XOOK 8
Baʼaxten unaj k-tsʼáaik gracias
«Tsʼáaʼex xan u graciasil tuláakal baʼal» (COL. 3:15).
KʼAAY 46 Kin tsʼáaiktech gracias, Jéeoba
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *
1. ¿Bix úuchik u yeʼesik juntúul samaritano ku tsʼáaik gracias?
LE DIEZ máakoʼob yaan lepra tiʼoboʼ jach u kʼáatoʼob ka tsʼaʼakakoʼob. Tsʼoʼok u yojéeltikoʼob Jesús, le Nojoch j-Kaʼansajoʼ, ku tsʼakik jejeláas kʼojaʼaniloʼob, le oʼolal jach ku creertikoʼob jeʼel xan u tsʼaʼakaloʼobeʼ. Junpʼéel kʼiin túun ka tu yiloʼobeʼ, desde náacheʼ tu yaawtoʼobtiʼ: «¡Jesús, j-Kaʼansaj, chʼaʼtoʼon óotsilil!». Jesuseʼ tu yuʼubaj u kʼáat óolaloʼob, ka tu láaj tsʼakaj tu diezil. Ka tsʼoʼokeʼ letiʼobeʼ jach kiʼimakchaj wal u yóoloʼobeʼ ka joʼopʼ u tsʼáaikoʼob u graciasil * yoʼolal le baʼax beetaʼab tu yoʼolaloʼoboʼ. Baʼaleʼ chéen juntúul tiʼ letiʼob suunaj u yaʼal tiʼ Jesusiʼ. Le máak suunajoʼ samariail, letiʼeʼ taakchaj u tsʼáaik u graciasil tiʼ Jesús utiaʼal u tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ Dios (Luc. 17:12-19).
2, 3. 1) ¿Baʼaxten yaan kʼiineʼ maʼatech k-tsʼáaik gracias? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?
2 Jeʼex le máakoʼ, toʼon xaneʼ k-kʼáat k-tsʼáa u graciasil wa u diosboʼotikil tiʼ le máaxoʼob ku beetkoʼob baʼaloʼob maʼalobtak t-oʼolaloʼ. Chéen baʼaleʼ yaan kʼiineʼ jeʼel u tuʼubultoʼon k-aʼalikeʼ wa k-eʼesik yéetel le baʼaxoʼob k-beetkoʼ.
3 Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼaxten jach kʼaʼanaʼan k-tsʼáaik gracias. Yaan xan k-ilik baʼaxoʼob tu beetaj jujuntúul máakoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼaloʼob ichil le Biblia tu tsʼáajoʼob graciasoʼ bey xan uláakʼ máakoʼob maʼ tu tsʼáajoʼobiʼ. Tsʼoʼoleʼ k-ilik bix jeʼel u páajtal k-tsʼáaik graciaseʼ.
BAʼAXTEN UNAJ K-TSʼÁAIK GRACIAS
4, 5. ¿Baʼaxten unaj k-tsʼáaik gracias?
4 Jéeobaeʼ ku yeʼesiktoʼon bix unaj k-tsʼáaik gracias. Letiʼeʼ jejeláas bix u beetik, jeʼex le kéen u bendecirt le máaxoʼob beetik baʼax uts tu tʼaanoʼ (2 Sam. 22:21; Sal. 13:6; Mat. 10:40, 41). Tsʼoʼoleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼaliktoʼon: «Beeteʼex jeʼex u beetik Dioseʼ, tumen teʼexeʼ u paalaleʼex» (Efe. 5:1). Bey túunoʼ, junpʼéel baʼax oʼolal unaj k-tsʼáaik graciaseʼ, tumen beyoʼ k-beetik jeʼex Jéeobaeʼ.
5 Koʼoneʼex ilik uláakʼ baʼax oʼolal unaj k-tsʼáaik u graciasil baʼaxoʼob ku beetaʼal t-oʼolal. U tsʼaʼabal graciaseʼ jeʼel u páajtal u keʼetel yéetel junpʼéel kiʼikiʼ janaleʼ, maas kiʼ u yuʼubaʼal wa maas yaʼab máaxoʼob múuchʼ jaantik. Kéen tsʼaʼabaktoʼon gracias tumen u maasileʼ ku kiʼimaktal k-óol. Baʼaleʼ kéen k-tsʼáa graciaseʼ k-beetik u kiʼimaktal u yóol u maasil. ¿Baʼaxten? Tumen ku tsʼáaikoʼob cuenta maʼ chéen kunel le baʼaxoʼob tu beetoʼob utiaʼal u yáantkoʼonoʼoboʼ. Lelaʼ ku beetik k-maas bisikba tu yéeteloʼob.
6. ¿Baʼaxten le baʼax k-aʼalik utiaʼal k-tsʼáaik graciasoʼ jeʼel u keʼetel yéetel junpʼéel manzana de oroeʼ?
6 U tsʼáaik máak graciaseʼ jach ku yáantaj. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tʼaanoʼob ku yaʼalaʼal tu kʼiinileʼ beyoʼob manzana [de oro] bajaʼan plata tiʼeʼ» (Pro. 25:11). ¿Máasaʼ junpʼéel manzana de oro tsʼaʼan u adornoiloʼob de plataeʼ jach jatsʼuts? Tsʼoʼoleʼ jach koʼoj u tojol. ¿Bix jeʼel k-uʼuyikba wa ka siʼibiktoʼon junpʼéeleʼ? Bey túun xanoʼ k-aʼalik wa baʼax utiaʼal k-tsʼáaik gracias tiʼ u maasileʼ jach ku yáantaj. Tsʼoʼoleʼ, jeʼex ken k-kanáantil junpʼéel manzana de oro wa ka siʼibiktoʼoneʼ, maʼ xaaneʼ le baʼaxoʼob k-aʼalik utiaʼal k-tsʼáaik graciasoʼ maʼ kun tuʼubul mix bikʼin tiʼ le máax ken k-aʼaloʼ.
MÁAXOʼOB MEYAJT DIOS TU TSʼÁAJOʼOB GRACIAS
7. 1) Jeʼex u yaʼalik Salmo 27:4, ¿bix úuchik u tsʼaʼabal gracias tiʼ Jéeoba tumen David? 2) ¿Bix úuchik u tsʼaʼabal gracias tumen u paalaloʼob Asaf?
7 Juntúul tiʼ le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakil tu tsʼáaj graciasoʼ David (xok Salmo 27:4). Yéetel le baʼaxoʼob tu beetoʼ tu yeʼesaj jach tu jaajil u yóol uts tu tʼaan u meyajtik Jéeoba. Letiʼeʼ tu síiaj yaʼab taakʼin utiaʼal u beetaʼal le templooʼ. Uláakʼ máaxoʼob tu tsʼáajoʼob graciaseʼ u paalaloʼob Asaf. Letiʼobeʼ tu beetoʼob kʼaayoʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob gracias tiʼ Dios. Tiʼ junpʼéeleʼ tu tsʼáajoʼob gracias tiʼ Jéeoba yoʼolal le «jakʼbeʼen óol baʼaloʼob» u beetmoʼ (Sal. 75:1). Jeʼex túun k-ilkoʼ, David yéetel u paalaloʼob Asafeʼ tu tsʼáajoʼob u graciasil tiʼ Jéeoba yoʼolal tuláakal le bendicionoʼob tsʼoʼok u tsʼaʼabaltiʼoboʼ. ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex tu beetiloʼoboʼ?
¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le carta tu tsʼíibtaj Pablo tiʼ le Romailoʼob yoʼolal u tsʼaʼabal graciasoʼ? (Ilawil le xóotʼol 8 yéetel 9). *
8, 9. 1) ¿Bix úuchik u yeʼesik apóstol Pablo jach u yaabiltmaj le sukuʼunoʼoboʼ? 2) ¿Bix wal tu yuʼubiluba le sukuʼunoʼoboʼ?
8 Apóstol Pabloeʼ jach u yaabiltmaj le sukuʼunoʼoboʼ, lelaʼ tu yeʼesaj yoʼolal le baʼaloʼob tu yaʼalaj tu yoʼolaloʼoboʼ. Letiʼeʼ mantatsʼ ku tsʼáaik gracias tiʼ Dios tu yoʼolaloʼob kéen orarnak. Tsʼoʼoleʼ teʼ cartaʼob tu túuxtajtiʼoboʼ tu yaʼalaj jach u yaabiltmoʼob. Koʼoneʼex ilik bix tu beetil. Tiʼ Romailoʼob 16:1 tak 15, tu chʼaʼchiʼitaj u kʼaabaʼ 27 u túulal sukuʼunoʼob. Tu yaʼaleʼ Prisca yéetel Áquilaeʼ «tu tsʼáaj u kuxtaloʼob tu táan kíimil» tu yoʼolal, tu yaʼalaj xaneʼ Febeeʼ «tu yáantaj yaʼab máakoʼob», ichiloʼobeʼ tiaʼan xan letiʼiʼ. Jeʼex túun k-ilkoʼ, Pabloeʼ tʼaanaj maʼalob tu yoʼolal le sukuʼunoʼoboʼ, tumen jach u tsʼaamaj u yóol u meyajtoʼob Jéeoba.
9 Pabloeʼ u yojel le sukuʼunoʼoboʼ j-kʼeban máakoʼob. Kex beyoʼ tu tsʼoʼokbal u cartail Romailoʼobeʼ maases tʼaanaj tiʼ le jatsʼuts modos ku yeʼeskoʼoboʼ. Le oʼolal le ka xoʼok le carta teʼ múuchʼuliloʼ, le sukuʼunoʼoboʼ jach kiʼimakchaj wal u yóoloʼob ka tu yuʼuboʼob baʼax ku yaʼalik Pablo tu yoʼolaloʼobeʼ. Lelaʼ tu beetaj u maas biskubaʼob tu yéetel. ¿K-beetik wa jeʼex tu beetil Pablooʼ? ¿K-tsʼáaik wa u graciasil tiʼ le sukuʼunoʼob yoʼolal le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼob yéetel ku beetkoʼob teʼ múuchʼuliloʼ?
10. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le úuchik u yaʼalik Jesús jach maʼalob meyaj ku beetik le sukuʼunoʼoboʼ?
10 Le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesús tiʼ jujunpʼéel múuchʼuliloʼob yaan Asia Menoroʼ, ku yeʼesik jach nojoch baʼal u yilik le baʼaxoʼob ku beetkoʼoboʼ. Ka tʼaanaj tu yoʼolal u múuchʼulil Tiatiraeʼ, tu yaʼalaj: «In wojel baʼaxoʼob ka beetik, in wojel yaan a yaabilaj, yaan a fe, ka meyajtik Dios yéetel chúukaʼan óolal, yéetel in wojel maas yaʼab le baʼaxoʼob ka beetik bejlaʼoʼ ke le bukaʼaj ka beetik kaʼachoʼ» (Apo. 2:19). Maʼ chéen tu yaʼalaj tsʼoʼok u yaʼabtal le meyaj ku beetkoʼoboʼ, baʼaxeʼ tu yaʼalaj jach maʼalob u yilik le jatsʼuts modos ku yeʼeskoʼoboʼ. Kex tu tsolnuʼuktaj jujuntúul sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ, tu káajsaj yéetel tu tsʼoʼoksaj u tʼaan yéetel baʼaloʼob ku líiʼsik u yóol máak (Apo. 2:25-28). Jesuseʼ u poolil tuláakal le múuchʼuliloʼoboʼ, le oʼolal yaan páajtalil tiʼ tu yóokʼoloʼob. Bey túunoʼ maʼ tsaaj u tsʼáaiktoʼon u graciasil yoʼolal le baʼaxoʼob k-beetkoʼ. Kex beyoʼ ku beetik. Lelaʼ ku yeʼesik baʼax unaj u beetik le ancianoʼoboʼ.
MÁAXOʼOB MAʼ TU TSʼÁAJOʼOB GRACIASIʼ
11. Jeʼex u yeʼesik Hebreoʼob 12:16, ¿bix úuchik u yeʼesik Esaú ku mixbaʼalkúuntik le baʼaloʼob kiliʼichtakoʼ?
11 Jujuntúul máaxoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼaloʼob ichil le Bibliaoʼ maʼ tu tsʼáajoʼob graciasiʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ Esaú. U taataʼobeʼ u yaabiltmoʼob Jéeoba yéetel ku yuʼubikoʼob u tʼaan, baʼaleʼ letiʼeʼ ku mixbaʼalkúuntik le baʼaloʼob kiliʼichtakoʼ (xok Hebreoʼob 12:16). ¿Bix úuchik u yeʼesik maʼ u yaabiltmaj Jéeobaiʼ? Tumen tu konaj tiʼ Jacob u derechoil u yáax paalil chéen tu yoʼolal junpʼéel plato lentejas (Gén. 25:30-34). Ka máan kʼiineʼ yaachaj u yóol yoʼolal le baʼax tu beetoʼ yéetel kʼuuxilnaj tumen maʼ tu kʼamaj le baʼax ku tsʼaʼabal tiʼ le yáax paaloʼ. Baʼaleʼ chéen kunel, tumen úuchiliʼ u yeʼes ku taasik mix baʼalileʼ.
12, 13. ¿Bix úuchik u yeʼesik le israelitaʼob maʼ tu tsʼáajoʼob gracias tiʼ Jéeobaoʼ, yéetel baʼax úuchtiʼob?
12 Le israelitaʼoboʼ jach yaan baʼax oʼolal u tsʼáaikoʼob gracias tiʼ Jéeoba yéetel u yuʼubikoʼob u tʼaan. Jéeobaeʼ tu taasaj le diez noj yajiloʼob tu yóokʼol Egipto utiaʼal u jáalkʼabtikoʼoboʼ. Maʼ úuch tiʼ leloʼ, tu salvartoʼob xan ka tu bulaj u soldadoiloʼob Egipto teʼ Chak kʼáaʼnáaboʼ. Letiʼobeʼ jach kiʼimakchaj u yóoloʼob, le oʼolal tu beetoʼob junpʼéel kʼaay utiaʼal u tsʼáaikoʼob gracias tiʼ Dios. Baʼaleʼ maʼ xáanchaj ka kʼexpaj u tuukuloʼobiʼ.
13 Le ka tu aktáantoʼob talamiloʼobeʼ, tu séebaʼanil tu tuʼubsoʼob tuláakal le baʼaxoʼob beetaʼab tumen Dios tu yoʼolaloʼoboʼ (Sal. 106:7). Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «tuláakloʼob joʼopʼ u tutukchiʼob tu yoʼolal Moisés yéetel tu yoʼolal Aarón», bey túunoʼ tʼaanajoʼob tu contra Jéeoba (Éxo. 16:2, 8). Letiʼeʼ jach yaachaj u yóol ka tu yilaj, le oʼolal tu yaʼaleʼ yaan u kíimil teʼ desierto tuláakal le israelitaʼob jóokʼoʼob Egiptooʼ, chéen Josué yéetel Caleb maʼ kíimoʼob teʼ desiertooʼ (Núm. 14:22-24; 26:65). ¿Bix jeʼel k-kanáantik maʼ u yúuchultoʼon beyoʼ? ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex le tu tsʼáajoʼob graciasoʼ? Koʼoneʼex ilik.
BIX JEʼEL K-TSʼÁAIK GRACIAS TEʼ KʼIINOʼOBAʼ
14, 15. 1) ¿Baʼax unaj u beetik le tsʼokaʼan u beeloʼob utiaʼal u paklan tsʼáaikoʼob graciasoʼ? 2) ¿Bix jeʼel u kaʼansaʼal le paalaloʼob tumen u taataʼob u tsʼáaʼob graciasoʼ?
14 Ichil k-familia. Tuláakal le máaxoʼob yanoʼob ichil le familiaoʼ ku kiʼimaktal u yóoloʼob wa tuláakloʼob ku tsʼáaikoʼob gracias. Wa le tsʼokaʼan u beeloʼob ku tsʼáaikoʼob graciasoʼ, yaan u maas biskubaʼob tubeel yéetel maas maʼ kun talamtal u paklan perdonartikubaʼob. Le íichamtsil u yaabiltmaj u yatanoʼ ku beetik u cuentail le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetik yéetel ku yaʼalikoʼ, tsʼoʼoleʼ ku tʼaan maʼalob tu yoʼolal (Pro. 31:10, 28). Le atantsil xanoʼ ku yaʼalik tiʼ u yíicham le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetkoʼ.
15 Taatatsileʼex, ¿bix jeʼel u páajtal a kaʼanskeʼex tiʼ a paalaleʼex ka u tsʼáaʼob graciaseʼ? Kʼaʼajakteʼexeʼ letiʼobeʼ ku beetkoʼob le baʼaxoʼob ku yilik a beetkeʼex yéetel ka waʼalikeʼexoʼ. Le oʼolal le kéen beetaʼak wa baʼax ta woʼolaleʼexeʼ suukak a tsʼáaikeʼex u graciasil. Tsʼoʼoleʼ kaʼanseʼextiʼob u tsʼáaʼob u graciasil kéen beetaʼak wa baʼax tu yoʼolaloʼob. Áanteʼex u yiloʼobeʼ, tu puksiʼikʼaloʼob unaj u síijil u tsʼáaikoʼob u graciasil, tsʼoʼoleʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼoboʼ jeʼel u líiʼsik u yóol u maasileʼ. Juntúul kiik ku kʼaabaʼtik Claryeʼ ku yaʼalik: «In maamaeʼ 32 años yaantiʼ ka pʼáat chéen tu juunal u líiʼs óoxtúul u paalal. Ka anchaj xan ten 32 añoseʼ, tin tsʼáaj cuenta maʼ chéen chʼaʼabil úuchik u líiʼskoʼoniʼ. Ka tin waʼalajtiʼ jach kin tsʼáaik u graciasil tiʼ yoʼolal le baʼaxoʼob tu beetaj utiaʼal u líiʼskoʼonoʼ. Maʼ sen úucheʼ, tu yaʼalajteneʼ láayliʼ kʼajaʼantiʼ le baʼaxoʼob tin waʼalajtiʼoʼ, mantatsʼ bin ku kʼaʼajsik, leloʼ ku beetik u kiʼimaktal u yóol».
Unaj k-kaʼansik k-paalal u tsʼáaʼob gracias. (Ilawil le xóotʼol 15). *
16. ¿Baʼax utsil ku taasik wa k-tsʼáaik u graciasil tiʼ le sukuʼunoʼob yoʼolal le baʼaxoʼob ku beetkoʼoboʼ?
16 Teʼ múuchʼuliloʼ. Kéen k-tsʼáa gracias tiʼ le sukuʼunoʼob yoʼolal baʼax ku beetkoʼoboʼ ku líikʼil u yóoloʼob. Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Jorge, ku beetik u ancianoil yéetel yaan 28 años tiʼ. Letiʼeʼ jach kʼojaʼanchaji, le oʼolal ichil junpʼéel meseʼ maʼ bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Le ka káaj u bin tu kaʼatéeneʼ, maʼ tu páajtal mix u máansik tsoltʼaanoʼob. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kin wuʼuyik mix baʼal in biilal, tumen maʼ tu páajtal in beetik mix baʼal, mix le meyajoʼob tsʼaʼan in beet teʼ múuchʼuliloʼ. Baʼaleʼ junpʼéel kʼiin ka tsʼoʼok le muchʼtáambaloʼ, aʼalaʼabten tumen juntúul sukuʼun: ‹Taak in tsʼáaiktech u graciasil yoʼolal le baʼax ka beetkoʼ, tumen jach tsʼoʼok u yáantik in familia. Jach jatsʼuts k-uʼuyik a tsoltʼaanoʼob. Jach tsʼoʼok u yáantkoʼon utiaʼal k-maas meyajtik Jéeoba›. Teʼ súutukoʼ jach kiʼimakchaj in wóol, ka joʼopʼ tak in wokʼol. Jach tu yáanten le baʼax tu yaʼaloʼ».
17. Jeʼex u yeʼesik Colosasiloʼob 3:15, ¿bix jeʼel k-tsʼáaik u graciasil tiʼ Jéeoba yoʼolal le baʼaxoʼob ku kaʼansiktoʼonoʼ?
17 Tiʼ le Dios tsʼáaiktoʼon tuláakal baʼaloʼ. Jéeobaeʼ ku tsʼáaiktoʼon yaʼab kaʼansaj ku keʼetel yéetel janal. Lelaʼ ku tsʼaʼabaltoʼon teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, teʼ revistaʼoboʼ yéetel teʼ sitio yaantoʼon ich Internetoʼ. ¿Máasaʼ yaan kʼiineʼ k-uʼuyik jach tiʼ toʼon ku yaʼalaʼal le baʼax ku kaʼansaʼal tiʼ junpʼéel tsoltʼaanoʼ, tiʼ junpʼéel revista wa tiʼ junpʼéel baʼax k-chaʼantik teʼ JW Broadcastingoʼ? ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-tsʼáaik u graciasil tiʼ Jéeoba yoʼolal le bukaʼaj baʼaloʼob ku kaʼansiktoʼonoʼ? (xok Colosasiloʼob 3:15). Junpʼéel bixeʼ letiʼe ka k-aʼaltiʼ ichil k-oracionoʼoboʼ (Sant. 1:17).
Kéen táakpajkoʼon utiaʼal u limpiartaʼal u Najil Reinoeʼ k-eʼesik k-tsʼáaik gracias. (Ilawil le xóotʼol 18).
18. ¿Bix jeʼel k-kanáantik le Najil Reinooʼ?
18 Uláakʼ bix jeʼel k-tsʼáaik u graciasil tiʼ Jéeobaeʼ letiʼe ka k-limpiart le tuʼux k-muchʼikba utiaʼal k-adorartoʼ. Le oʼolal mantatsʼ k-táakpajal utiaʼal u limpiartaʼal yéetel u yutskíintaʼal le Najil Reinooʼ. Tsʼoʼoleʼ le máaxoʼob tsʼáaik le videoʼob yéetel le paaxoʼoboʼ ku kanáantkoʼob bix u meyajtiʼob le u nuʼukulil paaxoʼ. U yutskíintaʼal tu séebaʼanil le baʼaxoʼob ku kʼastaloʼ ku yáantaj utiaʼal maʼ u beetaʼal u maasil xuup yéetel u xáantal táan u meyajoʼobtoʼon. Bey túunoʼ yaan u yantal u tojol u beetaʼal yéetel u yutskíintaʼal uláakʼ u Najiloʼob Reino tiʼ tuláakal yóokʼol kaab.
19. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax úuch tiʼ juntúul superintendente tiʼ circuito yéetel u yatanoʼ?
19 Tiʼ le máaxoʼob ku xupkubaʼob t-oʼolaloʼ. Wa k-tsʼáaik gracias tiʼ u maasileʼ, jeʼel k-áantkoʼob u aktáantoʼob le talamiloʼoboʼ. Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ juntúul superintendente tiʼ circuito yéetel u yatan. Ka suunajoʼob tu yotochoʼob junpʼéel kʼiin jach keʼeleʼ, jach kaʼanaʼanoʼob úuchik u kʼaʼaytajoʼob bul kʼiin. Tumen jach keʼeleʼ le kiikoʼ maʼ tu kʼexaj le nookʼ meyajnajtiʼ teʼ kʼaʼaytaj ka bin weenloʼ. Tuláakʼ kʼiineʼ tu yaʼalaj tiʼ u yíichameʼ ku yuʼubik maʼ tu páajtal u seguer u yáantik utiaʼal u beetik u superintendenteil tiʼ circuito. Teʼ kʼiin jeʼeloʼ túuxtaʼabtiʼ junpʼéel carta tumen u najil Betel. Teʼ cartaoʼ tsʼaʼab u graciasil tiʼ yoʼolal le meyaj ku beetkoʼ, yoʼolal le chúukaʼan óolal ku yeʼesikoʼ bey xan ikil u yóotik bin yaanal tuʼux cada semana. Le sukuʼunoʼ ku yaʼalik: «Le baʼaxoʼob aʼalaʼabtiʼoʼ jach kʼuch tu puksiʼikʼal, le oʼolal maʼ suunaj u kaʼa aʼal ka k-pʼat le meyaj k-beetkoʼ. Yaan kʼiineʼ teen ku lúubul in wóol, kéen in waʼaltiʼ taak in pʼatik le meyajaʼ, letiʼ líiʼsik in wóol utiaʼal maʼ k-pʼatik». Letiʼobeʼ óoliʼ cuarenta años tu beetoʼob le meyajoʼ.
20. ¿Baʼax unaj k-ilik k-beetik sáamsamal, yéetel baʼaxten?
20 Unaj k-ilik k-tsʼáaik u graciasil yoʼolal baʼax ku beetaʼal t-oʼolal sáamsamal. Le baʼaxoʼob k-aʼalik yéetel le baʼaxoʼob k-beetkoʼ, maʼ xaaneʼ jach letiʼe baʼax kʼaʼabéet u yuʼubik wa máax lubaʼan u yóoloʼ. Tsʼoʼoleʼ k-tsʼáaik graciaseʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal k-bisikba mantatsʼ yéetel le máax beetik wa baʼax t-oʼolaloʼ. Baʼaleʼ u maas kʼaʼanaʼanileʼ yaan k-beetik jeʼex Jéeoba, le k-Taata jach ku bendecirtikoʼonoʼ.
KʼAAY 20 Ta kʼubaj a kiʼichkelem Paal
^ xóot’ol 5 ¿Baʼax k-kanik tiʼ Jéeoba, tiʼ Jesús yéetel tiʼ juntúul samaritano yaan kaʼach lepra tiʼ? Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼaxoʼob tu beetoʼob yéetel uláakʼ baʼaxoʼob jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼáaik graciaseʼ, tsʼoʼoleʼ yaan k-ilik bix jeʼel k-beetkeʼ.
^ xóot’ol 1 BAʼAX KU TSOʼOLOL: K-tsʼáaik graciaseʼ u kʼáat u yaʼal k-ilik jach nojoch baʼal le baʼax ku beetik u maasil t-oʼolaloʼ, le oʼolal k-aʼaliktiʼob bix k-uʼuyikba tu yoʼolal.
^ xóot’ol 55 DIBUJO: Le sukuʼunoʼob yanoʼob Romaoʼ táan u yuʼubikoʼob u xoʼokol le carta túuxtaʼab tumen Pablooʼ. Áquila, Priscila, Febe yéetel uláakʼ sukuʼunoʼobeʼ kiʼimakchaj u yóoloʼob ka tu yuʼuboʼob u chʼaʼchiʼitaʼal u kʼaabaʼob.
^ xóot’ol 57 FOTOʼOB: Juntúul kiikeʼ táan u yáantik u hija u yil u kʼaʼanaʼanil u yáantik juntúul kiik tsʼoʼok u yantal u jaʼabil.
