ndi fulufhelo ḽifhio ḽe ḽa thusa Yobo uri a dzule a tshi fulufhedzea? (b) U dzula ri na fulufhelo ḽe Yehova a ri ṋea ḽone zwi nga ri thusa hani?

¹⁵ Yobo o dzula a tshi fulufhedzea nga u livhisa ṱhogomelo kha fulufhelo ḽa uri Mudzimu u ḓo mu lambedza. O vha a tshi tenda uri Mudzimu u dzhiela nṱha u fulufhedzea hawe. (Yobo 31:6) Hu sa londwi milingo ye a sedzana nayo, o vha a tshi fulufhela uri Yehova u ḓo mu lambedza. Ḽeneḽi fulufhelo ḽo vha ḽi tshi ḓo mu thusa uri a dzule a tshi fulufhedzea. Yehova o takalela u fulufhedzea ha Yobo lwe a mu lambedza musi a tshi kha ḓi vha muthu a songo fhelelaho! (Yobo 42:12-17; Yak. 5:11) Yobo u ḓo lambedzwa zwihulu tshifhingani tshi ḓaho. Naa ni na fulufhelo ḽo khwaṱhaho ḽa uri Yehova u ḓo lambedza u fulufhedzea haṋu? Mudzimu washu ho ngo shanduka. (Mal. 3:6) Arali ra dzula ri tshi humbula uri Mudzimu u dzhiela nṱha u fulufhedzea hashu, ri ḓo dzula ri na fulufhelo ḽavhuḓi nga ha vhumatshelo mbiluni dzashu.—1 Vhathes. 5:8, 9.

16. Ri fanela u ḓiimisela u ita mini?

¹⁶ Ḓiimiseleni u bvela phanḓa ni tshi fulufhedzea! Nga zwiṅwe zwifhinga, ni nga pfa u nga ndi inwi ni noṱhe ane a fulufhedzea, fhedzi a ni noṱhe. Ni muṅwe wa vha dzimilioni vhane vha dzula vha tshi fulufhedzea u mona na shango ḽoṱhe. Zwiṅwe hafhu, ni ḓo vha muṅwe wa vhanna na vhafumakadzi vha tshifhingani tsho fhiraho vhe vha dzula vha tshi fulufhedzea naho vho sedzana na lufu. (Vhaheb. 11:36-38; 12:1) U nga ri ri nga dzula ro ḓiimisela u tshila u tendelana na maipfi a Yobo ane a ri: ‘Ndi ḓo dzula ndi tshi fulufhedzea!’ U nga ri u fulufhedzea hashu hu ḓo rendisa Yehova tshifhinga tshoṱhe!