Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MWAHA ONITHOKORERIWA 6

Nvikanihe Ororomeleya!

Nvikanihe Ororomeleya!

“Kinolaleya ohittheka [ororomeleya] waka mpakha okhwa”.​—YOBI 27:5.

NSIPO 34 Mweetteke Moororomeleya

ELE NINROWA AHU WIIXUTTA *

1. Moota xeeni Anamoona araru alavuliwe muttimani yaavikaninhe aya ororomeleya wa Yehova?

NKAHAYA muupuwele sowiiraneya iya tthaaru sinaahela muhina Anamoona a Yehova araru. (1) Nihiku nimosa, mwali mmosa onisoma oxikola, prusoore awe onnaavekela anaxikola otheene wiirela mpantta niira na mulaponi. Mwali ole onnisuwela wira niira nne khanimmusivela Muluku, nto mwa nttittimiho onnikhootta wiirela mpantta. (2) Munna mmiravo oowuuliwa muru onlaleerya empa ni empa. Masi onnoona wira empa enittharelana onikhala mmiravo onisomana awe oxikola, yoowo aamakela waanyohola Anamoona a Yehova. Hata vari siiso, owo kheemerenrye wuuliwa muru omukhoottiheryaka okela empa ele. (3) Mulopwana mmosa onniimananiha ovara muteko wira olyihe etthoko awe. Masi nihiku nimosa, patarau awe onninvekela opaka etthu yoohiloka aahiiso enooniherya ohiroromeleya. Nnaamwi osuwelaka wira akhootta opaka ele onivekeliwa awe onoopweteiwa muteko awe, owo onnimutthokiherya wira ohaana okhala oororomeleya maana Muluku oniphavela wira nikhaleke atthu oororomeleya.​—aRom. 13:1-4; aHéb. 13:18.

2. Makoho xeeni ninrowa ahu othokorerya ni nthowa xeeni?

2 Mukhalelo xeeni arina aya anna ala araru? Tthiri munnoona wira awo toolipa murima ni anneettela exariya. Masi awo aakhalana mukhalelo wootepa otthuneya, eyo piiyo, ororomeleya. Tthiri otheene aya annooniherya wira anniroromeleya wa Yehova. Nave anniiwelela malamulo a Muluku. Nto, ororomeleya onniwiiriha opaka itthu sooloka. Tthiri ninnikupali wira Yehova onnihakalala mwaha wa ororomeleya wa anna awo. Nave hiyo nimphavela omusiveliha Tiithi ihu a wiirimu. Vano nrowe nithokorerye makoho ala anittharelana: Ororomeleya exeeni? Xeeni nintthuneya ahu okhala oororomeleya? Ninrowa olipiha sai yoolakela ahu ya ovikaniha okhala oororomeleya mahiku ala ooxankiha?

OROROMELEYA EXEENI?

3. (a) Ororomeleya ontaphulela exeeni? (b) Ntakiheryo xeeni ninnikhaliherya osuwela ele ontaphulela aya ororomeleya?

3 Arumeyi a Muluku anooniherya sai ororomeleya waya? Awo annooniherya amphentaka Yehova ni murima wotheene, nto eyo enniwiiriha opaka itthu sinimuhakalaliha Yehova. Nrowe niwehe moota nuulumo noowi ororomeleya ninrumeeliwa aya mBiibiliyani. Enamuna emosa ninrumeeliwa aya nuulumo noowi “ororomeleya”, nintaphulela okhala etthu yoomalela, yoohirakala aahiiso yooloka. Mwa ntakiheryo, aIsarayeli yaaninvaha Yehova mukuttho wa inama, nto Nlamulo naahimya wira inama iyo saahaana okhala soohirakala. (Onam. 22:21, 22) Nave atthu a Muluku, khiyeemereriwa ovaha enama yahaarina mwetto, niyaru, niitho aahiiso yaawereyasiwa. Yehova aaphavela wira mwaamunama owo okhaleke oomalela, oohirakala aahiiso ooloka. (Mal. 1:6-9) Nto ninnoona wira Yehova onnivaha efaita ororomeleya aahiiso omalela. Vaavo nimphavela ahu othuma etthu ntoko muhokorokho, eliivuru aahiiso ekaruma ekina, nimphavela wira ekhaleke yoomalela ni yooloka. Tthiri nimphavela etthu yoomalela, yoohirakala aahiiso yooloka. Moolikanasa, Yehova onnisiveliwa akhala wira ninnimphenta ni ororomeleya wa yena. Masi eyo ehaana okhala etthu yoomalela, yoohirakala ni yooloka.

4. (a) Mutthu oohimalela onrowa okhala sai oororomeleya? (b) Moovarihana ni Esalimo 103:12-14, etthu xeeni Yehova onsuwela awe?

4 Niireke nihaana okhala atthu oomalela wira nikhale oororomeleya? Nnaari. Maana okathi mukina ninnoona wira khanimalenle aahiiso ninnivonya. Nrowe nithokorerye mathowa manli annikhaliherya woona wira khivantthuneya okhala oomalela wira nikhale oororomeleya. Noopacerya, Yehova khoniwehexexa soovonya sahu. Esalimo 130:3 enihimya so: “Apwiya! Mwathokoreryá sottheka sahu, ti pani onalipé oholo wanyu?” Yehova onnisuwela wira na anatampi ni onninlevelela moomalela. (Esal. 86:5) Na nenli, Yehova onnisuwela wira sookhala itthu nihinwerya ahu opaka, nto khonlipelela wira nnoopaka etthu nihinwerya ahu. (Musome Esalimo 103:12-14.) Ninrowa owerya sai okhala atthu oomalela, oohirakala ni ooloka vamaithoni vawe?

5. Xeeni arumeyi a Yehova anitthuneya aya okhala oophenta wira akhale oororomeleya?

5 Ophenta ti etthu eniwiiriha arumeyi a Yehova okhala oororomeleya. Omphenta wahu ni ororomeleya wahu wa Tiithi ihu a wiirimu, onninikhaliherya okhala oomalela, oohirakala ni oowookololowa. Nakhalana niphento ntoko nlo, hata neehereriwaka nnoovikaniha okhala oororomeleya. (1 Wah. 28:9; Math. 22:37) Nkahaya nwuupuwele Anamoona ale araru naalavunle ahu wanipacerya. Exeeni yaakhalihenrye ohipaka itthu soohiloka? Niireke mwali ole aaphavela ohakalala oxikola aahiiso mmiravo ole aahuuliwa muru ori ene vamukhora, wala mulopwana ole aahoova woomoliwa muteko? Nnaari. Ohiya-vo, awo yaanisuwela wira malamulo a Yehova ta xariya ni yaaphavela omusiveliha Tiithi aya a wiirimu. Okhala wira yaanimphenta Yehova, ahinatthi opaka yoothanla yaanimuupuwela yena. Nto mwaha woopaka eyo, yaahooniherya wira atthu oororomeleya.

OROROMELEYA TI WOOTTHUNEYA

6. (a) Xeeni munitthuneya anyu okhala oororomeleya? (b) Moota xeeni Adamu ni Eva yaahiyale aya okhala oororomeleya?

6 Xeeni ororomeleya ori aya mukhalelo wootepa otthuneya? Okhala wira, Satana onninvaanyiha Yehova vamosa ni nyuwo. Mwiihaneliwo woowi Satana ontaphulela “Nwanani”, nlaikha nenno nammwarenle Muluku okhuma ejardim ya wEdeni. Satana aaphavela ohonona nsina na Yehova ohimyaka wira Muluku tootakhala, oowiitthuna ni Namalamulela oohiloka. Mooriipiha murima, Adamu ni Eva yaahimutthara Satana ammwareelaka Yehova. (Maph. 3:1-6) Makhalelo a wEdeni yaanaavaha Adamu ni Eva eparakha ya olipiha omphenta waya Yehova. Masi, nuuvira okathi Satana aahiiriha wira ophenta waya ohikhale woomalela, woohirakala ni wowookololowa. Nto ninnikhumelela nikoho nootepa otthuneya nni: Niireke ookhala pinaatamu onwerya ovikaniha ororomeleya wa Yehova Muluku ohimphentaka? Mwa enamuna ekina, niireke apinaatamu anoowerya okhala oororomeleya? Nikoho nla naahikumiheriwa okathi wa Yobi.

7. Ntoko onooniherya awe Yobi 1:8-11, Yehova ni Satana yoonela sai ororomeleya wa Yobi?

7 Yobi aakhanle okathi yoole aIsarayeli yaari aya wEjiitu. Nto ororomeleya wawe waari wa vameekhaaya. Ntoko hiyo, owo aari mutthu oohimalela, niire so, aanivonya. Yehova aanimphenta Yobi mwaha woororomeleya wawe. Masi, vanikhala ntoko wira Satana aakhumme khalai onvaanyiha Yehova voohimya sa ororomeleya wa apinaatamu. Yehova aahimuleela Satana wira owehe ororomeleya wa Yobi. Tthiri, Yobi aahooniherya wira Satana nawoothe! Vano Satana aahihimya wira ororomeleya wa Yobi waahaana weehereriwa. Yehova aanimuroromela vanceene Yobi yoowo aari mpatthani awe, nto aahimweemererya Satana omweehererya Yobi.​—Mmusome Yobi 1:8-11.

8. Satana aamuhasunle sai Yobi?

8 Satana mutakhali ni nawiive. Owo aahihonona mireerelo sotheene sa Yobi, aahiwiiva arumeyi awe ni aahihonona mweettelo wa Yobi muttetthe ole aakhala awe. Nave aahihonona etthoko awe ni aahiwiiva anamwane muloko a Yobi. Moottharelana aahimukumiherya eretta yootepa owereya ni yoohiirya okhuma mmuru mpakha munawuni. Mwaarawe Yobi aahixanka ni oriipiwa murima, khumuleela Yobi wira onveehe Muluku wira okhwe. Nave mwaneene Yobi aaphavela okhwa, masi hata vaari siiso owo aahivikaniha ororomeleya. Moottharelana, Satana aaheererya enamuna ekina ya omuhasula Yobi. Satana aahaarumeela alopwana araru yaawo yaari apatthani a Yobi. Alopwana ale yaahiviriha mahiku manceene ari ene ni Yobi, masi khiyaawenrye ommaaliha. Ohiya-vo, yaamakela ompwapwela vootakhala ni onvaha nthowa. Awo yaahimya wira mixankiho sa Yobi saakumiheriwa ni Muluku ni wira khaacalela ororomeleya wa Yobi. Nave yaahimya wira Yobi aari mutakhali ni aaniphwanela omukhumelela maxakha ale otheene!​—Yobi 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Hata aarina mixankiho, exeeni Yobi aalakenle awe opaka?

9 Yobi oonela sai mixankiho iye sotheene? Nnaamwi ari mutthu oohimalela, Yobi aahaavaanyiha atthu ale yammaaliha, muhoolo mwaya aaheemererya wira aahilavula itthu ohuupuwenle. Maana aahitepa wiixoona okhala naxariya onvikana Muluku. (Yobi 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Hata aarina makhalelo ootepa oxankiha, Yobi khahiyale omwiiwelela Yehova Muluku. Nave kheemerenrye itthu soohiloka sa apatthani awe oowootha. Owo aahimmye so: “Kitakhaliwe miyo, karumelelaka molumo anyu. Kinolaleya ohittheka [ororomeleya] waka mpakha okhwa”. (Yobi 27:5) Moolumo ala annooniherya wira Yobi aahilakela ovikaniha ororomeleya wa Yehova. Owo aahikhootta omutthekela Muluku ni hiyo nihaana opaka etthu emosa-ru.

10. Muniheliwa sai muhina mwaha ole Satana aamoothenrye awe Yobi?

10 Satana onnivikaniha ovaanyiha ororomeleya wa khula mmosa a hiyo. Muniheliwa sai muhina wa mwaha ole Satana aamoothenrye awe Yobi? Tthiri Satana onihimya wira khamunimphenta Yehova ni murima anyu wotheene ni sookhumelelani mixankiho munoohiya omurumeela Yehova wira moopole okumi anyu. Tivonto, owo onnivaanyiha ororomeleya wanyu! (Yobi 2:4, 5; Wis. 12:10) Vano muupuwele ela: Yehova ohoororomelani vanceene ni onnoovahani eparakha. Nave onnimweemererya Satana weehererya ororomeleya wanyu. Maana onnikupali wira munoovikaniha ororomeleya ni wooniherya wira Satana nawoothe. Nave-tho, Yehova ooleiherya wookhaliheryani wira nvikanihe okhala oororomeleya. (aHéb. 13:6) Tthiri eparakha yuulupale ororomeliwa ni Mukhulupale a olumwenku wotheene! Niireke munnoona ororomeleya okhala etthu yootthuneya? Ti vooloka okhootta ovaanyiha wa Satana ni okhaliherya otteeliha nsina ni olamulelo wa Tiithi ihu. Nipakeke exeeni wira nivikanihe okhala oororomeleya?

OLELO-VA NINROWA OLIPIHA SAI OROROMELEYA WAHU?

11. Exeeni nniixutta ahu ni ntakiheryo na Yobi?

11 “Okathi [ola] wokiserya”, Satana onootepa waalupattha arumeyi a Muluku. (2 Tim. 3:1) Nto, ninrowa olipiha sai ororomeleya wahu? Ele yaamwiiranenle Yobi, enniniixuttiha etthu yuulupale. Mwa iyaakha sinceene ohinatthi weehereriwa, Yobi aanivikaniha olipiha ororomeleya wawe wa Yehova. Nrowe niwehe itthu tthaaru sinrowa onikhaliherya olipiha ororomeleya wahu.

Mwa inamuna xeeni munrowa anyu olipiha yoolakela anyu ya ovikaniha okhala oororomeleya? (Nwehe ettima 12) *

12. (a) Ntoko onooniherya awe Yobi 26:7, 8, 14, Yobi aalipinhe sai omuttittimiha wawe Yehova? (b) Exeeni enrowa okhumelela navikaniha omuttittimiha Muluku?

12 Yobi aahilipiha omphenta wawe Muluku innuuheryaka omuttittimiha wawe Yehova. Yobi aaniviriha okathi owehaka itthu Yehova opattunxe awe. (Mmusome Yobi 26:7, 8, 14.) Owo aanitikinihiwa vaavo uupuwela awe makhalelo a elapo, erimu, meeku ni itari. Nave, aanoona wira aasuwela itthu vakhaani paahi Yehova opattunxe awe. Nave-tho, aanivaha efaita malamulo a Yehova. Nto eyo, yaahimwiiriha ohimya wira: “Kihìwelela soruma sawe”. (Yobi 23:12) Yobi aanitikinihiwa ni aanimuttittimiha vanceene Yehova. Owo aanimphenta Tiithi awe a wiirimu ni aaphavela omuhakalaliha. Mwaha woopaka eyo, Yobi aahilakela ovikaniha olipiha ororomeleya wawe. Nihaana omutakiha Yobi. Maana hiyo ninnisuwela itthu sinceene Yehova opattunxe awe waavikana atthu yaakhala mahiku a Yobi. Nave nookhalana Biibiliya oomalela, yoowo onnikhaliherya omusuwela saana Yehova. Itthu iyo sotheene nniixutta ahu, sihaana onikhaliherya omuttittimiha Yehova. Nto omuttittimiha wahu onoonikhaliherya omwiiwelela ni olipiha yoolakela ahu ya ororomeleya wa Yehova.​—Yobi 28:28.

Hiyo ninnilipiha ororomeleya wahu nisyakaka oweha epornografia (Nwehe ettima 13) *

13-14. (a) Moovarihana ni Yobi 31:1, Yobi oonihenrye sai okhala mutthu oowiiwelela? (b) Ninrowa ootthara sai ntakiheryo na Yobi?

13 Wira olipihe ororomeleya wawe, Yobi aaniiwelela khula etthu aaleeliwa awe. Owo aanisuwela wira ovikaniha omwiiwelela Yehova wammukhaliherya okhala oororomeleya. Tthiri otheene ahu nihaana okhala atthu oowiiwelela wira nlipihe ororomeleya wahu. Yobi aaniimananiha vanceene wira omwiiweleleke Muluku khula nihiku. Mwa ntakiheryo, owo aanivaha ephoole enamuna aathokorerya awe athiyana akina ahikhanle amwaarawe. (Mmusome Yobi 31:1.) Okhala wira aari mulopwana oothela, Yobi aanisuwela wira khivaareerela osiveliwa ni muthiyana mukina ohikhanle mwaarawe. Nimutakihaka Yobi, niireke ninnisyaka olavula moovekana ni muthiyana ohikhanle mwaarihu? Niireke ninnisyaka oweha epornografia mwa inamuna sotheene? (Math. 5:28) Akhala wira khula nihiku ninnisyaka itthu iyo, nnoolipiha ororomeleya wahu.

Ninnilipiha ororomeleya wahu nikhalanaka moonelo wooloka voohimya sa itthu sa weerutthuni (Nwehe ettima 14) *

14 Nave Yobi aanimwiiwelela Yehova mwa enamuna aathokorerya awe itthu sa werutthuni. Yobi aanisuwela wira ororomela mihakhu wammwiiriha opaka etampi yuulupale ni aamuhukhummwa. (Yobi 31:24, 25, 28) Olelo-va, ninkhala olumwenku atthu anceene anihela aya nipuro noopacerya mihakhu. Akhala wira nnookhalana moonelo wooloka voohimya sa musurukhu ni itthu sa werutthuni ntoko Biibiliya onnilopola awe, nnoolipiha yoolakela ahu ya ovikaniha ororomeleya.​—Mir. 30:8, 9; Math. 6:19-21.

Nakupali wira Yehova onnivaha efaita ororomeleya wahu, yoolipelela ahu ya muhoolo enoovikaniha okhala yekeekhai (Nwehe ettima 15) *

15. (a) Nlipelelo xeeni naamukhalihenrye Yobi ororomeleya? (b) Ninrowa ovikaniha sai wuupuwela nlipelelo Yehova onivanhe awe?

15 Yobi aahilipiha ororomeleya wawe uupuwelelaka etthuvo Muluku aarowa awe onvaha muhoolo. Owo aanikupali wira Muluku aanimukhaliherya wira ovikaniheke ororomeleya. (Yobi 31:6) Hata aakumana mixankiho, Yobi aanikupali wira Yehova ammutthuvela. Nto mwaha wookupali eyo, Yobi aahivikaniha okhala oororomeleya. Nave, Yehova aanisiveliwa vanceene ni ororomeleya wa Yobi. Nto aahimutthuvela vanceene hata aari mutthu oohimalela! (Yobi 42:12-17; Yak. 5:11) Muhoolo Yobi onrowa otthuveliwa mwa enamuna ya vameekhaaya. Niireke munnikupali wira Yehova onimootthuvelani mwaha woororomeleya wanyu? Muluku ahu Yehova khoturukeyale. (Mal. 3:6) Akhala wira ninnikupali wira Yehova onnivaha efaita ororomeleya wahu, yoolipelela ahu ya muhoolo enoovikaniha okhala yekeekhai vamurimani vahu.​—1 aTes. 5:8, 9.

16. Mulakenle opaka exeeni?

16 Mwiimananihe ovikaniha olipiha ororomeleya wanyu! Okathi mukina pooti wuupuwelaka wira khamunwerya ovikaniha ororomeleya, masi musuweleke wira khamukhanle mekhinyu. Nyuwo munnikhaliheriwa ni arumeyi oororomeleya ikonto sinceene, a olumwenku wotheene. Nave munnaasuwela alopwana ni athiyana a khalai, yaawo yaalipinhe ororomeleya waya hata yaarina mixankiho sinceene aahiiso wiiviwa. (aHéb. 11:36-38; 12:1) Otheene ahu nihaana ovikaniha ororomeleya ntoko Yobi, yoowo aahimmye so: “Kinolaleya ohittheka [ororomeleya] waka mpakha okhwa”. Tthiri niira siiso, mahiku otheene ororomeleya wahu onrowa onvuwihaka Yehova!

NSIPO 124 Niroromeleyeke Okathi Wotheene

^ etti. 5 Ororomeleya exeeni? Xeeni Yehova onvaha awe efaita ororomeleya wa arumeyi awe? Xeeni ororomeleya ori aya wootepa otthuneya? Mwaha ola, ninrowa oweha moota Biibiliya onaakhula awe makoho awo. Nave onrowa onikhaliherya woona moota nikhanle ahu oolipiha ni ovikaniha ororomeleya khula nihiku. Opaka eyo enooniphwanyiha mareeliho manceene.

^ etti. 49 OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU: Yobi owiixuttihaka anaawe akina voohimya sa itthu Yehova opattunxe awe.

^ etti. 51 OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU: Munna okhoottaka oweha epornografia ni atthu onivarana awe muteko.

^ etti. 53 OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU: Munna okhoottaka omuthuma televisau muulupale ni a musurukhu munceene ni ohinimphavela awe.

^ etti. 55 OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU: Munna onniviriha okathi ovekelaka ni uupuwelelaka ori ene mParayiisu.