Gberra gha rhie uhunta

Gberra gha rhie dọmwadẹ uhunmwuta ni rre uwu ẹre

AKO IRUẸMWI 7

Gha Mwẹ Ekhọe Ọmẹhẹ, Ne U Mieke Na Ya Ẹko Gha Rhiẹnrhiẹn E Jehova

Gha Mwẹ Ekhọe Ọmẹhẹ, Ne U Mieke Na Ya Ẹko Gha Rhiẹnrhiẹn E Jehova

“Wa bu e Jehova gha dee, wa hia ni mwẹ ekhọe ọmẹhẹ vbe uhunmwu otagbọn . . . Wa gha mwẹ ekhọe ọmẹhẹ.”—ZẸF 2:3NW.

IHUAN 80 ‘Gualọ Otọre Ne U Ghee Vbene Jehova Maan Hẹ’

OLIKA ẸMWẸ ỌGHE AKO IRUẸMWI NA *

1-2. (a) De aro ọmwa ne Mozis ghaa khin? De emwi ne Mozis ru? (b) De emwi nọ ya ima hia vbe odẹ ke odẹ ne ima gha re emwa ọmẹhẹ?

E BAIBOL gi ima rẹn wẹẹ, e Mozis ẹre ọ mwẹ ekhọe ọmẹhẹ sẹ “emwa hia ni rre agbọn na.” (Nọm 12:3) Te ọna ghi rhiema wẹẹ, ọmwa avbiẹrẹ ne ẹi sẹtin zẹ emwi ru kevbe ne ẹi sẹtin sinmwi oseghe ne egbe ẹre vbe emwa ghaa zọe kpokpo ẹre Mozis ghaa khin ra? Aro vbenian ẹre emwa eso ya ghee emwa ọmẹhẹ. Sokpan emwa ọmẹhẹ i zẹdẹ yerriọ. Ọmwa nọ mwẹ udinmwẹ kevbe nọ zẹ emwi ru ẹre Mozis ghaa khin. Vbe ẹtin Jehova, ọ na ya udinmwẹ mu aro daa ọba ọghe Igipt, irẹn ẹre ọ vbe gha su Ivbi Izrẹl ni rrie odẹ 3,000,000 khian vbuwe ato, ọ na vbe ru iyobọ ne iran ya khọnmiotọ yan eghian iran.

2 Vbe ẹdẹnẹrẹ, ma i khian werriẹ aro daa isievẹn ne Mozis la gberra, sokpan, emwa eso sẹtin ru emwi nọ sọnnọ ima, emwi eso sẹtin vbe sunu nọ gha yae gha lọghọ ne ima sẹtin rhie akpa ọghe ọmẹhẹ ma. Vbọrhirhighayehẹ, eyan ne Osanobua ru, sẹ nọ gha ya ima gha re emwa ni mwẹ ekhọe ọmẹhẹ. Ọ keghi kha wẹẹ, emwa “ọmẹhẹ ẹre ọ ra yan otọe nii.” (Psm 37:11) Ọmwa ọmẹhẹ ẹre uwẹ khin ra? Emwa ọvbehe rẹn uwẹ zẹvbe ọmwa ọmẹhẹ ra? Vbene ima te zẹ ewanniẹn ye avbe inọta na, ọ khẹke ne ima ka rẹn emwi na ya ọmẹhẹ kha.

VBE A YA ỌMẸHẸ KHA?

3-4. (a) De emwi na ya gie ọmẹhẹ? (b) Ne ima mieke na sẹtin do gha re emwa ọmẹhẹ, de akpa enẹ nọ khẹke ne ima gha mwẹ? Vbọzẹe ne ọ na khẹke ne ima gha mwẹ avbe akpa na?

3 Te ọmẹhẹ * ye vbe efoto ne mose mose. De odẹ nọkhin? Owinna nọ mwẹ ifuẹro ọghe iwinna ona, keghi ku ẹmu ughughan kugbe, ọ ke do khian efoto ne mose mose. Erriọ vbe khẹke ne ima gha mwẹ akpa ughughan ni maan, ne ima mieke na gha re emwa ọmẹhẹ. Usun avbe akpa na ọre imuegberriotọ, ufumwẹ, udinmwẹ kevbe ekhọe na ya họn ẹmwẹ. Vbọzẹe ne ọ na khẹke ne ima gha mwẹ avbe akpa na deghẹ ima hoo ne ima gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn Jehova?

4 Emwa ni mu egbe rriotọ ẹre ọ ru ahoo ọghe Osanobua. Ahoo ọghe Osanobua nọ ne ima gha re emwa ni fu. (Mat 5:5; Gal 5:23) Ẹko i zẹdẹ rhiẹnrhiẹn Esu vbe ima ghaa ru ahoo ọghe Osanobua. Ọna ẹre ọ si ẹre ne emwa nibun vbe agbọn Esu na khọ ẹko ima, agharhemiẹn wẹẹ emwa ni mu egbe rriotọ kevbe ni fu ẹre ima khin. (Jọn 15:18, 19) Rhunmwuda ọni, ọ khẹke ne ima gha re emwa ni din ne ima mieke na sẹtin khọnmiotọ yan Esu.

5-6. (a) Vbọzẹe ne Esu na khuiwu emwa ọmẹhẹ? (b) De inọta ne ima khian zẹ ewanniẹn yi?

5 Ọmwa ne ẹi mwẹ ekhọe ọmẹhẹ keghi re nọ tọn egbe mu, ọ mu ohu gberra egbe, ẹi vbe lele adia ọghe Jehova. Erriọ Esu wa ye zẹẹ. Ẹi khabe nọ na khuiwu emwa ọmẹhẹ! Akpa esiesi ọghe emwa ọmẹhẹ keghi yae vẹẹ ne emwa rẹn wẹẹ, ọka ẹrhia ẹre Esu khin. Uyinmwẹ iran vbe rhiẹre ma wẹẹ, ọmwa ohoghe ẹre Esu khin. De odẹ nọkhin? Ẹi mwẹ vbene Esu gha kpokpo iran sẹ hẹ, te emwa ọmẹhẹ khian ye gha ga e Jehova!—Job 2:3-5.

6 De emwi eso nọ yae lọghọ ne ima sẹtin gha rhie akpa ọghe ọmẹhẹ ma? Vbọzẹe ne ọ na khẹke ne ima ye gha re emwa ọmẹhẹ? Igiemwi esi ọghe Mozis, Ivbi Hibru ne eha ni ghaa rre imu vbe Babilọn kevbe igiemwi ọghe Jesu gha zẹ ewanniẹn ye inọta na.

DE EMWI ESO NỌ YAE LỌGHỌ NE IMA SẸTIN GHA RHIE AKPA ỌGHE ỌMẸHẸ MA?

7-8. De emwi ne Mozis ru vbe ẹghẹ ne etien ọnrẹn ya gbodan ghee ẹre?

7 Ọmwa ghaa rre ukpo ọdakha: Ọ keghi lọghọ ne emwa ni rre ukpo ọdakha gha rhie akpa ọghe ọmẹhẹ ma, ibiba deghẹ emwa ne iran mwẹ ọdakha yan gu iran taekpẹn ra iran i mwẹ ọghọ. Emwi vbenian he ka sunu daa ruẹ ẹdẹ ra? Ọmwa vbe uwu ẹgbẹe ruẹ gha yin vbenian daa ruẹ vbo? Vbua khian ru? Gi ima ghee emwi ne Mozis ru, vbe emwi vbenian sunu daa re.

8 E Jehova ẹre ọ tobọre zẹ Mozis nọ gha re ọkaolotu Ivbi Izrẹl, ọ na vbe wẹẹ ne Mozis gbẹnnẹ uhi yotọ, ne agbẹnvbo Izrẹl khian gha lele. Te ọ wa vẹẹ ne Ivbi Izrẹl hia rẹn wẹẹ e Jehova ghaa ye Mozis ike. Ọrheyerriọ, etien Mozis ighẹ Mirian kevbe Erọn keghi gbodan ghee Mozis, iran na gha gui wẹẹ, ẹi re okhuo nọ rhie re ọ gha te rhie. Emwa eso ghaa rre ukpo ọdakha vberriọ vbe na ghee Mozis, te iran gha te ya obọ nọ tọn mu e Mirian vbe Erọn. Sokpan e Mozis ma ru vberriọ, ohu ma vbe muẹn, ọ na kue gha rinmwian e Jehova nọ mu e Mirian egbe rran. (Nọm 12:1-13) Vbọ ye Mozis gha mwẹ ekhọe ọmẹhẹ vberriọ?

E Mozis keghi rinmwian e Jehova nọ yabọ e Mirian (Ghee okhuẹn 8)

9-10. (a) De vbene Jehova ya ru iyobọ ne Mozis hẹ? (b) De emwi ne avbe uhunmwuta ẹgbẹe kevbe ediọn vbe iko gha miẹn ruẹ vbe igiemwi Mozis?

9 E Mozis keghi ya ekhọe hia miẹn imamwaemwi ọghe Osanobua yi. Vbe Mozis rre ẹguae ọba vbe Igipt vbe odẹ ukpo 40 ọ te sẹ ẹghẹ ne Erọn kevbe Mirian ya gbodan daa re, ọ ma gha re ọmwa nọ mwẹ ekhọe ọmẹhẹ. Ọmwa ne ohu rherhe mu ẹre ghaa nọ, sẹrriọ wẹẹ, ọ na do okpia ọkpa izigha, rhunmwuda ne okpia nii na gha gbe Ovbi Izrẹl. E Mozis te gha roro ẹre wẹẹ, ẹko ghaa rhiẹnrhiẹn e Jehova ye emwi ne irẹn ru nii. Ukpo 40 ẹre Jehova ya maa e Mozis emwi, ọ na gi ẹre rẹn wẹẹ, ẹi re udinmwẹ ọkpa ẹre ọ khẹke nọ gha mwẹ nọ mieke na sẹtin su Ivbi Izrẹl, ọ vbe khẹke nọ gha re ọmwa ọmẹhẹ. Ne Mozis mieke na sẹtin gha re ọmwa ọmẹhẹ, ọ khẹke nọ gha mu egbe rriotọ, ọ gha lele adia, ọ vbe gha re ọmwa nọ fu. E Mozis gele do gha mwẹ avbe akpa na, ẹre ọ zẹe nọ na do gha re ọkaolotu nọ mu egbe rriotọ.—Ẹks 2:11, 12; Iwinna 7:21-3036.

10 Avbe uhunmwuta ẹgbẹe kevbe ediọn vbe iko, wa gha ya egbe tae Mozis. Ọ ma khẹke ne ohu rherhe gha mu uwa deghẹ emwa ru emwi nọ sọnnọ uwa. Ọ khẹke ne uwa gha mu egbe rriotọ, uwa ghi vbe gha miẹn kue wẹẹ, wa tobọ uwa mwẹ abakuru. (Asan 7:920) Adia ọghe Jehova ẹre ọ khẹke ne uwa gha rhie owẹ lele vbe ọlọghọmwa gha rhiegbe ma. Wa gi ẹmwẹ ne khuẹrhẹ nọ mu ọmwa orhiọn sotọ gha ke uwa unu ladian. (Itan 15:1) Avbe uhunmwuta ẹgbẹe kevbe ediọn ghaa yin vbenian, ẹko ghi gha rhiẹnrhiẹn e Jehova, ọfunmwegbe ghi gha rre iko kevbe ẹgbẹe iran, kevbe wẹẹ, igiemwi esi ne iran rhie yotọ ghi ya emwa ọvbehe gha mwẹ ekhọe ọmẹhẹ.

11-13. De igiemwi esi ne Hananaia, Misiaẹl kevbe Azaraia rhie yotọ ne ima?

11 Vbe a ghaa zẹ ima kpokpo: Ke otọ gha dee ẹre emwa ni khaevbisẹ ke zẹ eguọmwadia e Jehova kpokpo. Iran sẹtin bae ima ifiẹzọ ughughan wẹẹ ima rraa uhi arriọba, sokpan, evbọzẹe ne iran na gele zẹ ima kpokpo ọre wẹẹ, “ne Osa khare ọre ima ya ru emwi ighẹ ẹi re ne emwa ne agbọn khare.” (Iwinna 5:29) Emwa sẹtin gha zan ima, iran sẹtin mu ima khui, iran sẹtin vbe ya ugbemwẹ yan ima. Ma gha werriẹ aro daa edanmwẹ vbenian, ọ ma khẹke ne ima rria ikhi ne egbe ima, vbe ẹtin Jehova, ma gha sẹtin zinegbe ẹre.

12 Gi ima guan kaẹn igiemwi esi ọghe Hananaia, Misiaẹl kevbe Azaraia ni ghaa rre imu vbe Babilọn. * Ọba e Babilọn keghi gbe uhi ne iran eha, ne iran gbe uhunmwu kotọ ne amazẹ igoru ne irẹn maẹn. Iran keghi ya ọghọ vbe ute tama ọba, evbọzẹe ne iran i khian na gbe uhunmwu kotọ ne amazẹ nii. Obọ ọghe Jehova ẹre iran mudia yi uhiẹn vbe ọba e Nebukadnẹza wẹẹ irẹn gha viọ iran ku erhẹn oziya. E Jehova keghi miẹn iran fan vbe ọwarokpani, sokpan, iran ma te gha mwẹ ọnrẹn vbe orhiọn wẹẹ, ẹi mwẹ Osanobua ma miẹn iran fan. Iran keghi mu egbe ne iran ya ya egbe miẹn emwi ke emwi ne Jehova kue yi. (Dan 3:1, 8-28) Igiemwi iran rhiẹre ma wẹẹ, emwa ọmẹhẹ keghi re emwa ni din. Ọba, uhi ọba ra oya ne ima gha re, ma sẹ nọ gha ya ima dobọ ugamwẹ ne ima rhie ne Osanobua yi. Te ima khian ye gha rhie ugamwẹ na ma gua ne Jehova.—Ẹks 20:4, 5.

13 Vbe ima khian ya sẹtin ya egbe taa Ivbi Hibru eha na hẹ vbe ima gha werriẹ aro daa egbe edanmwẹ ne iran miẹn? Ọ khẹke ne ima gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ e Jehova gha gbaroghe ima. (Psm 118:6, 7) Odẹ ọghe ọghọ vbe ute, ẹre ọ vbe khẹke ne ima ya gha zẹ ẹmwẹ wanniẹn emwa ni ba ima ifiẹzọ. (1 Pit 3:15) Ọ ma zẹdẹ khẹke ne ima ru emwi ke emwi nọ gha ya ima khian oghian e Jehova.

Emwa gha gbodan ghee ima, ọ khẹke ne ima gbe ibiẹ rrie (Ghee okhuẹn 13)

14-15. (a) De emwi nọ gha sẹtin sunu vbe osi ghaa si ima? (b) Zẹ vbe nọ rre ebe Aizaia 53:710, vbọzẹe ne ima gha na kha wẹẹ, Jesu ẹre ọ rhie igiemwi nọ ghi maan sẹ yotọ, vbe nọ dekaẹn akpa ọghe ọmẹhẹ na rhiema vbuwe ibavbaro?

14 Vbe ima ghaa rre uwu orhikhan: Emwi ughughan ẹre ọ ya ima si osi. Osi sẹtin si ima vbene ima te ru edanmwẹ vbe owebe ra vbene ima te ru iwinna eso vbe isiwinna. Ma sẹtin vbe gha si osi vbe ima ghaa khuọnmwi ra vbe ima gha khian ru e tẹst vbe owa isinmwiegbe. Ọ keghi lọghọ ne ima sẹtin rhie akpa ọghe ọmẹhẹ ma vbe osi ghaa si ima. Emwi eso ne ẹi te ka sọnnọ ima ghi do gha ya ohu mu ima, ọ vbe ya ima ye ọkpankpan ye emwa ọvbehe egbe. Adeghẹ emwi vbenian ka sunu daa ima nẹ, ma gha miẹn emwi ruẹ vbe igiemwi esi ọghe Jesu.

15 Vbe ọ ghi bu ẹghẹ ne Jesu khian ya wu, orhiọn rẹn ma ghi sotọ rhunmwuda, ọ rẹnrẹn wẹẹ, eghian gha rri irẹn oya ọghe ọhanabe iran ke buohiẹn uwu gbe irẹn. (Jọn 3:14, 15; Gal 3:13) Uki eso a te miẹn wẹẹ Jesu wu, ọ keghi kha wẹẹ egbe wa manọ irẹn. (Luk 12:50) Ọ ghi rre ikpẹdẹ eso Jesu ke wu, ọ na wẹẹ orhiọn irẹn ma sotọ. Ẹmwẹ ne Jesu tae vbọ na erhunmwu gie Erhae rhiẹre ma wẹẹ, ọ mu egbe rriotọ kevbe wẹẹ, ekhọe hia ẹre ọ ya gbe uhunmwu kotọ ne Erhae. Jesu keghi kha wẹẹ: “Erha mwẹ, ghẹ gi emwi na rruan mwẹ, sokpan, rhunmwuda ọnii ọre I na rre, ne I miẹn ehe na do ya egbe miẹn oya na. Evbavba, rhie uyi ne eni ruẹn!” (Jọn 12:27, 28) Ọ ghi sẹ ẹghẹ ne Jesu ya wu, ọ na zẹ egbe ẹre obọ ne avbe eghian Osanobua. Oya ọghe ọhanabe ẹre Jesu re ọ ke wu uwu ọbaligie. Vbuwe orhikhan kevbe obalọ hia ne Jesu la gberra, ahoo ọghe Osanobua ẹre ọ ye mu ye okaro ya sẹ ẹghẹ nọ ya wu. Vbe ne ai na gbawawẹ, ma gha sẹtin si agbada vbe unu tae wẹẹ, Jesu ẹre ọ rhie igiemwi nọ ghi maan sẹ yotọ, vbe nọ dekaẹn akpa ọghe ọmẹhẹ na rhiema vbuwe ibavbaro!—Tie Aizaia 53:710.

Jesu ẹre ọ rhie igiemwi nọ ghi maan sẹ yotọ vbe nọ dekaẹn akpa ọghe ọmẹhẹ na rhiema (Ghee okhuẹn 16-17) *

16-17. (a) De emwi ne erhuanegbe Jesu ru nọ gha te ya ohu muẹn? (b) Vbe ima khian ya sẹtin ya egbe taa Jesu hẹ?

16 Umiẹn orhikhan ne Jesu ghaa ye vbe asọn nokiekie nọ gbe vbe agbọn! Ọrheyerriọ, erhuanegbe ẹre na gha ru emwi nọ ya ohu mu ọmwa. Akpawẹ Jesu ma gbe ibiẹ rrie vbe asọn nii, ọ gha te ru emwi nọ ma khẹke, ẹghẹ nii, emwa nagbọn ghẹ gha mwẹ ayayẹro ọghe arrọọ etẹbitẹ. (Rom 5:18, 19) Yevbesọni, akpawẹ Jesu ma da imudiase ọghẹe yi ya sẹ ufomwẹ, ọ gha te sa ọrho ye eni Erhae. (Job 2:4) Vbe Jesu ghi gu erhuanegbe ẹre rri evbare ota nokiekie, “imuanẹmwẹ keghi la ẹkpo avbe erhuanegbe ẹre,” iran kegha muan ẹmwẹ “ye ẹmwẹ ọmwa . . . nọ kpọlọ sẹ vbe uwu iran.” Ẹi re avbiẹ inugba ẹre Jesu he ka bu iran ude vbekpa uyinmwẹ vbenian, uhiẹn ọ ka bu iran ude vbe akota nii! Sokpan, ohu ma mu Jesu, ọ keghi ya ekhọe ọmẹhẹ rhie adia ne iran, ọ na werriegbe gi iran rẹn odẹ nọ khẹke ne iran ya gha yin. Ọ ghi bu iran ude nẹ, ọ na vbe tian iran rhunmwuda ne iran ma na yangbe irẹn.—Luk 22:24-28; Jọn 13:1-5, 12-15.

17 Deghẹ uwẹ ẹre emwi vbenian sunu daa, de emwi ne u gha te ru? Ọ khẹke ne ima ya egbe tae Jesu vbe odẹ nọ ya gbe ibiẹ rrie uhiẹn vbe ọ rre uwu orriara. Gi ima ya ekhọe hia lele adia ọghe Jehova nọ wẹẹ ne ima gha mu emwi ne etẹn ima ru ima re wuegbe. (Kọl 3:13) Adia na i khian lọghọ ima na lele deghẹ ima na gha yerre wẹẹ ima tobọ ima vbe ta ẹmwẹ eso ra emwi nọ sọnnọ emwa ọvbehe. (Itan 12:18; Jems 3:25) Ọ vbe khẹke ne ima gha tian etẹn ima ye emwi esi ne iran ru.—Ẹfis 4:29.

VBỌZẸE NỌ NA KHẸKE NE IMA YE GHA MWẸ EKHỌE ỌMẸHẸ?

18. Vbe nọ dekaẹn azẹ na ru, de vbene Jehova ya ru iyobọ ne emwa ọmẹhẹ hẹ, sokpan, de iwinna nọ bi ye ima izabọ?

18 Ekhọe ọmẹhẹ keghi ya ima ru azẹ nọ maan. Ọlọghọmwa eso nọ wegbe sẹtin ya ima gha ba iro eva eva, iro ghi han ima. Ọ ghaa yerriọ, e Jehova gha ru iyobọ ne ima ya ru azẹ nọ khẹke deghẹ ima mwẹ ekhọe ọmẹhẹ. Ọ yan rẹn wẹẹ irẹn “gha họn erhunmwu [emwa] ọmẹhẹ.” (Psm 10:17) E Baibol ye vbe kha wẹẹ, Osanobua gha ‘su emwa ọmẹhẹ, vbe odẹ ọghe ẹmwata, ọ ghi vbe maa iran ahoo ọghẹe.’ (Psm 25:9) E Baibol, ebe * ne otu gbẹnnẹ ladian, iko kevbe vidio ne “ọguọmwadia esi kevbe nọ waan” kpemehe ẹre keghi re odẹ ughughan ne Jehova ya rhie adia ne ima. (Mat 24:45-47) Ọ khẹke ne ima gha loo avbe ikpemehe na, ma ghi vbe gha rhie emwi ne ima ruẹ ye uyinmwẹ, odẹ vbenian ẹre ima ya rhiẹre ma wẹẹ ima gele gualọ iyobọ ọghe Jehova.

19-21. De abakuru ne Mozis ru vbe Kedẹs? Vbe ima miẹn ruẹ vbe okha ọghe Mozis?

19 Ekhọe ọmẹhẹ keghi ru iyobọ ne ima ya gban egbe ne orukhọ nọ wegbe. Gia guan kaẹn e Mozis. Ọwara ukpo nibun ẹre Mozis ya gha ru emwi nọ ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova rhunmwuda, ọ mwẹ ekhọe ọmẹhẹ. Ọ ghi bu ufomwẹ ukpo 40 ne iran yae vbe ato, ohu keghi mu e Mozis sẹrriọ wẹẹ, ọ na sọtẹ dae Jehova. Asẹ na, ẹre Mirian ya wu, iran na re ẹre ye Kedẹs. Ọ khọ wẹẹ, irẹn ẹre Osanobua loo ro ya sinmwi e Mozis vbe Igipt. Vbe iyeke ọni, Ivbi Izrẹl na werriegbe gha vian wẹẹ iran rri oya. Iran na wa gha vian ba ẹmwẹ amẹ. Agharhemiẹn wẹẹ e Jehova loo e Mozis ya ru emwi ọyunnuan nibun kevbe ekhọe esi ne Mozis ya su Ivbi Izrẹl vbe ukpo nibun, te iran ye gha vian. Iran vian ba ẹmwẹ amẹ, iran na vbe mu ẹzọ kuan e Mozis vbene a miẹn wẹẹ irẹn ọ si ovbamẹ ye iran egbe.—Nọm 20:1-5, 9-11.

20 Ọna ẹre ọ ya ohu ọhanabe mu e Mozis. Ne Mozis gha te ya gu okuta nii guan zẹvbe ne Jehova khare, ọ na ya ohu gu Ivbi Izrẹl guan vbene a miẹn wẹẹ, irẹn ẹre ọ yan ẹtin nọ khian ya ru emwi ọyunnuan nii. Ohu nii, ẹre Mozis ya kinmwi okuta nii igbava, amẹ keghi vẹẹ kua. Itengbemu kevbe ohu ẹre ọ ye Mozis sọtẹ. (Psm 106:32, 33) E Mozis ma ghi la Otọ Na Ru Eyan Rẹn rhunmwuda ovbi ẹghẹ kherhe nọ ma ya rhie akpa ọghe ọmẹhẹ ma.—Nọm 20:12.

21 Ma wa miẹn emwi kpataki ruẹ vbe okha na. Okaro, te ọ khẹke ne ima gha mwẹ ekhọe ọmẹhẹ vbe ẹghẹ hia, vbe ẹi erriọ itengbemu sẹtin ya ima ta ẹmwẹ eso ra ru emwi eso nọ ma khẹke. Nogieva, emwi ghaa ba su ima, ọ khẹke ne ima hia vbe odẹ ke odẹ ne ohu ghẹ mu ima.

22-23. (a) Vbọzẹe nọ na khẹke ne ima ye gha re emwa ni mwẹ ekhọe ọmẹhẹ? (b) De emwi ne ẹmwẹ nọ rre ebe Zẹfanaia 2:3 de mu?

22 E Jehova gha gbogba ga ima deghẹ ima mwẹ ekhọe ọmẹhẹ. Vbe ne ẹi khian ghi kpẹẹ gbe, e Jehova gha fuẹn emwa dan rua, emwa ọmẹhẹ ẹre ọ khian ghi kẹ vbe uhunmwu otagbọn. Ẹghẹ nii, ẹre ọfunmwegbe ọghe ẹmwata khian ya gele gha rre uhunmwu otagbọn. (Psm 37:10, 11) U gha sẹtin gha rre usun emwa ọmẹhẹ na guan kaẹn na, deghẹ u rhie owẹ lele ibude nọ rre ebe Zẹfanaia.—Tie Zẹfanaia 2:3.

23 Vbọzẹe ne ebe Zẹfanaia 2:3 na kha wẹẹ, “Ughaghe, ọ gha la uwa ban ighẹ irrioya nii”? Ọna ma rhiema wẹẹ, e Jehova i sẹtin gbogba ga emwa ni hoẹmwẹ ọnrẹn. Emwi nọ demu ọre wẹẹ, ne ima mieke na miẹn fan, ọ mwẹ iwinna nọ bi ye dọmwadẹ ima egbe. Ma gha miẹn fan vbe ẹdẹ “izohu” ọghe Jehova vbe ima ghaa hia vbene ẹtin ima sẹ ne ima gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova.

IHUAN 120 Gha Mwẹ Ekhọe Ọmẹhẹ Vbene Jesu Vbe Ye

^ okhuẹn 5 Akpa ọghe ọmẹhẹ i re emwi na biẹ ima biẹ. Te ima gha hia ne ima do gha re emwa ni mwẹ ekhọe ọmẹhẹ. Ọ keghi khuẹrhẹ na gha rhie akpa na ma vbe ima ghaa gu emwa imuegberriotọ loo, sokpan, ọ lọghọ na rhie akpa na ma vbe ima ghaa gu emwa ni tọn egbe mu loo. Vbe ako iruẹmwi na, ma gha ziro yan isievẹn eso ne ima gha khọnmiotọ yan, ne ima mieke na sẹtin do gha re emwa ọmẹhẹ.

^ okhuẹn 3 ẸMWẸ ESO NA RHAN OTỌ RE: Ọmẹhẹ. Emwa ọmẹhẹ keghi re emwa ni ya obọ esi mu emwa ọvbehe. Iran fu, iran i vbe rherhe mu ohu vbe emwa gha ru emwi nọ sọnnọ iran. Imuegberriotọ. Emwa imuegberriotọ i tọn egbe mu, iran i vbe rhuọ, te iran ghee emwa ọvbehe zẹvbe emwa ni huinsi sẹ iran. Sokpan, a gha wẹẹ Jehova mu egbe rriotọ, ọ rhiema wẹẹ, ọ mwẹ ekhọe itohan kevbe ahoẹmwọmwa daa emwa nagbọn kẹkan ne irẹn yi.

^ okhuẹn 12 Eni ne Ivbi e Babilọn he Ivbi e Hibru eha na re, ọre Siẹdrak, Mesiak kevbe Abẹdnigo.—Dan 1:7.

^ okhuẹn 18 Ya ghee uhunmwuta na “Make Decisions That Honor God,” nọ ladian vbe The Watchtower ọghe April 15, 2011.

^ okhuẹn 59 EMWI NE EFOTO NA DEMU: Jesu gha ya ekhọe ọmẹhẹ rhie ibude ne erhuanegbe ẹre ni muan ẹmwẹ vbekpae ọmwa nọ ghi hiunsi sẹ vbuwe ẹbu iran.