1-2. (a) Yeova ethĩĩtwe aineena na andũ ata? (b) Twĩneenea kyaũ ĩsomonĩ yĩĩ?

YEOVA nĩwendete kũneena naitũ. Tene aneenaa kwĩsĩla athani, alaĩka, na Mwana wake, Klĩsto Yesũ, nĩ kana andũ methĩwe matonya kũmanya mosũanĩo make. (Amo. 3:7; Aka. 3:19; Ũvu. 1:1) Ũmũnthĩ aneenaa naitũ kwĩsĩla Ndeto yake, Mbivilia. Atũnengie Mbivilia nĩ kana tũmanye mosũanĩo make na nzĩa syake sya kwĩka maũndũ.

² Yĩla Yesũ waĩ ĩũlũ wa nthĩ, Yeova nĩwaneenie mavinda atatũ kuma ĩtunĩ. Ekai tũneenee kĩla Yeova waneenie, kĩla ndeto syake itonya kũtũmanyĩsya, na ũndũ kĩla waneenie kĩtonya kũtũtethya.

3. O tondũ twasoma ĩandĩkonĩ ya Maliko 1:9-11, twoona nĩ ndeto syĩva syaneeniwe nĩ Yeova yĩla Yesũ wavatisiwe, na ndeto isu iĩkĩĩthya maũndũ meva?

³ Ĩandĩko ya Maliko 1:9-11 nĩyo yĩwetete ĩvinda ya mbee yĩla Yeova waneenie kuma ĩtunĩ. (Soma.) Aisye: “Nue Mwana wakwa mwendwa; nĩnendeeaw’a nue.” No nginya wĩthĩe Yesũ nĩwakiitiwe ngoo mũno eew’a wasya wa Ĩthe wake ũyasya kana nũmwendete na nũmũĩkĩĩe. Ndeto isu sya Yeova nĩsyaĩkĩĩthisye maũndũ atatũ ĩũlũ wa Yesũ. Ũndũ wa mbee, Yesũ nĩ Mwana wake. Ũndũ wa kelĩ, Yeova nũmwendete Mwana wake. Na ũndũ wa katatũ, Yeova nĩwendeeaw’a nĩ Mwana wake. Ekai tũneenee kĩla ũmwe wa maũndũ asu.

4. Yĩla Yesũ wavatisiwe atw’ĩkie Mwana wa Ngai kwa nzĩa ĩngĩ yĩva ya mwanya?

⁴ “Nue Mwana wakwa.” Yĩla Yeova waneenie ndeto isu oonanisye kana Yesũ, Mwana wake mwendwa, yu aĩ Mwana wake kwa nzĩa ĩngĩ ya mwanya. Nĩkĩ? Nũndũ yĩla Yesũ  waĩ ĩtunĩ aĩ mwana wake wa veva. Ĩndĩ yĩla wavatisiwe nĩwetĩkĩiw’e mauta kwĩsĩla veva mũtheu. Ĩvindanĩ yĩu Ngai nĩwoonanisye kana Yesũ e mwĩtĩkĩw’a mauta wake, aĩ na wĩkwatyo wa kũsyoka ĩtunĩ, na aitw’ĩka Mũthembi Mũnene na Mũsumbĩ ũnyuvĩtwe nĩ Ngai. (Luka 1:31-33; Aevl. 1:8, 9; 2:17) Kwoou ĩvinda yĩla Yesũ wavatisawa, Ĩthe wake aĩ na kĩtumi kĩseo kya kwasya: “Nue Mwana wakwa.”—Luka 3:22.

5. Tũtonya ata kũatĩĩa ngelekany’o ya Yeova ya kwĩthĩwa na wendo na kwendeew’a nĩ angĩ?

⁵ “Nue . . . mwendwa.” Ngelekany’o ĩla Yeova watwiĩe ya kwonany’a wendo na kũweta kana nĩwendeew’a nĩ angĩ ĩtũlilikanasya kana nĩtwaĩle kũmakatha angĩ. (Yoa. 5:20) Twĩw’aa tweekĩwa vinya mũno yĩla mũndũ twendete watũĩkĩĩthya nũtwendete na atũkatha nũndũ wa moseo ala twĩkaa. O ta ũu, ana-a-asa na eĩtu-a-asa kĩkundinĩ, o vamwe na andũ ma mũsyĩ, nĩmendaa tũmony’e wendo na tũimekĩa vinya. Yĩla twakatha angĩ nĩtũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo woo na tũimatetheesya mamũthũkũme Yeova me aĩkĩĩku. Asyai nĩmo mũno mũno maĩle kwĩkĩa syana syoo vinya. Yĩla asyai makatha syana syoo kuma ngoonĩ na moonany’a kana nĩmasyendete, nĩmaitetheeasya iendeee nesa.

6. Nĩkĩ twaĩlĩte kũmũĩkĩĩa Yesũ Klĩsto?

⁶ “Nĩnendeeaw’a nue.” Ndeto isu syĩonany’a kana Yeova aĩ na mũĩkĩĩo kana Yesũ akeanĩsya kwenda kwa Ĩthe wake e mũĩkĩĩku. Ũu wĩonany’a kana Yeova nũmũĩkĩĩe Mwana wake mũno, na kwoou o naitũ nĩtwaĩle kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo mũlũmu vyũ kana Yesũ akeanĩsya e mũĩkĩĩku mawatho onthe ma Yeova. (2 Ako. 1:20) Yĩla twasũanĩa ngelekany’o ya Yesũ, nĩtwĩw’aa tũyenda mũno kwĩmanyĩsya  kuma kwake na kũatĩĩa nyaaĩ syake. O nake Yeova e na mũĩkĩĩo kana athũkũmi make me kĩkundi makaendeea kwĩmanyĩsya kuma kwa Mwana wake.—1 Vet. 2:21.

7. Kwosana na ĩandĩko ya Mathayo 17:1-5, nĩ ĩndĩĩ Yeova waneenie kuma ĩtunĩ, na aisye ata?

⁷ Soma Mathayo 17:1-5. Ĩvinda ya kelĩ yĩla Yeova waneenie kuma ĩtunĩ nĩ yĩla mũvw’ano wa Yesũ ‘waalyũkile.’ Ĩvinda yĩu Yesũ aĩ anambata na Vetelo, Yakovo, na Yoana kĩĩmanĩ kĩtũlu. Me kũu kĩĩmanĩ, nĩmoonie woni wa ũsengy’o. Ũthyũ wa Yesũ nĩwatisatisie na ngũa syake syakena ta kyeni. Andũ elĩ nĩmaumĩlile mailye Mose na Eliya, na mambĩĩa kũneena na Yesũ ĩũlũ wa kĩkw’ũ kyake na ũthayũũkyo wake. O na kau atũmwa asu me atatũ “maĩ na too mwingĩ mũno,” yĩla masalukilye nesa nĩmoonie woni ũsu wa ũsengy’o. (Luka 9:29-32) Ĩtina wa ũu, ĩtu ĩkenu nĩyamavw’ĩkie na meew’a wasya kuma ĩtunĩ yĩu, naw’o waĩ wasya wa Ngai! Na o tondũ Yeova weekie ĩvinda yĩla Yesũ wavatisawa, nĩwoonanisye kana nũkwendeew’a nĩ Mwana wake na kana nũmwendete yĩla waisye: “Ũũ nĩwe Mwana wakwa mwendwa, ũla nendeeaw’a nĩwe.” Ĩndĩ ĩvindanĩ yĩĩ ya kelĩ Yeova ongelile kwasya: “Mwĩw’ei we.”

8. Yesũ na amanyĩw’a make matethiw’e ata nĩ ũla woni?

⁸ Woni ũsu nĩwoonanisye kana Yesũ aĩ ethĩwe na ũtheu mũtisu ĩvinda yũkĩte e Mũsumbĩ wa Ũsumbĩ wa Ngai. Vate nzika, Klĩsto nĩweekĩiwe vinya na alũlũmĩĩlw’a kwondũ wa mathĩna ala maĩ mbee wake na kĩkw’ũ kĩ woo kĩla kyamweteele. O na ĩngĩ, woni ũsu nĩwatumie mũĩkĩĩo wa amanyĩw’a wongeleka, o na nĩwamalũlũmĩĩilye kwondũ wa matatwa ala maĩ mbee, o vamwe na myaka mingĩ ya wĩa mũmũ. Ĩtina wa myaka ta 30 mũtũmwa Vetelo nĩwawetie woni ũsu, kwonany’a kana ndaĩ aaũlwa nĩw’o.—2 Vet. 1:16-18.

9. Nĩ ũtao wĩva mũseo Yesũ wanengie amanyĩw’a make?

⁹ “Mwĩw’ei we.” Yeova nĩwoonanisye ũtheinĩ kana endaa twĩw’e ndeto sya Mwana wake na tũisiatĩĩa. Yesũ aisye ata yĩla waĩ ĩũlũ wa nthĩ? Awetie maũndũ maingĩ ma vata mũno na maĩle kwĩthukĩĩw’a. Kwa ngelekany’o, nĩwamanyĩisye aatĩĩi make ũndũ matonya kũtavany’a ũvoo mũseo, na amatavya mavinda maingĩ kana nĩmaaĩle kwĩkala masyaĩĩsye. (Mt. 24:42; 28:19, 20) O na nĩwamathuthisye mekĩe kĩthito kingĩ, na amekĩa vinya maikakw’e ngoo. (Luka 13:24) Yesũ eeie aatĩĩi make kana waĩ ũndũ wa vata mũno kwendana, kwĩthĩwa na ngwatanĩo, na kũkwata mĩao yake. (Yoa. 15:10, 12, 13) Ũtao ũsu Yesũ wanengie amanyĩw’a make waĩ mũseo ta kĩ! Ũmũnthĩ ũtao ũsu nĩ wa vata mũno o ta ĩvinda yĩu.

10-11. Tũtonya kwonany’a ata kana nĩtũmwĩthukĩĩasya Yesũ?

¹⁰ Yesũ aisye: “Mũndũ o na wĩva ũla wĩtĩkĩlaa ũla w’o nĩwĩthukĩĩasya wasya wakwa.” (Yoa. 18:37) Twonanasya kana nĩtwĩthukĩĩasya wasya wake yĩla ‘twaendeea kũmĩanĩsya na kũekeanĩa na ngenda.’ (Ako. 3:13; Luka 17:3, 4) O na ĩngĩ, twonanasya kana nĩtwĩthukĩĩasya wasya wa Yesũ kwa kũtavany’a ũvoo mũseo na kĩthito “mavindanĩ ala maĩle na ala momũ.”—2 Tim. 4:2.

¹¹ Yesũ aisye: “Malondu makwa nĩmethukĩĩasya wasya wakwa.” (Yoa. 10:27) Aatĩĩi ma Klĩsto monanasya kana nĩmethukĩĩasya wasya wa Yesũ kwa kwĩw’a ndeto syake na kũsiatĩĩa. O na maivĩngĩĩsawa nĩ “mawĩmakĩo ma thayũ.” (Luka 21:34)  Vandũ va ũu, monaa kwĩw’a mĩao ya Yesũ new’o ũndũ ũla wa vata thayũnĩ, o na yĩla makwatwa nĩ maũndũ momũ. Ana-a-asa maitũ aingĩ maendeee kũmĩĩsya matatwa momũ ta kũvithũkĩwa na kũthĩnw’a nĩ ala matũvĩngaa, ũkya, na mĩisyo ta ithingitho sya nthĩ. O na kweethĩwa kũilye ata, maendeeaa kwĩthĩwa me aĩkĩĩku kwa Yeova. Yesũ amekĩĩte vinya na ndeto ii: “Mũndũ o na wĩva ũla wĩtĩkĩlaa mĩao yakwa na kũmĩkwata, ũsu nĩwe ũmbendete. Nake mũndũ o na wĩva ũla ũmbendete akendwa nĩ Asa wakwa.”—Yoa. 14:21.

12. Nĩ ũndũ ũngĩ wĩva tũtonya kwĩka tũkonany’a kana nĩtũmwĩthukĩĩasya Yesũ?

¹² Ũndũ ũngĩ twĩkaa tũkonany’a kana nĩtũmwĩthukĩĩasya Yesũ nĩ kũkwata mbau ala ũnyuvĩte matũtongoesye. (Aevl. 13:7, 17) Myakanĩ ya mĩtũkĩ, ũseũvyo wa Ngai nĩwĩkĩte moalyũku maingĩ. Moalyũku amwe mekĩtwe nĩ ta kwambĩĩa kũtũmĩa nzĩa nzaũ na syĩndũ nzaũ wĩanĩ wa kũtavany’a, moalyũku ũmbanonĩ wa katĩkatĩ wa kyumwa, na moalyũku makonetye ũndũ twakaa, tũkatũngĩĩa, na kũsũvĩa Nyũmba sitũ sya Ũsumbĩ. Nĩtũtũngaa mũvea mũno nũndũ wa kũtongoew’a nesa na kwa nzĩa ya wendo. Twĩ na mũĩkĩĩo kana Yeova nũkũendeea kũathima kĩthito kitũ kya kũatĩĩa myolooto ĩla tũnengawe nĩ ũseũvyo wake.

13. Kũmwĩthukĩĩsya Yesũ kũtũtethasya ata?

¹³ Nĩtũtethekaa tweethukĩĩsya maũndũ onthe ala Yesũ wamanyĩisye. Yesũ amathie amanyĩw’a make kana momanyĩsyo make makamathũmũsya. Ameie atĩĩ: “Mũkakwata ũthũmũo. Nũndũ ĩsoki yakwa yĩi vinya kũkua, na mũio wakwa nĩ mũvũthũ.” (Mt. 11:28-30) Ndeto ya Ngai, ĩla nĩ vamwe na ala Mavuku ana ma Ũvoo Mũseo ĩũlũ wa Yesũ na ũthũkũmi wake, nĩtũthũmũasya, ĩkatũnenga vinya wa kĩ-veva, na ĩkatuma twĩthĩwa twĩ oĩ. (Sav. 19:7; 23:3) Yesũ aisye: “Nĩ atanu ala mew’aa ndeto ya Ngai na kũmĩkwata!”—Luka 11:28.

14-15. (a) Kwosana na Yoana 12:27, 28, nĩ ĩndĩĩ Yeova waneenie ya katatũ kuma ĩtunĩ? (b) Nĩkĩ tũtonya kwasya ndeto sya Yeova nĩsyamũkiakiisye Yesũ na syamwĩkĩa vinya?

¹⁴ Soma Yoana 12:27, 28. Ĩvuku ya Ũvoo Mũseo ya Yoana nĩyo yĩwetete ĩvinda ya katatũ yĩla Yeova waneenie kuma ĩtunĩ. Mũthenya ũmwe Yesũ nĩwaendie kũtanĩa Vasaka yake ya mũthya  Yelusaleme. Ĩvinda yĩu vatiele mĩthenya mĩnini oawe. Na ĩndĩ e kũu Yelusaleme asya: “Nĩngũthĩnĩka.” O na nĩwavoyie asya: “Asa, yĩkumye ĩsyĩtwa yaku.” Ĩthe wake amũsũngĩie kuma ĩtunĩ, amwĩa: “Nĩnĩyĩkumĩtye na ngayĩkumya ĩngĩ.”

¹⁵ Yesũ athĩnĩkaa nũndũ aĩ na kĩanda kĩnene kya kũendeea kwĩthĩwa e mũĩkĩĩku kwa Yeova. Nĩweesĩ kana ekw’a kĩkw’ũ kĩ woo na kĩthũku. (Mt. 26:38) Ĩndĩ kĩndũ kĩla wathĩnĩkĩaa mũno nĩ kũkumya ĩsyĩtwa ya Ĩthe wake. Yesũ asilĩlwe ta mũndũ ũmũumĩte Ngai, na kwoou athĩnĩkaa ayona kĩkw’ũ kyake nĩkĩũtuma ĩsyĩtwa ya Ngai yĩvũthw’a. Ndeto sya Yeova nĩsyamwĩkĩie vinya mũno. Nĩkĩ? Nũndũ ndeto isu syatumie ethĩwa na mũĩkĩĩo kana ĩsyĩtwa ya Yeova nĩyĩũkumw’a. O na ĩngĩ, no nginya syĩthĩwe syamũkiakiisye Yesũ, na kũmwĩkĩa vinya kwondũ wa maũndũ ala maĩ mbee. O na kau Yesũ nũtonya kwĩthĩwa no we e weka waeleiwe kĩla Ĩthe wake wawetie ĩvindanĩ yĩu, Yeova nĩwaĩkĩĩthisye kana ndeto syake nĩsyaandĩkwa kwondũ witũ.—Yoa. 12:29, 30.

16. Nĩkĩ mavinda amwe tũtonya kũthĩnĩka twoona ĩsyĩtwa ya Ngai yĩivũthw’a?

¹⁶ O ta Yesũ, o naitũ no twĩthĩwe tũithĩnĩka twoona ĩsyĩtwa ya Yeova yĩivũthw’a. Nĩvatonyeka o ta Yesũ, tũkethĩwa twĩkawa maũndũ matekwosana na ũsili wa katĩ. Kana tũkethĩwa tũthĩnĩkaa nũndũ wa maũndũ ma ũvũngũ ala manyaĩĩkaw’a ĩũlũ witũ nĩ andũ ala matũvĩngaa. No tũsũanĩe  ũndũ maũndũ ta asu matonya kũtuma ĩsyĩtwa ya Yeova yĩvũthw’a, o vamwe na ũseũvyo wake. Mavindanĩ ta asu, ila ndeto Yeova watavisye Yesũ nitũkiakiasya mũno. Kwoou tũyaĩlĩte kũthĩnĩka mũno. O na no twĩkale tũte na nzika kana “mũuo wa Ngai ũla ũvĩtũkĩte ũmanyi w’onthe ũkasũvĩaa ngoo [sitũ] na ilĩko [sitũ] nthĩnĩ wa Klĩsto Yesũ.” (Avi. 4:6, 7) Yeova ndesa kũeka kũkumya ĩsyĩtwa yake. Akatũmĩa Ũsumbĩ wake kũveta mathĩna onthe ala Satani na nthĩ yake maeteae athũkũmi make aĩkĩĩku.—Sav. 94:22, 23; Isa. 65:17.

17. Kwosana na ĩandĩko ya Isaia 30:21, ũmũnthĩ Yeova aneenaa naitũ ata?

¹⁷ O na ũmũnthĩ Yeova nũneenaa naitũ. (Soma Isaia 30:21.) Vate nzika, tũitonya kwĩw’a wasya wake kuma ĩtunĩ. Ĩndĩ nũtũnengete Ndeto yake, Mbivilia, ĩla ũtũmĩaa kũtũmanyĩsya. O na eka ũu, veva wa Yeova nũtongoeasya “mũũngamĩi wa nyũmba mũĩkĩĩku” nĩ kana aendeee kũnenga athũkũmi make lĩu. (Luka 12:42) Nĩtũnengawe lĩu mwingĩ mũno wa kĩ-veva kwĩsĩla mavuku, maũvoo ala me Indanetinĩ, vitio, na syĩndũ ingĩ sya kwĩthukĩĩsya.

18. Ndeto sya Yeova ikũtetheeasya ata wĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu na ũkũmbaũ?

¹⁸ Ekai tũendeee kũlilikana ndeto ila Yeova waneenie yĩla Mwana wake waĩ ĩũlũ wa nthĩ. Na ekai ndeto sya Ngai ila iandĩkĩtwe Mbivilianĩ itũtetheesye kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo kana Yeova nĩwe wĩthĩawa na ũkũmũ ĩũlũ wa maũndũ onthe, na akaveta mathĩna onthe ala maetetwe nĩ Satani na nthĩ ĩno yake nthũku. O na ĩngĩ, ekai tũtw’e vyũ kũendeea kwĩthukĩĩsya nesa wasya wa Yeova. Tweeka ũu, tũkeethĩwa tũtonya kũmĩĩsya mathĩna onthe ala matũkwataa ũmũnthĩ, o vamwe na ala makoka ĩvinda yũkĩte. Mbivilia ĩtwĩĩte atĩĩ: “No nginya mwĩthĩwe na wũmĩĩsyo nĩ kana ĩtina wa kwĩka kwenda kwa Ngai mwĩona mawatho ala mwathĩtwe mayĩanĩa.”—Aevl. 10:36.