ΜΑΘΗΜΑΣ 9
Αγάπη ντα Δικαιοσύνη κο Πουρανό Ισραήλ
«Βοβ μανγκέλα ι δικαιοσύνη ντα ο σωστός. Η αφοσιωμέ αγάπη ι Ιεχωβάσκι πφερέλα ι πφουβ».—ΨΑΛΜ. 33:5.
ΥΜΝΟΣ 152 Αμαρί Ζορ, Αμαρί Ελπίδα, Αμαρί Σιγουριά
ΣΟ ΚΑ ΝΤΙΚΧΑΣ *
1, 2. (α) Σο μανγκάσα σαρέ; (β) Καλέ πραγμάσκε μπορίνασα τι αβάς σίγουροι;
ΣΑΡΕ μανγκάσα τι μανγκέν-αμέν. Ντα σαρέ μανγκάσα τι σικαβέν αμένγκε δικαιοσύνη. Άμα παλάλ γιαβερέστε να σικαβένα αμένγκε αγάπη ντα δικαιοσύνη, μπορεί τι νιωθίνας άχρηστοι ντα απελπισμέ.
2 Ο Ιεχωβά τζανέλα ότι ρόντασα σαρέ αμαρέ γκίσαρ τι αρακχάς αγάπη ντα δικαιοσύνη. (Ψαλμ. 33:5) Μπορίνασα τι αβάς σίγουροι ότι αμαρό Ντεβέλ μανγκέλα-αμέν μπουτ ντα μανγκέλα τι σικαβέν αμένγκε δικαιοσύνη ο γιαβερά. Ανταβά αγαβάσα-λες μπουτ λατσσές κάνα ντικχάσα προσεκτικά κο Νόμος σο ντινάς ο Ιεχωβά κο Ισραηλίτες αντράλ κατά Μωυσής. Άμα πφανγκιόλα τουμαρό γκι επειδή ο γιαβερά να σικαβένα τουμένγκε αγάπη ντα δικαιοσύνη, ντικχέν σαρ ο Μωσαϊκός Νόμος * σικαβέλα καζόμ μπουτ πφαμπόλα ο Ιεχωβά πι λαόσκε.
3. (α) Σο σικλιάσα κατά Μωσαϊκός Νόμος σαρ βακερέλα κο Ρωμαίους 13:8-10; (β) Καλέ ερωτησιέντε κα απαντίνελ ανταβά μάθημας;
3 Κατά Μωσαϊκός Νόμος σικλιάσα καζόμ πφαμπόλα αμένγκε αμαρό λατσσό Ντεβέλ, ο Ιεχωβά. (Διαβάνεν Ρωμαίους 13:8-10) Ανταλέ μαθημάστε, κα ντικχάς σάντε χάνικ νόμοι σο ντιντιλέ κο Ισραηλίτες ντα κα απαντίνας ακαλέ ερωτησιέντε: Σόσκε βακεράσα ότι ο Νόμος στηρίντιβελας κι αγάπη; Σόσκε βακεράσα ότι ο Νόμος βοηθίνελας ι τζενέν τι αβέν δίκαιοι; Σαρ έπρεπε οντουλά σο τθερένας εξουσία τι χρησιμοποιήνεν ο Νόμος; Ντα καλέ τζενέν αρακχαβέλας συγκεκριμέ ο Νόμος; Ο απαντήσεις κα λοκχιαρέν αμαρό γκι, κα ντεν-αμέν ελπίδα ντα κα ανέν-αμέν πιο πασέ αμαρέ λατσσέ Νταντέστε.—Πράξ. 17:27· Ρωμ. 15:4.
Ο ΜΩΣΑΪΚΟΣ ΝΟΜΟΣ ΣΤΗΡΙΝΤΙΒΕΛΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΗ
4. (α) Σόσκε βακεράσα ότι ο Μωσαϊκός Νόμος στηρίντιβελας κι αγάπη; (β) Καλά εντολές βακερντάς ο Ιησούς ότι ισί ο πιο μπαρέ σαρ σικαβένα ο εδάφια Ματθαίος 22:36-40;
4 Σο-ντα κερέλα ο Ιεχωβά κερέλα-λες από αγάπη, οτθάρ βακεράσα ότι ο Μωσαϊκός Νόμος στηρίντιβελας κι αγάπη. (1 Ιωάν. 4:8) Ο Ιεχωβά κερντάς σαρό ο Μωσαϊκός Νόμος οπράλ ντουέ σημαντικέ εντολέντε—τι μανγκές ι Ντεβλές ντα τι μανγκές ι τζενές σο ισί πασέ τούτε. (Λευιτ. 19:18· Δευτ. 6:5· διαβάνεν Ματθαίος 22:36-40) Οτθάρ, ισί λογικός τι μπεκλεντίνας ότι η κάθε εκ κατά 600 περίπου εντολές σο τθερέλα ο Νόμος σικλιαρέλα-αμέν κάτι για την αγάπη ι Ιεχωβάσκι. Ντικχέν μερικά παραδείγματα.
5, 6. Σο μανγκέλα ο Ιεχωβά κατά αντρόγυνα, ντα σο τζανέλα λατσσές; Βακερέν εκ παράδειγμας.
5 Τι αβέν πιστοί τουμαρέ ρομέστε ή ρομνιάτε ντα τι φροντίνεν τουμαρέ τσσαβέν. Ο Ιεχωβά μανγκέλα ο αντρόγυνα τι τθερέν αγάπη αζόμ ζουρανί σο κα ατσσικιαρέλ εκ σαστί ζωή. (Γέν. 2:24· Ματθ. 19:3-6) Εκ τζενό σο τζάλα γιαβερέσαρ κερέλα εκ κατά πιο μπέτι πράγματα σο κα μπορίνελας τι κερέλ πι ρομέσκε ή πι ρομνιάκε. Οτθάρ, η έβδομη κατά Ντες Εντολές βακερέλας: “Δεν πρέπει τι τζας γιαβερέσαρ”. (Δευτ. 5:18) Ισί αμαρτία «κο γιακχά κι Ντεβλέσκε» ντα μπουτ μπέτι πράγμας οντουλέσκε σο ατσσόλα πιστός. (Γέν. 39:7-9) Οντουβά τζενό μπορεί τι τθερέλ πι γκίστε μπουτ μπρεσά ι ντουκχ σο αβέλα κατά προδοσία.
6 Ο Ιεχωβά τζανέλα μπουτ λατσσές σαρ συμπεριφερίντιβελα ο ρομ ντα η ρομνί ο εκ κο γιαβέρ. Μανγκέλας ο τζενέ τι συμπεριφερίντιβεν λατσσές κο τζουβλιά. Εκ ρομ σο ντέλας καν κο Νόμος κα μανγκέλας πι ρομνιά ντα να κα λέλας διαζύγιος σινανέ. (Δευτ. 24:1-4· Ματθ. 19:3, 8) Αλλά άμα κα αβέλας-πες κάτι σοβαρός ντα κα λέλας διαζύγιος, έπρεπε τι ντελ-λα πιστοποιητικός. Ανταβά πιστοποιητικός κα αρακχαβέλας ι τζουβλιά άμα κα κατηγορίνενας-λα ψεύτικε λαφίντζαρ ότι κερντάς λουμνιπέ. Επίσης, πριν τι ντελ ο μουρς ανταβά πιστοποιητικός πι ρομνιάτε, μάλλον έπρεπε τι κερέλ λάφι ι πρεσβυτερόντζαρ σο ισινέ κι πόλη. Αντικάς, ο πρεσβύτεροι κα τθερένας ι ευκαιρία τι βοηθίνεν τι ατσσικιαρέλ ο αντρόγυνος πο μπιαβ. Κάνα ο Ισραηλίτες λένας σινανέ διαζύγιος πουμαρέ ρομνίνταρ, ο Ιεχωβά να τσσιναβέλας-λεν πάντα. Αλλά ντικχέλας ο δάκρυα ι ρομνιάκε ντα αγαβέλας λάκι ντουκχ.—Μαλ. 2:13-16.
7, 8. (α) Σο βακερέλας ο Ιεχωβά τι κερέν ο νταντά ντα ο νταγιά; (Ντικχ ι φωτογραφία κι ανγκλαϊνί σελίδα) (β) Σο σικλιάσα αμέν;
7 Ο Νόμος σικαβέλα ότι ο Ιεχωβά μανγκέλα μπουτ ο λατσσιπέ ι τσσαβένγκο-ντα. Βακερέλας ότι ο νταντά ντα ο νταγιά έπρεπε τι ντεν πουμαρέ τσσαβέν ο απαραίτητα για τι μπαριόν ντα τι βοηθίνεν-λεν τι αβέν αμαλά ι Ντεβλέσκε. Κάθε φαρ σο τθερένας ι ευκαιρία, έπρεπε τι βοηθίνεν πουμαρέ τσσαβέν τι εκτιμίνεν ο Νόμος ι Ιεχωβάσκο ντα τι σικλιόν τι μανγκέν ι Ντεβλές. (Δευτ. 6:6-9· 7:13) Ο Ιεχωβά τιμωριντάς ι Ισραηλιτέν επειδή μερικά λένγκε τσσαβένταρ αντιμετωπίνενας μπουτ μπέτι συμπεριφορά. (Ιερ. 7:31, 33) Ο νταντά ντα ο νταγιά δεν έπρεπε τι ντικχέν πουμαρέ τσσαβέν σαρ πράγματα σο μπορίνενας μα τι ντεν-λεν προσοχή ή τι συμπεριφερίντιβεν λένγκε μπέτι. Έπρεπε τι ντικχέν-λεν σαρ κληρονομιά, εκ πολύτιμος δώρος κατά Ιεχωβά.—Ψαλμ. 127:3.
8 Σο σικλιάσα: Ο Ιεχωβά ντικχέλα σαρ συμπεριφερίντιβελα ο ρομ ντα η ρομνί ο εκ κο γιαβέρ. Μανγκέλα ο νταντά ντα ο νταγιά τι μανγκέν πουμαρέ τσσαβέν ντα κα κρίνελ-λεν άμα συμπεριφερίντιβενα λένγκε μπέτι.
9-11. Σόσκε ντινάς ο Ιεχωβά κο Ισραηλίτες ο νόμος σο βακερέλας μα τι μανγκέν λάθος πράγματα;
9 Μα μανγκέν λάθος πράγματα. Η τελευταία κατά Ντες Εντολές βακερέλας ι Δευτ. 5:21· Ρωμ. 7:7) Ο Ιεχωβά ντινάς ανταβά νόμος για τι σικλιαρέλ πι υπηρετόν κάτι μπουτ σημαντικός—πρέπει τι αρακχαβέν πουμαρό γκι, δηλαδή πουμαρέ σκέψεις ντα αισθήματα. Βοβ τζανέλα ότι εκ τζενό πρώτα τθερέλα γκεραλέ σκέψεις ντα αισθήματα ντα σοράν κερέλα-λεν. (Παρ. 4:23) Άμα εκ Ισραηλίτης κα μουκχέλας πο γκι τι μανγκέλ λάθος πράγματα, μπορεί μα τι σικαβέλας αγάπη κο γιαβερά. Ο βασιλιάς Δαβίδ, για παράδειγμας, κερντάς ανταβά λάθος. Ισινέ λατσσό τζενό. Αλλά εκ φαρ, μανγκλάς ι ρομνιά εκχέ γιαβερέ μουρσέσκι. Ο λάθος πράγμας σο μανγκλάς γκερντάς-λες κι αμαρτία. (Ιακ. 1:14, 15) Κερντάς λουμνιπέ, προσπαθιντάς τι χουχαβέλ οντουλέ μουρσές ντα σοράν κανονιντάς τι μουνταρέν-λες.—2 Σαμ. 11:2-4· 12:7-11.
Ισραηλιτένγκε μα τι μανγκέν κάτι σο να ισινέ λένγκο. (10 Ο Ιεχωβά τζανέλας κάνα εκ Ισραηλίτης να ντέλας καν κο νόμος σο βακερέλας μα τι μανγκέλ λάθος πράγματα—Βοβ μπορίνελα τι ντικχέλ σο τθεράσα αντρέ κο γκι. (1 Χρον. 28:9) Ανταβά νόμος βακερέλας κο Ισραηλίτες ότι έπρεπε τι πάλντεν ο σκέψεις σο γκερένα κο γκεραλέ πράγματα. Σο γκοντιαβέρ ντα λατσσό Ντατ ισί ο Ιεχωβά!
11 Σο σικλιάσα: Ο Ιεχωβά να ντικχέλα ι τζενέν σάντε αβριάλ. Ντικχέλα κον ισινάμ μπαγιά αντρ’ αμέντε, αμαρέ γκίστε. (1 Σαμ. 16:7) Ναστί γκεραβάσα λέσταρ καέκ πράγμας σο σκεφτίνασα, τθεράσα αμαρέ γκίστε ή κεράσα. Βοβ ντικχέλα ο λατσσέ ιδιότητες σο τθεράσα αντρ’ αμέντε ντα μανγκέλα τι μπαριαράς-λεν. Αλλά μανγκέλα τι αρακχάς σο λάθος πράγματα σκεφτίνασα ντα τι κεράς-λεν κουμάντος πριν τι γκερέν-αμέν κο μπέτι πράγματα.—2 Χρον. 16:9· Ματθ. 5:27-30.
Ο ΜΩΣΑΪΚΟΣ ΝΟΜΟΣ ΒΟΗΘΙΝΕΛΑΣ Ι ΤΖΕΝΕΝ ΤΙ ΑΒΕΝ ΔΙΚΑΙΟΙ
12. Σο σικλιαρέλα-αμέν ο Μωσαϊκός Νόμος;
12 Ο Μωσαϊκός Νόμος σικλιαρέλα-αμέν ότι ο Ιεχωβά μανγκέλα ι δικαιοσύνη. (Ψαλμ. 37:28· Ησ. 61:8) Ο Ιεχωβά σικαβέλα αμένγκε τέλειε τροπόσαρ σαρ τι σικαβάς δικαιοσύνη κο γιαβερά. Κάνα ο Ισραηλίτες ντένας καν κο δίκαιοι νόμοι κι Ιεχωβάσκε, βοβ ευλογίνελας-λεν. Κάνα μπιστρένας-λεν, τσσίντενας μπουτ. Ντικχέν ατζέ ντούι νόμοι κατά Ντες Εντολές.
13, 14. Σο βακερένας ο πρώτες ντούι κατά Ντες Εντολές, ντα σο λατσσιπέ κα τθερένας ο Ισραηλίτες άμα ντένας καν λέντε;
13 Τι ντεν λατρεία σάντε ι Ιεχωβάς. Ο πρώτες ντούι κατά Ντες Εντολές βακερένας κο Ισραηλίτες τι ντεν λατρεία σάντε κο Ιεχωβά ντα προειδοποιήνενας-λεν μα τι ντεν λατρεία κο είδωλα. (Έξοδ. 20:3-6) Ανταλά εντολές να ισινέ ι Ιεχωβάσκε λατσσιμάσκε, αλλά για το λατσσιπέ λέσκε λαόσκο. Κάνα ατσσόνας αφοσιωμέ λέστε, τζουβντιόνας λατσσές. Κάνα ντένας λατρεία ι ντεβλέν σο πακιάνας ο γιαβερά λαοί, τσσίντενας μπουτ.
14 Σκεφτίνεν ι Χαναναιόν. Ντένας λατρεία κο είδωλα αντίς τι ντεν λατρεία ι αληθινέ ντα τζουβντέ Ντεβλές. Αντικάς, κερένας τζουνγκαλέ ντα πφιρνικανέ πράγματα. (Ψαλμ. 115:4-8) Κάνα ντένας λατρεία, κερένας λουμνικανέ πράγματα ντα θυσιάνενας πουμαρέ τσσαβέν. Κάνα ο Ισραηλίτες-ντα μπιστρένας ι Ιεχωβάς ντα ντένας λατρεία κο είδωλα, κερένας τζουνγκαλέ ντα πφιρνικανέ πράγματα ντα ζιάνι πουμαρέ φαμιλίνγκε. (2 Χρον. 28:1-4) Οντουλά σο τθερένας εξουσία μουκχένας ο δίκαιοι κανόνες ι Ιεχωβάσκε. Χρησιμοποιήνενας πουμαρί εξουσία με λάθος τρόπος ντα ζορισκιαρένας ι μπίζουρανεν ντα οντουλέν σο ναστί αρακχαβένας-πες. (Ιεζ. 34:1-4) Ο Ιεχωβά βακερντάς κο Ισραηλίτες ότι κα κρίνελας οντουλέν σο κερένας ζιάνι κο τζουβλιά ντα κο τσσαβέ σο ναστί αρακχαβένας-πες. (Δευτ. 10:17, 18· 27:19) Οκιά μπάνταρ, ο Ιεχωβά ευλογίνελας πι υπηρετόν κάνα ισινέ αφοσιωμέ λέστε ντα σικαβένας δικαιοσύνη ο εκ κο γιαβέρ.—1 Βασ. 10:4-9.
15. Σο σικλιάσα ι Ιεχωβάσκε;
Ησ. 49:15) Ατζέ-ντα άμα να κα κερέλ κάτι σουγκό, κο σωστός σαάτι κα κρίνελ οντουλέν σο συμπεριφερισάλε μπέτι κο γιαβερά ντα να μετανιωσάλε.
15 Σο σικλιάσα: Να φταίνελα ο Ιεχωβά κάνα οντουλά σο βακερένα ότι υπηρετίνενα-λες μπιστρένα λέσκε κανόνες ντα κερένα ζιάνι λέσκε λαόσκε. Αλλά ο Ιεχωβά μανγκέλα-αμέν ντα τζανέλα κάνα αδικίνενα-αμέν. Αγαβέλα αμαρί ντουκχ πιο μπουτ από ό,τι αγαβέλα εκ ντάι ι ντουκχ πι χουρντέσκι. (ΣΑΡ ΕΠΡΕΠΕ ΤΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΝΕΝ Ο ΝΟΜΟΣ;
16-18. Καλέ πραγματένγκε κερέλας λάφι ο Μωσαϊκός Νόμος, ντα σο σικλιάσα αμέν;
16 Ο Μωσαϊκός Νόμος κερέλας λάφι μπουτέ πραγματένγκε σο αβένας-πες κι ζωή κι Ισραηλιτένγκι, οτθάρ ισινέ σημαντικός ο διορισμέ πρεσβύτεροι τι κρίνεν δίκαια ι Ιεχωβάσκε λαός. Τθερένας ι ευθύνη όχι σάντε τι αποφασίνεν πνευματικέ πραγματένγκε, αλλά τι κρίνεν-ντα κάνα αβένας-πες καβγκάδες ντα εγκλήματα. Ντικχέν ο παραδείγματα σο ισί πιο τελέ.
17 Άμα εκ Ισραηλίτης μουνταρέλας εκχέ τζενές, να μουνταρένας-λες οντιά στιγμή οντουλέσκε σο κερντάς. Ο πρεσβύτεροι σο ισινέ κι πόλη ρόντενας ο πράγματα προσεκτικά πριν τι αποφασίνεν άμα έπρεπε τι μουνταρέν οντουλέ τζενές. (Δευτ. 19:2-7, 11-13) Επίσης ο πρεσβύτεροι αποφασίνενας διάφορε πραγματένγκε σο αβένας-πες κι ζωή κι Ισραηλιτένγκι—σαρ ισινέ ο προβλήματα για το περιουσίες ή ατζέ-ντα ο προβλήματα σο τθερένας ο αντρόγυνα. (Έξοδ. 21:35· Δευτ. 22:13-19) Κάνα ο πρεσβύτεροι ισινέ δίκαιοι ντα ο Ισραηλίτες ντένας καν κο Νόμος, ανταβά ανέλας λατσσιπέ σαριλένγκε ντα ο λαός ντέλας δόξα ι Ιεχωβάς.—Λευιτ. 20:7, 8· Ησ. 48:17, 18.
18 Σο σικλιάσα: Σο-ντα κεράσα αμαρέ ζωγιάτε ισί σημαντικός ι Ιεχωβάσκε. Μανγκέλα τι αβάς δίκαιοι ντα τι μανγκάς ι γιαβερέν. Ντα ντικχέλα σο βακεράσα ντα κεράσα, ατζέ-ντα κάνα ισινάμ κορκορέ αμαρέ κχερέστε.—Εβρ. 4:13.
19-21. (α) Σαρ έπρεπε τι συμπεριφερίντιβεν κι Ντεβλέσκο λαός ο πρεσβύτεροι ντα ο κριτές; (β) Σαρ αρακχαβέλας ο Μωσαϊκός Νόμος ι τζενέν, ντα σο σικλιάσα αμέν;
19 Ο Ιεχωβά μανγκέλας τι αρακχαβέλ ι Ισραηλιτέν κατά γιαβερά λαοί ντονταλάι σο κερένας μπέτι πράγματα. Οτθάρ, ντέλας ι εντολή κο πρεσβύτεροι ντα κο κριτές τι χρησιμοποιήνεν ο Νόμος χωρίς τι τσσίντεν καεκχέσταρ. Αλλά οντουλά σο κρίνενας δεν έπρεπε τι συμπεριφερίντιβεν κο λαός με σκληρός τρόπος. Έπρεπε τι μανγκέν ι δικαιοσύνη.—Δευτ. 1:13-17· 16:18-20.
20 Ο Ιεχωβά τζιτζίνελα πι λαόσκε, οτθάρ τσσουντάς νόμοι σο αρακχαβένας-λεν κατά αδικίες. Για παράδειγμας, επειδή υπαρχίντιβελας ο Νόμος ισινέ δύσκολος τι κατηγορίντιβελ εκ τζενό σινανέ για εκ έγκλημας. Ο τζενό σο κατηγορίντιβελας τθερέλας ο δικαίωμας τι τζανέλ κον κατηγορίνελας-λες. (Δευτ. 19:16-19· 25:1) Ντα για τι δικάντιβελ, έπρεπε τι αβέν ντούι ή πιο μπουτ μάρτυρες. (Δευτ. 17:6· 19:15) Σο αβέλας-πες άμα εκ Ισραηλίτης κερέλας εκ έγκλημας σο ντικχλάας-λες σάντε εκ μάρτυρας; Δεν έπρεπε τι αμντίνελ ότι να κα τιμωρίντιβελας. Ο Ιεχωβά ντικχλάας σο κερντάς. Κι φαμιλί, ο ντατ τθερέλας ι εξουσία, αλλά ανταγιά εξουσία τθερέλας όρια. Μερικές φορές, όταν ισινέ συγκεκριμέ προβλήματα εκχέ φαμιλιάτε, ο πρεσβύτεροι τθερένας ι ευθύνη τι ντικχέν σο αβιλό ντα τι λεν εκ τελική απόφαση.—Δευτ. 21:18-21.
21 Σο σικλιάσα: Ο Ιεχωβά ντέλα ο τέλειος παράδειγμας, ποτές να κερέλα τίποτα άδικος. (Ψαλμ. 9:7) Ευλογίνελα οντουλέν σο ντένα καν πιστά κο κανόνες λέσκε, αλλά τιμωρίνελα οντουλέν σο χρησιμοποιήνενα πουμαρί εξουσία με λάθος τρόπος. (2 Σαμ. 22:21-23· Ιεζ. 9:9, 10) Ισί τζενέ σο κερένα μπέτι πράγματα ντα ντικχίντιβελα ότι να τιμωρίντιβενα, αλλά κάνα ο Ιεχωβά αποφασίνελα ότι αβιλό ο σωστός βακίτι, κρίντιβενα. (Παρ. 28:13) Ντα άμα να μετανιωσάλε, σικλιόνα σουγκό ότι «ισί μπαρί νταρ τι περέλ εκ τζενό κο βαστά κι τζουβντέ Ντεβλέσκε».—Εβρ. 10:30, 31.
ΚΑΣ ΑΡΑΚΧΑΒΕΛΑΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕ Ο ΝΟΜΟΣ;
22-24. (α) Καλέ τζενέν αρακχαβέλας συγκεκριμέ ο Νόμος, ντα σο σικλιάσα ι Ιεχωβάσκε; (β) Καγιά προειδοποίηση αρακχάσα κο εδάφια Έξοδος 22:22-24;
22 Ο Νόμος αρακχαβέλας συγκεκριμέ οντουλέν σο ναστί αρακχαβένας-πες, σαρ ισινέ ο ορφανά, ο χήρες ντα ο ξένοι. Ο κριτές κο Ισραήλ λιντέ ακαγιά εντολή: «Δεν πρέπει τι αδικίνες εκχέ ξενός ή εκχέ τσσαβές σο ισί μπι-νταντέσκο ντα δεν πρέπει τι λες ο σέα ι χηράκε σαρ εγγύηση για εκ δάνειος». Δευτ. 24:17) Ο Ιεχωβά μανγκέλας οντουλέν σο ναστί αρακχαβένας-πες ντα πφαμπόλας λένγκε. Ντα τιμωρίνελας οντουλέν σο συμπεριφερίντιβενας λένγκε μπέτι.—Διαβάνεν Έξοδος 22:22-24.
(23 Επίσης, ο Νόμος αρακχαβέλας ι φαμιλίν κατά σεξουαλικά εγκλήματα, οτθάρ να μουκχέλας καεκχές τι τζαλ εκχέ γιαβερέσαρ σο ισινέ λέσκε φαμιλιάταρ. (Λευιτ. 18:6-30) Ο γιαβερά λαοί ντονταλάι κατά Ισραήλ, μουκχένας τι αβέλ-πες ανταβά πράγμας ντα πακιάνας ότι να ισινέ μπέτι, αλλά ι Ιεχωβάσκο λαός έπρεπε τι ντικχέλ ανταβά έγκλημας σαρ ντικχέλας-λες Βοβ—εκ μπουτ μπέτι πράγμας.
24 Σο σικλιάσα: Ο Ιεχωβά μανγκέλα οντουλένταρ σο τσσουβέλα υπεύθυνους τι σικαβέν αγάπη ντα τι πφαμπόν λέσκε λαόσκε. Μισίνελα ο σεξουαλικά εγκλήματα ντα μανγκέλα σαρέ, ντα ατζέ πιο μπουτ οντουλά σο ναστί αρακχαβένα-πες, τι αβέν αρακχαντέ ντα τι συμπεριφερίντιβεν λένγκε δίκαια ο γιαβερά.
Ο ΝΟΜΟΣ, «ΒΟΥΤΣΣΑΛ Ι ΛΑΤΣΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΕΝΓΚΙ ΣΟ ΚΑ ΑΒΕΝ»
25, 26. (α) Σόσκε βακεράσα ότι η αγάπη ντα η δικαιοσύνη ισί σαρ η ανάσα ντα η ζωή; (β) Σο κα ντικχάς κο γιαβέρ μάθημας κατά σειρά ανταγιά;
25 Η αγάπη ντα η δικαιοσύνη ισί σαρ η ανάσα ντα η ζωή. Κι πφουβ, ναστί αβέλα ο εκ άμα νανέ ο γιαβέρ. Κάνα ισινάμ σίγουροι ότι ο Ιεχωβά ισί δίκαιος αμέντζαρ, αμαρί αγάπη λέσκε μπαριόλα. Ντα κάνα μανγκάσα ι Ντεβλές ντα λέσκε δίκαιοι κανόνες, ανταβά κερέλα-αμέν τι μανγκάς ι γιαβερέν ντα τι σικαβάς λένγκε δικαιοσύνη.
26 Η συμφωνία του Νόμου βοηθιντάς ι Ισραηλιτέν τι τσσίντεν πιο πασέ κο Ιεχωβά. Αλλά οτθάρ μπερί σο ο Ιησούς ντινάς πι ζωή σαρ λύτρος, ο Μωσαϊκός Νόμος τσσινάντιλο, ντα λέσκε θεσιάτε αβιλό κάτι ατζέ πιο λατσσό. (Ρωμ. 10:4) Ο απόστολος Παύλος βακερντάς ότι ο Νόμος ισί «βουτσσάλ ι λατσσέ πραγματένγκι σο κα αβέν». (Εβρ. 10:1) Κο γιαβέρ μάθημας κατά σειρά ανταγιά κα ντικχάς χάνικ ανταλέ λατσσέ πραγματένταρ ντα καζόμ σημαντική ισί η αγάπη ντα η δικαιοσύνη κι Χριστιανική κχανγκιρί.
ΥΜΝΟΣ 25 Σαρ Σικαβάσα ότι Ισινάμ Αληθινοί Μαθητές
^ παρ. 5 Ανταβά μάθημας ισί ο πρώτος από εκ σειρά σταρέ μαθηματέντζαρ σο κα σικαβέν σόσκε μπορίνασα τι αβάς σίγουροι ότι ο Ιεχωβά πφαμπόλα αμένγκε. Ο γιαβερά τριν κα αβέν κι Σκοπιά Μάιος 2019. Οντουλέ μαθηματέντε κα ντικχάς σαρ σικαβέλα ο Ιεχωβά αγάπη ντα δικαιοσύνη κι Χριστιανική κχανγκιρί, σαρ ο πρεσβύτεροι κα αρακχαβέν ι κχανγκιρί ντα σαρ ο νταντά ντα ο νταγιά κα αρακχαβέν πουμαρέ τσσαβέν οντουλένταρ σο μανγκένα τι κερέν λένγκε λουμνικανέ πράγματα ντα σαρ κα κοβλιαράς ι ντουκχ οντουλένγκι σο κερντέ λένγκε ανταβά μπέτι πράγμας κάνα ισινέ χουρντέ.
^ παρ. 2 ΣΟ ΜΑΝΓΚΕΛΑ ΤΙ ΒΑΚΕΡΕΛ: Ο περίπου 600 νόμοι σο ντινάς ο Ιεχωβά κο Ισραηλίτες αντράλ κατά Μωυσής βακέρντιβενα «ο Νόμος», «ο Νόμος ι Μωυσίσκο», «ο Μωσαϊκός Νόμος» ντα «ο εντολές». Επίσης, ο πρώτα παντς βιβλία ι Γραφιάκε (κατά Γένεση μέχρι κο Δευτερονόμιο) βακέρντιβενα μπουτ φαρ «ο Νόμος». Μερικές φορές ανταβά λάφι μανγκέλα τι σικαβέλ σαρέ ο Εβραϊκές Γραφές σο ισί γραμμέ ι Ντεβλέσκε πνευμάσαρ.
^ παρ. 60 ΣΟ ΣΙΚΑΒΕΛΑ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Καζόμ κερέλα χαμπέ, εκ Ισραηλίτισσα ντάι τθερέλα εκ σουκάρ συζήτηση πι τσσαΐντζαρ. Παλάλ, ο ντατ σικλιαρέλα πι τσσαβές τι αρακχαβέλ ι μπρακέν.
^ παρ. 64 ΣΟ ΣΙΚΑΒΕΛΑ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Πρεσβύτεροι κι μπαρί πόρτα σο τθερέλα η πόλη βοηθίνενα με αγάπη εκχέ χηρά ντα λάκε τσσαβές σο αδικιντάς-λεν εκ έμπορος.