Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ARÜTÍKULU LÁNINA ATURIAHANI 7

Ǘnabugu wamá ani gúndaaguagüda waméi Heowá

Ǘnabugu wamá ani gúndaaguagüda waméi Heowá

“Áluaha huméi Bungiu sun huguya le ǘnabugubei ya ubouagu, [...]. [Áluaha huméi ǘnabuguni]” (SOF. 2:3).

UREMU sn 1 Ligaburi Heowá

LE LUNBEI WATURIAHANI *

1, 2. a) Ka tariñagubei Bíbülia luagu Moisesi ani ka ladügübei? b) Ka lébunabei wáfaagun lun ǘnabugu wamá?

ARIÑAGATU Bíbülia Moisesi lan meha “wügüri le manaaguntimabei lungua ubouagu” (1 Lur. 12:3). Mini lan san le aban lan meha wügüri le débiliti, hanufudeti lun lanúadiruni kaba lan ladüga ani hanufude ligía hawéi amu? Ligíaba hamuga hariñaga fiu gürigia luagu aban gürigia le ǘnabuguti. Gama lumoun, mítaranti. Aban meha lubúein Bungiu Moisesi le héreti, aranseti lun ladügüni katei ani ganigiti. Lau lídehan Heowá, gagibuguati Moisesi luma lurúeite Ehiptu, le meha gabafubei, alidihati kéiburi ǘrüwa míñunu gürigia lidan haweiyasuhan luéigiñe fulasu mageirawati ani íderagua lumutiña ísüraelina lun hagañeiruniña háganiñu.

2 Inarüni mama lan ligiaméme waturobulin luma le meha liturobulinbei Moisesi, lau sun lira, gagibuguatiwa sagü weyu hama gürigia o luma sügǘ le adügübei lun hénrengu lan lun ǘnabugu wamá. Íbini ítara, anihein aban resun wéiriti wama lun wáfaagun lun gagaburi wamani igaburi le. Füramaseti Heowá ha lan “ǘnabubei hanaagun houngua, hagíaba [lan] laburiña múa” (Sal. 37:11). Álügüdagua wamá woungua: “Nariñaguña hamuga san aban nan gürigia ǘnabuguti? Hariñaguña hamuga san amu nuagu ǘnabugu nan?”. Lun gayaraabei lan wóunabuni álügüdahani súdiniti burí le, lunti gunfuranda wamani le mini lubéi ǘnabuguni.

KA SAN MINI LUBÉI ǗNABUGUNI?

3, 4. a) Ka uagu wariñaga ítara liña lan ǘnabuguni kei lefeindihóun aban kuáduru? b) Ka burí igaburi wemegeirubei lun ǘnabugu wamá ani ka uagu?

3 Ítara liña ǘnabuguni kei lefeindihóun aban lubuidun kuáduru. Ka uagu wariñagei le? Lun wefeindiha aban kuáduru, lunti ñein lan ámuñegueinarügü koloru le buíduburiti wama. Ítarameme, lun ǘnabugu wamá, lunti gagaburi wamá saragu lubuidun burí igaburi. Kéiburi, gaganbadi wamá, ganigi wamá ani gáluma wagíame. Ka uagu megei wabalin igaburi burí le lun wagundaaragüdüni Heowá? *

4 Hárügüñanu ǘnabugubaña gaganbadi lun Bungiu ani adüga hamuti lugundan. Ani aban lídangiñe katei le labusenrunbei Bungiu, lun gálumañu wamá (Ari. 29:11; 2 Tim. 2:24TNM). Dan le wadügüni le aubei lagundaara Heowá, aba lagañidun Mafia saragu. Ligíati, lau sun ǘnabugu wamá gáluma wagía, iyereegutiwa houn saragu gürigia ha lídanbaña ubóu le lábugiñebei lagumadihan Satanási (Huan 15:18, 19). Ligía megei wabéi lun ganigi wamá.

5, 6. a) Ka uagu iyereegu habéi gürigia ǘnabugutiña lun Satanási? b) Kaba burí álügüdahani wóunaba?

5 Aban gürigia le mǘnabugunti, wéiriti lanaagun lungua, gañi gáñiti ani maganbaditi lun Heowá. Ítarameme liña Satanási. Ligía iyereegu habéi gürigia ǘnabugutiña lun, lugundun arufuda hamuti lanarime luriban lau lubuidun hagaburi. Ani létima iyereegubei lun arufuda hamá marasualugu lan ladüga meberesenga le lariñagubei o le ladügübei, siñati ladügün lun meseriwidun hamá ha ǘnabugubaña lun Heowá (Hob. 2:3-5).

6 Ka buriti sügǘ gayaraabei ladügün lun hénrengu lan woun lun ǘnabugu wamá? Ani ka uagu lunti lubéi wasigirun áfaagua lun ǘnabugu wamá? Lun wóunabuni álügüdahani burí le, ariha waméi lani Moisesi hénpulu, hani ǘrüwa ebüréugu luma le lani Hesusu.

SÜGǗ BURÍ LE ADÜGÜBEI LUN HÉNRENGU LAN WARUFUDUN ǗNABUGUNI

7, 8. Ida liña lóunabun Moisesi dan le louserúnbei lau menebenehabuni?

7 Dan le gabafu wamá. Gayaraati hénrengu lan woun lun ǘnabugu wamá lidan burí sügǘ le, dántima le lóuseruniwa aban hádangiñe ha lábugiñebaña wabafu lau menebenehabuni o hariñagun wawagu mabuidun lan burí le wanúadirubei wadügün. Susereeli san le hun? Ida luba hamuga wóunabun lun hamuga ladügüni aban hádangiñe waduheñu katei le? Ariha waméi le ladügübei Moisesi.

8 Anúadira lumuti Heowá lun lalidihaniña ísüraelina ani ígirati lun labürüdüni lúrudu le líchugubei houn ísüraelina. Furanguti meha líderaguñein lan Bungiu Moisesi. Lau sun lira, íbini líbirigu, María luma Aarón, ayanuhatiña wuriba luagu tuagu würi to lanúadiruboun lun lamarieidun tuma. Lun hamuga amu lan gürigia Moisesi, másiñati aba lan hamuga lagañidun adüga ligía hamuga somu katei wuribati houn. Lau sun lira, magañidunti Moisesi lau lumenrengun, ayumuraguarügüti lun Heowá lun lareidaguagüdünu María lídangiñe lépüra le adagarubei tuagu (1 Lur. 12:1-13). Ka uagu lóusera Moisesi ítara?

Bégiti Moisesi lun Heowá lun lareidaguagüdünu María. (Ariha huméi párafu 8).

9, 10. a) Ka katei gunfuranda lubéi Moisesi lau lídehan Heowá? b) Ka gayaraabei hafurendeirun hachügüdina iduheñu hama wéiyaaña lidan afiñeni lúmagiñe Moisesi?

9 Óuserati Moisesi ítara lugundun furendeihali meha saragu lúmagiñe Heowá. Bián wein irumu lubaragiñe, dan meha le lawinwandubei lúbiñe lurúeite Ehiptu, mama meha aban wügüri ǘnabuguti ligía. Wéiriti meha luriban ligaburi darí lun lafarún aban wügüri hilagubei ladüga genege lan lun lóuseruña lan wügüri ligía lau marichaü. Saminati yebe Moisesi gúndaabei lan yebe Bungiu lau le ladügübei. Íderagua lumuti Heowá luagu 40 irumu lun gunfuranda lani mámarügü lunti lan meha ganigi lan lun lalidihaniña ísüraelina, mosu meha giñe ǘnabugu lan. Ani lun lira, mosu meha giñe gaganbadi lan, gáluma ligía ligaburi. Aba lafurendeirun óusera ítara ani aba aban lan alidihati buiti ligía (Afu. 2:11, 12; Adü. 7:21-30, 36).

10 Mosu giñe hafalaruni hachügüdina iduheñu hama wéiyaaña lidan afiñeni ligaburi Moisesi. Anhein huguya lubéi aban hádangiñe, magañida humá lau lumenrengun dan le houserún lau menebenehabuni. Ǘnabugu humá ani anha humá lun chará humá (Apur. 7:9, 20). Arufuda humá gaganbadi humá ani aranseha huméi turobuli kei aubei lariñagei Heowá ani gálumañu humá súnwandan (Ari. 15:1). Dan le hóuserun hachügüdina iduheñu hama wéiyaaña lidan afiñeni ítara, gúndaaguagüda hamuti Heowá, ídehatiña lun ñein lan darangilaü ani rútiña aban lubuidun hénpulu luáguti ǘnabuguni.

11-13. Ka hadügübei ǘrüwa ebüréugu le gayaraabei wáyeihani?

11 Dan le wéibaahoun. Lidan sun dan le sügühalibei, éibaaha hamaaña saragu gumadimatiña lumutuniña Heowá. Ka uagu? Másiñati ariñaga hamá adüga wamá somu katei wuribati, gama lumoun, le linarün katei, éibaaha hamutiwa ladüga gaganbadi wamá lun Bungiu keisi gumadimati “lubaragiñe [lun] le hariñagubei wügüriña” (Adü. 5:29). Háfuga adüga hamá bula wau, daü hamawa o íbini hagayuahan wawagun. Lau sun lira, lau lídehan Heowá, máguyuguagüdüntiwa wuribani houn, lubaragiñe lira, gálumañu waña lidan wouchawagún.

12 Samina wamá luagun le hadügübei ǘrüwa ebüréugu ha anügǘbaña Babilónioun: Ananíasi, Misaeli luma Asaríasi. * Aba líchugun lurúeite Babilónia gumadi houn lun háhuduragun ligibugiñe aban óunwenbu guáriua lauti golu. Lau inebesei ani lau gálumaü, aba hafuranguagüdüni lun urúei máhuduragunbaña lan lun guáriua luma ka lan uagu madügün habéi lan. Gaganbaditiña lun Bungiu íbini siadi lániña urúei hachüürüba lan lidoun aban régigi durunguti. Sefu lumuti Bungiu habagari lau lóufudagun, íbini magurabun hamuti lan yebe ligíaba lan asusereda. Lubaragiñe lira, aranseñu haña yebe lubá furumiñeguarügü katei le lunbei hamuga lígirun Heowá lun lasuseredun (Dan. 3:1, 8-28). Ítara liña harufuduni ganigi hamá gürigia ha ǘnabugubaña ani úa lan gumadimati, asiadirúni o abeichúni le gayaraabei ladügün lun siñá lan wáhuduragun lun Heowá (Afu. 20:4, 5).

13 Ida luba wáyeihani hagaburi ǘrüwa ebüréugu dan le louchawagún wúaragun lun Heowá? Lau ǘnabugu wamá ani afiñeñu luagu lóunigirubadiwa lan (Sal. 118:6, 7). Dan le híchugun amu wadurun, óunaba wamutiña lau inebesei ani gálumañu waña (1 Fe. 3:15, 16). Ani mígiraguagüdüntiwa woungua lun burí katei le adügübei lun lagadeiruni wamadagua luma Wáguchi hínsiñehabuti le siélubei.

Dan le hóuseruniwa amu wuriba, óunaba wamutiña lau inebesei. (Ariha huméi párafu 13).

14, 15. a) Ka gayaraabei lasuseredun dan le láuñadiwa lan saragu idiheri? b) Según Isaíasi 53:7, 10, ka uagu arufuda lubalin Hesusu igaburi le buídutimabei lau ǘnabugu lan dan le lauñein lan meha saragu idiheri?

14 Dan le lau wamá saragu idiheri. Sun wagía sandiguatiwa woungua lau saragu idiheri luagu ámuñegueinarügü katei. Kéiburi, másiñati sandigua wamá woungua ítara dan le wadüga lan aban egüsámini leskuelarugu o somu dasi lidan wawadigimari. O másiñati nidiheri wamá láurügü wasaminarun luagu wíbugua lan o luagu somu egüsámini le lunbei ladügüni surusia wawagun. Hénrenguti lun ǘnabugu wamá dan le láuñadiwa lan saragu idiheri. Gayaraati wagañidun luagu burí katei le moun lumuti hamuga wagañidun luagu. Ani aba wariñagun katei mabuidunti houn amu o wóuseruniña wuriba. Anhein sandiguaña haadiwa lubéi woungua lau saragu idiheri, samina wamá luagun le asuseredubei lun Hesusu.

15 Lidan burí lagumuhóun hati le laubei Hesusu ya Ubouagu, sandiguati lungua lau saragu idiheri. Subudi lumuti meha lafarúa lan hilagubei ani lasufuriruba lan saragu (Huan 3:14, 15; Gal. 3:13). Fiu hati lubaragiñe lounwen, ariñagati sandigua lan lungua lau saragu idiheri (Luk. 12:50TNM). Ani murusun weyu lubaragiñe lounwen, ariñagati: “Anihein aban lanarime idiheri nuagu guentó”. Gayaraati warihini lǘnabugun luma gaganbadi lan lun Bungiu lidan ligaburi ladaarunu lanigi lun dan le lariñagunbei: “Núguchi, salba bana lídangiñe idiheri le guentó [...]. [Gama lumoun], lun lira niabin. Núguchi, [ruba] uéiriguni lun biri” (Huan 12:27, 28). Dan le lachülürünbei oura lun lafarún, aba larufudun ganigi ani aba lederegeragun lungua houn láganiñu Bungiu, ha áfarubalin hilagubei lidan igaburi létima wuribatimabei ani létima nibusigaritimabei. Lau sun lauñein lan meha saragu idiheri súfuri ligía saragu, ǘnabuguti meha Hesusu ani adüga lumuti lugundan Bungiu. Chóuruti arufuda lumuti lan igaburi le buídutimabei lau ǘnabugu lan dan le lauñein lan meha saragu idiheri (aliiha huméi Isaíasi 53:7, 10).

Hesusutima arufudubalin buidu ida luba lan ǘnabugu wamá. (Ariha huméi párafu 16 luma 17). *

16, 17. a) Ida liña hóuchaguni apostolugu igaburi ǘnabuguti le luágubei Hesusu? b) Ida luba wáyeihani ligaburi Hesusu?

16 Lagumuhóun guñoun le laubei Hesusu ubouagu, óuseratiña apostolugu, ha besi lumadagu, lidan aban igaburi le meha gayaraabei ladügün lun hénrengu lan lun larufudun ǘnabugu lan. Samina wamá luagun lanarime idiheri le lasandirubei Hesusu guñoun ligía. Úaraguabei meha san darí lounwen? Anhein meha múaragun, mibihin habéi meha gürigia chansi lun hawinwandun lun súnwandan (Rom. 5:18, 19). Ani le meha súdinitimabei, gayaraabei meha buga lawiyedúniwa liri Lúguchi (Hob. 2:4). Ani dan le ladügüñein lan meha lagumuhóun adineruni hama besi lumadagu, aba hagumeserun asigeneha ‘luagu ka lan hádangiñe wéirigutimabei’. Ererehali meha Hesusu saragu houn rábounweyu ligía luaguméme katei le. Lau sun lira, magañidunti Hesusu hama, lubaragiñe lira, aba lóuserun lau gálumaü. Lau ínsiñeni ani furangu, ábaya lafuranguagüdüni houn ida luba lan hóuserun. Lárigiñe, aba lariñagun houn gunda lan hau lau harufudun úaraguni lun (Luk. 22:24-28; Huan 13:1-5, 12-15).

17 Kaba hamuga wadüga lidan aban sügǘ kei le? Gayaraati wáyeihani Hesusu lau gálumañu wamá íbini dan le láuñadiwa lan saragu idiheri. Gaganbadi wamá lun Heowá lau sun wagundan lau ‘gaguraasun wamá wabaruagua’ (Kol. 3:13). Wadügübei katei le ánhawa aritagua sun lan wagía ariñagatiwa ani adügatiwa katei le mínsiñeti houn amu (Ari. 12:18; Sant. 3:2, 5). Ani ariñaga wamá houn amu buidu lan hadüga lau burí harufudun igaburi buiti (Efe. 4:29).

KA UAGU LUNTI LUBÉI WASIGIRUN ÁFAAGUA LUN ǗNABUGU WAMÁ?

18. a) Ida liña líderaguniña Heowá gürigia ha ǘnabugubaña lun hanúadirun hadügün katei buiti? b) Ka lunbei hadügüni lun líderaguniña Bungiu?

18 Lugundun ítara luba buídutima lan le lunbei wasaminaruni wadügün. Danme lunti lan wasaminarun luagun le lunbei wadügüni lidan sügǘ hénrenguti lidan wabagari, líderagubadiwa Heowá, ánhawagubeirügü ǘnabugu. Füramaseti laganbubei lan hayumuragun ha óuserubaña ítara (Sal. 10:17). Ani mámarügübei ligía ladüga, lugundun füramasetu Bíbülia ladundehabaña lan ha ǘnabugubaña. Ariñagatu: “Adundeha [lumutiña] ha ǘnabubaña hanaagun houngua lidan lémeri; arufudahati houn lidan irichaü!” (Sal. 25:9). Adundeha lumutiwa Heowá tau Bíbülia luma tau wani agumeiraguagüdüni, * bidéu burí luma adamuridaguni le laransehabei “musu úaraguati” woun (Mat. 24:45-47). Mosu wánharun lun ladundehan Heowá lau ǘnabugu wamá ani subudi wameime megei wamá ídemuei, waturiahani ariñahani le líchugubei Heowá woun ani gaganbadi wagíame lun le wafurendeirubei lau sun wagundan.

19-21. a) Ka charati ladügübei Moisesi Kadesi? b) Ka burí wafurendeirubei lídangiñe le asuseredubei lun?

19 Lugundun ítara, míbetimabei wachararun. Saminaya wamá luagu Moisesi. Ǘnabuguti meha ani adüga lumuti lugundan Heowá luagu saragu dan. Lau sun lira, dan le gumumémeeli lan meha 40 irumu le haubei ísüraelina aweiyasuha luéigiñe fulasu mageirawati, aba mǘnabugunhali lan Moisesi. Sun liña meha tounwen litu, to másiñati tuguya lan ídehaboun lun lesefurún libagari Ehiptu ani aba tabunún Kadesi. Ábayati hekeharun ísüraelina luagu úa lan le hemegeirubei hama. Ariñagatu Bíbülia aba lan hekeharun luagu luan duna hama. Lau sun adügaali lan meha Heowá saragu milaguru lau layusuruni Moisesi ani sügühali meha Moisesi saragu irumu eseriwida kei aban alidihati buiti houn, añahaguamemegua meha ekehara. Ani aba giñe hekeharun luagu Moisesi, kamá hamuga ligía gadurunbei luagu luan duna (1 Lur. 20:1-5, 9-11).

20 Aba lagañidun Moisesi saragu ani adügati lira lun móuserun lan lau gálumaü. Lubaragiñe hamuga layanuhan lun dübü lau afiñeni, kei lariñaguni Heowá lun, ábarüga layanuhan houn ísüraelina lau igañi ani aba lariñagun houn ladüga lan aban milaguru. Ábati lagayuahan luagun dübü bián wéiyaasu ani aba lésehan saragu duna ñéingiñe. Adügati pantaü luma igañi lun ladügün aban óunwenbu charati (Sal. 106:32, 33). Kei aba lan leferidiruni Moisesi lǘnabugun luagu murusun oura, aba mígirun haali lan Heowá lun lebelurun lidoun Fulasu Füramasewati (1 Lur. 20:12).

21 Ka wafurendeiruni lídangiñe le asuseredubei lun Moisesi? Furumiñe, lunti wáfaagun súnwandan lun ǘnabugumeme wamá. Ánhawa móunigiragun woungua, íbini luágurügü murusun oura, gayaraati wagumeserun óusera lau pantaü ani ladügüba lun wariñagun luma lun wadügün katei lau libidiounigan aau. Libiaman, gayaraati ladügün saragu idiheri lun mǘnabugun wamá, ligíati, áfaagua wamá lun ǘnabugu wamá íbini dan le láuñadiwa lan saragu idiheri.

22, 23. a) Ka uagu lunti lubéi wasigirun áfaagua lun ǘnabugu wamá? b) Ka larufudubei dimurei le lídanbei Sofoníasi 2:3?

22 Lugundun ítara luba wounigirún. Yarafa madise, lagidarubaña Heowá gürigia ha wuribabaña ubouagugiñe ani hárügübaña ǘnabugubaña lígira ubouagu. Ábameti ñein lan darangilaü le dayarüti ubouagu (Sal. 37:10, 11). Hádanbadiwa san gürigia ǘnabugutiña ha lúnbaña hawinwandun ubouagu? Gayaraabei ñein wamá ánhawa adügei le lamuriahabei Heowá wama lidan Sofoníasi 2:3 (aliiha huméi).

23 Ka uagu lariñaga Sofoníasi 2:3 “háfuga” wadariruba lan aramudaguagülei? Mini lan san le siñá lan lóunigiruniña Heowá lubúeingu ha hínsiñebaña lun ha áfaagubaña lun hagundaaragüdüni? Uá. Lubaragiñe lira, lariñaguña mosu lan wadügün somu katei lun wounigirún. Gayaraabei wesefurun lídangiñe “luéyuri ligañi” Heowá winwan wagíame lun súnwandan ánhawa áfaagua lun ǘnabugu wamá guentó luma lun wagundaaragüdüni.

UREMU sjj 13 Kristu wánibei hénpulu

^ par. 5 Súngubei wagía mosu wáfaagun lun ǘnabugu wamá, lugundun úati ni aban agüriahouti lau igaburi le. Másiñati ménrengun lan woun warufuduni igaburi le dan le hámañadiwa lan gürigia ha darangilutiña, ánheinti dan le wadarirun gürigia pántatiña, másiñati hénrengu lan woun ǘnabugu wamá. Lidan arütíkulu le, wakutihaba saragu sügǘ le ídanbei másiña lan hénrengu lan woun lun ǘnabugu wamá.

^ par. 3 ARIÑAHANI SÚDINITI: Ǘnabuguni mini lan houserún amu buidu ani lun gálumañu lan gürigia íbini dan le houchun amu hagañidagüdüni. Ani gürigia ha ǘnabugubaña mapantatiña, maweirin ligía hanaagun houngua ani ariha hamutiña amu kei íñutiña hawéi. Dan le tariñagun Bíbülia, ǘnabugu lan Heowá, tayanuhaña luagu óusera lániña ha ǘnabugubaña luéi lau ínsiñeni luma gudemehabu.

^ par. 12 Sadürákü, Mesakü luma Awedi-negó ligía iri le híchugubei babilóniana hawagu ǘrüwa ebüréugu ha (Dan. 1:7).

^ par. 18 Kéiburi ariñahani le áfuachubei lidan arütíkulu Tomemos decisiones que honren a Dios”, tidan garüdia La Atalaya to lánina 15 lidan gádürü-hati, irumu 2011.

^ par. 59 LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ. Gálumañu liña Hesusu ani lererehaña houn lani disipulugu lau ínsiñeni, lárigiñe hasigenehan hámagua luagu ka lan hádangiñe wéirigutimabei.