Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

Nyuwaano Mwaanasuwela?

Nyuwaano Mwaanasuwela?

Mu nsana noopacerya, tiheeni muchu aaphwaneleiye weera wi apake mukwaha ni pophoro?

MWAWUNLAANA, mu elukuluku ya Paulo hiyaarivo apophoro yaateesa pahiru achu. Wi muchu apake mukwaha ni pophoro, aaphwanela waakoha akina waakhanle wi yaamusuwela pophoro a maroca yoowo aateexa maphuta, aaya mu nipuro nimohamoha muchu aayeiyewo, nave waakhanle wi pophoro owo aanwerya waakuxa achu anapaka mukwaha. (Saw. 21:2, 3) Wakhala wi pophoro haaya xaxaxa mu nipuro muchu aachuneiye wi ayewo, muchu anwerya onwela pophoro, akhuruwe va nipuro nenlo yeemelavo apophoro nave amwaavye pophoro mukina yoowo aaya vakhiviru va nipuro aayeiyewo.—Saw. 27:1-6.

Mikwaha sa muniya ikwaha sincipale saapakiwa mu ilukuluku savameekhaaya vayaakhani, nave apophoro hiyaarino elukuluku aya yookhoveleleya. Mukwaha wa pophoro waanwerya otorokiwa ohiya pahi nthowa na elukuluku yoonanara, nyenya nthowa na ichu sa malavi. Ntoko yootakiherya, wakhala wi alipa oomweeciha pophoro aamoona nakhuku akhuwelaka vasulu va mikoi sa pophoro naari wakhala wi aamoona pophoro aphween’ye mu ekhopela ya eniya, eyo yooniherya wi ichu soomanamana. Mmukhalelo mukina, wakhala wi yookhumelela echeku yoophwanelela, alipa omweeciha pophoro yanwerya opaka mukwaha mwawaakuveya. Elukuluku muchu amphwanyeiye pophoro wi apake mukwaha, owo aakhala ni maphuta awe waacamela nipuro na apophoro nave aweherye yoolokoha yawi pophoro onnacimula.

O Roma akhalai, waanakhala wookhweya omphwanya pophoro wi muchu apake mukwaha. Mulipa ooloca miyaha Lionel Casson ooloca: “Nipuro na apophoro o Roma naakhala variyari va muhice Tipre. Vakhiviru wa epooma yo Ostiya waahikhalavo mpuro mutokweene vanlakani vene yoowo waarukureryiwe ni ikupweete. Ikupweete sincipale sa seiyo saari sa alipa ooteexa a mapuro mancipale a apophoro: emoha yaari ya alipa ooteexa o Narbonne [mmahiku ahu Fransa], ekina yaari ya alipa ooteexa o Kartako [mmahiku ahu Tunisiya] . . .  ni ikina. Muchu ti muchu yoowo aachuna omwaavya pophoro wi apake mukwaha pahiru aaphwanela okoha ikupweete sa ipooma seiyo saapaka makupa a mukwaha awe.”

Muchu anwela Pophoro aanapaka mukwaha mwawaakuveya, nyenya tho sahikhalavo sawoopiha ikina. Mmikwaha sawe sa omisiyonaario, murummwa Paulo ikwaha sincipale aahihoolela opwina.—2 Kor. 11:25.