တၢ်မၤလိ ၈
ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တၢ်ကတိၤဒီးတၢ်မၤ
“ကဲထီၣ်ပှၤစံးထီၣ်ပတြၢၤ တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်တက့ၢ်.”—ကလီးစဲ ၃:၁၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၄၆ ပစံးဘျုးနၤ ယဟိဝၤ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ပှၤၡၤမရံဖိလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဘျါက့ၤအီၤတဂၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဒ်လဲၣ်.
ပှၤပိာ်ခွါအဂၤတဆံန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါလၢ အနးတကလုာ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဆါအၢ ဒီးအတၢ်ဆါန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ကနးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်တနံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စိဝဲ ယ့ၣ်ၡူးလၢအမ့ၢ် သရၣ်ဖးဒိၣ်တဂၤ လၢအယံၤလီၤ. လၢညါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် မၤဘျါက့ၤဝဲ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါခဲလၢာ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး နာ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးကမၤဘျါက့ၤ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “ယ့ၣ်ၡူးကစၢ်ဧၢ, သူၣ်ကညီၤသးကညီၤလၢ်ပှၤတက့ၢ်.” ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤဘျါက့ၤ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ကစံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အကျါတဂၤ စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ယ့ၣ်ၡူး ထဲလၢအသးပူ တမ့ၢ်ဘၣ်. အဝဲပဖျါထီၣ် အတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် * ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ဒီးအဝဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤလၢ “အကလုၢ်ဖးဒိၣ်လီၤ.”—လူၤကၣ် ၁၇:၁၂-၁၉.
၂-၃. (က) တဘျီတခီၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပသးပ့ၤနီၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ ဒ်ပှၤၡၤမရံဖိအသိး ပအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤတဖၣ်အဖီခိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် ပကသးပ့ၤနီၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တၢ်ကတိၤဒီးတၢ်မၤလီၤ.
၃ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိဘၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တၢ်ကတိၤဒီး တၢ်မၤန့ၣ်လဲၣ်. ပကမၤလိဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ ပှၤလၢအပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ဒီးပှၤလၢ အတပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တဖၣ် အဒိအတဲာ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပကမၤလိဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ်လဲၣ်
၄-၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လဲၣ်.
၄ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ခီဖျိဆိၣ်ဂ့ၤဝဲ ပှၤလၢအမၤ အတၢ်ဘၣ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၂၂:၂၁; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃:၆; မးသဲ ၁၀:၄၀, ၄၁) ဒီးလံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပက “ကဲထီၣ်ပှၤကွၢ်လိယွၤ ဒ်ဖိသးဘိအသိး” လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၅:၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ.
၅ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤလၢ ပအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ကသူလၢအဝံၣ်အဘဲတခွးလီၤ. ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်နီၤအီၣ်လိာ်သး ကသူအံၤန့ၣ် ပအီၣ်ကဝံၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲပတူၢ်ဘၣ်လၢပှၤဂၤ စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ပှၤအခါ ပသးခုဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ဒီးပမ့ၢ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် ပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ကသးခုဝဲလီၤ. ပမ့ၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤစၢၤ မ့တမ့ၢ် အတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ.
၆. တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး ဖီသၣ်လၢ ပှၤတ့အီၤလၢထူ ဒ်လဲၣ်.
၆ ပတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “တၢ်ကတိၤလၢပှၤကတိၤလၢ အကတီၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် မၤသးဒ်သၣ်သွံထူ [“ဖီသၣ်ထူ,” NWT] အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဂီၤစ့အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၅:၁၁) ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဖီသၣ်တဖျၢၣ် ပှၤမ့ၢ်တ့အီၤလၢထူဒီး ပာ်အီၤလၢ လီခီစ့အပူၤန့ၣ် ကဃံလၤထဲလဲၣ်. ဒီးအလုၢ်အပှ့ၤ ကဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. နတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် အလုၢ်အပှ့ၤဒိၣ်ဝဲ ဒ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဂၤတမံၤန့ၣ် ဖီသၣ်လၢ ပှၤတ့အီၤဒီးထူန့ၣ် ကကျၢၤဝဲဖးယံာ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး နမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ပှၤတဂၤဂၤအအိၣ်န့ၣ် ပှၤတဂၤအံၤကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဒီး ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ နတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူ ဒီတစိၤလီၤ.
အဝဲသ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်
၇. ဒ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၆:၆-၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး စီၤဒၤဝံးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပှၤအဂၤလၢ အကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဒ်လဲၣ်
၇ လၢပျၢၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤအါဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲစီၤဒၤဝံးလီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၆:၆-၈ တက့ၢ်.) အဝဲပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအစီအဆှံဒိၣ်မး ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အတၢ်မၤလီၤ. အဝဲမၤဘူၣ်ဝဲ အတၢ်ထူးတၢ်တီၤအါမး လၢပှၤကသူၣ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်လီၤ. စီၤအၤစာ် အစၢၤအသွဲၣ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ခီဖျိ ကွဲးဝဲလံာ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ မ့တမ့ၢ် ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤလီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်သးဝံၣ်တယုၢ်အပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိလၢအ “တၢ်မၤလီၤလးတဖၣ်” အဃိလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၅:၁) စီၤဒၤဝံး ဒီးစီၤအၤစာ် အစၢၤအသွဲၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အီၤတဖၣ် ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ မ့ၢ်နကွၢ်လိမၤဒိး ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဖၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
စီၤပီလူး အလံာ်ပရၢလၢ အကွဲးဝဲဆူ ရိမ့ၤန့ၣ် သိၣ်လိပှၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အဂ့ၢ် ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၈-၉) *
၈-၉. စီၤပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အစံးဘျုးစံးဖှိၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဒ်လဲၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး ဒ်လဲၣ်.
၈ တၢ်မၢဖိပီလူး စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဝဲ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢ အဝဲတဲဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. လၢအတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ ထီဘိန့ၣ် အဝဲစံးဘျုးကစၢ်ယွၤ ခီဖျိလၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤအဃိလီၤ. ဖဲအဝဲကွဲးလံာ်ဆူ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢအရ့ဒိၣ်လၢအဂီၢ် ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢ ရိမ့ၤ အဆၢဒိၣ် ၁၆ အဆၢဖိ အဆိကတၢၢ် ၁၅ ဆၢအပူၤန့ၣ် စီၤပီလူးကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ် ၂၇ ဂၤအမံၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဖျါထီၣ်က့ၤဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ နီၢ်ပြံစကံးလၤ, ဒီးစီၤအကူလၤ “ပာ်လီၤအကိာ်ဒၣ်ဝဲ” လၢအဝဲအဂီၢ်လီၤ. ဒီးစီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ နီၢ်ဖံဘ့ၤန့ၣ် “မၤစၢၤတ့ၢ်ပှၤအါဂၤ” ပၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤလီၤ. အဝဲစံးပတြၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၆:၁-၁၅.
၉ စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ပှၤလၢ အလၢအပှဲၤဘၣ်သနာ်က့ ဖဲအဝဲကွဲးကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲ လံာ်ရိမ့ၤအခါ သးစၢၢ်ဆၢဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလီၤ. ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဖဲပှၤဖးဖျါထီၣ် စီၤပီလူးအလံာ်အံၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ လၢပှၤကလုၢ်ဖးဒိၣ်အခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကသးခုဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး စီၤပီလူး ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. ဖဲနဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် တဲတၢ်ဒီးမၤတၢ်တမံၤမံၤ လၢအဂ့ၤအခါ မ့ၢ်နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အဝဲသ့ၣ် ထီဘိန့ၣ်ဧါ.
၁၀. ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ လၢတၢ်ကစီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤဝဲလၢ အၤစံအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အတၢ်မၤလီၤ. အဒိ, လၢတၢ်ကစီၣ်လၢ အဆှၢဝဲဆူ သူၤအတံရၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် အဝဲစးထီၣ်တဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါနတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ဒီးနတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးနမၤတၢ်အခ့အပှၤအတၢ်မၤ, နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, ဒီးနတၢ်ဝံသးစူၤ, ဒီးနတၢ်မၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ် အါန့ၢ်လၢသီတက့ၢ်လီၤ.” (လီၣ်ဖျါ ၂:၁၉) တမ့ၢ်ထဲ ယ့ၣ်ၡူးတဲဖျါထီၣ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်မၤလၢ အလဲၤထီၣ်လဲၤထီတဖၣ်ဘၣ်. အဝဲစံးပတြၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် ဒီးအတၢ်မၤလၢအဂ့ၤလီၤ. ပှၤတနီၤလၢ အအိၣ်ဖဲ သူၤအတံရၤန့ၣ် ကလိၣ်ဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤဒံး သနာ်က့ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဆှၢလီၤတၢ်ကစီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲစးထီၣ်ဒီးမၤကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲ အတၢ်ကစီၣ်လၢ တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၂:၂၅-၂၈) ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခဲလၢာ်အဖီခိၣ်လီၤ. အဝဲတလိၣ် စံးဘျုးပှၤ ခီဖျိလၢပမၤအတၢ်မၤအဃိဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အစံးဘျုးစံးဖှိၣ်ပှၤလီၤ. အဝဲပာ်လီၤ တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
အဝဲသ့ၣ် တပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဘၣ်
၁၁. ဒ် ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စီဆှံတဖၣ်န့ၣ် စီၤဧ့ၡီၤအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်.
၁၁ လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ ပှၤတနီၤနီၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် တပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဘၣ်. အဒိ စီၤဧ့ၡီၤန့ၣ် အမိၢ်အပၢ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဒီး ပာ်ကဲကစၢ်ယွၤ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တၢ်စီဆှံတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၆ တက့ၢ်.) အဝဲတပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်အီၤ ခီဖျိအဝဲဆါလီၤကွံာ်ဝဲ ဖိဝဲၢ်ကိအတၢ်န့ၢ်သါလၢ အပုၢ်စီၤယၤကိာ်အအိၣ် လၢပဲကသူတခွးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂၅:၃၀-၃၄) မ့ၢ်လၢ စီၤဧ့ၡီၤမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ လၢခံန့ၣ် အဝဲအသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲတပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အဃိ ဖဲအဝဲတဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဖိဝဲၢ်ကိအတၢ်န့ၢ်သါအခါ အဝဲတကြၢး ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်ဘၣ်.
၁၂-၁၃. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်, အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
၁၂ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အါမးလၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ ဒုးလီၤဝဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် အခါတဆံလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ် ပူၤဖျဲးထီၣ်ဝဲလၢ ကုၢ်အလီၢ်လီၤ. ဒီးဖဲကစၢ်ယွၤ မၤဟးဂီၤပှၤအဲၤကူပတူးဖိတဖၣ် လၢပီၣ်လဲၣ်ဂီၤပူၤအခါ ကစၢ်ယွၤမၤပူၤဖျဲး အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် စံးဘျုးယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မးအဃိ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်မၤနၢၤအတၢ်သးဝံၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် စံးဘျုးယဟိဝၤယွၤ ထီဘိဧါ.
၁၃ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အဂၤတဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်အဂ့ၤခဲလၢာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤတ့ၢ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢၤဘၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၆:၇) အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. “ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခဲလၢာ် ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်လၢစီၤမိၤၡ့ဒီး စီၤအၤဟရိၣ်အလိၤ” ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲသ့ၣ်ကဒူးကဒ့ၣ် ယဟိဝၤယွၤလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၁၆:၂, ၈) ခီဖျိလၢ အခ့အပှၤတဖၣ် တပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အဃိ ကစၢ်ယွၤ အသူၣ်အုးသးအုးဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးအဝဲတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်အီၤလၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိၤၡူဒီးစီၤကၤလ့း ပူၤဖျဲးဝဲလီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၁၄:၂၂-၂၄; ၂၆:၆၅) ပကကွၢ်သကိးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ပဟးဆှဲး ပှၤအဒိအတဲာ်လၢအတဂ့ၤတဖၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးပကွၢ်လိမၤဒိး ပှၤအဒိအတဲာ်လၢ အဂ့ၤတဖၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ
၁၄-၁၅. (က) ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တဂၤဒီးတဂၤအဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) မိၢ်ပၢ်တဖၣ် သိၣ်လိအဖိလၢ အကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၄ လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဂၤစုာ်စုာ် မ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကိးဂၤဒဲးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလီၤ. ဒီးပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် လၢတဂၤဒီးတဂၤအဖီခိၣ် ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ရ့လိာ်သး ဒံးယံာ်ဒံး ဘူးထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးကညီထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကပျၢ်လိာ်သး တၢ်ကမၣ်လီၤ. ဝၤတဂၤလၢ အစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အမါန့ၣ် ကပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ အမါတၢ်ကတိၤဒီး အတၢ်မၤလၢ အဂ့ၤတဖၣ် တကးဒံးဘၣ် အဝဲက “စံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤ” စ့ၢ်ကီးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၃၁:၁၀, ၂၈) ဒီးမါစ့ၢ်ကီး ကဒုးသ့ၣ်ညါအဝၤလၢ အဝဲစံးဘျုးစံးဖှိၣ် အဝၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၅ နမ့မ့ၢ်မိၢ်ပၢ်န့ၣ် ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အဂီၢ် နသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ နဖိတဖၣ်န့ၣ် ကကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ တၢ်လၢနတဲဒီး နမၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ သိၣ်လိနဖိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကတဲတၢ်ဘျုး ဖဲပှၤဂၤမၤန့ၢ်အီၤ တၢ်တမံၤမံၤအခါန့ၣ်တက့ၢ်. မၤစၢၤနဖိတဖၣ်ဒ်သိး ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ အဟဲထီၣ်လၢအဝဲသ့ၣ် အသးပူၤဒီး အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်တက့ၢ်. အဒိ ချဲရံၤလၢ အမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲယမိအသးအိၣ် ၃၂ နံၣ်အခါ အဝဲဘၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဒီး အဖိသၢဂၤ ဒီးဘၣ်ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ် အဖိတဖၣ်အံၤ ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. ဒီးဖဲယသးအိၣ် ၃၂ နံၣ်အခါ ယဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ ဖဲယမိအသးအိၣ် ၃၂ နံၣ်အခါ တၢ်ကကီလၢအဂီၢ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ ယတဲဘၣ်အီၤလၢ အဝဲတူၢ်ဆါအသး ဒီးကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ယၤ ဒီးယဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါခံဂၤအဃိ ယစံးဘျုးဘၣ်အီၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ပူၤကွံာ်တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဝဲလၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယတၢ်ကတိၤတဖၣ်တုၤခဲအံၤ ဒီးအဝဲဆိကမိၣ်က့ၤ ယတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ တလီၢ်လီၢ်ဒီး မၤသးခုအီၤဒိၣ်မးလီၤ.”
သိၣ်လိနဖိ လၢကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅) *
၁၆. ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အခါ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၆ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. ပမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. အဒိ, ကၠိကၠံ လၢအသးအိၣ် ၂၈ နံၣ် ဒီးအမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် အိၣ်တဆူၣ်နးမးလီၤ. ဒီးအဝဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တကဲဘၣ် ဒီတလါညါလီၤ. ဒီးလၢခံအဝဲထီၣ်က့ၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကဲသနာ်က့ မၤဝဲမူဒါလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ တကဲနီတမံၤလၢၤဘၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒီးယမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အတၢ်မၤတဖၣ် တကဲလၢၤဘၣ်အဃိ ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤသူအီၣ်ယၤ တသ့လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်တဘျီဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဝံၤအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ တဲဘၣ်ယၤလၢ ‘နပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ ယဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အဂီၢ်အဃိ ယအဲၣ်ဒိးစံးဘျုးနၤလီၤ. အနံၣ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ် အတီၢ်ပူၤ ပကနၣ် နဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် မုာ်ဒိၣ်မး. ဒီးနတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတဖၣ်န့ၣ် အမၤဆူၣ်ထီၣ်ပတၢ်နာ်ဒိၣ်မး.’ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤအံၤ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ထိးဘၣ်ယသးဒီး ယမဲာ်ထံလီၤဝဲလီၤ. အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢယဂီၢ် ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲအတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ ယလိၣ်ဘၣ်အီၤလီၤ.”
၁၇. ဒ် ကလီးစဲ ၃:၁၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ခီဖျိလၢယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၇ လၢကစၢ်ယွၤလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤပှၤ နီၢ်သးအတၢ်အီၣ်တၢ်အီ အါမးလီၤ. အဒိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်, ပလံာ်လဲၢ်တဖၣ် ဒီးပပှာ်ယဲၤသန့တဖၣ် (websites) အပူၤလီၤ. ဖဲနနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်, ဖးလံာ် မ့တမ့ၢ် ကွၢ် JW တၢ်ဂီၤမူအခါ မ့ၢ်နဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ‘အဝဲအံၤမ့ၢ်တၢ်လၢ ယလိၣ်ဘၣ်အီၤလီၤ’ တဘျီဘျီဧါ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ဖး ကလီးစဲ ၃:၁၅ တက့ၢ်.) ကျဲတဘိလၢ ပမၤဒ်န့ၣ်သ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပစံးဘျုးအီၤလၢ တၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ ခီဖျိတၢ်ဂ့ၤတဖၣ် လၢအဟ့ၣ်ပှၤအဃိလီၤ.—ယၤကိာ် ၁:၁၇.
ပမ့ၢ်မၤကဆှဲကဆှီ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ကျဲလီၤဆီတဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၈)
၁၈. ခီဖျိလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ခီဖျိ ပပာ်ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် အလီၢ်ကဆှဲကဆှီ စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ် မၤကဆှီ ဒီးကွၢ်ထွဲဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်လီၤ. ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အဘၣ်ဖီၣ်တၢ်ကလုၢ် ဒီးတၢ်ဂီၤမူန့ၣ် ပလီၢ်အသးဒ်သိး တၢ်ကလုၢ်ဒီး တၢ်ဂီၤမူအတၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ် သုတဟးဂီၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ်ထွဲ ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ပဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် ကကျၢၤဝဲဖးယံာ် ဒီးပကဘၣ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤ ကစှၤဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ပှၤကတ့ထီၣ် ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အသီ ဒီးပှၤကဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အဂၤအဂီၢ် စ့ကအိၣ်အါထီၣ်ဝဲလီၤ.
၁၉. ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလၢ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် ဒီမါဝၤခံဂၤအအိၣ်လဲၣ်.
၁၉ လၢပှၤလၢ အဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတၢ် လၢပဂီၢ်တဖၣ်. ဖဲပစံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်အခါ ပတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ဆီတလဲဝဲ ပှၤတဂၤအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကီတၢ်ခဲအဖီခိၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤဒီးအမါ အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ်တက့ၢ်. ဘၣ်တနံၤ ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢတၢ်ဂိၢ်ခါအဆၢကတီၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤဆူ အအိၣ်တၢ်လီၢ်အခါ တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အလီၤဘှံးလီၤတီၤဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်ဂိၢ်ဒိၣ်မးအဃိ အမါန့ၣ် ကၤဃာ်ဝဲဆ့ကၤကလၢၤ (winter coat) ဒီးမံဝဲလီၤ. ဒီးဖဲမုၢ်ဝါထီၣ်အခါ အဝဲတဲဘၣ်အဝၤလၢ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဟးပိာ်အဝၤအခံလၢ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် တၢ်မၤအပူၤတကဲလၢၤဘၣ်. ဖဲတၢ်တဂီၤန့ၣ် အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဝဲၤတြၢ်အလံာ်ပရၢတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလံာ်အံၤအပူၤန့ၣ် ပှၤစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးအတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဃိလီၤ. ဒီးလံာ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်သုးအလီၢ် တနွံတဘျီအဃိ တမ့ၢ်တၢ်ညီလၢအဂီၢ်ဘၣ်. အဝၤတဲဝဲလၢ “တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်အဝဲအသးဒိၣ်မး ဒီးအဝဲတတဲဝဲလၢ ကပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်မၤအံၤနီတဘျီလၢၤဘၣ်. ဒီးဖဲယဆိကမိၣ်လၢ ယကပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်မၤအံၤအခါ အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါယၤအါဘျီလီၤ.” ပှၤဒီမါဝၤခံဂၤအံၤ ဆဲးမၤဝဲ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်အတၢ်မၤ ကန့ၢ်ဝဲအနံၣ် ၄၀ ဃၣ်ဃၣ်ညါလီၤ.
၂၀. ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ပကြၢးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၂၀ မ်ပဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ပတၢ်ကတိၤဒီးပတၢ်မၤ ကိးနံၤဒဲးန့ၣ်တက့ၢ်. လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤအပူၤ ပှၤလၢအပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် အိၣ်ထဲစှၤဂၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်စံးဘျုးပှၤဂၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤဂၤတဖၣ် ကလဲၤခီဖျိ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ကိးနံၤဒဲးအဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပှၤဂၤ ကဂၢၢ်ကျၢၤထီဘိအဂီၢ်လီၤ. ဒီးတၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပကွၢ်လိမၤဒိး ပပၢ်ယဟိဝၤယွၤလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ် ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၂၀ နဟ့ၣ်လီၤပှၤ နဖိခွါလၢ လုၢ်ပှ့ၤဒိၣ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူး ဒီးပှၤၡၤမရံဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဂၤအအိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကမၤလိသကိး အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ် ဒီးတၢ်အဒိအတဲာ်လၢအဂၤလီၤ. ပကတဲသကိးဘၣ်ဃးဒီး ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ်လဲၣ် ဒီးပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 1 တၢ်ကတိၤ အခီပညီ– နမ့ၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ပှၤတဂၤဂၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်တမံၤမံၤန့ၣ် နကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤတဂၤန့ၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်တမံၤမံၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ နတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ နစံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် ဟဲထီၣ်လၢ နသးပူၤအနီၢ်ကီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 55 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– ပှၤဖးဖျါထီၣ် တၢ်မၢဖိပီလူး အလံာ်လၢ ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. စီၤအကူလၤ, နီၢ်ပြံစကံးလၤ, နီၢ်ဖံဘ့ၤ ဒီးပှၤဂၤတဖၣ် ဖဲအနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ ပှၤဖးဖျါထီၣ်အမံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်အသးခုဒိၣ်မးလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 57 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– မိၢ်တဂၤ မၤစၢၤဝဲအဖိမုၣ် ဒ်သိးအဖိမုၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးပှၢ်လၢ အပာ်လီၤ တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်တဂၤအံၤ အဂီၢ်လီၤ.
