Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Sran ye yolɛ: ?Wafa sɛ yɛ e kwla yi i nglo-ɔ?

Sran ye yolɛ: ?Wafa sɛ yɛ e kwla yi i nglo-ɔ?

E NGBA e klo kɛ e wiengu’m be se kɛ e ti aklunyefuɛ. Sanngɛ andɛ’n, sran ye yolɛ’n timan pɔpɔ. Afin sran sunman “be kloman like ng’ɔ ti kpa’n.” (2 Tim. 3:3) Be bɔbɔ be klunklo like nga be waan bé yó’n, yɛ be yo-ɔ. Ɔ maan, ‘be flɛ sa kpa’n kɛ sa tɛ, [yɛ] be flɛ sa tɛ’n kusu kɛ sa kpa.’ (Eza. 5:20) Asa ekun’n, wafa nga be tali e’n, nin sa nga be juli e su’n, ɔ nin fɔ m’ɔ o e nun ti’n, e wiengu’m be ye yolɛ kwla yo kekle. Be flɛ bla kun kɛ Ani. * Ɔ su Zoova w’a di afuɛ kpanngban kpa. Sanngɛ, ɔ seli kɛ ɔ bumɛn i kɛ ɔ ti sran kpa. Atrɛkpa’n, kɛ e bu i sɔ wie-ɔ.

E ngba e kwla yo sran kpa. Afin sran ye yolɛ’n, ɔ o nzuɛn nga Ɲanmiɛn wawɛ’n maan sran yi be nglo’n be nun wie. Yɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n kwla uka e naan sa’n kwlaa nun’n y’a yi nzuɛn sɔ’n i nglo. ?Sanngɛ, sran ye yolɛ’n i bo yɛle benin? ?É yó sɛ naan y’a yi nzuɛn sɔ’n i nglo kpa?

?SRAN YE YOLƐ’N I BO YƐLE BENIN?

Sran ng’ɔ yo i wiengu’m be ye’n, i nzuɛn ti kpa dan. Ɔ yoman sran’m be tɛ. Asa ekun’n, ɔ kunndɛ wafa ng’ɔ kwla yo i wiengu’m be ye’n. Kpɛkun, ɔ miɛn i ɲin yo sɔ sakpa.

Sran wie’m be yo be awlofuɛ mun nin be janvuɛ’m be ye. Sanngɛ, sran ng’ɔ yo sran ye’n nɛ́n i sɔ ngunmin su yɛ ɔ ka-ɔ. I kpa bɔbɔ’n, nán cɛn ngba yɛ e kwla yi nzuɛn sɔ’n i nglo-ɔ. Afin Biblu’n se kɛ: “Sran kun b’ɔ yo sa kpa lele guɛ i ti nin i bo’n, b’ɔ yo-man sa tɛ kaan sa le’n, i sɔ nun-man nyanmiɛn’n bo wa.” (Aku. 7:20) Akoto Pɔlu dili i nanwlɛ kɛ: “N si kɛ min bɔbɔ min klun lɔ’n, yɛle kɛ min wunnɛn’n nun’n, like fi nunman nun m’ɔ ti kpa-ɔ.” (Rɔm. 7:18) I sɔ’n ti, maan e lo e wun man Zoova naan ɔ kle e wafa nga e kwla yi nzuɛn sɔ’n i nglo’n.

ZOOVA “TI KPA”

Ɲanmiɛn Zoova kpɛli mmla naan e si sa ng’ɔ ti kpa’n. Jue tofuɛ kun seli kɛ: “[Ɲanmiɛn,] a ti kpa, a ti klun-ufuefuɛ. Kle min ɔ klun sa’n i bo weiin naan n si i.” (Jue. 119:68) Maan e kan wafa nga Zoova yi i nglo kɛ ɔ ti kpa, naan ɔ ti klun-ufuefuɛ’n, be ndɛ.

Zoova ti kpa. Sran ye yolɛ’n ti Zoova i nzuɛn. Zoova yili i sɔ’n liɛ’n i nglo weiin kleli Moizi. Zoova seli Moizi kɛ: “Ń sín ɔ nyrun lɛ, ń yí min aklunye’n i nglo ń klé wɔ.” Kɛ Zoova yí i aklunye’n nin i nzuɛn wie mun ekun be nglo klé Moizi’n, Moizi tili sran kun i nɛn. Ɔ seli kɛ: “N ti Anannganman. N ti Nyanmiɛn aklunyefuɛ, nin aunnvuɛ sifuɛ, n fa-man ya ndɛndɛ. Min aklunye’n ti dan, yɛ sa nga n kan kɛ ń yó be’n, ń yo be. N yi min aklunye’n i nglo sran’m be lika lele n fa wlu be anunman’m be anunman liɛ’m be nun lele ju be akpasua akpi su. N yaci be sa tɛ mun, nin be nyin kekle, ɔ nin be fɔnlɛ mun n cɛ be. Sanngɛ sran ng’ɔ yo sa tɛ’n, n se-mɛn [i] kɛ w’a yo-man like fi.” (Tul. 33:19; 34:6, 7) I sɔ’n kle kɛ ninnge kwlaa nga Zoova yo be’n, be kle kɛ ɔ ti aklunyefuɛ. I nun mɔ Zezi o asiɛ’n su’n, ɔ yoli sran’m be ye dan. Ɔ nin i sɔ ngba’n, ɔ seli kɛ: “Sran fi timan kpa, saan Ɲanmiɛn kunngba cɛ.”​—Lik. 18:19.

Ninnge nga Zoova yili be’n, be kle kɛ ɔ ti kpa dan.

Zoova ti klun ufuefuɛ. Junman ng’ɔ di be’n, be kle kɛ ɔ ti klun ufuefuɛ sakpa. Jue tofuɛ kun seli kɛ: “Anannganman ti kpa man sran’m be kwlakwla. Ɔ klo ninnge b’ɔ yili be’n be ngba.” (Jue. 145:9) Zoova yo sran’m be ngba be ye. Ɔ mannin klɔ sran’m be kwlaa be nguan. Yɛ ɔ man be ninnge ng’ɔ fata kɛ be ɲan be naan b’a kwla tran nguan nun’n. (Yol. 14:17) Wafa nga Zoova yi i nglo ekun kɛ ɔ ti klun ufuefuɛ’n, yɛle kɛ ɔ yaci e sa tɛ’n cɛ e. Jue tofuɛ kun ekun seli kɛ: “Min Min, ɔ klun ti kpa, a yaci sran wun sa cɛ i. Be nga be kpan flɛ wɔ’n, a yi wɔ aklunye’n i nglo kle be.” (Jue. 86:5) E lafi su kɛ “be nga be nantilɛ’n ti sein’n, Anannganman maan ninnge kpakpa’n kwlaa ti sin yia be.”​—Jue. 84:12.

“AMUN SUAN SA KPA’N I YOLƐ”

Ɲanmiɛn yili e kɛ i bɔbɔ sa. Ɔ maan, e kwla yo sran kpa wie. (Bob. 1:27) Sanngɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n se e kɛ maan e “suan sa kpa’n i yolɛ.” (Eza. 1:17) ?Wafa sɛ yɛ e kwla suan sa kpa’n i yolɛ-ɔ? Maan e fa e ɲin e sie i like nsan mɔ e kwla yo be’n be su.

Like klikli nga e kwla yo’n, yɛle kɛ maan e srɛ Ɲanmiɛn naan ɔ fɛ i wawɛ’n man e. Ɲanmiɛn wawɛ’n kwla uka Klisifuɛ kun naan w’a yo klun ufuefuɛ. (Gal. 5:22) Ɲanmiɛn wawɛ’n kwla uka e naan y’a klo sa ng’ɔ ti kpa’n, naan y’a kpalo ng’ɔ ti tɛ’n. (Rɔm. 12:9) I kpa bɔbɔ’n, Biblu’n se kɛ Ɲanmiɛn kwla yo maan ‘e jran kekle naan y’a yo like kwlaa ng’ɔ ti kpa’n.’​—2 Tes. 2:16, 17.

Like nɲɔn su ng’ɔ fata kɛ e yo’n, yɛle kɛ maan e kanngan Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun. Sɛ e yo sɔ’n, é “sí sa kpa’n i yo,” yɛ Ɲanmiɛn maan é ‘ɲán like é fá dí junman kwlaa ng’ɔ ti kpa’n.’ (Nya. 2:9; 2 Tim. 3:17) Kɛ e kanngan Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun mɔ e bu su akunndan’n, e ɲin tran ninnge kpakpa nga Ɲanmiɛn yo be’n, be su. Yɛ i sɔ’n uka e titi.​—Lik. 6:45; Efɛ. 5:9.

Like nsan su ng’ɔ fata kɛ e yo’n, yɛle kɛ maan e mian e ɲin e “sɔnnzɔn sran ng’ɔ yo sa kpa’n.” (3 Zan 11) Biblu’n kan sran wie mɔ be kleli e ajalɛ kpa’n, be ndɛ. Zoova nin Zezi be ajalɛ nga be kle e’n, ɔ leman wunsu. Sanngɛ, e kwla nian sran kpa wie’m be ayeliɛ’n su. Sran sɔ’m be nun nɲɔn yɛle Tabita nin Baanabasi. (Yol. 9:36; 11:22-24) Fa ɔ ɲin sie i be su ndɛ’n su, kpɛkun wafa nga be yoli be wiengu’m be ye’n, klɛ sie. Bu wafa nga a kwla yo ɔ awlofuɛ mun annzɛ asɔnun nunfuɛ’m be ye’n, i akunndan. Kɛ á yó sɔ’n, nán maan ɔ ɲin kpa mmlusuɛ nga sran klun ufuefuɛ sɔ’m be ɲɛnnin i’n su. Afin, sɛ a yo klun ufuefuɛ’n, á ɲán su ye wie.

Asa ekun’n, e kwla fa e ɲin e sie i sran wie mɔ andɛ’n be yo be wiengu’m be ye’n, be ayeliɛ’n su. Be wie yɛle asɔnun kpɛnngbɛn mun mɔ be “klo sa ng’ɔ ti kpa’n,” nin e niaan bla nga be su Ɲanmiɛn kpa’n. Aniaan bla sɔ mun’n, be ijɔlɛ nun o, be ayeliɛ’n nun o, “be kle like ng’ɔ ti kpa’n” i yolɛ. (Tit. 1:8; 2:3) Be flɛ aniaan bla kun kɛ Rozelinin. Ɔ seli kɛ: “N le min janvuɛ kun. Ɔ tu i klun uka aniaan nga be o asɔnun’n nun’n, yɛ ɔ wla be fanngan. Ɔ bu sa ng’ɔ o be su’n i akunndan. Yɛ blɛ sunman’n, ɔ cɛ be ninnge kanngan wie mun annzɛ ɔ yo like trele kun fa uka be. Nanwlɛ, ɔ ti klun ufuefuɛ.”

Zoova seli i sufuɛ’m be kɛ ‘sa ng’ɔ ti kpa’n, yɛ be kunndɛ be yo-ɔ.’ (Amɔ. 5:14) Sɛ e yo sɔ’n, i mmla’m be su nantilɛ yó e fɛ. Kpɛkun, é ɲán wunmiɛn é sa ng’ɔ ti kpa’n.

E kunndɛ kɛ é yó e wiengu’m be ye titi.

Nán e bu i kɛ sran ng’ɔ to ninnge nga be le gua’n mɛn i wiengu mun’n, i yɛ i klun ti ufue-ɔ. Maan e fa sunnzun ase kun e yiyi nun. ?Sɛ e ta waka kun’n, kɛ ɔ ko yo naan w’a yo kpa’n, é gúa su nzue kpanngban cɛn ba kunngba cɛ? Cɛcɛ. Sanngɛ é gúa su nzue kanngankanngan cɛn kpanngban. I wafa kunngba’n, sɛ e yo ninnge kanngan wie mun e man e wiengu mun titi’n, i sɔ’n klé kɛ e klun ti ufue.

Biblu’n wla e fanngan kɛ maan e siesie e wun titi naan e yo like kwlaa ng’ɔ ti kpa’n. (2 Tim. 2:21; Tit. 3:1) Sɛ e fa e ɲin e sie i sa ng’ɔ o e wiengu’m be su su’n, e kwla yo be ye, yɛ e wla be fanngan. (Rɔm. 15:2) I wie yɛle kɛ, ninnge nga e le be’n, e kwla man be wie. (Nya. 3:27) E kwla yia sran kun naan e di like, annzɛ kusu e koko yalɛ kan. Sɛ e si sran kun m’ɔ kwlaman nun’n, e kwla ko niɛn i osu, annzɛ e klɛ i fluwa, annzɛ e flɛ i telefɔnun nun. Sa’n kwlaa nun’n, e kwla yo maan ‘ndɛ kpa ngunmin fin e nuan fite naan ɔ wla sran fanngan, yɛ ɔ yo be nga be ti e ndɛ’n be ye.’​—Efɛ. 4:29.

Kɛ Zoova sa’n, e kunndɛ titi kɛ é yó sran’m be kwlaa be ye. E kpaman sran nun. Yɛ wafa nga e kle sɔ’n, yɛle kɛ e bo Ɲanmiɛn i Famiɛn diwlɛ’n i jasin fɛ’n e kle sran ngba. Asa ekun’n, e nanti mmla nga Zezi mannin e’n su. Yɛle kɛ, e kunndɛ kɛ é yó e kpɔfuɛ mun bɔbɔ be ye wie. (Lik. 6:27) Sɛ e yo e wiengu’m be ye’n, i sɔ’n timan tɛ. Afin “mmla fi tanninman ninnge sɔ’m be yolɛ.” (Gal. 5:22, 23) Sɛ afɛ o e su’n, annzɛ sran’m be kle e yalɛ naan e nzuɛn’n ti kpa’n, e wiengu’m be kwla kunndɛ kɛ bé sí Ɲanmiɛn ndɛ’n. Kpɛkun bé mánmán Ɲanmiɛn.​—1 Piɛ. 3:16, 17.

?SRAN YE YOLƐ’N, I SU YE BENIN YƐ E ƝƐN I-Ɔ?

Biblu’n se kɛ: “Sran kpa’n i klun jɔ, sa kpa b’ɔ yo be’n be ti.” (Nya. 14:14) Kɛ e yo e wiengu’m be ye’n, be kusu be kwla yo e ye wie. (Nya. 14:22) Kannzɛ bɔbɔ e wiengu’m be yoman e ye wie’n, sanngɛ sɛ e yaciman sa ng’ɔ ti kpa’n i yolɛ’n, be kwla kaci be ayeliɛ’n. Kpɛkun, be nin e kwla tran klanman.​—Rɔm. 12:20.

Kɛ sran wie’m be yacili sa tɛ’n i yolɛ mɔ be yoli sa ng’ɔ ti kpa’n, i su ye nga be ɲɛnnin i’n, be kɛnnin i ndɛ. Be flɛ sran sɔ’m be nun kun kɛ Nansi. Ɔ seli kɛ: “Kɛ ɔ fɛ i min kaan nun lele mɔ ń fá ɲín’n, n yoli ninnge finfin mun, n kunndɛli bian mun sa sukusukuu, yɛ min ɲin yiman sran. Sanngɛ, kɛ be kleli min Ɲanmiɛn i mmla mun mɔ n nantili be su’n, min klun wa jɔli. Siɛn’n, n bu min wun sran.”

Like cinnjin kpa nga ti yɛ ɔ fata kɛ e yo klun ufuefuɛ’n, yɛle kɛ i sɔ’n jɔ Zoova klun. Kannzɛ sran kpanngban be wunman like nga e yo’n, sanngɛ Zoova liɛ’n ɔ wun i. Ɔ si sa kpakpa kwlaa nga e yo be’n, ɔ nin e wiengu’m be wun akunndan kpa nga e bu’n. (Efɛ. 6:7, 8) ?E ɲɛn i sɔ liɛ’n i su mmlusuɛ? Ɛɛn. Biblu’n se kɛ: “Sran ng’ɔ yo klun-ufue’n, Anannganman klun jɔ i wun. (Nya. 12:2) I sɔ’n ti’n, maan e yo e wiengu’m be ye titi. Zoova se kɛ: “Be kwlaa nga be yo sa kpa’n, bé ɲán ɲrun, bé yí be ayɛ, yɛ bé dí alaje.”​—Rɔm. 2:10.

^ ndɛ kpɔlɛ 2 Be kacili i dunman’n.