Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA WOOHUSERYA 12

Mooniherye Othanana Ntakhara Moonelo wa Akina

Mooniherye Othanana Ntakhara Moonelo wa Akina

“Vano oothene nyu mukhaleke . . .oothananelana.” —1 PED. 3:8.

NCIPO 90 Nlipihaneke Mukina ni Mukhwaawe

YEEYO NNAHAALAAHU OHUSERYA *

1. Mwawiiwanana ni 1 Pedro 3:8, ntakhara heeni ninnahakalala okhala veeri va achu yaawo anathokororya vooloca sa moonelo ni okhala wahu phaama?

NINNAHAKALALA okhala veeri va achu yaawo anapwacha moonelo ni okhala wahu phaama. Awo anneererya wiihela mu nipuro nahu, wi esuwele yeeyo nnuupuwelaahu ni nnoonaahu. Awo annasuwela woosiilo soothowa sahu ni ovaha nikhaviheryo nihaakumve waaveka. Ninnaathamalela achu yaawo anooniherya ‘othanana’ * ntakhara hiyo.—Mwaalakhanye 1 Pedro 3:8.

2. Ntakhara heeni ninnaphwanela wiilipixerya wooniherya niphwanya?

2 Ntoko Akristu, oothene ahu nnaphwanela wooniherya niphwanya, naari othananelana. Weerano yeela wiiliwiili tahi wookhweya. Ntakhara heeni? Nthowa nimoha ti nawi, naachu oohiphaameya. (Aro. 3:23) Nnaphwanela wiilipixerya ohiya wuupuwelela pahiru sa hiyo mukhatiihu nyenya tho wuupuwela ntakhara akina. Navetho, akina a hiyo ninniilipixerya wooniherya niphwanya nthowa na mukhalelo naaphuwiwaahu naari nthowa na yeeyo yeeren’ye mu okumi ahu mmahiku a muculi. Yookuchula, nnanwerya ovoloweliwa ni muupuwelo wa achu yaawo anirukurenrye. Mmahiku yaala ookuchula, ancipale hanapwacha moonelo wa akina. Ohiya yeeyo, awo ari achu “awiichuna mukhataaya.” (2 Tim. 3:1, 2) Tiheeni eni enikhaviherye ovootha makacamiho yaala wi nooniherye opwacha ntakhara moonelo wa akina?

3. (1) Nni nunnuwihe hai wooniherya othananelana? (2) Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola?

3 Nnanwerya wunnuwiha othananelana orweela wa omutakiherya Yehova Muluku vamoha ni Mwanawe, Yesu Kristu. Yehova ti Muluku oosivela, nave owo ootikitherya yootakiherya yaphaama mu wooniherya waapwacha akina. (1 Yoh. 4:8) Moophaameya Yesu ootakiherya omuchu wa Tiithi awe. (Yoh. 14:9) Elukuluku aareiye veelaponi yavathi, owo aahooniherya mukhalelo achu eneeraaya yooniherye niphwanya. Mmwaha yoola, voopacerya nnahaala othokororya mukhalelo Yehova ni Yesu anooniheryaaya opwacha ntakhara moonelo wa akina. Voocharela nnahaala othokororya mukhalelo nneeraahu ncharihe sootakiherya saya.

YOOTAKIHERYA YA YEHOVA YA OTHANANA NTAKHARA AKINA

4. Isaiya 63:7-9, onooniherya hai wi Yehova onnapwacha moonelo wa akapuro awe?

4 Piipiliya onahusiha wi Yehova onnapwacha moonelo wa akapuro awe. Ntoko yootakiherya, muthokororye mukhalelo Yehova ooneiye vaavaa Aisarayeli akhalai yaahooxen’yaaya ni saweeha soohiyanahiyana. Masu a Muluku ani: “Mwa ohooshiwa woothene wa muloko, awo tho yaahooshiwa.” (Mwaalakhanye Isaiya 63:7-9.) Ohoolo waya, orweela wa mulipa a miririmu Sakariya, Yehova aahilokoha wi vaavaa nloko nawe naakhalihiwaaya moonanara, yaakhala ntoko wi ti yoowo ene aakhalihiwa moonanara. Yehova aahaaleela akapuro awe: “Muchu yoole oni ootannyeeni, onatannya niitho naka.” (Zak. 2:8, TNM) Ola mukhalelo wakuru wa wooniherya opwacha yoowo Yehova oreiyeno ntakhara achu awe!

Mwa ikharari Yehova aahiwoopola Aisarayeli wookapuroni o Yikuputu (Moone eparakrafo 5)

5. Mvahe yootakiherya mmukhalelo Yehova enreiyevo echu wi aakhaviherye akapuro awe yaawo yaahooxeya.

5 Yehova onnapaka sincipale ohiya pahiru wooniherya niphwanya wa akapuro awe yaawo anahooxeya. Owo onneeravo echu wi aakhaviherye yaawo. Ntoko yootakiherya, elukuluku Aisarayeli yaahooxeyaaya ntoko akapuro o Yikuputu, Yehova aahiiwexexa wiicela waya nave aahiwoopola. Yehova aahiloca wa Mose: “Kohoona ohooshiwa wa muloko aka . . . kohiiwa wunla waya . . . koosuwela ohaawa waya. Wi kiwaakihe wa aYiikuputu.” (Muk. 3:7, 8) Woona wi Yehova aahooniherya niphwanya ntakhara achu awe, owo aahiwoopola wookapuroni. Mu iyaakha masana ohoolo waya, mu Elapo ya Nlakano, Aisarayeli yaahipheliwa ni amwiicani. Yehova aakhulenle hai? “Apwiya [Yehova] yaanamoriwa ikharari ni aIsarayeli yuupuwelaka mu ohooshiwa waya.” Wanawiili, niphwanya naahimweeriha Yehova waakhaviherya achu awe. Owo aahaarumiha alipa oothoriha wi yaavuluxe Aisarayeli wa amwiicani aya.—Amut. 2:16, 18.

6. Mvahe yootakiherya mmukhalelo Yehova oonihenryeiye wi aanapwacha moonelo wa muchu yoowo aarino muupuwelo wooheseya.

6 Yehova onnooniherya wi onnapwacha moonelo wa achu awe—naamwi muupuwelo aya wiiliwiili ori woonanara. Muthokororye yootakiherya ya Yona. Muluku aahimuruma mulipa a miririmu awe yoola wi alokohe muchaka wa othoriha o Ninive. Vaavaa achu o Ninive yaacharunwaaya, Muluku aahithanla ohaatoloxa yaawo. Mwa yeeyo, Yona haahakalanle ni yoolakelela yeeyo. Owo “aahica, atepasha onanariwa” woona wi yooloherya awe yawi Ninive aahaala otolosiwa hiyaakhwanenle. Nyenya Yehova aari oopisa murima ni Yona nave aahimukhaviherya otoroka muupuwelo awe. (Yona 3:10–4:11) Mu elukuluku aya, Yona aahiiwexexa yeeyo Yehova aamuhusinheiye ophiyerya wi aahiphariheliwa ni Yehova wi arepe yaweereya yeela ntakhara mphurelo ahu.—Aro. 15:4. *

7. Mukhalelo Yehova onaakhaliheiye akapuro awe enaniroromeliha wa eheeni?

7 Mukhalelo Yehova onaakhaliheiye achu awe ennaniroromeliha wi ookhalano niphwanya ni akapuro awe. Owo onnasuwela wiicela ni ohooseya wa muchu ti muchu a hiyo. Mweeparipari Yehova ‘onnaroora mirima ya achu.’ (2 Math. 6:30) Owo onniiwexexa muupuwelo ahu woothene, moonelo ahu, ni okotakota wahu. Nave owo “haneemererya wi [neehiwe] opwaha owerya [wahu].” (1 Kor. 10:13) Yoororomeliha ela ennalipiha vatokovene!

YOOTAKIHERYA YA YESU YA OTHANANA NTAKHARA AKINA

8-10. Tiheeni yaamukhavihenrye Yesu opwacha moonelo wa akina?

8 Ntoko muchu veelaponi, Yesu aahooniherya othanana wawiiseela ntakhara akina. Sookhalavo iparipari raru seiyo saamukhavihenrye Yesu waapwacha akina. Yoopacerya, ntoko elociwaaya wuupaceryani, moophaameya Yesu aahooniherya omuchu wa Tiithi awe a wirimu. Moolikana ni Tiithi awe, Yesu aanaasivela achu. Naamwi aahakalala ntakhara echu eri yoothene aamukhaviheryeiye Yehova opaka, Yesu ‘aanahakalala awoonaka achu.’ (Masi. 8:31) Osivela waahimweeriha Yesu opwacha moonelo wa akina.

9 Yanawiili, ntoko Yehova, Yesu aanawerya osuwela mirima. Owo aanasuwela yeeyo yaaweeriha achu opaka yammoori, ni moonelo aya. (Mat. 9:4; Yoh. 13:10, 11) Vaavaa aasuweleiye wi achu yaari awuukhuwa, owo aanathanana ntakhara yaawo nave owo aanaahakararya.—Isa. 61:1, 2; Luka 4:17-21.

10 Yaneeraru, Yesu mwaneene aahihooseya ni makacamiho makina yaawo achu yaakumanaayano. Ntoko yootakiherya, Yesu unnunwe mu emusi yaari yoohaawa. Orweela wa olapa ni tiithi awe omphuwa, Yosefe, Yesu aahihuserya mukhalelo wa olapa mwakuru. (Mat. 13:55; Mar. 6:3) Enooneya tho wi Yosefe aakhwile mu elukuluku Yesu ahaakumve omaliha muteko awe woolaleerya. Mwawiihiiha Yesu aahoona wiicela wa omuyeleela mookhwani oosiveliwa. Nave Yesu aahisuwela okhala mu emusi yeeyo erino moonelo woohiyana vooloca sa malapelo. (Yoh. 7:5) Saweereya seiye ni sikina saahimukhaviherya Yesu wiiwexexa makacamiho ni moonelo wa achu.

Avinyaka veeri va muloko wa achu mooreera murima Yesu onnampenusa mulopwana ohinawerya wiiwa (Moone eparakrafo 11)

11. Ti liini xaxaxa opwacha wa Yesu waaryaaya wawooneya? Mutharihe. (Moone eruku va ekaapa.)

11 Opwacha wa Yesu waari wawooneya xaxaxa vaavaa aapakeiye sootikhiniha. Tahi wi Yesu aapaka sootikhiniha nthowa nawi aanaphwanela weerano eyo. Owo “aamoriwano ikharari” ntakhara yaale yaahooxeya. (Mat. 20:29-34; Mar 1:40-42) Ntoko yootakiherya, mwaanyiherye mukhalelo Yesu oonneiye vaavaa aamukunseiye mulopwana oohiiwa amukeriha okhwipi wa muloko wi ampenuse naari vaavaa aamviihaleiye mookhwani mwaana mmoharu a naamukhweli. (Mar. 7:32-35; Luka 7:12-15) Yesu aahimoriwa ikharari ni achu yaawo nave aahichuna waakhaviherya.

12. Yohani 11:32-35 onooniherya hai othanana wa Yesu ntakhara Marta ni Mariya?

12 Yesu aahooniherya othanana ntakhara Marta ni Mariya. Vaavaa owo onneiye othanana yaaryaayano nthowa na okhwa wa munnaya, Lasaro, “Yeesu aahinla.” (Mwaalakhanye Yoh. 11:32-35.) Tahi wi owo aathananne pahiru nthowa nawi aahimuyeleela nthamwene awe awaacameleya. Opwaha yeeyo, owo aanasuwela wi aahaala omviiha Lasaro. Nyenya Yesu aathananne nthowa nawi aahiiwexexa nave aahitannyeya murima orweela wa ohooxeya yoowo Mariya ni Marta yoonaaya ntakhara okhwa wa Lasaro.

13. Ntakhara heeni ninnalipiheya osuwela wi Yesu ookhalano niphwanya ntakhara achu?

13 Osuwela wi Yesu aahikhalano niphwanya ntakhara achu ennanilipiha vatokovene. Mweeparipari, tahi naachu oophaameya ntoko yene aareiye. Naamwiihiiha, ninnamusivela nthowa na mukhalelo aakhaliheiye achu. (1 Ped. 1:8) Ninnalipiheya osuwela wi owo onnalamulela hiihaano ntoko Mwene a Omwene wa Muluku. Moohilekela owo onahaala omaliha ohooseya woothene. Woona wi Yesu aahikhala ntoko muchu veelaponi yavathi, owo toophwanelela waakhaviherya achu woopowa orweela wa wiicela otokotoko ni ohooseya yoowo onatannyiwa ni olamulelo wa Satana. Mweeparipari, nootepa oreelihiwa okhalano Mwene yoowo onawerya “omoriwa ikharari ni oceecheya wahu.”—Ahe. 2:17, 18; 4:15, 16.

MUCHARIHE YOOTAKIHERYA YEEYO ETIKITHERYIWE NI YEHOVA VAMOHA NI YESU

14. Mmoonelo wa Éfeso 5:1, 2 tiheeni nnaceenyeryeyaahu opaka?

14 Vaavaa nnuupuwelaahu vooloca sa yootakiherya yeeyo etikitheryiwe ni Yehova vamoha ni Yesu, hiyo mukhatiihu ninnaceenyeryeya wooniherya othanana ntakhara akina moopwaha. (Mwaalakhanye Éfeso 5:1, 2.) Hannawerya osuwela mirima hiiha ntoko aneeraaya. Naamwiihiiha, nnanwerya weererya wiiwexexa moonelo ni soochuna sa akina. (2 Kor. 11:29) Moohiyana ni achu anrima a elapo yeela anirukurenrye, nnaphwanela otitelela ‘ohithokororya sawihuru nto saakhiihu tho.’—Fil. 2:4.

(Moone iparakrafo 15-19) *

15. Taani xaxaxa onaphwanela wooniherya othanana ntakhara akina?

15 Xaxaxa atokweene a mmulokoni anaphwanela wooniherya othanana. Awo aasuwela wi anahaala waakhula mulacu ntakhara ipucepuche anakhapelelaaya. (Ahe. 13:17) Wi yaakhaviherye anna ni arokora aya, atokweene anaphwanela okhalano niphwanya. Atokweene eni yooniherye hai othanana ntakhara akina?

16. Tiheeni mutokweene opwacha onapakeiye, nave ntakhara heeni eyo eryaaya yookhweleya?

16 Mutokweene oopwacha onnamaliha elukuluku ni anna naari arokora awe Eekristu. Owo onnaakoha makoho nave onnaawiriyana moopwacha ni moopisa murima. Eyo enakhala yoochuneya xaxaxa vaavaa epucepuche emoha yookhweleya enachunaaya oloca muupuwelo ni moonelo aya nyenya eniilipiserya ophwanya masu oophwanelela. (Masi. 20:5) Elukuluku mutokweene onamaliheiye elukuluku ni annawe, onnakhalavo ororomelana, onthamwene, ni osivela veeri va yaawo.—Saw. 20:37.

17. Tiheeni anna ni arokora ancipale aloncaaya sa yeeyo anavahaaya esisapo mwa atokweene? Mvahe yootakiherya.

17 Anna ni arokora ancipale alonce wi mukhalelo yoowo yaahaalaaya ovaha esisapo mwa mutokweene ori opwacha waya moonelo wa akina. Ntakhara heeni? Adelaide ooloca: “Enakhala yookhweya oloca ni yaawo, nthowa nawi onnasuwela wi awo anahaala owiiwexexa.” Owo ohaaceererya: “Weyo onnasuwela wi annoopwacha moorweela wa mukhalelo anaakhulelaaya vaavaa onalocaawe ni yaawo.” Munna yoowo onathamalela mukhalelo mutokweene aamukhalinheiye ooloca: “Kaahoona miithori esaren’ye mmiithoni mwa mutokweene elukuluku kaamulelaaka nikacamiho naka. Ilukuluku soothene kinnuupuwela yeeyo.”—Aro. 12:15.

18. Nni nunnuwihe hai othanana ntakhara akina?

18 Mweeparipari, tahi pahiru atokweene yaawo anaphwanela wooniherya othanana ntakhara akina. Oothene ahu nnanwerya wunnuwiha mukhalelo yoola. Mwawiihai? Mweererye wiiwexexa nikacamiho nenlo achu aveemusini vahu naari anna ni arokora anahoolelaaya. Mooniherye wi munnaapwacha amiravo ni asimwali mmulokoni hiiha ntoko awiiceliwa, awuuluvala, ni yaale yaayeleenle oosiveliwaaya mookhwani. Mwaamwenyerye wi musuwele mukhalelo aryaaya. Mwaawiriyane moopwacha vaavaa analocaaya moonelo aya. Mwaakhaviherye yaawo osuwela wi munniiwexexa nikacamiho naya. Mwaavahe nikhaviheryo mmukhalelo ori woothene ntoko munaweryelaanyuvo. Elukuluku nneeraahuno yeeyo, ninnooniherya osivela weeparipari mmeerelo awooneya.—1 Yoh. 3:18.

19. Ntakhara heeni nnaphwanelaahu okhala awaakuveya vaavaa nneereryaahu waakhaviherya akina?

19 Nnaphwanela okhala awaakuveya vaavaa nneereryaahu waakhaviherya akina. Ntakhara heeni? Nthowa nawi achu annaakhulela mmikhalelo soohiyanahiyana. Akina annakhala ootaphuwa oloca, eniiha akina yuuliwaka muru oloca. Mwawiihiiha ninnachuna ovaha nikhaviheryo, nyenya nnaphwanela osepa opaka makoho yaawo anahaala owuuliha muru. (1 Tes. 4:11) Naamwi muchu mukina akhala ootaphuwa oloca ni hiyo, nnamphiyera oheemererya yeeyo onaloceiye. Yakhala wi eyo yoheereya, muupuwele wi muchu owo onooleelani moonelo awe. Nnaphwanela okhala awaakuvela wiiwa nave oomaalela oloca.—Mat. 7:1; Tiy. 1:19.

20. Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha onacharela?

20 Opwaha wooniherya othanana mmulokoni, nnachuna wooniherya mukhalelo yoola wooreera mmuteko woolaleerya. Nni nooniherye hai othanana elukuluku nnaapakaahu amuhuserya? Nnahaala othokororya yeela mmwaha onacharela.

NCIPO 130 Mulevelelaneke

^ par. 5 Yehova ni Yesu annapwacha vooloca sa moonelo wa akina. Mwaha ola onahaala othokororya mukhalelo nneeraahu ncharihe sootakiherya saya. Nnahaalatho othokororya ntakhara heeni nnaphwanelaahu othananelana ni mukhalelo wa weerano eyo.

^ par. 1 MASU ATHARIHIWE: Wooniherya ‘othananelana’ enataphulela weererya wiiwexexa yeeyo akina anoonaaya nave neererya woona mmukhalelo woolikana ni yaawo. (Aro. 12:15) Mmwaha yoola masu awi ‘othananelana’ ni “opwacha” anataphulela echu emoharu.

^ par. 6 Yehova tho aahooniherya oreera murima ntakhara achu akina yaawo yaari ooceecheya naari awoova. Nkuupuwelani vooloca sa yaweereya ya Ana. (1 Sam. 1:10-20), Eliya, (1 Ki. 19:1-18), ni Epetemeleki (Yer. 38:7-13; 39:15-18).

^ par. 65 ERUKU VA EPAAXINA: Mithukumano mu Empa ya Omwene sinnavaha ekari etokweene ya waapwacha anna. Ninnamoona (1) mutokweene alocaka mooreera murima ni mmiravo yoowo ori mulaleeryi ni amamaawe, (2) tiithi ni mwanawe amwaamuthiyana emukhaviheryaka murokora awuuluvala wi avolowe mukaaroni, nave (3) atokweene eeli enwiriyanaka moopwacha murokora yoowo onaavya ohoolela.