1-2. (a) Ano ang kinaiya ni Moises, kag ano ang iya ginhimo? (b) Ngaa dapat naton ipakita ang pagkahagop?

GINSILING sang Biblia nga si Moises “ang pinakamahagop sa tanan nga tawo sa duta.” (Num. 12:3) Buot silingon bala sini nga maluya sia, indi makadesisyon, kag indi makapanindugan kon may nagakontra sa iya? Amo sini ang paglaragway sang iban sa mahagop nga tawo. Pero indi ini matuod. Si Moises malig-on, may panindugan, kag maisog nga alagad sang Dios. Bangod ginbuligan sia ni Jehova, wala sia nahadlok sa manuggahom sang Egipto, ginpangunahan niya ang mga tatlo ka milyon ka tawo sa paglakbay sa desyerto, kag ginbuligan ang pungsod sang Israel nga mapierde ang ila mga kaaway.

² Indi pareho kay Moises ang aton kahimtangan subong, pero nagaatubang kita sang mga tawo ukon mga sitwasyon kada adlaw nga nagapabudlay sa aton nga mangin mahagop. Pero may maayo kita nga rason para ipakita ini nga kinaiya. Nagpromisa si Jehova nga “ang mga mahagop magapanubli sang duta.” (Sal. 37:11) Mahagop ka bala? Masiling bala sang iban nga mahagop ka? Antes naton sabton ining importante nga mga pamangkot, dapat anay naton hibaluon kon ano ang buot silingon sang pagkahagop.

3-4. (a) Daw pareho sa ano ang pagkahagop? (b) Ano nga mga kinaiya ang kinahanglan naton para mangin mahagop kita, kag ngaa?

³ Ang pagkahagop * daw pareho sa isa ka matahom nga drowing.  Ngaa? Ginagamit sang isa ka pintor ang madamo nga matahom nga mga kolor sa pagdrowing. Para mangin mahagop, dapat man naton ipakita ang madamo nga matahom nga mga kinaiya. Lakip sa sini ang pagkamapainubuson, pagkamatinumanon, kalulo, kag kaisog. Ngaa kinahanglan naton ini nga mga kinaiya kon gusto naton pahamut-an si Jehova?

⁴ Ang mapainubuson lang nga mga tawo ang nagatuman sang kabubut-on sang Dios. Kabubut-on sang Dios nga mangin malulo kita. (Mat. 5:5; Gal. 5:23) Akig si Satanas sa aton kon ginahimo naton ang kabubut-on sang Dios. Gani bisan pa mapainubuson kita kag malulo, dumtan kita sang madamo nga tawo nga bahin sang kalibutan ni Satanas. (Juan 15:18, 19) Kinahanglan gid naton ang kaisog para mabatuan si Satanas.

5-6. (a) Ngaa ginadumtan ni Satanas ang mga mahagop? (b) Ano nga mga pamangkot ang pagasabton naton?

⁵ Ang tawo nga indi mahagop bugalon, indi makapugong sang iya kaakig, kag wala nagatuman kay Jehova. Amo gid sini si Satanas. Gani ginadumtan niya ang mga mahagop! Bangod ginapakita nila ang maayo nga mga kinaiya nga wala kay Satanas, nangin maathag nga malaut gid sia. Ginpamatud-an man nila nga butigon si Satanas. Ngaa? Bisan ano pa ang iya isiling kag himuon, indi niya mapunggan ang mga mahagop sa pag-alagad kay Jehova!—Job 2:3-5.

⁶ Sa ano nga mga sitwasyon mabudlay mangin mahagop? Kag ngaa dapat padayon kita nga mangin mahagop? Para masabat ini nga mga pamangkot, binagbinagon naton ang halimbawa ni Moises, sang tatlo ka Hebreo nga gindala nga bihag sa Babilonia, kag ni Jesus.

7-8. Ano ang ginhimo ni Moises sang wala sia gintahod sang iban?

⁷ Kon ginhatagan kita sing awtoridad: Mahimo mabudlayan mangin mahagop ang isa nga may awtoridad kon wala sia ginatahod sang iya ginadumalahan ukon nagasiling sila nga indi husto ang iya mga desisyon. Natabo na bala ini sa imo? Ano abi kon amo sini ang ginhimo sang isa ka miembro sang imo pamilya? Ano ang himuon mo? Binagbinaga kon ano ang ginhimo ni Moises.

⁸ Ginpili ni Jehova si Moises nga mangin lider sang Israel kag ginpasulat sa iya ang mga  kasuguan para sa sini nga pungsod. Sigurado gid nga ginasuportahan ni Jehova si Moises. Pero ginpakalain sia sang iya mga magulang nga sanday Miriam kag Aaron, kag nagsiling sila nga nagsala sia sa iya ginpili nga asawa. Kon iban nga tawo ang sa lugar ni Moises, mahimo nga maakig sila kag mangita sing paagi nga makabalos. Pero wala maakig si Moises kag wala maglain ang iya buot. Nangabay pa gani sia kay Jehova nga ayuhon si Miriam kay ginsilutan sia sing aro. (Num. 12:1-13) Ngaa amo sini ang ginhimo ni Moises?

9-10. (a) Ano ang nahangpan ni Moises sa bulig ni Jehova? (b) Paano mailog sang mga ulo sang pamilya kag mga gulang si Moises?

⁹ Gintugutan ni Moises nga hanason sia ni Jehova. Pero mga 40 ka tuig antes sini, indi mahagop si Moises sang miembro pa sia sang pamilya sang hari sa Egipto. Madali sia sadto maakig amo nga ginpatay niya ang isa ka tawo nga nakita niya nga nagpamintas. Ginhunahuna niya nga mahamuot si Jehova sa iya ginhimo. Sa sulod sang 40 ka tuig, ginbuligan ni Jehova si Moises nga mahangpan nga indi lang kaisog ang kinahanglan niya para mapangunahan ang mga Israelinhon; dapat man sia mangin mahagop. Kag dapat sia mangin mapainubuson, matinumanon, kag malulo. Nahangpan niya ini sing bug-os kag nangin maayo gid sia nga lider.—Ex. 2:11, 12; Binu. 7:21-30, 36.

¹⁰ Subong, dapat ilugon sang mga ulo sang pamilya kag mga gulang si Moises. Kon wala ka ginatahod sang iban, indi mangakig dayon. Mangin mapainubuson kag batuna kon nagsala ka. (Man. 7:9, 20) Sunda sing maayo ang direksion ni Jehova sa pagsolbar sang mga problema. Kag mangin malulo pirme sa pagsabat. (Hulu. 15:1) Kon himuon ini sang mga ulo sang pamilya kag mga manugtatap, mahamuot si Jehova, magaresulta ini sa paghidait, kag mangin maayo sila nga halimbawa.

11-13. Ano nga halimbawa sang tatlo ka Hebreo ang dapat naton ilugon?

¹¹ Kon ginahingabot kita: Halin sang una asta subong, ginahingabot sang mga gobierno sang tawo ang katawhan ni Jehova. Mahimo nga akusahan nila kita nga may ginhimo kita nga malain, pero ang matuod, akig sila sa aton bangod ‘ginatuman naton ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo.’ (Binu. 5:29) Mahimo nga yagutaon kita, prisuhon, ukon sakiton pa gani. Pero buligan kita ni Jehova nga mangin kalmado kag indi magbalos.

¹² Binagbinaga ang halimbawa sang tatlo ka Hebreo nga gindala sa Babilonia nga sanday Hananias, Misael, kag Azarias. * Ginsugo sila  sang hari sang Babilonia nga magyaub sa daku nga estatwa nga bulawan. Malulo sila sang ginpaathag nila sa hari kon ngaa indi sila magsimba sa estatwa. Gintuman nila ang Dios bisan pa ginsiling sang hari nga ihaboy sila sa nagadabadaba nga hurno. Ginluwas sila dayon ni Jehova, pero wala nila ginpaabot nga himuon gid niya ini sa ila. Sa baylo, handa sila nga batunon ang bisan ano nga itugot ni Jehova nga matabo. (Dan. 3:1, 8-28) Ginpamatud-an nila nga maisog gid ang mga mahagop. Bisan pa suguon kita sang isa ka manuggahom nga indi pagtumanon si Jehova, pahugon kita sang iban, ukon silutan nila kita, wala sing makapugong sa aton determinasyon nga si Jehova ‘lang ang aton simbahon.’—Ex. 20:4, 5.

¹³ Kon ginatilawan ang aton katutom sa Dios, paano naton mailog ang tatlo ka Hebreo? Mangin mapainubuson kita kag magsalig nga buligan kita ni Jehova. (Sal. 118:6, 7) Mangin malulo kita kag matinahuron sa pagsabat sa mga nagaakusar sa aton. (1 Ped. 3:15) Kag indi gid kita maghimo sang bisan ano nga magaguba sang aton kaangtanan sa aton mahigugmaon nga Amay.

14-15. (a) Ano ang mahimo matabo kon na-stress kita? (b) Suno sa Isaias 53:7, 10, ngaa masiling naton nga ginpakita ni Jesus ang pinakadalayawon nga halimbawa sang pagkahagop wala sapayan sang mabudlay gid nga kahimtangan?

¹⁴ Kon na-stress kita: Kita tanan mahimo ma-stress bangod sang sarisari nga rason. Mahimo kita ma-stress bangod sa isa ka eksam sa eskwelahan ukon sa isa ka ulubrahon. Ukon basi nagaka-stress na kita sa pagpamensar pa lang sa dapat naton himuon nga pagpabulong. Mabudlay mangin mahagop kon na-stress kita. Basi maugot na kita sa mga butang nga indi man problema sa aton sang una. Mahimo nga makahambal kita sang indi maayo kag makasakit na kita sa iban. Kon ma-stress ka, binagbinaga ang halimbawa ni Jesus.

¹⁵ Mga pila ka bulan antes mapatay si Jesus, grabe gid ang nabatyagan niya nga stress. Kabalo sia nga magaantos gid sia kag pagapatyon. (Juan 3:14, 15; Gal. 3:13) May tion nga nagsiling sia nga indi sia mapahamtang. (Luc. 12:50) Pila na lang ka adlaw antes sia mapatay, nagsiling sia: “Natublag ako.” Ginpakita ni Jesus nga mapainubuson sia kag matinumanon sa Dios sang nangamuyo sia: “Amay, luwasa ako sa sini nga tion. Apang, amo ini kon ngaa nagkari ako agod atubangon ini nga tion. Amay, himayaa ang imo ngalan.” (Juan 12:27, 28) Sang tion na nga patyon sia, maisugon nga gintugyan niya ang iya kaugalingon sa mga kaaway sang Dios nga nagpaantos gid kag nagpakahuya sa iya. Wala sapayan sang mabudlay gid nga kahimtangan, ginhimo ni Jesus ang kabubut-on sang Dios. Masiling gid naton nga ginpakita ni Jesus ang pinakadalayawon nga halimbawa sang pagkahagop wala sapayan sang mabudlay gid nga kahimtangan!—Basaha ang Isaias 53:7, 10.

16-17. (a) Ano ang ginhimo sang mga abyan ni Jesus nga nagtilaw sang iya pagkahagop? (b) Paano naton mailog si Jesus?

¹⁶ Sang gab-i antes mapatay si Jesus, may ginhimo ang iya suod nga mga abyan nga nagtilaw sang iya pagkahagop. Imadyina ang stress ni Jesus sina nga gab-i. Makapabilin ayhan sia nga matutom asta sa iya kamatayon? Kon indi sia mangin matutom, wala sing paglaum ang binilyon nga tawo. (Roma 5:18, 19) Labaw sa tanan, may epekto ini sa reputasyon sang iya Amay. (Job 2:4) Dayon, sa katapusan niya nga panihapon upod sa iya suod nga mga abyan, “nagbaisay” ang iya mga apostoles “kon sin-o ang pinakamataas sa ila.” Madamo na nga beses nga gintadlong sila ni Jesus. Ang matuod, bag-o lang niya sila ginlaygayan. Pero wala gid maakig si Jesus. Sa baylo, nangin kalmado sia. Mainayuhon pero maathag niya nga ginhambal  liwat sa ila kon ano dapat ang ila panimuot. Dayon, ginkomendahan niya ang iya mga abyan bangod gin-unungan nila sia.—Luc. 22:24-28; Juan 13:1-5, 12-15.

¹⁷ Kon natabo ini sa imo, ano ayhan ang himuon mo? Mailog naton si Jesus kag mangin malulo bisan pa na-stress kita. Tumanon naton ang sugo ni Jehova nga ‘padayon nga batason ang isa kag isa.’ (Col. 3:13) Magatuman kita sa sini nga sugo kon dumdumon naton nga tanan kita posible nga may mahambal kag mahimo nga makapaakig sa iban. (Hulu. 12:18; Sant. 3:2, 5) Dapat man naton pirme komendahan ang iban sa ila maayo nga mga kinaiya.—Efe. 4:29.

18. Paano ginabuligan ni Jehova ang mga mahagop sa paghimo sang maayo nga mga desisyon, pero ano ang dapat nila himuon?

¹⁸ Makahimo kita sang maayo nga mga desisyon. Buligan kita ni Jehova nga makahimo sang maayo nga mga desisyon kon mahagop kita. Nagpromisa sia nga pamatian niya “ang pangabay sang mahagop.” (Sal. 10:17) Dugang pa sa pagpamati sa aton pangabay, nagpromisa man ang Biblia: “Tuytuyan niya ang mga mahagop sa kon ano ang husto, kag tudluan niya ang mga mahagop sang iya dalanon.” (Sal. 25:9) Ginatuytuyan kita ni Jehova paagi sa Biblia kag paagi sa mga publikasyon, * mga video, kag mga miting nga ginahanda sang “matutom kag mainandamon nga ulipon.” (Mat. 24:45-47) Dapat naton batunon sing mapainubuson ang bulig ni Jehova, tun-an ang mga ginaaman niya, kag iaplikar gid ang aton natun-an.

19-21. Ano nga sala ang nahimo ni Moises sang didto sia sa Kades, kag ano ang matun-an naton sa sini?

¹⁹ Malikawan naton nga makasala. Binagbinaga liwat ang natabo kay Moises. Nangin mahagop sia kag ginpahamut-an niya si Jehova sa madamo nga tinuig. Pero sa katapusan sang halos 40 ka tuig nga paglakbay sang mga Israelinhon sa kamingawan, wala niya mapakita ang pagkahagop. Bag-o lang napatay sadto kag nalubong sa Kades ang iya magulang nga babayi nga posible amo ang nagbulig sa iya sang una sa Egipto para indi sia mapatay. Nagreklamo liwat ang mga Israelinhon nga wala sila ginaatipan sing maayo. ‘Nagpakigbais sila kay Moises’ bangod wala sing tubig. Bisan pa ginhatagan ni Jehova si Moises sing gahom sa paghimo sang madamo nga milagro, kag bisan pa ginpangunahan ni Moises ang katawhan  sa malawig nga panahon nga wala nagapensar sang iya lang kaugalingon, nagreklamo gihapon ang katawhan. Ginreklamo nila nga wala sing tubig kag daw ginbasol pa nila si Moises nga nauhaw sila.—Num. 20:1-5, 9-11.

²⁰ Naakig gid si Moises kag nangin indi malulo. Ginsugo sia ni Jehova nga maghambal sa daku nga bato, pero akig sia nga naghambal sa katawhan kag nagsiling nga magahimo sia sing milagro. Dayon, duha ka beses nga ginhampak niya sang iya sungkod ang daku nga bato kag naggua ang madamo nga tubig. Nakahimo sia sang sala bangod sang iya bugal kag kaakig. (Sal. 106:32, 33) Bangod nangin indi mahagop si Moises sa sini nga tion, wala sia gintugutan nga magsulod sa Ginsaad nga Duta.—Num. 20:12.

²¹ May matun-an kita sa sini nga halimbawa. Una, dapat padayon kita nga mangin mahagop. Kon indi naton ini padayon nga panikasugan, madali kita mangin bugalon kag makahambal kita kag makahimo sang indi maayo. Ikaduha, mahimo kita magluya kon na-stress kita, gani dapat naton tinguhaan nga mangin mahagop bisan sa mabudlay nga kahimtangan.

22-23. (a) Ngaa dapat padayon kita nga mangin mahagop? (b) Ano ang buot silingon sang Sofonias 2:3?

²² Maamligan kita. Malapit na nga dulaon ni Jehova ang tanan nga malauton sa duta, kag ang mga mahagop lang ang magapabilin sa sini. Dayon, may paghidait na sa duta. (Sal. 37:10, 11) Mangin isa ka bala sa sini nga mga mahagop? Matabo ina kon sundon mo ang ginapangabay ni Jehova nga ginsulat ni manalagna Sofonias.—Basaha ang Sofonias 2:3.

²³ Ngaa nagsiling ang Sofonias 2:3: “Ayhan malipdan kamo”? Indi buot silingon sini nga indi masarangan ni Jehova nga amligan ang mga nagapahamuot sa iya kag ginapalangga niya. Buot silingon sini nga dapat may himuon kita para maamligan kita. Maluwas kita “sa adlaw sang kaakig ni Jehova” kag mabuhi sing wala sing katapusan kon panikasugan naton subong nga mangin mahagop kag pahamut-an si Jehova.