Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

MUTWE WAKULILONGESA 13

Lihulumbe Hali Atu mu Mulimo wa Kwambujola

Lihulumbe Hali Atu mu Mulimo wa Kwambujola

“Yaavwila keke . . . Mba yaputuka kualongesa yuma yinji.”MARKU 6:34.

MWASO 70 Kufupafupa Waze Anatela

CHIKUMA CHILEMU *

1. Chuma chika chipema chize chakusoloka ku utu wa Yesu? Lumbununa.

CHUMA chimwe chipema chize chakusoloka ku utu wa Yesu, chili, uhashi wenyi wa kunyingika yipikalo yize atu akumona. Muze apwile hano hashi, Yesu te ‘kakuwahilila hamwe ni waze anawahilila’ ni ‘kulila hamwe ni waze analili.’ (Roma 12:15) Chakutalilaho, muze tumbaji twenyi 70 afunyine ni uwahililo ha mukunda wa mulimo upema wa kwambujola uze alingile, Yesu “yalikwiza mu spiritu.” (Luka 10:17-21) Alioze ha shimbu likwo, muze amwene chize kufwa cha Lazaru chanehene yikola kuli waze te akumuzanga, Yesu “watwile mikuma mu spiritu, nikulipikala.”—Yoa. 11:33.

2. Yika yakwashile Yesu mba alihulumbe hali atu?

2 Chipwe ngwe Yesu kapwile mutu mungunu, nihindu iye te kakulihulumba ni kusolola keke hali yihenge. Yika yamukwashile kuchilinga? Chitangu, Yesu te kakuzanga atu. Ngwe chize twamonanga ha mutwe uze wapalika, ‘kuwahilila chenyi chapwile kuli ana ja atu.’ (Yishi. 8:31) Zango lize te Yesu akwete hali atu liamukwashile kunyingika chize ayo akunyonga. Postolo Yoano yalumbununa ngwenyi: “Iye mwene kananyingika chize chili muli atu.” (Yoa. 2:25) Yesu te kakulihulumba hali akwo. Atu kamwene zango lienyi kashika atayijile sango lipema lia Wanangana. Ni yetu nawa, nyi mutulihulumba hali atu, mutuhasa kwakwasa muze tunaambulwila sango lipema.—2 Timo. 4:5.

3-4. (a) Nyi twalihulumba hali atu, kuchi mutumona mulimo wa kwambujola? (b) Yika mutushimutwina ha mutwe uno?

3 Postolo Paulu kanyingikine ngwenyi, katamba kwambujola, ni yetu nawa che twatamba kulinga. (1 Kori. 9:16) Hachino, nyi mutulihulumba hali atu, mutumona ngwetu kwambujola hi mulimo ukalu ko. Mutuzanga kuvwila akwetu keke, ni kuzanga kwakwasa. Tunanyingika ngwetu, “chinawaha kutambula alioze shinaho kuhana.” (Yili. 20:35) Nyi twapwa ni nyonga liacho hakutwala ku mulimo wa kwambujola, mutuwahilila chinji mu mulimo wacho.

4 Ha mutwe uno, mutushimutwinaho chize mutuhasa kulihulumba hali atu mu mulimo wetu wa kwambujola. Chitangu, mutumona yize mutuhasa kulilongesa ha chize Yesu te akwivwa hali atu. Mba mutuhengwola majila awana waze mutuhasa kwimbulwilamo chilweza chenyi.—1 Petu. 2:21.

YESU KALIHULUMBILE HALI ATU MU MULIMO WA KWAMBUJOLA

Keke yatwalile Yesu hanga ambujole sango ja utakamiso kuli atu (Tala maparagrafu 5-6)

5-6. (a) Hali aya Yesu alihulumbile? (b) Mumu liaka Yesu evwilile keke atu waze te akwambulwila sango lipema ngwe chize mukanda wa Izaia 61:1, 2 unambe?

5 Tutalenu chilweza cha chize Yesu alihulumbile hali atu. Ha shimbu limwe, Yesu ni tumbaji twenyi kahongele chinji, mumu kakalakalile chinji mu munda. Ayo yahona ‘chipwe ola ya kulia.’ Hachino, Yesu yaya ni tumbaji twenyi ‘ukawo ku puya’ hanga ‘akahwime hakepe.’ Alioze, mbunga yatetekela kuze te anayi Yesu ni tumbaji twenyi. Muze Yesu aheteleko ni kumona atu, kuchi iye evwile nawa yika alingile? Iye “yaavwila keke * mumu apwile ngwe mapanga waze keshi kafunga. Mba yaputuka kualongesa yuma yinji.”—Marku 6:30-34.

6 Mumu liaka Yesu evwilile atu jacho keke? Iye yamona atu “apwile ngwe mapanga waze keshi kafunga.” Kota Yesu kamwene ngwenyi, amwe a kuli ayo kapwile yiswale nawa te kakukalakala chinji hanga alise asoko jo. Akwo hanji kapwile ni yinyengo mumu lia kufwisa atu waze azanga chinji. Kashika Yesu ahashile kulisa mu chihela cho. Ngwe chize twamonanga ha mutwe uze wapalika, Yesu neye kota kapalikile mu umwe kapinda wacho. Yesu kalihulumbile hali akwo, chocho yazanga kwambulwila sango ja utakamiso.—Tanga Izaia 61:1, 2.

7. Kuchi mutuhasa kwimbulula chilweza cha Yesu?

7 Yika twalilongesa ha chilweza cha Yesu? Ngwe Yesu, twatunga hamwe ni atu waze apwa “ngwe mapanga waze keshi kafunga.” Ayo kakupalika mu yipikalo yinji. Alioze yetu tuli ni yize ayo anafupiwa—sango lipema lia Wanangana. (Uso. 14:6) Kashika, mba twimbulule Mwene wetu, twakwambujola sango lipema, mumu ‘twakuvwila keke yiswale ni akwa-kuhona.’ (Samu 72:13) Twakuvwila atu keke, kashika tunazange kulinga chimwe hanga twakwase.

CHIZE MUTUHASA KULIHULUMBA HALI AKWETU

Nyingika yize yinafupiwa kuli hita mutu (Tala maparagrafu 8-9)

8. Jila yika yize mutuhasa kusolwelamo keke mu mulimo wa kwambujola? Lumbununa.

8 Yika muyitukwasa mba tuvwile keke atu waze tunambulwila sango lipema? Tunazange kulisa ha chihela cha atu waze twakuwana mu munda ni kutwama no ngwe chize twakuzanga hanga akwetu atwame ni yetu. * (Mateu 7:12) Tutalenu majila awana waze mutuhasa kuchilingilamo. Chitangu, nyingika yize yinafupiwa kuli hita mutu. Mulimo wetu wa kwambujola uli ngwe wa ndotolo. Ndotolo mupema kakunyingika yize yinafupiwa kuli hita mweji. Iye kakuhula mweji ni kumupanjika kanawa hanga mwene alumbunune chize anevu. Shimbu alipupwise kumwaha yitumbo yize iye ananyongo, ndotolo mahasa kumupima nawa cheka hanga anyingike musongo uze alinawo, mba hi mamwaha yitumbo yalita ni musongo wacho. Chizechene nawa, ni yetu muze tuli mu munda kutwatambile kuhanjika yuma yoyene kuli hita mutu mutuwana. Alioze, twakufupa kunyingika kupwa cha mutu ni mutu ni yize akunyonga.

9. Chuma chika twatamba kwehuka? Lumbununa.

9 Muze muwana mutu mu munda kanda unyonga ngwo, unanyingika yize iye anapalika ku mwono hanji yize akufuliela ni mumu liaka akuyifuliela. (Yishi. 18:13) Alioze, muhule ni mana hanga unyingike hakutwala kuli iye ni ku yize afuliela. (Yishi. 20:5) Nyi muchilita ni chako chenu, muhule hakutwala ku mulimo, asoko jenyi, mwono wenyi ku mashimbu akunyima, ni yize akunyonga. Nyi twahula, kumbululo lio mulitukwasa kunyingika mumu liaka ayo anafupiwa sango lipema. Nyi twanyingika kanawa, mutwakwasa kulita ni yize ayo anafupiwa, ngwe chize alingile Yesu.—Tesa ni 1 A-Korindu 9:19-23.

Nyonga ha chize mwono wa mutu yoze unambulwila sango lipema muuhasa kupwa (Tala maparagrafu 10-11)

10-11. Kulita ni mukanda 2 A-Korindu 4:7, 8, jila yika yamuchiali yize mutuhasa kusolwelamo keke hali atu? Hana chilweza.

10 Chamuchiali, nyonga chize mwono wo muhasa kupwa. Yeswayo munyonga hali ayo, nihindu lise ha chihela cho. Ni yetu nawa tuli yihenge, kashika twakupalika mu yipikalo yeka ni yeka. (1 Kori. 10:13) Tunanyingika ngwetu, mwono unakale chinji hano hashi ha Satana. Yetu twakuhasa kunyongonona ni ukwaso wa Yehova. (Tanga 2 A-Korindu 4:7, 8.) Alioze kuli waze keshi ni usepa upema ni Yehova, chakupwa chikalu chinji kukumba yipikalo ya hano hashi chakuhona ukwaso wenyi. Ngwe Yesu, twakulihulumba hali akwetu, kashika twakuzanga kwatwalila “sango lia kuwaha lia yuma yipema.”—Iza. 52:7.

11 Tutalenu chilweza cha ndumbu Sergey. Muze te kanda achinyingika umwenemwene, iye te kakwivwa-vwa sonyi. Kuli iye chapwile chikalu kuhanjika ni akwo. Hakupalika cha mashimbu, iye yatayiza kulilongesa Mbimbiliya. Sergey yamba ngwenyi: “Muze hinalilongesa Mbimbiliya, yingunyingika ngwami, akwa-Kristu amwenemwene katamba kuhanjika ni akwo hakutwala ku ufulielo wo. Kwamba pundu, ami chakanyongene ngwami te nguhasa kuchilinga.” Alioze, iye yanyonga ha mwono wa waze te kanda achinyingika umwenemwene, ni kunyingika ngwenyi mwono wo kota wakukaliwa chinji mumu kanyingikine Yehova. Yamba nawa ngwenyi: “Yuma yaha yize nalilongesele yanguhele uwahililo ni sambukila ya ku mbunge. Yingunyingika ngwami, akwetu no katamba kunyingika umwenemwene wacho.” Muze Sergey te analihulumba chinji hali akwo, chocho yanyingika ngwenyi katamba kupwa ni hamu lia kwambujola. Iye yamba ngwenyi: “Nanyingikine ngwami, kuhanjika ni atu hakutwala ku Mbimbiliya muchingukwasa kukumba sonyi. Chikwo nawa, kwambujola kuli akwetu chakolesele ufulielo wami.” *

Mukuhasa kupalika mashimbu mba mutu akole ku ufulielo (Tala maparagrafu 12-13)

12-13. Mumu liaka tunafupiwa kulihumikiza hali atu waze twakulongesa mu munda? Lumbununa.

12 Chamuchitatu, kulihumikiza hali atu waze unalongesa Mbimbiliya mu munda. Iwuluka ngwe, ayo hanji kanda achililongesa kama umwenemwene wa mu Mbimbiliya uze yetu tunanyingika kanawa. Amwe kakulikwachilila chinji ha ufulielo wo. Ayo mahasa kunyonga ngwe yingeleja yo yili yilemu mumu yakwakwasa kupwa hamwe ni asoko jo, kukaula chako cho ni mianda ya mu chihunda cho. Mba kuchi mutuhasa kwakwasa?

13 Tunyongenu ha chilweza chino: Yika muyilingiwako nyi chau cha umwe lwiji muchipiha, nawa mafupa kusaho cheka? Kanji-kanji, muze anatungaho chau chaha, atu nihindu kakununga ni kuzaukila ha chau chikulu. Muze chau chaha muchihwa, mba hi mahasa kupuzula chau chikulu. Chizechene nawa, mba tulweze atu hanga eche ufulielo wo “ukulu,” chitangu twatamba kwakwasa hanga anyingike ni kuzanga malongeso “aha”—umwenemwene wa mu Mbimbiliya uze ayo kanyingikine. Nyi twalinga chocho, ayo mahasa kwecha ufulielo wo uze kuwalitele ni Mbimbiliya. Kukwasa mutu hanga alumune yize afuliela muchihasa kumbata mashimbu.—Roma 12:2.

14-15. Kuchi mutuhasa kukwasa waze ananyingika yuma yikehe hanji niyimwe hakutwala ku kutalatala cha mwono wa mu paraisu hano hashi? Hana chilweza.

14 Nyi mutulihumikiza hali atu waze twakulitakana no mu munda, kutuchi kwashimbwila hanga anyingike hanji atayize umwenemwene wa Mbimbiliya ha chisuho chitangu chize mawivwa. Shimbu tuchilinge, keke muyitutwala hanga twakwase anyonge kanawa ha yize Mbimbiliya yakulongesa ha kupalika cha mashimbu. Ngwe chakutalilaho, achinyonga chize muhasa kukwasa umwe mutu hanga anyingike kutalatala cha mwono wa mutolo mu paraisu hano hashi. Atu anji kanyingikine yuma yinji hakutwala ku longeso liacho, amwe nichimwe kachinyingikine. Ayo mahasa kufuliela ngwo nyi mutu hafwa kwaha kechi kuhasa kumuhindwisa cheka. Hanji mahasa kunyonga ngwo atu apema nyi mafwa kakuya mu malilu. Mba kuchi mutuhasa kwakwasa?

15 Tutalenu chize umwe ndumbu akukwasa atu hanga anyingike kutalatala cha kutwama ku miaka yeswe hano hashi. Chitangu, iye kakutanga Uputukilo 1:28. Hanyima, mba hi mahula mutu ngwenyi, kulihi Zambi azangile hanga atu atwame, nawa mwono wamutapu uka iye azangile hanga ayo apwe nawo. Atu anji kakukumbulula ngwo, “Hano hashi, alioze ni mwono upema.” Kusulaho, ndumbu kakutanga Izaia 55:11 ni kuhula nyi upale wa Zambi unakalumuka. Kanji-kanji, ayo kakukumbulula ngwo ka, kuwalumukine. Kusongo, ndumbu kakutanga Samu 37:10, 11 ni kuhula chize mwono wa atu muukapwa kulutwe lia matangwa. Ha kuzachisa Mbimbiliya mu mutapu au, iye kakwasa atu anji kunyingika ngwo Zambi ni haliapwila machinyonga yuma yipema hali atu hanga atwame mu Paraisu ku miaka yeswe.

Kulinga chimwe chuma chipema, ngwe kutumina mutu mukanda wa utakamiso, muchihasa kupwa chipema (Tala maparagrafu 16-17)

16-17. Kulita ni Yishima 3:27, yika mutuhasa kulinga mba tusolole ngwetu twakulihulumba hali akwetu? Lumbununa.

16 Chamuchiwana, fupa yize mulinga hanga usolole kuli atu ngwo unalihulumba hali ayo. Chakutalilaho, shina twakumeneka mutu ha shimbu lize kulialitele? Nyi chenacho, mutuhasa kumwita ukonekeno ni kumulweza ngwetu mutufuna ha shimbu likwo. Mba kuchi mutwamba nyi mutu wacho mafupa ukwaso ha umwe mulimo? Kuchi mutwamba hali mutu yoze keshi kuhasa kukatuka ha zuwo mumu lia musongo hanji ushinakaji muze mafupiwa ukwaso ha umwe mulimo? Hachino, mutuhasa kumukwasa.—Tanga Yishima 3:27.

17 Pangi umwe kazukile yiwape hanyima lia kulinga umwe mulimo ukehe. Mumu lia kulihulumba hali akwo, iye yasonekena mukanda asoko waze afwishile mwana ha tangwa lizeliene asemukine. Ha mukanda wacho, kaseleho yimwe Yisoneko ya utakamiso. Kuchi asoko jacho evwile? Mama yoze wafwishile mwana yamba ngwenyi, “Tangwa lia zau liapwanga likalu chinji ku mwono wami. Alioze mukanda uze watusonekenanga watutakamisa chinji. Kuchishi ni maliji akukusakwilila, alioze mukanda uno watukolweza chinji. Tangwa lia zau natanganga mukanda wacho kota ha yisuho 20. Kwamba pundu, chitangu ami chakanyongene ngwami mukanda wacho muungutakamisa ni kungukolweza. Twasakwila chinji ha utakamiso wenu wa ku mbunge uze nawana ha mukanda uno.” Chochene, mutuzuka yiwape muze mutulisa mu chihela cha mutu yoze unamono lamba ni kulinga chimwe hanga tumukwase.

PWAKO NI NYONGA LIALITA HA YIZE MULINGA

18. Kulita ni mukanda 1 A-Korindu 3:6, 7, nyonga lika twatamba kupwa nalio hakutwala ku mulimo wa kwambujola, nawa mumu liaka?

18 Chochene, tunazange kupwa ni nyonga lialita hakutwala ku mulimo wetu wa kwambujola. Yetu tunalingi chihanda cha kukwasa akwetu anyingike Zambi, alioze kutuchi kuhasa kulinga chihanda chinene cha mulimo wacho. (Tanga 1 A-Korindu 3:6, 7.) Yehova mwene mwe wakukoka atu kuli iye. (Yoa. 6:44) Hi kulutwe, mutu wacho masakula mwene nyi matayiza sango lipema nyi ka. (Mateu 13:4-8) Nyingika ngwe, Yesu kapwile Longeshi munene, alioze atu anji kakatayijile sango jenyi! Kashika, yetu kutwatambile kuhonga nyi atu anji waze twakwambulwila sango lipema malitunalio.

19. Yiwape yika mutuzuka nyi mutulihulumba hali atu mu mulimo wetu wa kwambujola?

19 Mutuzuka yiwape yinji yipema nyi mutulihulumba hali akwetu mu mulimo wa kwambujola. Chino muchitukwasa tuzange chinji mulimo wa kwambujola. Mutwivwa chiseke chakwiza ha kupwa yihanyi. Nawa mutukwasa waze “eswe Zambi hanafunjikila ku mwono wa mutolo” hanga atayize sango lipema. (Yili. 13:48) Kashika, “shimbu tuchili ni mwaka, tulingenu yipema kuli atu eswe.” (Ngala. 6:10) Hachino, mutuwahilila ni kuhalisa Tata yetu wa mu malilu.—Mateu 5:16.

MWASO 64 Kukalakala Chimuwika mu Mulimo wa Kucha Mbuto

^ kax. 5 Nyi mutulihulumba hali akwetu, mutuhasa kwokesa uwahililo wetu mu mulimo wa kwambujola, nawa chino muchikwasa atu hanga apanjike sango jetu. Mba mumu liaka? Ha mutwe uno, mutushimutwinaho chize mutuhasa kulilongesa ha chilweza cha Yesu ha kukaula majila awana waze matukwasa kulihulumba hali waze twakuwana mu mulimo wa kwambujola.

^ kax. 5 ULUMBUNWISO WA AMWE MALIJI: Liji keke linalumbunuka kwivwa kenda hanji kulisa mu chihela cha mutu yoze unapalika mu yipikalo chipwe yoze amwesene lamba. Kwivwa keke muchihasa kutwala mutu alinge yeswayo mahasa hanga akwase akwo.

^ kax. 8 Tala chikuma chinambe ngwo, “Kaula Shimbi ya Oru mu Mulimo wa Kwambujola” ha Kaposhi wa Kutalila wa 15 Maio 2014.

^ kax. 11 Tala Kaposhi wa Kutalila wa 1 Agosto 2011 mafwo 21-22.