1. Bika bitwazemena manene Yesu? Lumbununeni.

TWAZEMA manene Yesu, mwafwa wakala na cashu ca kuzibisisa bukalu butukaliwana nabwo mwafwa ya kujeneka kulumbunuka. Yesu mwakele hano hasi, wabwahelelele na baje babwahelelele, co walilile na baje balilile. (Loma 12:15) Cakumwenako, Yesu “washulile na kujolela kwa munzinzime wa kujela” omwo bandongesi bendi 70 belukile kutunda mu cipangi ca kwambulula oku banabwahelela. (Luka 10:17-21) Co lalo Yesu mwamwene banu bali mu busiwa bwa kutsisa Lazalu, ‘wazibile manene busiwa mu mbunge yendi.’—Yowa 11:33.

2. Bika byakwasele Yesu azibile banu mema ku mbunge?

² Yesu wapwa wa kulumbunuka, oloni wazibilile banu ngozi na kubatetela. Bika byamulingisile alizibe ngoco? Ca kulibanga, Yesu wazema banu. Mu cilongesa cinahu tunalilongesele ngwetu Yesu wazema manene banu. (Visi 8:31) Kuzema banu kukekwo kwamulingisile azibuke mwamubwa mubakasinganyekela. Kapositolo Yowano wasonekele ngwendi: “[Yesu] wazibukile byakele mu bimbunge byabo.” (Yowa 2:25) Yesu wazibilile banu ngozi. Co mubamwene ngwabo Yesu wakele na cizemo, batolililile ku muzimbu wabambulwilile. Ngeci, netu nga tuzema banu, co kutushongangeya tubambulwile muzimbu waubwa.—2 Tima 4:5.

3-4. (a) Nga tuzibila banu mema ku mbunge, co tumona bati cipangi cetu ca kwambulula? (b) Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

³ Kapositolo Paulu walizibile ngwendi napande kwambulula muzimbu waubwa, co netu tunapande kuliziba ngoco. (1 Koli 9:16) Nga tuzibila banu mema ku mbunge, co kutumono  cipangi ca kwambulula kupwa ngwe citele. Tuzibuka ngwetu “muli kujolela kwakama manene mu kwana kutubakana mu kutambula.” (Vili 20:35) Nga twambulula mwafwa ya kuzema banu, co tulikuwa cipangi cetu.

⁴ Muno mu cilongesa, tusimutwiya mutwasa kuzibila mema ku mbunge banu batwambulwila. Tusimutwiya bitulilongesa kuli Yesu mwamweselelemo ngozi ku banu. Co lalo tusimutwiya ha bingila biwana bije bitukwasa tutembwinine Yesu.—1 Petu 2:21.

5-6. (a) Yesu wazibilile beya mema ku mbunge? (b) Kwesekesa na Isaya 61:1, 2, bika byalingisile Yesu azibile banu mema ku mbunge?

⁵ Tusimutwiyeni omwo Yesu wazibililile banu mema ku mbunge. Simbu imo Yesu na bandongesi bendi bajukile mwafwa bambulwile simbu yailaha. Kubawanene nameme “simbu ya kulya.” Ngeci, Yesu walekele bandongesi bendi ngwendi baye ‘kwa lika lyabo mangana bakalihwimise.’ Oloni banu babangi bashatukilile kuje kwakele na kuya Yesu na bandongesi bendi. Yesu walizibile bati mwakawanene baje banu, co walingile bika? “Wabazibilile mema ku mbunge, omwo bapwile ngwe bimanga ba kujeneka kanyungi. Ngeci bene, washangumukile kubalongesa byuma byabingi.”—Mako 6:30-34.

⁶ Bika byalingisile Yesu azibile banu mema ku mbunge? Wanangukile ngwendi “bapwile ngwe bimanga ba kujeneka kanyungi.” Hamo wanangukile ngwendi bamo bapwile tuhutu, co bapangele manene mangana bashuke binaanga byabo. Bakwabo bakele mu busiwa bwa kutsisa babushoko bwabo. Nga mukemwo, co Yesu wazibisisile bukalu bwabo. Ngwe mutunamwene mu cilongesa cinahu, Yesu nendi wakele na bukalu butunendeka. Wakele banu mbunge mukemwo wabazembelekele.—Tandeni Isaya 61:1, 2.

7. Twasa kutembwinina bati Yesu?

 ⁷ Bika bitulilongesa kuli Yesu? Ngeci mwa Yesu, netu tuli na kuyoya na banu baje banapu “ngwe bimanga ba kujeneka kanyungi.” Bali na kulifwita na bukalu bwabwingi. Co muzimbu wa Bumwene bwa Njambi wasa kubazembeleka. (Kujo 14:6) Ngeci, tukatembwinina Yesu ha kubambulwila muzimbu waubwa mwafwa ‘tukazibila mema ku mbunge baka-kuzeya na tuhutu.’ (Myaso 72:13) Tushaka kukwasa banu mwafwa tukabazibila ngozi.

8. Ngila muka ya kulibanga itwasa kuzibila baje batwambulwila mema ku mbunge? Endekeni cakumwenako.

⁸ Bika bitukwasa tuzibile mema ku mbunge baje batwambulwila? Tubazibila mema ku mbunge nga tuliziba ngwe mubali na kulizibila na kubalinga ngwe mutushaka ngwetu batulinge. * (Mateo 7:12) Tusimutwiyeni ha bingila biwana bije bitukwasa tulizibe ngoco. Ya kulibanga, tusinganyekeseseni ha byuma byatonda munu na munu. Cipangi ca kwambulula muzimbu waubwa cinapu ngwe cipangi ca ndotolo. Ndotolo wamubwa akamono bukalu bwa mubezi na mubezi. Akehula mubezi bihula, co akamutolilila mwamubwa omwo amuleka mwali na kulizibila. Ndotolo kesi kuzambwila kwana mubezi bumbanda bwoshe bwoshe, oloni akatondesesa asinoni amwane bumbanda bunapande. Mu ngila imo lika, kutwapandele kwendeka byuma bya kulifwa ku munu na munu ituwana mu lihya. Oloni tunapande kusinganyekesesa ha cifwa ca munu na munu ituwana.

9. Byuma muka kutwapandele kusinganyeka nga tuli mu lihya?

⁹ Nga twambulwila munu, keti tuzambwile kusinganyeka ngwetu tuzibuka bukalu bwendi na byuma byakulahela nebi byamulingisa abikulahele. (Visi 18:13) Oloni tumwihuleni bihula bije bitukwasa tuzibuke byuma byakulahela. (Visi 20:5) Nga mu cisemwa ceni mwasa kwihula munu bya naanga yendi, cipangi cendi na buyoye bwendi bwa kunima, co mwasa kumwihula. Nga mumwihula, co kumikwasa muzibuke bimunapande kusimutwiya nendi. Kulinga ngoco kumikwasa musimutwiye ha byuma byali na kuliwana nabyo mu buyoye bwendi. Omu mukemwo mwalingile Yesu.—Esekeseni 1 Kolinte 9:19-23.

10-11. Kwesekesa na 2 Kolinte 4:7, 8, ngila muka ya mu cibali itwasa kuzibila bakwetu mema ku mbunge? Endekeni cakumwenako.

¹⁰ Ngila ya mu cibali, nangukeni bukalu bwabo. Simbu imo tukazibisisa bukalu bwabo mwafwa netu tukaliwana na bukalu bubakaliwana  nabwo banu. (1 Koli 10:13) Tuzibuka ngwetu buyoye bunakaluwa mwafwa tuli na kuyoya mu matangwa a kukotoka. Yehova ikeye ali na kutukwasa tukolese. (Tandeni 2 Kolinte 4:7, 8.) Oloni baje kubesi na busamba na Yehova, buyoye buli na kubakaluwila manene. Ngeci mwa Yesu, netu tukabazibila ngozi mukemwo tukabambulwila “biñanda byabibwa.”—Isaya 52:7.

¹¹ Tusimutwiyeni hali ndolome Sergey. Sergey wakele manene na shwamwa te kanda alilongese busunga. Co kwamukaluwilile kusimutwiya na banu. Mu kwita kwa simbu, washangumukile kulilongesa Mbimbiliya. Sergey wendekele ngwendi: “Munjashangumukile kulilongesa Mbimbiliya njamwene ngwange baka-Kilisitu banapande kulekako bakwabo byuma bibakulahela. Oloni njalizibile ngwange kunjasa kwambulula.” Omwo Sergey wasinganyekele hali baje kubazibuka busunga, wamwene ngwendi buyoye bwabo buli mu bukalu. Sergey wendekele ngwendi: “Busunga bunjalilongesele bwanjilingisile njipwe wa kubwahelela na kushubuluka. Njazibukile ngwange na bakwetu banapande kulilongesa obu busunga.” Kuzibila bakwabo mema ku mbunge kwakwasele Sergey apwe wa kusimpa mu kwambulula. Wendekele ngwendi: “Kuleka bakwetu byuma binjakele na kulilongesa mu Mbimbiliya kwanjikwasele njipwe wa kusimpa, co kwakanyamesele likulahelo lyange.” *

12-13. Bika bitunapande kusimpila omwo tulongesa banu? Endekeni cakumwenako.

¹² Ngila ya mu citatu, simpeni omwo mulongesa banu. Anukeni ngweni aba banu kanda balilongeseho laja busunga bwa mu Mbimbiliya buje butuzibuka. Co lalo banu babangi bazema manene byuma bibakulahela. Bakalizibi ngwabo bulombelo bwabo bukabalingisa balikwatasane na naanga yabo na banu babatunga nabo, co lalo  balitombole na cisemwa cabo. Twasa kubakwasa bati?

¹³ Acisinganyekeni ha cakumwenako eci. Banu bakalingi bati nga cabu cineshwala, co bashaka batunge ceka? Kakangi bakatungu ceka oku bacipangesa cije calaja. Nga cabu caciha cinahu kucitunga, co babujula cije calaja. Mu ngila imo lika, simbu kanda banu becele kukulahela bilongesa bya makuli, tunapande tahi kubakwasa bazeme manene busunga bwa mu Mbimbiliya butuli na kubalongesa. Co mu kwita kwa simbu, basa kwecela kukulahela bilongesa bya makuli. Zibukeni ngweni kwasa kwambata simbu yailaha mangana banu batenguluke.—Loma 12:2.

14-15. Twasa kukwasa bati banu baje kubazibuka ngwabo banu bababwa bakayoya myaka yoshe hano hasi? Endekeni cakumwenako.

¹⁴ Nga tusimpa omwo twambulwila banu, co kutusinganyeka ngwetu oho bene batambula busunga. Oloni nga tubazibila mema ku mbunge, co tubakwasa bazibisise Bisoneka kamandondo kamandondo. Cakumwenako, tumoneni mutwasa kukwasela munu azibisise bya lilabelelo lya kukayoya myaka yoshe mu palandaisi hano hasi. Banu babangi kubazibuka busunga ha ñanda eyi. Bamo bakulahela ngwabo nga munu natsi kakasanguka. Bamoco bakulahela ngwabo banu boshe bababwa bakaya mwilu. Twasa kubakwasa bati?

¹⁵ Ndolome umo nendeka ngila yaibwa yakapangesa mu kukwasa banu. Ca kulibanga, akatanda mukanda wa Kushangumuka 1:28. Co ehula babenya njubo ngwendi, ‘Njambi washakele ngwendi banu bakale kuli, co bayoye bati?’ Babangi bakakumbulula ngwabo, ‘Hano hasi, co lalo bayoye mwamubwa.’ Kutundaho ou ndolome akatanda Isaya 55:11 na kwihula ngwendi, ‘Njambi natengulula biyongola byendi ndi?’ Kakangi babenya njubo bakakumbulula ngwabo, ‘Embwe.’ Kumamaneselelo ndolome akatanda mukanda wa Myaso 37:10, 11, co ehula babenya njubo mubukafwila buyoye bwa banu kulutwe. Kupangesa Mbimbiliya mu ngila eyi, kunalingisa ou ndolome akwase banu babangi bazibisise ngwabo Njambi ashaka ngwendi banu bababwa bakayoye myaka yoshe mu Palandaisi hano hasi.

16-17. Kwesekesa na Visimo 3:27, bingila muka bikwabo bitwasa kumweselamo bakwetu mema ku mbunge? Endekeni cakumwenako.

¹⁶ Ngila ya mu ciwana, waneni bingila bya kumweselamo banu ngweni mwabaka mbunge. Cakumwenako, tulinga bati nga tunendela munu ha simbu ije yanazezama? Tunasa kumulomba tukelukileko simbu yeka. Batico nga babenya njubo ashaka ngwendi tumukwaseko bipangi bimo, nambe nga babenya njubo napu kakulukazi  nambe kasa kwenda, co atonda munu wa kumulingilako byuma bimo? Twasa kumukwasa.—Tandeni Visimo 3:27.

¹⁷ Ndokazi umo wamwene bubwa bwatundile mu kumwesa munu ngozi. Wasonekelele mukanda munalume na munakazi baje batsisile munabo. Muje mu mukanda wasonekelemo Bisoneka bya kubazembeleka. Uje mukanda wabakwasele bati? Uje munakazi nendi wasonekelele uje ndokazi ngwendi: “Izau njinazeyele manene. Co mukanda wobe unatukwasa manene. Kunjizibuka munjasa kukukandelela ha mukanda uunatusonekelele. Izau njinatandele mukanda wobe lwa kutubakana 20. Njakomoka manene kumona ngozi yobe. Mukanda wobe unatuzembeleka manene. Tunakandelela manene kutundilila kwisi ya bimbunge byetu.” Nga twaka mbunge baje bali mu bukalu na kubakwasa, co tulimwena bubwa butundamo.

18. Kwesekesa na 1 Kolinte 3:6, 7, bika bitunapande kwaka mu bisinganyeka omwo twambulula?

¹⁸ Omwo twambulula, tunapande kulinga byuma bije bitwasa. Twasa kukwasa banu balilongese bya Njambi, oloni keti yetu twasa kubanena kuli Yehova. (Tandeni 1 Kolinte 3:6, 7.) Yehova ikeye akakoko banu. (Yowa 6:44) Co lalo mbunge ya munu ikeyo imulingisa atambule muzimbu waubwa nambe kuubyana. (Mateo 13:4-8) Anukeni ngweni banu babangi kubatambwile muzimbu wa Yesu nameme wapwile Mulongesi wakama. Ngeci, netu kutwapandele kuzeya nga banu babangi baje batushaka kukwasa babyana muzimbu wetu.

19. Bubwa muka butuwana nga tuzibila mema ku mbunge banu batwambulwila?

¹⁹ Nga tuzibila banu batwambulwila mema ku mbunge, co tulimwena bubwa butundamo. Tulikuwa manene cipangi cetu ca kwambulula, tupwa ba kubwahelela manene mwafwa tunapu baka-kwana. Co tukwasa baje “ba bimbunge byabibwa bya kushaka kuyoya myaka yoshe” batambule muzimbu waubwa. (Vili 13:48) Ngeci, ‘omwo tuli na simbu, tunapande kulinga byuma byabibwa kuli munu na munu.’ (Ngala 6:10) Nga tulinga ngoco, co tupwa ba kubwahelela mwafwa tuli na kwana bumpau kuli Tate yetu wa Mwilu.—Mateo 5:16.