1. Uukwatya waJesus wumwe wuni uuwanawa? Shi yelitha.

WUMWE womuukwatya waJesus uuwanawa, owo kutya oha uvu ko omaupyakadhi ngoka hatu kala tu na, tu li aantu inaatu gwanenena. Sho Jesus a li kombanda yevi, okwa li a ‘nyanyukwa pamwe naamboka ya nyanyukwa,’ nokwa li a ‘lili pamwe naamboka taya lili.’ (Rom. 12:15) Pashiholelwa, sho aalongwa ye 70 ya galuka yu udha enyanyu enene, sho ya longa nawa miilonga yokuuvitha, Jesus ‘oku udhithwa enyanyu kombepo ondjapuki.’ (Luk. 10:17-21) Ihe sho a mono mboka ya li ye hole Lasarus ya yemata, sho a si, Jesus ‘okwa hendwa komutima nokwa uvu uudhigu meni lye.’ — Joh. 11:33.

2. Oshike sha li sha kwathele Jesus a ulukile aantu kutya oku na ko nasha nayo?

² Oshike sha ningitha omulumentu ngoka a gwanenena a kale e na ohenda nolukeno, sho a li a ungaunga naantu inaaya gwanenena? Shotango, Jesus okwa li e hole aantu. Ngaashi sha popiwa moshitopolwa sha tetekele, okwa li unene ha ‘nyanyukilwa aana yaantu.’ (Omayel. 8:31) Ohole ye yokuhola aantu, oye mu inyengitha a tseye nawa kutya ohaya dhiladhila ngiini. Omuyapostoli Johannes okwa ti: “Okwa tseya ye mwene shoka shi li momuntu.” (Joh. 2:25) Jesus okwa li e na ko nasha lela nayalwe. Aantu oya li ye shi mono kutya oku ya hole, noya li ya pulakene ketumwalaka lyUukwaniilwa. Ngele otwa kokeke iikala ya faathana, otatu ka vula okukwathela aantu, sho tatu ya uvithile. — 2 Tim. 4:5.

3-4. (a) Ngele otu na ko nasha naantu, otatu ka tala ko ngiini iilonga yetu yokuuvitha? (b) Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa shika?

³ Omuyapostoli Paulus okwa li e shi kutya oku na oshinakugwanithwa shokuuvitha, shoka natse tu na. (1 Kor. 9:16) Ihe ngele otu na ko nasha nayalwe, otatu ka tala ko iilonga yetu yokuuvitha kutya kayi shi owala oshinakugwanithwa shoka tu na. Otatu ka ulika kutya otu na ko nasha naantu notwa halelela oku ya kwathela.  Otu shi shi kutya “okugandja oku na elago ku vule okutaamba.” (Iil. 20:35) Ngele otwa kala hatu uvithile aantu tu na etaloko ndyoka, otatu ka tyapula iilonga yetu.

⁴ Moshitopolwa shika, otatu ki ilonga nkene tatu vulu okuulika kutya otu na ko nasha nayalwe, uuna tatu ya uvithile. Tango, otatu ka tala shoka tatu vulu okwiilonga kunkene Jesus a li e uvitile aantu. Opo nduno, otatu ka tala komikalo ne moka tatu vulu okulandula oshiholelwa she. — 1 Pet. 2:21.

5-6. (a) Jesus okwa li a ulike kutya oku na ko nasha noolye? (b) Omolwashike Jesus a li e uvitile olukeno mboka a uvithile, ngaashi sha hunganekwa muJesaja 61:1, 2?

⁵ Natu ka taleni koshiholelwa shimwe shankene Jesus a li a ulike kutya oku na ko nasha naantu. Oshikando shimwe, Jesus naalongwa ye oya li ya vulwa, sho ya li ya uvithile aantu onkundana ombwanawa nopwaa na oluthuwo. Kaya li nokuli ya mono “ethimbo lyokulya.” Onkee ano, Jesus okwa li a yi naalongwa ye “kokuma kwaa na aantu” ya ka “vululukwe kashona.” Nonando ongaaka, aantu oyendji oye ya mono, e taa matuka, yu uka kehala ndyoka Jesus naalongwa ye ya li yu uka. Sho Jesus a thiki ko e te ya mono, okwa ningi po shike? “Okwa li e ya uvitile olukeno *, oshoka oya li ya fa oonzi dhaa na omusita. Oye nokwa tameke oku ya longa iinima oyindji.” — Mark. 6:30-34.

⁶ Omolwashike Jesus a li e uvitile aantu olukeno nenge ohenda? Okwa li a mono kutya “oya li ya fa oonzi dhaa na omusita.” Otashi vulika Jesus a li a mono kutya yamwe oohepele nohaya longo nuudhiginini, opo ya paluthe omaukwanegumbo gawo. Yalwe otashi vulika ya li ya nika oluhodhi, sho ya silwa. Ngele osho, Jesus otashi vulika a li e uvite ko onkalo yawo. Ngaashi sha popiwa moshitopolwa sha tetekele, Jesus naye otashi vulika a li a piti muwumwe womuudhigu mboka. Jesus okwa li e na ko nasha nayalwe, nosha li she mu inyengitha e ya lombwele etumwalaka ndyoka tali hekeleke. — Lesha Jesaja 61:1, 2.

7. Ongiini tatu vulu okulandula oshiholelwa shaJesus?

 ⁷ Oshike tatu ilongo koshiholelwa shaJesus? Ngaashi Jesus, natse otwa kundukidhwa kaantu mboka “ya fa oonzi dhaa na omusita.” Oye na omaupyakadhi ogendji. Ihe otu na shoka ya pumbwa, ano etumwalaka lyUukwaniilwa. (Eh. 14:6) Onkee ano, ohatu holele Omuwiliki gwetu mokuuvitha onkundana ombwanawa, molwaashoka otu uvitile “oshimbembe nohepele olukeno.” (Eps. 72:13) Otu uvitile aantu olukeno notwa hala okuninga po sha, tu ya kwathele.

8. Omomukalo gumwe guni tatu vulu okuulika kutya otu na ko nasha naamboka tatu uvithile? Gandja oshiholelwa.

⁸ Ongiini tatu vulu okuulukila mboka tatu uvithile kutya otu na ko nasha nayo? Otwa hala okwiitula moongaku dhaamboka tatu uvithile nokuungaunga nayo momukalo ngoka twa hala tu ungaungiwe natse. * (Mat. 7:12) Natu ka taleni komikalo ne dhokondandalunde moka tatu vulu oku shi ninga. Gwotango, dhiladhila koompumbwe dhakehe gumwe. Okuuvitha kwetu onkundana ombwanawa, otatu vulu oku ku yelekanitha naashoka ndohotola ha ningi, opo a kwathele aavu. Ndohotola omwaanawa oha dhiladhila kombinga yoompumbwe dhomuvu kehe. Oha pula omapulo nokupulakena nawa komuvu, sho te mu lombwele shoka e uvite. Pehala lyokupa omuvu tango omiti, ndohotola ohe mu konakona tango, opo nduno lwanima te mu pe omiti ndhoka tadhi mu opalele. Sha faathana, uuna tatu uvitha, inatu kambadhala okulongitha omukalo gwokuuvitha gwa faathana. Pehala lyaashono, natu kambadhale okuuva ko onkalo yomuntu kehe nosho wo etaloko lye.

9. Otu na okuyanda okudhiladhila shike? Shi yelitha.

⁹ Uuna wa tsakaneke omuntu momapya, ino dhiladhila kutya owu shi onkalo ye nenge shoka i itaala nosho wo kutya omolwashike e shi itaala. (Omayel. 18:13) Pehala lyaashono, mu pula omapulo ga dhindwa nawa. (Omayel. 20:5) Ngele osha taambiwa ko meputuko lyeni, mu pula kombinga yiilonga ye, yuukwanegumbo we, yeputuko lye nosho wo etaloko lye. Uuna tatu pula aantu omapulo, ohatu ya ningitha ye tu lombwele kutya omolwashike ya pumbwa onkundana ombwanawa. Ngele otwe shi tseya, otatu vulu okuulika kutya otu na ko nasha noompumbwe dhawo dhokondandalunde, e tatu ya kwathele ngaashi naanaa Jesus a li e shi ningi. — Yelekanitha 1 Aakorinto 9:19-23.

10-11. Metsokumwe nAakorinto aatiyali 4:7, 8, omomukalo omutiyali guni tatu vulu okuulika kutya otu na ko nasha nayalwe? Gandja oshiholelwa.

¹⁰ Omukalo omutiyali, kambadhala okuthaneka momadhiladhilo kutya onkalamwenyo yawo otashi vulika yi li ngiini. Otatu vulu okuuva ko onkalo yawo momikalo dhontumba. Shimwe ishewe, natse ohatu adhika komaupyakadhi, ngaashi aantu ayehe. (1 Kor. 10:13) Otu shi shi kutya onkalamwenyo muuyuni mbuka, otayi vulu okukala ondhigu lela. Ohatu idhidhimike  owala kekwatho lyaJehova. (Lesha 2 Aakorinto 4:7, 8.) Ihe dhiladhila owala kwaamboka taya kondjo nonkalo yuuyuni mbuka kaaye na ekwatathano naJehova. Ngaashi Jesus, otu ya uvitile ohenda nohatu inyengithwa tu ya uvithile “elaka etoye lyehupitho.” — Jes. 52:7.

¹¹ Tala koshiholelwa shomumwatate Sergey. Manga inaa tseya oshili, okwa li a mwena noku na ohoni. Osha li oshidhigu kuye okupopya naantu. Mokweendela ko kwethimbo, okwa zimine a konakone Ombiimbeli. Ota ti: “Sho nda kala tandi konakona Ombiimbeli, ondi ilongo kutya Aakriste oye na oshinakugwanithwa shokulombwela yalwe shoka yi itaala. Onda li lela ndi itaala kutya itandi vulu oku shi ninga.” Ihe okwa li a dhiladhila kwaamboka inaaya uva natango oshili, e ta mono kutya onkalamwenyo yawo oyi na okukala ondhigu, molwaashono kaye shi Jehova. Ota ti: “Iinima iipe mbyoka nda li tandi ilongo, oye etele ndje enyanyu enene nombili yokomwenyo. Onda li ndi shi kutya yalwe oya pumbwa wo okwiilonga oshili ndjika.” Sho Sergey a tameke okukala e na ko nasha naantu, oshe mu tsu omukumo e ya uvithile. Okwa ti: “Osha li sha kumitha ndje noonkondo, sho nda mono kutya okulombwela yalwe kombinga yOmbiimbeli, osha kwathela ndje ndi kale ndi na omukumo. Okulombwela yalwe kombinga yaashoka ndi itaala, osha koleke wo eitaalo lyandje.” *

12-13. Omolwashike twa pumbwa okwiidhidhimikila mboka tatu longo Ombiimbeli? Gandja oshiholelwa.

¹² Omukalo omutitatu, idhidhimikila mboka to longo Ombiimbeli. Dhimbulukwa kutya otashi vulika inaaya uva nale oshili yOmbiimbeli, ndjoka tu shi nawa. Aantu oyendji oyi itaala lela omalongo gawo. Otashi vulika ye wete omalongelokalunga gawo hage ya hanganitha naanegumbo lyawo, nomithigululwakalo dhawo nosho wo naantu yomomidhingoloko dhawo. Ongiini tatu vulu oku ya kwathela?

¹³ Dhiladhila keyelekanitho ndika: Oshike hashi ningwa po, uuna ontopa ndjoka ya kulupa ya pumbwa okupingenwa po? Olundji, ontopa ndjoka onkulu ohayi ethwa yi longithwe, manga ompe tayi tungwa. Ngele ompe oya pu  okutungwa, onkulu ohayi mbonyagulwa po. Sha faathana, manga inaatu kwathela aantu ya ethe po omalongo gawo omakulu ngoka ya lenga, tango otashi vulika twa pumbwa oku ya kwathela ya tseye noya kale ye hole omalongo gOmbiimbeli omape, ngoka kaaya li ye shi sho ya tameke okukonakona. Opo nduno, otaya ka kala yi ilongekidha oku ga etha po. Otashi vulika shi pule ethimbo okukwathela aantu ya ninge omalunduluko. — Rom. 12:2.

14-15. Ongiini tatu vulu okukwathela mboka ye shi owala kashona nenge kaaye shi sha nandonando kombinga yoku ka kala nomwenyo sigo aluhe meviparadisa? Gandja oshiholelwa.

¹⁴ Ngele ohatu idhidhimikile aantu uuna tatu ya uvithile, itatu ka tegelela ya uve ko nenge ya taambe ko oshili yOmbiimbeli oshikando shotango taye yi uvu. Pehala lyaashono, olukeno otalu ke tu inyengitha tu ya kwathele kashona nakashona, ya dhiladhile kwaashoka Ombiimbeli tayi ti. Pashiholelwa, tala nkene tatu vulu okutompathana nagumwe kombinga yetegameno lyoku ka kala nomwenyo sigo aluhe meviparadisa. Aantu oyendji oye shi owala kashona kombinga yoshinima shoka nenge kaaye shi shi nandonando. Otashi vulika yi itaala kutya ngele omuntu a si, ita ka yumuka we. Nenge tashi vulika haya dhiladhila kutya aantu ayehe aawanawa, ohaya yi megulu. Ongiini tatu vulu oku ya kwathela?

¹⁵ Omumwatate gumwe okwa popi nkene ha kwathele aantu ya uve ko etegameno lyoku ka kala nomwenyo sigo aluhe kombanda yevi. Tango, oha lesha Genesis 1:28. Opo nduno, ta pula omunegumbo kutya Kalunga okwa li a hala aantu ya kale peni noya kale nonkalamwenyo ya tya ngiini. Aantu oyendji ohaya yamukula taya ti: “Okombanda yevi, ye na onkalamwenyo ombwanawa.” Opo nduno, omumwatate ta lesha Jesaja 55:11, e ta pula omunegumbo ngele elalakano lyaKalunga olya lunduluka. Olundji, omunegumbo oha yamukula kutya hasho. Hugunina, omumwatate oha lesha Episalomi 37:10, 11, e te mu pula kutya onakuyiwa yaantu otayi ka kala ya tya ngiini. Sho a longitha Omanyolo momukalo ngoka, okwa kwathele aantu oyendji ya uve ko kutya Kalunga okwa hala natango aanamitima omiwanawa ya ka kale nomwenyo sigo aluhe mOparadisa kombanda yevi.

16-17. Shi ikolelela kOmayeletumbulo 3:27, omomikalo dhilwe dhini tatu vulu okuulika kutya otu na ko nasha nayalwe? Gandja oshiholelwa.

¹⁶ Omukalo omutine, konga omikalo moka to vulu okuulika kutya owu na ko nasha nayo. Pashiholelwa, ongiini ngele otwe ya pethimbo omunegumbo itaa vulu oku tu pulakena? Otatu vulu oku mu pa ombili, e tatu mu pula ngele otatu vulu okugaluka pethimbo ndyoka tali mu opalele. Ongiini ngele omunegumbo okwa pumbwa ekwatho mokanima okashona? Nenge ongiini ngele ote ehama nenge a kulupa noiha vulu okuza mo megumbo, ihe okwa pumbwa ekwatho lyontumba? Moonkalo ndhoka, otatu vulu oku mu kwathela. — Lesha Omayeletumbulo 3:27.

¹⁷ Omumwameme gumwe okwa li a mono iizemo iiwanawa, sho a kwathele uukwanegumbo wumwe nokanima okashona. Molwaashono  okwa li e na ko nasha nawo, okwe wu nyolele ontumwafo, sho wa silwa okanona kawo. Montumwafo ndjoka omwa li mu na Omanyolo gamwe taga hekeleke. Ontumwafo ndjoka oya li ya gumu ngiini uukwanegumbo mboka? Yina yanakusa, okwa nyola a ti: “Ohela, esiku lyandje olya li ewinayi. Ihe ontumwafo yoye oye tu kwathela noonkondo. Onda pandula unene kontumwafo yoye ndjoka ye tu hekeleka lela nokandi na iitya nomatumbulo. Otashi vulika ontumwafo yoye ohela nde yi lesha iikando yi vulithe 20. Ontumwafo yoye otayi ulike okunakonasha kwoye, notayi tsu lela omukumo. Otatu ku pandula nomutima gwetu aguhe.” Osha yela kutya otatu vulu okumona iizemo iiwanawa, ngele otwi itula moongaku dhaamboka taya mono iihuna, e tatu ningi po sha tu ya kwathele.

18. Metsokumwe nAakorinto yotango 3:6, 7, otwa hala okukala tu na etaloko lini li li pandjele?

¹⁸ Odhoshili kutya otwa hala tu kale tu na etaloko li li pandjele, uuna tatu uvitha. Otatu vulu okukwathela yalwe yi ilonge kombinga yaKalunga, ihe hatse unene tatu dhana onkandangala. (Lesha 1 Aakorinto 3:6, 7.) Jehova oye ha nana aantu. (Joh. 6:44) Pehulilo, omuntu kehe oye mwene ha ka tala kutya ota taamba ko onkundana ombwanawa nenge hasho. (Mat. 13:4-8) Dhimbulukwa kutya aantu oyendji kaya li ya taamba ko etumwalaka lyaJesus, ngoka oye nokuli a li Omulongi omunenenene! Onkee ano, inatu teka omukumo ngele aantu oyendji mboka tatu kambadhala okukwathela, itaya pulakene ketumwalaka lyetu.

19. Iizemo yini iiwanawa tatu ka mona, ngele otwa ulike kutya otu na ko nasha naamboka tatu uvithile?

¹⁹ Otatu ka mona iizemo iiwanawa, ngele otwa ulike kutya otu na ko nasha naamboka tatu uvithile. Otatu ka tyapula lela iilonga yetu yokuuvitha, shi vulithe nale. Otatu ka mona enyanyu enene, ndyoka hali zi mokugandja. Otatu ke shi ningitha wo oshipu kwaamboka “ya hala oku ka mona omwenyo gwaaluhe” (NW), ya taambe ko onkundana ombwanawa. (Iil. 13:48) Onkee ano, “manga tu na ethimbo, natu ningileni kehe gumwe uuwanawa.” (Gal. 6:10) Opo nduno, otatu ka kala tu na enyanyu ndyoka hali zi mokusimanekitha Tate gwetu gwomegulu. — Mat. 5:16.