1, 2. а) Мүгәддәс Китабда Муса пејғәмбәр вә онун етдикләри һагда нә јазылыб? б) Һәлимлик хүсусијјәтини јетишдирмәк үчүн һансы әсаслы сәбәбимиз вар?

МҮГӘДДӘС КИТАБДА дејилир ки, «дүнјада Муса кими һәлим адам јох иди» (Сај. 12:3). Бәс бу о демәкдирми ки, Муса пејғәмбәр зәиф, гәрарсыз, проблемләрдән гачан инсан иди? Бәзиләри һәлим инсаны мәһз белә тәсвир едир. Амма бу ҹүр дүшүнҹә һәгигәтдән узагдыр. Муса пејғәмбәр мөһкәм, гәтијјәтли вә ҹәсарәтли инсан иди. Јеһова Аллаһын көмәји илә о, Мисирин гүдрәтли һөкмдарынын гаршысына чыхмышды, сәһра боју ҝүман ки, 3 000 000-а јахын инсана башчылыг етмишди вә Исраил халгына дүшмәнләрә гаршы мүбаризә апармаға көмәк етмишди.

² Муса пејғәмбәрин үзләшдији проблемләрлә үзләшмәсәк дә, һәр ҝүн һәлимлији горумағы чәтинләшдирән инсанлар вә вәзијјәтләрлә үзләширик. Бунунла белә, бу хүсусијјәти өзүмүздә јетишдирмәк үчүн әсаслы сәбәбимиз вар. Јеһова Аллаһ вәд едиб ки, «һәлимләр јер үзүнә саһиб олаҹаг» (Зәб. 37:11). Сиз өзүнүзү һәлим инсан һесаб едирсиниз? Бәс башгалары сизин һагда нә дүшүнүр? Бу ваҹиб суаллара ҹаваб вермәздән өнҹә һәлимлијин нә демәк олдуғуну билмәлијик.

3, 4. а) Һәлимлији нәјә бәнзәтмәк олар? б) Һәлим олмаг үчүн биздә һансы дөрд хүсусијјәт олмалыдыр вә нә үчүн?

³ Һәлимлик * хүсусијјәтини ҝөзәл рәсм әсәринә бәнзәтмәк  олар. Һансы мәнада? Рәссам мүхтәлиф рәнҝләрдән истифадә едәрәк ҝөзәл бир рәсм әрсәјә ҝәтирдији кими, биз дә өзүмүздә бир сыра ҝөзәл хүсусијјәтләри ҹәм едәрәк һәлим ола биләрик. Бунлар тәвазөкарлыг, итаәткарлыг, мүлајимлик вә мәтанәт кими хүсусијјәтләрдир. Нәјә ҝөрә Јеһова Аллаһын разылығыны газанмаг истәјән инсан бу хүсусијјәтләрә саһиб олмалыдыр?

⁴ Јалныз тәвазөкар инсан Аллаһын ирадәсинә итаәт едир. Аллаһын ирадәсинә исә бизим мүлајим олмағымыз дахилдир (Гал. 5:23; Тит. 3:2). Онун истәдији кими даврананда Шејтаны гәзәбләндиририк. Буна ҝөрә дә тәвазөкар вә мүлајим олсаг да, Шејтан дүнјасында јашајан бир чох инсан бизә нифрәт едир (Јәһ. 15:18, 19). Одур ки, Шејтана гаршы дурмаг үчүн бизә мәтин олмаг ҝәрәкдир.

5, 6. а) Нә үчүн Шејтан һәлим инсанлара нифрәт едир? б) Һансы суаллара ҹаваб тапаҹағыг?

⁵ Һәлимликдән фәргли олараг, мәғрурлуг хүсусијјәтинә саһиб оланлар гәзәби ҹиловлаја билмир вә Јеһова Аллаһа итаәт етмирләр. Бунун бариз нүмунәси Шејтандыр. Тәәҹҹүблү дејил ки, о, һәлим инсанлара нифрәт едир. Чүнки һәлимләр өз ҝөзәл хүсусијјәтләри илә Шејтанын нә гәдәр пис олдуғуну ҝөстәрирләр. Јаланчы олдуғуну сүбут етмәләри исә ону лап өзүндән чыхарыр. Нә үчүн? Чүнки о, нә етсә дә, нә десә дә, һәлим инсанлары Јеһоваја ибадәтдән сахлаја билмир (Әјј. 2:3—5).

⁶ Бәс һәлим олмаг нә заман чәтин ола биләр? Нәјә ҝөрә һәлимлијә ҹан атмаг ваҹибдир? Бу суаллара Муса пејғәмбәрин, Бабилдә әсарәтдә олан үч ибрани ҝәнҹин вә Иса Мәсиһин нүмунәси әсасында ҹаваб тапаҹағыг.

7, 8. Муса пејғәмбәр өзүнә гаршы һөрмәтсизлик ҝөрәндә неҹә давранды?

⁷ Сәлаһијјәт саһиби оланда. Сәлаһијјәт саһиби олан инсан үчүн һәлим олмаг чәтин ола биләр. Хүсусилә дә әҝәр табелијиндә олан кәс она һөрмәтсизлик едир вә идарәетмә тәрзини бәјәнмирсә. Сиз нә вахтса белә вәзијјәтлә үзләшмисиниз? Аилә үзвүнүз сизинлә бу ҹүр даврансајды, нә едәрдиниз? Ҝәлин ҝөрәк Муса пејғәмбәр белә вәзијјәтдә неҹә давранмышды.

⁸ Јеһова Муса пејғәмбәри Исраил халгына рәһбәр тәјин етмишди вә она халг үчүн  ганунлар јазмағы бујурмушду. Јеһованын она дәстәк олдуғу ајдын ҝөрүнүрдү. Бунунла белә, пејғәмбәрин доғма баҹы-гардашы Мәрјәмлә Һарун онун әлејһинә данышмаға вә сечдији арвада ҝөрә ону гынамаға башлајыр. Јәгин ки, Муса пејғәмбәрин јеринә башгасы олса иди гәзәбләниб онлардан гисас аларды. Амма пејғәмбәр белә давранмыр. О, тез инҹијиб-күсән инсан дејилди. Һәтта ҹәза алмыш Мәрјәмә шәфа вермәси үчүн Јеһоваја јалварыр (Сај. 12:1—13). Пејғәмбәр нә үчүн белә давранмышды?

9, 10. а) Јеһова Муса пејғәмбәрә нәји анламаға көмәк етди? б) Аилә башчылары вә ағсаггаллар пејғәмбәрдән нә өјрәнә биләр?

⁹ Муса пејғәмбәр Јеһованын тәлимини гәбул едирди. Тәхминән 40 ил өнҹә, Мисир һөкмдарынын аилә үзвү олан заман о, һәлим дејилди. Һәтта о гәдәр тез өзүндән чыхан инсан иди ки, бир мисирлинин әдаләтсизлик етдијинә гәрар вериб ону өлдүрмүшдү. Һәлә бир әмин иди ки, Јеһова онун һәрәкәтиндән разы галаҹаг. Јеһова дүз 40 ил әрзиндә пејғәмбәрә тәлим верди, баша салды ки, исраиллиләрә рәһбәрлик етмәк үчүн ҹәсарәт кифајәт дејил, о, һәлим олмалыдыр. Һәлим олмаг үчүн исә она тәвазөкар, итаәткар вә мүлајим олмаг ҝәрәк иди. Пејғәмбәр Јеһованын тәлимини јахшы гаврады вә ҝөзәл башчы олду (Чых. 2:11, 12; Һәв. 7:21—30, 36).

¹⁰ Бу ҝүн аилә башчылары вә ағсаггаллар Муса пејғәмбәрдән өрнәк алмалыдыр. Өзүнүзә гаршы һөрмәтсизлик ҝөрәндә тез инҹимәјин. Тәвазөкарлыгла сәһвләринизи бојнунуза алын (Ваиз 7:9, 20). Проблемләрин һәллиндә итаәткарлыгла Јеһованын ҝөстәришләринә риајәт един вә һәмишә мүлајим ҹаваб верин (Мәс. 15:1). Бу ҹүр давранан аилә башчылары вә ағсаггаллар Јеһованын үрәјини севиндирир, сүлһү горумаға көмәк едир вә һәлим олмагда ҝөзәл нүмунә гојур.

11—13. Үч ибрани ҝәнҹдән нә өјрәнирик?

¹¹ Тәгиб олунанда. Јеһованын халгы тарих боју һөкмдарлар, рәһбәрләр тәрәфиндән тәгиб олунуб. Бизи наһаг јерә һәр һансы гануну позмагда иттиһам етсәләр дә, онлары гәзәбләндирән әсл сәбәб «инсанлара јох, һөкмдарымыз Аллаһа» итаәт етмәјимиздир (Һәв. 5:29). Ола билсин, ришхәнд олунаҹағыг, һәбсә салынаҹағыг, һәтта кобуд рәфтара мәруз галаҹағыг. Лакин Јеһованын көмәји сајәсиндә сынаглар заманы сакитлијимизи горуја вә әвәз чыхмаја биләрик.

¹² Ҝәлин Бабилә сүрҝүн олунан үч ибрани ҝәнҹин — Һәнанијјә, Мүсаил вә Әзријанын нүмунәсини хатырлајаг *. Бабил һөкмдары  онлара гызыл һејкәлә сәҹдә гылмағы әмр етмишди. Онлар бу һејкәлә нә үчүн баш әјмәдикләрини падшаһа мүлајимликлә изаһ етмишдиләр. Һәтта гызмар собаја атылаҹагларыны билсәләр дә, бу ҝәнҹләр Аллаһа итаәткар галды. Јеһова онлары дәрһал хилас етди, һалбуки онлар буна архајын олараг белә давранмамышды. Бу ҝәнҹләр истәнилән агибәтлә үзләшмәјә һазыр иди (Дән. 3:1, 8—28). Беләҹә, онлар сүбут етдиләр ки, һәлим инсанлар сөзүн әсл мәнасында ҹәсарәтлидир. Һеч бир падшаһ, һеч бир һәдә-горху, һеч бир ҹәза Аллаһымыз Јеһоваја «там сәдагәт» ҝөстәрмәк әзмимизи сарсыда билмәз (Чых. 20:4, 5).

¹³ Јеһоваја сәдагәтимиз сынанан заман бу үч ибрани ҝәнҹи неҹә тәглид едә биләрик? Тәвазөкар олмалы вә Аллаһымыз Јеһованын гејдимизә галаҹағына инанмалыјыг (Зәб. 118:6, 7). Бизи наһаг јерә ҝүнаһландыранда мүлајим вә һөрмәтҹил ҹаваб вермәлијик (1 Бут. 3:15). Һәмчинин мәһәббәтли Јараданымызла достлуғумуза хәләл ҝәтирәҹәк истәнилән һәрәкәти гәтијјәтлә рәдд етмәлијик.

14, 15. а) Стресс кечирәндә нә баш верә биләр? б) Әшија 53:7, 10 ајәләринә әсасән, нәјә ҝөрә Иса Мәсиһ ҝәрҝин вәзијјәтдә һәлимлији горумаға даир ән мүкәммәл нүмунәдир?

¹⁴ Стресс кечирәндә. Һәр биримиз мүхтәлиф сәбәбләрә ҝөрә стресс кечиририк. Ола билсин, мәктәбдә имтаһан вермәздән өнҹә вә ја ишдә һансыса тапшырығы јеринә јетирәндә ҝәрҝинлик кечиририк. Јахуд да садәҹә олараг кечмәли олдуғумуз һәр һансы тибби проседур һагда дүшүнмәк бизи стрессә сала биләр. Стресс кечирәндә һәлимлији горумаг чәтин олур. Бу заман адәтән бизи нараһат етмәјән шејләрә белә, гыҹыглана биләрик. Сөзләримиз сәрт, сојуг ола биләр. Стрессли мәгамларда Иса Мәсиһин нүмунәси бизә көмәк едәҹәк.

¹⁵ Јерүзү һәјатынын сонунҹу ајларында Иса Мәсиһ ҝүҹлү ҝәрҝинлик алтында иди. О билирди ки, ишҝәнҹәләрә мәруз галаҹаг вә едам олунаҹаг (Јәһ. 3:14, 15; Гал. 3:13). Өлүмүндән бир нечә ај өнҹә о, үрәјинин бәрк сыхылдығыны демишди (Лука 12:50). Едам олунмасына бир нечә ҝүн галмыш да ејни сөзләри тәкрарламышды. Онун дуада үрәјини Јеһоваја бошалдан заман дедији сөзләрдән нә гәдәр тәвазөкар вә итаәткар олдуғу ҝөрүнүр. Иса демишди: «Ата, мәни бу сынагдан гуртар. Һәрчәнд мән елә бу ҝүн үчүн ҝәлмишәм. Ата, Өз адыны уҹалт» (Јәһ. 12:27, 28). Вәдә јетишәндә Мәсиһ ҹәсарәтлә өзүнү Аллаһын дүшмәнләринә тәслим етди. Онларын әлиндән олмазын әзаб вә тәһгирләрә мәруз галды. Бу ҹүр ағыр вәзијјәтдә олмасына, изтираб чәкмәсинә бахмајараг, Мәсиһ һәлимликлә Јеһованын ирадәсини јеринә јетирди. Әминликлә демәк олар ки, Мәсиһ ҝәрҝин вәзијјәтдә һәлимлији горумаға даир ән мүкәммәл нүмунәдир. (Әшија 53:7, 10 ајәләрини охујун.)

16, 17. а) Иса Мәсиһин достлары онун һәлимлијини неҹә сынаға чәкмишдиләр? б) Иса Мәсиһә неҹә бәнзәјә биләрик?

¹⁶ Јерүзү һәјатынын сонунҹу ҝеҹәси Иса Мәсиһин ән јахын достлары онун һәлимлијини сынаға чәкмишди. Һәмин ҝеҹә Мәсиһин неҹә ҝәрҝин олдуғуну тәсәввүр един. Ҝөрәсән о, өләнәҹән сәдагәтли гала биләҹәк? Ахы милјардларла инсанын һәјаты ондан асылыдыр (Ром. 5:18, 19). Ән әсасы исә бу мәсәләнин Јеһованын адынын тәмизә чыхмасы илә бирбаша әлагәси вар (Әјј. 2:4). Белә бир мәгамда ән јахын достлары илә сонунҹу дәфә шам јемәји јејән заман онларын арасында кимин даһа бөјүк олмасы үстүндә «гызғын мүбаһисә» дүшүр. Мәсиһ бу мәсәлә илә бағлы онлара дәфәләрлә дүзәлиш вермишди, елә һәмин ахшам да бу һагда данышмышды. Амма һәвариләринин  мүбаһисәси Мәсиһи өзүндән чыхармыр, әксинә, онларла мүлајим данышыр. Иса Мәсиһ нәзакәтли, ејни заманда гәти шәкилдә онлара һансы әһвал-руһијјәни тәзаһүр етдирмәли олдугларыны јенидән изаһ едир. Сонра исә сәдагәтлә она дәстәк олдугларына ҝөрә достларыны тәрифләјир (Лука 22:24—28; Јәһ. 13:1—5, 12—15).

¹⁷ Ејни вәзијјәтлә сиз үзләшсәјдиниз, неҹә давранардыныз? Һәтта стрессли анларымызда белә, Мәсиһдән өрнәк алараг мүлајим даврана биләрик. Јеһованын «бир-биринизә гаршы һәмишә сәбирли олун» ҝөстәришинә итаәткарлыгла әмәл етмәлијик (Кол. 3:13). Һәр биримизин сөздә вә әмәлдә башгаларыны инҹитдијини јадда сахласаг, бу әмрә әмәл етмәк асан олаҹаг (Мәс. 12:18; Јаг. 3:2, 5). Бундан әлавә, башгаларыны ҝөзәл ҹәһәтләринә ҝөрә тәрифләмәлијик (Ефес. 4:29).

18. Јеһова һәлим инсанлара дүзҝүн гәрар вермәкдә неҹә көмәк едир, бәс онлардан нә ҝөзләнилир?

¹⁸ Даһа јахшы гәрарлар верәҹәјик. Әҝәр һәлим олсаг, чәтин гәрарлар гаршысында галанда Јеһова бизә дүзҝүн гәрар вермәјә көмәк едәҹәк. О, «һәлимләрин диләјини» ешидәҹәјини вәд едир (Зәб. 10:17). Бундан әлавә, Мүгәддәс Китабда јазылыб: «О, һәлимләри доғрулуға јөнәлдәр, онлара Өз јолуну өјрәдәр» (Зәб. 25:9). Јеһова Өз Кәламы, еләҹә дә садиг вә ағыллы нөкәрин тәгдим етдији нәшрләр * вә диҝәр програмлар васитәсилә бизә јол ҝөстәрир (Мәт. 24:45—47). Биз дә өз тәрәфимиздән Јеһованын көмәјинә еһтијаҹ дујдуғумузу тәвазөкарлыгла гәбул етмәли, бу материаллары арашдырмалы, өјрәндикләримизә итаәткарлыгла әмәл етмәлијик.

19—21. Муса пејғәмбәр Гәдисдә оланда һансы сәһвә јол верди вә бундан һансы дәрси ҝөтүрүрүк?

¹⁹ Сәһвләрә јол вермәјәҹәјик. Муса пејғәмбәри бир дә јадымыза салаг. О, узун илләр әрзиндә һәлим иди вә Јеһованы разы салырды. Лакин сәһрада 40 ил сүрән ағыр сәјаһәтин сонуна јахын пејғәмбәр һәлимлик хүсусијјәтини итирир. Исраиллиләр Гәдисдә дүшәрҝә салмышды, пејғәмбәр баҹысыны, еһтимал ки, Мисирдә онун һәјатыны хилас едән баҹысыны тәзәликҹә дәфн едиб. Вә будур, халг јенидән јетәринҹә тәмин олунмадығыны иддиа етмәјә башлајыр. Онлар бу дәфә Муса илә су гытлығына ҝөрә далашыр. Јеһованын  пејғәмбәр васитәсилә ҝөстәрдији мөҹүзәләрә вә пејғәмбәрин узун илләр фәдакарлыгла халга башчылыг етмәсинә рәғмән, ҹамаат дејинмәјә башлајыр. Амма онлар тәкҹә су гытлығына ҝөрә јох, Муса барәдә дә ҝилеј-ҝүзар едирләр, санки онларын сусуз галмаларынын ҝүнаһкары Муса пејғәмбәр иди (Сај. 20:1—5, 9—11).

²⁰ Гәзәбдән алышыб-јанан пејғәмбәр һәлимлијини итирир. Јеһованын әмр етдији кими, иманла гајаја «су вер» демәк әвәзинә, ҹамаата аҹыгланыр вә Јеһоваја мәхсус шәрәфи өз үзәринә ҝөтүрүр. Сонра гајаја ики дәфә вурур вә гајадан су чыхыр. Гүрур вә гәзәб онун ҹидди сәһвә јол вермәсинә ҝәтириб чыхарыр (Зәб. 106:32, 33). Бир анлыг һәлимлијини итирмәси уҹбатындан о, Вәд едилмиш дијара дахил олмаг имканындан мәһрум олур (Сај. 20:12).

²¹ Бу һадисәдән ваҹиб дәрсләр өјрәнирик. Әввәла, һәлимлији горумаг үчүн үзәримиздә даима ишләмәлијик. Һәлимлији бир анлыг белә итирсәк, гүрур баш галдыра биләр, нәтиҹәдә сөздә вә һәрәкәтдә дүшүнҹәсизлијә јол верәрик. Икинҹиси, стресс һәлимлијимизи горумағы чәтинләшдирә биләр. Буна ҝөрә дә һәтта ҝәрҝин вәзијјәтдә белә, һәлимлији горумаға ҹан атмалыјыг.

22, 23. а) Нә үчүн һәлимлијә ҹан атмалыјыг? б) Сәфәнја 2:3 ајәсиндәки сөзләр нәји ҝөстәрир?

²² Һифз олунаҹағыг. Чох тезликлә Јеһова Аллаһ бүтүн пис инсанларын көкүнү кәсәҹәк, јалныз һәлимләр сағ галаҹаг. О заман дүнјада әсл сүлһ һөкм сүрәҹәк (Зәб. 37:10, 11). Бәс сиз һәмин һәлим инсанларын арасында олаҹагсыныз? Әҝәр Јеһованын Сәфәнја китабында сәсләдији чағырыша һај версәниз, ола биләрсиниз. (Сәфәнја 2:3 ајәсини охујун.)

²³ Бәс нәјә ҝөрә Сәфәнја 2:3 ајәсиндә «бәлкә» гуртула билдиниз дејилир? Бу о демәк дејил ки, Јеһова Ону севән, Ону разы салмаг истәјән инсанлары горумаға гадир дејил. Әксинә, ҝөстәрир ки, һифз олунмаг истәјириксә, биз дә өз тәрәфимиздән нә исә етмәлијик. Бизим «Јеһованын гәзәб ҝүнүндә» гуртулмаг вә әбәди јашамаг имканымыз вар. Амма бунун үчүн индидән һәлимлијә ҹан атараг Јеһованын бәјәндији кими јашамалыјыг.