1. Cintu nshi cimo icawamisha pa fyo Yesu aba? Londololeni.

CIMO icawamisha pali Yesu ca kuti aleshiba amafya ayo fwe bantu abashapwililika tukwata. Ilyo Yesu ali pano isonde, ‘alesekelela pamo na balesekelela’ kabili ‘alelilila pamo na balelila.’ (Rom. 12:15) Ku ca kumwenako, ilyo abasambi 70 babwelele mu kubila imbila nsuma ninshi balesekelela, Yesu na o “alisekelele nga nshi mu mupashi wa mushilo.” (Luka 10:17-21) Lelo ilyo Lasaro afwile kabili Yesu amona ifyo abamutemenwe bali no bulanda, alyumfwile “ubulanda nga nshi, kabili alyumfwile ububi.”—Yoh. 11:33.

2. Finshi fyalengele Yesu alelangulukilako abantu?

² Finshi fyalengele uyu mwaume uwapwililika abe sana no luse kabili alelangulukilako abantunse abashapwililika? Ica kubalilapo, Yesu alitemenwe abantu. Nga fintu twalandilepo mu cipande cafumineko, Yesu alitemenwe “abana ba bantu.” (Amapi. 8:31) Filya atemenwe abantunse fyalengele aishiba bwino ifyo batontonkanya. Umutumwa Yohane alondolwele ukuti: Yesu “alishibe ifyaba mu mitima ya bantunse.” (Yoh. 2:25) Yesu alelangulukilako sana abantu. Abantu balishibe ukuti Yesu alibatemenwe, kabili ici e calengele balekutika imbila ya Bufumu iyo alebashimikila. Na ifwe nga tulelangulukilako abantu, tukalabomba bwino umulimo wa kubila imbila nsuma.—2 Tim. 4:5.

3-4. (a) Nga tulelangulukilako abantu, tukalamona shani umulimo wa kubila imbila nsuma? (b) Finshi twalasambilila muli cino cipande?

³ Umutumwa Paulo alishibe ukuti alingile ukubila imbila nsuma, kabili na ifwe twalishiba ukuti tulingile ukulabila imbila nsuma. (1 Kor. 9:16) Kanshi nga tulelangulukilako abantu, tatwakalebilila fye imbila nsuma ico cine. Lelo tukalafwaya abantu bashininkisha ukuti twalibabikako amano kabili tulafwaya sana ukubafwa. Twalishiba ukuti “mwaba insansa ishingi mu kupeela  ukucila ishaba mu kupokelela.” (Imil. 20:35) Nga tuletontonkanya pali aya mashiwi ilyo tulebila imbila nsuma, tukalaba ne nsansa.

⁴ Muli cino cipande, twalasambilila pa fyo twingalalangulukilako abantu ilyo tulebila imbila nsuma. Ica kubalilapo, twalasambilila pa fyo Yesu alelangulukilako abantu. Lyena twalasambilila ifintu fine ifyo tufwile ukulacita pa kuti tulemupashanya.—1 Pet. 2:21.

5-6. (a) Ni bani abo Yesu alelangulukilako? (b) Ukulingana ne fyasobelwe pali Esaya 61:1, 2, cinshi calengele Yesu alelangulukilako abo alebilako imbila nsuma?

⁵ Moneni ifyo bushiku bumo Yesu alangile ukuti alelangulukilako abantu. Ena na basambi bakwe balinakile sana pantu balibilile sana imbila nsuma ukwabula no kutuusha. Tabakwete ne nshita ya kuti balye. E ico Yesu aebele abasambi bakwe ukuti ‘baleya ukutalele ukwa kuti babe beka batuusheko panono.’ Na lyo line, ibumba ilikalamba lyalibatangilile. Bushe Yesu aumfwile shani ilyo afikile uko baleya amona ne bumba lya bantu, kabili finshi acitile? Baibolo itila alibomfwilile “uluse * pantu bali nge mpaanga ishabula kacema. Kabili atendeke ukubasambilisha ifintu ifingi.”—Marko 6:30-34.

⁶ Cinshi calengele ukuti Yesu omfwile aba bantu uluse? Amwene ukuti aba bantu “bali nge mpaanga ishabula kacema.” Nalimo Yesu alimwene ukuti bamo pali aba bali bapiina kabili balebombesha pa kuti bafwaile indupwa shabo ifyo shalekabila. Nalimo bambi bali no bulanda pantu balifwililwe balupwa ne fibusa. Ifi nga e fyo cali, Yesu afwile alishibe amafya bakwete. Nga fintu twasambilile mu cipande cafumineko, Yesu afwile alikwetepo amafya yamo ayo balekwata. Yesu alebika amano ku bantu, kabili alefwaya ukubasansamusha.—Belengeni Esaya 61:1, 2.

7. Finshi tufwile ukulacita pa kuti tulepashanya Yesu?

⁷ Finshi tulesambilila ku fyo Yesu alecita? Nga filya fine cali kuli Yesu, na ifwe twikala na  bantu ababa “nge mpaanga ishabula kacema.” Balakwata amafya ayengi nga nshi. Twalikwata imbila ya Bufumu iingabasansamusha. (Ukus. 14:6) E ico tulabila imbila nsuma pantu tulomfwila “ubulanda umulanda no mupiina” nga filya fine Shikulwifwe alecita. (Amalu. 72:13) Tulomfwila abantu uluse kabili tulafwaya ukucitapo cimo pa kuti tubafwe.

8. Cinshi twingacita pa kulanga ukuti tulalangulukilako abantu ilyo tulebila imbila nsuma? Langilileni.

⁸ Cinshi twingacita pa kuti tulelangulukilako abo tubilako imbila nsuma? Tufwile ukutontonkanya pa fyo abo tulebilako baletontonkanya na pa fyo baleumfwa. Lyena tulingile ukubacitila ifyo twingafwaya batucitila nga ni fwe baleshimikila. * (Mat. 7:12) Nomba natulande pa fintu fine ifyo twingacita pa kuti tulelangulukilako abantu. Ica kubalilapo, tufwile ukulatontonkanya pa fyo cila muntu alekabila. Umulimo wa kubila imbila nsuma kuti twaupashanya ku mulimo ubomba shing’anga. Shing’anga uwaishiba ukubomba aleshiba ifya kundapa umulwele umo na umo. Alepusha umulwele amepusho kabili alakutika ilyo umulwele alemulondolwela ifyo alwele nelyo ifyo aleumfwa. Tabutukila fye ukupeela umulwele umuti lelo alatala amuceeceeta bwino e lyo asanga umuti uwingamuposha. Kanshi na ifwe bene ilyo tulebila imbila nsuma tatufwile ukulabomfya inshila imo ine kuli bonse abo tubilako. Lelo tufwile ukwishiba bwino imikalile ya muntu tulebilako imbila nsuma e lyo ne fyo atontonkanya pa fintu fimo.

9. Finshi mushifwile ukulacita? Londololeni.

⁹ Nga mwasanga umuntu ilyo mulebila imbila nsuma, mwilatontonkanya ukuti namwishiba ifingi pali ena, ifyo asuminamo, no mulandu asuminina ifyo fintu. (Amapi. 18:13) Lelo mulingile ukumwipusha amepusho ayashingamukalifya pa kuti mwishibeko fimo pali ena na pa fyo asuminamo. (Amapi. 20:5) Nga caliba fye bwino uko mwikala kuti mwaipusha umuntu pa ncito abomba, pa lupwa lwakwe, pa nkulilo yakwe e lyo ne fyo atontonkanya pa fintu fimo. Nga mwamwipusha amepusho, mukeshiba ico alingile ukumfwila imbila nsuma. Nga mwaishiba ifyo, kuti mwamulangulukilako kabili kuti mwamwafwa, nga fintu Yesu alecita.—Linganyeniko 1 Abena Korinti 9:19-23.

10-11. Ukulingana na 2 Abena Korinti 4:7, 8, cinshi icalenga bubili ico tufwile ukucita pa kuti tulelangulukilako abantu? Langilileni.

¹⁰ Icalenga bubili, muleesha ukutontonkanya pa fyo imikalile yabo yaba. Nalimo imikalile yabo yalipalanako ne mikalile yesu mu fintu fimo. Na kuba na ifwe tulakwatako amafya ayo abantu bonse abashapwililika bakwata. (1 Kor. 10:13) Twalishiba ukuti imikalile muli shino nshiku ilafya sana. Ni Yehova fye e utwafwa ukushipikisha. (Belengeni 2 Abena Korinti 4:7, 8.) Nomba tontonkanyeni pa bantu  abashili fibusa fya kwa Yehova. Imikalile yabo ifwile yalikosa sana pantu Yehova tabafwa. Nga filya fine Yesu alecita, na ifwe tulabomfwila uluse kabili tulabebako “imbila nsuma iya fintu ifisuma.”—Esa. 52:7.

¹¹ Katulande pali munyinefwe Sergey. Ilyo ashilasambilila icine, ali ne nsoni kabili ali uwatalalila. Calemukosela sana ukulanda na bantu. Mu kupita kwa nshita atendeke ukusambilila Baibolo. Ba Sergey batile: “Ilyo nalesambilila Baibolo, nasambilile ukuti Abena Kristu balikwata umulimo wa kwebako abantu ifyo basuminamo. Nalemona kwati ine te kuti mombe uyu mulimo.” Na lyo line batontonkenye pa bantu abashali tabalaishiba icine kabili bailwike ukuti imikalile ya aba bantu ifwile yalyafya sana pa mulandu wa kuti tabaishiba Yehova. Ba Sergey batile: “Ifipya ifyo nalesambilila fyalengele naba sana ne nsansa kabili naleka ukusakamana. Nalishibe ukuti na bambi balingile ukusambilila icine.” Ilyo ba Sergey batwalilile ukulangulukilako abantu, baleya baleshipilako pa kubila imbila nsuma. Batile: “Nalipapile ilyo naishilesanga ukuti na kuba ukwebako abantu pali Baibolo kwalengele naleka ukulatiina ukulanda na bantu. Na kabili ukwebako abantu ifyo nasuminemo kwalengele icitetekelo candi cakoselako.” *

12-13. Mulandu nshi tulingile ukutekanishisha abo tusambilisha Baibolo? Langilileni.

¹² Icalenga butatu, muletekanishisha abo musambilisha. Mwilalaba ukuti abo musambilisha nalimo tabatala abatontonkanyapo pa cine ico ifwe twasambilila mu Baibolo. Kabili abengi balitemwa sana ifyo basuminamo. Nalimo bomfwa kwati ifyo basuminamo filalenga baikatana na balupwa lwabo na bantu ababa mu cifulo bekala kabili filenga balakonka intambi shabo. Bushe kuti twabafwa shani?

¹³ Tontonkanyeni pali ifi: Bushe abantu bacita shani nga ca kuti ubulalo bwa kale tabuli bwino kabili balingile ukupanga bumbi? Ilingi line babalilapo ukupanga ubupya uku ninshi abantu bacili baleabuka pa bwa kale. Lyena nga bapwisha ukupanga ubupya, balabongolola ubwa  kale. Ifi fine na ifwe e fyo tufwile ukulacita. Ilyo tatulaeba abo tusambilisha ukuleka ukukonka ifyo basuminamo ifyo batemwa sana, nalimo tulingile ukubalilapo ukubafwa ukwishiba no kutemwa sana icine icaba mu Baibolo ico bashaishibe pa kubala. Nga twacita ifi, kuti baleka ukukonka ifyo basuminamo. Kwena kuti papita inshita pa kuti abantu balule ifyo basuminamo.—Rom. 12:2.

14-15. Finshi tufwile ukucita pa kuti twafwe abaishiba ifinono pe subilo lya kwikala umuyayaya mu paradaise pano isonde nelyo abashaishibapo nangu cimo? Langilileni.

¹⁴ Nga tuletekanishisha abo tubilako imbila nsuma, tatwakaleenekela ukuti bakalasumina icine icaba mu Baibolo pa muku wa kubalilapo. Lelo nga tulebalangulukilako, panono panono tukalabafwa ukulatontonkanya pa fyo Baibolo isambilisha. Ku ca kumwenako, natulande pa fyo twingalanshanya no muntu pa kuti eshibe isubilo lya kuba no mweo wa muyayaya mu paradaise pano isonde. Abengi tabaishibapo nangu cimo nelyo baishiba fye ifinono pali ili isubilo. Nalimo basumina ukuti umuntu nga afwa ninshi calala capwa takatale aba no mweo na kabili. Nelyo batontonkanya ukuti abasuma bonse nga bafwa baya ku muulu. Finshi tulingile ukucita pa kuti twafwe abantu ba musango uyu?

¹⁵ Munyinefwe umo alandile pa nshila imo iyo amona ukuti ilabomba bwino. Abalilapo ukubelenga ilembo lya Ukutendeka 1:28. Lyena alepusha abo asanga pa mayanda uko Lesa alefwaya abantu baleikala ne fyo alefwaya baleikala. Abantu abengi basuka abati, “Alefwaya baleikala pano isonde kabili baleikala bwino.” Pa numa uyu munyinefwe abelenga ilembo lya kwa Esaya 55:11 e lyo aipusha nga ca kuti ifyo Lesa alefwaya abantu baleikala fyalicitika. Ilingi line abantu bamwasuka abati awe tafyacitika. Na mu kulekelesha, abelenga ilembo lya Amalumbo 37:10, 11 no kubepusha ifyo abantu bakalaikala ku ntanshi. Ifi uyu munyinefwe acita pa kulanshanya na bantu ifyaba mu Baibolo fyalenga abantu abengi baishiba ukuti Lesa acili alafwaya abantu abasuma bakekale umuyayaya mu Paradaise pano isonde.

16-17. Ukulingana ne fyaba pa Amapinda 3:27, finshi fimo ifyo twingacita pa kuti tulelanga ukuti tulalangulukilako abantu? Langilileni.

¹⁶ Icalenga bune, muletontonkanya pa fyo mwingacita pa kuti abantu beshibe ukuti mwalibabikako amano. Ku ca kumwenako, bushe twile pa mayanda yabo ilyo bashikwete inshita ya kuti tulanshanye nabo? Nga ca kuti e fyo cili ninshi kuti twalomba ubwelelo kabili kuti twabeba ukutila kuti twabwela inshita imbi. Kuti twacita shani nga ca kuti uo twasanga pa ng’anda nakwata akamulimo ako twingamwafwako? Nelyo kuti twacita shani nga ca kuti uo twasanga te kuti akwanishe ukwenda pa mulandu wa kuti alilwala nelyo pa mulandu wa kuti alikota kabili alekabila uwa kumwafwa? Umuntu wa musango uyu nga e o twasanga nalimo kuti cawama twamwafwa.—Belengeni Amapinda 3:27.

 ¹⁷ Kwali ifisuma ifyacitike ilyo nkashi umo acitiile umuntu fimo ifingamoneka kwati tafyacindama sana. Pa mulandu wa kuti alelangulukilako ulupwa lumo ulwafwililwe umwana, alulembeele kalata. Muli kalata alilembelemo Amalembo ayasansamusha. Bushe ulu lupwa lwaumfwile shani? Banyina ba mwana uwafwile batile: “Mailo nali no bulanda nga nshi. Ala kalata mwatulembeele yalitusansamwishe icine cine. Te kuti nkwate na mashiwi ya kumutasha kabili te kuti nondolole ifyo amashiwi mwatulembeele yatusansamwishe. Nalibelengele kalata yenu nalimo ukucila pa miku 20. Ala nalipapile ifyo amashiwi yali muli kalata yalangile ukuti muli ba cikuuku, mwalitubikako amano, e lyo ne fyo yalengele twasansamuka. Twatootela nga nshi.” Ukwabula no kutwishika kuti twaafwa abantu nga tuletontonkanya pa fyo abantu abalecula bomfwa kabili nga tulecitapo fimo pa kuti tubafwe.

18. Ukulingana ne lembo lya 1 Abena Korinti 3:6, 7, finshi tulingile ukulaibukisha pa mulimo tubomba uwa kubila imbila nsuma, kabili mulandu nshi?

¹⁸ Kwena tulingile ukwishiba ifyo twingaba na maka ya kucita ilyo tulebomba umulimo wa kubila imbila nsuma e lyo ne fyo tushingaba na maka ya kucita. Kuti twasambilisha abantu pali Lesa, lelo uubomba umulimo uukalamba ni Lesa. (Belengeni 1 Abena Korinti 3:6, 7.) Yehova e ukula abantu. (Yoh. 6:44) Na kuba, ifyo umuntu aba e fikalenga akasalepo nampo nga alefwaya ukukutika imbila nsuma nelyo iyo. (Mat. 13:4-8) Muleibukisha ukuti nangu ca kuti Yesu ali ni Kasambilisha umukalamba nga nshi, abantu abengi tabasumine ifyo alebasambilisha. Kanshi tatufwile ukufuupuka abantu abengi abo tulefwaya ukwafwa nga bakaana ukukutika.

19. Fisuma nshi ficitika nga tulelangulukilako abantu ilyo tulebila imbila nsuma?

¹⁹ Nga tulelangulukilako abantu ilyo tulebila imbila nsuma tukalaafwa abantu abengi. Tukalasekelela ilyo tulebila imbila nsuma. Tukalaba ne nsansa ishaba mu kupeela. Na kabili nga tulelangulukilako abantu tukalenga abantu ababa ‘no mutima uusuma uufwaya umweo wa muyayaya’ bakakutike imbila nsuma. (Imil. 13:48) E ico ‘lyonse ilyo twaba ne nshita, tulecita ifisuma kuli bonse.’ (Gal. 6:10) Nga tulecita ifi, tukalasekelela pantu tukalalenga Shifwe wa ku muulu alecindikwa.—Mat. 5:16.