1-2. (a) Moše ke mo go le motho wa mošaga mang, fote king tso a di makiyeng? (b) Re ka gelepa king gore re dule re tinyanafatsiye?

BAEBELE mo yi hlatolla Moše yi re ke mo go le “motho wa go tinyanafatsa ka matla go phala batho ka mokana ga bona ho lefaseng.” (Num. 12:3) Ayitsano tsotsone di šupetsa gore ke mo a fo tseya-tseyega, a tšhaba go segelela dipheto kela go yemelela ditaba tsage? Ba bangwana ba ka fo mo hlatolla ka mokgonone motho wa gore o tinyanafatsiye. Mara taba yone a yi nnete le ka gonyana. Moše ke mo go le lelata la Modimo la go tiya, a tikemisela mo a maka dilo fote a na le lešiši. Jehova o mo tiyisiye ga Moše nakwela a ye bolabola le kgoši ya go tshosa ya Egepita, a yeta mahlong batho ba gore ba ka fo segela gana hala ga 3 000 000 nakwela ba le ku mašahleng fote o gelepiye setšhaba sa Maisirayele gore se hlule manaba ya sona.

² Rune tso di re tlelang a di tshwane le tso di yyeng tsa tlela Moše, mara ka moka matšatši re phela le batho kela re gahlana le dilo tso di ka re phriketsang ra kraya go roba go tinyanafatsa. Mara go na le selo so se ka re gelepang gore re dule re tinyanafatsiye. Jehova o tshepisa gore “ba go tinyanafatsa ba nyoko ba beng ba lefase.” (Pis. 37:11) Mo wene o tilebelele, nje o bona nkare o tinyanafatsiye? Nje le ba bangwana ba ka hlaya gore o ka mokgonone? Mo re soko fetola diputsiso tsone, di nyaka re di tšibe gore mo ba re motho o tinyanafatsiye ba ra mo a le byang.

3-4. (a) Go tinyanafatsa go ka tshwanisiwa le ying? (b) Di nyaka re be le dilo difeng ka dine gore re thogo ya mahlong re tinyanafatsiye, fote ke ntaba?

³ Go tinyanafatsa * go ka tshwanisiwa le sethombhe sa go bafala.  Byang? Go fo tshwana le mo motho wa go penta a gahlanisa dikhala tsa go tlala nyana mo a penta sethombhe, le rune di nyaka re make dilo tsa go tlala nyana gore re be batho ba go tinyanafatsa. Tse dingwana tsa tsona di tshwana le go tipeya fase, go theetsela, go temeka le lešiši. Ke ntaba di nyaka gore re be le dilo tsone ka mokana ga tsona gore re jabodise Jehova?

⁴ Batho ba gore ba tipeyye fase ke bona ba kgonang go theetsela le go maka so Modimo a se nyakang. Se sengwana sa dilo tso Modimo a di nyakang ke gore re be ba go temeka. (Mat. 5:5; Magal. 5:23) Sathane o kwata ka matla mo a re bona re maka tso Modimo a di nyakang. Le mo go le rune batho ba go tinyanafatsa le ba go temeka, batho ba go tlala ba ho lefaseng la Sathane ba fo re hloyanya. (Joh. 15:18, 19) Byalo, di nyaka re be le lešiši gore re thogo hlula Sathane.

5-6. (a) Sathane o ba hloyele ying batho ba go tinyanafatsa? (b) Re nyoko fetola diputsiso difeng?

⁵ Motho wa go ba le magetla di ya mo šita tsa go tinyanafatsa, o fo kwatakwata fote aa theetsele Jehova. Sathane o fo ba ka mokgonone. Ke tsotsone di makang gore a kwe batho ba go beba ba mo tinwisa ka matla! O tshwatisa le ke gore baa mo phala. Sa go napa se mo phirwa ke gore baa šupetsa gore Sathane o na le matsaka. Ke ntaba? Ka taba la gore se sengwana le se sengwana so a ka se makang kela go se bolabola, a ka sa di kgone go maka gore batho ba go tinyanafatsa ba lesetse go berekela Jehova!—Jobo 2:3-5.

⁶ Ke leng ga gore re ka kwa di roba go tinyanafatsa? Fote ke ntaba di nyaka re karakare gore re dule re tinyanafatsiye? Gore re thogo fetola dipotsiso tsone, re nyoko bolabola ka dilo tso di makiyeng ke Moše, tso di makiyeng ke Maheberu ka mararo yala ke mo ma le bobhantiting ku Babhilona le tso di makiyeng ke Jeso.

7-8. Moše o makiye byang nakwela ba mo dhelela?

⁷ Mo go na le bo o ba lawolang: Mo motho ba mo neyye mayemo kela ba mmeyye gore a lawole ba bangwana, tsa go tinyanafatsa di ka tšhoga di khwanyugiye, ka matlamatla mo o kraya gore motho ye mongwana ye a leng ka tlase ga motho yene wa dhelela kela o kwana le go fo bolabolela thoko. Sale tsa go makegela tsotso? O ka maka byang mo nkare motho ye a go makang tsotsone ke lešaga lago? O nyoko re king mara? Bona tso Moše a yyeng a di maka.

⁸ Jehova o kgetiye Moše gore a yete Maisrayele mahlong a boya a re a ngwale le molawo ya go lawola setšhaba sone. Di fo ba lekgwaying gore Jehova ke mo a thega Moše. Mara, sesi wa  Moše ye ba reng ke Meriyamo le bhuti wage ye ba reng ke Arone, ba yye ba bolabolela thoko fote ba sa kwane le taba ya mosadi ye Moše ne a mo tseyye. Mola go le banna ba bangwana ba gore ba ga seyemo sa go tshwana le sa Moše, taba yonone ne yi nyoko ba kwatisa ka matla—mara Moše aa kwata. Aa yakgoswa a kwata. Fote gore ke tsona, o yye a kgopela Jehova gore a sa sa mo kwisa go baba ga Meriyamo. (Dip. 12:1-13) Ke ntaba Moše a makiye tsotsone?

9-10. (a) Jehova o thušiye Moše gore a kwisise ying? (b) Bo papa ba mitši le bagolo ba ka tšhuta ying ga Moše?

⁹ Moše o yye a lesetsa Jehova gore a mo tšhutise. Moše ke mo go se motho wa go tinyanafatsa nakwela a sa dula mutšing wa ka bogošing ku Egepita, 40 ya mengwaga go soko segela nako yone. Gabutšibutši ke mo go le motho wa go ba le sepelwapelwane, a šinya a bolaya monna wa gore ke mo a bona nkare o makiye ye mongwana lešidi. Moše o tsere nkare tso a di makiyeng di nyoko mo jabodisa ga Jehova. Jehova o fetsiye 40 ya mengwaga a kene a tšhutisa Moše go ba le lešiši le go tinyanafatsa gore a thogo yeta Maisrayele mahlong. Fote ke mo di nyaka gore a tipeye fase gore a thogo tinyanafatsa, a theetsele le go temeka. Taba yone o yye a yi tšhuta gabutši a boya a yi kgona, a thogo lawola batho gabutši.—Ek. 2:11, 12; Meber. 7:21-30, 36.

¹⁰ Le lekgono, bo papa ba mitši le bagolo di nyaka ba kopisele ga Moše. Mo o kwa nkare motho wa go dhelela, o sa yakgoswe o kwata. Tinyanafatse o yamogele gore le wene ga tse dingwana wa gayela. (Mmo. 7:9, 20) Tso Jehova a re botsang tsona gore re thogo lukisa mathatha, di theetsele. Fetola o bebiye ka moka matšatši. (Diy. 15:1) Jehova wa jabola mo a bona bo papa ba mitši le bagolo ba fetola ka mokgonone, ba maka gore go dule go bebiye le go tšhutisa ba bangwana gore ba ra byang mo ba re motho o tinyanafatsiye.

11-13. Re ka tšhuta ying ga Maheberu yala ka mararo?

¹¹ Mo o hlupegisiwa: Ke botala batho ba Jehova ba hlupegisa ke batho bo ba ba yetiyeng mahlong. Le mo ba ka re bolabolela matsaka ba re re sinnye, gabutšibutši so re ba tshwatisang ka sona ke gore re fo kgeta go ya mahlong re “theetsela Modimo ka gore go lawola yene, a re theetsele batho.” (Meber. 5:29) Re ka fo kweriwa, ra yisiwa jele kela le mo go ro teyiwa. Mara Jehova o nyoko re thuša gore re sa busetse le gore re dule re kgibiye mo ba kene ba re hlupegisa.

¹² Tla re boneneng so re ka se tšhutang ga Maheberu yala ka mararo ya ne ma le bobhantiting—Hananiya, Mishayele le Azariya. * Kgoši ya Bhabhilona ke mo yi ba butsiye gore ba kgotame ba rapele sethombhe se segolo sa gholdi. Ba bolabodiye le kgoši ba kgibiye, ba yi hlatollela gore ke ntaba ba re ba ka sa di kgone go rapela sethombhe sone. Le mo kgoši yi re yi nyoko  ba bošela mollong wa mudhudhumela, ba yye ba fo re bona ba nyoko theetsela Modimo. Jehova o yye a kgeta go phonisa banna bone ka nako yonone, mara ne ba sa tseye gore ke mo a na a nyoko di maka. Ke mo ba nyoko fo lesetsa go makege se sengwana le se sengwana so Jehova a lesetsang gore se makege. (Dan. 3:1, 8-28) Ba šupetsiye gore ka nnete batho ba gore ba tinyanafatsiye ba na le lešiši—a go na kgoši le ka yyoši, kela go tshosetsiwa, kela go kwisiwa go baba ga gore go ka maka gore re šepise ga tso re tiputsiyeng tsona tsa gore re nyoko ‘rapela Jehova a ntoši.’—Ek. 20:4, 5.

¹³ Mo le rune di nyaka re šupetse gore re ya tshepega ga Modimo, re ka maka byang gore re yekisele banna bowa ka bararo ba Maheberu? Di nyaka re tinyanafatse, re dumele gore Jehova o nyoko ba le rune. (Pis. 118:6, 7) Mo motho a fo re lebela re tikgomolelele, re mo fetola re bebiye ka go ba hlompa. (1 Pet. 3:15) Fote mo go le tsa gore di nyoko maka gore senghana sa rune le Jehova se šehle, re napa re ro gana re sa tekateki.

14-15. (a) Go ka makega ying mo go na le tso di re kgahleletsiyeng? (b) Go ya ka Jesaya 53:7, 10, ke ntaba re re Jeso o phadiye batho ka mokana ga bona ga taba ya go dula a kgibiye le mo a kgahleletsiye ke tse dingwana?

¹⁴ Mo o kgahleletsa ke mošekelo: Ka mokana ga rune re natso dilo tso di re šekedisang. Go gongwana re ka fo tikwa ka mokgonone mo go le nako ya go ngwala ku sekolo kela mo di nyaka re make se sengwana mmerekong. Kela o ka fo šekela mo o sa tšibi gore bolwele byo bo go kenneng bo ka yalafiwa byang. Mo o šekela, a di lola gore o fo dula o kgibiye. O ka fo thomisa go tshwatisa ke dilo tsa gore gatlele a di go hlupe. O ka bolabola mantsu ya go baba le dilo tsa go sa ye ka tsela. Mo nkare di yye tsa go tlela tsa go go šekedisa, bona gore Jeso yene o yye a maka byang.

¹⁵ Ka dikgwedi tsa mafelelo tsa mo Jeso a sa le ho lefaseng, o yye a šekela ka matla. Ke mo a di tšiba tsa gore o nyoko hlupegisiwa ka matla fote ba nyoko mmolaya. (Joh. 3:14, 15; Magal. 3:13) Dikgwedi nyana mo ba soko mmolaya, o hlayye gore go na le so se mo kgongwetsang. (Luka 12:50) Fote mo go sa šele matšatši nyana gore Jeso a bolayiwe, o yitseri: “Ke hlakahlakanne.” Re napa re ro di bona gore wa tinyanafatsa le gore o theetsela Modimo nakwela a mo rapela a mmotsa so se leng pelong yage a re: ‘Papa, maka gore ke sa bone tso di makegang gana byalo. Mara ke tlele tsona tsotsowa tsa gana byalo. Papa, thanakisa lebitso lago.’ (Joh. 12:27, 28) Mo nako yi segela, Jeso o yye a fo šišimala a ya ga batho bo e ba hloyye Modimo, ba yye ba mmolayisa tsa lešidi le tsa go poyila. Le mo Jeso a kene a šuwanegiye fote a hlupegisiwa, o yye a maka tso Modimo a di nyakang a kene a kgibiye. A re kamake gore Jeso o phadiye batho ka mokana ga bona ga taba ya go dula a kgibiye le mo a kgahleletsiye ke tsa go maka gore a kwe nkare o šitega le go wona!—Bala Jesaya 53:7, 10.

16-17. (a) Banghana ba Jeso ba makiye byang gore a nyake a thathafela ke go dula a bebiye? (b) Re ka kopisela ga Jeso byang?

¹⁶ Bošego bya Jeso bya mafelelo ho lefaseng, banghana bage ba thina ka matla ba leketsiye go mo thathafisela go dula a bebiye. O ka fo ba o di gopola tsa gore Jeso ke mo a kgongwele ka matla ka malobana yane. Nje ke mo a nyoko di kgona tsa go a šinye a kwa a kene a tshepega? Mola a sa tshepega, ke mo go ka sa be le ka wweši wa gore ke mo a nyoko kraya lephelo la go ya go yye. (Maroma 5:18, 19) Se segolo ka matla ke gore lebitso la Papage ke mo le yamega. (Jobo 2:4) Nakwela a ja tsa go ja la mafelelo le banghana bage ba thina ka matla ba gore ke mapostola, mo ba kene ba bolabodisana ba yye ba thomisa go ‘phigisana’ ka gore ‘ke mang ye di šupang nkare ke ye mogolo ho ga bona.’ Jeso o bolabodiye le banghana bowa bage ka taba yowa ga go tlala a leketsa go yi lukisa nabo, le ka malobana yanane ke mo a bolabodiye nabo ka yona! Sa go makatsa ke gore Jeso aa ba garatsa. O yye a fo bolabola nabo fote a bebiye. Jeso o yye a bolabola nabo a sa ba kganisi mara a sa lakatse, a ba hlatollela—fotefote—gore di nyaka ba titshware byang. Ke mokane o yye a thanaka banghana bage ka taba la gore ba yye ba ya mahlong ba  sepela naye ka go tshepega.—Luka 22:24-28; Joh. 13:1-5, 12-15.

¹⁷ Mola go le wene, nke o makiye byang mara? Re ka kopisela ga Jeso, ra dula re bebiye le mo re kgahleletsiye ke tsa go baba. Re theetsele molawo wa Jehova wa gore ‘re ye mahlong re lefiselana dipelo.’ (Makol. 3:13) Re nyoko yi theetsela taba yowa mo re ka fo dula re gopola gore le rune re fela re bolabola le go maka dilo tso di tshwatisang ba bangwana. (Diy. 12:18; Jak. 3:2, 5) Se sengwana ke sowa, titšhutise go thanaka ba bangwana mo ba maka dilo tsa go bafala.—Maef. 4:29.

18. Jehova o ba gelepa byang batho ba gore ba tinyanafatsiye gore ba segelele dipheto tsa gabutši, mara di nyaka batho bone ba make ying?

¹⁸ Re nyoko segelela dipheto tsa gabutši. Mo di nyaka re segelele sepheto se segolo lephelong, Jehova o nyoko re gelepa gore re segelele sepheto sa gabutši—mara o nyoko re gelepa mo re tinyanafatsiye. Wa re tshepisa gore o nyoko theetsela “tso di kgopelang ke ye a tinyanafatsiyeng.” (Pis. 10:17) Fote o nyoko re makela tso re di kgopelang. Baebele yi re tshepisa gore: “O nyoko yetetsa ye a tinyanafatsiyeng ga dilo tsa go loka fote tsela yage o nyoko yi tšhutisa ba go tinyanafatsa.” (Pis. 25:9) Jehova o re yetetsa ka mokgonone a berekisa Baebele le dipuku tsa mokgahlo wage * le ka matheto ya ma makang ke “lelata la go tshepega le la go hlalefa.” (Mat. 24:45-47) Di nyaka le rune re tinyanafatse ke mokane re šupetse gore re ya di nyaka go yetetsiwa, re bale dilo tso Jehova a re neyang tsona fote re berekise tso re di tšhutang go šupetsa gore re ya di kwa.

19-21. Moše o sinnye mo di tla kaye hala Kadeshe, fote re tšhuta ying ga tsotsone?

¹⁹ Re ka sa make diphošo. O ka fo ba o sa yi gopola taba ya Moše. O fetsiye mengwaga ya go tlala a tšibega go le motho wa go tinyanafatsa fote a jabodisa Jehova. Mara ka nthago ga 40 ya mengwaga ya go baba yo Moše a yi fetsiyeng a le ku mašahleng, tsela tsa gore o tinyanfatsiye di yye tsa mo khwanyogela. Ke mo go se botala go hlokofele sesi wage, go šupa nkare ke yene yela wa gore o mo thušiye gore ba sa mmolaye ku Egepita, ke mokane ba mmolokiye Kadeshe. Byalo le gana byalo Maisirayele ma yye ma thomisa go kokola ka tsetsela tsa gore ma gayela dilo tse dingwana. Gana byalo ke mo ba ‘llela Moše’ ba re a go na meetši. Le mo Jehova a berekisiye Moše go maka mehlolo ke mokane Moše le yene a lesetsa dilo tsa go tlala a ba yetetsa, batho ba yye ba fo ya mahlong ba kene ba kokola. Ke mo ba sa kokole ka meetši fela mara ke mo ba kokola le ka yene mong Moše, tsa nkare ke  yene a makiyeng gore ba wongwe meetši.—Dip. 20:1-5, 9-11.

²⁰ Moše o yye a kwata ka matla, a šinya a šitega go titshwara. Aa maka tso Jehova a mmutsiyeng tsona tsa gore a bolabole le letlapa lela, mara Moše o yye a kgwasolanya batho bale ke mokane a hlaya gore ke yene a ba neyang meetši. Ke mokane a teya letlapa lela gabedi, gwa tšwa meetši ya go tlala. O šinnye a sinya ka mokgo a makisa ke go kwata le go ba le magetla. (Pis. 106:32, 33) Moše o yye a phiriketsega ka gonyananyana a šitega go tinyanafatsa, tsotsone tsa maka gore a sa kene ga Lefase lo ne ba Tshepisiwwe lona.—Dip. 20:12.

²¹ Go na le dilo tse dikgolo tso re di tšhutang ga taba yowa. Sa mathomo ke gore di nyaka re sa lesetse go karakara gore re dule re tinyanafatsiye. Mo re ka fo šepisa ka gonyana, re ka thomisa go ba le magetla ke mokane ra maka kela ra bolabola dilo re sa nagana. Sa bobedi ke gore go šekela go ka re lelemetsa, byalo di nyaka re karakare gore re dule re tinyanafatsiye, le mo go ka fo ba go roba byang.

22-23. (a) Ke ntaba di nyaka re ye mahlong re tinyanafatsiye? (b) Mantsu ya ma leng ga Zefaniya 2:3 ma šupetsa ying?

²² Re nyoko tšhireletsega. Go se botala, Jehova o nyoko tlosa batho ka mokana ga bona ba dipelo tse diphifadu ho lefaseng, o nyoko šiya ba go loka fela. Lefase le nyoko beba tsa mannete. (Pis. 37:10, 11) Nje le wene o nyoko ba gare ga batho bone ba go beba? Mo o ka theetsela tso Jehova a di bolabolang ka moporofeta Zefaniya, o nyoko ba gare ga batho bone.—Bala Zefaniya 2:3.

²³ Ke ntaba Zefaniya 2:3 yi re: ‘Kela le ka tšhireletsiwa’? Taba yone a yi rele gore Jehova di ka fo mo šita tsa go tšhireletsa batho bage bo a ba nyakang le bo ba nyakang go mo jabodisa. Mara yi rela gore di nyaka re make se sengwana gore re thogo phonisiwa. Di ga rune gore re phone “letšatši la go kwata ga Jehova” ke mokane re tle re phele go ya go yye, byalo di nyaka re karakare gana byalo gore re dule re tinyanafatsiye le go jabodisa Jehova.