Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

DISOLO YA KULONGUKA 13

Kuditula na Kisika ya Bantu ya Nkaka na Kisalu ya Kusamuna

Kuditula na Kisika ya Bantu ya Nkaka na Kisalu ya Kusamuna

“Yandi wilaka bo mawa . . . Mpi yandi yantikaka kulonga bo mambu mingi.”—MAR. 6:34.

NKUNGA 70 Sosa Bantu ya Me Fwana

MAMBU YINA DISOLO YAI KE TUBILA *

1. Inki kele kikalulu mosi na kati ya bikalulu ya kuluta mfunu ya kimuntu ya Yezu? Tendula.

KIKALULU mosi na kati ya bikalulu ya kuluta mfunu ya kimuntu ya Yezu kele makuki na yandi ya kubakisa bampasi yina bantu ke kutanaka ti yo. Ntangu Yezu vandaka na ntoto, yandi vandaka kuwa “kiese ti bantu yina kele na kiese” mpi kudila “ti bantu yina ke dila.” (Bar. 12:15) Mu mbandu, ntangu balongoki na yandi 70 samunaka mbote, Yezu “waka kiese mingi na nsadisa ya mpeve santu.” (Luka 10:17-21) Kansi, ntangu yandi bakisaka mpasi yina lufwa ya Lazare natilaka bantu yina vandaka kuzola yandi, Yezu “waka mpasi mingi na kati na yandi mpi kudiyangisaka na mabanza.”—Yoa. 11:33.

2. Inki sadisaka Yezu na kuditula na kisika ya bantu ya nkaka?

2 Inki sadisaka Yezu na kuwila bantu ya kukonda kukuka mawa mpi kuditula na kisika na bo? Ya ntete, Yezu zolaka bantu. Mutindu beto tubilaka yo na disolo ya me luta, yandi “vandaka kuzola mingi bana ya bantu.” (Bing. 8:31) Zola sambu na bantu pusaka yandi na kuzaba mbote mutindu bantu ke yindulaka. Ntumwa Yoane tubaka nde: ‘Yandi zabaka mambu yina vandaka na kati ya bantu.’ (Yoa. 2:25) Yezu vandaka kutudila bantu dikebi. Bantu bakisaka nde yandi vandaka kuzola bo, yo yina bo ndimaka nsangu ya Kimfumu. Kana beto ke tudila bantu dikebi, beto ta sala mbote kisalu ya kusamuna.—2 Tim. 4:5.

3-4. (a) Kana beto ke kuditula na kisika ya bantu ya nkaka, nki mutindu beto ta tadila kisalu ya kusamuna? (b) Inki beto ta longuka na disolo yai?

3 Ntumwa Polo zabaka nde yandi vandaka ti mukumba ya kusamuna, beto mpi fwete samuna. (1 Bak. 9:16) Kana beto ke kuditula na kisika ya bantu ya nkaka, beto ta samuna na luzolo yonso. Beto ta monisa nde beto ke tudilaka bantu dikebi mpi kele na mpusa ya kusadisa bo. Beto ke zaba nde “kiese ke vandaka mingi na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.” (Bis. 20:35) Kana beto ke samuna ti mabanza yai, beto ta zola mingi kisalu ya kusamuna.

4 Disolo yai ta monisa mutindu beto lenda kuditula na kisika ya bantu ya nkaka na kisalu ya kusamuna. Ntete, beto ta longuka mutindu Yezu vandaka kuditula na kisika ya bantu ya nkaka. Na nima, beto ta longuka mambu iya yina lenda sadisa beto na kulanda mbandu ya Yezu.—1 Pie. 2:21.

YEZU KUDITULAKA NA KISIKA YA BANTU YA NKAKA NA KISALU YA KUSAMUNA

Kuditula na kisika ya bantu ya nkaka pusaka Yezu na kusamuna nsangu ya ke pesa kikesa (Tala baparagrafe 5-6)

5-6. (a) Yezu kuditulaka na kisika ya banani? (b) Mutindu Yezaya 61:1, 2 tubaka yo, sambu na nki Yezu wilaka bantu yina yandi longaka mawa?

5 Beto tadila mutindu Yezu kuditulaka na kisika ya bantu ya nkaka. Kilumbu mosi, Yezu ti balongoki na yandi lembaka mingi na nima ya kulonga nsangu ya mbote. Bo vandaka ve ti “ntangu ata ya kudia.” Yo yina, Yezu nataka balongoki na “kingenga sambu bo vanda kaka bo mosi” mpi bo “pema fioti.” Kansi bantu mingi kumaka na ntwala na kisika yina Yezu ti balongoki na yandi vandaka kukwenda. Ntangu Yezu kumaka mpi monaka bantu, nki yandi salaka? Yandi “wilaka bo mawa, * sambu bo vandaka bonso mameme yina me konda ngungudi. Mpi yandi yantikaka kulonga bo mambu mingi.”—Mar. 6:30-34.

6 Sambu na nki Yezu waka mawa mpi kuditulaka na kisika ya bantu yina? Yandi monaka nde bantu “vandaka bonso mameme yina me konda ngungudi.” Mbala ya nkaka Yezu bakisaka nde bantu ya nkaka vandaka bansukami mpi vandaka kusala ngolo sambu na kulungisa bampusa ya mabuta na bo. Ziku bantu ya nkaka vandaka na mawa sambu na bampangi na bo yina me fwaka. Kana mpidina, Yezu bakisaka mambu yina vandaka kuyangisa bo. Mutindu beto tubilaka yo na disolo ya me luta, ziku Yezu mpi kutanaka ti bampasi ya mutindu yai. Yezu vandaka kuditula na kisika ya bantu ya nkaka mpi yandi longaka bo nsangu ya ke pesa kikesa.—Tanga Yezaya 61:1, 2.

7. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yezu?

7 Mbandu ya Yezu ke longa beto nki? Bonso Yezu, beto ke zingaka ti bantu yina kele bonso “mameme yina me konda ngungudi.” Bo ke kutanaka ti bampasi mingi. Beto ke bakisaka nde bo kele ti mfunu ya nsangu ya Kimfumu. (Kus. 14:6) Kana beto landa mbandu ya Mfumu na beto, beto ta longa nsangu ya mbote sambu beto ke wilaka “muntu ya kukonda mfunu mpi nsukami mawa.” (Nk. 72:13) Beto ke wilaka bantu mawa mpi ke zolaka kusala kima mosi sambu na kusadisa bo.

MUTINDU YA KUDITULA NA KISIKA YA BANTU YA NKAKA

Yindula bampusa ya konso muntu (Tala baparagrafe 8-9)

8. Inki kele mutindu ya ntete ya kuditula na kisika ya bantu ya nkaka na kisalu ya kusamuna? Pesa mbandu.

8 Inki ta sadisa beto na kuditula na kisika ya bantu yina beto ke longa? Beto fwete kuditula na kisika ya bantu yina beto ke solula ti bo na kisalu ya kusamuna mpi kusadila bo mambu mutindu beto ta zola nde bo sadila beto. * (Mat. 7:12) Beto tadila mitindu iya yina beto lenda sala yo. Ya ntete, yindula bampusa ya konso muntu. Ntangu beto ke longa nsangu ya mbote, beto fwete sala bonso munganga. Munganga ya mbote ke yindulaka bampusa ya konso mbefo. Yandi ke yulaka bangiufula mpi ke widikilaka na dikebi ntangu mbefo ke tendula maladi na yandi to mutindu yandi ke wa. Na kisika ya kusonika nkisi nswalu, munganga ke yindulaka ntete, ke lutisaka mwa ntangu sambu na kulandila mbefo mpi na nima munganga ke pesaka yandi nkisi yina me fwana. Mutindu mosi, beto fwete sadila metode yai ntangu beto ke solula ti bantu na kisalu ya kusamuna. Beto fwete zaba mambu yina konso muntu ke kutana ti yo mpi mabanza na yandi.

9. Inki mambu beto fwete yindula ve? Tendula.

9 Ntangu nge ke solula ti muntu mosi na kisalu ya kusamuna, kuyindula ve nde nge ke zaba bampasi na yandi to mambu yina yandi ke kwikilaka mpi kikuma yina yandi ke kwikilaka na yo. (Bing. 18:13) Yo yina, yula yandi bangiufula na mayele yonso. (Bing. 20:5) Kana yo kele mbi ve kisika yina beno ke zingaka, sosa kuzaba kisalu na yandi, dibuta na yandi, mambu yina yandi me kutanaka ti yo mpi mabanza na yandi. Kana beto ke yula bangiufula, yo ta sadisa yandi na kutuba mambu yina ke yangisa yandi sambu beto zabisa yandi nsangu ya mbote. Kuzaba mambu yai, ta sadisa beto na kutula dikebi na mambu yina ke yangisa yandi mpi beto ta sadisa yandi mutindu Yezu vandaka kusala.—Fwanisa ti 1 Bakorinto 9:19-23.

Mona na mabanza mutindu luzingu ya muntu yina nge ke longa ta vanda (Tala baparagrafe 10-11)

10-11. Na kuwakana ti 2 Bakorinto 4:7, 8, nki kele mutindu ya zole ya kuditula na kisika ya bantu ya nkaka? Pesa mbandu.

10 Ya zole, mona na mabanza mutindu luzingu na bo ta vanda. Beto lenda bakisa bampasi na bo sambu beto mpi ke kutanaka ti bampasi yina bantu yonso ke kutanaka ti yo. (1 Bak. 10:13) Beto ke zaba nde luzingu na ntoto yai kele mpasi mingi. Beto ke kangaka ntima kaka sambu Yehowa ke sadisaka beto. (Tanga 2 Bakorinto 4:7, 8.) Yindula mpasi yina bantu ya me zaba ve Yehowa ke kutana ti yo na nsi-ntoto yai. Bonso Yezu, beto ke wilaka bo mawa mpi ke longaka bo “nsangu ya mbote ya kima mosi ya kuluta mbote.”—Yez. 52:7.

11 Beto tadila mbandu ya mpangi-bakala Sergey. Na ntwala ya kulonguka kieleka, yandi vandaka nsoni-nsoni. Yo vandaka mpasi sambu yandi solula ti bantu. Na nima ya kulonguka Biblia, yandi ke tuba nde: “Ntangu mono longukaka Biblia, mono bakisaka nde Bakristu kele ti mukumba ya kusonga bantu ya nkaka balukwikilu na bo. Mono yindulaka nde mono ta kuka ve.” Ata mpidina, yandi yindulaka bantu yina me zabaka ntete ve kieleka mpi bakisaka nde luzingu na bo fwete vanda mpasi sambu bo me zaba ve Yehowa. Yandi ke yika nde: “Mambu yina mono vandaka kulonguka pesaka mono kiese mpi ngemba ya mabanza. Mono bakisaka nde bantu ya nkaka fwete zaba mpi bakieleka yai.” Mpusa ya kuditula na kisika ya bantu ya nkaka sadisaka yandi na kusamuna ti kikesa. Yandi ke tuba diaka nde: “Diambu ya kuyituka kele nde kulonga bantu Biblia me sadisaka mono na kuditudila kibeni ntima. Yo me kumisaka mpi lukwikilu na mono ngolo.” *

Yo lenda baka ntangu sambu bantu ya nkaka kuyela na kimpeve (Tala baparagrafe 12-13)

12-13. Sambu na nki beto fwete monisa ntima-nda ntangu beto ke longa bantu? Pesa mbandu.

12 Ya tatu, vanda ntima-nda ti bantu yina nge ke longa. Kuvila ve nde bo me longaka bo ntete ve bakieleka ya Biblia yina beto me zaba mbote. Bantu mingi me kangamaka ngolo na balukwikilu na bo. Sambu na bo, ziku dibundu ke vukisaka bo ti bantu ya dibuta, ya kisika ya bo ke zinga mpi ya insi na bo. Inki mutindu beto lenda sadisa bo?

13 Beto tadila diambu yai: Inki ta salama kana pont mosi ya ntama me beba mpi bo ke sosa kutunga ya nkaka? Mbala mingi bantu ke sadilaka yina ya ntama ntangu bo ke tunga ya mpa. Kana bo me manisa ya mpa, bo lenda buka yina ya ntama. Mutindu mosi, na ntwala ya kulomba bantu na kuyambula balukwikilu na bo ya “ntama” yina bo ke zolaka, beto fwete sadisa bo na kuzaba mpi kuzola bakieleka ya “mpa,” disongidila malongi ya Biblia yina bo zabaka ve ntangu beto yantikaka kulonguka ti bo. Mpidina, bo ta yambula balukwikilu na bo ya ntama. Yo lenda baka ntangu na kusadisa bantu na kusala bansoba.—Bar. 12:2.

14-15. Inki mutindu beto lenda sadisa bantu yina me zaba mambu fioti to me zaba kima ve na yina me tala dilongi ya kuzinga mvula na mvula na paladisu? Pesa mbandu.

14 Kana beto kele ntima-nda na kisalu ya kusamuna, beto ta vingila ve nde bantu kubakisa to kundima kieleka kaka na mbala ya ntete. Kansi, kuditula na kisika ya bantu ya nkaka ta pusa beto na kusadisa bo na kubakisa Masonuku malembe-malembe. Mu mbandu, yindula mutindu beto lenda sadisa muntu na kubakisa kivuvu ya luzingu ya mvula na mvula na paladisu. Bantu mingi ke zabaka mambu fioti na yina me tala dilongi yai to nkutu me zaba yo ve. Bo lenda kwikila nde lufwa kele nsuka ya mambu yonso. Bo ke yindulaka mpi nde bantu yonso ya mbote ke kwendaka na zulu. Inki mutindu beto lenda sadisa bo?

15 Mpangi-bakala mosi ke tubila metode ya yandi ke sadilaka, yina ke butaka mbuma ya mbote. Ntete, yandi ke tangaka Kuyantika 1:28. Na nima, yandi ke yulaka muwi nde Nzambi ke zolaka bantu kuzinga na wapi mpi nki mutindu? Bantu mingi ke vutulaka nde Nzambi ke zolaka nde beto “zinga na kiese na ntoto.” Diaka, mpangi ke tangaka Yezaya 55:11 mpi ke yulaka nde keti lukanu ya Nzambi me sobaka? Mbala mingi muwi ke vutulaka nde ve. Na nsuka, mpangi-bakala ke tangaka Nkunga 37:10, 11 mpi ke yulaka muwi nde luzingu ta vanda nki mutindu na bilumbu ke kwisa? Kusadila Biblia mutindu yai me salaka nde yandi sadisa bantu mingi na kubakisa nde Nzambi ke zolaka nde bantu ya mbote kuzinga kimakulu na Paladisu.

Diambu ya mbote, mu mbandu kusonikila muntu mukanda sambu na kupesa yandi kikesa lenda sadisa muntu (Tala baparagrafe 16-17)

16-17. Na kutadila Bingana 3:27, nki mabaku ya nkaka beto kele ti yo ya kutudila bantu dikebi? Pesa mbandu.

16 Ya iya, sosa mabaku ya kutudila bantu ya nkaka dikebi. Mu mbandu, nki beto ta sala kana beto me kwenda kutala muwi na ntangu ya me fwana ve? Beto ta lomba ndolula mpi ta vutukila yandi na ntangu ya me fwana. Inki beto ta sala kana muwi kele ti mwa kisalu yina ke lomba nde beto sadisa yandi? To nki beto ta sala kana muwi ke bela to kele mununu mpi kele na mfunu nde beto sumbila yandi bima? Na mabaku ya mutindu yai, beto lenda sadisa yandi.—Tanga Bingana 3:27.

17 Mpangi-nkento mosi bakaka mambote sambu na diambu ya mbote yina yandi salaka. Kuditula na kisika ya bantu ya nkaka pusaka yandi na kusonikila dibuta yina fwisaka mwana na bo mukanda. Na mukanda yango, yandi tulaka baverse yina ke pesaka kikesa. Inki dibuta yina salaka? Mama na bo ke tuba nde: “Mazono mono vandaka na mpasi ya ngolo kansi mukanda na nge sadisaka beto mingi. Mono ke pesa nge mersi mingi sambu mukanda na nge siamisaka beto mingi. Mazono mono tangaka yo kuluta mbala 20. Mambu ya nge sonikaka yitukisaka mono mingi, yo vandaka mawete, yo sadisaka mpi yo pesaka beto kikesa, mersi mingi.” Ntembe kele ve nde beto mpi lenda baka mambote kana beto ke kuditula na kisika ya bantu yina ke mona mpasi mpi kana beto sala kima mosi sambu na kusadisa bo.

TADILA KISALU NA NGE YA KUSAMUNA NA MUTINDU YA MBOTE

18. Na kuwakana ti 1 Bakorinto 3:6, 7, nki mabanza ya mbote beto fwete landa kuvanda na yo?

18 Ya kieleka, beto fwete landa kuvanda ti mabanza ya mbote na kisalu ya kusamuna. Beto ke sadisaka bantu na kuzaba Nzambi kansi beto ve bantu ke salaka kisalu ya kuluta mfunu. (Tanga 1 Bakorinto 3:6, 7.) Yehowa muntu ke bendaka bantu. (Yoa. 6:44) Kundima to kubuya nsangu ya mbote ke tadila konso muntu. (Mat. 13:4-8) Kuvila ve nde bantu mingi ndimaka ve nsangu ya Yezu ata yandi vandaka Longi ya kuluta nene! Yo yina, beto fwete lemba ve kana bantu yina beto ke longa kundima ve nsangu na beto.

19. Inki mambote beto ta baka kana beto ke kuditula na kisika ya bantu ya nkaka na kisalu ya kusamuna?

19 Beto ta baka mambote kana beto ke kuditula na kisika ya bantu ya nkaka na kisalu ya kusamuna. Beto ta kuma kuzola mingi kisalu na beto. Beto ta wa kiese yina ke katukaka na kupesa. Beto ta sadisa bantu yina kele ti “nkadilu ya mbote sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula” na kundima nsangu ya mbote. (Bis. 13:48) Yo yina, “ntangu yonso ya beto kele ti dibaku, beto sala mambu ya mbote na bantu yonso.” (Bag. 6:10) Mpidina, beto ta pesa Tata na beto ya zulu nkembo.—Mat. 5:16.

NKUNGA 64 Beto Katula Bambuma na Kiese

^ par. 5 Ntangu beto ke kuditulaka na kisika ya bantu ya nkaka, beto ke waka kiese mingi mpi bantu ke ndimaka nsangu na beto. Sambu na nki? Disolo yai ta tubila mambu yina beto lenda longuka na mbandu ya Yezu mpi mambu iya ya mfunu yina lenda sadisa beto na kuditula na kisika ya bantu ya nkaka na kisalu ya kusamuna.

^ par. 5 NTENDULA YA BANGOGO: Na disolo yai, mawa ke tendula kuditula na kisika ya muntu yina ke niokwama to yina bo ke sadila mambu na nku yonso. Kana muntu ke kudiwa mutindu yai, yo ta pusa yandi na kusala yonso sambu na kusadisa bantu ya nkaka.

^ par. 8 Tala disolo “Sadila Munsiku ya Wolo na Kisalu ya Kusamuna” na Nzozulu ya Nkengi nimero ya kulonguka ya Mayi 15, 2014.