1. I Adam dingangi Hawa nikailangengu apa, kụ apa suwụe?

TUMUHỤ si kau, i sai piạ hakẹ̌e měgělị standar soal u mapia dingangu dal᷊akị? I Adam dingangi Hawa tawe mangimang si Yehuwa dingangu standar’E. Ene mal᷊ahẹ bọu putusang i sire kimaěng buang kalu kasingkạ soal u barang mapia dingangu ral᷊akị. (Kej. 3:22) Katewe, kěnang pẹ̌tiněna apa seng nipakailang i sire. I sire seng tawe nědal᷊ahapị dingangi Yehuwa. I sire lai seng tawe makapěbiahẹ̌ sarang karěngụe. Suwụe, kěbị hiteng i rẹ̌dua nakoạ marosa kụ samurine nate. (Rm. 5:12) Nal᷊ahẹ, putusang i Adam dingangi Hawa nakarěntang kasasigěsạ.

2-3. (a) Apa nikoạ u pejabat Etiopia su tempong Filipus něnginjilẹ̌ si sie? (b) Al᷊amatẹ̌ apa sarung tarimạkeng i kitẹ mạeng sahaniang? (c) Kakiwal᷊o apa sarung ěndungang i kitẹ?

² Apa nikoạ i Adam dingangi Hawa nẹ̌tatěntang dingangu pejabat Etiopia. Su tempong i Filipus něnginjilẹ̌ si sie, pejabat ene sěbạe něngarěga apa seng nikoạ i Yehuwa dingangi Yesus gunang i sie, hakị u ene i sie apidu nakisahani. (Kis. 8:34-38) Mạeng i kitẹ mẹ̌diandi su Mawu kụ sahaniang kere pejabat ene, i kitẹ něnodẹ i kitẹ měngẹ̌ngarěga apa nikoạ i Yehuwa dingangi Yesus gunang i kitẹ. Ene lai něnodẹ i kitẹ mangimang si Yehuwa dingangu měngakui kětạeng i Sie piạ hakẹ̌ měgělị standar sude mapia dingangu ral᷊akị.

³ Pẹ̌tiněna al᷊amatẹ̌ kaěbạkeng i kitẹ mạeng makoạ ělang i Yehuwa! Sěmbaụ bọu al᷊amatẹ̌ ene ute Yehuwa sarung měgělị kěbị apa seng nipakailang i Adam, kụ ene lai pěbawiahẹ̌ kěkalẹ̌. Ual᷊ingu mangimang si Yesus Kristus, Yehuwa měngampung dosang i kitẹ kụ měgělị hati nurani burěsi si  kitẹ. (Mat. 20:28; Kis. 10:43) I kitẹ lai sarung makoạ bageang bọu kěluargang i Yehuwa, ene kai manga ělang kẹ̌kěndageng’E. Pěbawiahi kitẹ su tempo mahi lai sarung mal᷊uasẹ̌. (Yoh. 10:14-16; Rm. 8:20, 21) Katewe, bědang piạ taumata tawe nẹ̌těno contoh pejabat Etiopia kanini maning i sire seng masingkạ si Yehuwa dingangu masingkạ manga al᷊amatẹ̌ ene. Apa nakakoạ si sire bědang tawe nisahani? Kụ kerea i sire botonge tumatěngo hal᷊ẹ̌ ene?

4-5. Kasasigěsạ apa tẹ̌tatěngong sěngkatau umbaseng arenge Avery dingangu sěngkatau mahuala arenge Hannah?

⁴ Kurang percaya diri. Matimadi Avery kai Sahiding Yehuwa. Lawọ masingkạ i papạe kai tau mapia dingangu penatua mapaelẹ̌. Katewe, i Avery bědang madiri sahaniang. Kawe nụe? I sie naul᷊ị, ”Iạ tawe makoạ kere i papạku.” I sie lai nẹ̌pěndang tawe makakoạ tanggung jawab sarung gělịkang si sie. ”Iạ matakụ mạeng dorongang pẹ̌doa, pěnasẹ̌, arau memandu pertemuan dinas lapangan.”

⁵ Hannah, umure 18 su taunge, lai tawe percaya diri. Matimade kai ělang i Yehuwa. Maning kerene, i sie nẹ̌pěndang tawe makatol᷊e atorang i Yehuwa. Kawe nụe? I sie nẹ̌pěndang sěbạe tawe maarěga. Pẹ̌sěnsul᷊ẹ, i sie sěbạe nasusah naung, kụ i sie nělesẹ badange. Katewe ene nakakoạ situasine sauneng kakạdal᷊akịe. I sie nẹ̌bera, ”Iạ tawe měbẹ̌běke su taumata wal᷊inẹ soal u apa seng takụ nikoạ, sarang lai su matimadẹ̌ku. Iạ lai nẹ̌pikirẹ̌ Yehuwa madiri měnarimạ si siạ makoạ ělang’E.”

6. Apa nakakoạ si Vanessa bědang madiri sahaniang?

⁶ Pengaruh hapị. Vanessa, umure 22 su taunge, naul᷊ị, ”Iạ piạ hapị mapia, kụ i kami seng nědal᷊ahapị maraning mapul᷊o taung.” Katewe, hapị i Vanessa ene madiri makoạ Sahiding Yehuwa kụ tawe měmẹ̌mahansang si sie gunang sahaniang. Ene nakasusah naung i Vanessa. I sie naul᷊ị, ”Iạ tawe gampang makaěbạ hapị mapia. Hakị u ene, mạeng iạ seng tawe mědal᷊ahapị dingange, iạ matakụ tawe makaěbạ hapị.”

7. I Makayla matakụ apa, kụ kawe nụe?

⁷ Matakụ měkoạ pẹ̌sasal᷊a. Umuri Makayla lima taung su tempong tuhange esẹ nisěbang bọu sidang. Su tempong kakạguwạe, i sie nakasilo matimade sěbạe nasusah naung ual᷊ingu kakanoạ u tuhange. I Makayla naul᷊ị, ”Iạ matakụ mạeng iạ sahaniang, iạ sarung měkoạ barang nẹ̌sal᷊a, kụ sěbangeng bọu sidang. Ene sarung makakoạ matimadẹ̌ku sauneng masusah naung.”

8. Anạ mangudạ arenge Miles matakụ apa?

 ⁸ Matakụ piạ u mẹ̌sěding. Papạ i Miles dingangi mamạe tiri kai Sahiding Yehuwa, katewe i mamạe bal᷊inẹ Sahiding Yehuwa. Miles naul᷊ị, ”Iạ mětẹ̌tanạ dingangi Mamạku karěngụe 18 su taunge, kụ iạ matakụ maul᷊ị si sie iạ sarung sahaniang. Iạ seng nakasilo apa nikoạe su tempong i Papạku nakoạ Sahiding Yehuwa. Iạ matakụ i sie lai mẹ̌sěding si siạ.”

9. Apa sarung mariadi mạeng i kau měngěndung soal u kasasabarẹ̌ dingangu kapiang i Yehuwa?

⁹ I Adam dingangi Hawa němile madiri makoạ ělang i Yehuwa ual᷊ingu i sire tawe kahěngang-hěngang kiměndagẹ̌ si Yehuwa. Maning kerene, Yehuwa němala si sire piạ anạ dingangu někoạ atorang hala soal u měhiking anạ i sire. Hasilu putusang i sire gunang mawebasẹ̌ bọu i Yehuwa napakal᷊ahẹ i sire kai wodokẹ̌. Anạ i sire kaiakanenge němate tuarine tawẹ sal᷊ane, bọu ene sipatẹ̌ egois dingangu měndarihạ taumata wal᷊inẹ nakoạ biasa su haghing tampạ. (Kej. 4:8; 6:11-13) Maning kerene, Yehuwa někoạ cara gunang měnal᷊amatẹ̌ kěbị hiteng i Adam dingangi Hawa apang mapulu makoạ ělang’E. (Yoh. 6:38-40, 57, 58) Kakạl᷊awọe i kau měngěndung soal u kasasabarẹ̌ dingangu kapiang i Yehuwa, kakěndagu si Sie sauneng kakạtuwone. I kau sarung madiri tumol᷊e kakanoạ i Adam dingangi Hawa, kụ i kau sarung mapulu měgělị watangengu si Yehuwa.

10. Kawe nụe i kau botonge makoạ ělang i Yehuwa mạeng mẹ̌tiněna Mazmur 19:7?

¹⁰ Turusẹ̌e pěngěndung soal i Yehuwa. Kakạl᷊awọe i kau měngěndung soal i Yehuwa, i kau sarung limembong mangimang i kau botonge makoạ ělang’E. Avery seng nisěbạ humotong, naul᷊ị, ”Iạ limembong percaya diri su apang bọu nẹ̌basa dingangu nẹ̌tiněna diandi su Mazmur 19:7.” (Basa.) Su tempong i Avery nakasilo kerea Yehuwa někoạ diandi-Ne ene, kakěndage su Mawu sauneng kakạtoghase. Kakěndagẹ̌ ene bal᷊inẹ kětạeng makakoạ si kitẹ percaya diri katewe lai makakoạ si kitẹ mapulu měkoạ kapulu-Ne dingangu mẹ̌těngkarau bọu apa ikẹ̌kawěnsing’E.  I Hannah, nisěbạ kanini, naul᷊ị, ”Su tempong nẹ̌basa dingangu něngěndung Alkitapẹ̌ hala, iạ nasadarẹ̌ mạeng iạ makatědụ badangku, ene lai nakatědụ si Yehuwa.” (1 Ptr. 5:7) I Hannah někoạ apa seng niěndungange su Alkitapẹ̌. (Yak. 1:22) Apa hasile? I sie naul᷊ị, ”Su tempong nakapěndang gunane tumuhụ si Yehuwa, kakěndagẹ̌ku si Sie sauneng kakạtoghase. Orasẹ̌ ini iạ mangimang Yehuwa sarung turusẹ̌ měngahạ si siạ mạeng iạ mẹ̌dorong tul᷊ung si Sie.” Hannah nakakoạ limawang kapulu mělesẹ badange. I sie něgělị watangenge si Yehuwa kụ nisahani.

11. Apa nikoạ i Vanessa tadeạu makaěbạ hapị, kụ apa kaěndungang i kitẹ?

¹¹ Pakapia měmile hapị. Vanessa, nisěbạ kanini, nasadarẹ̌ hapịe nakasahaghe si sie makoạ ělang i Yehuwa. Hakị u ene i sie něngědo nědal᷊ahapị dingange. Katewe i sie bal᷊inẹ kětạeng někoạ ene. I sie nẹ̌tawakal᷊i nědeạ hapị buhu su sidang. I sie naul᷊ị contoh Noakẹ̌ dingangu kěluargane nakatul᷊ung si sie. ”I sire měbẹ̌biahẹ̌ su tal᷊oarang taumata tawe kụkěndagẹ̌ si Yehuwa, katewe su ral᷊ungu keluarga, i sire měnẹ̌noghasẹ̌ sěmbaụ su wal᷊inẹ.” Bọu nisahani, i Vanessa nakoạ perintis. Orasẹ̌ ini i sie naul᷊ị, ”Ini nakatul᷊ung si siạ piạ lawọ hapị, bal᷊inẹ kětạeng su sidangku katewe lai su sidang bal᷊inẹ.” I kau lai botonge makaěbạ lawọ hapị mapia mạeng turusẹ̌ masibukẹ̌ měkoạ hal᷊ẹ̌ seng nighělị i Yehuwa si kitẹ.​—Mat. 24:14.

12. Pěndang matakụ kerea tawẹ apa si Adam dingangi Hawa, kụ apa tětal᷊e?

¹² Pẹ̌tawakal᷊ịe tadeạu piạ pěndang matakụ nihino. Pẹ̌sěnsul᷊ẹ pěndang matakụ piạ gunane si kitẹ. Contone, i kitẹ harusẹ̌ piạ pěndang matakụ makatědụ naung i Yehuwa. (Mz. 111:10) Manga si Adam dingangi Hawa piạ pěndang matakụ kerene, i rẹ̌dua tantu tawe lumawang si Yehuwa. Katewe samurine i rẹ̌dua limawang. Bọu někoạ ene, matang i rẹ̌dua nawuka. Mangal᷊ene i rẹ̌dua kahěngang-hěngang nasadarẹ̌ i rẹ̌dua seng někoạ dosa. I rẹ̌dua kětạeng nakaturusẹ̌ dosa dingangu papate su manga anạ i sire. Ual᷊ingu nakasilo, arau nakaěna, situasing i rẹ̌dua, i rẹ̌dua sěbạe namea kụ něnutu wadang i rẹ̌dua ual᷊ingu těntol᷊e.​—Kej. 3:7, 21.

13-14. (a) Tumuhụ 1 Petrus 3:21, kawe nụe i kitẹ tawe harusẹ̌ tumanịu matakụ su papate? (b) Apa alasang i kitẹ kuměndagẹ̌ si Yehuwa?

 ¹³ Maning si kitẹ harusẹ̌ piạ pěndang matakụ makatědụ naung i Yehuwa, i kitẹ tawe harusẹ̌ tumanịu matakụ su papate. Yehuwa seng něgělị si kitẹ kesempatan gunang měbiahẹ̌ kěkalẹ̌. Mạeng i kitẹ bọu někoạ dosa kụ kahěngang-hěngang mẹ̌tobatẹ̌, Yehuwa sarung měgělị ampung su pẹ̌sasal᷊ang i kitẹ ual᷊ingu i kitẹ mangimang su tatěbusẹ̌ u Ahuse. Sěmbaụ cara měnodẹ i kitẹ mangimang su tatěbusẹ̌ ute mẹ̌diandi měgělị pěbawiahi kitẹ si Yehuwa dingangu sahaniang.​—Basa 1 Petrus 3:21.

¹⁴ Si kitẹ piạ lawọ alasang gunang kuměndagẹ̌ si Yehuwa. I Sie něgělị lawọ barang mapia ěllo-ěllo. Bọu ene, i Sie něněntiro si kitẹ katěngadẹ̌ soal u watangeng’E dingangu kapulu-Ne. (Yoh. 8:31, 32) I Sie něgělị sidang Sahani gunang měngahạ dingangu mẹ̌tul᷊ung si kitẹ. I Sie nẹ̌tul᷊ung si kitẹ gunang tumatěngo masalah orasẹ̌ ini, kụ i Sie lai něgělị pělaharapẹ̌ pěbawiahẹ̌ kěkalẹ̌ su tempo mahi. (Mz. 68:19; Why. 21:3, 4) Mạeng i kitẹ mẹ̌tiněna kěbị apa seng nikoạ i Yehuwa gunang měnodẹ i Sie makěndagẹ̌ si kitẹ, i kitẹ sarung limembong mapulu kuměndagẹ̌ si Sie. Bọu ene lai, su tempong i kitẹ kuměndagẹ̌ si Yehuwa, si kitẹ sarung piạ pěndang matakụ nihino. I kitẹ matakụ makatědụ naungu Mawu kẹ̌kěndageng i kitẹ.

15. Kerea i Makayla timatěngo pěndang matakụ měkoạ pẹ̌sasal᷊a?

¹⁵ I Makayla, seng nisěbạ kanini, botonge timatěngo pěndang matakụ měkoạ pẹ̌sasal᷊a su tempong i sie nakaěna Mawu Yehuwa kai puluang měgělị ampung. ”Iạ nasadarẹ̌ i kitẹ kěbị tawe nasukụ kụ sarung měkoạ pẹ̌sasal᷊a. Katewe iạ lai nakaěna Yehuwa makěndagẹ̌ si kitẹ kụ sarung měgělị ampung ual᷊ingu tatěbusẹ̌ i Yesus.” Kakěndagi Makayla si Yehuwa nakakoạ si sie mapulu měgělị watangenge si Yehuwa kụ nisahani.

16. Kerea i Miles nakaěbạ tul᷊umang gunang tumatěngo pěndang matakụ ual᷊ingu piạ u mẹ̌sěding?

¹⁶ Miles, anạ mangudạ matakụ i mamạe sarung mẹ̌pědu mạeng i sie sahaniang, nẹ̌dorong tul᷊ung su pengawas wilayah. Miles nẹ̌běke, ”Sěngkatau matimadu pengawas wilayah ene lai bal᷊inẹ Sahiding Yehuwa. I sie nẹ̌tul᷊ung si siạ mẹ̌tiněna apa wotonge paul᷊ịkangku si Mamạ tadeạu i sie mangimang iạ mapulu sahaniang ual᷊ingu ene kapuluku hala, bal᷊inẹ ual᷊ingu i Papạ němaksa.” Mamạ i Miles tawe mal᷊uasẹ̌ su putusang i Miles. Katewe, i sie tatapẹ̌ někoạ putusange, kụ samurine i sie limintụ bọu wal᷊e. I sie naul᷊ị, ”Něngěndung soal u barang mapia seng nikoạ i Yehuwa gunang iạ ene nakakanoạ naungku. Su tempong nẹ̌tiněna pakapia tatěbusẹ̌ i Yesus, iạ nasadarẹ̌ Yehuwa sěbạe makěndagẹ̌ si siạ. Ene nakakoạ si siạ mapulu měgělị watangengku si Yehuwa kụ sahaniang.”

17. I kitẹ kěbị botonge měkoạ apa?

¹⁷ Su tempong i Hawa kimaěng buang kalu su Eden, i sie seng madiri tumuhụ si Amange. Kụ su tempong i Adam lai kimaěng buang kalu ene, i sie něnodẹ i sie tawe něngarěga kěbị barang mapia seng nikoạ i Yehuwa gunang i sie. I kitẹ kěbị botonge měnodẹ i kitẹ nẹ̌tatěntang dingangi Adam lai i Hawa. Mạeng sahaniang, i kitẹ měnodẹ si Yehuwa i kitẹ mangimang i Sie piạ hakẹ̌ gunang měgělị standar soal u sude nihino dingangu sude nẹ̌sal᷊a. I kitẹ měnodẹ i kitẹ makěndagẹ̌ si Amang i kitẹ dingangu mangimang si Sie.

18. Kerea tadeạu i kau berhasil měkoạ kapulung i Yehuwa?

¹⁸ Su apang bọu nisahani, ěllo-ěllo i kitẹ měbiahẹ̌ tumuhụ standar i Yehuwa, bal᷊inẹ standar i kitẹ hala. Jutane ělangu Mawu seng někoạ kerene. I kau lai botonge kere i sire mạeng turusẹ̌ mẹ̌tawakal᷊i makaěna Hengetangu Mawu, Alkitapẹ̌. Turusẹ̌e pẹ̌dal᷊ahapị dingangu anạu sěmbaụ, dingangu turusẹ̌ pakasěmangatẹ̌ mẹ̌běke apa seng niěndungangu soal i Amang i kitẹ makěndagẹ̌. (Ibr. 10:24, 25) Su tempong i kau měkoạ putusang, daringihẹ̌ sasasa nighělị i Yehuwa si kau bọu Hengetang dingangu organisasi-Ne. (Yes. 30:21) Kụ, kěbị apa sarung koatengu mang berhasil.​—Amsal 16:3, 20.

19. Apa harusẹ̌ turusẹ̌ tahěndungangu, kụ kawe nụe?

¹⁹ Mạeng i kau turusẹ̌ mẹ̌tahěndung gunane laahạ i Yehuwa, i kau sarung turusẹ̌ kuměndagẹ̌ si Sie dingangu standar’E. Mạeng měkoạ ene, tawẹ apa sasal᷊ukạ bọu Setang botonge makakoạ si kau měngědo měkoạ kapulung Yehuwa. Pẹ̌tiněna pěbawiahu hiwune su taunge bọu orasẹ̌ ini. I kau sarung makatahěndung putusangu gunang sahaniang ene kai putusang kapaelange seng nikoạu!