1. Hi xihi xin’we xa swiyenge swa wumunhu la Yesu lexi xihi thovaka mbilu? Hlamusela.

XIN’WE xa swiyenge swa wumunhu la Yesu lexi thovaka mbilu i wuswikoti la yena la kutwisisa swikarhato leswi hi langutanaka naswona hileswi hi kalaka hinga hetisekanga. A nkama lowu Yesu a ali laha misaveni, aswi kotile ‘kutsaka ni lava tsakaka’ ni ‘kurila ni lava rilaka.’ (Rhom. 12:15) Hi xikombiso, loko vadjondzisiwa va yena va 70 va vuye na va tsakile hileswi aswiva fambele kahle ka ntirho wochumayela, Yesu ‘adzunisile kumbe kutsakisisa hi matimba ya moya lowokwetsima’. (Luk. 10:17-21) Ka xiyimu xin’wana, loko a vone ndlela leyi vanhu lava ava rhandza Lazaru ava titwa ha yona hikolaho ka lifu la yena, Yesu ‘atlhaveke swinene moyeni ni kutwa kuvaviseka lokukulu’. — Yoh. 11:33.

2. I yini lexi pfuneke Yesu kukombisa ntwelawusiwana?

² I yini leswinga pfuna Yesu, munhu lweyi a ahetisekile, leswaku a kombisa timpsalu ni ntwelawusiwana ka vanhu vokala kuhetiseka? Xosungula, Yesu aava rhandza vanhu. Hilaha swi kombisiweke ha kona ka djondzo leyinga hundza, ‘aarhandza ngopfungopfu vana va vanhu.’ (Swi. 8:31) Lirhandzu leli a ali na lona hi vanhu limu susumetele kulava kuva tiva kuyampsa. Mupostola Yohane a te: ‘Hikuva yena aaswitiva leswi swingakona ka munhu.’ (Yoh. 2:25) Yesu a ani ntwelawusiwana. Vanhu vayi vonile ndlela leyi aava rhandza ha yona. Hi mhaka leyo, va yangule hi ndlela leyinene ka rungula la Mfumu leli aava byela lona. Loko hi li ni ntwelawusiwana lowu kulu, hita ya hiswi kota kuva pfuna vanhu loko hiva chumayela. — 2 Tim. 4:5.

3-4. a) Xana ntwelawusiwana wutahi yendla hiwu vonisa kuyini ntirho wa hina wochumayela? b) Hita vona yini ka Djondzo leyi?

³ Mupostola Pawulo aaswi tiva leswaku aswo boha leswaku a chumayela. Na hina haswi tiva leswaku hi fanele hi chumayela. (1 Kor. 9:16) Hambiswilitanu, loko hi li ni ntwelawusiwana, ahingata chumayela ntsena hi mhaka ya leswi swingo boha kuyendla  tanu. Kambe hita chumayela hileswi hi khatalaka hi vanhu naswona hi lavaka kuva pfuna. Haswi tiva leswaku swa tsakisa ‘kunyika [kutlula] kunyikiwa.’ (Mint. 20:35) Loko hi chumayela hileswi hi lavaka kupfuna vanhu, hitawu tsakela swinene ntirho lowu.

⁴ Ka djondzo leyi, hita vona leswaku hingawu kombisa kuyini ntwelawusiwana antirhweni wochumayela. Hita rhanga hi kuvona leswaku hinga djondza yini ka leswi Yesu a atitwisa xiswona hi vanhu. Hita gama hi kambisisa mune wa tindlela leti hinga tekelelaka xikombiso xa Yesu ha tona. — 1 Pet. 2:21.

5-6. a) Yesu a kombise ntwelawusiwana ka vamani? b) Hilaha swi profetiweke ha kona ka Esaya 61:1, 2, hayini Yesu aava twela wusiwana vanhu lava aava chumayela?

⁵ Ahi voni xin’we xa swikombiso swa ndlela leyi Yesu a kombiseke ha yona a ntwelawusiwana. Siku lin’wana, Yesu ni vadjondzisiwa va yena ava karhalile swinene ndzhaku kova va chumayele nkama woleha vanga humulanga. Avangawu kumanga nkama hambi kuli wa kukhomisa nyana nyoka. Kutani Yesu a teke vadjondzisiwa va yena a famba na vona leswaku ‘vayatshama na vali voxe . . . vawisanyana’. Hambiswilitanu, xitshungu lexi kulu xi landze Yesu swin’we ni vadjondzisiwa va yena laha ava ya kona. Xana Yesu a titwise kuyini loko ava vonile naswona i yini leswi aswi yendleke? Yesu ‘axitwele vusiwana * [xitshungu], hikuva axifana ni tinyempfu letingaliki ni murisi; kutani axijondzisa leswotala’. — Marka 6:30-34.

⁶ Xiya leswi yendleke Yesu a va ni ntwelawusiwana. A xiye leswaku vanhu ‘avafana ni tinyempfu letingaliki ni murisi’. Swinga yendleka Yesu aswi xiyile leswaku van’wana ka vona a va li swisiwana naswona ava tirha yinga chayi leswaku va kota kudlisa mindjangu ya vona. Kumbexana van’wana ava rila hileswi ava feliwile hi munhu lweyi vamu rhandzaka. Loko kuli leswaku aswi li tanu, Yesu aaswi twisisa swiyimu swa vona. Hilaha hiswi voneke ha kona ka djondzo leyinga hundza, swinga yendleka Yesu na yena a langutane ni swikarhato leswi fanaka. Leswi Yesu a akhatala hi vanhu van’wana, a susumeteleke kuva chavelela. — Lerha Esaya 61:1, 2.

7. Hingaxi tekelela njhani xikombiso xa Yesu?

 ⁷ Hi djondza yini ka xikombiso xa Yesu? Kufana na yena, hi rhendzeliwe hi vanhu lava ‘fanaka ni tinyempfu letingaliki ni murisi.’ Vona va lwisana ni swikarhato swotala. Hina hi ni leswi vona vaswi vilelaka — mahungu ya Mfumu. (Nhla. 14:6) Kutani hi kutekelela Murhangeli wa hina, hi chumayela mahungu lamanene hikusa hi ni ‘ntsetselo ka vanhu va xiyimu xa le hansi ni swisiwana’. (Pis. 72:13) Hava twela wusiwana vanhu naswona hi lava kuyendla swokarhi leswaku hiva pfuna.

8. Hi yini yin’we ya tindlela leti hinga kombisaka ha tona ntwelawusiwana antirhweni wochumayela? Kombisa.

⁸ Xana hingawu kombisa kuyini ntwelawusiwana ka vanhu lava hiva chumayelaka? Hi lava kutiveka ka xiyimu xa vona leswaku hi twisisa ndlela leyi va titwaka ha yona ni ndlela leyi va pimisaka ha yona. Hi lava kuva khoma hi ndlela leyi hina ahita navela kukhomiwa ha yona loko aho va ka xiyimu xa vona. * (Mat. 7:12) Ahi voneni tindlela ta mune leti hingaswi yendlisaka xiswona leswo. Ya kusungula, pimisa hi swilaveko swa mun’wana ni mun’wana. Hinga fananisa leswi hiswi yendlaka loko hi chumayela ni leswi swi yendliwaka hi dokodela loko a lava kupfuna munhu lweyi a vabyaka. A dokodela wamunene, a yanakanya hi swilaveko swa muvabyi mun’wana ni mun’wana. A hamba swivutiso a tlhela a yingiselisisa kahle loko muvabyi a li karhi amu byela leswi aswi twaka. Matshan’wini ya kutekela kumu nyika murhi, a rhanga hi kumu kombela leswaku a hamba ma analize ya ku hambanahambana kuva ata tiyiseka hi leswi swimu karhataka. Loko se aswi tiva leswimu karhataka hikona a gamaka amu nyika murhi lowu faneleke. Hilaha kufanaka, loko hi li ka ntirho wochumayela, ahi tirhisi masungulelo ya mabulu ya man’we ka vanhu hinkwavu. Matshan’wini ya leswo, hi zama kutwisisa swiyimu, ni mavonelo ya mun’wana ni mun’wana.

9. I yini leswi hi faneleke hi papalata kutibyela swona? Hlamusela.

⁹ Loko u kumana ni munhu ansin’wini, papalata kutibyela leswaku se waswi tiva swiyimu swa yena, leswi a kholwaka ka swona ni swivangelo leswimu yendlaka a kholwa ka swilo swoleswo. (Swi. 18:13) Matshan’wini ya leswo, hi xichavu mu yendle swivutiso leswingataku pfuna kutiva swokarhi hi yena ni leswi a kholwaka ka swona. (Swi. 20:5) Loko swi tolovelekile ka ndhavuku wa n’wina, mu vutise hi ta ntirho wa yena, ndjangu wa yena, leswi tshameke swimu humelela awuton’wini ni mavonela ya yena. Kahlekahle, loko hi yendla swivutiso, hiva pfulela mukhandlu wa leswaku vahi byela ndlela leyi va titwaka ha yona. Kutiva leswo swahi pfuna kutiva mahungu lamanene lawa hi faneleke kuva byela wona. Loko se hi tiva ndlela leyi va titwaka ha yona, switahi nabyalela kuva komba ntwelawusiwana ni kuva nyika mpfuno lowu vawu lavaka, hilaha Yesu a yendleke ha kona. — Fananisa ni 1 Vakorinto 9:19-23.

10-11. Hikuya hi 2 Vakorinto 4:7, 8, hi yihi ndlela ya wumbirhi leyi hinga kombisaka ha yona leswaku hi ni ntwelawusiwana? Nyikela xikombiso.

 ¹⁰ Xa wumbirhi, ringisa kupimisa hi wutomi la vona. Loko hi yendla leswo, hingahaxi twisisa xiyimu xa vona. Phela, na hina ahi hetisekanga naswona hi kumana ni swikarhato leswi na vona va kumanaka na swona. (1 Kor. 10:13) Kambe hambileswi xiyimu xingaha tikaka swinene ka mafambiselo lawa ya swilo, haxi tiyisela hikuva hi pfuniwa hi Yehovha. (Lerha 2 Vakorinto 4:7, 8.) Kambe swi li yini hi lavangamu tiviki Yehovha nakambe vanga liki na wuxaka na yena? Kunene, wutomi lava tikela kutlulisa mpimo. Hikolaho, loko kufana na Yesu hi va ni ntwelawusiwana, hita susumeteleka kuva byela “mahungu yotsakisa ya leswoyampsa”. — Esa. 52:7.

¹¹ Vona xikombiso xa makwerhu Sergey. Loko angasi djondza ntiyiso a ali munhu wa kumiyela ni wa kutitwa tingana. Aswimu tikela kuvulavula ni van’wana. Kambe leswo swi cincile loko a sungula kudjondza Bibele. A li: “Loko ni ya ni djondza Bibele, ni twisise leswaku Vakreste va fanele va chumayela. Kambe loko ni pimisa hi mina, ani tibyela leswaku aninge tshuki niswi kotile kuswi yendla leswo.” Hambileswi a ani mavonela lawa, aanga tshiki kupimisa hi lava avangasewu tiva ntiyiso. Aaswi vona leswaku wutomi la vona aliva tikela hintamu hileswi avangamu tivi Yehovha. Yena wa hlamusela: “Leswi aniswi djondza aswini tsakisa swi tlhela swini rhulisa mbilu. Kupimisa hi minkateko leyi mina aniyi kuma swini nyike xivindzi xa kuchumayela.” Sergey a xiye leswaku ntwelawusiwana lowu a ya a va na wona hi van’wana wumu yendle a va ni xivindzi xa kuchumayela. A gimete a ku: “Swini hlamalisile kuvona leswaku kuchumayela swini pfunile leswaku niya ni titshemba. Swi tlhele swi tiyisa ni lipfumelo la mina.” *

12-13. Hayini hi fanele hiva lehisela mbilu lava hi djondzaka na vona Bibele? Kombisa.

¹² Xa wunharhu, va lehisele mbilu lava uva chumayelaka. Khumbuka leswaku mintiyiso ya le Bibeleni leyi wena uyi tivaka kahle, vona avase tshama vayi djondza. Naswona van’wana vaswi rhandza ngopfu leswi va taka na va kholwa ka swona. Vona va teka wukhongeli la vona li li la lisima swinene hikusa liva yendla vava kusuhi ni maxaka ya vona, ndhavuku wa vona ni  vanhu lava va tshamaka na vona. Xana hingava pfunisa kuyini vanhu lava?

¹³ Pimisa hi xifaniso lexi landzelaka: Kuyendleka yini loko buluwa la khale leli karhaleke li lava kucinciwa? Hakanyingi kurhanga hi kuyakiwa buluwa lelimpsha kuve leli la khale laha tirha. Loko leli la limpsha li helelile, hi kona lela khale li diliziwaka. Hilaha kufanaka, na hingaseva pfuna kuvona leswaku va fanele va hambana ni tidjondzo leti vona “vati tekaka na ti li ta lisima swinene”, kusungula hi fanele hiva pfuna kutiva ni kurhandza mintiyiso “leyimpsha”, kunga tidjondzo ta Bibele leti va kalaka vangase tolovelana hintamu na tona. Ndzhaku ka leswo, hi kona vangatava va lulamele kutshika tidjondzo ta vona ta khale. Kupfuna vanhu kuyendla kucinca koloko swingaha teka nkama. — Rhom. 12:2.

14-15. Hingava pfunisa kuyini lava tivaka switsongo kumbe lavanga tiviki nchumu hi ntshembo wa kuhanya hilaha kunga heliki amisaveni? Nyikela xikombiso.

¹⁴ Loko hiva lehisela mbilu vanhu antirhweni wochumayela, ahingata nyimela leswaku va tekela kutwisisa kumbe kupfumela ka mintiyiso ya le Bibeleni leyi vayi djondzaka. Matshan’wini ya leswo, ntwelawusiwana wutahi susumetela kuva lehisela mbilu loko hiva pfuna kuyanakanyisisa swinene hi leswi Matsalwa maswi vulaka. Hi xikombiso, ahi voni leswaku hingamu pfunisa kuyini munhu kuyanakanyisisa hi ntshembo wa kuhanya hilaha kunga heliki aParadeyisini laha misaveni. Vanyingi va tiva switsongo kasi van’wana ava tivi nchumu hi djondzo leyi. Vona vangaha kholwa leswaku loko munhu a fa hinkwaswu swi helile, angehe tlhele a hanya. Kumbexana vangaha kholwa leswaku hinkwavu lava yendlaka swilo leswinene va ya matilweni. Xana hingava pfunisa kuyini vanhu lava?

¹⁵ Hi lexi xikombiso xa makwerhu mun’wana lweyi aswi kotaka kupfuna vanhu kutwisisa ntshembo wa kuhanya hilaha kunga heliki laha misaveni. Yena a sungula hi kulerha Genesa 1:28 a gama a vutisa n’winyi wa munti a ku: Xana Xikwembu axi lava leswaku vanhu va hanya kwini naswona ka xiyimu xa kutshamisa kuyini? Vanyingi va tolovela kuhlamula va ku: “Amisaveni, ka xiyimu lexinene.” Hi kulandzela, makwerhu a lerha Esaya 55:11, a gama a vutisa leswaku xana xikongomelo xa Xikwembu xi cincile ke? Hakanyingi n’winyi wa munti a hlamula a ku axi cincanga. Hi kuhetelela, makwerhu a lerha Tipisalema 37:10, 11, a gama a vutisa n’winyi wa munti leswaku lita va njhani wumundzuku la vanhu lavanene. Hi kutirhisa Bibele hi ndlela leyi, makwerhu lweyi waswi kota kupfuna vanhu votala kutwisisa leswaku Xikwembu xi lava leswaku vanhu lavanene va hanya hilaha kunga heliki aParadeyisini kola misaveni.

16-17. Hikuya hi Swivuriso 3:27, hi tihi tindlela tokarhi leti tirhaka tokombisa ntwelawusiwana? Kombisa.

¹⁶ Xa wumune, lava tindlela ta kukomba vanhu leswaku wa khatala hi vona. Hi xikombiso, xana hi yendzeli n’winyi wa munti hi nkama lowu tikombaka wunga li wunene ka yena? Hingaha kombela rivalelo ivi himu tshembisa leswaku hita tlhela hi vuya hi nkama wun’wana wa kuyampsa. Swili yini loko n’winyi wa munti a lava kupfuniwa ka xintirhwana xokarhi? Kumbe swili yini loko homu kuma na a vabya kumbe a gugile lakakuva angaswi koti kuhuma kaya naswona a lava kupfuniwa  ka swilo swokarhi, hi xikombiso, swofana ni kulava munhu wa kuyamu xavela nchumu abazara? Ka swiyimu swotanu, hingamu pfuna munhu lweyo. — Lerha Swivuriso 3:27.

¹⁷ Makwerhu mun’wana waxisati a ve ni vuyelo lelinene ndzhaku ka loko a yendle swilo leswi aswi tikomba inge ahi swa nchumu. Hi kususumeteliwa hi ntwelawusiwana a tsalele ndjangu wokarhi lowu awu feliwe hi xifanyetana hi siku leli xinga phulukiwa hi lona. A papila la kona a li ni Matsalwa yokarhi lama chavelelaka. Xana papila leli liwu khumbise kuyini ndjangu lowu? Muhlezana lweyi a feliweke a te: “Atolo ni ve ni siku la kubava swinene. Papila la wena live la xipfuno hintamu swinene ka hina. Nili khensa swinene papila la wena leli lihi chaveleleke swinene. Nili lerhe makhambi ya kutlula 20 tolo. Ni hlamalile hi ndlela leyi ali kombisa lirhandzu, nkhatalelo ni kuhi tiyisa nhlana. Hili khensa swinene hi mbilu hinkwayu.” Handle kokanakana hita kuma vuyelo lalinene loko hi zama kutwisisa ndlela leyi wutomi liva tikelaka ha yona vanhu lava xanisekaka ni loko hi yendla swokarhi leswaku hiva pfuna.

18. Hikuya hi 1 Vakorinto 3:6, 7, yini leswi hi faneleke hiswi tsundzuka hi ntirho wa hina wochumayela naswona hayini?

¹⁸ Hi fanele hiswi twisisa kahle leswi Yehovha aswi nyimeleke ka hina antirhweni wochumayela. Hina ha katseka kupfuneni ka vanhu leswaku va djondza hi Xikwembu kambe lexi ahi xona xiyenge xa lisima hintamu ka ntirho lowu. (Lerha 1 Vakorinto 3:6, 7.) Yehovha hi yena a kokaka vanhu leswaku va ta ka yena. (Yoh. 6:44) Kutani leswaku munhu a yamukela kumbe anga yamukeli mahungu yotsakisa, swita ya hileswi yena anga xiswona ambilwini. (Mat. 13:4-8) Tsundzuka leswaku vanhu votala avali yamukelanga rungula la Yesu hambileswi a ali Mudjondzisi lwenkulu lweyi a tshameke a hanya. Kutani ahi na xivangelo xohela ntamu loko vanhu lava hi lavaka kuva pfuna vanga yingisi rungula la hina.

19. Hi wahi mavuyelo lamanene lama taka hi kukombisa ntwelawusiwana antirhweni wochumayela?

¹⁹ Loko hi kombisa ntwelawusiwana antirhweni wochumayela, hita va ni mavuyelo lamanene. Hita ya hiwu tsakela swinene a ntirho wa hina wochumayela. Hita kuma ntsaku wukulu lowu taka hi kunyika. Naswona hita va hi vevukisela ‘lavangani kutiyimisela lokunene ka wutomi lelinga heliki’ leswaku va pfumela mahungu lamanene. (Mint. 13:48, NM) ‘Hikolaho, minkama hinkwayu loko swikoteka, ahiyendleleni vanhu hinkwavu leswinene.’ (Gal. 6:10) Kutani hita va ni ntsaku hi kuva hi yise kudzuneka ka B’ava wa hina wa le matilweni, Yehovha. — Mat. 5:16.