1-2. (a) Wai du i nafura tipa Moize, na ginipai ko amangihe? (b) Gini ndupai du berani tipa ka sonosa gu sino nga ga du ni bayee?

ZIAZIA KEKEAPAI nafura tipa Moize nga ko “angia bayee boro ni rengo, ki susi agu aboro nadu ri kpotosende dunduko.” (Geda 12:3) Ya mo gere nayugo gupai nga ko angia iramungo, ki ngia gu boro nanaagunde agunde ka manga diaberã na ka ru nyanyaki ho ko anaagbia tiko ni na sogote? Wo du kura aboro abi bayee boro. Ono gu berãpai re nga rengo kandara tooni te. Moize angia ngangarã kumba, kini mangi adiaberã, na ki ngia ga Mbori ngangarã moyambu. Mbiko gu undo nga ga Yekova, ko aru barabangiri gu nyanyaki bazogo nangia ga Ezipeta ko, na ki ngbe kumbatayo fu aboro si awira gupai nga bangeyo adu wa amirioni biata rogo ngatarĩrago, na ki undo gu rikaaboro nangia aYisaraere i dibe avurayo.

² Ani agbianga tirani na agu akpakarapai Moize adibe he te, ono aˈuru dunduko ani agbiatirani na agu aboro watadu agu apai nasaha furani ni mbumbuhe tipa ani du ni bayee aboro. Ono tie, ndupai kinaho rengbe ka ngarasa rani ani sonosi gi sino re. Yekova nakidohe nga “bayee aboro adía kumbo ringara.” (Tam. 37:11) Ya mo mo rengbe ka ya tipa tiro mo nga bayee boro? Ya mo gu kura aboro rengbe ka ya tipa ro bayee boro nga mo? Mbata fu ani karagapai kuti gu nyanyakipa asanahe re, si naida ani ini gupai si aidaha tipa kadu ni bayee boro.

3-4. (a) Ani rengbe ka ringbisa du ni bayee kuti gine? (b) Ka ani aida kadu ni bayee aboro, gini asino biama si aida ani du na ni na tipagine?

³ Du ni bayee * wakina bawene keke sura. Ngba gini gene? Kina  wai bakeke asura ninaadungura dungu arangi ku rogo ba sa tipa ka kusa keke sura, kinawo a si aida ani dungura dungu wene asino tipa kadu ni bayee aboro. Bete agu asino re nga umbasitise, giasangba, zera, gbiati ngarã. Tipagine ani aida agu asino re ti ni ka si du nga ani naida ka sa ngbarago ti Yekova?

⁴ Kina aboro umbasitise sa rengbe ka manga gupai Mbori akpinyemuhe. Papara gupai Mbori akpinyemuhe nga ani du ni bayee aboro. (Mt. 5:5; Gara. 5:23) Ho ani amanga gupai ni Mbori akpinyemuhe, ani nasa Satana ko du na zinga. Sidu, ka ani vura ngia aboro umbasitise na ni bayee aboro, badungu agu aboro du rogo ga Satana zegino nasoga rani asoga. (Yo. 15:18, 19) Ni sangbana gipai re, si naida ani du ngangarã tipa ka sovura kuti Satana.

5-6. (a) Tipagine Satana asoga bayee aboro ti ni? (b) Gini asanahe ani nika karagapai kuti ni?

⁵ Gu boro adunga ni bayee ni ya, ni nga boro rukö, ni azanga ti ni ti zinga te, na ni agianga sangba Yekova te. Nga kina boro wai du Satana nzunzu! Sidu, si airiwongo tirani ka bi gupai nga ko nasoga bayee aboro te! I nakusa agu aingahe du tiko gbaiga. Na gu gberẽ agberã gbe ti Satana nga, i nayugo gupai nga ko nga iraziree. Tipagine? Bambiko pai ho ka ko pehe watadu ka ko mangihe rengbe ka rugusa bayee aboro ti iriso Yekova te!​—Eyo. 2:3-5.

⁶ Gini regbo rengbehe kadu furani ni kpakarakpakaraha tipa kadu ni bayee aboro? Na tipagine si aida ti ni ani naandu kindi kumbatayo kaa gbata padu ni bayee aboro? Tipa ka karagapai kuti agu asanahe re, si naida ani fugupai tipa gu kpiapai Moize, agu aEbere biata i aziyo ku Babera yo, gbiati Yesu amoihe.

7-8. Ginipai Moize amangihe ho kura aboro aairisongo ko ni ya?

⁷ Ho i nafu pagbia ni fu boro: Si ima rengba kadu ni kpakarakpakaraha fu agu aboro i nafu pagbia fuyo tipa i nye ni bayee yo, gbe ho gu boro i angera kurii ni amangapai ni na yo rogo zanga irisa yo watadu ho ni aya ni fuyo i amanganga wene adiaberã te. Ya mo gupai re amangingo ro? Na ka si du nga boro sa dagba gamo aborokporo yo mangipai wa gure? Ginipai ka mo mangihe? Oni bingo wai Moize amangipai sa ngbatungapai wa gure.

⁸ Yekova asia Moize ni bangbembatayo fu aYisaraere na ki mbugene fuko ko ke andiko si nibanda yo. Kango aadunga ho ti gupai nga Yekova aaundo Moize te. Wa si avura duwo, awirina  Moize nangia Miriama na Arona, abisirapa ko na ki gumba gupai nga si aaidanga ko di gu dee ko adi ri te. Ka i aya kura boro du naadu wa Moize, ka ni aima zinga na ki gbata gene tipa ka irabape​—ono Moize aamanganga pai wa gure te. Rago aagberãnga tiko ni ipo te. Zavura ko azungodi Yekova tipa ko digisi gu mbusa Miriama agbiaha. (Geda 12:1-13) Tipagine Moize amangipai ti ni wa gure?

9-10. (a) Ginipai Yekova aundo Moize ko inihe? (b) Ginipai rengbe abariikporo gbiati abaakumba ka wirikaha be Moize?

⁹ Moize aima mbu Yekova ko raba ko. Fuo agarã wa 40 mbata kusayo, ho Moize adu ni ni borokporo nga ga gu bazogo nga ga Ezipeta, ko aadunga ni bayee ko te. Ko angia gu boro ngbadu ni anaaima ni ipo na gipai re asako ko imi kura kumba sa nga guko ko abihe nga ko aamanganga pai ni ruruhe te. Moize aberẽ gupai nga Yekova nika ida aida na gako mangapai. Yekova adi agarã nga 40 kaa undo Moize tipa ko ini gupai nga gu kurapai kinaho si aaidaha ku pati ngarã tipa ka ngbe kumbatayo fu awiri Yisaraere; si aaida ko du ni bayee boro. Tipa ko du ni bayee boro, si aaida gupai aida a nga ko du ni boro umbasitise, boro giasangba, na ni boro zera. Ko awiriki gupai re wenengai na ki da ni bawene babiapai.​—Gate 2:11, 12; Amo. 7:21-30, 36.

¹⁰ Areme, si naida abariikporo na abaakumba wiriki Moize. Ho aboro amangapai ni na yo zanga irisa, si aidanga i zingi ni ipo te. Si naida i du na umbasitise na ki idi gayo aingahe. (Batu. 7:9, 20) Si naida i pekefuo ga Yekova arugapai tipa wai ka mangapai sa akpakarapai. Na si naida i naakaragapai zezeredi ti aregbo dunduko. (Snz. 15:1) Agu abariikporo na ababiapai namangapai ngba gi gene re nafu ngbarago fu Yekova, kini mangi zereda, na kini moi kpiapai tipa wai kadu ni bayee aboro.

11-13. Gini kpiapai agu aEbere naadu biata amoihe furani?

¹¹ Ho i arungosi boro ni: Rogo gu pangbanga yo du tipa aboro, abazogo ima rungosi ga Yekova aboro. I ima rengba ka rẽ ziree ti rimorani nga ani namanga “kere gbegberẽ apai,” ono gu ndikidi ndupai du yo na zinga ti ni kuti rani nga ani diberã ka ‘gia sangba Mbori susi ga aboro.’ (Amo. 5:29) I ima rengba ka sawia rani, ka barani ku bambukiso yo, watadu ka ta rani. Ono mbiko gu undo nga ga Yekova, ani airanga bape te, ono ani nanye zezeredi rogo agu aˈasada re.

¹² Ani wisigingo pai tipa gu kpiapai agu aEbere biata i aziyo ku Babera yo nangia Ananya, Misaere, na Azaraya amoihe furani. * Bakindo Babera azinahe fuyo nga i nugodi barangba gu ba kpiahe naadu rogo dahabu yo. I agumba gupai fu bakindo ni zera nga, i aidanga ka iriso kpiahe te. I anye kaa giasangba Mbori kindi bakindo ki vura ka serã yo vurũ nga i nika ba yo ku rogo ngariangaria we. Yekova adiberã tipa ka batasa yo ni  ipo, ono i aadunga na gu berãpai nga gure nga gupai si aima du tigaha nga Yekova nika mangaha amanga fuyo te. Kuba gure, i adu na nyemu ka ida ai gupai Yekova nika mbuhe tipa si mangi. (Dan. 3:1, 8-28) I aima yugo gupai ziazia nga bayee aboro nga ngangarã aboro​—pai ho rengbe ka ká na ani ti iriso ani kina Yekova sa te, zavura ho bazogo azinahe ni furani tipa ani basasangba Yekova, na ho kura aboro aya ni i nika imisa rani ka ani amanganga gupai i aidaha ya, watadu ho i ambusa rani ni.​—Gate 20:4, 5.

¹³ Waigu rengbe ani ka wirika agu aEbere naadu biata re ho du pa gaani du ni ruruse ni ngba asada yo? Si naida ani du na umbasitise na kidu na gu kido nga Yekova nika ngera angerafuo rani. (Tam. 118:6, 7) Si naida ani naakaragapai zezeredi na rogo irisa yo fu agu aboro nakitangbanga rani nga ani namanga gbegberẽ apai. (1 Pet. 3:15) Na si naida ani ká ai gupai rengbe ka gbarasa gaani pabakure na gu Barani nga boro nyemuse.

14-15. (a) Ginipai rengbe ka manga ho du ani ni ni fudifudi rani berãrani yo? (b) Ringbisihe kuti Yesaya 53:7, 10, tipagine rengbe ani ka ya ti ni wẽ Yesu nga gu bawene kpiapai kisusi nga ga gu boro nanye ni bayee ni ni ki vura du vurũ ni fudifudi ni berãni yo?

¹⁴ Ho du boro ni ni fudifudi ni: Ani dunduko nidu ni fudifudi rani berãrani yo tipa dungu nduapai ni bakiakia. Si ima rengba kadu nga ani aima du ni fudifudi rani berãrani yo mbata fu ani tona asada nga ga sukuru watadu mbata fu ani mangi gu kura sunge ba gaani sunge yo. Watadu si ima rengba kadu nga ani aima du ni fudifudi rani berãrani yo ti gu regbo si adu nga i gbakaza tirani watadu ho ani aapido munganga ni tipa ni pe pa gu kaza du tirani. Ho du ani ni na bakabangirise, si ima rengba kadu furani ni mbumbuhe tipa ani du ni bayee rani. Ngbadurani ima rengba kaa ima tipa agu apai si naidanga si imisi rani ya. Ani ima rengba kaa gumba agu afugo adunga ni wenehe ya na kini mangi kura aboro ngba gbegberẽ gene. Ka si du nga regbo kinaho mo aima du ni fudifudi ro berãro yo, mo bi gu kpiapai nga ga Yesu.

¹⁵ Rogo gu yangara adiwi Yesu adu ni ungako aˈuru kpotosende, ko aabaka bangiriko ni kerehe. Ko aima ino gupai nga i nika imo ko na ko nika mbu ni kerehe. (Yo. 3:14, 15; Gara. 3:13) Bete adiwi mbata fu kpioko, ko ape gupai nga ko adu ni fudifudi ko. (Rk. 12:50) Na bete aˈuru mbata fu Yesu kpi, ko aya: “Mbisimore narungo arungo.” Ani ima rengba ka bi gako umbasitise gbiati giasangba fu Mbori ho ko auka kpotokoyo ni fu Mbori rogo kparakpee yo ki ya: “‘Buba, mo bátasi re ti gi rago re.’ A si mi aye sa ni kuti gi rago re. Buba, mo táasi rimoro.” (Yo. 12:27, 28) Ho regbo ada ni, Yesu ayugu ngarã na ki fu tiko ku be avura Mbori, nga aguyo naimiko ngba gbegberẽ gene. Wa si avura du vurũ nga Yesu adu ni fudifudi ko ni bakere he berãko yo na kini rungo ni kerehe, ko adu ni bayee ko na ki mangi gupai Mbori akpinyemuhe. Zanga kapa, ani ima rengba ka ya Yesu nga gu bawene kpiapai kisusi nga ga gu boro nanye ni bayee ni ni ki vura du vurũ ni fudifudi ni berãni yo!​—Oni gedi Yesaya 53:7, 10.

16-17. (a) Wai du abakurea Yesu amoi gako padu ni bayee ngba asada yo? (b) Waigu rengbe ani ka wirika Yesu?

¹⁶ Rogo gu yangara yuru Yesu adu ni ungako auru kpotosende, mbembedi abakureako aˈasadi pa gako du ni bayee. Oni berẽnga pa wai Yesu adu ni fudifudi ko berãko yo rogo gu yuru re. Ya mo ko arengbe ka nye ni ruruko dati kpioko? Ka ko aanyenga ni ruruko ya, boro ho sa ka gbia mamu tipa ka raka nyeanye kindi te. (Rom. 5:18, 19) Gu paha anyaki anyaka gbe nga, gako mangaapai aima rengba ka gbarasarimo Bako watadu ka mbakadaha. (Eyo. 2:4) Ti regbo gako yangara riahe na mbembedi abakureako nangia amokedi, i atona ka tikango dagbayo tipa “da dagba yo [nadu] ni bakumbayo.” Yesu aima ruga abakureako tipa gipai re mbata bara dunguhe, na ko aima rugayo tipa kina gi bangisapai re rogo gu nyemu re! Wa si avura du wo, Yesu aazinganga na yo te. Kuba gure, ko akaragapai ni zera. Ko asakipai berewe nyanyaki ngba wene gene tipa gu sino si aaida i du na ni. Na ko ki fu tambuahe fuyo tipa ka yo kuti ko.​—Rk. 22:24-28; Yo. 13:1-5, 12-15.

 ¹⁷ Ginipai ka mo amangihe ka si adu nga mo adu rogo ngbatungapai wa gure? Ani rengbe ka wirika Yesu ni nye ani ni bayee aboro ka ani vura du vurũ ni fudifudi rani berãrani yo. Si naida ani mangipai kuti gu ga Yekova zinahe naya oni “nihi pai fu akuaroni.” (Koro. 3:13) Ka ani tingidi gupai nga ani dunduko ninaagumba gupai agumba watadu ninaamanga agu apai amanga naimisa ngbadu kura aboro, si nika undo rani ani mangipai kuti gi zinahe re. (Snz. 12:18; Yak. 3:2, 5) Na si naida ani nifu tambuahe dedede fu aboro tipa gu wene asino du tiyo.​—Ef. 4:29.

18. Wai du Yekova aundo bayee aboro tipa i mangi wene adiaberã, ono ginipai si aida i mangihe?

¹⁸ Ka ani ngia bayee aboro, ani nika manga wene adiaberã. Ho duhe ni ni mbumbuhe furani tipa ani mangi adiaberã, Yekova nika undo rani aundo ani mangi wene adiaberã. Ono ko rengbe ka undo rani sa kina gu ka ani ngia bayee aboro. Ko kidohe nga ko nika gia ‘pa gu he [bayee] boro akpinyemuhe.’ (Tam. 10:17) Na ko nika manga kurapai amanga kisusi gu nga ka gia pa guhe ani akpinyemuhe. Ziazia Kekeapai kidohe nga: “Ko nangbe fu bayee aboro ku mbata yo rogo ruru sarangbanga, ko nayugo pa gako gene fu bayee aboro a.” (Tam. 25:9) Yekova nayugopa gu gene re furani rogo Ziazia Kekeapai yo, rogo awaraga yo, * na rogo agu avidio gbiati adunguratise naye be “kangara moyambu.” (Mt. 24:45-47) Gupai si aida ani mangihe tigaani nga, ka rugatirani ni umbasitise na gupai nga ani naida undo aida, na ani rengbe ka manga gipai re ni wisigo ani agu apai Yekova afuhe na kini mangi gupai ani awirikaha.

19-21. Gini ingahe Moize amangihe Kadesa yo, na gini apai rengbe ani ka wirikaha ti ni?

¹⁹ Ani nika ne manga aingahe ka ani ngia bayee aboro. Oni berẽnga pa Moize berewe. Tipa dungu bawe agarã, ko anye ni bayee boro na kini sa ngbarago ti Yekova. Sidu, mbembedi kuti digido gu kpakarakpakara nunguro naadu ngbakungba yo tipa agarã 40, Moize azanga du ni bayee boro. Dawiriko nga guri si awira gupai gbe nga ri nabatasi ungako Ezipeta yo akpi, na i ki kpisidi ri rogo gu ba nangia Kadesa. Na berewe a, awiri Yisaraere aagumba gupai nga i angeranga fuoyo wenengai te. Ti gi regbo re i ki “nidari kangu na Mose” tipa zingo ime. Wa si avura du vurũ nga Yekova aima fu ome fu Moize tipa ko nimangi dungu iiriwoapai na wa si avura du vurũ nga Moize angbe fu aYisaraere kumbatayo zanga gbangbati tipa gbanga regbo, i aakpakanahe kindi. I  aakpakananga he sa kina tipa zingo ime te ono i akpakanahe kuti Moize a, si kidu wa ka i ya gako ingahe du naadu nga gomoro ime mangiyo.​—Geda 20:1-5, 9-11.

²⁰ Moize azingi ni kerehe na ka ko adunga berewe ni bayee ko ya. Kuba gupai nga Moize fura ni idapase fu mbia wa gu Yekova agumbaha fuko, ko afura ni zinga fu aboro na ki fu taarimo kina fu tiko. Fuo gure, ko ki nari mbia bara ue na ime ki kuru ti ni ni bakerehe. Rukö gbiati zinga asako ko mangi kere ingahe. (Tam. 106:32, 33) Pa zanga Moize du ni bayee boro tipa bete regbo gbua asako ka ko rimingo ku rogo Ringara Mokido ya.​—Geda 20:12.

²¹ Ani nawirika nyanyakipa apai ti gi kpiapai re. Bambatapai nga, si naida ani naamanga asadatise ti aregbo dunduko tipa kaa banda gaani padu ni bayee aboro. Ka ani mbu padu ani ni bayee rani tipa bete regbo, ani ima rengba ka da ni aboro rukö ni ipo na ani ki mangipai ni mungo. Uepai nga, padu ani ni fudifudi rani berãrani yo ima rengba ka sarani ka ani nyenga ni bayee rani ya, sidu, si naida ani mangi bakere asadatise tipa kadu ni bayee aboro zavura ho du ani ni ni fudifudi rani berãrani yo.

22-23. (a) Tipagine si aida ani naagbata padu ni bayee aboro ti ni kindi? (b) Ginipai gu fugo du rogo Zefania 2:3 ayugoho?

²² Ani nika du nibanda banda rani ka ani ngia bayee aboro. Barambeda, Yekova nika dia gbegberẽ aboro kusayo auru kpotosende, na kina bayee aboro sa nika nye. Fuo gure, kpotosende nika du na ndikidi zereda rogoho. (Tam. 37:10, 11) Ya mo mo adu dagba gu bayee aboro re? Mo ima rengba kadu dagbayo ka mo mangipai kuti gu ga Yekova yambahe gako nebi nangia Zefania akehe nga: “Oni gbáta Yekova, oni dunduko nga bayee aboro ringara, namanga gako sarangbanga; oni gbáta rurupai, oni gbáta padu bayee; si ngia i aõka roni rago ga Yekova zinga.”​—Zef. 2:3, NW.

²³ Tipagine Zefania 2:3 aya ti ni wẽ, “Si ngia i aõka roni”? Gu fugo re ayugongo gupai nga Yekova arengbanga ka banda agu aboro naida ka sa ngbarago tiko na kini kpinyemuko te te. Kuba gure, si nayugo gupai nga pai kinaho si aida ani mangihe tipa wa ka ko banda rani. Ani ima rengba ka bata ti “rago ga Yekova zinga” na ki raki nyeanye kindi ka ani mangi bakere asadatise awere tipa kadu ni bayee aboro na kini sa ngbarago ti Yekova.