1, 2. (α) Πώς περιγράφεται ο Μωυσής, και τι επιτέλεσε; (β) Ποιο κίνητρο έχουμε για να αναπτύξουμε πραότητα;

Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ αναφέρει ότι ο Μωυσής ήταν «πολύ πιο πράος από όλους τους ανθρώπους πάνω στη γη». (Αριθ. 12:3) Μήπως αυτό σημαίνει ότι ήταν αδύναμος, αναποφάσιστος και φοβόταν τις αντιπαραθέσεις; Έτσι μπορεί να περιέγραφαν κάποιοι έναν πράο άνθρωπο. Αλλά αυτή η άποψη απέχει πολύ από την αλήθεια. Ο Μωυσής ήταν δυναμικός, αποφασιστικός και θαρραλέος υπηρέτης του Θεού. Με τη βοήθεια του Ιεχωβά, αντιπαρατέθηκε με τον κραταιό ηγεμόνα της Αιγύπτου, οδήγησε πιθανώς 3.000.000 ανθρώπους μέσα από μια έρημο και βοήθησε το έθνος του Ισραήλ να νικήσει τους εχθρούς του.

² Εμείς δεν αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες που χρειάστηκε να υπερνικήσει ο Μωυσής, αλλά κάθε μέρα έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους ή καταστάσεις που μας δυσκολεύουν να είμαστε πράοι. Ωστόσο, έχουμε ένα ισχυρό κίνητρο για να αναπτύξουμε αυτή την ιδιότητα. Ο Ιεχωβά υπόσχεται ότι «οι πράοι . . . θα γίνουν κάτοχοι της γης». (Ψαλμ. 37:11) Θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας πράο; Θα σας χαρακτήριζαν έτσι οι άλλοι; Προτού απαντήσουμε σε αυτές τις σημαντικές ερωτήσεις, χρειάζεται να γνωρίζουμε τι σημαίνει να είναι κάποιος πράος.

3, 4. (α) Με τι θα μπορούσε να παρομοιαστεί η πραότητα; (β) Ποιες τέσσερις ιδιότητες χρειαζόμαστε για να είμαστε πράοι, και γιατί;

³ Η πραότητα * μοιάζει με έναν όμορφο πίνακα. Από ποια άποψη; Όπως ένας ζωγράφος συνδυάζει διάφορα ελκυστικά  χρώματα για να φτιάξει έναν πίνακα, έτσι και εμείς πρέπει να συνδυάζουμε διάφορες ελκυστικές ιδιότητες για να είμαστε πράοι. Μεταξύ αυτών, εξέχουσα θέση έχουν η ταπεινοφροσύνη, η υποτακτικότητα, η ηπιότητα και η εσωτερική δύναμη. Γιατί χρειαζόμαστε αυτές τις συγκεκριμένες ιδιότητες προκειμένου να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά;

⁴ Μόνο οι ταπεινοί άνθρωποι υποτάσσονται στο θέλημα του Θεού. Μέρος του θελήματος του Θεού είναι το να είμαστε ήπιοι. (2 Τιμ. 2:24) Όταν κάνουμε το θέλημα του Θεού, εξοργίζουμε τον Σατανά. Παρότι λοιπόν είμαστε ταπεινοί και ήπιοι, πολλοί άνθρωποι που είναι μέρος του κόσμου του Σατανά μάς μισούν. (Ιωάν. 15:18, 19) Ως εκ τούτου, χρειαζόμαστε εσωτερική δύναμη για να αντιστεκόμαστε στον Σατανά.

5, 6. (α) Γιατί μισεί ο Σατανάς τους πράους; (β) Σε ποιες ερωτήσεις θα απαντήσουμε;

⁵ Το αντίθετο του πράου είναι ο υπεροπτικός, αυτός που εκδηλώνει ανεξέλεγκτο θυμό και δεν υπακούει στον Ιεχωβά. Αυτή η περιγραφή ταιριάζει απόλυτα στον Σατανά. Δεν είναι παράξενο λοιπόν που μισεί τους πράους! Εκείνοι ξεσκεπάζουν τα ελαττώματα της προσωπικότητάς του. Και ακόμα χειρότερα για τον Σατανά, αποδεικνύουν ότι είναι ψεύτης. Γιατί το λέμε αυτό; Επειδή ό,τι και αν λέει ή κάνει, δεν μπορεί να εμποδίσει τους πράους να υπηρετούν τον Ιεχωβά!​—Ιώβ 2:3-5.

⁶ Πότε ίσως δυσκολευόμαστε να είμαστε πράοι; Και γιατί πρέπει να συνεχίζουμε να εκζητούμε την πραότητα; Τις απαντήσεις θα τις βρούμε εξετάζοντας το παράδειγμα που έθεσαν ο Μωυσής, οι τρεις Εβραίοι αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα και ο Ιησούς.

7, 8. Πώς αντέδρασε ο Μωυσής όταν του φέρθηκαν χωρίς σεβασμό;

⁷ Όταν μας δίνεται εξουσία: Μπορεί να είναι δύσκολο για εκείνους που έχουν εξουσία να παραμένουν πράοι, ιδιαίτερα όταν κάποιος υπό την επίβλεψή τους τούς φέρεται χωρίς σεβασμό ή αμφισβητεί την κρίση τους. Σας έχει τύχει ποτέ αυτό; Τι θα συνέβαινε αν κάποιο μέλος της οικογένειάς σας σάς φερόταν έτσι; Πώς θα αντιδρούσατε; Δείτε πώς χειρίστηκε ο Μωυσής μια τέτοια κατάσταση.

⁸ Ο Ιεχωβά διόρισε τον Μωυσή ηγέτη του Ισραήλ και του επέτρεψε να καταγράψει τους νόμους που θα έπρεπε να τηρεί το έθνος. Δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία ότι ο Μωυσής είχε την υποστήριξη του Ιεχωβά.  Παρ’ όλα αυτά, τα ίδια του τα αδέλφια, η Μαριάμ και ο Ααρών, μίλησαν εναντίον του Μωυσή και αμφισβήτησαν την κρίση του όσον αφορά τη σύζυγο που επέλεξε. Κάποιος άλλος στη θέση του ίσως να θύμωνε και να ήθελε να πάρει εκδίκηση​—αλλά όχι ο Μωυσής. Εκείνος δεν έσπευσε να προσβληθεί. Ικέτευσε μάλιστα τον Ιεχωβά να τερματίσει την τιμωρία της Μαριάμ. (Αριθ. 12:1-13) Γιατί αντέδρασε έτσι;

9, 10. (α) Τι βοήθησε ο Ιεχωβά τον Μωυσή να καταλάβει; (β) Τι μαθαίνουν οι κεφαλές των οικογενειών και οι πρεσβύτεροι από τον Μωυσή;

⁹ Ο Μωυσής είχε επιτρέψει στον εαυτό του να εκπαιδευτεί από τον Ιεχωβά. Γύρω στα 40 χρόνια νωρίτερα, όταν ήταν μέλος της βασιλικής οικογένειας της Αιγύπτου, δεν ήταν πράος. Στην πραγματικότητα, ήταν τόσο οξύθυμος ώστε σκότωσε κάποιον που ο ίδιος έκρινε ότι είχε ενεργήσει άδικα. Ο Μωυσής το θεώρησε δεδομένο ότι ο Ιεχωβά θα συμφωνούσε με τις πράξεις του. Ο Ιεχωβά όμως αφιέρωσε 40 χρόνια για να τον βοηθήσει να καταλάβει ότι δεν αρκούσε το θάρρος για να ηγηθεί των Ισραηλιτών. Χρειαζόταν να είναι πράος. Και για να είναι πράος, έπρεπε επίσης να είναι ταπεινός, υποτακτικός και ήπιος. Ο Μωυσής πήρε το μάθημά του και έγινε ένας εξαίρετος ηγέτης.​—Έξοδ. 2:11, 12· Πράξ. 7:21-30, 36.

¹⁰ Σήμερα, οι κεφαλές των οικογενειών και οι πρεσβύτεροι πρέπει να μιμούνται τον Μωυσή. Όταν σας συμπεριφέρονται χωρίς σεβασμό, μη σπεύδετε να προσβάλλεστε. Να αναγνωρίζετε ταπεινά τυχόν σφάλματά σας. (Εκκλ. 7:9, 20) Να ακολουθείτε υποτακτικά την κατεύθυνση του Ιεχωβά σε σχέση με τον χειρισμό προβλημάτων. Και πάντοτε να απαντάτε με πραότητα. (Παρ. 15:1) Οι κεφαλές των οικογενειών και οι επίσκοποι που αντιδρούν με αυτόν τον τρόπο ευαρεστούν τον Ιεχωβά, προάγουν την ειρήνη και θέτουν παράδειγμα πραότητας.

11-13. Ποιο παράδειγμα έθεσαν για εμάς οι τρεις Εβραίοι;

¹¹ Όταν διωκόμαστε: Από αρχαιοτάτων χρόνων, οι ανθρώπινοι ηγέτες διώκουν τον λαό του Ιεχωβά. Μπορεί να μας κατηγορούν για διάφορα «αδικήματα», αλλά το πραγματικό ζήτημα είναι ότι επιλέγουμε «να υποτασσόμαστε πρωτίστως στην εξουσία του Θεού και όχι των ανθρώπων». (Πράξ. 5:29) Μπορεί να υφιστάμεθα χλευασμό, φυλάκιση ή και σωματική κακομεταχείριση. Με τη βοήθεια του Ιεχωβά όμως, δεν παίρνουμε εκδίκηση αλλά παραμένουμε πράοι καθ’ όλη τη διάρκεια της δοκιμασίας.

¹² Εξετάστε το παράδειγμα που έθεσαν για εμάς τρεις Εβραίοι εξόριστοι​—ο Ανανίας, ο Μισαήλ και ο Αζαρίας. * Ο βασιλιάς της Βαβυλώνας τούς διέταξε να προσκυνήσουν μια  μεγάλη χρυσή εικόνα. Εκείνοι με πραότητα του εξήγησαν γιατί δεν ήταν διατεθειμένοι να λατρέψουν την εικόνα. Παρέμειναν υποτακτικοί στον Θεό παρά την απειλή του βασιλιά να τους κάψει σε ένα φλεγόμενο καμίνι. Ο Ιεχωβά επέλεξε να τους σώσει αμέσως, αλλά εκείνοι δεν το θεωρούσαν δεδομένο ότι θα το κάνει αυτό. Μάλιστα, ήταν διατεθειμένοι να αποδεχτούν οτιδήποτε θα επέτρεπε ο Ιεχωβά να συμβεί. (Δαν. 3:1, 8-28) Απέδειξαν ότι οι πράοι άνθρωποι είναι πραγματικά θαρραλέοι​—κανένας βασιλιάς, καμιά απειλή και καμιά τιμωρία δεν μπορούν να διαρρήξουν την αποφασιστικότητά μας να αποδίδουμε στον Ιεχωβά την «αποκλειστική αφοσίωσή» μας.​—Έξοδ. 20:4, 5.

¹³ Όταν η οσιότητά μας στον Θεό δοκιμάζεται, πώς μπορούμε να μιμούμαστε τους τρεις Εβραίους; Εμπιστευόμαστε ταπεινά στον Ιεχωβά, βέβαιοι ότι θα μας φροντίσει. (Ψαλμ. 118:6, 7) Απαντούμε με πραότητα και σεβασμό σε εκείνους που μας κατηγορούν. (1 Πέτρ. 3:15) Και αρνούμαστε ανυποχώρητα να συμβιβάσουμε τη φιλία μας με τον στοργικό μας Πατέρα.

14, 15. (α) Τι μπορεί να συμβεί όταν έχουμε άγχος ή ένταση; (β) Σύμφωνα με τα εδάφια Ησαΐας 53:7, 10, γιατί μπορούμε να πούμε ότι ο Ιησούς είναι το εξοχότερο παράδειγμα πραότητας κάτω από ένταση;

¹⁴ Όταν έχουμε άγχος ή ένταση: Όλοι αγχωνόμαστε για διάφορους λόγους. Αυτό μπορεί να μας συμβαίνει πριν από κάποιο διαγώνισμα στο σχολείο ή όταν χρειάζεται να κάνουμε ορισμένα πράγματα στην εργασία μας. Ή ίσως αγχωνόμαστε και μόνο στη σκέψη ότι πρέπει να υποβληθούμε σε κάποια ιατρική διαδικασία. Όταν έχουμε άγχος, είναι δύσκολο να είμαστε πράοι. Περιστατικά που κανονικά δεν θα μας ενοχλούσαν ίσως αρχίζουν να μας εκνευρίζουν. Τα λόγια μας μπορεί να γίνουν σκληρά και ο τόνος μας ψυχρός. Αν κάποιες φορές νιώθετε και εσείς έτσι, εξετάστε το παράδειγμα του Ιησού.

¹⁵ Τους τελευταίους μήνες της επίγειας ζωής του, ο Ιησούς ένιωθε τρομερή ένταση. Ήξερε ότι επρόκειτο να εκτελεστεί και να υποφέρει φρικτά. (Ιωάν. 3:14, 15· Γαλ. 3:13) Μερικούς μήνες πριν από τον θάνατό του, είπε ότι βρισκόταν σε οδύνη. (Λουκ. 12:50) Και λίγες μόλις μέρες πριν από τον θάνατό του, είπε: «Είμαι ταραγμένος». Μπορούμε να νιώσουμε την ταπεινοφροσύνη και την υποτακτικότητά του στον Θεό καθώς εξέφραζε τα αισθήματά του μέσω προσευχής: «Πατέρα, σώσε με από αυτή την ώρα. Αλλά γι’ αυτό έχω έρθει σε αυτή την ώρα. Πατέρα, δόξασε το όνομά σου». (Ιωάν. 12:27, 28) Όταν ήρθε η στιγμή, ο Ιησούς παραδόθηκε θαρραλέα στους εχθρούς του Θεού, οι οποίοι τον εκτέλεσαν με τον πλέον επώδυνο και ταπεινωτικό τρόπο. Παρά την έντασή του, παρά το ότι υπέφερε, ο Ιησούς επιτέλεσε με πραότητα το θέλημα του Θεού. Χωρίς καμιά αμφιβολία, μπορούμε να πούμε ότι ο Ιησούς είναι το εξοχότερο παράδειγμα πραότητας κάτω από ένταση!​—Διαβάστε Ησαΐας 53:7, 10.

16, 17. (α) Πώς υπέβαλαν οι φίλοι του Ιησού την πραότητά του σε δοκιμή; (β) Πώς μπορούμε να μιμούμαστε τον Ιησού;

¹⁶ Το τελευταίο βράδυ της επίγειας ζωής του Ιησού, οι στενότεροι φίλοι του υπέβαλαν σε δοκιμή την πραότητά του. Φανταστείτε πόση ένταση ένιωθε ο Ιησούς εκείνο το βράδυ. Θα έμενε τέλεια πιστός ως τον θάνατο; Διακυβεύονταν οι ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων. (Ρωμ. 5:18, 19) Και το σημαντικότερο, περιλαμβανόταν η υπόληψη του Πατέρα του. (Ιώβ 2:4) Κατόπιν, στο τελευταίο του δείπνο με τους στενότερους φίλους του, τους αποστόλους, η συζήτησή τους εξελίχθηκε σε «έντονη λογομαχία για το ποιος από αυτούς θεωρούνταν ο μεγαλύτερος». Ο Ιησούς είχε διορθώσει τους φίλους του για αυτό το ζήτημα αρκετές φορές, μέχρι και νωρίτερα το ίδιο βράδυ! Είναι όμως εντυπωσιακό ότι δεν εξοργίστηκε. Απεναντίας,  αντέδρασε με πραότητα. Καλοσυνάτα αλλά σταθερά, ο Ιησούς εξήγησε​—ξανά—​ποια στάση έπρεπε να έχουν. Έπειτα, επαίνεσε τους φίλους του για το ότι παρέμειναν όσια προσκολλημένοι σε αυτόν.​—Λουκ. 22:24-28· Ιωάν. 13:1-5, 12-15.

¹⁷ Πώς θα είχατε αντιδράσει εσείς αν είχατε αντιμετωπίσει μια παρόμοια κατάσταση; Μπορούμε να μιμούμαστε τον Ιησού και να παραμένουμε πράοι ακόμα και όταν έχουμε άγχος ή ένταση. Ας υπακούμε υποτακτικά στην εντολή του Ιεχωβά: «Να ανέχεστε ο ένας τον άλλον». (Κολ. 3:13) Θα υπακούμε σε αυτή την εντολή αν θυμόμαστε ότι όλοι λέμε και κάνουμε πράγματα που εκνευρίζουν τους άλλους. (Παρ. 12:18· Ιακ. 3:2, 5) Επίσης, ό,τι καλό βλέπετε στους άλλους να προσπαθείτε να το λέτε.​—Εφεσ. 4:29.

18. Πώς βοηθάει ο Ιεχωβά τους πράους να παίρνουν σωστές αποφάσεις, αλλά τι πρέπει να κάνουν εκείνοι;

¹⁸ Θα παίρνουμε καλύτερες αποφάσεις. Όταν έχουμε να κάνουμε δύσκολες επιλογές στη ζωή, ο Ιεχωβά θα μας βοηθάει να παίρνουμε σωστές αποφάσεις, αλλά μόνο αν είμαστε πράοι. Εκείνος υπόσχεται ότι θα ακούσει «το αίτημα των πράων». (Ψαλμ. 10:17) Και δεν θα ακούσει απλώς το αίτημά μας. Η Γραφή υπόσχεται: «Θα οδηγεί τους πράους σύμφωνα με αυτό που είναι σωστό και θα διδάσκει στους πράους την οδό του». (Ψαλμ. 25:9) Ο Ιεχωβά παρέχει αυτή την καθοδηγία μέσω της Γραφής, των εντύπων * και των προγραμμάτων που παράγει «ο πιστός και φρόνιμος δούλος». (Ματθ. 24:45-47) Πρέπει να κάνουμε και εμείς το μέρος μας αναγνωρίζοντας ταπεινά ότι χρειαζόμαστε βοήθεια, μελετώντας την ύλη που παρέχει ο Ιεχωβά και εφαρμόζοντας υποτακτικά όσα μαθαίνουμε.

19-21. Ποιο λάθος έκανε ο Μωυσής στην Κάδης, και ποια διδάγματα μπορούμε να πάρουμε από αυτό;

¹⁹ Θα αποφεύγουμε να κάνουμε λάθη. Σκεφτείτε ξανά τον Μωυσή. Επί δεκαετίες, παρέμενε πράος και ευαρεστούσε τον Ιεχωβά. Αλλά κάποια στιγμή προς το τέλος της δύσκολης 40χρονης οδοιπορίας στην έρημο, ο Μωυσής δεν εκδήλωσε πραότητα. Η αδελφή του, πιθανότατα εκείνη που βοήθησε να σωθεί η ζωή του στην Αίγυπτο, είχε μόλις πεθάνει και θαφτεί στην Κάδης. Και τώρα οι Ισραηλίτες επέμεναν και πάλι ότι δεν τους παρεχόταν επαρκής φροντίδα. Αυτή τη φορά «ο λαός άρχισε να φιλονικεί με  τον Μωυσή» λόγω της έλλειψης νερού. Παρ’ όλα τα θαύματα που είχε εκτελέσει ο Ιεχωβά μέσω του Μωυσή και παρά το μακρό ιστορικό ανιδιοτελούς ηγεσίας του Μωυσή, ο λαός παραπονιόταν. Και παραπονιόταν, όχι μόνο για την έλλειψη νερού, αλλά και για τον ίδιο τον Μωυσή, λες και έφταιγε εκείνος που διψούσαν.​—Αριθ. 20:1-5, 9-11.

²⁰ Μέσα στην έξαψη του θυμού του, ο Μωυσής έχασε την πραότητά του. Αντί να εκδηλώσει πίστη και να μιλήσει στον βράχο, όπως είχε προστάξει ο Ιεχωβά, ο Μωυσής μίλησε με πικρία στον λαό και απέδωσε την τιμή στον εαυτό του. Έπειτα, χτύπησε τον βράχο δύο φορές και βγήκε πολύ νερό. Η υπερηφάνεια και ο θυμός τον οδήγησαν σε ένα λάθος με οδυνηρές συνέπειες. (Ψαλμ. 106:32, 33) Επειδή έχασε προσωρινά την πραότητά του, δεν του επιτράπηκε να μπει στην Υποσχεμένη Γη.​—Αριθ. 20:12.

²¹ Από αυτό το περιστατικό παίρνουμε πολύτιμα διδάγματα. Πρώτον, πρέπει να προσπαθούμε συνεχώς να διατηρούμε την πραότητά μας. Αν την παραμελήσουμε έστω και για μια στιγμή, η υπερηφάνεια μπορεί να επανεμφανιστεί και να μας κάνει να μιλήσουμε ή να ενεργήσουμε ανόητα. Δεύτερον, το άγχος μπορεί να μας εξασθενίσει, γι’ αυτό πρέπει να πασχίζουμε να είμαστε πράοι, ακόμα και όταν βρισκόμαστε υπό πίεση.

22, 23. (α) Γιατί πρέπει να συνεχίσουμε να εκζητούμε πραότητα; (β) Τι δείχνει η δήλωση του εδαφίου Σοφονίας 2:3;

²² Θα προστατευτούμε. Σύντομα, ο Ιεχωβά θα εξαλείψει όλους τους πονηρούς ανθρώπους από τη γη, και θα απομείνουν μόνο οι πράοι. Τότε θα επικρατήσει αληθινή ειρήνη στη γη. (Ψαλμ. 37:10, 11) Θα είστε εσείς ανάμεσα σε εκείνους τους πράους; Μπορείτε να είστε αν ανταποκριθείτε στη θερμή πρόσκληση του Ιεχωβά την οποία κατέγραψε ο προφήτης Σοφονίας.​—Διαβάστε Σοφονίας 2:3.

²³ Γιατί λέει το εδάφιο Σοφονίας 2:3 «πιθανότατα θα καλυφτείτε»; Αυτή η δήλωση δεν σημαίνει ότι ο Ιεχωβά είναι ανίκανος να προστατέψει εκείνους που θέλουν να τον ευαρεστούν και τους οποίους αγαπάει. Απεναντίας, δείχνει ότι η έκβαση εξαρτάται και από εμάς. Έχουμε τη δυνατότητα να επιζήσουμε από «την ημέρα του θυμού του Ιεχωβά» και να ζήσουμε για πάντα αν προσπαθούμε τώρα να εκζητούμε πραότητα και να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά.