1. Mang fan ni gad baadag ni gad ma chag ko girdi’ ni yad ma lemnag rogon lanin’dad nrogon nib puluw ko 1 Peter 3:8?

GAD baadag ni ngaud chaggad ko girdi’ ni yad ma lemnag rogon lanin’dad. Girdi’ ni aray rogon e yad ma guy rogon ni ngar nanged rogon lanin’dad nge tafinay rodad. Yad manang e n’en nib t’uf rodad maku yad ma ognag e ayuw ngodad. Yu ngiyal’ e yad ma rin’ e re n’ey u m’on ni ngad ninged e ayuw ngorad. Gad baadag e piin ni yad ma ‘runguydad’ * ara yad ma lemnag rogon lanin’dad.​—Mu beeg e 1 Peter 3:8.

2. Mang fan nib t’uf ni ngad athamgilgad ni ngad nanged rogon laniyan’ yugu boch e girdi’?

² Gad e piin Kristiano e gad baadag ni ngad nanged rogon laniyan’ e girdi’. Machane bin riyul’ riy e, de mom ni ngad rin’ed e re n’ey. Mang fan? Reb i fan e bochan ndawor da flontgad. (Rom. 3:23) Ba ga’ nra bagadad ma yigoo ir e ma lemnag ir. Ere ba t’uf ni ngad guyed rogon ni ngkud lemnaged yugu boch e girdi’. Ku bay boch i gadad nib mo’maw’ ni nge nang rogon laniyan’ be’ ni bochan rogon e chugol nni tay ngak, ara pi n’en ni ka i buch rok kafram. Maku reb e, rayog ni nge af ngodad e lem ko girdi’ u toobdad. Boor e girdi’ ko ngiyal’ ney ko tin tomuren e rran e darur lemnaged rogon laniyan’ boch e girdi’, ya ra bagayad ma ‘ke mus ni ir e be lemnag ir.’ (2 Tim. 3:1, 2) Ere mang e rayog ni nge ayuwegdad ni ngad gelgad ko pi magawon ney ni ma mo’maw’nag ngodad ni ngad nanged rogon laniyan’ yugu boch e girdi’?

3. (a) Uw rogon ngad mon’oggad u rogon ni gad ma dag e runguy? (b) Mang e gad ra weliy ko re article ney?

³ Faan gad ra folwok rok Jehovah Got nge Jesus Kristus ni Fak, ma aram e rayog ni ngad mon’oggad u rogon ni gad ma dag e runguy. Jehovah e ir e Got ko t’ufeg, maku ir e ke dag e bin th’abi  fel’ e kanawo’ u rogon ni ngan nang rogon laniyan’ yugu boch e girdi’. (1 John 4:8) Jesus e rib fel’ rogon ni i folwok ko Chitamangin. (John 14:9) Nap’an ni immoy u fayleng, me dag rogon ni ngan runguy e girdi’. Re article ney e gad ra weliy riy rogon ni ma lemnag Jehovah nge Jesus rogon laniyan’ yugu boch e girdi’. Ngemu’ ma gad weliy rogon ni ngad folwokgad rorow.    

4. Uw rogon ni be dag e Isaiah 63:7-9 ni ma lemnag Jehovah rogon laniyan’ e pi tapigpig rok?

⁴ Be yog e Bible ni ma lemnag Jehovah rogon laniyan’ e pi tapigpig rok. Am lemnag rogon laniyan’ u nap’an ni i gafgow piyu Israel kakrom. Be gaar e Thin rok: “Nap’an ni ur gafgowgad maku be gafgow laniyan’.” (Mu beeg e Isaiah 63:7-9. *) Boch nga tomuren me yog Jehovah u daken Zekariah ni profet nnap’an nra guy e girdi’ rok ni yibe gafgownagrad ma bod ni ir e yibe gafgownag. Ere yog ngak e pi tapigpig rok ni gaar: “En nra math ngomed e ke math nga tiren marwag.” (Zek. 2:8, NW) Re n’ey e be dag nri ma lemnag Jehovah e girdi’ rok!

5. Mu weliy reb e kanawo’ ni ke ayuweg Jehovah e pi tapigpig rok riy ni kar gafgowgad.

⁵ Gathi kemus ni ma runguy Jehovah e pi tapigpig rok ni kar gafgowgad, ya ku ma rin’ ban’en ni nge ayuwegrad. Bod nnap’an ni yibe gafgownag piyu Israel u Egypt, ma manang Jehovah gelngin e kireban’ ni ur ted ma aram me lemnag ni nge ayuwegrad. I gaar ngak Moses: “Kug guy nga rogon ni yibe gafgownag e girdi’ rog . . . , kug rung’ag lamrad ni yad be wenig ni nga ni ayuwegrad . . . Rib tamilangan’ug u gelngin e gafgow ni yad be tay. Ku gub ni nggu chuwegrad u tan pa’ piyu Egypt.” (Ex. 3:7, 8) Bochan ni runguy Jehovah e girdi’ rok, ma aram me chuwegrad ko sib u Egypt. Boch e chibog nga tomuren u nap’an ni ka ranod nga lan fare Nam ni Kan Micheg, ma aram me yib e pi toogor rorad ni ngar chamgad ngorad. Ere mang e rin’ Jehovah? I runguyrad “ya ur gel’gel’gad ko gafgow ni yib ngorad nge togopluw ni i tay e pi toogor rorad ngorad.” Ku aram bayay ni ayuweg Jehovah e girdi’ rok ni bochan e be runguyrad. I pi’ boch e girdi’ nib gel ni yad e nga u rogned e  thin ni ngar ayuweged piyu Israel u pa’ e pi toogor rorad.​—Judg. 2:16, 18.

6. Mu weliy reb e kanawo’ u rogon ni ke dag Jehovah ni be lemnag rogon laniyan’ be’ nde puluw e lem rok.

⁶ Ma lemnag Jehovah rogon laniyan’ e girdi’ rok ni kub muun ngay e ngiyal’ nder puluw rogon e lem ni yad be tay. Am lemnag e n’en ni buch rok Jonah. I l’og Got e re profet ney ni nge weliy thin e gechig ni bayi tay ngak piyu Nineveh. Nap’an ni guy Got ni kar kalgadngan’rad, ma aram me dugliy ndab ki thangrad. Machane de adag Jonah e n’en ni ke rin’ Got. I “damumuw” nib gel ni bochan e de lebug e n’en ni ke yog nra buch rok piyu Nineveh. Yugu aram rogon, me gum’an’ Jehovah u puluwon Jonah me ayuweg ni nge puluw e lem rok. (Jonah 3:10–4:11) Munmun ma aram mfini tamilang fan e re n’ey u wan’, ma aram me fanay Jehovah ni nge yoloy e n’en ni buch rok ni fan ngodad.​—Rom. 15:4. *

7. Rogon e ngongol rok Jehovah ko pi tapigpig rok e mang e be micheg ngodad?

⁷ Rogon e ngongol rok Jehovah ko girdi’ rok e be micheg ni ma lemnag rogon laniyan’ e pi tapigpig rok. Manang rogon e amith nge gafgow ni gad be tay ni be’ nge be’. Riyul’ nri “manang e tafinay rok e girdi’.” (2 Kron. 6:30, BT) Manang rogon e tafinay rodad, nge fithik’ i lanin’dad, nge tin ndabiyog rodad, ma ‘dabiyog ni nge pagdad nge yib ngodad e pi n’en ni ma waliy e girdi’ nge denen nge pag rogon ndabkiyog rodad ni ngad taleged gadad riy.’ (1 Kor. 10:13) Pi thin ney e rra fal’eg lanin’dad!

8-10. Mang boch ban’en ni momnag ngak Jesus ni nga i lemnag rarogon e girdi’?

⁸ Nap’an ni immoy Jesus u fayleng nib girdi’, ma ri ma lemnag rarogon e girdi’. Dalip ban’en ni i k’aring ni nge lem ni aram rogon. Som’on e bod rogon ni kad weliyed faram. Jesus e rib fel’ rogon ni i m’ug rarogon e Chitamangin rok. Ba t’uf e girdi’ rok ni bod rogon e Chitamangin. Yugu aram rogon ni i felfelan’ nga urngin ban’en ni ke ayuweg Jehovah kar ngongliyew, machane girdi’ e ir e rib “fel’ u wan’.” (Prov. 8:31) T’ufeg e aram e n’en ni k’aring Jesus ni nga i lemnag rogon laniyan’ yugu boch e girdi’.

⁹ Bin migid, Jesus e manang e n’en ni bay u gum’irchaen e girdi’ ni bod rogon Jehovah. Manang fan ni ma rin’ be’ ban’en nge ban’en nge rogon lanin’rad. (Matt. 9:4; John 13:10, 11) Ere nap’an nra guy Jesus e girdi’ ni kari kireban’rad, ma ri ma magafan’ ngorad ma ma guy rogon ni nge fal’eg lanin’rad.​—Isa. 61:1, 2; Luke 4:17-21.

¹⁰ Bin dalip, i mada’nag Jesus boch e magawon ni ku i mada’nag e girdi’ u tooben. Bod ni, Jesus e ilal u reb e tabinaw nib gafgow. Nap’an ni yow be maruwel Josef ni chitamangin ni ke pof, ma aram me fil ngak rogon ni nge rin’ boch e maruwel nib gel. (Matt. 13:55; Mark 6:3) Machane, bod ni yim’ Josef u m’on ni nge mus nap’an e machib ni i tay Jesus. Ere dariy e maruwar riy ni ki thamiy Jesus e kireban’ ni ma tay be’ ni ke yim’ be’ nib t’uf rok. Ku manang Jesus rogon e par u lan reb e tabinaw nib thilthil e michan’ ko girdi’ riy. (John 7:5) Pi n’ey nge ku boch e magawon e ayuweg Jesus ni nge nang rogon e magawon ni ma yib ko girdi’ nge rogon lanin’rad.

11. Mingiyal’ e ri gagiyel e runguy rok Jesus? Mu tamilangnag. (Mu guy e sasing u wuru’ e re ke babyor ney.)

¹¹ Ri i gagiyel e runguy rok Jesus u nap’an ni i ngongliy boch e maang’ang. Da i ngongliy e pi maang’ang nem ni bochan e ban’en nthingari rin’, ya i rin’ ni bochan e ke “kireban’” ngak e piin ni kar gafgowgad. (Matt. 20:29-34; Mark 1:40-42) Bod ni, am susunnag rogon laniyan’ Jesus u nap’an ni fek be’ nib moon nib biling nga orel ko girdi’ nge golnag e m’ar rok, ara nap’an ni faseg fare taare pagel ni fak fare pin ni ke yim’ e pumoon rok. (Mark 7:32-35; Luke 7:12-15) I  lemnag Jesus rogon laniyan’ e pi girdi’ nem ma ri baadag ni nge ayuwegrad.

12. Uw rogon ni be tamilangnag e John 11:32-35 rogon ni dag Jesus e runguy ngak Martha nge Maria?

¹² Ki dag Jesus e runguy ngak Martha nge Maria. Nap’an ni guy ni kari kireban’row ni bochan e ke yim’ Lazarus ni walagrow, ma aram “me yor.” (Mu beeg e John 11:32-35.) Gathi kemus ni yor ni bochan e ke yim’ reb e fager rok. Ya bin riyul’ riy e, manang ni bayi faseg Lazarus ko yam’. Fan ni yor e bochan ni manang gelngin e kireban’ ni ke tay e gal fager rok nem ni bochan Lazarus ni ke yim’.

13. Uw rogon nrayog ni nge yib e athamgil nga lanin’dad ni faan gad ra nang rogon ni ma dag Jesus e runguy?

¹³ Gad ra nang rogon ni ma dag Jesus e runguy ma rayog ni nge pi’ e athamgil nga lanin’dad. Riyul’ ndad flontgad ni bod Jesus. Yugu aram rogon ma rib t’uf Jesus rodad ni bochan e ma dag e runguy ko girdi’. (1 Pet. 1:8) Gad ba felfelan’ ma be pi’ e athamgil nga lanin’dad ni kad nanged ni be gagiyeg e chiney ni ir e Pilung u Gil’ilungun Got. Dabki n’uw nap’an ma bayi chuweg urngin e gafgow. Ir e rayog rok ni nge ayuweg e girdi’ ni ngar chuwgad u fithik’ e amith nge gafgow ni be yib ngorad ni bochan e gagiyeg ni be tay Satan, ya ku ir ma immoy ba ngiyal’ nib girdi’. Ere gad ba tow’ath ni bay e Pilung rodad ni ma “kireban’ ngodad nga fadad meewar.”​—Heb. 2:17, 18; 4:15, 16.

14. Mang e gad baadag ni ngad rin’ed nrogon nib puluw ko Efesus 5:1, 2?

¹⁴ Gad ra lemnag rogon ni ma dag Jehovah nge Jesus e runguy ngodad, ma ra k’aringdad ni ngkud daged e runguy ko girdi’. (Mu beeg e Efesus 5:1, 2.) Dabiyog ni ngad nanged e n’en ni bay u gum’irchaen e girdi’ ni bod Jehovah nge Jesus. Yugu aram rogon ma rayog ni ngad guyed rogon ni ngad nanged rogon laniyan’ yugu boch e girdi’ nge tin nib t’uf rorad. (2 Kor. 11:29) Gad ma guy rogon ni ngad pared ni gad ba thil ko girdi’ nu fayleng ni yigoo yad e yad ma lemnagrad, ya gad ma athamgil ni nge ‘bagadad ma ngi i lemnag bagadad ngi i ayuweg u rogon nrayog rok, ma gathi go ir e ngi i lemnag ir.’​—Fil. 2:4.

15. Mini’ e piin nrib t’uf ni ngar daged e runguy?

¹⁵ Ba ga’ ni piin piilal u lan e ulung e rib t’uf ni ngar daged e runguy ko girdi’. Yad manang ni yad ra weliy ngak Jehovah rogon ni ur ayuweged e pi saf rok. (Heb. 13:17) Faanra nge yag nra ayuweged e pi walag, mab t’uf ni ngar nanged rogon lanin’rad. Ere uw rogon ni nge dag e piin piilal e runguy?

16. Mang e ma rin’ reb e piilal ni ma runguyey, ma mang nib ga’ fan e re n’ey?

¹⁶ Reb e piilal ni ma runguyey e ma tay e tayim ni fan ngak e pi walag. Ma fith boch e deer ngorad, ma ma gum’an’nag ir nge motoyil ngorad. Rib ga’ fan e re n’ey ni faanra bay reb e walag ni baadag ni nge weliy laniyan’ machane ba mo’maw’ rogon ngak ni nge weliy. (Prov. 20:5) Faanra ba m’agan’ reb e piilal ngay ni nge tay e tayim ni fan ko pi walag u lan e ulung, ma aram e rayog ni nge gel e pagan’ nge t’ufeg u thilrad e pi walag, miki yag ni nge par nib fel’ thilrad.​—Acts 20:37.

17. Mang e re fel’ngin ni ma yog boor e walag nri yad baadag ko piin piilal? Mu weliy ban’en ni ke buch.

¹⁷ Boor e walag ni yad ma yog nre fel’ngin nri yad baadag ni ngar guyed ko piin piilal u lan e ulung e rogon ni yad ma lemnag rogon laniyan’ yugu boch e girdi’. Mang fan? I yog Adelaide ni gaar: “Ba mom ni ngam non ngorad ni bochan e ga manang ni yad ra nang fan rogon lanin’um.” Ki ulul ngay ni gaar: “Rayog ni ngam nang ni yad be lemnag rogon lanin’um u rogon ni yad ra non ngom u tomuren ni kam weliy salpem ngorad.” Ku bay reb e walag ni pumoon ni sul nge lemnag rogon e ngongol rok reb e piilal ngak, me yog ni gaar: “Nap’an ni gu be weliy salpeg ngak, mug guy ni ke sugsug e lu’ nga owchen. Dariy e ngiyal’ ni gu ra pagtalin e re n’ey.”​—Rom. 12:15.

18. Uw rogon ni ngad daged e runguy ko girdi’?

 ¹⁸ Riyul’ ni gathi kemus ni yigoo piin piilal e ba t’uf ni ngar daged e runguy. Gad gubin nib t’uf ni ngad maruweliyed e re fel’ngin ney. Uw rogon? Mu guy rogon ni ngam nang rogon e magawon ni be yan e pi tabinaw nge pi walag u fithik’. Mu dag nib ga’ fan u wan’um e piin fel’ yangaren u lan e ulung, nge piin nib m’ar, nge piin pilibthir, nge piin ni ke yim’ be’ nib t’uf rorad. Mu fith salperad mag motoyil ngorad nib fel’ rogon u nap’an ni yad be weliy lanin’rad ngom. Mu dag ngorad ni ga manang rogon e pi magawon ni yad be yan u fithik’. Mu ognag e ayuw ngorad u rogon kanawoen nrayog ni ngam rin’. Faan gad ra rin’ ni aray rogon, ma aram e gad be dag nriyul’ ni yad ba t’uf rodad.​—1 John 3:18.

19. Mang fan nib t’uf ni ngad thilyeged boch ban’en u rarogodad u nap’an ni gad be guy rogon ni ngad ayuweged e girdi’?

¹⁹ Ba t’uf ni ngad thilyeged boch ban’en u rarogodad u nap’an ni gad be guy rogon ni ngad ayuweged e girdi’. Mang fan? Bochan e ba thilthil rogon e n’en ni ma rin’ e girdi’ u nap’an nra yib e magawon ngorad. Boch e girdi’ e yad baadag ni ngar weliyed e magawon rorad, ma boch e danga’. Ere yugu aram rogon ni gad baadag ni ngad pied e ayuw ngorad, machane thingar dab da fithed murung’agen boch ban’en ndubrad ni ngar weliyed. (1 Thess. 4:11) Mus ni faanra kar weliyed lanin’rad machane gathi gubin ngiyal’ ni taareb rogon lanin’dad ko pi n’en ni yad be weliy. Machane, thingar da nanged ni aray rogon e lem rorad. Ere thingar da gurgad ko motoyil, ma dab da gurgad ngad welthingad.​—Matt. 7:1; Jas. 1:19.

20. Mang e gad ra weliy ko bin migid e article?

²⁰ Gathi kemus nu lan e ulung e ba t’uf ni ngad daged e re fel’ngin ney riy, ya kub t’uf ni ngad daged u nap’an e machib. Ere uw rogon ni ngad daged e runguy u nap’an ni gad be ayuweg e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus? Ereray e n’en ni gad ra weliy ko bin migid e article.