Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

TEMAJ CHAʼAN ESTUDIO 8

¿Chucoch yom mi la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ yambʌlob?

¿Chucoch yom mi la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ yambʌlob?

«Subenla wocolix i yʌlʌ» (COL. 3:15, TNM).

CʼAY 46 Wocolix a wʌlʌ, Jehová

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ juntiquil samaritano chaʼan tsiʼ qʼuele ti ñuc cheʼ tsaʼ cʼoqʼuesʌnti ti Jesús?

CHEʼ tiʼ yorajlel Jesús an lujuntiquil wiñicob añoʼ bʌ lecoj bʌ i tsoy i mach ñumelix qʼuin miʼ yubiñob. Tsiʼ yubiyob chaʼan Jesús, jiñi Ñuc xCʌntesa, miʼ mejlel i tsʼʌcan baqui jach bʌ cʼamʌjel i tsiʼ ñopoyob chaʼan miʼ mejlel i cʼoqʼuesañob jaʼel. Jin chaʼan, cheʼ ti jumpʼejl bʌ qʼuin tsiʼ qʼueleyob Jesús, tsaʼ caji i yotañob, tsiʼ yʌlʌyob: «Jesús, Maestro, pʼuntañon lojon». Jesús tsiʼ ñʌchʼtʌbeyob i tʼan i tsiʼ cʼoqʼuesa jiñi lujuntiquil wiñicob. Tiʼ sujm, tiʼ pejtelelob tsiʼ qʼueleyob ti ñuc * tsaʼ bʌ melbentiyob. Pero juntiquil jach tsiʼ pʌsʌ chaʼan cheʼʌchi i tsiʼ yʌqʼue wocolix i yʌlʌ Jesús. Jiñi wiñic chʼoyol bʌ ti Samaria, tsaʼ ñijcʌyi i pusicʼal chaʼan miʼ yʌqʼuen i ñuclel Dios ti cʼam bʌ tʼan (Lc. 17:12-19).

2, 3. a) ¿Chuqui miʼ mejlel i mʌctañonla chaʼan maʼañic mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i mejlel ti lac tojlel? b) ¿Chuqui mi caj laj qʼuel ti ili temaj?

2 Lajal bajcheʼ jiñi wiñic, la com laj qʼuel ti ñuc chuqui wem bʌ mi lac melbentel. Pero tajol miʼ ñajʌyel lac chaʼan i maʼañix mi lac pʌs ti lac melbal o ti lac tʼan.

3 Ti ili temaj, mi caj laj qʼuel chucoch ñuc i cʼʌjñibal cheʼ mi laj qʼuel ti ñuc chuqui miʼ mel yambʌlob ti lac tojlel. Mi caj laj qʼuel tiʼ tojlel jiñi tsaʼ bʌ chumleyob ti wajali tsaʼʌch bʌ i pʌsʌyob yicʼot maʼañic bʌ tsiʼ pʌsʌyob. Ti wiʼil, mi caj la cʌl bajcheʼ tac miʼ mejlel lac pʌs chaʼan mucʼʌch laj qʼuel ti ñuc tsaʼ bʌ i meleyob ti lac tojlel.

¿CHUCOCH YOM MI LAC PɅS CHAʼAN MI LAJ QʼUEL TI ÑUC MUʼ BɅ LAC MELBENTEL?

4, 5. ¿Chucoch yomʌch mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i mejlel ti lac tojlel?

4 Jehová jiñʌch miʼ pʌsbeñonla chaʼan yom mi la cʌcʼ ti ñuc chuqui miʼ melob ti lac tojlel. Junchajp bajcheʼ miʼ mel jiñʌch cheʼ miʼ yʌqʼuen i majtan jiñi utsʼat bʌ miʼ qʼuelob (2 S. 22:21; Sal. 13:6; Mt. 10:40, 41). I jiñi Biblia miʼ subeñonla: «Tsajcanla i melbal Dios, come cʼuxbibil bʌ i yalobiletla» (Ef. 5:1). Jin chaʼan, junchajp ñuc bʌ i cʼʌjñibal chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i mel yambʌlob ti lac tojlel jiñʌch cheʼ la com lac lajin Jehová.

5 Jiñi yambʌ i sujmlel miʼ mejlel lac tsictesan yicʼot ili ejemplo. Cheʼ mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i mejlel ti lac tojlel lajalʌch bajcheʼ wem bʌ bʌlñʌcʼʌl, muʼ bʌ i ñumen aqʼueñonla lac tijicñʌyel cheʼ mi lac tʼoxben yambʌlob. Tijicña mi la cubin cheʼ mi la cʌqʼuentel wocolix la cʌlʌ. Pero cheʼ mi lac subeñob jaʼel jiñi yambʌlob, tijicña miʼ yubiñob i bʌ. ¿Chucoch? Come miʼ qʼuelob chaʼan añʌch i cʼʌjñibal pejtelel chuqui tsiʼ meleyob chaʼan miʼ coltañoñobla o chaʼan miʼ yʌqʼueñoñobla i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan. Cheʼ bajcheʼ jiñi, miʼ ñumen weñʼan bajcheʼ añonla la quicʼotob.

6. ¿Bajcheʼ lajal cheʼ mi la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ juntiquil quixtañu yicʼot manzana melbil bʌ ti oro?

6 Cheʼ mi lac suben wocolix i yʌlʌ jiñi yambʌlob wen ñuc i cʼʌjñibal. Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Lajalʌch jini wen albil bʌ tʼan bajcheʼ i tʼojol jax bʌ manzana melbil bʌ ti oro, am bʌ i tsʼijbal melbil bʌ ti plata» (Pr. 25:11). Tiʼ sujm, ¡wen utsʼatax jumpʼejl manzana melbil (pʌtbil) bʌ ti oro am bʌ i chʼʌjlib tac ti plata! I wen lets i tojol. ¿Bajcheʼ yubil mi caj la cubin lac bʌ mi tsaʼ aqʼuentiyonla jumpʼejl lac majtan bajcheʼ jiñi? Cheʼ jaʼel, ñuc i cʼʌjñibal cheʼ an majqui mi la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ. Cheʼ bajcheʼ cabʌl ora mi caj laj cʌntan jumpʼejl manzana melbil bʌ ti oro, tajol juntiquil quixtañu muʼ bʌ la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ mi caj i chʌn lot tiʼ pusicʼal jiñi tsaʼ bʌ lac sube.

I WIÑICOB DIOS TSAʼ BɅ I QʼUELEYOB TI ÑUC TSAʼ BɅ MELBENTIYOB

7. a) Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Salmo 30:12, ¿bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ David chaʼan tsiʼ qʼuele ti ñuc tsaʼ bʌ melbenti? b) ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌyob jiñi i pʼolbalob Asaf?

7 David jiñʌch juntiquil i wiñic Dios tsaʼ bʌ chumle ti wajali i tsiʼ qʼuele ti ñuc tsaʼ bʌ melbenti (pejcan Salmo 30:12). Tsiʼ pʌsʌ tiʼ melbal (chaʼlebal) chaʼan tsaʼʌch i wen qʼuele ti ñuc cheʼ miʼ melben i yeʼtel (troñel) Jehová. Jumpʼejl ejemplo, tsiʼ yʌcʼʌ chuqui an i chaʼan chaʼan miʼ mejlel jiñi templo. Yambʌ jiñʌch tiʼ tojlel i pʼolbalol Asaf. Tsiʼ yʌqʼueyob wocolix i yʌlʌ Dios cheʼ tsiʼ melbeyob salmo tac o cʼay tac. Ti jumpʼejlob i cʼay, tsiʼ yʌqʼueyob wocolix i yʌlʌ Jehová i tsiʼ yʌlʌyob chaʼan utsʼatax ‹jini ñuc bʌ i melbal› tac (Sal. 75:1). Wen tsiquil chaʼan David yicʼot jiñi i pʼolbalob Asaf yomob i pʌsben Jehová bajcheʼ cʼamel miʼ qʼuelob ti ñuc jiñi aqʼuebiloʼ bʌ. Ixcu joñonla, ¿bajcheʼ miʼ mejlel lac lajiñob?

¿Chuqui mi laj cʌn ti jiñi carta i chaʼan Pablo tsaʼ bʌ i tsʼijbube majlel jiñi hermanojob ti Roma? (Qʼuele jiñi párrafo 8 yicʼot 9). *

8, 9. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ jiñi apóstol Pablo chaʼan miʼ qʼuel ti ñuc i yermañojob? b) ¿I baqui bʌ i wenlel?

8 Jiñi apóstol Pablo tsiʼ qʼuele ti ñuc i yermañojob cheʼ baqui ora an chuqui miʼ yʌl tiʼ tojlelob. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ miʼ mel i yoración miʼ yʌqʼuen wocolix i yʌlʌ Dios tiʼ tojlelob. Ti jiñi carta tac tsaʼ bʌ i chocbeyob majlel tiʼ tsʼijbu bajcheʼ cʼamel miʼ qʼuelob ti ñuc. Laʼ lac ñaʼtan tsaʼ bʌ i tsʼijbu ti Romanos 16:1-15, yaʼi tsiʼ yʌlbe i cʼabaʼ 27 xñoptʼañob. Tsiʼ cʼajtesʌbe i cʼabaʼ Prisca yicʼot Áquila colel bʌ i tsʌnsʌntelob chaʼan tsiʼ coltayob, i tsiʼ yʌlʌ chaʼan Febe «tsiʼ colta hermanojob», i yaʼʌch ochem jaʼel. Jin chaʼan, jiñi apóstol Pablo tiʼ sube utsʼatax bʌ tʼan jiñi cʼuxbibil bʌ hermanojob muʼ bʌ i chʌn chaʼleñob wersa.

9 Pablo yujil chaʼan jiñi hermanojob xmulilobʌch jaʼel. Pero tiʼ yujtibal jiñi carta tsaʼ bʌ i chocbe manjlel jiñi xñoptʼañob ti Roma tsiʼ taja ti tʼan wem bʌ i melbalob. Cheʼ bʌ jiñi carta tsaʼ pejcʌnti yaʼ ti congregación, jiñi hermanojob tsaʼʌch i wen tajayob i tijicñʌyel wʌle cheʼ tsiʼ yubiyob chuqui miʼ yʌl Pablo tiʼ tojlelob. Miʼ mejlel lac ñaʼtan chaʼan ñumen wen tsaʼ ajñiyob. ¿Lajalonbala bajcheʼ Pablo i ti bele ora mi laj cʌqʼueñob wocolix i yʌlʌ jiñi la quermañojob ti congregación chaʼan chuqui miʼ yʌlob i miʼ melob?

10. ¿Chuqui miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlel Jesús chaʼan bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ chaʼan miʼ qʼuel ti ñuc jiñi xcʌntʼañob?

10 Ti jiñi tʼan tac tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús tiʼ tojlel jiñi congregación tac am bʌ ti Asia Menor, tiʼ subeyob chaʼan miʼ qʼuel ti ñuc i yeʼtelob. Jumpʼejl ejemplo, tsiʼ teche i yʌl tiʼ tojlel jiñi congregación chaʼan Tiatira yicʼot ili tʼan: «Cʌmbil c chaʼan laʼ melbal. Mi laʼ cʼuxbiñon. Mi laʼ ñopon. Cʌmbil c chaʼan laʼ weʼtel yicʼot i pʼʌtʌlel laʼ pusicʼal tiʼ cuchol wocol. Jini laʼ melbal tsaʼ bʌ laʼ mele ti wiʼil ñumen cabʌl bajcheʼ ti ñaxan» (Ap. 2:19). Mach jiñic jach tsiʼ yʌlʌ chaʼan wen woliyob (choncolob) ti eʼtel, tiʼ subeyob chaʼan jiñi wem bʌ i melbalob miʼ coltañob i mel ti wen i yeʼtel. I sujm chaʼan tsaʼʌch i tiqʼui chaʼtiquil uxtiquil yaʼ ti congregación, pero jiñi tʼan tsaʼ bʌ i cʼʌñʌ tiʼ tejchibal yicʼot tiʼ yujtibal tsiʼ ñuqʼuesʌbeyob i pusicʼal (Ap. 2:25-28). Jesús jiñʌch i jol jiñi congregación tac, jin chaʼan wen ñuc i yeʼtel. Mach xicʼbilic chaʼan miʼ yʌqʼueñonla wocolix laj cʌlʌ chaʼan chuqui mi lac mel tiʼ tojlel. Pero mucʼʌch i subeñonla chuqui miʼ qʼuel ti ñuc ti lac tojlel. Tiʼ sujm, jiñʌch jiñi ñuc bʌ ejemplo chaʼan jiñi ancianojob.

I WIÑICOB DIOS MAʼAÑIC BɅ TSIʼ QʼUELEYOB TI ÑUC TSAʼ BɅ MELBENTIYOB

11. Cheʼ bajcheʼ miʼ pʌs Hebreos 12:16, ¿bajcheʼ yilal tsiʼ qʼuele Esaú jiñi chʼujul tac bʌ?

11 Chʼijiyemtic jax, chaʼtiquil uxtiquil muʼ bʌ i yʌjlelob ti Biblia maʼañic tsiʼ qʼueleyob ti ñuc añoʼ bʌ i chaʼan. Laʼ la cʌl tiʼ tojlel Esaú. Jiñi i tat i ñaʼ miʼ cʼuxbiñob Jehová i miʼ qʼuelob ti ñuc, pero Esaú maʼañic miʼ qʼuel ti ñuc jiñi chʼujul tac bʌ (pejcan Hebreos 12:16, Jiñi tsijiʼ bʌ wen tʼañ chaʼañ estudio, [TWT]). * ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ iliyi? Tiʼ sebʼesa i bʌ i chomben i yʌscuñil i yijtsʼin i cʼabaʼ Jacob chaʼan jach jumpʼejl plato lenteja (Gn. 25:30-34). Ti wiʼil, cʼux tsiʼ yubi tsaʼ bʌ i mele i tsaʼto michʼa chaʼan maʼañic tsiʼ taja jiñi bendición am bʌ tiʼ wenta i chʼʌm bajcheʼ ascuñʌl. Pero maʼañic chucoch yom miʼ michʼan come tsiʼ pʌsʌ chaʼan maʼañic miʼ qʼuel ti ñuc.

12, 13. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ jiñi israelob chaʼan maʼañic tsiʼ qʼueleyob ti ñuc tsaʼ bʌ aqʼuentiyob, i bajcheʼ tsaʼ ujtiyob?

12 Jiñi israelob an cabʌl chucoch tsaʼ mejli i pʌsob chaʼan miʼ qʼuelob ti ñuc chuqui aqʼuebilob. Chaʼan miʼ coltʌntelob loqʼuel bajcheʼ mozojob, Jehová tsiʼ yʌqʼue lujunchajp wocol jiñi egiptojob. I cheʼ bʌ maxto jali i loqʼuelob, tsaʼ coltʌntiyob yaʼ ti Chʌchʌc bʌ mar cheʼ tsaʼ tsʌnsʌntiyob jiñi egiptojob. Tsiʼ wen qʼueleyob ti ñuc tsaʼ bʌ i mele Dios tiʼ tojlelob i tsaʼto i melbeyob jumpʼejl cʼay. Pero ¿tsaʼ ba jalʼa jiñi?

13 Cheʼ tsiʼ tajayob tsijiʼ bʌ wocol, tsiʼ ñajʌtesayob pejtel tsaʼ bʌ i mele Dios tiʼ tojlelob i maʼañic tsiʼ qʼueleyob ti ñuc (Sal. 106:7). Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan «pejtelel jini israelob ti mojt ti mojt tsiʼ letsayob i tʼan tiʼ contra Moisés yicʼot Aarón», yom i yʌl, chaʼan tsiʼ letsayob i tʼan tiʼ tojlel Jehová (Éx. 16:2, 8). Jehová maʼañic tsiʼ mulaj tsaʼ bʌ i meleyob, jin chaʼan tsiʼ yʌlʌ ti wiʼil chaʼan mi caj i chʌmelob (sajtelob) yaʼ ti tiquiñal bʌ lum, cojach Josué yicʼot Caleb maʼañic (Núm. 14:22-24; 26:65). ¿Chuqui yom mi lac mel chaʼan mach cheʼic mi laj cujtel cheʼ bajcheʼob i mi lac lajin jiñi weñoʼ bʌ i melbal? Laʼ laj qʼuel.

¿BAJCHEʼ MIʼ MEJLEL LAC PɅS WɅLE CHAʼAN MI LAJ QʼUEL TI ÑUC MUʼ BɅ I MEL YAMBɅLOB?

14, 15. a) ¿Bajcheʼ miʼ mejlel i pʌsbeñob i bʌ jiñi xñujpuñelob chaʼan mi qʼuelob ti ñuc muʼ bʌ i melob? b) ¿Bajcheʼ miʼ mejlel i cʌntesan i yalobilob jiñi tatʌlob chaʼan yom miʼ qʼuelob ti ñuc muʼ bʌ i melob yambʌlob?

14 Jiñi lac familia. Jumpʼejl familia miʼ taj i wenlel cheʼ ti jujuntiquil miʼ qʼuel ti ñuc chuqui miʼ mel jiñi yambʌ. Cheʼ bʌ jiñi ñujpuñemoʼ bʌ miʼ ñumen pʌsbeñob i bʌ chaʼan miʼ qʼuelob ti ñuc muʼ bʌ i melob, ñumen lʌcʼʌl mi caj i yajñelob, i mach wocolic mi caj i ñusʌbeñob i bʌ i sajtemal. Jiñi ñoxiʼal muʼ bʌ i chʼʌm ti ñuc i yijñam mach cojic jach miʼ qʼuel chuqui wen miʼ mel o miʼ yʌl, cheʼ jaʼel «utsʼatax miʼ qʼuel», yom i yʌl, miʼ suben wen tac bʌ tʼan (Pr. 31:10, 28). Jiñi ijñamʌl miʼ suben i ñoxiʼal jaʼel chuqui tac muʼ bʌ i qʼuel ti ñuc tiʼ tojlel.

15 Tatʌletbʌla, ¿bajcheʼ miʼ mejlel laʼ cʌntesan laʼ walobilob chaʼan miʼ qʼuelob ti ñuc chuqui miʼ melbentelob? Cʼajtesanla chaʼan mi caj i lajiñob laʼ melbal yicʼot chuqui mi laʼ wʌl. Jin chaʼan, cheʼ bʌ an chuqui miʼ melob ti laʼ tojlel aqʼueñob wocolix i yʌlʌ. Cʌntesanla jaʼel chaʼan cheʼʌch yom miʼ melob cheʼ an chuqui miʼ mel yambʌlob tiʼ tojlelob. Coltañob i chʼʌmben i sujm chaʼan yom loqʼuem tiʼ pusicʼal chuqui miʼ yʌlob i chaʼan miʼ mejlel i wen coltan yambʌlob jiñi muʼ bʌ i yʌlob. Jumpʼejl ejemplo, juntiquil hermana i cʼabaʼ Clary miʼ yʌl: «Jiñi c mamá i bajñel tsaʼ cʌyle cheʼ bʌ 32 i jabilel come jiñi c tat tsaʼ toʼol otsʌnti ti cárcel, jin chaʼan i bajñel tsiʼ cosayon lojon ti lon cuxticlel. Cheʼ bʌ tsaʼ c taja 32 c jabilel jaʼel tsaʼ caji c ñaʼtan chaʼan wocolʌch jiñi tsaʼ bʌ i ñusa c mamá. Jin chaʼan tsaʼ c sube chaʼan mic wen qʼuel ti ñuc pejtelel chuqui tsiʼ mele chaʼan miʼ cosañon lojon. Maxto wen jalic tiʼ subeyon chaʼan wen lotol tiʼ pusicʼal jiñi tsaʼ bʌ c sube i chaʼan ti bele ora miʼ cʼajtesan i jiñʌch muʼ bʌ i yʌqʼuen i tijicñʌyel».

Laʼ laj cʌntesan la calobilob chaʼan miʼ qʼuelob ti ñuc muʼ bʌ i melbentelob. (Qʼuele jiñi párrafo 15). *

16. Alʌ jumpʼejl ejemplo bajcheʼ miʼ mejlel lac ñuqʼuesan i pusicʼal jiñi hermanojob cheʼ mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuelob ti ñuc.

16 Jiñi hermanojob ti congregación. Mi lac ñuqʼuesʌbeñob i pusicʼal jiñi laj quermañojob cheʼ mi lac pʌsbeñob chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i melob. Laʼ laj qʼuel tiʼ tojlel Jorge, juntiquil anciano am bʌ 28 i jabilel. Jumpʼejl uw maʼañic tsaʼ majli ti tempa bʌ come tsaʼ wen cʼamʼa. I cheʼ bʌ tsaʼ caji ti chaʼ majlel maxto añic miʼ mejlel i ñusan discurso tac. Miʼ yʌl: «Maʼañic j cʼʌjñibal tsaʼ cubi c bʌ come mach cabʌlic chuqui mic mejlel c mel i maʼañic miʼ mejlel j qʼuel jiñi queʼtel ti congregación. Pero ti jumpʼejl bʌ qʼuin cheʼ ujtemix jiñi tempa bʌ, juntiquil hermano tiʼ subeyon: ‹Wocolix a wʌlʌ come wen chuqui an a pʌsbe c familia. Mach a wujilic bajcheʼ cʼamel an lon c mulaj jiñi discurso tac am bʌ a ñusa. An i coltayon lojon ti colel tiʼ chaʼan bʌ Dios›. Ti jin jach bʌ ora tsaʼ tij mʌjqui c tʼan i tsaʼ loqʼui cuqʼuel. Jiñʌch com bʌ cubin jiñi».

17. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌsben Jehová chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i yʌqʼueñonla, cheʼ bajcheʼ miʼ subeñonla lac mel Colosenses 3:15, TNM?

17 Jiñi Dios am bʌ i yutslel i pusicʼal. Jehová miʼ yʌqʼueñonla cabʌl chʼujul bʌ bʌlñʌcʼʌl. Jumpʼejl ejemplo, cabʌl chuqui mi lac taj laj cubin ti tempa bʌ, ti revista tac yicʼot yaʼ ti página chaʼan Internet. ¿Am baʼ ñusa a bʌ cheʼ maʼ wubin jumpʼejl discurso, chaʼan jumpʼejl temaj o jumpʼejl programa yaʼ ti JW Broadcasting i tsaʼ wʌlʌ chaʼan jiñʌch woli bʌ a pijtan? Mi cheʼi, ¿bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌsben Jehová chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc ili majtañʌl tac? (Pejcan Colosenses 3:15, TNM). * Junchajp jiñʌch cheʼ ti bele ora mi laj cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ ti oración (Stg. 1:17).

Cheʼ mi lac chaʼlen coltaya lac sʌqʼuesan i Yotlel Tempa bʌ mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i yʌcʼ Jehová. (Qʼuele jiñi párrafo 18).

18. ¿Bajcheʼ mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc i yotlel lac tempa bʌ?

18 Yambʌ bajcheʼ mi lac pʌsben wocolix i yʌlʌ Jehová jin cheʼ chʌn sʌc yicʼot utsʼat mi laj cʌy pejtelel chuqui miʼ cʼʌjñel yaʼ baqui mi la cajñel lac chʼujutesan. Jin chaʼan, mi lac chaʼlen coltaya ti bele ora chaʼan miʼ sʌqʼuesʌntel yicʼot miʼ tojʼesʌntel jiñi i Yotlel Tempa bʌ. Cheʼ jaʼel, jiñi añoʼ bʌ tiʼ wenta chaʼan sonido yicʼot video wen tsajal miʼ cʼʌñob. Cheʼ utsʼat miʼ cʌntʌntel jiñi i Yotlel Tempa bʌ miʼ ñumen jalijel i mach cabʌlic chuqui lets bʌ yom miʼ tojʼesʌntel. Iliyi miʼ coltan chaʼan jiñi taqʼuin miʼ cʼʌjñel chaʼan miʼ ñumen mejlel yicʼot i tojʼesʌntel yan tac bʌ i Yotlel Tempa bʌ tiʼ pejtelel pañimil (mulawil).

19. ¿Chuqui mi laj cʌn tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil superintendente i chaʼan circuito yicʼot i yijñam?

19 Jiñi mucʼoʼ bʌ ti tsʌts bʌ eʼtel chaʼañonla. Jiñi tʼan muʼ bʌ lac suben jiñi yambʌlob miʼ mejlel i coltañob chaʼan miʼ ñusañob jiñi wocol tac. Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil superintendente i chaʼan circuito yicʼot i yijñam. Ti jumpʼejl bʌ qʼuin tsiʼ wen chaʼleyob subtʼan i lujbobix tsaʼ sujtiyob baqui miʼ jijlelob, i cʌlʌxix tsʌñal ti jiñi bʌ ora. Jin chaʼan, jiñi hermana tsaʼ majli ti wʌyel yicʼot i tsuts bujc. Cheʼ ti sʌcʼan tiʼ sube i ñoxiʼal chaʼan mach mejlix i mel jiñi eʼtel. Pero ti jiñi bʌ sʌcʼan jiñi sucursal tsiʼ chocbe cʼotel jumpʼejl carta. Yaʼ ti carta tsaʼ subenti ti uts bʌ tʼan chaʼan miʼ wen qʼuejlel ti ñuc jiñi i yeʼtel yicʼot bajcheʼ an i cuchu i chaʼan yujilobʌch chaʼan wocol cheʼ ti jujumpʼejl semana miʼ qʼuextʌntelob. Jiñi hermano miʼ yʌl: «Tsaʼ bʌ subenti tsaʼ wen cʼoti tiʼ pusicʼal i maʼañic ba ora tiʼ chaʼ alʌ chaʼan yomix i cʌy jiñi eʼtel. Tiʼ sujm, jiñʌch tsiʼ chʌn ñuqʼuesʌbeyon c pusicʼal cheʼ bʌ an qʼuiñil joñon tsaʼ c ñaʼta j cʌy». Ili xñujpuñel lʌcʼʌl 40 jab tsaʼ ajñiyob bajcheʼ superintendente i chaʼan circuito.

20. ¿Chuqui yom mi lac chaʼlen wersa lac mel ti jujumpʼejl qʼuin, i chucoch?

20 Laʼ lac chaʼlen wersa ti jujumpʼejl qʼuin chaʼan mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i mel yambʌlob. Jiñi muʼ bʌ la cʌl yicʼot jiñi muʼ bʌ lac mel tajol miʼ mejlel i coltan yambʌ chaʼan maʼañic miʼ cʌy i bʌ ti ili pañimil. Cheʼ jaʼel, ñumen tijicña mi la cajñel la quicʼot yambʌlob tiʼ pejtelel ora. Pero ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal jiñʌch cheʼ mi lac lajin jiñi lac Tat Jehová am bʌ i yutslel i pusicʼal yicʼot muʼ bʌ i qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i mel yambʌlob.

CʼAY 20 Tsaʼ wʌcʼʌ cʼuxbibil bʌ a walobil

^ parr. 5 Jehová, Jesús yicʼot jiñi samaritano am bʌ lecoj bʌ i tsoy tsiʼ qʼueleyob ti ñuc chuqui tsiʼ mele yambʌlob, ¿chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlelob? Ti ili temaj, mi caj laj qʼuel ili ejemplo tac yicʼot yan tac bʌ, i chucoch ñuc i cʼʌjñibal cheʼ mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i mel yambʌlob yicʼot bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs.

^ parr. 1 YOM BɅ MIʼ ÑAʼTɅNTEL: Cheʼ an chuqui miʼ melob ti lac tojlel, mi laj qʼuel ti ñuc o mi la cʌqʼueñob wocolix i yʌlʌ ti lac tʼan o ti lac melbal.

^ parr. 11 Hebreos 12:16 (TWT): «Tsajiletla ame añic majch miʼ taj i yixic, ame añic majch miʼ tsʼaʼlen jiñi utsʼat tac bʌ i chaʼañ Dios cheʼ bajcheʼ Esaú, tsiʼ choño i yʌscuñil chaʼañ miʼ poj taj i bʌl i ñʌcʼ».

^ parr. 17 Colosenses 3:15 (TNM): «Cheʼ jaʼel, laʼ i ñijcan laʼ pusicʼal i ñʌchʼtʌlel Cristo, come jatetla tsaʼ pʌjyiyetla ti jumpʼejl laʼ bʌcʼtal. I subenla wocolix i yʌlʌ Dios».

^ parr. 57 MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO TAC: Jiñi hermanojob añoʼ bʌ ti Roma miʼ ñʌchʼtañob jiñi carta tsaʼ bʌ i tsʼijbubeyob Pablo. Áquila, Priscila yicʼot yambʌ hermanojob tijicña miʼ yubiñob i bʌ cheʼ miʼ ñʌchʼtañob i cʼabaʼ.

^ parr. 59 MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO TAC: Juntiquil ñaʼʌl miʼ coltan i yixicʼal chaʼan miʼ pʌsben yambʌ hermana añix bʌ i jabilel chaʼan miʼ wen qʼuelob ti ñuc chuqui miʼ mel.