တၢ်မၤလိ ၉
တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤလၢ လၢပျၢၤကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤ
“အဲၣ်ဝဲလၢတၢ်တီတၢ်လိၤ, ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်တီလီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်ပှဲၤဝဲဒီး ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်လီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၃:၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၃ ပတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ, ပတၢ်မုၢ်လၢ်, ပတၢ်နာ်န့ၢ်အလီၢ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. (က) ပဝဲခဲလၢာ် ပအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကရ့ဒီးပှၤဒ်လဲၣ်. (ခ) ပနာ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤဂၤကအဲၣ်ပှၤ ဒီးရ့ဒီးပှၤ တီတီလိၤလိၤလီၤ. ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤဂၤတအဲၣ်ပှၤ ဒီးမၤပှၤတတီတလိၤ အါဘျီန့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပလုၢ်ပပှ့ၤ ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်ဘၣ်.
၂ ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပအဲၣ်ဒိးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၃:၅) ပမ့ၢ်ကွၢ် စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မး ဒီးအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကရ့ဒီးပှၤ တီတီလိၤလိၤလီၤ. ခီဖျိလၢပှၤတရ့ဒီးနၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤအဃိ နသးမ့ၢ်ဘၣ်ဒိန့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ * ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
၃. (က) ဒ် ရိမ့ၤ ၁၃:၈-၁၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဖဲပမၤလိ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂ့ၢ်အခါ ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) တၢ်မၤလိတခါအံၤ ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ် အတၢ်စံးဆၢလဲၣ်.
၃ ပမ့ၢ်မၤလိ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်လီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၃:၈-၁၀ တက့ၢ်.) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတနီၤ ဒီးပကစံးဆၢ တၢ်သံကွၢ်လၢလာ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကမၤတၢ် တီတီလိၤလိၤန့ၣ်လဲၣ်. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒ်လဲၣ်. ဒီးလီၤဆီဒၣ်တၢ် စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒီသဒၢဝဲ မတၤတဖၣ်လဲၣ်. တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢန့ၣ် ကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်, တၢ်မုၢ်လၢ်ဒီး ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပပၢ်သးဘိ ကဂ့ၤထီၣ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ.—မၤတၢ် ၁၇:၂၇; ရိမ့ၤ ၁၅:၄.
စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ
၄. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အဖီခိၣ်လဲၣ်. (ခ) ဖဲ မးသဲ ၂၂:၃၆-၄၀ န့ၣ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်မၤလိာ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၄ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမၤဝဲန့ၣ် မၤဝဲခီဖျိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤအဃိ ပတဲသ့လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၈) စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီမိၢ်ပှၢ်ခံထံၣ် လၢအမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးတၢ်အဲၣ်ပှၤလၢပဃၢၤလီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈; ၅ မိၤၡ့ ၆:၅; ဖး မးသဲ ၂၂:၃၆-၄၀ တက့ၢ်.) စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ၆၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် သိၣ်လိပှၤဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ်လီၤ. ပကကွၢ်သကိး တၢ်အဒိတနီၤလီၤ.
၅-၆. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ် ကမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၅ တီဒီး နသးသမူတံၤသကိး ဒီးကဟုကယာ် နဖိတဖၣ်. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ် ကအဲၣ်လိာ်အသးတဂၤဒီးတဂၤ တစိၤသးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၂၄; မးသဲ ၁၉:၃-၆) တၢ်အဲၣ်ဘၢမါအဲၣ်ဘၢဝၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ကမၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အကျါတခါလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လၢစီၤမိၤၡ့အတၢ်မၤလိာ် အထံၣ်တဆံအကျါ တၢ်မၤလိာ်နွံထံၣ်တထံၣ်န့ၣ် တြီဃာ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်ဘၢမါအဲၣ်ဘၢဝၤလီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၅:၁၈) တၢ်အဲၣ်ဘၢမါအဲၣ်ဘၢဝၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအ “မၤကမၣ်ဘၣ်ယွၤ” ဒီးမ့ၢ်ဝဲကျဲတဘိလၢ ပှၤမၤဆူးမၤဆါ ပှၤသးသမူတံၤသကိးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၉:၇-၉) ဒီးပှၤလၢ အသးသမူတံၤသကိး အဲၣ်ဘၢအီၤတဂၤန့ၣ် အသးကဘၣ်ဒိလၢ အနံၣ်တဖၣ်အနံၣ် ခီဖျိအသးသမူတံၤသကိး တတီဒီးအီၤအဃိလီၤ.
၆ ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ် ရ့လိာ်အသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ကိးဂၤဒဲး ကရ့ဒီးအမါဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ကအဲၣ်အမါ ဒီးတမၤလီၤဖးအသးဒီးအမါ လၢတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိအဃိန့ၣ်ဘၣ်. (၅ မိၤၡ့ ၂၄:၁-၄; မးသဲ ၁၉:၃, ၈) ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ် မ့ၢ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဒီး အဝၤမ့ၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီးအီၤန့ၣ် အဝၤကဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤ လံာ်လီၤဖှၣ်လီၤ. ဒီးခီဖျိလၢ အဝဲအိၣ်ဒီး လံာ်လီၤဖှၣ်အံၤအဃိ အဝဲမ့ၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ပှၤအသီတဂၤန့ၣ် ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤလၢ အအဲၣ်ဘၢအဝၤတသ့လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တချုးလၢ အဝၤဟ့ၣ်လီၤအမါလၢ လံာ်လီၤဖှၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အကဘၣ်လဲၤတဲသကိးတၢ်ဒီး ဝ့ၢ်အပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်မး ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်အံၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးအတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ သုတဟးဂီၤတဂ့ၤအဂီၢ် ကသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးပိာ်ခွါတဂၤ မ့ၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီလၢ အနီၢ်ကစၢ်အဘျုးအဂီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တနုာ်လီၤမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲထီဘိဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ မါတဂၤအမဲာ်ထံကလီၤ ဒီးကတူၢ်ဘၣ်ဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါ ဒီးအသးဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးလီၤ.—မၤလကံ ၂:၁၃-၁၆.
ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢမိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကကွၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ဒီးသိၣ်လိနဲၣ်လိအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကအိၣ်ဘၣ်ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢအဂီၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၇-၈) *
၇-၈. (က) ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.) (ခ) ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၇ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲ ပှၤဖိသၣ်တဖၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ကွၢ်ထွဲ အဖိအတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ နီၢ်ခိအဂီၢ် တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤစၢၤအဖိတဖၣ် ဒ်သိးအတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤ ကဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ထီဘိန့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဃုတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤစၢၤအဖိတဖၣ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကနၢ်ပၢၢ်ဒီး ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးကအဲၣ်ကစၢ်ယွၤအဂီၢ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၆:၆-၉; ၇:၁၃) ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤန့ၣ် မၤအဖိတတီတလိၤဒီး အၢအၢသီသီလီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤစံၣ်ညီၣ် အဝဲသ့ၣ်အကျါန့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (ယံးရမံယၤ ၇:၃၁, ၃၃) မိၢ်ပၢ်တဖၣ်န့ၣ် တကြၢးထံၣ်အဖိတဖၣ်ဒ် တၢ်ကမှံၤတခါ လၢကစူးကွံာ်ဝဲ မ့တမ့ၢ် တဘၣ်ရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် အၢအၢသီသီန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ထံၣ် အဖိတဖၣ်ဒ် အမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၂၇:၃.
၈ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ် ရ့လိာ်အသးဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကအဲၣ်အဖိ ဒီးမိၢ်ပၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ရ့ဒီးအဖိ တတီတလိၤဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကစံၣ်ညီၣ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ.
၉-၁၁ ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် တြီဃာ်ဝဲ တၢ်သူၣ်လီသးကွံ ပှၤဂၤအတၢ်လဲၣ်.
၉ သူၣ်လီသးကွံ ပှၤဂၤအတၢ်တဂ့ၤ. တၢ်မၤလိာ်အထံၣ်တဆံအကျါ အလီၢ်ခံကတၢၢ်တထံၣ်န့ၣ် တြီဃာ်ပှၤဒ်သိး ပသုတသူၣ်လီသးကွံ ပှၤဂၤအတၢ် မ့တမ့ၢ် ပသုတမၤဒိၣ်ထီၣ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ ပှၤဂၤအတၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၅:၂၁; ရိမ့ၤ ၇:၇) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ ဒ်သိးကသိၣ်လိအခ့အပှၤတဖၣ်လၢ တၢ်မၤလိအရ့ဒိၣ်လၢအမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ပၢၤအသး, အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ပၢၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး အတၢ်တူၢ်ဘၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်မၤလၢ အအၢအသီတဖၣ်န့ၣ် ဟဲစးထီၣ်အသးလၢ တၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အတဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၄:၂၃) ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မ့ၢ်ပျဲဝဲလၢ တၢ်သူၣ်လီသးကွံလၢအတဂ့ၤ ဟဲဒိၣ်ထီၣ်လၢအသးပူၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တရ့ဒီးပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလၢၤဘၣ်. အဒိ စီၤဒၤဝံး မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်လၢ ကျဲဒ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်စီၤပၤလၢအဂ့ၤတဂၤ ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်တဘျီန့ၣ် အဝဲသူၣ်လီသးကွံဝဲ ပှၤမါလီၤ. ခီဖျိလၢ အတၢ်သူၣ်လီသးကွံအံၤအဃိ မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၁၄, ၁၅) စီၤဒၤဝံး မၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်ဘၢမါအဲၣ်ဘၢဝၤ ဂုာ်ကျဲးစၢး လီန့ၢ်ပှၤဝၤ ဒီးလၢခံမၤသံကွံာ် ပှၤဝၤလီၤ.—၂ ၡမူၤအ့လး ၁၁:၂-၄; ၁၂:၇-၁၁.
၁၀ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မ့ၢ်တဒိကနၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးမ့ၢ်သူၣ်လီသးကွံ ပှၤဂၤအတၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်အိၣ်လၢပှၤသးပူၤလီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၈:၉) တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အတြီဃာ်ဝဲ တၢ်သူၣ်လီသးကွံန့ၣ် သိၣ်လိဝဲ ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကြၢးဟးဆှဲး တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အကဆှၢအီၤဆူ လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ.
၁၁ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်တၢ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်လၢအအိၣ်ဖျါလၢခိလီၤ. အဝဲထံၣ်ဝဲ တၢ်လၢအအိၣ်လၢပသးပူၤ အနီၢ်ကီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၆:၇) တၢ်ဆိကမိၣ်, တၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးတၢ်မၤလၢ အအိၣ်ခူသူၣ်လၢ အမဲာ်ညါန့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဃုဝဲ တၢ်ဂ့ၤလၢအအိၣ်လၢပသးပူၤ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကမၤအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပကသ့ၣ်ညါဒီးပၢၤဃာ် ပတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အကမၣ်တဖၣ် တချုးလၢ တၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အံၤ ဆှၢပှၤဆူ တၢ်မၤကမၣ်တၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.—၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၆:၉; မးသဲ ၅:၂၇-၃၀.
တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ
၁၂. စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၂ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်တၢ်တီတၢ်လိၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၂၈; ယၡါယၤ ၆၁:၈) အဝဲပာ်လီၤ တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် လၢဘၣ်ဃးဒီး ပကဘၣ်ရ့ဒီးပှၤဂၤ တီတီလိၤလိၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိကနၣ်အကလုၢ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် တဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢလၢ အတီအလိၤအခါ အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်မၤလိာ်အဂၤခံထံၣ် လၢတၢ်မၤလိာ် အထံၣ်တဆံအကျါတက့ၢ်.
၁၃-၁၄. လၢတၢ်မၤလိာ် အထံၣ်တဆံအကျါ တၢ်မၤလိာ် အဆိကတၢၢ်ခံထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မ့ၢ်မၤထွဲအီၤန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ထဲ ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤ. တၢ်မၤလိာ်အထံၣ်တဆံအကျါ တၢ်မၤလိာ်အဆိကတၢၢ်ခံထံၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ထဲ ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤ ဒီးတဘၣ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်ဘၣ်. (၂ မိၤၡ့ ၂၀:၃-၆) တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဘျုးအဂီၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒ်သိးအခ့အပှၤတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးအဂီၢ်လီၤ. ဖဲကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် တီဒီးအီၤအခါ အဝဲသ့ၣ် မၤတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်အဂၤတဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ.
၁၄ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပှၤကနၤဧၣ်ဖိတဖၣ် အဂ့ၢ်တက့ၢ်. လၢအဝဲသ့ၣ် ကဘူၣ်ထီၣ် ဘါထီၣ်ယွၤလၢ အတီဒီးမူဝဲတဂၤအလီၢ် အဝဲသ့ၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်လၢ အသးသမူ တအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် မၤဘၣ်တၢ်လၢ အလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၅:၄-၈) လၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အကျါန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုးလၢအမ့ၢ် တၢ်လုၢ်ထီၣ်ဖိသၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ် ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် မၤဘၣ်တၢ်လၢ အလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ် ဒီးမၤဘၣ်ဒိအဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ. (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၈:၁-၄) ဒီးပှၤလၢ အိၣ်ဒီးအလီၢ်အလၤတဖၣ်န့ၣ် တမၤထွဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘျၢလၢ အတီအလိၤလၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် သူကမၣ်အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးမၤနၢၤအီၣ် ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၃၄:၁-၄) အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ အဝဲကစံၣ်ညီၣ် ပှၤလၢအမၤအၢမၤသီ ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် လၢအမ့ၢ်ပိာ်မုၣ် ဒီးဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၁၀:၁၇, ၁၈; ၂၇:၁၉) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲကစၢ်ယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ် တီဒီးအီၤဒီး ရ့လိာ်အသးတီတီလိၤလိၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ်လီၤ.—၁ စီၤပၤ ၁၀:၄-၉.
ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤ ဒီးပှၤဂၤမ့ၢ်ရ့ပှၤ တတီတလိၤဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅)
၁၅. ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပှၤလၢအတဲလီၤအသးလၢ အမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤတဖၣ် မ့ၢ်တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဘၣ်န့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီး ပှၤဂၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအလိၤ တသ့ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤ ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်တတီတလိၤလၢ ပတူၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲအသးဘၣ်ဒိ အါန့ၢ်ဒံး မိၢ်တဂၤအသးဘၣ်ဒိလၢ အဖိတူၢ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အဃိဒံးလီၤ. (ယၡါယၤ ၄၉:၁၅) အဝဲမ့ၢ်တမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ တၢ်အိၣ်အသးဒ်အံၤတဖၣ် တဘျီဃီသနာ်က့ အဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲကဟ့ၣ်ကၣ်က့ၤ ပှၤမၤတၢ်ကမၣ်လၢ အတပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဖၣ် ဒ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၤတ့ၢ်ဝဲပှၤဂၤအသိးလီၤ.
တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် ပှၤကဘၣ်မၤထွဲအီၤဒ်လဲၣ်
၁၆-၁၈. စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ကဲဘျုးလၢ တၢ်အိၣ်မူ အသနၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိမနုၤလဲၣ်.
၁၆ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ကဲဘျုးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အတၢ်အိၣ်မူ အသနၢၣ်အါမးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးမူဒါတဖၣ် ကဘၣ်စံၣ်ညီၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ်အဂီၢ် တီတီလိၤလိၤလီၤ. ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်အံၤ ကဘၣ်စံၣ်ညီၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အဂီၢ် တကးဒံးဘၣ် ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လိာ်အသး ဒီးမၤတၢ်အၢတၢ်သီအခါစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်စံၣ်ညီၣ်ဝဲလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိတဖၣ်အံၤတက့ၢ်.
၁၇ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဂၤ မ့ၢ်မၤသံဘၣ် ပှၤတဂၤဂၤန့ၣ် အဝဲတဘၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်သံအီၤ တဘျီဃီဘၣ်. တချုးလၢ ဝ့ၢ်အပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ဆၢတဲာ်လၢ ပှၤတဂၤအံၤ ကြၢးဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤဧါ, တကြၢးဧါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်အိၣ်အသးတဖၣ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၁၉:၂-၇, ၁၁-၁၃) ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်စံၣ်ညီၣ်တၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်န့ၢ်သါ ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီအပူၤန့ၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၂၁:၃၅; ၅ မိၤၡ့ ၂၂:၁၃-၁၉) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်မၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ ဒီးဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး ဒီးယဟိဝၤယွၤ အမံၤကဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤလီၤ.—၃ မိၤၡ့ ၂၀:၇, ၈; ယၡါယၤ ၄၈:၁၇, ၁၈.
၁၈ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပတၢ်အိၣ်မူအသနၢၣ် ကိးသနၢၣ်ဒဲးန့ၣ် အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပကရ့ဒီးပှၤဂၤ တီတီလိၤလိၤ ဒီးလၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. ဒီးဖဲပအိၣ်လၢပဟံၣ် ထဲတဂၤအခါဒၣ်လဲာ် ပမၤတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၃.
၁၉-၂၁. (က) ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ရ့ဒီး ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒီသဒၢဝဲ ကစၢ်ယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ်ဒ်လဲၣ်, ဒီးပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၉ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဒီသဒၢဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ်လၢ ကလုာ်ဒူၣ်လၢ အအိၣ်ဘူးဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်လုၣ်ဘၢလၢ အတဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲမၢဝဲ ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်ဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်လၢ ကမၤထွဲဝဲ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးတဘၣ် ကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ဘၣ်. ပှၤလၢအစံၣ်ညီၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် တဘၣ်ရ့ဒီး ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်အဲၣ် တၢ်တီတၢ်လိၤလီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၁:၁၃-၁၇; ၁၆:၁၈-၂၀.
၂၀ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်သးကညီၤ ဒီးဒီသဒၢဝဲ အခ့အပှၤတဂၤစုာ်စုာ် လၢတၢ်တတီတလိၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လီၤ. အဒိ ခီဖျိလၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအိၣ်အဃိ ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်နါစိၤ ပှၤဂၤတသ့ ညီညီဘၣ်. ဒီးပှၤလၢအဘၣ် တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤတဂၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကသ့ၣ်ညါဝဲ ပှၤလၢအပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၁၉:၁၆-၁၉; ၂၅:၁) ဒီးတချုးလၢ ပှၤစံၣ်ညီၣ်အီၤ လၢအတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပှၤအုၣ်အသး အစှၤကတၢၢ် ကဘၣ်အိၣ်ဝဲခံဂၤ လၢကအုၣ်အသးအဂီၢ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၁၇:၆; ၁၉:၁၅) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဂၤ မၤတၢ်အၢတၢ်သီဒီး ပှၤအုၣ်အသး လၢအထံၣ်တၢ် မ့ၢ်အိၣ်ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ် အဝဲတကြၢးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အကပူၤဖျဲးဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ တၢ်လၢအဝဲမၤဝဲလီၤ. ဒီးပၢ်တဂၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဖီခိၣ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး ဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတနီၤန့ၣ် ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါ ဒီးဆၢတဲာ်တၢ်လီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၂၁:၁၈-၂၁.
၂၁ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤတၢ်ဒိတၢ်တဲာ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. အဝဲမၤတၢ် တီတီလိၤလိၤထီဘိလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၉:၁၄) အဝဲဆိၣ်ဂ့ၤဝဲ ပှၤလၢအဒိကနၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ် လၢတၢ်သးတီအပူၤ ဒီးစံၣ်ညီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအသူကမၣ် အတၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၂၂:၂၁-၂၃; ယဃ့းစက့လး ၉:၉, ၁၀) ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် မၤတၢ်အၢတၢ်သီဒီး ဖျါလၢအပူၤဖျဲးဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဘၣ်ဆၣ် အဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကစံၣ်ညီၣ်အဝဲသ့ၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၈:၁၃) ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တပီၢ်ယၢ်လီၤသးဘၣ်န့ၣ် တယံာ်လၢၤဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ “တၢ်လီၤတဲာ်ဆူ ယွၤလၢအမူဝဲတဂၤအစုပူၤန့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်ပျံၤအလီၢ်လီၤ.”—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၃၀, ၃၁.
လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒီသဒၢဝဲ မတၤတဖၣ်လဲၣ်
ဖဲတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ် အိၣ်ထီၣ်အခါ ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၂၂) *
၂၂-၂၄. (က) လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒီသဒၢဝဲ မတၤတဖၣ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဖဲ ၂ မိၤၡ့ ၂၂:၂၂-၂၄ န့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၂ လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒီသဒၢဝဲ ပှၤလၢအဒီသဒၢလီၤအသး တသ့ဘၣ်တဖၣ် ဒ်သိးဒီး ပှၤမုၣ်ကမဲ, ဖိၣ်ဃဲ ဒီးပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤတဲဘၣ် ပှၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်လၢ “ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤဖိၣ်ဃဲမ့ၢ်ဂ့ၤ, နတဘၣ်ဘိးဃၣ်ကပၤန့ၢ် အတၢ်စံၣ်ညီၣ်ဘၣ်, ဒီးနတဘၣ်ဟံးကီၤဘၣ် ပှၤမုၣ်ကမဲအကူအသိးဘၣ်” လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၂၄:၁၇) ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ကတၢၢ်တဖၣ် အဖီခိၣ်လီၤ. ဒီးပှၤမ့ၢ်ရ့ဒီး အဝဲသ့ၣ်တတီတလိၤဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ စံၣ်ညီၣ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ.—ဖး ၂ မိၤၡ့ ၂၂:၂၂-၂၄ တက့ၢ်.
၂၃ တၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒီသဒၢဝဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဒဲကဒဲ သုတမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၈:၆-၃၀) ကလုာ်အဂၤလၢ အအိၣ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အကပိာ်ကပၤန့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲ လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးဒ်အံၤတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ထံၣ် ဒီးသးဟ့ဝဲ လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးတဖၣ်အံၤ ဒ်ယဟိဝၤယွၤအသိးလီၤ.
၂၄ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပှၤလၢယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤအီၤမူဒါတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ အဝဲသ့ၣ်ကကွၢ်ထွဲဝဲ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲဝဲတဖၣ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. အဝဲသးဟ့ဝဲ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် ဒီးလီၤဆီဒၣ်တၢ် အဝဲအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ကတၢၢ်တဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဒီသဒၢ ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်တီလီၤ.
စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်ဂ့ၤလၢ အကဟဲဝဲန့ၣ် အကဒု”
၂၅-၂၆. (က) တၢ်အဲၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် လီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး တၢ်ကသါထီၣ်ကသါလီၤ ဒီးတၢ်သးသမူဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိ လၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၅ တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်တီန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိး တၢ်ကသါထီၣ်ကသါလီၤ ဒီးတၢ်သးသမူလီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်တခါန့ၣ် ပအိၣ်မူတသ့ နီတဂၤဘၣ်. ပမ့ၢ်နာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ရ့ဒီးပှၤတီတီလိၤလိၤန့ၣ် ပတၢ်အဲၣ်အီၤ ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးပမ့ၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤဒီး အတၢ်ဘျၢလၢ အတီအလိၤတဖၣ်န့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကအဲၣ်ပှၤဂၤဒီး ရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် တီတီလိၤလိၤလီၤ.
၂၆ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒ်သိးအတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤလၢပှဲၤ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီးလၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤအလီၢ် ဘၣ်တၢ်ပာ်က့ၤအီၤလၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအီၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ပတလိၣ်မၤထွဲ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢၤဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၁၀:၄) တၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲလၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီမ့ၢ် “တၢ်ဂ့ၤလၢ အကဟဲဝဲန့ၣ် အကဒု” လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၁) လၢတၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၤအဝဲန့ၣ်တနီၤ ဒီးလၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ် ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၉ အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးလၢ သးဒီဖျၢၣ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 လၢတၢ်မၤလိလွံၢ်ခါအကျါ တၢ်မၤလိတခါအံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤလိအဆိကတၢၢ်တခါလၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိလၢအဂၤ သၢခါန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါမ့ၤ, ၂၀၁၉ တၢးထီခိးတၢ် အပူၤလီၤ. ဒီးတၢ်မၤလိတဖၣ်အံၤ အခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤ လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ,” “တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်အအၢအသီအံၤအပူၤ” ဒီး “တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးအီၤတဖၣ်အဂီၢ်” လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 2 တၢ်ကတိၤ အခီပညီ– ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ စီၤမိၤၡ့ဒီး ဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီ ၆၀၀ ဘျဲၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤန့ၣ် ပှၤကိးအီၤလၢ “တၢ်သိၣ်တၢ်သီ,” “စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” ဒီး “တၢ်မၤလိာ်တဖၣ်” လီၤ. တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ အဆိကတၢၢ်ယဲၢ်ကတြူၢ် (၁ မိၤၡ့ တုၤလၢ ၅ မိၤၡ့) န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအဘျီအါမးလီၤ. ဒီးတဘျီတခီၣ် လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ် ဒီတကတြူၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 60 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– ဖဲအံၣ်စရ့လးမုၣ်တဂၤ ကတဲာ်ကတီၤ ဟါအတၢ်အီၣ်တၢ်အီအခါ တဲသကိးတၢ်ဒီးအဖိမုၣ် လၢတၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤ. ဒီးလၢတၢ်လီၢ်ခံန့ၣ် ပၢ်တဂၤသိၣ်လိဝဲ အဖိခွါလၢ ကကွၢ်ထွဲဝဲသိဖိန့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 64 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်လၢ အဆ့ၣ်နီၤလၢ ဝ့ၢ်အတြဲၤတဖၣ် မၤစၢၤဝဲ ပှၤမုၣ်ကမဲဒီးအဖိခွါ ဖဲပှၤကၤတၢ်ဖိတဂၤ မၤအီၤတတီတလိၤအခါလီၤ.
တၢ်ဂ့ၤအဂၤလၢ နကဘၣ်သး
တၢးထီခိးတၢ်—လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်
တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤ လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ
ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးအဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်တီတၢ်လိၤဒ်လဲၣ်
တၢးထီခိးတၢ်—လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်
တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်အအၢအသီအံၤအပူၤ
မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဒီသဒၢအဖိ လၢတၢ်မၤတရီတပါ ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဒီသဒၢဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
တၢးထီခိးတၢ်—လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်
တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးအီၤတဖၣ်အဂီၢ်
လံာ်စီဆှံ, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် လၢအဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
