1. ¿Tlake panok ika tlen Adán uan Eva kichijkej?

¿AJKIA timoiljuia kinamiki kiijtos tlake kuali uan tlake amo kuali? Kema Adán uan Eva kikuajkej itlajka nopa kuauitl tlen tematiltiyaya tlake kuali uan tlake amo, kinextijkej amo motemachiyayaj ipan Jehová yon ipan itlanauatiljuaj. Kinejkej inijuantij kiijtosej tlake kuali uan tlake amo (Gén. 3:22). ¿Tlake panok pampa kiampa kichijkej? Ayokmo kuali mouikakej iuaya Jehová uan nojkia ayokmo ueliskiaj itstosej nochipa. Uan nojkia kinpanoltilijkej ininkoneuaj tlajtlakoli uan mikilistli (Rom. 5:12). Tlen kitlapejpenijkej kichijtok tlauel miakej ma tlaijiyouikaj.

2, 3. 1) ¿Tlake kichijki nopa tlakatl tlen euayaya Etiopía kema Felipe kikamanaljuik? 2) ¿Tlake tlateochiualistli tijselijkej kema timoatsonpoliuiltijkej? 3) ¿Tlake tlajtlanili tijnankilisej?

² Tlen Adán uan Eva kichijkej amo eli sanse ika tlen kichijki se tlakatl tlen euayaya Etiopía, katli Felipe kikamanaljuik. Ya tlauel kitlaskamatiliyaya Jehová uan Jesús pampa kipaleuijtoyaj uan yeka nimantsi kinejki moatsonpoliuiltis (Hech. 8:34-38). Tojuantij, sanse kej nopa tlakatl, kema tijmaktilijkej Jehová tonemilis uan timoatsonpoliuiltijkej, tijnextijkej tlauel tijtlaskamatiliaj Jehová uan Jesús pampa kichijtokej miak tlamantli tlen techpaleuia. Nojkia tijnextijkej timotemachiaj ipan Jehová uan tijmatij san ya kinamiki kiijtos tlake tlamantli eli kuali uan tlake amo.

³ Ma timoiljuikaj ipan tlateochiualistli tlen tijseliaj kema tijtekipanouaj Jehová. Timotemachiaj se tonali techmakas nochi tlen Adán uan Eva kipolojkej, kej nopa nemilistli tlen amo kema tlamis. Pampa titlaneltokaj ipan Jesús imikilis, toTeotsij  techtlapojpoljuia totlajtlakoljuaj uan kiampa amo tleno techyolkokojtos kema tijtekipanosej (Mat. 20:28; Hech. 10:43). Nojkia, nochi katli kitekipanouaj Jehová elij tochampoyouaj, uan inijuantij kuali itstokej iixpa toTeotsij uan motemachiaj teipa kuali itstosej (Juan 10:14-16; Rom. 8:20, 21). Maske tijmatij tijseliaj nochi ni tlateochiualistli, sekij katli kiixmatij Jehová nojua amo kimatij tlaj kichiuasej kej nopa tlakatl tlen euayaya Etiopía. ¿Kenke amo moatsonpoliuiltiaj? Uan, ¿tlake kinpaleuis amo tleno ma kintsakuili?

4, 5. ¿Tlake kinpanoyaya Avery uan Hannah?

⁴ Moiljuiaj amo yajatisej. Itatauaj Avery kitekipanouaj Jehová. Maske itata tlauel kitlepanitaj pampa kuali kinyakana ichampoyouaj uan eli se kuali ueuejtlakatl, ya nojua ayamo kinekiyaya moatsonpoliuiltis. Avery kiijtoua: “Nimoiljuiyaya amo kema niueliskia nijchiuas o ma nechitakaj kej notata”. Avery nojkia moiljuiyaya amo ueliskia kichiuas nopa tekitl tlen kimakaskiaj. Ya kiijtoua: “Nimajmauiyaya pampa nimoiljuiyaya nechiljuiskiaj ma nimomaijto ipan tlanechikoli, ma nikixtoma se tlamachtili o ma nikinyakana toikniuaj kema yaskiaj tlajtolmoyauatij”.

⁵ Hannah, katli kipia 18 xiuitl, moiljuiyaya amo kuali kisaskia tlen kichiuaskia. Maske ichampoyouaj elij Jehová itlajtoltemakauaj, ya amo mopatiitayaya uan yeka moiljuiyaya amo yajatiskia kineltokas nochi itlanauatiljuaj toTeotsij. Kemantika tlauel moyolkokouayaya uan yeka iselti kikokouayaya itlakayo. Ya kiijtoua: “Amo aka nikiljuik tlen nimochiuiliyaya, yon notatauaj kimatkej. Nimoiljuiyaya Jehová amo kema kuali nechitaskia pampa nimochiuiliyaya tlen amo kuali”.

6. ¿Kenke Vanessa amo moatsonpoliuiltiyaya?

⁶ Tlen touampoyouaj techyololiniaj ma tijchiuakaj. Vanessa, katli kipia 22 xiuitl, kiijtoua: “Kuali nimouikayaya iuaya se nouampo katli nikixmajtoya matlaktli xiuitl”. Iuampo amo kinekiyaya kimatis tlen ya kineltokayaya uan amo kipaleuiyaya ma mosentlali moatsonpoliuiltis, yeka tlauel moyolkokouayaya. Ya nojua kiijtoua: “Tlauel ouij nijmatiyaya nimouampojchiuas ininuaya sekinok, uan nimoiljuiyaya tlaj ayokmo nimouikaskia iuaya, ayokmo kema nijpantiskia seyok nouampo kej ya”.

7. ¿Tlake kimakasiyaya Makayla, uan kenke kiampa kiyolmatiyaya?

⁷ Majmauij tlajtlakolchiuasej. Makayla kipixtoya makuili xiuitl kema iikni kikixtijkej tlen tlanechikoli. Teipa, kiitak kenijkatsa  tlauel kinyolkokouayaya itatauaj tlen kichijki iikni. Ya kiijtoua: “Nimajmauiyaya nimoatsonpoliuiltis pampa nimoiljuiyaya nitlajtlakolchiuaskia uan nechkixtiskiaj tlen tlanechikoli uan nojua tlauel nikinyolkokoskia notatauaj”.

8. ¿Kenke majmauiyaya Miles?

⁸ Majmauij kintlatsakuiltisej. Ma tikitakaj tlen kipanok se telpokatl katli itoka Miles. Itata uan itepotsnana elij Jehová itlajtoltemakauaj, uan inana amo. Miles kiijtoua: “Niitstoya iuaya nonana 18 xiuitl. Yeka, nimajmauiyaya nikiljuis nijnekiyaya nimoatsonpoliuiltis. Nikilnamiki kenijkatsa tlauel kualanki kema notata mochijki se tlen Jehová itlajtoltemakauaj. Nimajmauiyaya pampa nimoiljuiyaya tlauel kualaniskia nouaya”.

9. ¿Tlake panos tlaj tijyekos kenijkatsa Jehová tlauel teiknelia uan kipia iyolo?

⁹ Adán uan Eva ayokmo kinejkej kitekipanosej Jehová pampa amo tlauel kiiknelijkej. Maske kiixpanokej, Jehová kinkajki ma kinpiakaj ininkoneuaj uan ma kitlapejpenikaj kenijkatsa kiniskaltiskiaj. Adán uan Eva tlauel uiuitikej elkej, pampa kitlauelkajkej Jehová, nimantsi panok tlen amo kuali. Ininachtouikone kimiktik iikni, uan teipa, maseualmej pejkej tlauel mosisiniaj uan moueyimatij (Gén. 4:8; 6:11-13). Maske panok nopa, Jehová kimajtoya kenijkatsa kinmakixtiskia katli kinekiskiaj kitekipanosej (Juan 6:38-40, 57, 58). ¡Jehová tlauel teiknelia uan kipia iyolo! Tlaj nojua tikixmajtias, mitspaleuis nojua tlauel xikikneli. Nopa mitsyololinis xijmaktili monemilis uan amo kema tijnekis tijtlauelkauas toTeotsij kej Adán uan Eva kitlauelkajkej.

10. ¿Kenke tlaj timoyoliljuis ipan Salmo 19:7 uelis mitspaleuis tijtekipanos Jehová?

¹⁰ Nojua xikixmati Jehová. Tlaj kuali tikixmatis Jehová, mitspaleuis amo ximajmaui tijtekipanos pampa kena tiuelis. Avery kiijtoua motemachik kena yajatiskia kema kuali momachtik uan moyoliljuik ipan tlen kiijtoua Salmo 19:7 (xijpoua). Kema kiitak kenijkatsa tlen kiijtoua ni texto moaxitia  ipan inemilis, kipaleuik nojua tlauel ma kiikneli Jehová. Kema tikikneliaj amo san kichiua ma timoiljuikaj kena uelis tijtekipanosej, nojkia techpaleuia ma timosentlalikaj ipan Jehová uan ipan tlen ya kineki ma tijchiuakaj. Hannah kiijtoua: “Pampa nijpoua uan nimomachtia Biblia, nechpaleuik ma nijkuamachili kema nijkokoua notlakayo nojkia nijkokoua Jehová” (1 Ped. 5:7). Ya kichijki kampeka kichiuas tlen toTeotsij iTlajtol kiijtoua (Sant. 1:22). ¿Tlake panok pampa kiampa kichijki? Ya kiijtoua: “Kema nikitak kenijkatsa nechpaleuia nijneltokas Jehová, kichijki nojua tlauel ma nikikneli. Nama nijmati ya nochipa kuali nechyakanas kema nikiljuis ma nechpaleui”. Hannah ayokmo mokokok iselti, yeka kimaktilik Jehová inemilis uan moatsonpoliuiltik.

11. ¿Tlake kipaleuik Vanessa ma kinpia kuali iuampoyouaj, uan tlake techmachtia tlen kipanok?

¹¹ Kuali xikintlapejpeni mouampoyouaj. Vanessa kiitak iuampo amo kikauayaya ma kitekipano Jehová. Yeka, ayokmo mouikak iuaya. Uan nojkia kichijki kampeka kinpias sekinok iuampoyouaj ipan tlanechikoli. Ya kiijtoua tlauel kipaleuik tlen kichijki Noé uan ichampoyouaj: “Itstoyaj kampa amo aka kiikneliyaya Jehová, yeka mosentlalijkej san inijuantij kuali mouikasej”. Teipa, Vanessa moatsonpoliuiltik uan pejki tlatekipanoua kej precursora. Nama kiijtoua: “Ni nechpaleuijtok ma nikinpia kuali nouampoyouaj, amo san ipan notlanechikol, nojkia ipan sekinok tlanechikoli”. Ta nojkia uelis tikinpias kuali mouampoyouaj tlaj tijchiuas kampeka senkistok titlajtolmoyauas kej Jehová technauatijtok (Mat. 24:14).

12. ¿Tlake amo kimakaskej Adán uan Eva, uan tlake panok pampa amo majmajkej?

¹² Amo aka xijmakasi, san xijmakasi toTeotsij. Amo kenijki tlaj kemantika timajmauis, kej kema tijmakasij tijchiuasej se tlamantli tlen Jehová amo kipaktia (Sal. 111:10). Tlaj Adán uan Eva kimakastoskiaj toTeotsij, uajka amo tlaijixnamiktoskiaj. Kema inijuantij amo tlaneltokakej “elki keja tlapojki ininixteyol”, ni kiijtosneki kikuamachilijkej eliyayaj tlajtlakolejkej uan  kinpanoltiliskiaj ininkoneuaj nopa tlajtlakoli uan mikilistli. Kema kiitakej tlaixpanotoyaj, pinajkej itstosej xolomej uan motsajkej (Gén. 3:7, 21).

13, 14. 1) Kej kiijtoua 1 Pedro 3:21, ¿kenke amo kinamiki tijmakasisej timikisej? 2) ¿Kenke kinamiki tikiknelisej Jehová?

¹³ Maske kinamiki tijmakasisej tikixpanosej Jehová, amo kinamiki tijmakasisej timikisej, pampa toTeotsij kichijtok se tlamantli tlen techpaleuis teipa amo kema ma timikikaj. Tlaj titlajtlakolchiuaj uan teipa timoyolkuepaj ika nochi toyolo, ya techtlapojpoljuis pampa titlaneltokaj ipan iKone imikilis. Uan uelis tijnextisej titlaneltokaj kema tijmaktiliaj tonemilis uan timoatsonpoliuiltiaj (xijpoua 1 Pedro 3:21).

¹⁴ Onka miak tlamantli tlen kichiua ma tikiknelikaj Jehová. Amo san mojmostla techmaka kuajkuali tlamantli, nojkia techmachtia kenijkatsa eli uan tlake mosentlalijtok kichiuas (Juan 8:31, 32). Uan kitlalijtok tlanechikoli kampa techyakana uan techpaleuia. Uan kema tijpiaj kuesoli, nojkia techpaleuia ma tikijiyouikaj uan techpaleuia ma timotemachikaj teipa kuali tiitstosej uan ayokmo titlaijiyouisej (Sal. 68:19; Apoc. [Rev.] 21:3, 4). Kema timoyoliljuiaj ipan nochi tlen kichijtok pampa techiknelia, techpaleuia nojua tlauel ma tikiknelikaj uan amo ma tijnekikaj tijyolkokosej. Nochipa kinamiki tijmakasisej tijyolkokosej.

15. ¿Tlake kipaleuik Makayla ayokmo ma majmaui tlajtlakolchiuas?

¹⁵ Kema Makayla kikuamachilik Jehová nochipa kineki techtlapojpoljuis, kipaleuik ayokmo ma majmaui tlajtlakolchiuas. Ya kiijtoua: “Nijkuamachilik nochi titlajtlakolejkej uan yeka timokuapolouaj. Nojkia nijkuamachilik Jehová techiknelia uan techtlapojpoljuia pampa temaktilijtok iKone”. Makayla tlauel kiiknelik Jehová, yeka kitemaktilik inemilis uan moatsonpoliuiltik.

16. ¿Tlake kipaleuik Miles ayokmo ma majmaui maske kitlatsakuiltiskiaj?

¹⁶ Miles, katli kimakasiyaya inana pampa moiljuiyaya kualaniskia tlaj moatsonpoliuiltiskia, kiiljuik se toikni katli tepaxaloua chijchikuasej metstli ma kipaleui. Ya kiijtoua: “Ya nojkia kipanok tlen na nechpanoyaya pampa inana nojkia amo kitekipanouayaya Jehová. Nechpaleuik ma nimoiljui tlake ueliskia nikiljuis nonana uan kiampa kiitaskia na nijnekiyaya nimoatsonpoliuiltis, uan ma kikuamachili notata amo nechchiualtiyaya ma nijchiua nopa”. Inana Miles amo kipaktik. Yeka, teipa Miles kistej ichaj uan kichijki tlen mosentlalijtoya kichiuas. Ya kiijtoua: “Tlauel nechpaleuik kema nijyekok nochi tlen Jehová kichijki pampa nechiknelia. Kema nimoyoliljuik ipan Jesús imikilis, nechpaleuik ma nikita Jehová nelia tlauel nechiknelia. Nopa nechyololinik ma nijmaktili nonemilis uan ma nimoatsonpoliuilti”.

17. ¿Tlake uelis tijchiuasej nochi tojuantij?

¹⁷ Kema Eva kikuajki nopa kuauitl itlajka tlen eltoya ipan xochimili Edén, kinextik ayokmo kinekiyaya kiitas Jehová kej iTata. Uan kema Adán nojkia kiampa kichijki, kinextik amo kitlaskamatiyaya yon se kentsi nochi tlen Jehová kimakatoya. Nochi tojuantij uelis tijnextisej kenijkatsa amo techpaktia tlen inijuantij kichijkej. Kema timoatsonpoliuiltiaj, tijnextiaj tijmatij san Jehová kinamiki kiijtos tlake kuali uan tlake amo kuali. Nojkia tijnextiaj tikikneliaj uan timotemachiaj ipan ya.

18. ¿Tlake moneki tijchiuas tlaj tijneki kuali tijtekipanos Jehová?

¹⁸ Kema ya timoatsonpoliuiltiaj moneki mojmostla tijchiuasej tlen Jehová technauatia uan amo tlen tojuantij tijnekij. Maske ouij, sejse xiuitl tlauel miakej maseualmej kiampa kichiuaj. Ta uelis tijchiuas kej inijuantij. Tlauel mitspaleuis tlaj nojua kuali tijkuamachilis Biblia, tlaj tiitstos ininuaya toikniuaj uan tlaj tikiniljuis sekinok tlen tijyekojtok tlen Jehová (Heb. 10:24, 25). Uan kema monekis tijtlapejpenis tlake tijchiuas, xijchiua tlen Jehová mitstlajtolmaka ipan Biblia uan ipan itlanechikol (Is. 30:21). Tlaj kiampa tijchiuas, kuali kisas tlen tijchiuas ipan monemilis (Prov. 16:3, 20).

19. ¿Tlake tlamantli moneki nochipa tikilnamikis, uan kenke?

¹⁹ Tlaj nochipa tikilnamikis kenijkatsa mitspaleuia timoyakanas ika tlen Jehová kiijtoua, nojua tlauel tikiknelis uan tijpatiitas itlanauatiljuaj. Kiampa yon se tlamantli tlen Satanás mitstenkauilis, mitstsakuilis xijtekipano Jehová. Kema tiitstos ipan nopa mil xiuitl uan tikilnamikis kema timoatsonpoliuiltik, tikijtos: “Tlauel kuali tlen nijtlapejpenik nijchiuas”.