Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 8

Mwomwo Ika Twatela Kupwila naMuchima Wakusakwilila?

Mwomwo Ika Twatela Kupwila naMuchima Wakusakwilila?

“Sololenunga kusakwilila chenu.”—KOLO. 3:15.

MWASO 46 Ove Yehova, Natukusakwililanga

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

KWAPWILE malunga 10 vaze vapwile namusongo wambumba, kaha kavatachikijile ngwavo musongo kana naukakumako. Oloze likumbi limwe vamwene Yesu uze apwile Muka-kunangula Wamunene ali nakuhichila hahasuku nakuze vapwile. Vavalwezele ngwavo Yesu apwile nakuka misongo yosena, ngocho vafwelelele ngwavo mwavoka navakiko. Shikaho vatambakanyine ngwavo: “Ove Yesu, ove Muka-kunangula, tuteteleko!” Kaha Yesu avokile. Chakuzeneka kukakasana, ava vaka-mbumba vawahililile chikuma havyuma avalingililile Yesu. Oloze umwe kaha hali vaze vaka-mbumba okile ikiye ayile nakusakwilila * Yesu. Ou lunga waka-Samaliya akunyukile nakutohwesa Kalunga “nalizu lyakukanguka.”—Luka 17:12-19.

2-3. (a) Chuma muka chinahase kutulingisa tuhone kusakwilila vakwetu? (b) Vyuma muka natulinangula muchihande chino?

2 Nayetu twatela kusakwililanga vatu vaze navatusolwela likoji ngana muze alingile uze lunga waka-Samaliya. Oloze lwola lumwe tunahase kuvulyama kusakwilila vakwetu havyuma vize navatulingila.

3 Muchihande chino natulinangula ovyo chapwila chachilemu kusakwililanga vakwetu muvilinga namuhanjikiso. Natulinangula kuvatu vamwe vavuluka muMbimbiliya vaze vasolwele muchima wakusakwilila, naveka vaze kavapwile namuchima kanako. Kaha natushimutwila hajijila jimwe jize tunahase kusolwelamo kusakwilila chetu.

MWOMWO IKA TWATELA KUSOLWELANGA MUCHIMA WAKUSAKWILILA?

4-5. Mwomwo ika twatela kusolwela muchima wakusakwilila?

4 Yehova atuhana chakutalilaho chamwaza hakupwa namuchima wakusakwilila. Jila yimwe eji kusolwelangamo muchima kana shina hakufweta vatu vaze veji kumwivwisanga kuwaha. (Samwe. 2, 22:21; Samu 13:6; Mateu 10:40, 41) Kaha Mbimbiliya yatulweza ngwayo “londezezenunga Kalunga, hakupwa muvana venyi azanga.” (Efwe. 5:1) Shikaho chuma chachilemu chatela kutulingisa tusololenga kusakwilila shina mangana tulondezeze Yehova.

5 Tushimutwilenu nawa hachuma chikwavo chatela kutulingisa tusakwililenga vakwetu. Kusakwilila tunahase kuchifwanyisa kuvyakulya. Vyakulya vyeji kuwahanga kachi nge natusanyikilako vakwetu tulile hamwe. Cheji kutwivwisanga kuwaha chikuma kachi nge vakwetu navatusakwilila havyuma tunalingi. Shikaho kusakwililanga vakwetu nachivevwisa kuwaha. Mutu uze natusakwilila eji kutachikizanga ngwenyi vyuma alinganga chipwe atuhananga vinatukafwe. Echi cheji kutulingisanga tupwenga nausepa wakukola namutu kana.

6. Uno kusakwilila vakwenu chalifwana ngachilihi najiapo vatunga naulu?

6 Kusakwilila vakwetu chapwa chachilemu. Mbimbiliya yamba ngwayo: “Nge omu jawaha jiapo jaulu mulilonga lyapalata mukiko anapu namazu akuhanjika halwola lwakutamo.” (Vishi. 25:11) Achishinganyekenu omwo jeji kusolokanga jiapo jaulu jamalengeso nge vanajihake mulilonga lyapalata. Jiapo kana jeji kusolokanga kanawa, kaha nawa japwa jakulipwila chikuma. Namwivwa ngachilihi kachi nge navamihana wana kanou? Twafwelela namuwahilila. Chochimwe nawa, kusakwilila vakwenu havyuma vanalingi chapwa chachilemu chikuma. Tachikizenu ngwenu jiapo vatunga naulu jeji kutwamanga myaka yayivulu. Chochimwe nawa nge namusakwililanga vakwenu, kaha vaze vakwenu navanukanga mazu munahanjika mukuyoya chavo chosena.

VATU VAZE VAPWILE NAMUCHIMA WAKUSAKWILA

7. Uno Ndavichi navakwavo vaka-kwimba jisamu vasolwele ngachilihi kusakwilila chavo, kweseka namazu ahali Samu 69:30?

7 Vangamba jaKalunga vavavulu kushikulu vasolwele muchima wakusakwilila. Mutu umwe shina Ndavichi. (Tangenu Samu 69:30.) Ou lunga amwene kulemesa chamuchano kupwa chachilemu, kaha vyuma alingile vyasolwele hatoma nge chikupu vene achimwene kupwa chachilemu. Ahanyine wana wauvulu mangana akundwize mulimo wakutunga tembele. Vana vaAsafwe vasolwele kusakwilila hakusoneka myaso yakwalisa Yehova. Mwaso umwe uze vembile, wapwile wakusakwilila Kalunga hakumona ‘milimo yenyi yakukomwesa.’ (Samu 75:1) Chikupu vene, Ndavichi navana vaAsafwe vafwililile kusakwilila Yehova havyuma vyosena avalingililile. Kutala nayenu munahase kulondezeza vyakutalilaho vyavava malunga mangana musakwililenga Yehova tahi?

Uno mukanda uze Paulu asonekelele chikungulwilo chamuLoma watunangula ika kutalisa kumuchima wakusakwilila? (Talenu palangalafu 8-9) *

8-9. Kaposetolo Paulu asakwilililenga ngachilihi vandumbwenyi, kaha chuma kana chinahase kutulingisa tukukulule ngwetu ngachilihi?

8 Kaposetolo Paulu naikiye asakwililile vandumbwenyi. Asolwele chuma kana muvyuma ahanjikile hali vakiko. Kahomu alombelenga lwola lwosena kuli Yehova kwauka wenyi, avasakwilililenga. Kaha nawa asolwele kusakwilila chenyi mumikanda yize avasonekelelenga. Mumukanda Wavaka-Loma 16:1-15, Paulu avulukilemo vakwavo vaka-Kulishitu 27 hamajina. Paulu anukile omu Pilishila naAkwila ‘vahakile kuyoya chavo muponde’ mwomwo yayikiye, avulukile nawa Fwivi ngwenyi apwile “muka-kukafwa vavavulu” kuhakilako vene naikiye. Asangejekele ava vandumbwenyi vamalunga namapwevo vazachilenga nangolo.

9 Paulu atachikijile ngwenyi vandumbwenyi kavapwile vakukupukako, oloze mazu amakumishilo aze asonekelele vandumbwenyi muLoma, ahanjikile kaha havilinga vyavo vyamwaza vapwile navyo keshi hatutenga twavoko. Chikupu vene vandumbwenyi vevwile kuwaha chikuma hakwivwa mazu avasonekelele Paulu navawatanga muchikungulwilo. Chuma kana chinahase kutulingisa tukukulule ngwetu valizangile chikuma naPaulu. Kutala nayenu mweji kusakwililanga vandumbwenu muchikungulwilo havyuma veji kuhanjikanga navize veji kulinganga tahi?

10. Vyuma muka natulinangula kuli Yesu omu asakwililile vaka-kumukavangiza?

10 Yesu atuminyinyine mazu vaka-kumukavangiza vaze vapwile muvikungulwilo vimwe vyamuAsia Minor nakuvasakwilila hamilimo vazachilenga. Chakutalilaho, asonekelelele chikungulwilo chamuTulachila hakwamba ngwenyi: “Ngunatachikiza vilinga vyove, nazangi yove, nalufwelelo lwove, namulimo wove, nalukakachila lwove, nomu vilinga uli nakulinga oholyapwa vinavulu kuhambakana vize walingilenga hakavanga.” (Kuso. 2:19) Yesu kavulukile kaha milimo vapwile nakuzatako, oloze avasangejekele hakupwa navilinga vyamwaza. Numba tuhu Yesu ahanjikilile vatu vamwe vamuchikungulwilo chamuTulachila, oloze mazu enyi amaputukilo nawaze amakumishilo apwile akukolezeza. (Kuso. 2:25-28) Hakuwana nge Yesu ikiye apwa mutwe wachikungulwilo, ngocho atwama nangolo jakulinga kala vyosena nasake. Shikaho katela kachi kutusangejeka hamilimo tweji kumuzachilangako. Oloze eji kutusangejekanga. Shikaho tulama vatela kulondezeza chakutalilaho chenyi.

VATU VAZE VASOLWELE MUCHIMA WAKUHONA KUSAKWILILA

11. Kweseka namazu ahali WavaHepeleu 12:16, uno muchima muka apwile nawo Esau kutalisa kuvyuma vyajila?

11 Vatu vamwe vavuluka muMbimbiliya kavapwile namuchima wakusakwililako. Chakutalilaho, Esau vamulelele kuvisemi vaze vazangile Yehova, oloze ikiye kamwene kulema chavyuma vyajilako. (Tangenu WavaHepeleu 12:16.) Uno asolwele ngachilihi nge kamwene kulema chavyuma vyajilako? Esau alanjishile utwatwa wenyi kuli songo yenyi Yakova namusoji wamakunde. (Kupu. 25:30-34) Mukuhita chalwola Esau aliveyele chikuma havyuma alingile. Hakuwana nge kasolwele muchima wakusakwililako, ngocho katelelele kuyayavala hakuhona kumukisula hakupwa twatwako.

12-13. VaIsalele vasolwele ngachilihi muchima wakuhona kusakwilila, kaha ukalu muka vamwene?

12 VaIsalele vatelele kupwa namuchima wakusakwilila mwomwo vavalingililile vyuma vyavivulu. Yehova avasokwele muufunge hanyima yakuneha Vipupu Likumi hali vaEjipitu. Kaha avapululwile cheka hakunongesa lizavu lyamaswalale javaEjipitu haKalungalwiji Uchila. VaIsalele vasakwililile chikuma Yehova, ngocho vembile mwaso wakufungulula wakumwalisa. Kutala vatwalileho lika kusakwilila Yehova tahi?

13 Omu vaIsalele vapwile muukalu weka, vavulyamine vyuma vyamwaza vyosena vize avalingililile Yehova. Halwola kanelu hakiko vasolwelele nge kavapwile namuchima wakusakwililako. (Samu 106:7) Mujila muka? Mwomwo “lizavu lyavaIsalele lyosena lyaputukile kutatwokesa Mose naAlone,” kulumbununa nge vapwile nakutatwokesa Yehova. (Kulo. 16:2, 8) Yehova evwile kupihya chikuma hamuchima wakuhona kusakwilila vapwile nawo vatu jenyi. Kaha avalwezele ngwenyi muyachi wavaIsalele wosena naunongela mupambo, kufumisako kaha Yoshuwa naKaleve. (Kula. 14:22-24; 26:65) Tunahase kulihenda ngachilihi kuvyakutalilaho kanevi vyavipi nakulondezeza vyakutalilaho vyamwaza?

OMU TUNAHASE KUPWA NAMUCHIMA WAKUSAKWILILA MAKUMBI ANO

14-15. (a) Uno vaze valimbata navasolola ngachilihi ngwavo vasakwilila muka-mahyavo? (b) Visemi vanahase kunangula ngachilihi vana vavo mangana vapwenga namuchima wakusakwilila?

14 Mutanga. Tanga yinahase kupwa yakuwahilila kachi nge vosena navalisakwililanga. Nge vatu vaze valimbata navalisakwililanga, kaha navalizanga chikuma. Kahechi nachivakafwa vapwenga namuchima wakulikonekelanga. Lunga uze eji kusakwililanga puwenyi, eji kumonanga vyuma vyamwaza eji kuhanjikanga puwenyi navize eji kumulingilanga, kaha “eji kwimananga nakumwalisa.” (Vishi. 31:10, 28) Kaha nawa pwevo wamangana eji kusakwililanga lunga lyenyi nakumulweza ovyo eji kulinganga lunga lyenyi vize vyeji kumwivwisanga kuwaha.

15 Enu visemi, uno munahase kunangula ngachilihi vana venu vapwenga namuchima wakusakwilila? Mwatela kutachikiza ngwenu vana venu navalondezezanga vyuma vize mweji kuhanjikanga navize mweji kulinganga. Shikaho nge vana venu vanamilingilako vyuma vimwe, kaha vasakwililenu, mangana navakiko vamilondezezenga. Kaha nawa nangulenunga vana venu vasakwililenga vatu vaze navavalingila vyuma vimwe. Vanangulenu vatachikize ngwavo kusakwilila chatela kufuma kumuchima, kaha mazu akusakwilila eji kukolezezanga. Chakutalilaho, kanyike umwe wapwevo walijina lyaClary ambile ngwenyi: “Omu mama apwile namyaka 32, tata vamukashile mukamenga, ngocho mama apwile namulimo wakulela vana vatatu ukawenyi. Kahomu nayami ngwapwile namyaka 32 ngwashinganyekele haukalu amwenenga mama halwola apwile namyaka kana. Ngocho ngwamusakwililile chikuma hamulimo azachile wakutulela tuvosena. Kalinwomu ngana, mama angulwezanga ngwenyi eji kwanukanga lika omu ngwamusakwililile, kaha cheji kumwivwisanga kuwaha mukuyoya chenyi hakumbi hakumbi.”

Nangulenunga vana vene vapwenga namuchima wakusakwilila (Talenu palangalafu 15) *

16. Hanenu chakutalilaho chize chasolola omu kusakwilila vakwetu chinahase kuvakolezeza.

16 Muchikungulwilo. Kachi nge natusakwililanga vandumbwetu kaha natuvakolezeza. Chakutalilaho, Jorge wamyaka yakusemuka 28 uze apwa kalama muchikungulwilo avijile chikuma. Kahechi chamulingishile ahone nakuyanga kukukunguluka hakakweji wamuundu. Omu aputukile kuya kukukunguluka kahashile kuhana vihandeko. Ou ndumbwetu ahanjikile ngwenyi: “Ngwalimwenenga kupwa nguwamokomoko chikuma hakuhona kuhana vihande nakuhona nawa kuzata milimo yeka yamuchikungulwilo. Oloze likumbi limwe omu twakumishile kukunguluka, ndumbwetu umwe walunga angulwezele ngwenyi: ‘Chakutalilaho chenu chamwaza chinatukafwe chikuma mutanga yetu, shikaho ngweji kumisakwililanga. Vihande munahanjikanga hamyaka yinahichi kunyima vinatukafwe chikuma. Vinatukafwe mangana tuzovoloke kushipilitu.’ Mazu kana angukwachile kumuchima. Chikupu vene, mazu kana angukolezezele halwola kanelu.”

17. Ngana muze vavuluka hali Wavaka-Kolose 3:15, tunahase kusolola ngachilihi kusakwilila chetu kuli Yehova havyuma atuhana?

17 Kuli Kalunga ketu uze apwa muka-kuhana. Yehova atuhana vyakulya vyakushipilitu vyavivulu. Chakutalilaho, tweji kutambulanga jindongi kukukunguluka, namujimangazini nahakeyala yetu yahaInternet. Kutala mwevwililaho lyehi chihande chaMbimbiliya, chipwe kutanga chihande chimwe mumikanda yetu, chipwe kutala polongalamu yabroadcasting nakuhanjika ngwenu, ‘Evi vikiko ngwapwanga nakusaka tahi’? Natusolola ngachilihi ngwetu twasakwilila Yehova havyuma eji kutulingilanga? (Tangenu Wavaka-Kolose 3:15.) Jila yimwe yakulingilamo ngocho shina kumusakwililanga hamawana atuhana kuhichila mukulomba.—Yako. 1:17.

Kwazananga mumulimo wakuwahisanga haZuvo yaWangana chapwa hijila yakusolwelamo kusakwilila (Talenu palangalafu 18)

18. Vyuma muka twatela kulinga mangana tusolole ngwetu twamona Zuvo yetu yaWangana kupwa yayilemu?

18 Nge natulamanga nawa vihela vyetu vyakukungulukila kupwa vyaunyoji kaha nawa vyaulangaji, kaha natusolola ngwetu twasakwilila Yehova. Twatela kwazananga mumulimo wakuwahisanga haZuvo yaWangana lwola lwosena, kaha vandumbwetu vaze veji kuzachilanga kumakina akuzachisa hakukunguluka vatela kuwazachisanga kanawa kuchina nawafwa. Kachi nge natulamanga kanawa jiZuvo jetu jaWangana, kaha jinahase kushimbula chikuma nakuhona kufwa washi. Echi nachitukafwa tulame jimbongo jajivulu jize najitukafwa kutunga chipwe kutungulula jizuvo jaWangana kuvihela vyeka mukaye kosena.

19. Vyuma muka munalinangula kuli kalama wakutambwojoka tunavuluka napuwenyi?

19 Vaze veji kutuzachilanga chikuma milimo muchikungulwilo. Kachi nge natusakwililanga vatu vaze veji kuzatanga chikuma muchikungulwilo, kaha nachivakafwa vafwile kutwalaho lika kuzata mulimo kana chamokomoko naukalu veji kumonanga. Achishinganyekenu hachakutalilaho chakalama umwe wakutambwojoka napuwenyi. Likumbi limwe omu vazachile muwande kwapwile chishika chikuma, kahomu vakindulukile vazeyele chikuma. Kwatuchile chikuma, ngocho pwevo asavalile nauvwalo wenyi wachishika. Omu kwachele nachimene alwezele lunga lyenyi ngwenyi, keshi kuhasa kutwalaho kuzata mulimo wakutambwojokako. Oloze nachimene vene chize, atambwile mukanda wakufuma kuofesi yamutango. Mukanda kana wapwile wakumusangejeka mwomwo yakumika chenyi nakuzata chenyi kanawa mulimo wakwambulula. Mumukanda kana mwapwile mazu akusolola nge chapwa chachikalu kunungwojoka chalumingo hichalumingo. Lunga lyenyi ambile ngwenyi: “Mukanda kana wamukwachile kumuchima, kaha kahanjikile cheka vyakulitwamina kuzata mulimo wakutambwojokako. Omu nayami ngwasakile kulitwamina kuzata mulimo wakutambwojoka puwami angukolezezele ngutwaleho lika kuzata.” Ava vapwevo nalunga vazachile mulimo wakutambwojoka hamyaka kafwe 40.

20. Chuma muka twatela kulinganga hakumbi hakumbi, kaha mwomwo ika?

20 Shikaho tuzatenu nangolo jetu josena mangana tusolole kusakwilila chetu hakumbi hakumbi muvyuma natuhanjika navize natulinga. Kusakwilila vakwetu chakufuma kumuchima nachivakafwa vomike mukaye kano kanazale navatu vakuhona kusakwilila. Kusakwilila vakwetu chinahase kutulingisa tutunge usepa wakukola uze nawilila myaka yosena. Chuma chachilemu chikumanyi shina natulondezeza Setu Yehova uze apwa muka-kuhana, kaha nawa muka-kusakwilila.

MWASO 20 Watuhanyine Mwanove Wakulipwila

^ par. 5 Vyuma muka natulinangula kuli Yehova, naYesu nakuli lunga waka-Samaliya uze apwile nambumba, kutalisa kumuchima wakusakwilila? Muchihande chino natushimutwila vyakutalilaho kana navyeka nawa. Natushimutwila ovyo chapwila chachilemu kupwa namuchima wakusakwilila, nomu tunahase kusolwelamo muchima kana.

^ par. 1 LIZU VANALUMBUNUNA: Kusakwilila mutu chalumbununa kumona mutu kana kupwa wamulemu. Kaha nawa kusolola muchima wakusakwilila havyuma vimwe, chalumbununa kumona vyuma kana kupwa vyavilemu. Lizu kana linahase kulumbununa nawa kuwaha tweji kwivwanga havyuma vimwe.

^ par. 55 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Mukanda asonekele Paulu vali nakuutanga muchikungulwilo chamuLoma; Akwila, naPilishila, naFwivi navakwavo veka vanawahilila chikuma hakwivwa majina avo navawavuluka mumukanda kana.

^ par. 57 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Chisemi wapwevo ali nakulweza mwanenyi asakwilile kashinakaji hachakutalilaho chenyi chamwaza.