Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 13

Tuikale tuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha

Tuikale tuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha

“Wakabumvuila luse . . . Wakatuadija kubalongesha malu a bungi.”​—MÂKO 6:34.

MUSAMBU WA 70 Nukebe bantu badi bakumbane

KADIOSHA *

1. Ngumue wa ku ngikadilu kayi idi itamba kulenga ku muoyo idi nayi Yezu? Umvuija.

YEZU udi ne ngikadilu ya bungi idi itamba kulenga ku muoyo. Umue wa kudiyi nkumvua ntatu itudi tuetu bantu bapange bupuangane tutuilangana nayi. Pavua Yezu pa buloba, uvua mumanye mua ‘kusanka ne bavua basanka’ ne ‘kudila ne bavua badila.’ (Lomo 12:15) Tshilejilu, pavua bayidi bende 70 bafume ne disanka mu mudimu wa kuyisha uvuabu benze bimpe, “wakasanka bikole mu nyuma muimpe.” (Luka 10:17-21) Kadi pavuaye mumone muvua lufu lua Lazalo lubungamije bantu bavua bamunange, “wakashikunkila munda muende ne wakapampakana.”​—Yone 11:33.

2. Ntshinyi tshivua tshiambuluisha Yezu bua kuditeka pa muaba wa bantu?

2 Ntshinyi tshivua tshiambuluisha muntu mupuangane eu bua ikale umvuila bantu bena mpekatu luse mu mushindu eu? Tshivua tshitamba kumuambuluisha ndinanga divuaye nadi bua bantu. Anu mutuvua bamone mu tshiena-bualu tshishale, uvua “nangananga mutambe kunanga bana ba bantu.” (Nsu. 8:31) Dinanga adi divua dimusake bua kumanya bimpe mutu bantu bela meji. Mupostolo Yone wakamba ne: “Uvua mumanye tshivua munda mua muntu.” (Yone 2:25) Yezu uvua umvuila bantu luse lua bungi. Bantu bavua bamona muvuaye mubanange, ke bualu kayi bavua bateleja mukenji wa Bukalenge. Tuetu tudienzeja bua kumvuilangana luse mushindu eu, netufike ku diambuluisha bantu ba bungi mu mudimu wetu wa kuyisha.​—2 Tim. 4:5.

3-4. (a) Mmunyi mutuamona mudimu wetu wa kuyisha tuetu tuditeka pa muaba wa bakuabu? (b) Netumone tshinyi mu tshiena-bualu etshi?

3 Mupostolo Paulo uvua mumanye ne: uvua muenzejibue bua kuyisha; tudi petu bamanye ne: tudi benzejibue. (1 Kol. 9:16) Kadi tuetu tuditeka pa muaba wa bakuabu, katuakuyisha anu bua kuwuja mukenji to. Netuikale tuyisha bualu tudi tuditatshisha bua bantu ne tudi basue kubambuluisha. Tudi bamanye ne: “Disanka dia kufila ndipite dia kuangata.” (Bien. 20:35) Tuetu tuyisha bualu tudi basue kuambuluisha bantu, mudimu wetu neutusankishe bikole.

4 Mu tshiena-bualu etshi, netumone tshitudi mua kuenza bua kuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha. Netuanji kumona tshitudi tulongela ku mushindu uvua Yezu umvua bua bantu. Pashishe netumone mishindu inayi itudi mua kumuidikija.​—1 Pet. 2:21.

YEZU UVUA UDITEKA PA MUABA WA BANTU BAVUAYE UYISHA

Diditeka pa muaba wa bantu bakuabu diakasaka Yezu bua kubayisha mukenji uvua ubasamba (Tangila tshikoso 5-6)

5-6. (a) Yezu uvua muditeke pa muaba wa banganyi? (b) Anu mukavua Yeshaya 61:1, 2 muambe, bua tshinyi Yezu uvua mumvuile bantu bavuaye muyishe luse?

5 Tuangate tshilejilu tshia muvua Yezu uditeka pa muaba wa bakuabu. Dituku dikuabu yeye ne bayidi bende bavua bayishe bikole kabiyi bikishe. Kabavua bapete “nansha dîba dia kudia biakudia to.” Ke yeye kuya nabu “muaba uvua kawuyi bantu bua kuikalabu nkayabu” ne ‘kuikisha ndambu.’ Kadi musumba munene wa bantu wakabadianjila kuvuabu baya. Pakafika Yezu muaba au ne mumone bantu, wakenza tshinyi? “Wakabumvuila luse, * bualu bavua bu mikoko ivua kayiyi ne mulami. Wakatuadija kubalongesha malu a bungi.”​—Mâko 6:30-34.

6 Mona tshivua tshisaka Yezu bua kumvuilangana luse anyi kuditeka pa muaba wa bakuabu. Wakamona ne: bantu abu “bavua bu mikoko ivua kayiyi ne mulami.” Pamuapa Yezu uvua mumone ne: bamue ba kudibu bavua bapele, benza mudimu mukole mêba a bungi bua kukumbaja majinga a mêku abu. Imue misangu, bakuabu bavua ne kanyinganyinga ka difuisha. Biobi bikale nanku, Yezu uvua mua kumvua ntatu yabu bimpe menemene. Anu mutuvua bamone mu tshiena-bualu tshishale, Yezu uvua mua kuikala mupete pende imue ya ku ntatu eyi. Yezu uvua uditatshisha bua bantu, ne uvua musue kubasamba.​—Bala Yeshaya 61:1, 2.

7. Mmunyi mutudi mua kuidikija Yezu?

7 Tshilejilu tshia Yezu etshi tshidi tshitulongesha tshinyi? Anu bu Yezu, tudi petu munkatshi mua bantu badi bu ‘bu mikoko idi kayiyi ne mulami.’ Badi ne ntatu ya bungi. Tudi ne mukenji wa Bukalenge udi mua kubambuluisha. (Buak. 14:6) Nunku bua kuidikija Mfumuetu, tudi tuyisha lumu luimpe bualu tudi ‘tumvuila bapuekele ne bapele luse.’ (Mis. 72:13) Tudi tumvuila bantu luse, ne tudi basue kubambuluisha.

MUA KUDITEKA PA MUABA WA BAKUABU

Ela meji ku malu adi muntu ne muntu nawu dijinga (Tangila tshikoso 8-9)

8. Tela mushindu wa kumpala utudi mua kuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha. Fila tshilejilu.

8 Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha? Mbimpe tumanye mua kuditeka pa muaba wa bantu batudi tupeta mu buambi ne kubenzela malu anu mutudi basue batuenzele petu. * (Mat. 7:12) Tumone mishindu inayi itudi mua kuenza nanku. Wa kumpala, ela meji ku malu adi muntu ne muntu nawu dijinga. Mudimu wetu wa kuyisha lumu luimpe mmufuanangane ne wa munganga. Munganga muimpe udi wela meji ku tshidi tshikengela kuenzela mubedi yonso. Udi wela mubedi nkonko, umuteleja bimpe padiye umuambila mudiye umvua. Pamutu pa kumufundila buanga bua kumpala budi bumuluila mu mutu, udi wangata dîba bua kukonkonona bimpe bidi mubedi umvua, pashishe umufundila buanga budi bukengela. Bia muomumue, ki mbimpe kutuadija kuyukila ne bantu mu buambi mu mushindu wa muomumue to. Kadi tuikale tutangila nsombelu wa muntu ne muntu ne mudiye umona malu.

9. Ntshinyi tshitudi katuyi ne bua kuela meji? Kadi tshia kuenza tshimpe ntshinyi?

9 Paudi upetangana ne muntu mu buambi, kuedi meji ne: ukadi mumanye nsombelu wende anyi malu adiye witabuja ne tshidiye uitabila to. (Nsu. 18:13) Kadi muela nkonko ne mayele bua adipatuile malu nkayende. (Nsu. 20:5) Bikalabi bikumbane muaba unudi basombele, muela nkonko bua mudimu wende, dîku diende anyi diabu, malu akadi mamufikile, ne mutuye umona amue malu. Patudi tuela bantu nkonko, tudi tubasaka bua batuambile bua tshinyi bidi bikengela bumvue lumu luimpe. Patudi tumanya bua tshinyi, tudi mua kuditeka pa muaba wabu ne kubambuluisha mudibi bikengela anu bu muvua Yezu wenza.​—Fuanyikija ne 1 Kolinto 9:19-23.

Difuanyikijila mudi nsombelu wa muntu uudi uyisha mua kuikala (Tangila tshikoso 10-11)

10-11. Mu diumvuangana ne 2 Kolinto 4:7, 8, leja mushindu muibidi utudi mua kuditeka pa muaba wa bakuabu. Fila tshilejilu.

10 Muibidi, teta kudifuanyikijila mudi nsombelu wabu mua kuikala. Mu mushindu kampanda anyi kansanga, tudi mua kumvua ntatu yabu, bualu tuetu petu tutu tupeta ntatu bu mutudi bapange bupuangane. (1 Kol. 10:13) Tudi bamanye ne: nsombelu udi mua kuikala mukole menemene mu ndongoluelu wa malu eu. Tudi tunanukila anu bualu Yehowa udi utuambuluisha. (Bala 2 Kolinto 4:7, 8.) Kadi ela meji bua bantu badi batata pa buloba apa kadi kabayi ne diambuluisha dia Yehowa bualu ki mbalunda bende to. Anu bu Yezu, tudi tubumvuila luse, ne muoyo udi utusaka bua kubamanyisha “lumu luimpe lua bualu buimpe.”​—Yesh. 52:7.

11 Tuangate tshilejilu tshia muanetu mukuabu diende Sergey. Kumpala kua kumanyaye bulelela, uvua muntu wa bundu bua bungi. Bivua bimukolela bua kuyukila ne bantu. Wakalua kuitaba bua kulonga Bible. Udi wamba ne: “Pamvua ndonga Bible, ngakamanya ne: bena Kristo badi ne bujitu bua kumanyisha bakuabu malu adibu bitabuja. Mvua ngela meji ne: tshivua mua kukokesha bua kuenza nanku to.” Kadi wakela meji bua bantu bavua kabayi banji kumanya bulelela, kumonaye ne: nsombelu wabu uvua mua kuikala mukole menemene bua muvuabu kabayi bamanye Yehowa. Udi wamba ne: “Malu mapiamapia amvua ndonga akampetesha disanka dia bungi ne ditalala. Mvua mumanye ne: bivua bikengela bantu bakuabu bamanye pabu malu au.” Pakavua Sergey uditeka pa muaba wa bakuabu, wakamona ne: uvua wenda upeta dikima dia kuyisha. Udi wamba ne: “Biakankemesha bikole bualu kuambila bantu bakuabu malu a mu Bible kuvua kumpesha muoyo mukole. Kuvua kabidi kukolesha ditabuja dianyi meme muine.” *

Bidi mua kuangata dîba dia bungi bua muntu kuyaye kumpala mu nyuma (Tangila tshikoso 12-13)

12-13. Bua tshinyi bidi bikengela kuikala ne lutulu ne bantu batudi tulongesha mu buambi? Fila tshilejilu.

12 Muisatu, ikala ne lutulu ne bantu baudi ulongesha. Manya ne: imue misangu kabatu banji kuelela amue malongesha malelela a mu Bible atudi bamanye bimpe menemene meji to. Kabidi ba bungi mbalamate bikole ku malu adibu bitabuja. Badi mua kuikala bamona bu ne: malongesha a mu tshitendelelu tshiabu adi abasangisha ne bena mu dîku diabu ne bantu ba muaba udibu basombele, ne apetangana ne bilele biabu. Mmushindu kayi utudi mua kubambuluisha?

13 Tuele meji ku tshilejilu etshi: Padibi bikengela kumbusha tshilamba tshia kale tshikadi tshinyanguke, ntshinyi tshitubu benza? Misangu ya bungi batu banji kuenza tshilamba tshipiatshipia patshidi bantu bendela pa tshia kale atshi. Padi tshilamba tshipiatshipia tshijika, badi mpindieu mua kupula tshia kale. Bia muomumue, kumpala kua kulomba bantu bua kulekela malu adibu bitabuja ne banange, mbimpe kuanji kubambuluisha bua bafike ku dianyisha malongesha malelela a mu Bible avuabu kabayi bamanye kumpala. Anu bobu bafike ku dianyisha malongesha aa ke palekelabu abu a kale. Bidi mua kuangata dîba dia bungi bua kuambuluisha bantu bua kushintuluka mushindu eu.​—Lomo 12:2.

14-15. Mmunyi mutudi mua kuambuluisha bantu badi ne dimanya dikese bua ditekemena dia muoyo wa tshiendelele mu mparadizu pa buloba peshi badi kabayi nadi? Fila tshilejilu.

14 Tuetu bikale ne lutulu ne bantu batudi tuyisha, katuakutekemena bua bumvue anyi bitabe malongesha a mu Bible anu musangu wa kumpala utudi tubambilawu to. Kadi kuditeka pa muaba wabu nekutuambuluishe bua kutungunuka ne kubeleshisha meji bua malu adi Bible wamba. Tshilejilu, tumone mutudi mua kueleshisha muntu meji bua ditekemena dia muoyo wa tshiendelele mu mparadizu pa buloba. Bantu ba bungi badi ne dimanya dikese bua dilongesha edi anyi kabena nansha nadi to. Badi mua kuikala bela meji ne: lufu ke nshikidilu wa bionso. Peshi badi mua kuikala bela meji ne: bantu bimpe bonso nebaye mu diulu. Tudi mua kubambuluisha mushindu kayi?

15 Mona mutu muanetu kampanda wa balume wambuluisha yeye bantu. Utu wanji ubadisha muntu Genese 1:28. Pashishe udi umuebeja bua amuambile muaba uvua Nzambi musue bua bantu basombe, ne nsombelu uvuaye musue bikale nende. Bantu ba bungi batu bandamuna ne: “Pa buloba mu masanka.” Muanetu eu udi umubadisha kabidi Yeshaya 55:11 ne umuebeja bikala tshivua Nzambi musue tshishintuluke. Misangu ya bungi bantu batu bandamuna ne: “Tòo.” Bua kujikija, udi umubadisha Misambu 37:10, 11 ne umuebeja tshidi tshindile bantu kumpala eku. Kueleshisha bantu meji nunku nkufikishe ba bungi ku diumvua ne: Nzambi utshidi musue bua bantu bimpe basombe kashidi mu mparadizu pa buloba.

Kabualu kimpe kakese, bu mudi kutumina muntu mukanda wa kumusamba nawu, kadi mua kufikisha ku malu mimpe (Tangila tshikoso 16-17)

16-17. Bilondeshile Nsumuinu 3:27, mmalu kayi atudi mua kuenza bua kuleja mutudi tuditeka pa muaba wa bakuabu? Fila tshilejilu.

16 Muinayi, keba malu audi mua kuenza bua kuleja muudi uditeka pa muaba wa bakuabu. Tshilejilu, tudi baye kua muntu dîba dibi. Netuenze tshinyi? Tudi mua kumulomba luse ne kumuebeja ni tudi mua kualukila dîba dikuabu. Kadi muntu utudi baye kutangila yeye muikale dijinga ne kumuambuluisha mu kamudimu kakese? Anyi bikala muntu au usama peshi mukulakaje kayi mua kudijukila panshi ukeba wa kutuma? Biobi bikale nunku, tudi mua kuambuluisha muntu au.​—Bala Nsumuinu 3:27.

17 Muanetu wa bakaji mukuabu wakenzelangana bualu buimpe buvua bumueneka bu ne: kabuvua ne mushinga, kuenzabi bua bamuteleje. Diditeka pa muaba wa bakuabu diakamusaka bua kufundila dîku kampanda divua difuishe muana wa pambidi mukanda. Uvua mutele mvese kampanda ya kubasamba nayi mu mukanda amu. Dîku adi diakenza tshinyi? Mamu uvua mufuishe wakamufundila ne: “Malaba mvua mubungame bibi be! Meme mukuambile mudi mukanda webe mutuambuluishe kuakuitaba to. Ndi ne dianyisha dia bungi menemene bua muvuawu mutukoleshe ku muoyo. Mvua muwubale misangu mipite pa 20 malaba au. Bivua binkemeshe bikole bua kumona muvuawu muimpe, mutuambuluishe, ne mutusambe. Tudi tukuela tuasakidila ne muoyo wetu mujima.” Kakuyi mpata patudi tuyisha, tuetu tuditeka pa muaba wa bantu badi bakenga, pashishe tukeba tshia kuenza bua kubambuluisha, nebatuteleje.

MALU ONSO KAENA PA MAKAYA ETU TO

18. Bilondeshile 1 Kolinto 3:6, 7, ntshinyi tshitudi ne bua kumanya bua mudimu wetu wa diyisha? Bua tshinyi?

18 Mbimpe tumanye ne: patudi tuyisha, malu onso kaena pa makaya etu to. Bushuwa, tudi tuambuluisha bantu bua bamanye malu a Nzambi, kadi ki ntuetu badi benza mudimu mutambe bunene to. (Bala 1 Kolinto 3:6, 7.) Yehowa ke udi udikokela bantu kudiye. (Yone 6:44) Kamana kamana, muoyo wa muntu yonso ke wamusaka bua kuitaba lumu luimpe anyi kulubenga. (Mat. 13:4-8) Tuvuluke ne: bantu ba bungi kabavua bitabe mukenji wa Yezu to, pende yeye si ke uvua Mulongeshi mutambe bunene wa katshia ne katshia! Ke bualu kayi ki mbimpe tutekete mu mikolo bikala bantu ba bungi batudi tukeba kuambuluisha kabayi batuitaba to.

19. Mmasanka kayi atudi tupeta patudi tuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha?

19 Tuetu tuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha netupete masanka a bungi. Mudimu wetu wa kuyisha neutusankishe bikole. Netumone bushuwa mudi disanka dia kufila dipite dia kuangata. Netupepejile kabidi bantu badi “bakaje muoyo wabu bimpe bua kupeta muoyo wa tshiendelele” malu bua bateleje lumu luimpe. (Bien. 13:48) Nunku “patutshidi ne mushindu, tuenzelayi bantu bonso malu mimpe.” (Gal. 6:10) Tuetu tuenza nunku, netuikale ne disanka dia kutumbishisha Tatu wetu wa mu diulu.​—Mat. 5:16.

MUSAMBU WA 64 Tuenzayi mudimu wa dinowa ne disanka

^ tshik. 5 Patudi tuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha, tudi tuvudija disanka dietu, ne bantu ba bungi badi bateleja mukenji wetu. Bua tshinyi bidi nanku? Mu tshiena-bualu etshi, netumone tshitudi mua kulongela ku tshilejilu tshia Yezu, ne mishindu inayi itudi mua kuditeka pa muaba wa bantu batudi tuyisha.

^ tshik. 5 DIUMVUIJA: Luse nkumvua muoyo usama bua muntu udi ukenga anyi udibu bakengesha. Kumvua nunku kudi mua kusaka muntu bua kuenza muende muonso bua kuambuluisha muntu au.

^ tshik. 8 Tangila tshiena-bualu tshia “Tumikila Mubelu munene paudi mu buambi” mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15/5/2014.