Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

ARTÍCULO DE ESTUDIU 7

Gácanu nadóʼ ne gúninu ni riuulaʼdxiʼ Jiobá

Gácanu nadóʼ ne gúninu ni riuulaʼdxiʼ Jiobá

«Laguyubi Jiobá, laatu ca binni nadóʼ ni nuu lu guidxilayú, [...] laguyubi gácatu jma nadóʼ» (SOF. 2:3).

CANCIÓN sjj 80 Laguuyaʼ, pabiáʼ nachaʼhuiʼ Jiobá

NI ZAZÍʼDINU *

1, 2. a) ¿Xi ruzeeteʼ Biblia de Moisés, ne xi bíʼnibe? b) ¿Xi razón nápanu para gúninu stipa pur gácanu nadóʼ?

BIBLIA ná «jma nadóʼ guca Moisés lade guiráʼ ca hombre ni guyuu lu guidxilayú» (Núm. 12:3). ¿Ñee riníʼ nga gúcabe ti hombre débil, indecisu ne nisi ridxibi la? Zacá nga riníʼcabe ora nadóʼ ti binni. Peru cadi zacá diʼ gúcabe. Guca Moisés ti xpinni Dios nadipaʼ, decididu ne gupa valor. Ne cumu gucané Jiobá laabe la? bidxiilube rey jma nadipaʼ stiʼ Egipto, gúcabe xaíque stiʼ biaʼ chonna millón de binni dxi gudíʼdicabe lu desiertu ne gucanebe guidxi Israel para guni ganar ca enemigu stiʼ.

2 Laanu qué gápanu ca guendanagana gupa Moisés, peru laaca raca nagana para laanu gácanu nadóʼ, purtiʼ nabáninu lade binni ni cadi xpinni Dios ne ridxaagalunu guendanagana guiráʼ dxi. Neca zacá, nápanu ti razón nabé risaca para gúninu stipa pur gácanu nadóʼ. Cayuni prometer Jiobá zacaa ca binni nadóʼ guidxilayú (Sal. 37:11). Guinabadiidxanu laca laanu: «¿Ñee zanda guiniéʼ nacaʼ ti binni nadóʼ la? ¿Ñee riníʼ binni zacá naa la?». Para ganda guicábinu ca pregunta risaca riʼ, napa xidé guiénenu xi riníʼ gaca ti binni nadóʼ.

¿XI RINÍʼ GACA TI BINNI NADÓʼ?

3, 4. a) ¿Xiñee zanda guininu gaca ti binni nadóʼ zeeda gaca casi ora nutiee tuuxa ti cuadru? b) ¿Xi tapa cualidad naquiiñeʼ gápanu para gácanu nadóʼ, ne xiñee?

3 Gaca ti binni nadóʼ * zeeda gaca ni casi ora nutiee tuuxa ti cuadru. ¿Xiñee yaʼ? Purtiʼ para gutiee ti pintor ti cuadru la? napa xidé guni combinar stale color galán. Zacaca nga naquiiñeʼ gúninu, para gácanu ti binni nadóʼ napa xidé guni combinarnu caadxi cualidad galán. Lade cani zeeda humildad, guzúʼbanu diidxaʼ, gácanu nachaʼhuiʼ ne gápanu valor. Pa racaláʼdxinu gusiéchenu Jiobá la? caquiiñeʼ gápanu ca cualidad riʼ. Guidúʼyanu xiñee.

4 Ca binni si ni naca humilde nga ruzuubaʼ stiidxaʼ Dios ne rúnicaʼ ni nabe. Ne tobi de ca cosa ni racaláʼdxibe nga gácanu nachaʼhuiʼ (Gál. 5:22). Peru ridxiichi Binidxabaʼ ora rúninu ni ná Jiobá. Nga runi, neca nácanu humilde ne binni nachaʼhuiʼ, stale binni ni cayuni ni ná Binidxabaʼ nanalaʼdxiʼ laanu (Juan 15:18, 19). Pur guiráʼ ni bizéʼtenu riʼ, caquiiñeʼ gácanu binni ni napa valor.

5, 6. a) ¿Xiñee nanalaʼdxiʼ Binidxabaʼ ca binni nadóʼ? b) ¿Gunáʼ nga ca pregunta ni chiguicábinu?

5 Gadxé nga ti binni nadóʼ de ti binni ni runi cré laca laa, ni guizáʼ ridxiichi ne ni qué ruzuubaʼ stiidxaʼ Jiobá. Zacapeʼ nga Binidxabaʼ. Nga runi nanaláʼdxibe ca binni nadóʼ, purtiʼ pur ca cualidad galán nápacaʼ rusihuínnicaʼ malu laabe. Ne cadi ngasi, laaca rusihuínnicaʼ rusiguiibe, ne intiica gúnibe o guiniʼbe de ca binni nadóʼ, qué rucueezabe laacaʼ de gúnicaʼ ni ná Jiobá (Job 2:3-5).

6 Yanna, ¿pora zanda gaca nagana para laanu gácanu nadóʼ yaʼ? Ne ¿xiñee naquiiñeʼ guninu stipa pur gácanu nadóʼ? Para guicábinu ca pregunta riʼ, chiguidúʼyanu ejemplu stiʼ Moisés, stiʼ guionnaʼ hebreu ne ejemplu stiʼ Jesús.

PORA ZANDA GACA NAGANA PARA LAANU GÁCANU NADÓʼ

7, 8. ¿Xi biʼniʼ Moisés ora qué ñuni respetárcabe laa?

7 Ora nápanu autoridad. Zándaca gaca jma nagana para laanu gácanu nadóʼ ora nápanu autoridad, jmaruʼ si ora qué runi respetar tuuxa laanu o riníʼ cadi jneza ca decisión ni ricaanu. ¿Ñee huazaacanu zacá la? ¿Xi ñúninu pa tuuxa de familia stinu ñuni ni bizéʼtenu riʼ yaʼ? Guidúʼyanu xi biʼniʼ Moisés.

8 Biʼniʼ Jiobá laabe xaíque stiʼ guidxi Israel ne bidii lugar gucaabe ca ley ni bidii guidxi que. Rihuinni dxíchica gucané Jiobá Moisés. Ne neca zaqué, guníʼ bizáʼnabe Míriam ne bíʼchibe Aarón mal de laabe ne biʼniʼ criticarcaʼ laabe pur gunaa bichaganabe. Pa ñuu stobi lu puestu ca ñándaca nidxiichi ne nuquixe ni bíʼnicabe laa. Peru qué nidxiichi Moisés nagueenda, dede gunábabe Jiobá gusaana de guni castigar Míriam (Núm. 12:1-13). ¿Xiñee bíʼnibe zacá yaʼ?

Gunabaʼ Moisés Jiobá gusaana de guni castigar Míriam. (Biiyaʼ párrafo 8).

9, 10. a) ¿Xi biene Moisés pur gucané Jiobá laa? b) ¿Xi zanda guiziidiʼ cani naca xaíque ndaaniʼ familia ne ca ancianu de ejemplu stiʼ Moisés?

9 Qué nidxiichi Moisés purtiʼ biziidiʼ stale de Jiobá. Cuarenta iza ante, dxi gúcabe de familia stiʼ rey de Egipto, qué ñácabe ti binni nadóʼ. Nabé feu guca xpiaʼbe dede biitibe ti hombre purtiʼ para laabe cadi jneza ni cayuni. Dede guníʼ íquebe riuulaʼdxiʼ Dios guiráʼ ni rúnibe. Cuarenta iza gucané Jiobá laabe guiénebe cadi naquiiñeʼ si gácabe nadxibalú para gácabe xaíque stiʼ guidxi Israel, sínuque naquiiñeʼ gácabe nadóʼ. Ne para ganda gúnibe ni naquiiñeʼ gácabe humilde, guzuubabe diidxaʼ ne gácabe nachaʼhuiʼ. Biziidibe gácabe nadóʼ ne gúcabe ti xaíque ni biʼniʼ xhiiñaʼ jneza (Éx. 2:11, 12; Hech. 7:21-30, 36).

10 Ca dxi riʼ, cani naca xaíque ndaaniʼ familia ne ca ancianu, galán rúnicaʼ ora rinándacaʼ ejemplu stiʼ Moisés. Pa nácaluʼ xaíque ndaaniʼ familia o pa ti ancianu lii, cadi guidxiichiluʼ nagueenda ora qué guni tratárcabe lii né respetu. Ne guca humilde ora gucheeluʼ (Ecl. 7:9, 20). Bizuubaʼ diidxaʼ, biʼniʼ chaahuiʼ ca guendanagana stiʼ xcaadxi modo ná Jiobá, ne guca nachaʼhuiʼ siempre (Prov. 15:1). Cani naca xaíque ndaaniʼ familia ne ca superintendente ni runi casi maʼ guninu ca, rusiéchecaʼ Jiobá, ruyúbicaʼ chuʼ paz ne zacá rusihuínnicaʼ nácacaʼ binni nadóʼ.

11-13. ¿Xi ejemplu bisaana guionnaʼ joven hebreu que para laanu?

11 Ora rizanándacabe laanu. Lu ca iza ni maʼ gudiʼdiʼ ca, stale gobernante maʼ guzanándacaʼ xquidxi Jiobá. ¿Xiñee yaʼ? Zándaca guiníʼcabe bíninu xiixa ni cadi jneza, peru ni dxandíʼ la? rizanándacabe laanu purtiʼ maʼ gudixhe íquenu guzúʼbanu «stiidxa Dios que stiidxa binni» (Hech. 5:29). Zándaca guni búrlacabe, guseguyoocabe o guninácabe laanu. Peru cumu racané Jiobá laanu la? qué ruquíxenu ni rúnicabe laanu, sínuque riuʼnu tranquilu ora maʼ cadídinu lu xiixa prueba.

12 Guiníʼ íquenu ejemplu bisaana Hananías, Misael ne Azarías, * guionnaʼ joven hebreu ni yenécabe de esclavu Babilonia. Biʼniʼ mandar rey de Babilonia laacabe guzuxíbicabe xañee ti estatua naroʼbaʼ de oro. Né diidxaʼ nadóʼ ne respetu bisiénecabe laa xiñee qué zuni adorárcabe estatua que. Bizuubacabe stiidxaʼ Dios neca gudxi rey que laacabe zundaa laacabe ndaaniʼ ti horno nandáʼ. Qué niníʼ íquecabe nagueendaca zulá Dios laacabe, neca ngapeʼ nga ni bizaaca. Guyuucabe dispuestu gaca ni ná Jiobá (Dan. 3:1, 8-28). Zacá bisihuínnicabe zanda gapa ti binni nadóʼ valor, ne nin ti gobernante, ti guendanagana o ti castigu qué zanda gucueeza laanu de guni adorarnu Jiobá (Éx. 20:4, 5).

13 ¿Ximodo zanda chinándanu ejemplu stiʼ guionnaʼ hebreu que ora tiidinu prueba ra gusihuínninu pa zácanu leal Jiobá yaʼ? Ra gácanu humilde ne gápanu confianza zápabe laanu (Sal. 118:6, 7). Ne ora guiníʼ tuuxa bíninu xiixa ni cadi jneza, ricábinu né diidxaʼ nadóʼ ne respetu (1 Ped. 3:15). Ne qué lica rúninu cosa ni guniná amistad stinu né Bixhózenu ni nuu guibáʼ.

Ora runi tratar binni laanu mal, ricábinu laacaʼ né respetu. (Biiyaʼ párrafo 13).

14, 15. a) ¿Xi zanda guizaaca ora nuunu estresadu? b) Casi ná Isaías 53:7, 10, ¿xiñee naca Jesús ti ejemplu galán ni rusihuinni zanda gaca ti binni nadóʼ neca napa stale estrés?

14 Ora nápanu stale estrés. Guiranu raca estresarnu pur gadxé gadxé cosa. Guzéʼtenu ti ejemplu, zándaca gaca estresarnu purtiʼ chigúninu ti examen ra scuela o xiixa proyectu ra rúninu dxiiñaʼ. O zándaca chuʼnu nervioso ora guiníʼ íquenu zándaca guni operárcabe laanu o guinabaʼ doctor stinu laanu xiixa examen médicu. Laaca raca nagana para laanu gácanu nadóʼ ora nuunu xizaa. Ne zándaca guzulú guchiichi caadxi cosa laanu ni qué ruchiichi laanu dxiqué o gábinu xcaadxi binni xiixa ni cadi jneza ne guni tratarnu laacaʼ mal. Pa maʼ huayaca estresarnu, guiníʼ íquenu ni bizaaca Jesús.

15 Lu ca últimu beeu bibani Jesús ndaaniʼ Guidxilayú riʼ, gupa xidé biʼniʼ huantarbe stale presión. Nánnabe zuuticabe laabe, ne guizáʼ feu modo zuninácabe laabe (Juan 3:14, 15; Gál. 3:13). Chupa chonna beeu ante gátibe, guniʼbe nabé nuube xizaa (Luc. 12:50). Ne chupa chonna dxi ante guuticabe laabe guniʼbe: «Cadi nuudxí diʼ ladxiduáʼ». Rihuinni gúcabe humilde ne bizuubabe stiidxaʼ Dios ora gúdxibe laa ca diidxaʼ riʼ de guidubi ladxidoʼbe: «Bixhozeʼ, bilá naa de ni chitideʼ riʼ. Peru para tiideʼ ni nga bidxiñaʼ dede raríʼ. Bixhozeʼ, bisisaca laluʼ» (Juan 12:27, 28TNM). Ora bedandá dxi que la? gúpabe valor ne bidiibe lugar guinaaze ca enemigu stiʼ Dios laabe, cani bisituí lube pur modo biiticaʼ laabe. Neca guca estresar Jesús ne bininácabe laa stale, qué nusaana de ñaca nadóʼ ne biʼniʼ ni ná Dios. Bisaanabe ti ejemplu guizáʼ galán, neca napa ti binni stale estrés zanda gaca nadóʼ (biindaʼ Isaías 53:7, 10).

Bisaana Jesús ti ejemplu galán purtiʼ naca ti binni nadóʼ. (Biiyaʼ párrafo 16 ne 17). *

16, 17. a) ¿Xi biʼniʼ ca apóstol para bihuinni naca Jesús ti binni nadóʼ? b) ¿Ximodo zanda chinándanu ejemplu stiʼ Jesús?

16 Últimu gueelaʼ bibani Jesús lu Guidxilayú riʼ, biʼniʼ ca apóstol que xiixa ra gupa xidé bisihuínnibe pa nácabe ti binni nadóʼ. Guiníʼ íquenu modo biʼniʼ sentirbe gueelaʼ que. Caquiiñeʼ gácabe fiel dede ora gátibe purtiʼ lu nabe nuu guendanabani stiʼ mil de millón de binni. Peru ¿ñee zanda gúnibe ni la? (Rom. 5:18, 19). Ni jma risaca para laabe nga gusihuínnibe runi Bixhózebe ni jneza (Job 2:4). Ne ora cayúnibe últimu guendaroxhí que né ca xhamígube, bizulú «ucuaa yu caʼ uná de laaca jma zasaca». Huadxí que maca biʼniʼ corregir Jesús laacabe pur laani, ne cadi ngue primé biaje gúnibe ni. Neca zaqué la? qué lica nidxiichiné Jesús laacabe, sínuque né diidxaʼ nadóʼ bisiene laacabe xi naquiiñeʼ gúnicabe. Ne biʼniʼ felicitar laacabe purtiʼ qué nixélecabe de laa (Luc. 22:24-28; Juan 13:1-5, 12-15).

17 ¿Xi ñúninu pa nidídinu ra gudiʼdiʼ Jesús yaʼ? Zanda chinándanu ejemplu stiʼ Jesús, cadi guidxiichinu neca nápanu stale estrés. Galán gúninu chinándanu mandatu cudii Jiobá laanu riʼ: «Cadi ixhacalaʼdxi saa tu» (Col. 3:13). Zúninu ni ná ca diidxaʼ riʼ pa guietenaláʼdxinu guiranu rúninu ne rininu xiixa ni ruchiichi xcaadxi binni (Prov. 12:18; Sant. 3:2, 5). Ne laaca galán gusisácanu xcaadxi pur ca cualidad galán ni rusihuínnicaʼ (Efes. 4:29).

XIÑEE NAQUIIÑEʼ GÚNINU STIPA PUR GÁCANU NADÓʼ

18. a) ¿Ximodo racané Jiobá ca binni nadóʼ para guicaacaʼ decisión jneza? b) ¿Xi naquiiñeʼ guni ca binni nadóʼ para ganda gacané Jiobá laacaʼ?

18 Purtiʼ zacané ni laanu guicaanu decisión jneza. Ora chiguicaanu xiixa decisión nagana lu xquendanabáninu, zacané Jiobá laanu pa nácanu ti binni nadóʼ. Cayuni prometerbe zucaadiágabe oración stiʼ ca binni nadóʼ (Sal. 10:17). Ne cadi ngasi, cayuni prometer Biblia zacanebe laanu para gánnanu xi decisión guicaanu. Sicaríʼ ná ni: «Zacanebe ca binni nadóʼ gúnicaʼ ni jneza, ne zusiidibe ca binni nadóʼ sacaʼ lu neza stibe» (Sal. 25:9). Riquiiñeʼ Jiobá Biblia, ca publicación, * ca videu ne ca reunión ni runi preparar mozo ni nuu xpiaaniʼ ne ni runi jneza para gacané laanu (Mat. 24:45-47). Peru naquiiñeʼ gácanu humilde ne gudiʼnu lugar gacanécabe laanu, guni estudiarnu guiráʼ ni rudii Jiobá laanu ne gúninu guiráʼ ni guizíʼdinu.

19-21. a) ¿Xi cosa cadi jneza biʼniʼ Moisés dxi nuu Qadés? b) ¿Xi rizíʼdinu de ni bizaaca Moisés?

19 Zacané ni laanu cadi gucheʼnu stale. Guiníʼ íquenu ni bizaaca Moisés sti biaje. Stale iza gúcabe nadóʼ ne bíʼnibe cosa ni riuulaʼdxiʼ Jiobá. Peru, ra maʼ ziluxe cuarenta iza de viaje biʼniʼ ca israelita que lu desiertu, maʼ qué ñaca Moisés nadóʼ. Bizáʼnabe, ni zándaca gucané laabe para cadi ñuuticabe laabe Egipto, cadi xadxí de guti ne bicaachicabe laa Qadés. Bizulú ca israelita que caguicheruaacaʼ purtiʼ qué gápacaʼ ca cosa ni caquiiñecaʼ. Biblia ná bidxiichiné guidubi naca guidxi que Moisés purtiʼ qué gápacaʼ nisa. Biquiiñeʼ Jiobá Moisés para biʼniʼ stale milagru ne stale iza biʼniʼ Moisés xhiiñaʼ jneza casi xaíque, peru nin ne zaqué gudicheruaa ca israelita que. Ne laaca bidxiichinécabe Moisés, neca cadi laa napa donda pur gastiʼ nisa (Núm. 20:1-5, 9-11).

20 Cumu nabé stale cosa cadiʼdiʼ Moisés ca dxi que la? maʼ que ñuni huantarbe ne bidxiichibe stale. Ne lugar de ñápabe fe ne niníʼnebe guié que casi biʼniʼ mandar Jiobá laabe, laga gudindenebe ca israelita que ne gúdxibe laacaʼ chigúnibe ti milagru. Óraque bichéndabe vara stibe chupa biaje lu guié que ne biree ziáʼ nisa. Bicheebe purtiʼ bidxiichibe ne gúcabe orgulloso (Sal. 106:32, 33). Cumu nagueenda bidxiichibe la? pur ti ratuhuiiniʼ si maʼ qué niná diʼ Jiobá ñuube ndaaniʼ Tierra Prometida (Núm. 20:12).

21 ¿Xi rizíʼdinu de ni bizaaca Moisés? Primé, cadi naquiiñeʼ gusaana de gúninu stipa pur gácanu nadóʼ. Pa qué gápanu cuidadu la? ti ratuhuiiniʼ si zándaca quibaʼ orgullo laanu ne pur nga guininu o gúninu xiixa sin guiníʼ íquenu. Guiropa, zanda cuee estrés gana laanu, nga runi gúninu stipa para cadi gusaana de gácanu binni nadóʼ neca nápanu stale estrés.

22, 23. a) ¿Xiñee naquiiñeʼ gúninu stipa pur gácanu nadóʼ? b) ¿Xi cusiidiʼ ca diidxaʼ zeeda lu Sofonías 2:3 laanu?

22 Purtiʼ zacá zapa Jiobá laanu. Maʼ cadi candaa diʼ, zunitilú Jiobá ca binni malu nuu lu Guidxilayú riʼ, ne zusaana puru si binni nadóʼ. Óraca ziuu paz lu guidubi naca Guidxilayú (Sal. 37:10, 11). ¿Ñee ziuʼnu lade ca binni guibani racá la? Pa gúninu ni canabaʼ Jiobá laanu lu Sofonías 2:3 (biindaʼ ni), zanda guibáninu lade ca binni nadóʼ.

23 ¿Xiñee ná Sofonías «zándaca» guilanu yaʼ? ¿Ñee caníʼ ni qué zanda gapa Jiobá ca xpinni ni cayuni stipa pur guni ni riuuláʼdxibe la? Coʼ. Ni cusiidiʼ ni laanu nga laaca naquiiñeʼ gúninu xiixa. Zanda guilanu dxi «guidxiichi Jiobá» ne qué chuʼ dxi gátinu pa gácanu nadóʼ ne gúninu ni riuulaʼdxiʼ Jiobá dede ca yanna.

CANCIÓN sjj 120 Gácanu nadóʼ casi Cristu

^ párrafo 5 Nin ti binni qué rale maca nadóʼ, nga runi guiranu naquiiñeʼ gúninu stipa pur guni cultivarnu cualidad galán riʼ. Zándaca cadi nagana gusihuínninu nácanu binni nadóʼ ora nuunu lade binni nachaʼhuiʼ, peru ora nuunu lade binni orgulloso raca ni nagana. Lu artículo riʼ zadúʼyanu pora zanda gaca nagana para laanu gácanu nadóʼ.

^ párrafo 3 IDEA RISACA: Gaca ti binni nadóʼ riníʼ ni gaca amable né xcaadxi binni ne cadi guidxiichi ora gucaalúcabe laa. Gaca ti binni humilde riníʼ ni cadi gaca orgulloso, cadi guni cré laca laa ne guni reconocer jma risaca xcaadxi que laa. Ora ruzeeteʼ Biblia humilde Jiobá, riníʼ ni nadxiibe ne riabe binni guidxilayú.

^ párrafo 12 Ca binni de Babilonia que gulee lácabe guionnaʼ hebreu que Sadrac, Mesac ne Abednego (Dan. 1:7).

^ párrafo 18 Biindaʼ artículo ni láʼ «Quixhe íquenu gúninu ni gusisaca Dios», ni biree lu Torre stiʼ ni rapa 15 stiʼ abril iza 2011.

^ párrafo 59 NI RIHUINNI LU CA FOTO CA: Cadi cadxiichi Jesús, sínuque né diidxaʼ nadóʼ cayuni corregir ca discípulo stiʼ ora cadinde diidxacaʼ tu laa jma risaca.