THERO I GUDWAHO 10
Ndi Mini Tshine Tsha Nthivhela Uri Ndi Lovhedzwe?
“Filipo na ḽeneḽo gota vha dzhena maḓini; Filipo a mu lovhedza.”—MISH. 8:38.
LUIMBO 52 U Ḓiṋekedza Ha Tshikriste
MANWELEDZO *
1. Adamu na Eva vho xelelwa nga mini nahone ho vha na mvelelo dzifhio?
NI HUMBULA u nga ndi nnyi ane a fanela u vhea zwilinganyo zwa zwithu zwo lugaho na zwi songo lugaho? Musi Adamu na Eva vha tshi ḽa muri wa u ḓivha vhuḓi na vhuvhi, vho sumbedza khagala uri a vha fulufheli Yehova na zwilinganyo zwawe. Vho khetha u ḓivhetshela zwilinganyo zwa zwithu zwo lugaho na zwi songo lugaho. (Gen. 3:22) Fhedzi humbulani nga zwe vha xelelwa ngazwo. Vho xelelwa nga vhushaka havho na Yehova. Vha xelelwa na nga tshibuli tsha u tshila tshoṱhe nahone vha ita uri vhana vhavho vha vhe na tshivhi nahone vha fe. (Vharoma 5:12) Phetho ya Adamu na Eva yo vha ḓisela makhaulambilu.
Gota ḽa Muetopia ḽo ṱoḓa u lovhedzwa nga u ṱavhanya nga murahu ha u ṱanganedza Yesu (Sedzani dziphara 2-3)
2-3. (a) Gota ḽa Muetiopia ḽo aravha hani musi Filipo a tshi huwelela khaḽo? (b) Ndi phaṱhutshedzo dzifhio dzine ra dzi wana arali ra lovhedzwa, nahone ri ḓo ṱolisisa mbudziso dzifhio?
2 Vhambedzani nḓila ye Adamu na Eva vha ita ngayo zwithu na nḓila ye gota ḽa Muetiopia ḽa fhindula ngayo musi Filipo a tshi huwelela khaḽo. Ḽeneḽo gota ḽo dzhiela nṱha zwe Yehova na Yesu vha ḽi itela zwone lwe ḽa lovhedzwa nga u ṱavhanya. (Mish. 8:34-38) Musi ri tshi ḓiṋekedzela kha Mudzimu nahone ra lovhedzwa u fana na ḽeneḽo gota, ri vha ri tshi khou sumbedza uri ri dzhiela nṱha zwe Yehova na Yesu vha ri itela zwone. Ri dovha ra sumbedza uri ri fulufhela Yehova na uri ri a zwi ḓivha uri ndi ene ane a fanela uri vhetshela zwilinganyo zwa zwithu zwo lugaho na zwi songo lugaho.
3 Humbulani nga ha phaṱhutshedzo dzine ra dzi wana nga u shumela Yehova! Iṅwe yadzo ndi u wana zwoṱhe zwe Adamu na Eva vha xelelwa ngazwo, u katela na tshibuli tsha u tshila tshoṱhe. Nga nṱhani ha uri ri na lutendo kha Yesu Kristo, Yehova u a ri farela na u ri ṋea luvalo lwo kunaho. (Mat. 20:28; Mish. 10:43) Ri dovha ra vha muraḓo wa muṱa wa Yehova une a u takalela, une a ḓo u lambedza tshifhingani tshi ḓaho. (Yoh. 10:14-16; Vharoma 8:20, 21) Hu sa londwi dzenedzo mbuyelo, vhaṅwe vhane vha ḓivha Yehova vha a lenga u tevhela tsumbo ya gota ḽa Muetiopia. Vha nga thivhelwa nga mini uri vha lovhedzwe? Nahone vha nga kunda hani dzenedzo khaedu?
KHAEDU DZINE DZA THIVHELA VHAṄWE URI VHA LOVHEDZWE
Khaedu dzine vhaṅwe vha sedzana nadzo musi vha tshi ṱoḓa u lovhedzwa (Sedzani dziphara 4-5) *
4-5. Ndi khaedu dzifhio dze muṱhannga ane a pfi Avery na musidzana ane a pfi Hannah vha ṱangana nadzo?
4 U sa ḓifulufhela. Vhabebi vha Avery ndi Ṱhanzi dza Yehova. Khotsi awe vha ḓivhelwa u vha khotsi ane a ṱhogomela na u vha muhulwane wa tshivhidzo wavhuḓi. Fhedzi Avery o vha a tshi ofha u lovhedzwa. Ndi ngani? O ri: “Ndo vha ndi tshi humbula u nga ndi nga si kone u ita zwithu zwavhuḓi u fana na khotsi anga.” Avery o dovha a humbula u nga a nga si kone u hwala vhuḓifhinduleli he a vha a tshi nga ṋewa hone tshifhingani tshi ḓaho. O dovha a ri: “Ndo vha ndi tshi vhilaedziswa uri ndi nga humbelwa uri ndi rabele vhathuni, u ṋekedza nyambo kana u ranga phanḓa tshigwada tsha vhathu tsimuni.”
5 Hannah a re na miṅwaha ya 18, o vha a sa ḓifulufheli na luthihi. O aluswa nga vhabebi vhane vha shumela Yehova. Naho zwo ralo, o vha a tshi timatima arali a tshi nga tshila nga zwilinganyo zwa Yehova. Ndi ngani? Hannah o vha a tshi ḓivhona e si tshithu. Nga zwiṅwe zwifhinga, o vha a tshi ḓipfa o tsikeledzea lwe a vha a tshi ḓihuvhadza nahone zwenezwo zwo vha zwi tshi tou ṋaṋisa thaidzo. O ri: “A tho ngo vhudza muthu zwe nda vha ndi tshi zwi ita u katela na vhabebi vhanga nahone ndo vha ndi tshi vhona u nga Yehova ha ṱoḓi ndi tshi vha muṅwe wa vhashumeli vhawe nga nṱhani ha zwe nda vha ndi tshi ḓi ita.”
Ṱhuṱhuwedzo Ya Khonani (Sedzani phara 6) *
6. Ndi mini zwe zwa thivhela Vanessa uri a lovhedzwe?
6 Ṱhuṱhuwedzo ya khonani. Vanessa a re na miṅwaha ya 22 o ri: “Ndo vha ndi na khonani yavhuḓi ye nda vha ndi tshi i ḓivha lwa miṅwaha i ṱoḓaho u vha fumi.” Fhedzi khonani yawe a yo ngo mu thusa u swikelela tshipikwa tshawe tsha uri a lovhedzwe. Zwenezwo zwo mu vhaisa. O ri: “Zwi a nkonḓela u vhumba vhukonani nahone ndo vha tshi vhilaedziswa uri arali nda litsha u vha khonani yawe, a thi tsha ḓo dovha nda wana khonani ya tsini.”
U Ofha U Ita Tshivhi Tshihulwane (Sedzani phara 7) *
7. Musidzana ane a pfi Makayla o vha a tshi ofha mini, nahone ndi ngani?
7 U ofha u ita tshivhi tshihulwane. Makayla o vha e na miṅwaha miṱanu musi khaladzi yawe a tshi bviswa tshivhidzoni. Musi a tshi aluwa o vhona nḓila ye zwiito zwa khaladzi awe zwa vhaisa ngayo vhabebi vhawe. Makayla o ri: “Ndo vha ndi tshi ofha uri arali nda lovhedzwa, ndi ḓo khakha nda bviswa tshivhidzoni nahone zwenezwo zwa ṋaṋa u vhaisa vhabebi vhanga.”
U Ofha U Pikiswa (Sedzani phara 8) *
8. Muṅwe muṱhannga ane a pfi Miles o vha a tshi ofha mini?
8 U ofha u pikiswa. Khotsi a Miles na mufumakadzi wavho vho vha vha tshi shumela Yehova, fhedzi mme awe vha malofhani vho vha vhe si Ṱhanzi. Miles o ri: “Ndo dzula na mme anga lwa miṅwaha ya 18 nahone ndo vha ndi tshi ofha u vha vhudza uri ndi khou ṱoḓa u lovhedzwa. Ndo vhona nḓila ye vha vha ngayo musi khotsi anga vha tshi vha Ṱhanzi. Ndo vha ndi tshi ofha uri vha ḓo nkonḓisela vhutshilo.”
NI NGA KUNDA HANI KHAEDU?
9. Hu nga itea mini musi ni tshi guda nga ha lufuno na u sa fhela mbilu ha Yehova?
9 Adamu na Eva vho khetha u sa shumela Yehova ngauri vho vha vha sa mu funi zwi tshi bva mbiluni. Naho zwo ralo, Yehova o vha tendela vha tshi tshila uri vha vhe na vhana na uri vha khethe nḓila ine vha ḓo vha alusa ngayo. Mvelelo ya u sa ḓitika nga Yehova yo sumbedza uri phetho ye Adamu na Eva vha i dzhia yo vha i ya vhutsilu. Ṅwana wavho wa tanzhe o vhulaya murathu wawe we a vha e si na mulandu nahone nga u ya ha tshifhinga vhathu vha thoma u ita vhuvemu na u humbulela vhone vhaṋe fhedzi. (Gen. 4:8; 6:11-13) Fhedzi Yehova o ita uri zwi konadzee uri vhana vhoṱhe vha Adamu na Eva vhane vha ṱoḓa u mu shumela vha wane vhutshilo vhu sa fheli. (Yoh. 6:38-40, 57, 58) Musi ni tshi guda nga ha u sa fhela mbilu ha Yehova na lufuno lwawe luhulu, ni ḓo mu funa nga ho engedzeaho. Ni ḓo ṱoḓa u iledza zwe zwa itwa nga Adamu na Eva nahone na ḓiṋekedzela kha Yehova.
Nḓila ya u kunda dzenedzi khaedu
(Sedzani dziphara 9-10) *
10. Ndi ngani u elekanya nga ha Psalme ya 19:7 zwi tshi nga ni thusa u shumela Yehova?
10 Bvelani phanḓa ni tshi guda nga ha Yehova. Musi ni tshi guda zwo engedzeaho nga ha Yehova, ni ḓo kona u fulufhela uri ni nga mu shumela nga ho engedzeaho. Avery we ra amba nga hae mathomoni o ri: “Ndo thoma u ḓifulufhela nge nda vhala na u elekanya nga ha fulufhedziso ḽine ḽa wanala kha Psalme ya 19:7.” (Vhalani.) Avery o funa Yehova nga ho engedzeaho musi a tshi vhona nḓila ye Yehova a ḓadzisa ngayo ḽeneḽo fulufhedziso. Lufuno a lu iti uri ri ḓifulufhele fhedzi, fhedzi lu dovha lwa ri thusa uri ri livhise ṱhogomelo kha Yehova na u ita zwine a zwi ṱoḓa. Hannah we ra amba nga hae o ri: “U vhala Bivhili na u ita pfunzo ya muthu nga eṱhe, zwo nthusa uri ndi ṱhogomele uri musi ndi tshi ḓihuvhadza na Yehova u a pfa u vhavha.” (1 Pet. 5:7) Hannah o vha ‘muiti wa Ipfi ḽa Mudzimu.’ (Yak. 1:22) Ho vha na mvelelo dzifhio? O ri: “Ndo funa Yehova nga ho engedzeaho musi ndi tshi vhona nḓila ye u mu thetshelesa zwa mmbuyedza ngayo. Zwino ndi na vhungoho ha uri Yehova u ḓo nndivhisa musi ndi tshi ṱoḓa thuso yawe.” Hannah o kona u kunda lutamo lwa u ḓihuvhadza. O ḓiṋekedzela kha Yehova nahone a lovhedzwa.
(Sedzani phara 11) *
11. Vanessa o ita mini u itela u vha na khonani dzavhuḓi nahone ri guda mini?
11 Khethani khonani dzaṋu nga vhuṱali. Vanessa we ra amba nga hae, o ṱhogomela uri khonani yawe yo vha i tshi khou mu fareledza kha uri a shumele Yehova. Nga zwenezwo, o litsha u vha khonani yawe. Fhedzi Vanessa o ita zwo engedzeaho. O ita zwoṱhe zwine a nga kona u itela u vhumba vhukonani vhuswa tshivhidzoni. O amba uri o thuswa nga tsumbo ya Noaxe na muṱa wawe. O ri: “Vho vha vho tangwa nga vhathu vha sa funi Yehova, fhedzi vho konana nga tshavho.” Vanessa o vula nḓila nga murahu ha u lovhedzwa. O dovha a ri: “Zwenezwo zwo nthusa uri ndi vhe na khonani dzavhuḓi hu si kha tshivhidzo tshanga fhedzi, fhedzi na kha zwiṅwe zwivhidzo.” Na inwi ni nga vha na khonani dzavhuḓi nga u dzula no farakanea kha mushumo we Yehova a ri ṋea wone.—Mat. 24:14.
(Sedzani dziphara 12-15) *
12. Ndi u ofha hufhio he Adamu na Eva vha vha vhe si naho nahone ho vha na mvelelo dzifhio?
12 Ivhani na mavhonele o linganyiselwaho nga ha nyofho. Huṅwe u ofha ndi havhuḓi. Sa tsumbo, ri fanela u ofha u ita zwine Yehova a si zwi fune. (Ps. 111:10) Arali Adamu na Eva vho vha vha tshi ofha Yehova nga yeneyo nḓila, vho vha vha sa ḓo mu shandukela. Fhedzi vho mu shandukela. Nga murahu ha zwenezwo, maṱo avho o bonyolowa, zwine zwa amba uri vho zwi ṱhogomela uri vha vhaitazwivhi. Vho fhirisela vhana vhavho tshivhi na lufu. Nga nṱhani ha uri vho vhona na u pfesesa vhuimo he vha vha vhe khaho, vho farwa nga ṱhoni dza uri a vho ngo ambara nahone vha ḓithivha.—Gen. 3:7, 21.
13-14. (a) U ya nga 1 Petro 3:21, ndi ngani ri songo fanela u ofha lufu nga ho kalulaho? (b) Ndi zwiitisi zwifhio zwine ra vha nazwo zwa u funa Yehova?
13 Ri fanela u ofha u ita zwine Yehova a si zwi fune, fhedzi a ro ngo fanela u ofha lufu nga ho kalulaho. Yehova o ita uri zwi konadzee uri ri wane vhutshilo vhu sa fheli. Arali ra ita tshivhi, fhedzi ra rembuluwa zwi tshi bva mbiluni, Yehova u ḓo ri hangwela. Nga nṱhani ha uri ri na lutendo kha tshirengululi tsha Murwa wawe, u ḓo ri hangwela. Nḓila ya ndeme ine ra sumbedza ngayo uri ri na lutendo ndi nga u ṋekedza vhutshilo hashu kha Mudzimu na u lovhedzwa.—Vhalani 1 Petro 3:21.
14 Ri na zwiitisi zwinzhi zwa u funa Yehova. Ha ri ṋei zwithu zwavhuḓi zwine ra ḓiphina ngazwo ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe fhedzi, fhedzi u dovha a ri funza nga hae na nga ha zwipikwa zwawe. (Yoh. 8:31, 32) O ri ṋea tshivhidzo tsha Vhukriste u itela uri livhisa na uri tikedza. U ri thusa uri ri sedzane na thaidzo dzashu zwino nahone u ri ṋea fulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe nga fhasi ha vhuimo havhuḓi tshifhingani tshi ḓaho. (Ps. 68:19; Nzumb. 21:3, 4) Musi ri tshi elekanya nga ha zwoṱhe zwe Yehova a ri itela zwone u itela uri sumbedza uri u a ri funa, zwi ita uri ri mu fune. Nahone musi ri tshi funa Yehova, ri vha na mavhonele o linganyiselwaho nga ha nyofho. Ri ofha u vhaisa Mudzimu ngauri ri a mu funa.
15. Makayla o kunda hani nyofho ya u ita tshivhi?
15 Makayla we ra amba nga hae, o kunda nyofho ye a vha e nayo ya u ita tshivhi musi a tshi pfesesa nḓila ine Yehova a hangwela ngayo. O ri: “Ndo ṱhogomela uri a ro ngo fhelela nahone ri a khakha. Fhedzi ndo dovha nda ṱhogomela uri Yehova u a ri funa nahone u a ri hangwela nga nṱhani ha tshirengululi.” U funa hawe Yehova zwo mu ita uri a ḓiṋekedzele khae na u lovhedzwa.
(Sedzani phara 16) *
16. Miles o thuswa hani uri a kunde nyofho ya u pikiswa?
16 Miles we a vha a tshi ofha uri mme awe vha ḓo hanedza phetho yawe ya u ṱoḓa u lovhedzwa, o humbela nyeletshedzo kha mulavhelesi wa ḽiisela. Miles o ri: “Na onoyo mulavhelesi o alutshela muṱani une mubebi muthihi a vha Ṱhanzi. O nthusa u humbula nga ha zwe nda vha ndi tshi nga zwi amba u itela u thusa mme anga uri vha pfesese uri ndo tou ḓidzhiela phetho ya u lovhedzwa na uri a tho ngo kombetshedzwa nga khotsi anga.” Mme awe a vho ngo takala nga phetho ye a i dzhia. Nga u ya ha tshifhinga, o tea u pfuluwa, fhedzi o ima kha phetho ye a i dzhia. O ri: “U guda nga ha zwithu zwavhuḓi zwe Yehova a nnyitela zwone zwo kwama mbilu yanga. Musi ndi tshi humbula nga ha tshiṱhavhelo tshi rengululaho tsha Yesu, ndo ṱhogomela nḓila ine Yehova a mpfuna ngayo. U humbula zwenezwo zwo ita uri ndi ḓiṋekedzele kha Yehova na u lovhedzwa.”
IMANI KHA PHETHO YE NA I DZHIA
Ri nga sumbedza uri ri dzhiela nṱha zwe Mudzimu a ri itela zwone (Sedzani phara 17)
17. Roṱhe ri na tshibuli tsha u ita mini?
17 Musi Eva a tshi ḽa muri ngei Edeni, o hana u livhiswa nga Khotsi awe. Musi Adamu a tshi ita zwi fanaho, o sumbedza uri ha dzhieli nṱha zwithu zwavhuḓi zwe Yehova a mu itela zwone. Roṱhe ri na tshibuli tsha u sumbedza uri a ri fani na Adamu na Eva. Ri dzhiela nṱha zwithu zwoṱhe zwine Yehova a ri itela zwone. Musi ri tshi lovhedzwa, ri vha ri tshi khou sumbedza uri ri tenda uri Yehova ndi ene ane a fanela u ri vhetshela zwilinganyo zwa zwithu zwo lugaho na zwi songo lugaho. Ri vha ri tshi khou sumbedza uri ri funa na u fulufhela Khotsi ashu.
18. Ni nga bvelela hani musi ni tshi shumela Yehova?
18 Khaedu ine ra sedzana nayo musi ri tshi bva u lovhedzwa ndi ya u tshila u tendelana na zwilinganyo zwa Yehova ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, hu si zwashu. Vhashumeli vhanzhi vha Mudzimu vha tshila nga yeneyo nḓila. Ni ḓo fana navho arali na bvela phanḓa ni tshi engedza nḓila ine na pfesesa ngayo Ipfi ḽa Mudzimu Bivhili, u ḓikonanya na vhahaṋu tshifhinga tshoṱhe na u lwela u vhudza vhaṅwe zwe na zwi guda nga ha Khotsi aṋu a re na lufuno. (Vhaheb. 10:24, 25) Musi ni tshi dzhia phetho, ni fanela u thetshelesa nyeletshedzo ine Yehova a ni ṋea yone a tshi shumisa Ipfi ḽawe na ndangulo yawe. (Yes. 30:21) Musi ni tshi ita zwenezwo, zwoṱhe zwine na zwi ita zwi ḓo bvelela.—Mir. 16:3, 20.
19. Ni fanela u bvela phanḓa ni tshi humbula mini nahone ndi ngani?
19 Musi ni tshi bvela phanḓa na u humbula nḓila ine na vhuyelwa ngayo nga u tevhela vhulivhisi ha Yehova, ni ḓo mu funa na u funa zwilinganyo zwawe nga ho engedzeaho. Nahone a hu na tshithu na tshithihi tshine Sathane a nga tshi ita u itela uri ni litshe u shumela Yehova. Humbulani uri ni ḓo vha ni gai miṅwahani ya zwigidi i ḓaho. Musi ni tshi sedza murahu, ni ḓo ṱhogomela uri phetho yaṋu ya u lovhedzwa yo vha yone phetho yavhuḓi ye na vhuya na i dzhia vhutshiloni haṋu!
LUIMBO 28 U Vha Khonani Ya Yehova
^ phar. 5 Phetho ya ndeme ine ya fhira dzoṱhe ine na tea u i dzhia ndi ya uri ni ḓo lovhedzwa kana hai. Ndi ngani yeneyo phetho i ya ndeme? Ino thero i ḓo fhindula yeneyo mbudziso. I ḓo dovha ya thusa vhane vha khou humbula u lovhedzwa uri vha kunde khaedu dzine dza nga vha dzi khou vha fareledza.
^ phar. 55 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: U Sa Ḓifulufhela: Mutukana u khou ofha u fhindula.
^ phar. 57 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Khonani: Muṅwe musidzana wa Ṱhanzi ane a vha na khonani dzi si dzavhuḓi u farwa nga ṱhoni musi a tshi vhona dziṅwe Ṱhanzi.
^ phar. 59 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: U Ita Tshivhi Tshihulwane: Musi khaladzi a muṅwe musidzana a tshi bviswa tshivhidzoni nahone a ṱuwa hayani, onoyo musidzana u vhilaedziswa ngauri nae a nga ita tshivhi tshihulwane.
^ phar. 61 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: U Pikiswa: Mutukana u khou ofha u rabela ngauri mme awe vhane vha si vhe Ṱhanzi vho mu sedza.
^ phar. 64 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: U Sa Ḓifulufhela: Muṱhannga a tshi khou ita ngudo ya muthu nga eṱhe.
^ phar. 66 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Khonani: Muṅwe musidzana wa Ṱhanzi u guda u ḓirwa khana nga u vha Ṱhanzi.
^ phar. 68 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: U Ita Tshivhi Tshihulwane: Muṅwe musidzana u ita uri ngoho i vhe yawe nahone a lovhedzwa.
^ phar. 70 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: U Pikiswa: Muṅwe mutukana u ṱalutshedza mme awe zwine a tenda khazwo nga tshivhindi.
