တၢ်မၤလိ ၁၀
တၢ်မနုၤထုးဃၢယၤ ဒ်သိးယသုတဒိးဘျၢထံတဂ့ၤအဂီၢ်လဲၣ်
“စီၤဖံလံးပူး, ဒီးပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိ, လဲၤလီၤဆူထံကျါခံဂၤလၢာ်, ဒီးအဝဲဒၣ်ဘျၢအီၤလီၤ.”—မၤတၢ် ၈:၃၈.
တၢ်သးဝံၣ် ၅၂ ခရံာ်ဖိတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်ဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးတၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢန့ၣ် နဆိကမိၣ်လၢ မတၤကြၢးပာ်လီၤ တၢ်ဘျၢတဖၣ်လဲၣ်. ဖဲနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်အီၣ်ဝဲ သ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢ အသၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အတနာ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ဘျၢတဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဃုထၢဝဲလၢ ကပာ်လီၤတၢ်ဘျၢလၢ အနီၢ်ကစၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၂၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်ဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်လၢၤဘၣ်. ဒီးအဖိတဖၣ် န့ၢ်သါဘၣ် တၢ်သံဒီးတၢ်ဒဲးဘးလၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၅:၁၂) မ့ၢ်လၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် အတၢ်ဃုထၢအဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.
ဖဲပှၤအဲၤသံအီးပးဖိလၢ အမ့ၢ်ပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိတဂၤ တူၢ်လိာ်ယ့ၣ်ၡူးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဒိးဘျၢထံ တဘျီဃီ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၂-၃)
၂-၃. (က) ဖဲစီၤဖံလံးပူးလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအခါ အဝဲမၤဆၢက့ၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ခီဖျိလၢ ပဒိးဘျၢထံအဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ မနုၤတဖၣ်လဲၣ် ဒီးပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၂ မ့မ့ၢ်ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိ လၢအမ့ၢ်ပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိန့ၣ် ဖဲစီၤဖံလံးပူး လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤအခါ အဝဲတမၤဆၢက့ၤဝဲဒ် နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်မၤဝဲအသိးဘၣ်. ပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိတဂၤအံၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးမၤန့ၢ်အီၤတဖၣ်အဃိ အဝဲဒိးဘျၢထံ တဘျီဃီလီၤ. (မၤတၢ် ၈:၃၄-၃၈) ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဒီး ဒိးဘျၢထံဒ် ပှၤဒ့ဒံၣ်ဖိတဂၤအံၤအခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ဘျၢတဖၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးမၤန့ၢ်ပှၤတဖၣ်, ပနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပတူၢ်လိာ်လၢ ထဲဒၣ်အဝဲတဂၤဧိၤန့ၣ် ကြၢးပာ်လီၤ တၢ်ဘျၢလၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢန့ၣ်လီၤ.
၃ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ နဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤ ခီဖျိလၢနမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဃိန့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်ဝဲခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးတၢ်မူအထူအယိာ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးခီဖျိလၢ ပနာ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်ဒီး ဟ့ၣ်ပှၤသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢ အကဆှီန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၀:၂၈; မၤတၢ် ၁၀:၄၃) ဒီးပကဲထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဂ့ၤဒိၣ်မးလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၀:၁၄-၁၆; ရိမ့ၤ ၈:၂၀, ၂၁) ပှၤလၢအကဒိးဘျၢထံတဖၣ်န့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်အံၤသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် မၤယံာ်မၤနီၢ်အသးလၢ ကမၤဝဲဒ် ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိတဂၤအံၤ မၤဝဲအသိးလီၤ. တၢ်မနုၤထုးဃၢအဝဲသ့ၣ်လၢ ကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လဲၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် လဲၤခီဖျိဝဲ အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်န့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လၢ အထုးဃၢဝဲပှၤတနီၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် သုတဒိးဘျၢထံတဂ့ၤအဂီၢ်
တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လၢ ပှၤတနီၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တချုးလၢအဝဲသ့ၣ် ဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်အခါ
တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး တအိၣ်ဘၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၄-၅) *
၄-၅. ပှၤသးစၢ်ခံဂၤလၢအမ့ၢ် အ့ဘၢၤရံၤ ဒီးဟဲနၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၄ တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး တအိၣ်ဘၣ်. အ့ဘၢၤရံၤန့ၣ် အသးအိၣ် ၁၉ နံၣ်ဒီးအမိၢ်အပၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလီၤ. ဒီးအပၢ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤလၢ အမ့ၢ်ပၢ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အဂ့ၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အ့ဘၢၤရံၤ န့ၣ်မၤယံာ်မၤနီၣ်အသးလၢ ကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဆိကမိၣ်လၢ ယမၤဒ်သိးယပါတန့ၢ်ဘၣ်.” ဒီးအဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါ ပှၤမ့ၢ်ဟ့ၣ်အီၤမူဒါန့ၣ် အဝဲမၤလၢပှဲၤဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. အဃိ အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ပှၤကမၢ ယဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါ, ဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတဖၣ် မ့တမ့ၢ် တီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ကရူၢ်န့ၣ်လီၤ.”
၅ ဟဲနၤ လၢအသးအိၣ် ၁၈ နံၣ် န့ၣ်တနာ်န့ၢ်လီၤအသး နီတစဲးဘၣ်. လၢအဝဲအနီၢ်ဆံးခါလံၤလံၤ အမိၢ်အပၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးဒ့ဒီလၢ မ့ၢ်အအိၣ်မူဒ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘျၢအသိး ဘၣ်ကန့ၢ်ဧါ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢဟဲနၤန့ၣ် ထံၣ်ဆံးလီၤအသးဒိၣ်မးအဃိလီၤ. ဒီးတဘျီတခီၣ် အဝဲအသးအုးဒိၣ်မးအဃိ မၤဆါလီၤအနီၢ်ခိလီၤ. ဒီးအဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒၣ်အတၢ်အိၣ်သး နးထီၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “တၢ်လၢယမၤတဖၣ်န့ၣ် ယတတဲဘၣ် ပှၤနီတဂၤဘၣ်, ယမိယပါမး ယတတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ဒီးခီဖျိ ယမၤဒ်အံၤအဃိ ယဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တအဲၣ်ဒိးလၢ ယကမၤအတၢ်မၤ နီတဘျီဘၣ်.”
တံၤသကိးတဖၣ် အတၢ်လုၢ်ဘၢ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၆) *
၆. တၢ်မနုၤထုးဃၢ ဘၢၤနဲစၤ လၢကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်န့ၣ်လဲၣ်.
၆ တံၤသကိးတဖၣ် အတၢ်လုၢ်ဘၢ. ဘၢၤနဲစၤ လၢအသးအိၣ် ၂၂ နံၣ်တဂၤတဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဒီးယသကိးမုၣ်လၢ အဂ့ၤဒိၣ်မးတဂၤ, ဒီးယသ့ၣ်ညါအီၤ ဘူးကအိၣ် အနံၣ်တဆံလံ.” ဘၣ်ဆၣ် ဘၢၤနဲစၤ အသကိးမုၣ်န့ၣ် တမၤစၢၤအီၤလၢ အကလဲၤတုၤလၢ အဖီတၢၣ်လၢ ကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဘၢၤနဲစၤအသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး ဒီးအဝဲတဲဝဲလၢ “ယကဃုယတံၤသကိးအဂီၢ်န့ၣ် ကီလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, အဃိယမ့ၢ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ယသကိးမုၣ်တဂၤအံၤန့ၣ် ယဘၣ်ယိၣ်လၢ ယသကိးလၢအဘူးဒီးယၤဒ်အံၤ တအိၣ်နီတဂၤလၢၤဘၣ်.”
ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ကမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၇) *
၇. မခ့လၤလၢအမ့ၢ် သးစၢ်မုၣ်တဂၤန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ တၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၇ ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ကမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်. မခ့လၤလၢအသးအိၣ် ၂၁ နံၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲအသးအိၣ် ယဲၢ်နံၣ်အခါ အကၠီဘၣ်တၢ်နီဟးထီၣ်ကွံာ်အီၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးဖဲအဝဲဒိၣ်ထီၣ်အခါ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ခီဖျိလၢအကၠီအဃိ အမိၢ်အပၢ် အသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. မခ့လၤတဲဝဲလၢ “ယဘၣ်ယိၣ်လၢ ယဒိးဘျၢထံမ့ၢ်ဝံၤ, ယမ့ၢ်မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ် ပှၤကနီဟးထီၣ်ယၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးယကမၤသးအုးဘၣ် ယမိယပါအသး အါန့ၢ်အလီၢ်လီၤ.”
ပျံၤတၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၈) *
၈. ပှၤသးစၢ်တဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ်မါ(စ်) န့ၣ်ပျံၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၈ ပျံၤတၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ. မါ(စ်) လၢအသးအိၣ် ၂၂ နံၣ်န့ၣ် အပၢ်ဒီးအမိယၢ် (မိၢ်ဖိသၣ်) ကဲဝဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်အဝဲအနီၢ်ကစၢ်အမိၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးဘၣ်. မါ(စ်) တဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဒီးယမိန့ၣ် အိၣ်လံ ၁၈ နံၣ်လံ. ယအဲၣ်ဒိးဒိးဘျၢထံဘၣ်ဆၣ် ယတဲဘၣ်အီၤတဘူၣ်ဘၣ်. ဖဲယပါကဲထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးအခါ အဝဲမၤဆၢဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယထံၣ်ဘၣ်အဃိ ယပျံၤလၢ အဝဲကမၤကီမၤခဲယၤဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.”
နလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်
၉. နမ့ၢ်မၤလိ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ ဒီးတၢ်အဲၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်.
၉ မ့ၢ်လၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တမၤဒိၣ်ထီၣ် အတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ဃုထၢဝဲလၢ အတမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်မူဒံးအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အဖိတဖၣ် ဒီးကဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ကကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဖိဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဆၢတဲာ်တၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ် တဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဃိ အတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် အဖိလၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် မၤသံကွံာ်ဝဲ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ် တဂၤလီၤ. စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်န့ၣ် တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးဒီး တၢ်အဲၣ်လီၤထဲသးတဖၣ် အိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၄:၈; ၆:၁၁-၁၃) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် အဖိအလံၤလၢ အအဲၣ်ဒိးမၤအတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၆:၃၈-၄၀, ၅၇, ၅၈) နမ့ၢ်မၤလိအါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ ဒီးတၢ်အဲၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် နတၢ်အဲၣ်အီၤ ကဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. ဒီးနတအဲၣ်ဒိး မၤဒ်နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ်မၤဝဲအသိးဘၣ်, ဒီးနကအဲၣ်ဒိး ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ.
နလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်
(ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၉-၁၀) *
၁၀. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၇ န့ၣ်ဘၣ်မနုၤအဃိ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ်လဲၣ်.
၁၀ ဆဲးမၤလိယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်. ဒ်နမၤလိအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အသိး နတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး ကအါထီၣ်ဒီး နကနာ်လၢ နမၤအတၢ်မၤ တုၤလၢအကတၢၢ်ကန့ၢ်ဝဲလီၤ. အ့ဘၢၤရံၤ တဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢယဖးဒီး ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အအိၣ်ဖဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၇ အပူၤအဃိ ယအိၣ်ဒီး တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသးလီၤ.” (ဖးတက့ၢ်.) ဖဲအ့ဘၢၤရံၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤအခါ အတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဟဲဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်အဲၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး တကးဒံးဘၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသးစၢၢ်ဆၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတၢ်လၢအဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲတဖၣ်လီၤ. ဟဲနၤ တဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးမၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံအဃိ ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ဖဲယမၤဆါလီၤ ယသးအခါ မ့ၢ်ယမၤဆါ ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.” (၁ ပ့းတရူး ၅:၇) ဟဲနၤ ကဲထီၣ်ပှၤလၢအ “အိၣ်မူမၤထွဲ တၢ် [ယွၤ] ကလုၢ်ကထါ” လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၂၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ အဘျုးဒ်လဲၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ဖဲယထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဒိကနၣ်ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ် ကဲဘျုးလၢယဂီၢ်အခါ ယတၢ်အဲၣ်အီၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ခဲအံၤန့ၣ် ယနာ်လၢ ဖဲယလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤယၤထီဘိလီၤ.” အဃိ ဟဲနၤ တမၤဆါလီၤအသးလၢၤဘၣ်. ဒီးအဝဲဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဒီး ဒိးဘျၢထံလီၤ.
(ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၁) *
၁၁. ဒ်သိး ဘၢၤနဲစၤ ကဃုအသကိးလၢ အဂ့ၤအဂီၢ် အဝဲမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိမနုၤလၢ အအိၣ်လဲၣ်.
၁၁ ဃုထၢနတံၤသကိး လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ. ဘၢၤနဲစၤ သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ အသကိးမုၣ်တဂၤန့ၣ် တဆီၣ်ထွဲအီၤလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အသကိးမုၣ်အံၤ တကးဒံးဘၣ် အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးဃု အသကိးအသီ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ စီၤနိအၤဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ အဒိအတဲာ်န့ၣ် မၤစၢၤအီၤဒိၣ်မးလီၤ. မ့ၢ်လၢ “ပှၤလၢတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဝးတရံးအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤဒီးတဂၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးလၢအဂ့ၤလီၤ.” ဒီးဖဲအဝဲဒိးဘျၢထံဝံၤအခါ အဝဲစးထီၣ်မၤဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါလီၤ. ခဲအံၤ အဝဲတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယမၤဒ်န့ၣ်အဃိ မၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကထံၣ်န့ၢ် ယတံၤသကိးလၢ ယတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ တကးဒံးဘၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.” နၤစ့ၢ်ကီး နဃုနတံၤသကိးလၢအဂ့ၤသ့ ခီဖျိတသ့ဖဲအသ့ နမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဆူၣ်ဆူၣ်န့ၣ်လီၤ.—မးသဲ ၂၄:၁၄.
(ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၂-၁၅) *
၁၂. နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တအိၣ်ဒီး တၢ်ပျံၤဒ်လဲၣ် တကလုာ်လဲၣ် ဒီးတၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ မၤလိနသးဒ်သိး နကအိၣ်ဒီး တၢ်ပျံၤလၢ အဂ့ၤတကလုာ်. တၢ်ပျံၤတနီၤနီၤန့ၣ် ဂ့ၤဝဲလီၤ. အဒိ ပကဘၣ်ပျံၤလၢ ပကမၤဘၣ် တၢ်လၢအတဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသးန့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၁:၁၀) နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် မ့ၢ်မၤဒိၣ်ထီၣ် တၢ်ပျံၤဒ်အံၤ တကလုာ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကထီဒါယဟိဝၤယွၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် ထီဒါယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်န့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ချံအိးထီၣ်အသး ဒီးအဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အကဲထီၣ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိန့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်သါအဖိအလံၤတဖၣ်လၢ တၢ်သံဒီးတၢ်ဒဲးဘးလီၤ. ခိဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အတဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးအအိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့အဃိ အမဲာ်ဆှးဒီး မၤဘၢအသးလီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၃:၇, ၂၁.
၁၃-၁၄. (က) ဒ် ၁ ပ့းတရူး ၃:၂၁ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်မနုၤအဃိ တလိၣ်လၢပပျံၤတၢ်သံ အါတလၢဘၣ်န့ၣ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလဲၣ်.
၁၃ ပမ့ၢ်ပျံၤလၢ ပကမၤဘၣ် တၢ်လၢတဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသးန့ၣ် တလိၣ်လၢပပျံၤတၢ်သံ အါတလၢန့ၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်ကမၣ် ဘၣ်ဆၣ်ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသး အနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်တဖၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢပတၢ်နာ်အဖိခွါ အတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ အဝဲကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်လီၤ. ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်တဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်ဒီး ဒိးဘျၢထံလီၤ.—ဖး ၁ ပ့းတရူး ၃:၂၁ တက့ၢ်.
၁၄ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလဲၣ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. တမ့ၢ်ထဲ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်အီၤကိးနံၤဒဲးန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲသိၣ်လိပှၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးအီၤ ဒီးအတၢ်တိာ်ပာ်အဂ့ၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၈:၃၁, ၃၂) အဝဲဟ့ၣ်လီၤပှၤ ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒ်သိးကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ ဒီးမၤစၢၤပှၤအဂီၢ်လီၤ. ဒီးဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး အဝဲမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကလဲၤခီဖျိပတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် တကးဒံးဘၣ် အဝဲဟ့ၣ်ပှၤတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤတဂၤအသိးလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၈:၁၉; လီၣ်ဖျါ ၂၁:၃, ၄) ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ မၤတ့ၢ်န့ၢ်ပှၤတဖၣ် ဒီးအဲၣ်ပှၤထဲလဲၣ်န့ၣ် ပတၢ်အဲၣ်အီၤကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးပမ့ၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ပျံၤ လၢအဂ့ၤတကလုာ်, မ့ၢ်လၢပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပပျံၤလၢ ပကမၤဘၣ်ဒိဘၣ် ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ အသးန့ၣ်လီၤ.
၁၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ မခ့လၤ အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ ကမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ် တအိၣ်အါအါလၢၤဘၣ်လဲၣ်.
၁၅ လၢခံန့ၣ် မခ့လၤ နၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်ပှၤလၢ အသးအိၣ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ်အဃိ အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ ကမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ် တအိၣ်အါအါလၢၤဘၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပတလၢတပှဲၤ ဒီးပကမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤ ဒီးအဝဲကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ် ခီဖျိလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိလီၤ.” အဝဲအတၢ်အဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံလီၤ.
(ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၆) *
၁၆. မါ(စ်) လဲၤခီဖျိဝဲ အတၢ်ပျံၤလၢ ပှၤကထီဒါအီၤ န့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၆ မါ(စ်) န့ၣ်ပျံၤဝဲလၢ အမိၢ်ကထီဒါအီၤလၢ ကဒိးဘျၢထံအဃိ အဝဲဃ့တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်အအိၣ်လီၤ. မါ(စ်) တဲဝဲလၢ ‘ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤအံၤစ့ၢ်ကီး အမိၢ်အပၢ် မ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ, တမ့ၢ်ဘၣ်တဂၤလီၤ. အဝဲမၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကတဲနၢ်ပၢၢ်ယမိလၢ ယတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ယနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ဆၢတဲာ် ဒီးတမ့ၢ်ယပါမၢဆူၣ်ယၤလၢ ယကမၤဒ်အံၤဘၣ်.’ မါ(စ်) အမိၢ်န့ၣ် တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ မါ(စ်) အတၢ်ဆၢတဲာ်ဘၣ်. ဒီးလၢခံကတၢၢ်န့ၣ် အဝဲဟးထီၣ်လၢအဟံၣ် ဒီးမၤဝဲဒ် အတၢ်ဆၢတဲာ်အသိးလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယမၤလိဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ မၤတ့ၢ်လၢယဂီၢ်တဖၣ်န့ၣ် ထုးန့ၢ်ယသးဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲယဆိကမိၣ်ထံ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဂ့ၢ်အခါ ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ယၤထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ ယအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ယသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဒီး ဒိးဘျၢထံလီၤ.”
သးစၢၢ်ဆၢ နဖီတၢၣ်
တၢ်လၢကစၢ်ယွၤမၤန့ၢ်ပှၤတဖၣ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤသ့ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၇)
၁၇. ပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်မနုၤလဲၣ်.
၁၇ ဖဲနီၢ်အံၣ်အု အီၣ်သ့ၣ်သၣ်လၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်ပူၤအခါ မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲ ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အပၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤမၤန့ၢ်တၢ်လၢ စီၤအၤဒၣ်အဂီၢ်အါမးဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲအီၣ်သ့ၣ်သၣ်အခါ မ့ၢ်ဒၣ်အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အတစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်. ပဝဲကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပတလီၤဂာ်ဒ် နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်အသိးဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤမၤန့ၢ်ပှၤတၢ် အိၣ်ဝဲအါမးအဃိ ပသးအိၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤအီၤလီၤ. ဖဲပဒိးဘျၢထံအခါ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပနာ်လၢ ထဲဒၣ်ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်လီၤတၢ်ဘျၢလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အဘၣ်ဒီး တၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. ပပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပအဲၣ်ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် ဒီးနာ်န့ၢ်အီၤလီၤ.
၁၈. တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနတၢ်အိၣ်မူ ကပှဲၤဒီးတၢ်သးခုန့ၣ်လဲၣ်.
၁၈ ဖဲပဒိးဘျၢထံဝံၤအလီၢ်ခံ ပကဘၣ်ဆဲးအိၣ်မူဒ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလီၤ. ပတဘၣ်အိၣ်မူဒ် ပတၢ်ဘၣ်သးအသိးလၢၤဘၣ်. ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤ လၢအကကွဲၢ်တဖၣ် မၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. နမၤဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်သ့ခီဖျိ နဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ, ရ့လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ထီဘိ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ပၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဂၤအဂ့ၢ် လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅) ဖဲနဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ်အခါ ဒိကနၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အဟဲလၢလံာ်စီဆှံ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ အအိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (ယၡါယၤ ၃၀:၂၁) နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နတၢ်အိၣ်မူ ကပှဲၤဒီးတၢ်သးခုလီၤ.—ကတိၤဒိ ၁၆:၃, ၂၀.
၁၉. ထီဘိန့ၣ် နကြၢးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၉ ထီဘိန့ၣ် နမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ် ကဲဘျုးထဲလဲၣ်န့ၣ် နတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤဒီး အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်နၤလၢ နကပတုာ်မၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ တန့ၢ်နီတစဲးလၢၤဘၣ်. ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ နအိၣ်မူဘၣ်ဖဲ ခရံာ်အတၢ်ပၢ အနံၣ်တကထိ ဘူးကကတၢၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ်လၢ နဆၢတဲာ်လီၤနသးလၢ နကဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆၢတဲာ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၂၈ ကဲထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိး
^ လံာ်အဆၢ. 5 တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ နကဘၣ်မၤအီၤတဖၣ်ကကျါ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနကဒိးဘျၢထံဧါ မ့တမ့ၢ် တဒိးဘျၢထံဘၣ်ဧါ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဆၢတဲာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လဲၣ်. တၢ်မၤလိတခါအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်သံကွၢ်တဖျၢၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ကမၤစၢၤဝဲ ပှၤလၢအဆိကမိၣ်လၢ အကဒိးဘျၢထံတဖၣ် ဒ်သိးလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အထုးဃၢအီၤလၢ ကဒိးဘျၢထံ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 56 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး– ပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤ ကဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢအဂီၢ် ပျံၤတၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 58 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တံၤသကိးတဖၣ်– ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးစၢ်လၢ အရ့လိာ်သးဒီးတံၤသကိးလၢအတဂ့ၤတဂၤ ထံၣ်ဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဂၤတဖၣ်အခါ အမဲာ်ဆှးလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 60 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ကမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်– ဖဲပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အကၠီဘၣ်တၢ်နီဟးထီၣ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးဟးထီၣ်လၢဟံၣ်အခါ အဝဲစ့ၢ်ကီး ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ကမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 62 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ– ဖဲပိာ်ခွါဖိလၢ အမိၢ်တမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ ကွၢ်အီၤအခါ အဝဲပျံၤတၢ်လၢ ကဃ့ဘါထုကဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 65 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး– ပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤ မၤအါထီၣ် နီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 67 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တံၤသကိးတဖၣ်– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒူဒူလၢ အကဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 69 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ကမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်– ပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤ ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးဒိးဘျၢထံလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 71 တၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ– ပိာ်ခွါဖိတဂၤတဲဘၣ် အမိၢ်လၢအတမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤလၢ အတၢ်နာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤလီၤ.
