1. ¿Jasa xchʼayawe ja Adán soka Eva, sok jasa yiʼajan yuja jasa skʼulane?

¿MACHUNKILUK waxa kʼuʼan oj stsaʼ ja bʼa leki soka bʼa mi lekuki? Yajni ja Adán soka Eva sloʼowe ja sat teʼ bʼa wa senyaʼan ja leki soka bʼa mi lekuki, yawe chiknajuk mi sjipa skʼujole bʼa Jyoba soka bʼa jastik yaʼunej kulani. Skʼanawe yeʼn oj stsaʼe ja bʼa leki soka bʼa malo (Gén. 3:22). Pensaraʼan ja jasa xchʼayawe yuja jaw. Xchʼayawe ja jastal wa xyila sbʼaje soka Jyoba, chomajkil ja ajyel sakʼan bʼa tolabida. Sok yawe ekanyi ja yintile ja mulali soka chameli (Rom. 5:12). Ja jasa stsaʼawe skʼulajeli kechanta yiʼajan wokol.

2, 3. a) ¿Jasa skʼulan ja eunuco etíope yajni cholji yabʼ yuja Felipe? b) ¿Jasa slekilalik wa x-ajikitik yajni wa xkiʼajtik jaʼi, sok jasa sjobʼjelik oj katikyi sjakʼjel?

² Ja jasa skʼulan ja Adán soka Eva mini tʼun slaja soka jasa skʼulan ja eunuco etíope yajni cholji yabʼ yuja Felipe. Ja yeʼn jelni yaʼa tsʼakatal yuja jasa skʼulunej ja Jyoba soka Jesús bʼa yeʼn, ja yuj wego yiʼaj jaʼ (Hech. 8:34-38). Yajni wa xkaʼatikyi ja jsakʼaniltik ja Jyoba sok wa xkiʼajtik jaʼ, jastal ja eunuco, wa xjeʼatik wa xkatikyi tsʼakatal yuja jas skʼulunej bʼa keʼntik ja Jyoba soka Jesús. Chomajkil, wa xjeʼatik wa xjipa jkʼujoltik bʼa Jyoba sok wa xkisatik kechanta yeʼn yiʼoj ja derecho bʼa stsajel ja bʼa lek soka bʼa mi lekuki.

³ Pensaran ja slekilalik wa x-ajikitik ja yajni wa xkaʼteltaytik ja Jyoba. June ja bʼa slekilali, bʼobʼta ojni yakitik  ja yeʼn spetsanil ja jasa xchʼaya ja Adán soka Eva, jastal ja oj bʼobʼ ajyukotik sakʼan bʼa tolabida. Yuja skʼuʼajel kiʼojtik bʼa Jesukristo, ja Dyos wa xyaʼa perdon ja jmultiki sok wa xyaʼa jun jconcienciatik bʼa sak (Mat. 20:28; Hech. 10:43). Chomajkil, wala ochtik ja bʼa spamilya bʼa yaʼtijumik bʼa lek yilunej ja Jyoba sok bʼa wane smajlajel jastik jel tsamal ja bʼa jakumto (Juan 10:14-16; Rom. 8:20, 21). Anima jel chikan ja slekilalik it, jujuntik ja matik wa snaʼawe sbʼaja Jyoba wa skʼulane dudar ta oj snoch-e ja jasa skʼulan ja eunuco etíope ma miyuk. ¿Jastik wa xtimjiye yuja mi xyiʼaje jaʼi? ¿Sok jastal oj bʼobʼ yawe elkan?

4, 5. ¿Jasa wokol ajyiyuj ja Avery soka Hannah?

⁴ Ja mi sjipa lek skʼujole bʼa yeʼnle. Ja snantat ja kerem Avery Taʼumantiʼe. Ja tatali ayiʼoj jun lekil modoʼal jastal tatal sok ansyano. Anima jachuk, ja Avery mitoni xyiʼaj jaʼ. Ja yeʼn wa xyala: «Wa xpensaran ajyi mini oj kʼot jtaʼ ja modoʼal yiʼoj ja jtati». Chomajkil, wa spensaran ajyi mini oj bʼobʼyuj skʼulajel ja cholalik bʼa bʼobʼta oj ajukyiʼi. Yala: «Wa xcham jkʼujol ta x-aljikabʼ oj jkʼul jun orasyon bʼa ay jitsan kristyano, yajel ekʼ jun loʼil ma yajel eluk ja kʼole bʼa xcholjeli».

⁵ Ja Hannah, bʼa ayiʼoj 18 jabʼil, mini tʼun sjipa skʼujol bʼa yeʼna. Anima kʼi bʼa jun pamilya wa xyaʼteltaye ja Jyoba, pe wani skʼulan dudar ta oj bʼobʼ skʼuluk ja bʼa sakʼanil ja jastik yaʼunejkan kulan ja Jyoba. Ay ekʼele jel tuk ay xyabʼi sok wa syajbʼes sbʼaj, ja it kechanta wa xya ipaxuk el. Wa xyala: «Mi maʼ jcholo yabʼ ja jasa wa xkʼulan ajyi, mini ja jnantati. Jpensaran ta ja Jyoba mini oj skʼan-on yuja jastik wa xkʼulan jbʼaj ajyi».

6. ¿Jasa timji yuja Vanessa bʼa mi xyiʼaj jaʼ?

⁶ Ja janekʼto yipalil yiʼoj ja kamigotik bʼa keʼntik. Ja Vanessa, bʼa ayiʼoj 22 jabʼil, wa xyala: «Ajyikuj jun lekil kamiga bʼa jnaʼa sbʼaj junukxa lajune jabʼil». Pe ja yamiga jaw mi wa xyila stʼilanil ja bʼa skʼuʼajel yiʼoji sok mi wa xkoltajiyuj bʼa oj yaʼ ja skʼelsat bʼa yijel jaʼ, soka jaw jel yaj wa xyabʼ ja Vanessa. Wa xcholo: «Jel wokol xkabʼ ajyi stajel kamigoʼik, wala xiwyon ajyi ta jipakan ja yeʼn, mixani oj jtaʼ pilan kamiga jastal yeʼn».

7. ¿Jasa wa xiwyuj ajyi ja Makayla, sok jas yuj?

⁷ Ja xiwel bʼa koʼel jun niwan mulal. Ja Makayla ayiʼoj joʼe jabʼil yajni ja snuʼi kʼulaji expulsar. Ekʼ ja tyempo, yila jastal och tristeʼaxuke ja snantat yuja jastik wa skʼulan ja snuʼi. Yala: «Wala xiwyon oj  kiʼ jaʼ, koʼel bʼa jun niwan mulal, bʼa oj kʼulajukon expulsar sok yajel wokolanuk mas ja jnantati».

8. ¿Jasa xiwel ajyiyuj ja Miles?

⁸ Ja xiwel yuja kontraʼili. La kiltik ja jasa ekʼ sbʼaj jun kerem sbʼiʼil Miles. Ja stat soka majan snani wa xyaʼteltaye ja Jyoba, pe ja snani miyuk. Ja Miles wa xyala: «Ajyiyon soka jnani 18 jabʼil, pe xiwyon bʼa yaljel yabʼ oj kiʼ jaʼ. Wanto xjul jkʼujol jastal sjeʼa ja smodo yajni ja jtati och Taʼumantiʼ. Yaki xiwel ta jel oj ya kiʼ wokol ja bʼa jsakʼanili».

9. ¿Jas oj bʼobʼ ekʼuk yajni x-ocha nebʼ janekʼto spasensya sok syajal skʼujol yiʼoj ja Jyoba?

⁹ Ja Adán soka Eva stsaʼawe mi oj yaʼteltaye ja Jyoba yuja mi kʼot syajtaye lek ja yeʼn. Anima yuja jasa ekʼi, ja Dyosi yaʼatokan aʼajyuke sakʼan jitsan tyempo bʼa oj ajyuk yuntikile sok a-stsaʼe yeʼnle jastal oj yawe kʼiʼuk. Ja jasa ilxi yuja sjipawekan ja Jyoba mini albʼi bʼa sjeʼawe jel sonso wajye ja Adán soka Eva. Ja bʼajtan skereme smila ja yijtsʼini. Yajni ekʼ ja tyempo, ja kristyano jelxa kʼakʼe sok kechanxta wa xwaj skʼujol bʼa yeʼnle (Gén. 4:8; 6:11-13). Pe ja Jyoba ayxani jas chapan yuj bʼa skoltajel spetsanil ja yintil ja Adán soka Eva bʼa wa skʼana oj yaʼteltaye ja yeʼn (Juan 6:38-40, 57, 58). Yajni x-ocha nebʼ mas sbʼaja janekʼto spasensya yiʼoj ja Jyoba soka syajal skʼujoli, bʼobʼta masni oj ocha yajtay kʼakʼu kʼakʼu. Mini waxa kʼana oja kʼuluk ja jasa skʼulan ja Adán soka Eva, jani waxa kʼana oja wayi jawa sakʼanil ja Jyoba.

10. ¿Jas yuj spensarajel ja Salmo 19:7 oj bʼobʼ skoltaya bʼa yaʼteltajel ja Jyoba?

¹⁰ Moka wakan snebʼjel bʼa Jyoba. Yajni mas waxa naʼa sbʼaj, mas oja jipa kʼujol bʼa oj bʼobʼa waʼteltay. Ja Avery wa xyala jani koltaji bʼa sjipjel skʼujol spaklajel sbʼaja jas wa xyala ja Salmo 19:7 (kʼuman) sok spensarajel ja bʼa jaw. Yajni yila jastal wa xkʼot smeranil ja bʼa sakʼanil ja yaljelik jawi, ja yajtanel yiʼoj bʼa Jyoba tsatsbʼi mas. Ja yajtanel jaw mi  kechan wa xya tsatsbʼuk ja sjipjel jkʼujoltiki, pes wa xcha skoltayotik bʼa oj waj jkʼujoltik ja Jyoba soka bʼa jasa wa skʼana. Ja Hannah wa xyala sbʼaja jaw: «Stsʼakatal yuja wa xkʼuman sok wa xpaklay jtuchʼil ja Biblia, kabʼ stojol ja yajni wa xyajbʼes jbʼaji wa xcha jyajbʼes ja Jyoba» (1 Ped. 5:7). Ja yeʼn skʼujolan bʼa skʼulajel ja jasa wa xyala ja Yabʼal ja Dyosi (Sant. 1:22). ¿Jasa slekilal yila? Wa xyala: «Yajni kila ja slekilal yuja wa xkʼuʼantik ja Jyoba, ja jastal wa xyajtayi tsatsbʼi mas. Ja wego wa xkʼuʼan lek tolabida oj stojon ja yeʼn ja yajni wa xmakunikuji». Ja Hannah yaʼakan ja jastal wa syajbʼes sbʼaji, yayi ja sakʼanil ja Jyoba sok yiʼaj jaʼ.

11. ¿Jastal bʼobʼyuj ja Vanessa bʼa stajel lekil yamigoʼik, sok jasa wa xnebʼatik sbʼaja jaw?

¹¹ Tsaʼa lek ja wamigoʼiki. Ja Vanessa kʼot yaʼ sbʼaj kwenta wa xtimji yuja yamiga bʼa yaʼteltajel ja Jyoba. Ja yuj, yaʼakan yamigaʼajel. Pe mi kechanuk, cha skʼujolan bʼa stajel yamigaʼik ja bʼa kongregasyon. Ja yeʼn wa xyala jelni koltaji yuja jasa skʼulan ja Noé soka spamilya: «Joybʼanubʼale yuj kristyano bʼa mi xyaʼteltaye ja Jyoba, pe jelni wa xyabʼye stsamalil smojtajel sbʼaje yeʼnleʼita». Tsaʼan yajni yiʼaj jaʼi, och precursora. Ja wego wa xyala: «Ja it skoltunejon bʼa stajel lekil kamigoʼik, mi kechanuk ja bʼa jkongregasyon, cha jachuk ja bʼa tuki». Ja weʼn ojni cha bʼobʼa ta lekil awamigoʼik, pe jaʼ ta waxa kʼujolan ja janekʼ xbʼobʼawuj bʼa skʼulajel ja bʼa aʼtel yaʼunejkitik mandar ja Jyoba (Mat. 24:14).

12. ¿Jas tikʼe xiwel mi ajyiyuj ja Adán soka Eva, sok jasa ekʼ sbʼaje?

¹² Nebʼa bʼa oj ajyukawuj ja tikʼe xiwel bʼa leki. Mi spetsaniluk ja xiweli naka maloʼik. Jun sjejel, mini ay smaloʼil oj xiwkotik skʼulajel jun jasunuk bʼa mi lek xyila ja Jyoba (Sal. 111:10). Lekukxta ja Adán soka Eva ajyiyujile ja tikʼe xiwel iti, mini oj skʼok-eyi ja smandar ja Jyoba. Pe yajni skʼulaneʼi ‹jamxi ja sateʼi›, bʼa tuk yaljel, kʼot snaʼe jaman lek mulanume sok oj yawe ekʼyi ja yintile ja mulal soka chameli. Yuja yilawe ma  snaʼawe ja jastal wa xtaxyeʼi, och yujile ja kʼixwel yuja bʼasan aye sok smaka sbʼaje (Gén. 3:7, 21).

13, 14. a) Jastalni wa xyala ja 1 Pedro 3:21, ¿jas yuj mini xbʼobʼ xiwkotik yuja chamelali? b) ¿Jas rasonik kiʼojtik bʼa oj jyajtaytik ja Jyoba?

¹³ Mini ay smaloʼil oj xiwkotik skʼulajel jun jasunuk bʼa mixa lek oj yil-otik ja Jyoba. Ja jasa mi xbʼobʼ xiwkotik yuji jani ja oj chamkotiki. Pes ja Jyoba sjamunej kitik ja bʼej bʼa oj ajyukotik sakʼan bʼa tolabida. Ta kotik bʼa jun mulal pe jnaʼatik malaya sok spetsanil jkʼujoltik, ja yeʼn oj yaʼotik perdon yuja skʼuʼajel kiʼojtik sbʼaja sakʼanil yaʼa ja Yunini. Junuk ja bʼa modoʼal jel tʼilan bʼa sjejel ja skʼuʼajel jawi jani yajelyi ja jsakʼaniltiki sok yijel jaʼ (kʼuman ja 1 Pedro 3:21).

¹⁴ Jelni kiʼojtik jitsan rasonik bʼa oj jyajtaytik ja Jyoba. Wa xyakitik jastik lek ja bʼa kʼakʼuʼiki. Pe mi kechanuk, wa xcha sjeʼakitik ja smeranil sbʼaja yeʼn soka jasa wa skʼana oj skʼuluki (Juan 8:31, 32). Yaʼunejkitik ja kongregasyon bʼa oj stojotik sok bʼa oj skoltayotik. Wa xcha skoltayotik bʼa oj kuchkujtik ja wokolik bʼa jtyempotiki sok wa xyakitik ja smajlajel bʼa oj ajyukotik sakʼan tojxa lek ja bʼa tyempo jakumto (Sal. 68:19; Apoc. 21:3, 4). Yajni wa xpensarantik bʼa spetsanil ja jasa skʼulunejxa bʼa sjejel ja syajal skʼujoli, jel wa x-och jkʼantik. Sok yajni wa xyajtaytik ja Jyoba, wala xiwtik oj jyajbʼestik. Jani ja tikʼe xiwel jaw ja tʼilan oj katik ajyuki.

15. ¿Jastal ya elkan ja Makayla ja xiwel bʼa koʼel jun niwan mulal?

¹⁵ Yajni ja Makayla yabʼ stojol ja Jyoba pwesto ay bʼa yajel perdon, ya elkan ja xiwel bʼa koʼel jun niwan mulal. Wa xyala: «Kaʼa jbʼaj kwenta naka mulanumotik sok wani xkʼojchin koktik. Pe cha kabʼ stojol wa syajtayotik ja Jyoba sok wa xyaʼawotik perdon stsʼakatal ja sakʼanil yaʼa ja Yunini». Ja yajtanel yiʼoj bʼa Jyoba nikjiyuj bʼa yajelyi ja sakʼanili sok yijel jaʼ.

16. ¿Jasa koltaji yuja Miles yajel elkan ja xiwel oj iljuk kontra?

¹⁶ Ja Miles, bʼa ajyiyuj ja xiwel bʼa oj iljuk kontra yuja snan ta yiʼaj jaʼi, skʼanayi ja skoltanel ja biajante. Wa xcholo: «Ja yeʼn kʼiʼel jastal keʼn, pes ja snani mi Taʼumantiʼuk. Skoltayon bʼa oj jpensaraʼuk ja jasa oj bʼobʼ kalyabʼ ja jnani bʼa oj ka kʼokxuk keʼn wa xkʼana oj kiʼ jaʼ sok mi jaʼuk wa stʼenawon ja jtati». Ja snan ja Miles mini lek yabʼi. Ja yeʼn el ja bʼa snaji, bʼa yajel kʼotuk ja jas spensaraʼunej bʼa yijel jaʼi. Wa xcha yala: «Jel snikaki ja jkʼujol snebʼjel ja jastik lek skʼulunejki ja Jyoba. Spensarajel lek ja sakʼanil yaʼa ja Jesús, kʼot kabʼ stojol janekʼto wa syajtayon ja Jyoba. Ja jaw snikawon bʼa oj kayi ja jsakʼanil sok yijel jaʼ».

17. ¿Jasa wa xbʼobʼ jetik jpetsaniltik?

¹⁷ Yajni ja Eva sloʼo ja sat teʼ ja bʼa kʼachinubʼ bʼa Edeni, jach yaʼakan patikajel ja sTati. Yajni ja Adán cha skʼulan, sjeʼa mini tʼun yaʼa tsʼakatal yuja jastik lek kʼulubʼalyi yuja Jyoba. Jpetsaniltik wa xbʼobʼ jetik mini tʼun xkʼanatik ja jasa stsaʼawe skʼulajeli. Yajni wa xkiʼajtik jaʼi, wa xjeʼatikyi ja Jyoba wa xkʼuʼantik kechanta yeʼn yiʼoj ja derecho bʼa yaljel ja bʼa leki soka bʼa malo. Wa xcha jeʼatik yi wa xyajtaytik sok wa xjipa jkʼujoltik bʼa yeʼn.

18. ¿Jasa tʼilan oja kʼuluk bʼa lek oj wajukawuj ja bʼa yaʼteltajel ja Jyoba?

¹⁸ Tsaʼan yajni wa xkiʼajtik jaʼi, tʼilani oj jnochtik tolabida ja jastik yaʼunejkan kulan ja Jyoba, sok mi jaʼuk ja jbʼajtiki. Mini pasiluk, pe jitsan mil ixuk winik wane skʼulajel spetsanil ja jabʼili. Ojni cha bʼobʼukawuj ja weʼn jastal yeʼnle. Bʼa skʼulajel, chʼika abʼaj mas soka snajel awiʼoj bʼa Biblia, mojtay tikʼan tikʼan ja jmoj-aljeltiki sok alayabʼ kongana ja tuk ja jasa nebʼunej sbʼaja wa Tat jel xyajtani (Heb. 10:24, 25). Sok yajni ay jas waxa tsaʼa skʼulajel, maklay ja rasonik wa xyaʼa ja Jyoba bʼa wa xya ekitik ja Yabʼali soka xchonabʼi (Isa. 30:21). Jachuk lek oj wajukawuj ja bʼa wa sakʼanili (Prov. 16:3, 20).

19. ¿Jasa tʼilan tolabida oj juluka kʼujoli, sok jas yuj?

¹⁹ Ta tolabida wa xjula kʼujol janekʼto slekilal wa xyawi ja stojelal ja Jyoba, ja yajtanel awiʼoj bʼa yeʼn soka jastik yaʼunej kulani ojni kʼiʼuk. Jachuk, spetsanil ja jastik wa skʼapa awi ja Satanás mini oj stima bʼa oja wakan yaʼteltajel ja Jyoba. Yajni ja bʼa mil jabʼil xa pensaran sbʼaja awiʼaj jaʼi, oja wale: «Jani ja jasa mas lek jtsaʼa ja bʼa jsakʼanili».