Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SIHLOKO LESIFUNDVWAKO 12

Khombisa Kutsi Uyabavela Labanye

Khombisa Kutsi Uyabavela Labanye

“Nonkhe . . . nivelane.”—1 PHET. 3:8

INGOMA 90 Khutsatanani

LOKUTAWUCOCWA NGAKO KULESIHLOKO *

1. Ngekusho kwemBhalo wa-1 Phetro 3:8, kungani sikujabulela kuba nebantfu labanendzaba netidzingo tetfu kanye nendlela lesitiva ngayo?

SIYAKUJABULELA kuba nebantfu labanendzaba netidzingo tetfu kanye nemiva yetfu. Bantfu labanjalo betama kutifaka eticatfulweni tetfu ngekutsi bacondze indlela lesitiva ngayo kanye naloko lesikucabangako. Bayatinaka tidzingo tetfu futsi bayasisita ngisho nobe singakaceli kutsi basisite. Siyajabula futsi siyabatsandza bantfu ‘labasivelako.’ *Fundza 1 Phetro 3:8.

2. Kungani kungadzingeka sisebente kamatima kute sibavele labanye?

2 Njengobe singemaKhristu, sonkhe siyafuna kubavela labanye. Noma kunjalo, ngaletinye tikhatsi akusiko melula kwenta njalo. Kubangelwa yini loko? Lesinye sizatfu kutsi sinesono. (Rom. 3:23) Sibantfu sivame kuticabangela tsine kuphela, ngako kudzingeka sisebente kamatima kute sibacabangele labanye. Labanye betfu bakutfola kumatima kuvela labanye ngenca yendlela labakhuliswe ngayo, noma ngenca yaloko lokwenteke ekuphileni kwabo. Ngetulu kwaloko, loko lokwentiwa bantfu lesiphila nabo kuyasitsintsa. Kulamalanga ekugcina, bantfu labanyenti abanendzaba nendlela labanye labativa ngayo. Esikhundleni saloko ‘batitsandza bona.’ (2 Thim. 3:1, 2) Yini lengasisita kutsi sincobe tinkinga letingenta kube matima kutsi sibe neluvelo?

3. (a) Yini lengasisita sitfutfukise indlela lesikhombisa ngayo kutsi siyabavela labanye? (b) Sitawucoca ngani kulesihloko?

3 Kulingisa Jehova Nkulunkulu kanye neNdvodzana yakhe Jesu Khristu kungasisita sitfutfukise indlela lesikhombisa ngayo kutsi siyabavela labanye. Jehova nguNkulunkulu lonelutsandvo futsi usibekela sibonelo lesihle kakhulu sekukhombisa labanye kutsi siyabavela. (1 Joh. 4:8) Jesu wabulingisa ngalokuphelele buntfu baBabe wakhe. (Joh. 14:9) Ngesikhatsi asemhlabeni, wakhombisa kutsi bantfu bangakhona kuba neluvelo. Kulesihloko sitawucale sicoce ngendlela Jehova naJesu labakhombisa ngayo kutsi bayayikhatsalela imiva yalabanye. Sitawubese sicoca ngekutsi singasilingisa njani sibonelo sabo.

SIBONELO SAJEHOVA SEKUKHATSELELA LABANYE

4. UmBhalo wa-Isaya 63:7-9 ukhombisa njani kutsi Jehova uyayikhatsalela indlela tinceku takhe letitiva ngayo?

4 LiBhayibheli lisifundzisa kutsi Jehova uyayikhatsalela indlela tinceku takhe letitiva ngayo. Sibonelo saloko yindlela Jehova lativa ngayo ngesikhatsi ema-Israyeli abhekene netinkinga letinyenti. LiVi laNkulunkulu litsi: “Kuko konkhe kukhatsateka kwabo naye abekhatsatekile.” (Fundza Isaya 63:7-9.) Ngekuhamba kwesikhatsi, Jehova wasebentisa umphrofethi Zakhariya kutsi atjele bantfu bakhe kutsi bekeva buhlungu nangabe baphatfwa kabi. Jehova watjela tinceku takhe watsi: “Umuntfu lotsintsa nine utsintsa inhlavu yeliso [lami.]” (Zak. 2:8) Loko kusenta siyicondze kahle indlela Jehova labakhatsalela ngayo bantfu bakhe!

Jehova wawavela ema-Israyeli futsi wawakhulula ekugcilatweni bantfu baseGibhithe (Buka sigaba 5)

5. Shano sibonelo lesikhombisa kutsi Jehova watsatsa sinyatselo kute asite bantfu bakhe lebebacindzetelekile.

5 Jehova akagcini nje ngekuvela tinceku takhe letihluphekako, kodvwa uphindze atsatse sinyatselo kute atisite. Sibonelo saloko kutsi, ngesikhatsi ema-Israyeli agcilatwa bantfu baseGibhithe, Jehova wawavela buhlungu futsi loko kwamenta wawakhulula. Jehova watjela Mosi kutsi: “Sengikubone ngempela kuhlushwa kwebantfu bami. . . , sengikuvile nekukhala kwabo. . . Ngiyakwati kuhlupheka kwabo. Ngako-ke sengehlile kutebakhulula esandleni semaGibhithe.” (Eks. 3:7, 8) Ngenca yekutsi Jehova bekabavela bantfu bakhe, wabakhulula ekugcilatweni. Ngemuva kwemashumi eminyaka, ema-Israyeli aphindze ahlaselwa titsa tawo ngesikhatsi aseVeni Lesetsembiso. Yini Jehova layenta? Waba “nesihe nabo ngesikhatsi sebakhaliswa kucindzetelwa nakushaywa titsa tabo.” Luvelo lwaphindze lwenta Jehova wabasita bantfu bakhe. Wabeka tikhulu kute tikhulule bantfu bakhe etitseni tabo.—Khu. 2:16, 18.

6. Shano sibonelo lesikhombisa kutsi Jehova wayikhatsalela imiva yenceku yakhe lebeyinemicabango lengasiyo.

6 Jehova uyayikhatsalela imiva yebantfu bakhe, ngisho noma ngaletinye tikhatsi baba nemicabango lekabi. Cabanga ngalokwenteka kuJona. Jehova watfumela lomphrofethi kutsi amemetele umlayeto wesehlulelo kubantfu baseNineve. Ngesikhatsi bantfu baseNineve baphendvuka, Jehova wancuma kungababhubhisi. Noma kunjalo, loku akuzange kumjabulise Jona. “Watfukutsela kakhulu” ngenca yekutsi umlayeto wekutsi iNineve itawubhujiswa awuzange ufezeke. (Jona 3:10–4:11) Ngekuhamba kwesikhatsi Jona wakucondza loko Jehova bekamfundzisa kona, futsi Jehova wamsebentisa kutsi abhale lendzaba kute natsi sifundze kuyo.—Rom. 15:4. *

7. Isicinisekisa ngani indlela Jehova laphatsa ngayo tinceku takhe?

7 Indlela Jehova labaphatsa ngayo bantfu bakhe isenta siciniseke kutsi uneluvelo. Uyakubona kuhlupheka kanye nebuhlungu lesibuvako. Jehova ‘uyatati tinhlitiyo tebantfu.’ (2 Khr. 6:30) Uyicondza yonkhe imicabango yetfu, indlela lesitiva ngayo, kanye naloko lesingeke sikhone kukwenta. “Ngeke avume kutsi [silingwe] ngalokungetulu kwaloko [lesingakhona] kukwetfwala.” (1 Khor. 10:13) Lesetsembiso sisidvudvuta kakhulu!

SIBONELO SAJESU SEKUKHATSALELA LABANYE

8-10. Ngumaphi emaciniso lokungenteka asita Jesu kutsi abakhatsalele labanye?

8 Ngesikhatsi Jesu alamhlabeni abebakhatsalela labanye bantfu. Kunetintfo letintsatfu letamenta wakhatsalela bantfu. Kwekucala, njengobe sibonile ekucaleni, buntfu Jesu labenabo bufanana neba Babe wakhe wasezulwini. NjengaBabe wakhe, Jesu bekabatsandza bantfu. Ngisho noma bekajabula ngato tokhe tintfo lebekasite Jehova kutsi atente, Jesu ‘bekabatsandza kakhulu bantfu.’ (Taga 8:31) Kutsandza bantfu kwenta Jesu wayinaka indlela lebebativa ngayo.

9 Kwesibili, njengaJehova, Jesu bekakhona kufundza tinhlitiyo. Bekakhona kubona tinhloso tebantfu nendlela lebebativa ngayo. (Mat. 9:4; Joh. 13:10, 11) Ngesikhatsi Jesu abona kutsi bantfu beva buhlungu wabavela futsi wabadvudvuta.—Isa. 61:1, 2; Luk. 4:17-21.

10 Kwesitsatfu, Jesu wahlangabetana netinkinga bantfu labahlangabetana nato. Nasi sibonelo, Jesu wakhulela emndenini lobewuphuyile. Bekasebenta nababe wakhe Josefa futsi wafundza kwenta umsebenti lomatima. (Mat. 13:55; Mak. 6:3) Kubonakala ngatsi Josefa wafa ngaphambi kwekutsi Jesu acedze umsebenti wakhe wekushumayela. Ngako Jesu bekakwati kutsi kubuhlungu kangakanani kufelwa ngumuntfu lomtsandzako. Jesu bekakwati kutsi kunjani kuba semndenini lonebantfu labanetinkholo letehlukene. (Joh. 7:5) Tintfo Jesu labhekana nato kungenteka tamsita waticondza tinkinga tebantfu kanye nendlela lebebativa ngayo.

Jesu welapha indvodza lengaboni khashane nesicumbi sebantfu (Buka sigaba 11)

11. Yini lekhombisa ngalokukhetsekile kutsi Jesu bekabakhatsalela bantfu? Chaza. (Buka sitfombe lesisekhasini lekucala.)

11 Jesu wakhombisa kutsi uyabacabangela labanye ngesikhatsi enta timangaliso. Akazange ente timangaliso ngenca yekutsi bekufanele nje atente. ‘Wahawukela’ labo lebebacindzetelekile. (Mat. 20:29-34; Mak. 1:40-42) Cabanga kutsi Jesu wativa njani ngesikhatsi asusa indvodza lebeyisihhulu esicukwini sebantfu kute ayiphilise nome ngesikhatsi avusa indvodzana yemfelokati lekuphela kwayo. (Mak. 7:32-35; Luk. 7:12-15) Jesu weva buhlungu ngalebekwenteke kulabantfu, futsi wafuna kubasita.

12. UmBhalo waJohane 11:32-35 ukhombisa njani kutsi Jesu bekabavela boMata naMariya?

12 Jesu wakhombisa kutsi uyabakhatsalela boMata naMariya. Ngesikhatsi abona kutsi bebeva buhlungu ngekushona kwabhuti wabo Lazaro, “Jesu wakhala tinyembeti.” (Fundza Johane 11:32-35.) Akazange akhaliswe kutsi bekangeke aphindze ambone umngani wakhe lomkhulu ngoba bekati kutsi utamvusa. Kunaloko Jesu wakhaliswa kutsi bekacondza indlela bangani bakhe lebebativa ngayo ngenca yekushonelwa ngumnakabo abo.

13. Kusikhutsata njani kwati kutsi Jesu uneluvelo?

13 Kuyasikhutsata kwati kutsi Jesu bekabavela labanye. Kuliciniso kutsi tsine sinesono, kodvwa siyamtsandza ngoba bekaphatsa labanye ngemusa. (1 Phet. 1:8) Kuyasikhutsata kwati kutsi nyalo sewuyiNkhosi yeMbuso waNkulunkulu. Masinyane utakucedza konkhe kuhlupheka. Ngenca yekutsi Jesu wake waphila emhlabeni, nguye longakhona kucedza buhlungu nekuhlupheka lokubangelwa kubusa kwaSathane. Nembala sibusisekile ngekuba neMbusi longakhona ‘kuvelana nebutsakatsaka betfu.’ —Heb. 2:17, 18; 4:15, 16.

LINGISA SIBONELO SAJEHOVA NAJESU

14. Ngekusho kwemBhalo wa-Efesu 5:1, 2, yini lesifisa kuyenta?

14 Nangabe sicabanga ngesibonelo Jehova naJesu labasibekela sona sikhutsateka kutsi natsi sibakhatsalele labanye. (Fundza Efesu 5:1, 2.) Tsine asikhoni kufundza tinhlitiyo. Nanobe kunjalo, siyakhona kwetama kucondza indlela labanye labativa ngayo kanye netintfo labatidzingako. (2 Khor. 11:29) Ngalokungafanani nebantfu balelive labanebugovu, tsine setama ‘kungaticabangeli tsine kuphela, kodvwa sicabangele nalabanye.’—Fil. 2:4.

(Buka tigaba 15 kuya ku-19) *

15. Bobani ngalokukhetsekile lokufanele babe neluvelo?

15 Ngalokukhetsekile labadzala belibandla kufanele babavele labanye. Bayati kutsi batawulandzisa kuJehova ngendlela labaphatsa ngayo timvu takhe. (Heb. 13:17) Kuze basite bazalwane babo nabodzadze, labadzala kufanele babe nekucondza. Labadzala bangakhombisa njani kutsi baneluvelo?

16. Yini lomdzala welibandla loneluvelo lokufanele ayente futsi loko kubaluleke ngani?

16 Lomdzala welibandla loneluvelo uyatinika sikhatsi sekuba nebazalwane nabodzadze. Ubuta imibuto aphindze abalalelisise ngesineke. Loku kubaluleke kakhulu nangabe umzalwane noma dzadze afuna kutfulula sifuba sakhe kodvwa akutfola kumatima kwenta njalo. (Taga  20:5) Nangabe lomdzala atiniketa sikhatsi sekuba nebazalwane bakhe, umphumela uba kutsi bazalwane bamtsandze, bametsembe futsi babe bangani bakhe. —Imis. 20:37.

17. Ngubuphi buntfu bazalwane nabodzadze labanyenti lababutsandzako kulabadzala belibandla? Shano sibonelo.

17 Bazalwane labanyenti kanye nabodzadze batsi buntfu lababutsandzako kulabadzala belibandla kutsi baneluvelo. Leni? Adelaide utsi: “Kumelula kukhuluma nabo nangabe wati kutsi batasicondza simo lokuso. Uyati kutsi indlela labenta ngayo nawukhuluma nabo iyakhombisa kutsi bayakuvela.” Lomunye umzalwane lowajabula ngendlela labadzala labamphatsa ngayo utsi: “Ngabona kuhlengetela tinyembeti kulomdzala welibandla nakacabanga ngesimo lebengikuso, futsi ngiyohlale ngikukhumbula loko.”—Rom. 12:15.

18. Singakhombisa njani kutsi siyabavela bazalwane betfu ebandleni?

18 Kuliciniso kutsi akusibo labadzala kuphela lokufanele babe neluvelo. Sonkhe kufanele sitimisele kuvela labanye. Singakwenta njani loko? Yetama kucondza simo emalunga emndeni kanye nemalunga elibandla lakuso. Khombisa kutsi unendzaba nebazalwane labasebandleni labasebasha, labakhulile, labagulako kanye nalabashonelwe bantfu lababatsandzako. Babute kutsi tintfo tibahambela njani? Balalelisise nabakuchazela indlela labativa ngayo. Basite babone kutsi uyaticondza timo labakuto. Yenta konkhe lokusemandleni akho kute ubasite. Nasenta loko, sisuke sikhombisa kutsi sibatsandza ngalokusuka enhlitiyweni.—1 Joh. 3:18.

19. Kubaluleke ngani kutsi sivumelane netimo nasetama kusita bazalwane betfu?

19 Kufanele sivumelane netimo nasetama kusita bazalwane. Leni? Kungobe bantfu bativa ngetindlela letehlukahlukene nababhekene nebumatima. Labanye bakhululekile kukhuluma ngetindzaba tabo kantsi labanye abakakhululeki. Ngako ngisho nobe sifuna kubasita kufanele singabaphenyi. (1 Thes. 4:11) Ngisho nobe labanye bakhululekile kukhuluma, ngaletinye tikhatsi singahle singavumelani nalabakushoko. Nobe kunjalo, kufanele sihlale sikhumbula kutsi lena yindlela labativa ngayo. Kufanele sisheshe kulalela, sephute kukhuluma.—Mat. 7:1; Jak. 1:19.

20. Sitawucoca ngani esihlokweni lesilandzelako?

20 Ngetulu kwekukhombisa kutsi siyabavela bazalwane betfu ebandleni, sifuna kukhombisa lobuntfu lobuhle ngisho noma sisensimini. Nasenta bafundzi, singakhombisa njani kutsi sineluvelo? Sitawucoca ngaloko esihlokweni lesilandzelako.

INGOMA 130 Bani Ngulotsetselelako

^ sig. 5 Jehova naJesu banendzaba nendlela labanye labativa ngayo. Kulesihloko sitawucoca ngekutsi yini lesingayifundza esibonelweni sabo. Sitawuphindze sicoce ngekutsi kungani kufanele sibavele labanye, kanye nekutsi singakhombisa njani kutsi siyabavela.

^ sig. 1 TINCHAZELO TEMAGAMA LATSITE: ‘Kuvelana’ kusho kwetama kucondza indlela labanye labativa ngayo, bese sitifaka eticatfulweni tabo. (Rom. 12:15) Kulesihloko ‘kuvelana’ kanye nekukhatsalelana kusho intfo yinye.

^ sig. 6 Jehova wabavela bantfu bakhe lebebadvumele futsi lebebesaba. Cabanga ngendzaba yaHana (1 Sam. 1:10-20), ya-Elija (1 Khos. 19:1-18), kanye neya-Ebedi Meleki (Jer. 38:7-13; 39:15-18).

^ sig. 65 KUCHAZWA KWETITFOMBE: Imihlangano leba seHholweni leMbuso iniketa bantfu labanyenti litfuba lekukhutsatana. Kwekucala, sibona lomdzala welibandla akhuluma nemmemeteli losemusha kanye namake wakhe. Kwesibili, sibona babe nendvodzakati yakhe basita dzadze losakhulile kutsi agibele emotweni. Kwesitsatfu, sibona labadzala lababili bamlalela ngesineke dzadze locela lusito.