1. Самар кижи јазылганы учун Иисуска быйанын канайып кӧргӱскен?

КАПКАШ БАЛУ он эр кижиге чыннаҥ ла каргыш болгон. Мынаҥ улам олордо јакшы немеге иженер арга болбогон. Је бир катап олор ыраактаҥ Иисусты, Улу Ӱредӱчини, кӧрӱп ийди. Олор Иисустыҥ кандый ла оору-јоболды јазып турганын укканынаҥ улам, оныҥ болужы олорго до једер деп бӱдӱп: «Иисус, Ӱредӱчи! Биске буурза!» — деп, тыҥ кыйгырыжып турды. Иисус олорды јазып ийерде, капкаш балунаҥ изи де артпаган. Иисустыҥ мындый јалакайы учун олордыҥ ончозы быйанду болгон, је јӱк бирӱзи быйанын айткан. Оорузынаҥ јазылган самар кижи Кудайды тыҥ мактап турды (Лука 17:12—19).

2, 3. а) Бис кезикте улуска нениҥ учун быйанысты айтпай јадыс? б) Бу јӧрмӧлдӧ нени шӱӱжерис?

² Бис бу самар кижи чылап, биске јалакай баштанган улуска быйанду болорго кӱӱнзейдис. Је кезикте кижиге быйанысты айдарга эмезе кӧргӱзерге ундып саладыс.

³ Бу јӧрмӧлдӧ быйанысты нениҥ учун сӧстӧрлӧ, керектерле кӧргӱзер керек деп шӱӱжерис. Агару Бичикте быйанын кӧргӱскен де, быйанын кӧргӱспеген де улустыҥ темдери бар. Бу темдерди кӧрӱп ийеле, быйанысты канайып кӧргӱзерин шӱӱжип ийерис.

4, 5. Биске нениҥ учун быйанду болор керек?

⁴ Иегова биске канайып быйанду болорыныҥ темин кӧргӱзет. Анайып, ол оны сӱӱндирип турган улусты кайралдап јат (2 Сам. 22:21; Сар. 13:6; Матф. 10:40, 41). Агару Бичикте  «сӱӱген балдар чылап, Кудайга тӱҥейлежип» јӱригер деп айдылат (Еф. 5:1). Айдарда, быйанду болорго турганыстыҥ тӧс шылтагы — Иеговага тӱҥейлежерге турганыс болот.

⁵ Је мынаҥ ӧскӧ база бир шылтак бар. Быйанду болорын амтанду курсакка тӱҥейлеерге јараар: оны јаҥыскан јип аларга јараар, је кемле-кемле ӱлежип јизеҥ, оноҥ јакшы болор. Биске кем-кем быйанын айдып турза, бис сӱӱнедис. Је качан бис быйанысты айдып турзаас, улус сӱӱнет. Анайып, олор албаданганын калас болбогон деп оҥдоп јат. Мынаҥ улам бистиҥ најылыгыс тыҥыйт.

6. Быйанду сӧстӧрди нениҥ учун алтын аламаларга тӱҥейлеерге јараар?

⁶ Улуска быйанду болоры сӱреен баалалып јат. Агару Бичикте: «Эптӱ ӧйдӧ айдылган сӧс, кӱмӱш айакка салылган алтын аламалардый» — деп бичилген (Укаа 25:11). Кӱмӱш айактагы алтын аламалардыҥ јаражын сананып ийзеер. Анайда ок бу сӱреен баалу неме. Слер мындый баалу сыйга сӱӱнер болбойыгар. Быйанду сӧстӧр база сӱреен баалу. Анайда ок алтын аламалар качан да ӱрелбей јат. Анайып ла слердиҥ быйанду сӧстӧригерди улус бастыра јӱрӱмине јӱрегинде кичееп јӱрер.

7. Сарын 69:30-ла болзо, Давид ле ӧскӧ дӧ сарнаачылар Иеговага быйанын канайып кӧргӱскен?

⁷ Јебрен ӧйдӧ Кудайдыҥ кӧп ишчилери быйанду болгон. Олордыҥ бирӱзи Давид. (Сарын 69:30 кычырыгар *.) Ол чындык Кудайга иштейтен арганы тыҥ баалап турганын эткен керектериле кӧргӱскен. Темдектезе, ӧргӧӧ тударына ол кӧп акча-јӧӧжӧзин кысканбай берген. Асафтыҥ  бала-барказы Иеговага быйанын кӧргӱзерге, сарындар, ӧскӧртӧ айтса, мактулу кожоҥдор чӱмдеген. Бу кожоҥдордыҥ бирӱзинде олор Кудайга быйанын айдып, оныҥ «кайкамчылу керектерине» сӱӱнип јадылар (Сар. 75:1). Чын, Давид ле Асафтыҥ калдыгы Иеговага оныҥ ончо алкыштары учун јаан быйанын кӧргӱскен. Бис олордоҥ кандый тем алар аргалу?

8, 9. Элчи Павел ака-эјелерди баалап турганын канайып кӧргӱскен? Бу олордыҥ најылыгына кандый туза экелген болор?

⁸ Элчи Павел ака-эјелерди баалаган деп, оныҥ олор керегинде куучынынаҥ кӧрӱнген. Темдектезе, ол мӱргӱӱлдеринде олор учун Кудайга быйанын јаантайын айдатан. Анайда ок олорго быйанду болгоны бичиген самараларынаҥ да кӧрӱнетен. Римдегилерге бичилген самараныҥ 16 бажалыгыныҥ баштапкы 15 ӱлгерлеринде Павел 27 ака-эјени ады-јолыла адайт. Павел анчада ла Приска ла Акиланыҥ јӱрӱми ол учун «јеткердиҥ алдында болгон», анайда ок Фиваны ого ло «кӧп улуска... болушкан» деп аҥылап бичиген. Ол сӱӱген ака-эјелерин, Кудайдыҥ албаданчак ишчилерин, мактап јат.

⁹ Элчи Павел бу ака-эјелерде јастыралар барын билген де болзо, је самаразыныҥ учында олордыҥ јӱк ле јакшы кылык-јаҥдарын бичийт. Бу самараны јуунда кычырарда, Павелдиҥ мактулу сӧстӧри ака-эјелердиҥ кӱӱнин кӧдӱрген болор. Мынаҥ улам олордыҥ Павелле најылыгы оноҥ бек болуп калган. Слер јууныгардыҥ ака-эјелерине, олордыҥ айткан јылу сӧстӧри ле эткен јакшы керектери учун јаантайын быйанду болорго албаданадаар ба?

10. Иисустыҥ бойыныҥ ӱренчиктерин мактаганы бисти неге ӱредет?

¹⁰ Иисус Кичӱ Азияныҥ кезик јуундарына баштанып, олордыҥ эдип турган керектери учун быйанын айткан. Темдектезе, Фиатирдеги јуунга ол мынайып айткан: «Эдип јӱрген керектериҥди, сӱӱжиҥди де, бӱдӱмјиҥди де, Кудайга јалчы болуп јӱргениҥди де, чыдууҥды да билерим, калганчы керектериҥ баштапкызынаҥ јаан болгонын да билерим» (Ачыл. 2:19). Иисус бу јуунныҥ улузын јӱк ле агару иште оноҥ кӧп туружып баштаганы учун эмес, је олорды јакшы керектер эдерге кӱӱнзеткен кылык-јаҥдары учун мактаган. Је Иисуска Фиатирдеги кезик христиандарга јӧп берерге келишкен де болзо, оныҥ јуунга айдылган сӧстӧри мактулу сӧстӧрдӧҥ башталып, мактулу сӧстӧрлӧ тӱгенип јат (Ачыл. 2:25—28). Иисус — ончо јуундардыҥ башчызы. Оныҥ учун ол бисти ого эдип турган ижис учун мактайтан молјулу эмес те болзо, тӱҥей ле мактап јат. Бу — аксагалдарга сӱреен јакшы тем.

11. Еврейлерге 12:16-ла болзо, «агару немеге» Исавтыҥ кӧрӱми кандый болгон?

¹¹ Агару Бичикте кезик улус быйаны јок болгон деп бичилет. Олордыҥ бирӱзи — Исав. Оныҥ ада-энези Иегованы сӱӱрине ле тооп турарына ӱредип саларга албаданган, је ол «агару немени, ЈТ» баалабаган. (Еврейлерге 12:16 кычырыгар.) Оныҥ мындый кылыгы недеҥ кӧрӱнген? Исав тун уул деп адалганын карындажына, Иаковко, бир айак курсакка садып ийген (Баш. 25:30—34). Соондо ол мынайып эткени учун коркышту тыҥ ачуурканган. Је ол быйанду болбогонынаҥ улам «агару немени» баалабаган. Оныҥ учун ондо баштапкы чыккан уулга берилетен энчи албаганына комудайтан тӧзӧлгӧ болбогон.

12, 13. Израильтяндардыҥ быйаны јок болгоны недеҥ кӧрӱнген ле бу неге экелген?

 ¹² Израильтяндарда Иеговага быйанду болотон шылтактар кӧп болгон. Темдектезе, Иегова Египеттиҥ улузына 10 кыйын-шыра ийип, олорды кулданыштаҥ јайымдап алган. Мыныҥ кийнинде Кызыл талайда Египеттиҥ ончо черӱзин чӧҥдӱрип, олорды ӧлӱмнеҥ аргадап алган. Израильтяндар Кудайга сӱреен јаан быйанын кӧргӱзерге, оны кожоҥдорында мактап јат. Је олор узак ӧйгӧ быйанду болды ба?

¹³ Јаҥы кӱчтер башталарда, олор Иегованыҥ болужын тӱрген ундып салган. Олордыҥ быйаны јогы јаан удабай иле кӧрӱне берген (Сар. 106:7). Агару Бичикте айдылганыла «Израильдиҥ ончо уулдары Моисей ле Ааронго комыдап баштаган», је чынынча болзо, олор Иеговага комыдаган (Чыг. 16:2, 8). Кудай албатызыныҥ быйаны јогын кӧрӧлӧ ачуурканып, комыдап баштаган израильтяндардыҥ бӱдӱн ӱйези чӧлдӧ ӧлӱп калар деп, јӧп чыгарган. Кудайдыҥ Берер болгон јерине јӱк ле Иисус Навин ле Халев кирер аргалу болгон (Тоол. 14:22—24; 26:65). Берилген темдерди шӱӱп, кандый ӱредӱ аларга јараар деп сананып ийектер.

14, 15. а) Эш-нӧкӧрлӧр бой-бойын баалап турганын канайып кӧргӱзер аргалу? б) Ада-энелер балдарын быйанду болорына канайып ӱредер аргалу?

¹⁴ Биледе. Билениҥ кажы ла кижизи быйанду болорго албаданып турза, тузазы бӱдӱн билеге једет. Эш-нӧкӧрлӧр бой-бойына канча ла кире быйанду болзо, эки бойына ончо ло кире јуук болуп, бой-бойыныҥ јастыраларын тӱрген таштаар. Ӱйин баалап турган ӧбӧӧни, ӱйиниҥ јалакай сӧстӧрин ле керектерин ајарып, оны мактап јат (Укаа 31:10, 28). Ойгор ӱйи дезе, ӧбӧӧнине нениҥ учун быйанду болуп турганын јаантайын айдып јат.

¹⁵ Ада-энелер балдарын быйанзак болорына ӱредерге, нени эдер аргалу? Балдар слердиҥ нени айдып турганаарды ла нени эдип турганаарды кӧрӱп, слердеҥ тем алат деп ундыбагар. Оныҥ учун олорго јакшы тем кӧргӱзигер — олорды слерге кандый бир јакшы керек эткен болзо, мактап турыгар. Анайда ок улуска быйанын айдарга ӱредигер. Анайып, олор быйанду болоры јӱректеҥ келет деп ле јалакай сӧстӧр јаан ийделӱ деп, оҥдоп алар. Клари деп бир јиит ӱй кижи мынайып куучындайт: «Мениҥ энем 32 јаштуда колында ӱч балалу  јаҥыскан артып калган. Мен бойым 32 јашту болуп каларымда, ого кандый кӱч болгонын санандым. Оныҥ учун энемге мени, акамды ла карындажымды чыдадып аларга эткен ижин тыҥ баалап турганымды куучындагам. Бу јуукта энем мениҥ айткан сӧстӧримди јӱрегине чеберлеп, сӱӱнчи алып турганын айткан».

16. Быйанду сӧстӧр улустыҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрип турганыныҥ темин куучындап беригер.

¹⁶ Јуунда. Ака-эјелерге быйанысты кӧргӱзип турзаас, олордыҥ кӱӱни кӧдӱрилет. 28 јашту Хорхе деп аксагалдыҥ темин кӧрӱп ийектер. Бир катап ол тыҥ оорый береле, јуунныҥ туштажуларында бӱдӱн ай болбогон. Је јуундарга јӱрӱп баштай да берерде, программаныҥ пункттарын бӱдӱрер аргазы јок болгон. Ол мынайып айдат: «Мен бойымды эш-кереги јок деп сезип баштагам, нениҥ учун дезе оору-јоболдоҥ улам јуундагы молјуларымды бӱдӱрип болбой баргам. Је бир катап туштажуныҥ кийнинде бир ака базып келеле мынайып айткан: „Мениҥ билемге јакшы тем кӧргӱскениҥ учун быйан. Калганчы јылдарда сениҥ куучын-эрмектериҥ биске сӱреен тыҥ јарап туратанын сен билбей де турган болорыҥ. Сен биске кӧгӱс јанынаҥ ӧзӧргӧ болушкаҥ“. Бу сӧстӧрди угала, кӧксим бӧктӧлип, кӧзим јашталды. Меге мындый сӧстӧр сӱреен керектӱ болгон!»

17. Колоссыдагыларга 3:15-те айдылганыла Иеговага кысканбазы учун быйанды канайып айдарга јараар?

¹⁷ Кысканбас Кудайыска. Иегова биске кӧгӱс курсакты арбынду берет. Темдектезе, бис христиан туштажулардаҥ, бистиҥ сайттагы библиялык бичиктердеҥ ле јӧрмӧлдӧрдӧҥ тузалу ӱредӱ аладыс. Слерде кандый бир куучын-эрмек угала, јӧрмӧл кычырала эмезе бистиҥ интернет-телевидениенеҥ нени-нени кӧрӱп ийеле: «Бу чек ле меге бичилген!» — деп сананган учуралдар болгон бо? Иеговага быйанды канайып айдар? (Колоссыдагыларга 3:15 кычырыгар.) Темдектезе, Кудайга мӱргӱген сайын бу сыйлар учун быйанысты айдарга јараар (Иак. 1:17).

18. Бис Каандыктыҥ Туразы учун быйанысты канайып кӧргӱзерис?

¹⁸ Анайда ок Иеговага быйанысты ого бажырарга јуулыжып турган јерлерди ару ла чебер тутсаас, кӧргӱзедис. Темдектезе, бис Каандыктыҥ Туразын арутап јазаар иштерде јаантайын туружып јадыс. Электронный аудио- ло видеоаппаратура учун каруулу улус оны чебер тузаланат. Бис Каандыктыҥ  Туразын кичееп турзаас, оны узак ӧйгӧ тузаланарыс, анайда ок оны јазайтан иштер де ас болор. Анайып, бастыра телекейдиҥ ӱстинде Каандыктыҥ Тураларын тудар ла јазаар иштерге чыгарылып турган акчаны чеберлеп аларыс.

19. Бир јорыкчы кӧрӧӧчиниҥ ле оныҥ ӱйиниҥ теминеҥ неге ӱренерге јараар?

¹⁹ Бистер учун кӧп иштенип тургандарга. Бистиҥ быйанду сӧстӧрис кижиниҥ бойыныҥ кӱчтерине кӧрӱмин солыыр аргалу. Бир аймак кӧрӧӧчиниҥ ле оныҥ ӱйиниҥ темин кӧрӱп ийектер. Бир катап кышкы кӱнде олор кере тӱжине јарлаар иште јӱреле, айылына тыҥ арып калган јанып келген. Тураныҥ ичи коркышту соок болордо, ӱйи кышкы тонын уштыбай ла уйуктап калган. Ол эртен тура ӧбӧӧнине јорыкчы кӧрӧӧчиниҥ ижине оноҥ ары јӧмӧжип јӱрерге ийде-кӱчи артпаган деп айткан. Је бу ла кӱнде ого Бет-Элдеҥ самара келген. Бу самарада оныҥ Иеговага чындык ижи ле турумкайы учун мактулу јылу сӧстӧр айдылтыр. Анайда ок кажы ла неделеде ӧскӧ јерге кӧчӧргӧ јеҥил эмес деп бичилген болтыр. Ӧбӧӧни мынайып айдат: «Бу самара оныҥ јӱрегине сӱреен тыҥ тийген, оноҥ бери ол јорыкчы кӧрӧӧчиниҥ ижин артыргызып салак деп качан да айтпаган. Карын мен бу ишти артыргызарга турарымда, ол мениҥ кӱӱн-санаамды канча катап кӧдӱрген». Анайып, олор јорыкчы кӧрӧӧчиниҥ ижинде 40 јылга јуук иштеген.

20. Биске кажы ла кӱн нени эдерге адбаданар керек, нениҥ учун?

²⁰ Оныҥ учун улуска сӧстӧрлӧ дӧ, керектерле де быйанысты кажы ла кӱн кӧргӱзип турактар. Бистиҥ јалакай сӧстӧрис эмезе керектерис быйаны јок телекейде болуп турган кӱнӱҥ сайынгы кӱчтерди ӧдӧргӧ болужар аргалу. Анайда ок быйанды кӧргӱзери најылык колбуларды тыҥыдар. Бу најылык ӱргӱлјиге улалар аргалу. Је эҥ керектӱзи — бис кысканбас, быйанзак Адабыска, Иеговага, тӱҥейлежерис.